13.7.2007   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 161/75

1.1

Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει ότι το δικαίωμα διπλωματικής και προξενικής προστασίας που απολαύουν οι υπήκοοι της Ένωσης σε τρίτες χώρες καθιστά περισσότερο απτή την υπηκοότητα της Ένωσης.

1.2

Εντός αυτού του πλαισίου, η ΕΟΚΕ επιμένει στην ανάγκη καλύτερης ενημέρωσης των υπηκόων της Ένωσης σχετικά με αυτό το δικαίωμα και θεωρεί ανεπαρκή τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα των ενημερωτικών εκστρατειών. Ζητεί στις ενημερωτικές δραστηριότητες που αναλαμβάνονται από την ΕΕ και τα κράτη μέλη να συμμετέχουν και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, των οποίων τα μέλη ταξιδεύουν στις τρίτες χώρες.

1.3

Η ΕΟΚΕ σημειώνει ότι η διαδικτυακή πύλη της ΕΕ, η οποία προορίζεται για τους ταξιδιώτες (www.travel-voyage.consilium.europa.eu) δεν παρέχει πληροφορίες σχετικά με τα κράτη μέλη που διαθέτουν αντιπροσωπείες στην επιλεγείσα τρίτη χώρα ούτε, ενδεχομένως, τις διευθύνσεις και τα λοιπά στοιχεία των διπλωματικών αποστολών τους. Η ΕΟΚΕ προτείνει τη συγκέντρωση αυτών των δεδομένων, καθώς και των λοιπών σχετικών χρήσιμων πληροφοριών σε μία ιστοθέση με απλή διεύθυνση και εύκολη πρόσβαση.

1.4

Με σκοπό την ενημέρωση, το δικαίωμα προστασίας στις τρίτες χώρες — όπως αυτό ορίζεται από το άρθρο 20 της Συνθήκης ΕΚ — θα πρέπει να παρατίθεται υποχρεωτικά στο σύνολο των διαβατηρίων που εκδίδονται από τα κράτη μέλη της ΕΕ.

1.5

Κρίνεται σκόπιμος ο καλύτερος συντονισμός των συστάσεων προς τους ταξιδιώτες που επισκέπτονται τρίτες χώρες, καθώς και η δημοσίευσή τους κατά τρόπο που να τις καθιστά προσιτές σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό πολιτών, όπως για παράδειγμα στην προτεινόμενη στο σημείο 1.3 διαδικτυακή διεύθυνση.

1.6

Η ΕΟΚΕ συνιστά τόσο τη δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα όλων των μέτρων που σχετίζονται με το δικαίωμα διπλωματικής και προξενικής προστασίας όσο και τη διάδοσή τους από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης σε όλα τα κράτη μέλη, καθώς και τη συμπερίληψή τους στη στρατηγική επικοινωνίας της Επιτροπής.

1.7

Η ΕΟΚΕ συνιστά την ενοποίηση του εύρους και της νομικής βάσης της προξενικής προστασίας που προσφέρουν τα διάφορα κράτη μέλη στις τρίτες χώρες και ζητεί αυτό να γίνει χωρίς καθυστέρηση, ενδεχομένως μέσω της εναρμόνισης των εθνικών διατάξεων. Στο πλαίσιο της εναρμόνισης σε αυτόν τον τομέα, κρίνεται σκόπιμη η δημοσιοποίηση του εύρους και των όρων της προστασίας που προσφέρει κάθε κράτος μέλος.

1.8

Η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει την πρόταση για την επέκταση της προστασίας του ευρωπαίου υπηκόου και στα μέλη της οικογένειάς του που δεν διαθέτουν την εθνικότητα ενός από τα κράτη μέλη.

