3.12.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 326/9

1.

Τη στρατηγική «Ευρώπη 2020», η οποία θέτει φιλόδοξους στόχους για την επίτευξη έξυπνης, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης που θα πρέπει να επιτευχθούν εντός της επόμενης δεκαετίας τονίζοντας ιδίως την ανάγκη δράσης για τη βελτίωση του εκπαιδευτικού επιπέδου, την αύξηση των ποσοστών απασχόλησης και την προώθηση της κοινωνικής ένταξης και η οποία θέτει έναν συγκεκριμένο πρωταρχικό στόχο της ΕΕ στον τομέα της παιδείας (1) καθώς και άλλους στους τομείς της απασχόλησης (2), της κοινωνικής ένταξης (3) και της έρευνας και καινοτομίας (4).

2.

Τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με ένα στρατηγικό πλαίσιο για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης («ΕΚ 2020») (5), τα οποία εξακολουθούν να αποτελούν τη βάση αυτής της συνεργασίας και συμπληρώνουν τη στρατηγική «Ευρώπη 2020» τονίζοντας τη ζωτική συμβολή που θα πρέπει να έχει η εκπαίδευση και η κατάρτιση στην αντιμετώπιση των πολλαπλών κοινωνικοοικονομικών, δημογραφικών, περιβαλλοντικών και τεχνολογικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη και στα οποία καθορίζονται τέσσερις στρατηγικοί στόχοι (6) που αποσκοπούν στην εξασφάλιση βιώσιμης οικονομικής ευμάρειας και απασχολησιμότητας καθώς και στην εκπλήρωση των προσωπικών, κοινωνικών και επαγγελματικών προσδοκιών όλων των πολιτών.

3.

Το ψήφισμα του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2009, για ένα ανανεωμένο πλαίσιο ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της νεολαίας (7), το οποίο αναγνωρίζει ότι η προαγωγή της κοινωνικής και της επαγγελματικής ένταξης των νέων ανδρών και γυναικών αποτελεί βασική συνιστώσα για την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής της Ευρώπης για την ανάπτυξη και την απασχόληση, όπως και η ενθάρρυνση της προσωπικής ολοκλήρωσης, της κοινωνικής συνοχής και της ενεργού συμμετοχής του πολίτη. Έχει ζωτική σημασία να παρέχεται η δυνατότητα σε όλους τους νέους άνδρες και γυναίκες να αξιοποιούν στο μέγιστο δυνατό βαθμό τις δυνατότητές τους. Το ψήφισμα ζητεί λοιπόν την ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών στον τομέα της νεολαίας — δηλαδή πολιτικών και δράσεων ειδικά εστιασμένων στους νέους σε τομείς όπως οι ανεπίσημες μορφές μάθησης, η συμμετοχή, οι εθελοντικές δραστηριότητες, η εργασία, η κινητικότητα και η ενημέρωση των νέων, η κοινωνική τους ένταξη, η καλλιέργεια και η υγεία. Ζητεί επίσης να αναληφθούν πρωτοβουλίες γενικότερης ενσωμάτωσης — δηλαδή πρωτοβουλίες που θα καθιστούν δυνατή μια διατομεακή προσέγγιση μεταξύ πολιτικών για τους νέους και άλλων συναφών τομέων πολιτικής.

4.

Στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», τα κράτη μέλη και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να εφαρμόσουν μεταρρυθμίσεις που να στοχεύουν σε μια έξυπνη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, δηλαδή σε ανάπτυξη που θα στηρίζεται στη γνώση και την καινοτομία και θα παρέχει δυνατότητες για τη μέγιστη δυνατή συμμετοχή. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές θα πρέπει να στοχεύουν στη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, στην ενίσχυση της έρευνας και στην προαγωγή της μεταφοράς καινοτομίας και γνώσεων σε ολόκληρη την επικράτεια της ΕΕ. Θα πρέπει να ενθαρρύνουν την επιχειρηματικότητα και να μετατρέπουν τις δημιουργικές ιδέες σε καινοτόμα προϊόντα, υπηρεσίες και διαδικασίες που μπορούν να δημιουργήσουν ανάπτυξη, ποιοτικές και βιώσιμες θέσεις απασχόλησης, εδαφική, οικονομική και κοινωνική συνοχή και να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικότερα τις ευρωπαϊκές και παγκόσμιες κοινωνικές προκλήσεις.

1.

Μολονότι η ευμάρεια της Ευρώπης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τους νέους της, είναι υπερβολικό το ποσοστό νέων που εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσχέρειες στην πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους κατά τρόπο ώστε να συνεισφέρουν στην κοινωνία: είναι υπερβολικά μεγάλος ο αριθμός εκείνων οι οποίοι εγκαταλείπουν το σχολείο χωρίς προσόντα ή με ανεπαρκείς δεξιότητες, αποτυγχάνουν στην εξεύρεση ασφαλών θέσεων απασχόλησης και κινδυνεύουν από κοινωνικό αποκλεισμό, ο οποίος συνεπάγεται με τη σειρά του υψηλό κόστος για τον ίδιο το νέο και για την κοινωνία ως σύνολο. Η διόρθωση της κατάστασης αυτής απαιτεί μια πιο ολοκληρωμένη και διατομεακή προσέγγιση όσον αφορά την εκπαίδευση και την κατάρτιση, τη νεολαία, την απασχόληση και τις πολιτικές για την απασχόληση και τις κοινωνικές πολιτικές, που να αξιοποιεί τα υπάρχοντα πλεονεκτήματα και να αναπτύσσει αποτελεσματικά νέα μέτρα.

2.

Η εφαρμογή εθνικών στρατηγικών και μέσων δια βίου μάθησης, που είναι βασικά στοιχεία ώστε να μπορούν, όχι μόνο οι νέοι, αλλά και οι ενήλικες, να αποκτούν, να διατηρούν και να αναπτύσσουν γνώσεις, δεξιότητες και προσόντα καθ’ όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας τους, εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση για πολλά κράτη μέλη. Ειδικότερα, απαιτούνται πιο ευέλικτες οδοί μάθησης, που θα επιτρέπουν σε άνδρες και γυναίκες στα διάφορα στάδια της ζωής να μετακινούνται μεταξύ διαφορετικών συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης, καθώς και μεταξύ διαφορετικών επίσημων, ανεπίσημων και άτυπων μαθησιακών περιβαλλόντων, που θα μπορούν να προσελκύουν μη παραδοσιακούς εκπαιδευόμενους.

3.

Τα επόμενα έτη διαρκώς περισσότερα επαγγέλματα θα απαιτούν προσόντα υψηλού επιπέδου (9), ενώ η ΕΕ διαθέτει προς το παρόν χαμηλότερο ποσοστό ανθρώπων με πτυχίο τριτοβάθμιας ή ισοδύναμης εκπαίδευσης (10) καθώς και χαμηλότερη αναλογία ερευνητών απ’ ό,τι οι ανταγωνιστές της. Επιπλέον, η ικανότητα της Ευρώπης για καινοτομία θα απαιτήσει συμπράξεις γνώσης και ισχυρότερους δεσμούς μεταξύ του κόσμου της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, της έρευνας και των επιχειρήσεων προκειμένου να ενισχυθεί το τρίγωνο της γνώσης. Αυτό θα παράσχει επίσης ένα μέσο που θα εξασφαλίζει ότι τα άτομα με περιορισμένα προσόντα για την απασχόληση θα μπορούν να προσαρμόζονται καλύτερα στις μεταβαλλόμενες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας.

4.