1.9

Η ΕΟΚΕ συμφωνεί ακόμη και με την πρόταση για την επέκταση της διπλωματικής και προξενικής προστασίας, προκειμένου αυτή να καλύπτει την ταυτοποίηση και τον επαναπατρισμό των σορών των νεκρών ευρωπαίων υπηκόων και των μελών της οικογένειάς τους που δεν διαθέτουν την υπηκοότητα της ΕΕ. Από την άποψη αυτή, καλεί τα κράτη μέλη, τα οποία δεν έχουν κυρώσει ακόμη τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης, της 26ης Οκτωβρίου 1973, για τη μεταφορά των σορών των νεκρών, να το πράξουν σύντομα (μέχρι στιγμής μόνο 15 κράτη μέλη έχουν κυρώσει την εν λόγω Σύμβαση).

1.10

Η ΕΟΚΕ προτείνει την απλούστευση των διαδικασιών χορήγησης χρηματικών βοηθημάτων στους υπηκόους της ΕΕ που βρίσκονται σε τρίτες χώρες, μέσω κυρίως της παροχής της δυνατότητας επιστροφής των ποσών που τους χορηγήθηκαν κατευθείαν στις αρχές του κράτους που διέθεσε τα εν λόγω ποσά, της απαλλαγής από την επιστροφή αυτών των βοηθημάτων όταν πρόκειται για ποσά μηδαμινής αξίας, καθώς και της εγκαθίδρυσης ενός απλού συστήματος συμψηφισμού των απαιτήσεων μεταξύ των κρατών μελών.

1.11

Η δημιουργία κοινών γραφείων στις περιοχές όπου τα κράτη μέλη διαθέτουν σχετικά περιορισμένη αντιπροσώπευση συνιστά αναμφίβολα βήμα προόδου. Αυτού δοθέντος, πρέπει να διευκρινισθεί το σύνολο των θεμάτων που σχετίζονται με τη νομοθεσία και το διεθνές δίκαιο. Η ΕΟΚΕ συνιστά να προβλεφθούν και άλλες μορφές συνεργασίας, όπως η αποστολή προξενικών υπαλλήλων από τα κράτη μέλη που δεν διαθέτουν αντιπροσώπευση σε μία τρίτη χώρα και η τοποθέτησή τους σε διπλωματικές και προξενικές αποστολές άλλων κρατών μελών που διαθέτουν ή η άσκηση προξενικών καθηκόντων από την προξενική αρχή ενός κράτους μέλους της ΕΕ εξ ονόματος άλλου κράτους μέλους ή ο διορισμός του ιδίου προσώπου ως προξενικού λειτουργού εκ μέρους περισσότερων κρατών μελών της ΕΕ, σύμφωνα με τα άρθρα 8 και 18 της Σύμβασης της Βιέννης για τις προξενικές σχέσεις, καθώς και προγράμματα κατάρτισης απευθυνόμενα στο προξενικό προσωπικό των κρατών μελών.

1.12

Η ΕΟΚΕ επιθυμεί οι κατευθυντήριες γραμμές της ομάδας εργασίας που είναι επιφορτισμένη με τη συνεργασία σε θέματα προξενικής προστασίας των υπηκόων της ΕΕ στις τρίτες χώρες (COCON) να καταστούν νομικά δεσμευτικές, προκειμένου να μην βρίσκονται σε κατάσταση νομικής αβεβαιότητας οι πολίτες της ΕΕ που χρειάζονται την ανάλογη προστασία σε μία τρίτη χώρα.

1.13

Οι διπλωματικές και προξενικές αποστολές των κρατών μελών που διαθέτουν αντιπροσώπευση σε μία τρίτη χώρα θα πρέπει να έχουν στην κατοχή τους έναν κατάλογο, ο οποίος να ενημερώνεται τακτικά και να περιλαμβάνει τα στοιχεία επικοινωνίας με τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών που δεν διαθέτουν αντιπροσώπευση. Ούτως, σε περίπτωση ανάγκης, οι εν λόγω αποστολές θα μπορούν να δώσουν τη δυνατότητα στους ενδιαφερόμενους κοινοτικούς πολίτες να έρθουν σε επαφή με τις αρμόδιες υπηρεσίες των χωρών τους. Οι σχετικές διπλωματικές και προξενικές αρχές θα πρέπει, επίσης, να έχουν στην κατοχή τους καταλόγους διερμηνέων εργαζόμενων στις γλώσσες των κρατών μελών που δεν διαθέτουν αντιπροσωπείες στην εν λόγω τρίτη χώρα.

1.14

Οι αντιπροσωπείες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις τρίτες χώρες θα μπορούσαν να συμβάλουν στην προξενική προστασία των υπηκόων της ΕΕ, αξιοποιώντας την πείρα που απέκτησαν στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους για την προστασία των πλοίων και των αλιέων των κρατών μελών της ΕΕ.

1.15

Κρίνεται σκόπιμη η ενίσχυση του ρόλου της Επιτροπής όσον αφορά το συντονισμό των δραστηριοτήτων των κρατών μελών για τη διπλωματική και προξενική προστασία των ευρωπαίων υπηκόων στις τρίτες χώρες.

2.1

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε, στις 28 Νοεμβρίου 2006, ένα Πράσινο Βιβλίο με τον τίτλο «Η διπλωματική και προξενική προστασία των υπηκόων της Ένωσης στις τρίτες χώρες». Το δικαίωμα διπλωματικής και προξενικής προστασίας καθιερώθηκε με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Ούτως, το άρθρο 20 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας προβλέπει ότι «κάθε πολίτης της Ένωσης απολαύει, στο έδαφος τρίτων χωρών στις οποίες δεν αντιπροσωπεύεται το κράτος μέλος του οποίου είναι υπήκοος, της διπλωματικής και προξενικής προστασίας κάθε κράτους μέλους, υπό τους ίδιους όρους που ισχύουν και έναντι των υπηκόων του κράτους αυτού» (1). Εξάλλου, αυτό το δικαίωμα συμπεριλήφθηκε και στο Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (βλ. άρθρο 46), ο οποίος ανακοινώθηκε επίσημα το 2000 (2). Το άρθρο 20 της Συνθήκης αναφέρει ακόμη «Τα κράτη μέλη καθορίζουν μεταξύ τους τους αναγκαίους κανόνες και αρχίζουν τις απαιτούμενες διεθνείς διαπραγματεύσεις για να εξασφαλίσουν την προστασία αυτή».

2.2

Τα κράτη μέλη υιοθέτησαν την απόφαση 95/553/ΕΚ (3), στην οποία καθορίζονται πέντε περιπτώσεις κατά τις οποίες ένας υπήκοος της Ένωσης μπορεί να υποβάλει αίτηση για διπλωματική ή προξενική προστασία σε μία διπλωματική αντιπροσωπεία ενός κράτος μέλους του οποίου δεν έχει την ιθαγένεια:

Επίσης, οι διπλωματικές αντιπροσωπείες των κρατών μελών που υπηρετούν σε τρίτη χώρα μπορούν και σε άλλες περιπτώσεις να παράσχουν βοήθεια σε πολίτη της Ένωσης που υποβάλλει σχετική αίτηση.

2.3

Ο υπήκοος που ζητεί βοήθεια από τη διπλωματική αντιπροσωπεία ενός κράτους μέλους οφείλει να αποδείξει ότι έχει την ιθαγένεια ενός κράτους μέλους της Ένωσης, μέσω της προσκόμισης διαβατηρίου ή δελτίου ταυτότητας. Σε περίπτωση απώλειας ή κλοπής των εγγράφων, μπορεί να γίνεται δεκτή κάθε άλλη απόδειξη ιθαγένειας, εν ανάγκη μετά από εξακρίβωση μέσω των κεντρικών αρχών του κράτους μέλους του οποίου ο αιτών ισχυρίζεται ότι έχει την ιθαγένεια. Καθορίσθηκαν ακόμη οι λεπτομέρειες για την καταβολή χρηματικής βοήθειας στους υπηκόους της Ένωσης. Ουδεμία χρηματική βοήθεια μπορεί να χορηγείται, χωρίς την άδεια του Υπουργείου Εξωτερικών ή μίας διπλωματικής αντιπροσωπείας του κράτους μέλους του οποίου ο αιτών έχει την ιθαγένεια. Προβλέπεται η αναθεώρηση της απόφασης αυτής πέντε έτη μετά από την έναρξη ισχύος της, η οποία επισυνέβη το 2002.