Πέρα από την εκπλήρωση προσωπικών και κοινωνικοοικονομικών στόχων, η μαθησιακή κινητικότητα μπορεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο μέσο για την ενίσχυση της απασχολησιμότητας και για την απόκτηση ή την ενίσχυση των επαγγελματικών, παιδαγωγικών, γλωσσικών, διαπροσωπικών και διαπολιτισμικών δεξιοτήτων. Μπορεί επίσης να διευκολύνει τη βελτίωση της ποιότητας των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και της συνεργασίας μεταξύ τους. Μολονότι τα προγράμματα της ΕΕ και τα μέσα πολιτικής της έχουν συμβάλει σημαντικά εν προκειμένω, εξακολουθεί να υπάρχει τεράστιο ανεκμετάλλευτο δυναμικό μαθησιακής κινητικότητας, η οποία δυστυχώς πολύ συχνά εξακολουθεί να αποτελεί εξαίρεση. Οι δυνατότητες μαθησιακής κινητικότητας σε ένα επίσημο εκπαιδευτικό πλαίσιο θα πρέπει να ενθαρρύνονται ενεργά για ομάδες όπως οι νεαροί ενήλικοι μαθητές, οι εκπαιδευτικοί, οι εκπαιδευτές και το εκπαιδευτικό προσωπικό. Οι νεαροί ενήλικες θα πρέπει επίσης να μπορούν να επωφελούνται από ευκαιρίες αυτού του είδους στο πλαίσιο ανεπίσημων ή άτυπων περιβαλλόντων μάθησης. Επιπλέον, πρέπει να διερευνηθούν νέες μορφές αυτής της κινητικότητας, περιλαμβανομένης της εικονικής κινητικότητας, ενώ θα πρέπει να διευρυνθεί η πρόσβαση σε αυτήν, με ιδιαίτερη προσοχή στις ομάδες μειονεκτούντων ατόμων και στις ισορροπίες μεταξύ φύλων.

1.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη, κατά την επιδίωξη των στόχων της πρωτοβουλίας «Νεολαία σε κίνηση», θα πρέπει να συνεργασθούν εντός του συνολικού πλαισίου της Στρατηγικής «Ευρώπη 2020», εξασφαλίζοντας ταυτοχρόνως τη συνεκτικότητα με τις υφιστάμενες ρυθμίσεις, ιδίως δε με εκείνες που έχουν συμφωνηθεί δυνάμει του στρατηγικού πλαισίου «ΕΚ 2020» για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, την ευρωπαϊκή στρατηγική για την απασχόληση και το ανανεωμένο πλαίσιο για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της νεολαίας. Η υλοποίηση δράσεων και οι διαδικασίες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων θα πρέπει να διενεργούνται εντός των πλαισίων αυτών και σύμφωνα με τους αντίστοιχους συνολικούς στόχους τους. Οι δράσεις πρέπει να συντονίζονται στενά, με τη συμμετοχή και τη συνεργασία των ενδιαφερομένων σε κάθε επίπεδο, μεταξύ άλλων και μέσω του διαρθρωμένου διαλόγου.

2.

Οι ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές για την «Ευρώπη 2020» (11) προσφέρουν ένα πλαίσιο για συντονισμένες δράσεις πολιτικής, οι περισσότερες από τις οποίες εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των κρατών μελών. Με κατάλληλη παρακολούθηση, με μάθηση από ομοτίμους και με την κατάρτιση συμβολών για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο «Παιδεία, Νεολαία, Πολιτισμός και Αθλητισμός» θα πρέπει να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην εφαρμογή της πρωτοβουλίας «Νεολαία σε κίνηση» και τη γενικότερη Στρατηγική «Ευρώπη 2020», περιλαμβανομένου του ειδικού καθήκοντος της υλοποίησης του πρωταρχικού στόχου της ΕΕ στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.

3.

Απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες ώστε να βοηθηθούν οι νέοι να αντεπεξέλθουν στην πληθώρα των κοινωνικοοικονομικών προκλήσεων που αντιμετωπίζουν. Ωστόσο, σε μια περίοδο δημοσιονομικών περιορισμών, οι προσπάθειες αυτές θα πρέπει να επικεντρωθούν στη βελτιστοποίηση και στον εξορθολογισμό των στόχων της πολιτικής και των επενδύσεων και να συνδεθούν στενότερα με τους σκοπούς της «Ευρώπης 2020» και με τις προτεραιότητες του στρατηγικού πλαισίου «ΕΚ 2020».