2.4

Τα κράτη μέλη συνέστησαν ομάδα εργασίας για την προξενική συνεργασία, η οποία είναι γνωστή ως COCON και είναι επιφορτισμένη με την ανταλλαγή εμπειριών. Η εν λόγω ομάδα μελέτης κατάρτισε μη δεσμευτικές κατευθυντήριες γραμμές για την προξενική προστασία των υπηκόων της ΕΕ στις τρίτες χώρες (4).

2.5

Στην ανακοίνωση της για την εφαρμογή του προγράμματος της Χάγης, η Επιτροπή διατύπωσε μία σειρά προτάσεων όσον αφορά τη διπλωματική και προξενική προστασία (5). Ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, κ. Michel Barnier, συνέταξε λεπτομερή έκθεση, την οποία υπέβαλε στο Συμβούλιο της ΕΕ και στην οποία προτείνει μία σειρά μέτρων με σκοπό την εγκαθίδρυση ενός συστήματος πολιτικής άμυνας στο εσωτερικό της ΕΕ και εκτός των συνόρων της, με τη συμπερίληψη και της διπλωματικής και προξενικής προστασίας (6). Κατά τη διάρκεια της αυστριακής προεδρίας, το Συμβούλιο συμπεριέλαβε στην έκθεσή του, της 15ης Ιουνίου 2006, τα μέτρα που υιοθετήθηκαν με σκοπό την ενίσχυση της προστασίας των πολιτών της Ένωσης στις τρίτες χώρες (7). Η Επιτροπή θα υποβάλει, το 2007, την πέμπτη έκθεση για την υπηκοότητα της Ένωσης, στην οποία αναμένεται να συμπεριλαμβάνεται και μία σειρά προτάσεων με σκοπό την ενίσχυση της διπλωματικής και προξενικής προστασίας.

2.6

Η προστασία των πολιτών της ΕΕ ενέχει αυξανόμενη σπουδαιότητα τόσο εξαιτίας της μεγάλης αύξησης του αριθμού των κοινοτικών υπηκόων που επισκέπτονται τις τρίτες χώρες (180 εκατομμύρια Ευρωπαίοι ετησίως ταξιδεύουν εκτός των συνόρων της ΕΕ) όσο και της απουσίας διπλωματικών αντιπροσωπειών πολλών κρατών μελών σε ορισμένες τρίτες χώρες. Σε έρευνα που πραγματοποίησε το Ευρωβαρόμετρο τον Ιούλιο του 2006 φαίνεται ότι περίπου οι μισοί από τους πολίτες που ρωτήθηκαν προτίθενται να επισκεφθούν τρίτες χώρες κατά την επόμενη τριετία (8).

2.7

Κατά συνέπεια, η Επιτροπή προτίθεται να συμβουλευθεί τα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με τον κατάλογο μέτρων που προτείνονται στο Πράσινο Βιβλίο της και προορίζονται για την ενίσχυση της αρχής της προστασίας των ευρωπαίων πολιτών στις τρίτες χώρες, καθώς πρόκειται για ουσιώδες δικαίωμα που παρέχει η υπηκοότητα της Ένωσης σε κάθε πολίτη κράτους μέλους. Στο πλαίσιο αυτών των μέτρων λαμβάνονται, επίσης, υπόψη οι εμπειρίες που συνδέονται με φυσικές καταστροφές, όπως το τσουνάμι και ο τυφώνας Κατρίνα, με ένοπλες συγκρούσεις, όπως εκείνες στα Βαλκάνια ή το Λίβανο, και με τρομοκρατικές επιθέσεις, όπως εκείνες στο Μπαλί και στο Charm El Cheikh.

2.8

Μεταξύ των προτεινόμενων μέτρων συμπεριλαμβάνονται:

3.1

Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι το δικαίωμα των πολιτών της ΕΕ για προστασία σε μία τρίτη χώρα, την οποία διασφαλίζει η αντιπροσωπεία ενός κράτους μέλους διαφορετικού από εκείνο την ιθαγένεια του οποίου έχει ο πολίτης, συνιστά απτή απόδειξη των πλεονεκτημάτων που προσφέρει η ΕΕ, ενισχύει το αίσθημα του ανήκειν και αποτελεί έκφραση της ιθαγένειας της Ένωσης.

3.2

Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΟΚΕ σημειώνει ότι είναι αναγκαίο οι πολίτες να ενημερώνονται καλύτερα για το δικαίωμα προξενικής προστασίας στις τρίτες χώρες. Τα διαθέσιμα επί του παρόντος δεδομένα καταδεικνύουν ότι ο βαθμός ενημέρωσης είναι μηδαμινός. Σύμφωνα με έρευνα του Ευρωβαρομέτρου, μόνο ποσοστό 23 % των ευρωπαίων πολιτών που προτίθενται να ταξιδεύσουν σε τρίτη χώρα γνωρίζουν την ύπαρξη αυτού του δικαιώματος. Δεν αρκεί η επικόλληση αφισών στα αεροδρόμια, τα λιμάνια και τους σταθμούς και η διανομή φυλλαδίων και εντύπων μέσω των ταξιδιωτικών γραφείων. Στις ενημερωτικές ενέργειες θα πρέπει να συμμετέχουν και οι οργανώσεις επιχειρηματιών, οι οργανώσεις εργοδοτών, καθώς και οι μη κυβερνητικές οργανώσεις, δεδομένου ότι μεγάλος αριθμός των ατόμων που ταξιδεύουν στις τρίτες χώρες δεν είναι τουρίστες, αλλά επιχειρηματίες, έμποροι, εργαζόμενοι ή άτομα που απασχολούνται από ανθρωπιστικές οργανώσεις. Θα μπορούσαν να δημιουργηθούν απευθείας σύνδεσμοι με πληροφορίες για την προξενική προστασία ευρισκόμενες στη διαδικτυακή πύλη της ΕΕ και να τοποθετηθούν στην ιστοθέση των οργανώσεων των οποίων τα μέλη ταξιδεύουν στις τρίτες χώρες.

3.3

Για να αξιοποιηθεί το δικαίωμα για προστασία στις τρίτες χώρες, είναι σημαντικό να είναι γνωστά τα κράτη μέλη που διαθέτουν αντιπροσωπεία σε μία δεδομένη χώρα καθώς και τα στοιχεία επικοινωνίας με την εν λόγω αντιπροσωπεία. Είναι ιδιαίτερα δύσκολη η απόκτηση αυτών των πληροφοριών και η διαδικτυακή σελίδα www.travel-voyage.consilium.europa.eu, στην οποία θα έπρεπε να παρατίθενται αυτές οι πληροφορίες δεν βρίσκεται ακόμη σε λειτουργία. Η ΕΟΚΕ συνιστά οι πληροφορίες αυτές καθώς και άλλες σχετικές να συγκεντρωθούν σε μία διαδικτυακή πύλη με απλή διεύθυνση και εύκολη πρόσβαση, στην οποία να είναι δυνατό να ανατρέξει κανείς σε περίπτωση ανάγκης, ακόμη και από τις τρίτες χώρες, προκειμένου να αποκτήσει τις απαιτούμενες πληροφορίες.

3.4

Οι πληροφορίες για το δικαίωμα προστασίας στις τρίτες χώρες, το οποίο προβλέπεται από το άρθρο 20, θα έπρεπε να είναι τυπωμένες σε όλα τα διαβατήρια που εκδίδονται από τα κράτη μέλη της ΕΕ. Στα διαβατήρια θα πρέπει επίσης να αναφέρεται η διεύθυνση επικοινωνίας για την απόκτηση των συγκεκριμένων πληροφοριών που αναφέρονται στην παράγραφο 3.2 ή οι εν λόγω πληροφορίες να επισυνάπτονται στα διαβατήρια κατά την έκδοσή τους.

3.5

Οι οδηγίες και οι συστάσεις προς τους ταξιδιώτες εκδίδονται από τις εθνικές αρχές και συμβαίνει, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι συστάσεις των διαφόρων κρατών μελών σχετικά με τα ταξίδια στις τρίτες χώρες να είναι διαμετρικά αντίθετες. Αν και αυτές οι διαφορές συχνά οφείλονται σε αντικειμενικούς λόγους, όπως για παράδειγμα η διαφορετική στάση μίας τρίτης χώρας ανάλογα με το κράτος μέλος, θα πρέπει να υπάρξει μέριμνα για τον καλύτερο συντονισμό μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά τις συστάσεις προς τους ταξιδιώτες μέσω των διπλωματικών και προξενικών αντιπροσωπειών τους στις τρίτες χώρες, καθώς και για τη δημοσιοποίηση αυτών των συστάσεων κατά τρόπο ώστε να είναι εύκολη η πρόσβαση σε αυτές από το μεγαλύτερο αριθμό ατόμων. Θα ήταν χρήσιμο να εξετασθεί η δυνατότητα δημοσιοποίησης αυτών των συστάσεων συγκεντρωτικά σε μία διαδικτυακή πύλη, όπως αναφέρεται στο σημείο 3.2.

3.6

Η Επιτροπή προτείνει όλα τα μέτρα που προορίζονται για την εφαρμογή του άρθρου 20 να δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα, προκειμένου οι πολίτες να ενημερώνονται καλύτερα για τα δικαιώματά τους. Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με την ανωτέρω πρόταση, αλλά τη θεωρεί ανεπαρκή και υποστηρίζει ότι αυτά τα μέτρα θα πρέπει να δημοσιοποιούνται και από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης σε όλα τα κράτη μέλη, ενώ θα μπορούσαν να ενσωματωθούν και στη στρατηγική επικοινωνίας της Επιτροπής.

3.7

Η ΕΟΚΕ συμμερίζεται την άποψη της Επιτροπής, σύμφωνα με την οποία είναι απαραίτητη η ενοποίηση του εύρους και της νομικής βάσης της προξενικής προστασίας που διασφαλίζουν τα κράτη μέλη στις τρίτες χώρες και ζητεί η εν λόγω ενοποίηση να γίνει το συντομότερο δυνατόν, ενδεχομένως μέσω της εναρμόνισης των εθνικών νομοθεσιών. Αυτό θα έδινε τη δυνατότητα άρσης των περιορισμών πρόσβασης ορισμένων κρατών μελών σε αυτό το δικαίωμα. Πράγματι, ορισμένες χώρες, για παράδειγμα, δεν επιτρέπουν την άσκηση δικαστικής δίωξης βάσει μήνυσης πολίτη για τη μη παροχή βοήθειας σε άτομο που βρίσκεται σε κίνδυνο ή κατακρατούν το διαβατήρια κατά τη χορήγηση χρηματικής βοήθειας. Μέχρι να επιτευχθεί η ολοκλήρωση της εναρμόνισης, θα πρέπει το εύρος και οι όροι της προστασίας που διασφαλίζουν τα διάφορα κράτη μέλη να τίθενται υπόψη όλων των υπηκόων της ΕΕ στη διαδικτυακή πύλη, όπως προαναφέρεται.

3.8

Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει την πρόταση για την επέκταση της προστασίας στα μέλη της οικογένειας των υπηκόων της ΕΕ, τα οποία διαθέτουν την ιθαγένεια τρίτης χώρες, και συνιστά, για το σκοπό αυτό, να χρησιμοποιηθεί η διαδικασία του άρθρου 22 της Συνθήκης ΕΚ, η οποία επιτρέπει την επέκταση των δικαιωμάτων που προβλέπονται από τη Συνθήκη. Πρόκειται για ανθρωπιστικό ζήτημα, το οποίο απαιτεί ταχεία διευθέτηση, όπως φάνηκε στην περίπτωση του τσουνάμι, του πολέμου στο Λίβανο, καθώς και σε άλλες περιπτώσεις.

3.9

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την πρόταση για την επέκταση της προσφερόμενης προστασίας και στην ταυτοποίηση και τον επαναπατρισμό των σορών ευρωπαίων πολιτών, καθώς και των μελών της οικογένειάς τους που δεν διαθέτουν την υπηκοότητα της ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΟΚΕ καλεί τα κράτη μέλη που δεν προέβησαν ακόμη στην κύρωση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης, της 26ης Οκτωβρίου 1973, για τη μεταφορά των σορών νεκρών (την οποία μέχρι στιγμής έχουν κυρώσει μόνο 15 κράτη μέλη) να το πράξουν επειγόντως.

3.10

Μία από τις συχνότερες ανάγκες των πολιτών της ΕΕ στις τρίτες χώρες αφορά τη χορήγηση χρηματικής βοήθειας για την αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων, όπως στην περίπτωση φυσικών καταστροφών, κλοπής, ασθένειας ή ατυχήματος. Η ΕΟΚΕ συνιστά την απλούστευση του ισχύοντος συστήματος, βάσει του οποίου απαιτείται η έγκριση των αρχών του κράτους μέλους του οποίου την ιθαγένεια έχει ο αιτών και το οποίο προβλέπει την επιστροφή των ποσών μέσω των αρχών του εν λόγω κράτους. Συνιστά, ακόμη, να εξετασθεί η πρόβλεψη της δυνατότητας επιστροφής των ποσών κατευθείαν στην δημόσια οντότητα που χορήγησε τη χρηματική βοήθεια, παραίτησης από την επιστροφή στην περίπτωση ποσών μηδαμινής αξίας, καθώς και εγκαθίδρυσης ενός απλού συστήματος συμψηφισμού των υποχρεώσεων μεταξύ των κρατών μελών, κλπ.

3.11

Η δημιουργία κοινών γραφείων στις περιοχές σχετικά περιορισμένης αντιπροσώπευσης των κρατών μελών συνιστά ένα κατάλληλο μέτρο για την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών στον τομέα της διπλωματικής και προξενικής αντιπροσώπευσης. Η ΕΟΚΕ αναμένει τη διευθέτηση όλων των νομοθετικών και των σχετιζόμενων με το διεθνές δίκαιο πτυχών, και ειδικότερα εκείνων που άπτονται του καθεστώτος των εν λόγω γραφείων, της δικαιοδοσίας από την οποία θα εξαρτώνται, της σχέσης τους με την αντιπροσωπεία της Επιτροπής στη σχετική χώρα, του τρόπου χρηματοδότησής τους, της συναίνεσης της χώρας εγκατάστασης σχετικά με τη δημιουργία του γραφείου και των αρμοδιοτήτων του, καθώς και της συμμόρφωσης με τη Σύμβαση της Βιέννης για τις διπλωματικές σχέσεις και με τη Σύμβαση της Βιέννης για τις προξενικές σχέσεις.

3.12

Η ΕΟΚΕ προτείνει την ανάπτυξη και άλλων μορφών συνεργασίας, όπως η άσκηση προξενικών καθηκόντων από την προξενική αρχή ενός κράτους μέλους της ΕΕ εξ ονόματος άλλου κράτους μέλους ή ο διορισμός του ιδίου προσώπου ως προξενικού λειτουργού εκ μέρους περισσότερων κρατών μελών της ΕΕ, η αποστολή προξενικού προσωπικού εκ μέρους μη αντιπροσωπευόμενων κρατών μελών στην αντιπροσωπεία άλλου κράτους μέλους, καθώς και η χρησιμοποίηση προγραμμάτων κατάρτισης του προξενικού προσωπικού των κρατών μελών.

3.13

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής για τη χρησιμοποίηση κοινών γραφείων με πρόσθετο σκοπό την εμβάθυνση της συνεργασίας των κρατών μελών στον τομέα της πολιτικής για τις ταξιδιωτικές θεωρήσεις, και κυρίως όσον αφορά τη δυνατότητα δημιουργίας κοινής θυρίδας για την κατάθεση των αιτήσεων χορήγησης θεωρήσεων και την έκδοσή τους. Εντούτοις, η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι το θέμα αυτό δεν σχετίζεται άμεσα με το δικαίωμα προξενικής προστασίας για τους υπηκόους της ΕΕ και, κατά συνέπεια, δεν είναι αναγκαία η σύνδεσή τους.

4.1

Η ΕΟΚΕ είναι της άποψης ότι θα ήταν χρήσιμο οι οδηγίες της ομάδας εργασίας για τις προξενικές υποθέσεις, της COCON, να καταστούν νομικά δεσμευτικές, ενέργεια η οποία θα επανόρθωνε τη νομική αβεβαιότητα την οποία αντιμετωπίζουν οι υπήκοοι της ΕΕ που χρειάζονται προστασία στις τρίτες χώρες.

4.2

Οι διπλωματικές αποστολές και οι προξενικές υπηρεσίες των κρατών μελών που αντιπροσωπεύονται σε μία τρίτη χώρα θα πρέπει να διαθέτουν κατάλογο διευθύνσεων επικοινωνίας — ο οποίος να ενημερώνεται τακτικά τόσο στο επίπεδο του Υπουργείου Εξωτερικών όσο και σε εκείνο των διπλωματικών αποστολών και των προξενικών υπηρεσιών — με τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών που δεν αντιπροσωπεύονται στη συγκεκριμένη χώρα, προκειμένου να δίνεται η δυνατότητα στους υπηκόους της ΕΕ να έρχονται σε επαφή μαζί τους σε περίπτωση ανάγκης.

4.3

Όπως φάνηκε μετά από έρευνα του Ευρωβαρομέτρου, οι υπήκοοι της ΕΕ επιθυμούν ιδιαίτερα να επικοινωνούν στη μητρική γλώσσα τους σε περίπτωση δυσχερειών. Για το σκοπό αυτό, θα πρέπει οι αντιπροσωπείες των κρατών μελών να διαθέτουν καταλόγους διερμηνέων για τις γλώσσες των κρατών μελών που δεν αντιπροσωπεύονται στη συγκεκριμένη χώρα.

4.4

Η ΕΟΚΕ συνιστά να εξετασθεί η δυνατότητα μεγαλύτερης χρησιμοποίησης των αντιπροσωπειών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις τρίτες χώρες, προκειμένου να διασφαλίζεται η προξενική προστασία των υπηκόων της ΕΕ, βάσει της εμπειρίας που απέκτησαν οι εν λόγω αντιπροσωπείες σε θέματα προστασίας των πλοίων και των αλιέων των κρατών μελών της ΕΕ. Επίσης, ζητεί την έναρξη διαπραγματεύσεων με τις ενδιαφερόμενες τρίτες χώρες σχετικά με την αναγνώριση των δικαιωμάτων των αντιπροσωπειών της Επιτροπής να διασφαλίζουν την προστασία των υπηκόων της ΕΕ στις περιπτώσεις που θα συμφωνηθούν.

4.5

Η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει την ενίσχυση του ρόλου της Επιτροπής για το συντονισμό των ενεργειών των κρατών μελών των προοριζόμενων για τη διασφάλιση της διπλωματικής και προξενικής προστασίας των υπηκόων της ΕΕ στις τρίτες χώρες, όπως προβλέπεται στο σχέδιο Συνταγματικής Συνθήκης για την Ευρώπη, η οποία έχει ως στόχο την ενίσχυση των δικαιωμάτων των πολιτών της ΕΕ.