4.

Αν και το πεδίο εφαρμογής τους είναι πιο ευρύ από εκείνο της πρωτοβουλίας «Νεολαία σε κίνηση», τα υφιστάμενα ενωσιακά προγράμματα, όπως τα προγράμματα «Διά βίου μάθηση», «Erasmus Mundus» και «Νεολαία σε δράση», σαφώς θα συμβάλουν ιδιαίτερα στην επίτευξη των στόχων της εν λόγω πρωτοβουλίας καθώς και των στόχων της Στρατηγικής «Ευρώπη 2020» γενικότερα. Κατά τον σχεδιασμό των προγραμμάτων της επόμενης γενιάς, θα πρέπει να αναγνωρισθεί τόσο το ευρύ πεδίο εφαρμογής των προγραμμάτων όσο και η συμβολή τους στην πρωτοβουλία.

5.

Η αύξηση της κινητικότητας θα πρέπει να ενθαρρύνεται ενεργά και να περιλαμβάνει κινητικότητα με τρίτες και με υποψήφιες χώρες, χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα προγράμματα και μηχανισμούς. Η μαθησιακή κινητικότητα θα πρέπει να έχει επίσης ποιοτική διάσταση και να βασίζεται σε αγαστή συνεργασία μεταξύ των ιδρυμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης. Με στόχο την αύξηση της ποιότητας και της πολυμορφίας της κινητικότητας, θα πρέπει να διερευνηθούν οι δυνατότητες που προσφέρουν άλλες, υφιστάμενες μορφές συνεργασίας. Εντούτοις, η κινητικότητα δεν θα πρέπει να θεωρείται ως αυτοσκοπός, αλλά ως μέσο για τη διευκόλυνση της απόκτησης γνώσεων, δεξιοτήτων και προσόντων και για την αντιμετώπιση προσωπικών και κοινωνικών προκλήσεων.

όσον αφορά ειδικά τον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης:

όσον αφορά ειδικά τον τομέα της νεολαίας:

όσον αφορά ειδικά τον τομέα της απασχόλησης:

1.

να εξασφαλίζουν στενή συνεργασία ανάμεσα σε όλους τους σχετικούς τομείς πολιτικής, ιδίως δε τους τομείς της εκπαίδευσης, της νεολαίας, των κοινωνικών υποθέσεων, της απασχόλησης και της έρευνας και της καινοτομίας ενόψει της αναζήτησης δυνατοτήτων διαμόρφωσης κοινών στόχων,

2.

να εξασφαλίζουν ότι το Συμβούλιο «Παιδεία, Νεολαία, Πολιτισμός και Αθλητισμός» καθώς και άλλες σχετικές συνθέσεις του Συμβουλίου διαδραματίζουν πλήρως το ρόλο τους στη στρατηγική «Ευρώπη 2020», κυρίως ενημερώνοντας τακτικά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σχετικά με την πρόοδο σε σχέση με τους πρωταρχικούς στόχους της ΕΕ,

3.

να εξορθολογήσουν και να διασφαλίσουν την πλήρη και αποδοτική χρήση των ενωσιακών προγραμμάτων και προϋπολογισμών, συνδέοντάς τα - όπου συντρέχει λόγος — με εθνικούς και περιφερειακούς πόρους και μελετώντας τη χρησιμοποίηση των ευρωπαϊκών διαρθρωτικών ταμείων και του ταμείου συνοχής και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων,

4.

να επιδιώξουν να μεγιστοποιήσουν τις δυνατότητες άλλων και πιθανών νέων πηγών χρηματοδότησης για την προώθηση της μάθησης και της εργασιακής κινητικότητας,

5.

να εξετάσουν τις επιπτώσεις των παρόντων συμπερασμάτων για την επόμενη γενιά ενωσιακών προγραμμάτων και το επόμενο δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ.