31996D0438

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 5ης Ιουνίου 1996 σχετικά με τη διαδικασία εφαρμογής του άρθρου 85 της συνθήκης ΕΚ (IV/34.983 - FENEX) (Το κείμενο στην ολλανδική γλώσσα είναι το μόνο αυθεντικό) (96/438/ΕΚ)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας,

τον κανονισμό αριθ. 17 του Συμβουλίου, της 6ης Φεβρουαρίου 1962, πρώτο κανονισμό εφαρμογής των άρθρων 85 και 86 της συνθήκης (1), όπως τροποποιήθηκε τελευταία με την πράξη προσχώρησης της Αυστρίας, της Φινλανδίας και της Σουηδίας, και ιδίως το άρθρο 15 παράγραφος 2,

Αφού έδωσε στις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις την ευκαιρία να εκφράσουν τις απόψεις τους για τις αιτιάσεις που διατυπώθηκαν από την Επιτροπή, σύμφωνα με το άρθρο 19, παράγραφος 1 του κανονισμού αριθ. 17 και του κανονισμού αριθ. 99/63/ΕΟΚ της Επιτροπής, της 25ης Ιουλίου 1963, περί των ακροάσεων που προβλέπονται από το άρθρο 19 παράγραφοι 1 και 2, του κανονισμού αριθ. 17 του Συμβουλίου (2),

Μετά από διαβούλευση με την συμβουλευτική επιτροπή συμπράξεων και δεσποζουσών θέσεων,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

Αντικείμενο της διαδικασίας

Η παρούσα απόφαση της Επιτροπής αφορά μια απόφαση ενώσεως επιχειρήσεων σχετικά με προτεινόμενες τιμές αποστολής στις Κάτω Χώρες, από τις 10 Ιανουαρίου 1989 έως την 1η Ιουλίου 1993, που διανέμονται από την ένωση Nederlandse Organisatie voor Expeditie en Logistiek (FENEX). Η διαδικασία κινήθηκε αυτεπαγγέλτως από την Επιτροπή. Στις 26 Μαΐου 1995, οι εκπρόσωποι της FENEX κοινοποίησαν στην Επιτροπή την εν λόγω απόφαση ενώσεως επιχειρήσεων.

Ι. ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

Α. Η υπό εξέταση ένωση

(1) Η υπό εξέταση ένωση επιχειρήσεων είναι η ένωση FENEX, που υπάγεται στο δίκαιο των Κάτω Χωρών. Έως τις 22 Ιουνίου 1991, η FENEX ήταν μια ομοσπονδία ολλανδικών οργανισμών αποστολής, που περιελάμβανε τέσσερα μέλη:

- τη Vereniging van Nederlandse Expediteurs te Nijmegen (VNE),

- τη Vereniging van Expediteurs te Rotterdam (VVE),

- τη Vakgroep Expediteursbedrijven der Scheepvaartvereniging Noord te Amsterdam (SVN),

- τη Nederlandse Vereniging van Luchtvaartexpediteurs (NVVC).

(2) Από τις 22 Ιουνίου 1991, η FENEX λειτουργεί υπό μορφή ένωσης η οποία προέκυψε από τη συγχώνευση της παλαιάς ομοσπονδίας, της VNE και της VVE. Η ένωση αυτή είναι ανοικτή άμεσα στις εταιρείες αποστολών. Είχε 400 μέλη το 1989 και 294 το 1995. Σύμφωνα με τη FENEX, ο τομέας των αποστολών στις Κάτω Χώρες αριθμούσε, τον Απρίλιο του 1995, 2 812 επιχειρήσεις.

(3) Οι εκπρόσωποι της FENEX επέμειναν στο γεγονός ότι η ένωση περιλαμβάνει πολλές επιχειρήσεις περιορισμένου μεγέθους.

Η Επιτροπή διεπίστωσε, όμως, ότι σε αυτήν συμμετέχουν επίσης μεγάλες επιχειρήσεις από τις οποίες ορισμένες έχουν ηγετική θέση στην αγορά, όπως:

- Calberson BV,

- Compagnie Franηaise de navigation rhιnane,

- Danzas Internationale,

- Mόller & Co.,

- Nedlloyd Road Cargo Services,

- DHL International,

- Dutch Air BV,

- MSAS Nedlloyd Air Cargo.

(4) Σκοπός της FENEX είναι να προστατεύσει με γενικό τρόπο τα συλλογικά συμφέροντα των μελών της. Η ένωση παρέχει κυρίως πληροφόρηση και συμβουλές στα μέλη της.

(5) Η FENEX διαθέτει διοικούσα επιτροπή η οποία, έως τις 22 Ιουνίου 1991, απαρτιζόταν από εκπροσώπους των εγγεγραμμένων ενώσεων, και εν συνεχεία από εκπροσώπους των επιχειρήσεων που ανεγράφησαν μετά την ημερομηνία αυτή.

(6) Έως την 1η Ιουλίου 1993, η FENEX διέθετε «επιτροπή καθορισμού τιμών», έργο της οποίας ήταν η γνωμοδότηση για διάφορα ζητήματα ή η προετοιμασία των εργασιών της διοικούσας επιτροπής. Την 1η Ιουλίου 1993, η επιτροπή τιμολόγησης αντικαταστάθηκε από «επιτροπή οικονομικών υποθέσεων».

Β. Οι δραστηριότητες αποστολών στις Κάτω Χώρες

(7) Ο αποστολέας αποτελεί μία ανεξάρτητη επιχείρηση της οποίας οι δραστηριότητες περιορίζονταν, αρχικά, στην εξεύρεση, για λογαριασμό του παραγγελιοδότη της, των καταλληλότερων τρόπων αποστολής, ανάλογα κυρίως με τη φύση των εμπορευμάτων, την επιθυμητή ταχύτητα της αποστολής, τον προορισμό και την τιμή.

(8) Ο ρόλος του αποστολέα εξελίχθηκε με την πάροδο του χρόνου και τελικώς έλαβε τη μορφή παροχής υπηρεσιών διοικητικής μέριμνας, όπου οι σχετικές δραστηριότητες υπερβαίνουν το πλαίσιο οργάνωσης αποκλειστικά και μόνο της μεταφοράς.

Οι δραστηριότητες που ο αποστολέας μπορεί να πραγματοποιήσει για λογαρισμό του παραγγελιοδότη του περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:

- την οργάνωση και τη ρύθμιση της μεταφοράς και την πιθανή μεταφόρτωση στην Ευρώπη και στις άλλες ηπείρους,

- την υποδοχή υπερπόντιων φορτίων με προορισμό αγοραστή στις Κάτω Χώρες ή την Ευρώπη,

- τη διεκπεραίωση των τελωνειακών εγγράφων που αφορούν το φορτίο,

- τη συσκευασία ή επανασυσκευασία του φορτίου,

- την ασφάλιση του φορτίου,

- τη συγκέντρωση του φορτίου,

- τον έλεγχο των εμπορευμάτων,

- την ευθύνη για την αποθήκευση και τη διανομή,

- την τήρηση των όρων της πιστωτικής επιστολής,

- την οργάνωση μεταφοράς επικίνδυνων ουσιών,

- την ενημέρωση του παραγγελιοδότη, ή τρίτων προσώπων,

- την έγκαιρη εκτέλεση των παραδόσεων.

(9) Στο πλαίσιο των καθηκόντων του, ο αποστολέας δύναται να καταφύγει σε διάφορους τρόπους διαδοχικών μεταφορών για να εκτελέσει το συμβόλαιο που έχει συνάψει με τον πελάτη του, συνήθως όμως δεν διενεργεί ο ίδιος μεταφορικές δραστηριότητες.

(10) Ο αποστολέας διαθέτει γενικά ειδικευμένο προσωπικό, το οποίο γνωρίζει τις καλύτερες τιμές για τους διάφορους τρόπους μεταφοράς, καθώς επίσης και ένα δίκτυο πρακτόρων στο εξωτερικό που του δίνουν τη δυνατότητα να εγγυάται στους πελάτες του ότι οι αποστολές τους θα φθάνουν στον προορισμό τους και θα διανέμονται κάτω από τις καλύτερες δυνατές συνθήκες.

(11) Οι πελάτες του αποστολέα μπορεί να είναι μικρότερες επιχειρήσεις που επιθυμούν να εκτελέσουν συγκεκριμένες αποστολές, καθώς και μεγάλες επιχειρήσεις που διενεργούν τακτικά αποστολές σε όλο τον κόσμο.

Γ. Κατάρτιση και διανομή στα μέλη των προτεινόμενων τιμών

(12) Από τη μελέτη του φακέλου προέκυψε ότι η FENEX συνέτασσε και διένειμε στα μέλη της από τις αρχές του αιώνα και έως την 31η Ιουλίου 1993, έγγραφα με τον τίτλο «Τιμές αποστολών» (Expeditie Tarieven).

(13) Έως το 1992, οι εν λόγω τιμές αποστολών ήταν συγκεντρωμένες σε δύο φυλλάδια με τίτλο «τιμές αποστολών». Το ένα φυλλάδιο αφορούσε παρεχόμενες υπηρεσίες στους θαλάσσιους λιμένες και το άλλο τις παρεχόμενες υπηρεσίες σε επίπεδο χερσαίων συνόρων. Το 1993, ετοιμάσθηκε και διανεμήθηκε ένα μόνο φυλλάδιο που αφορούσε και τους δύο τομείς και περιελάμβανε ενιαίο τιμοκατάλογο.

(14) Οι τιμές αφορούσαν τις εξής δραστηριότητες:

- Όσον αφορά τις παρεχόμενες υπηρεσίες στους θαλάσσιους λιμένες, οι τιμές χωρίζονται σε πέντε ειδικούς τομείς:

1. τελωνειακή διασάφηση,

2. άλλες τελωνειακές διατυπώσεις,

3. γενικές διατυπώσεις αποστολών,

4. έξοδα φορτοεκφόρτωσης των εμπορευμάτων,

5. τιμολόγια για πελάτες.

- Όσον αφορά τις παρεχόμενες υπηρεσίες στα χερσαία σύνορα, οι τιμές χωρίζονται σε τρεις ειδικούς τομείς:

1. τελωνειακή διασάφηση,

2. άλλες τελωνειακές διατυπώσεις,

3. γενικές διατυπώσεις αποστολών.

- Το 1993 το ενιαίο έγγραφο που αφορούσε και τους δύο διαφορετικούς τομείς κάλυπτε τα εξής:

1. τελωνειακή διασάφηση,

2. άλλες τελωνειακές διατυπώσεις,

3. γενικές διατυπώσεις αποστολών,

4. έξοδα φορτοεκφόρτωσης των εμπορευμάτων,

5. τιμολόγια για πελάτες.

(15) Οι τιμές για κάθε υπηρεσία εκφράζονται σε φιορίνια, ενώ για ορισμένες υπηρεσίες σε ποσοστά με μια ελάχιστη τιμή εκφρασμένη σε φιορίνια.

(16) Όσον αφορά τον τρόπο κατάρτισης των τιμοκαταλόγων που ίσχυαν έως τις 30 Ιουνίου 1993, πρέπει να σημειωθούν ότι καταρτίζονται, καθορίζονται και ενημερώνονται σε ετήσια βάση από την επιτροπή τιμών της FENEX η οποία, ερμηνεύοντας τα ετήσια μακροοικονομικά δεδομένα που προέρχονται, μεταξύ άλλων από δύο κυβερνητικούς οργανισμούς, το Centraal Plan Bureau και το Centraal Bureau voor de Statistiek, επαναθέτει αυτά τα δεδομένα στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων που πρέπει να παρέχουν οι πράκτορες διαμετακομίσεων.

(17) Η επιτροπή τιμολόγησης διαβιβάζει εν συνεχεία στη διοικούσα επιτροπή της FENEX τη γνώμη της για την αύξηση των τιμών και άλλες πιθανές τροποποιήσεις που θα ισχύσουν από το επόμενο οικονομικό έτος, όσον αφορά τις υπό συζήτηση δραστηριότητες.

(18) Η διοικούσα επιτροπή της FENEX, με βάση τη γνώμη της επιτροπής τιμών, αποφασίζει την αύξηση των τιμών που θα προτείνει και θα διανείμει στα μέλη της.

(19) Αυτοί οι κατάλογοι διανέμονται ετησίως από τη FENEX στα μέλη της υπό τη μορφή παραρτημάτων μιας εγκυκλίου.

Έως τις 22 Ιουνίου 1991, η FENEX διένειμε τις προτεινόμενες τιμές μέσω των εγγεγραμμένων ενώσεων και, μετά από την ημερομηνία αυτήν, απευθείας στα μέλη της.

(20) Οι προτεινόμενες από την FENEX τιμές είχαν την ακόλουθη εξέλιξη από το 1989 και μετά:

- από το 1989 έως το 1990, οι αυξήσεις τιμών που πρότεινε η FENEX ήταν της τάξης του 5 % για τις τελωνειακές διατυπώσεις και 3 % για τις άλλες υπηρεσίες,

- από το 1990 έως το 1991, οι προταθείσες αυξήσεις των τιμών ήταν της τάξης του 5 % για το σύνολο των κατεγραμμένων δραστηριοτήτων,

- από το 1991 έως το 1992, η προταθείσα αύξηση των τιμών για τις τελωνειακές διατυπώσεις στα χερσαία σύνορα ήταν της τάξης του 10 %, σύμφωνα με τη διπλή αύξηση που πρότεινε η FENEX στα μέλη της στον τομέα αυτό,

- οι άλλες υπηρεσίες στα χερσαία σύνορα σημείωσαν αύξηση 5 %. Η FENEX είχε επίσης ανακοινώσει, και περιλάβει στους καταλόγους που απέστειλε στους πράκτορες διαμετακομίσεων, αυξήσεις 9 % και 16,5 % για ορισμένες διατυπώσεις αποστολής, όπως τα συνοδευτικά έγγραφα και οι φορτωτικές. Παρόμοιες αυξήσεις προτείνονται για τις ίδιες δραστηριότητες στους θαλάσσιους λιμένες,

- τέλος, οι τιμές για τις άλλες δραστηριότητες στους θαλάσσιους λιμένες αυξήθηκαν κατά 5 %,

- από το 1992 έως το 1993, οι προτεινόμενες τιμές για τις υπηρεσίες στα χερσαία σύνορα, καθώς και στους θαλάσσιους λιμένες, σημείωσαν γενική αύξηση της τάξης του 4,5 % σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Από την άλλη πλευρά, ορισμένες υπηρεσίες που αφορούν στις γενικές διατυπώσεις αποστολής αυξήθηκαν κατά 6 % έως 25 %.

(21) Η σχέση μεταξύ της εξέλιξης των τιμών που προτείνει η FENEX και της εξέλιξης των δεικτών τιμών καταναλωτή, καθώς και η εξέλιξη του δείκτη τιμών μεταφορών και επικοινωνιών στις Κάτω Χώρες, εκφρασμένες ποσοστιαία είναι οι εξής:

Αυξήσεις τιμών της FENEX

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

Δείκτες τιμών καταναλωτή στις Κάτω Χώρες

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

Δείκτες τιμών μεταφορών και επικοινωνιών στις Κάτω Χώρες

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

ΙΙ. ΝΟΜΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ

Α. Εφαρμοστέος κανονισμός επί της διαδικασίας

(22) Κατά τη διοικητική διαδικασία, οι εκπρόσωποι της FENEX υποστήριξαν ότι ο κανονισμός αριθ. 17 δεν εφαρμόζεται σε αυτήν την περίπτωση και μόνον ο κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 1017/68 του Συμβουλίου, της 19ης Ιουλίου 1968, περί εφαρμογής των κανόνων ανταγωνισμού στους τομείς των σιδηροδρομικών, οδικών και εσωτερικών πλωτών μεταφορών (3), όπως τροποποιήθηκε τελευταία με την πράξη προσχώρησης της Αυστρίας, της Φινλανδίας και της Σουηδίας, μπορεί να εφαρμοστεί διότι οι αποστολές θεωρούνται ότι παρέχουν βοηθητικές μεταφορικές υπηρεσίες, όπως αναφέρει η τελευταία φράση του άρθρου 1 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1017/68.

(23) Κατά την άποψη της Επιτροπής το ζήτημα στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι να προσδιοριστεί εάν οι αποστολές παρέχουν ή όχι βοηθητικές μεταφορικές υπηρεσίες κατά την έννοια του προαναφερθέντος άρθρου 1, αλλά να εξεταστούν οι δραστηριότητες τις οποίες αφορά η συμφωνία ένωσης επιχειρήσεων.

(24) Κατ' εφαρμογή του άρθρου 1 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1017/68, οι συμφωνίες, οι αποφάσεις ενώσεων επιχειρήσεων ή εναρμονισμένες πρακτικές καλύπτονται από τον εν λόγω κανονισμό μόνο υπό την προϋπόθεση ότι οι αντιανταγωνιστικές αυτές πρακτικές έχουν σαν στόχο ή αποτέλεσμα:

- τον καθορισμό τιμών και συνθηκών μεταφοράς,

- τον περιορισμό ή τον έλεγχο της προσφοράς μεταφορικών υπηρεσιών,

- την κατανομή των αγορών μεταφορών,

- την εφαρμογή τεχνικών βελτιώσεων ή την τεχνική συνεργασία,

- τη χρηματοδότηση ή την από κοινού απόκτηση μεταφορικού υλικού ή εξοπλισμού που συνδέεται άμεσα με την παροχή μεταφορικών υπηρεσιών, εφόσον αυτός είναι απαραίτητος για την από κοινού εκμετάλλευση από όμιλο επιχειρήσεων όπως ορίζει το άρθρο 4.

(25) Είναι βέβαιο ότι το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1017/68, όπως εξάλλου το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού αριθ. 141 του Συμβουλίου, της 26ης Νοεμβρίου 1962, περί μη εφαρμογής του κανονισμού αριθ. 17 του Συμβουλίου στον τομέα των μεταφορών (4), όπως τροποποιήθηκε τελευταία από την πράξη προσχώρησης της Δανίας, Ιρλανδίας και Ηνωμένου Βασιλείου, αφορά αποκλειστικά την ουσία των υπό εξέταση δραστηριοτήτων. Στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1017/68, εμπίπτουν οι συμπεριφορές των επιχειρήσεων ή ενώσεων επιχειρήσεων που αφορούν δραστηριότητες οι οποίες απαριθμούνται στο άρθρο 1 του κανονισμού αυτού, ανεξάρτητα από το είδος των εν λόγω επιχειρήσεων.

(26) Κατ' αυτόν τον τρόπο, το πεδίο εφαρμογής αυτού του κανονισμού επ' ουδενί λόγω περιορίζεται στις συμφωνίες που συνάφθηκαν από τις επιχειρήσεις χερσαίων μεταφορών ή από βοηθητικές επιχειρήσεις μεταφορών. Αντίθετα, οι συναφθείσες από τις επιχειρήσεις αυτές συμφωνίες δεν εμπίπτουν κατ' ανάγκη όλες στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1017/68.

(27) Η Επιτροπή δεν αμφισβητεί το γεγονός ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι αποστολές μπορούν να παράσχουν άμεσα μεταφορικές υπηρεσίες. Παρ' όλα αυτά, στην προκείμενη περίπτωση, είναι βέβαιο ότι οι προτεινόμενες τιμές που κυκλοφόρησε η FENEX αναφέρονται στις συγκεκριμένες δραστηριότητες της αιτιολογικής σκέψης 14, από τις οποίες καμία δεν υπάγεται στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1017/68.

(28) Εξάλλου, κατά τη διοικητική διαδικασία, οι επρόσωποι της FENEX επέμειναν στην ουσιαστική σημασία της ανεξαρτησίας των εταιρειών αποστολής από τις μεταφορικές επιχειρήσεις (πρακτικά ακρόασης, σ. 28). Γενικά, η εταιρεία αποστολής δεν μπορεί λοιπόν να θεωρείται ως επικουρικό όργανο που ενσωματώθηκε σε μεταφορική επιχείρηση, αλλά ως αυτόνομη εταιρεία παροχής υπηρεσιών, ορισμένες από τις δραστηριότητες της οποίας μπορεί να άπτονται του τομέα των μεταφορών, ενώ άλλες να μην άπτονται.

(29) Η Επιτροπή δεν αποκλείει μία συμφωνία μεταξύ αποστολέων να υπαχθεί στο πεδίο εφαρμογής ενός διαδικαστικού κανονισμού σχετικά με τις μεταφορές ή να καλυφθεί από διάφορους διαδικαστικούς κανονισμούς όταν πρόκειται για πολλές δραστηριότητες.

(30) Λαμβάνοντας υπόψη τις δραστηριότητες στις οποίες αναφέρεται η απόφαση της εν λόγω ένωσης, η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι στην προκειμένη περίπτωση, εφαρμόζεται μόνον ο κανονισμός αριθ. 17.

Β. Η έννοια της ένωσης επιχειρήσεων

(31) Μέχρι τις 22 Ιουνίου 1991, η FENEX ήταν μια ομοσπονδία ολλανδικών οργανισμών αποστολής. Μετά από αυτή την ημερομηνία, η FENEX είναι μια ένωση που συγκεντρώνει άμεσα εταιρείες αποστολής και το αντικείμενο της οποίας παραμένει η προάσπιση των συνολικών συμφερόντων των μελών της. Ανεξάρτητα από την ορολογία που χρησιμοποιείται, η FENEX αποτελεί ένωση επιχειρήσεων κατά την έννοια του άρθρου 85 της συνθήκης.

Γ. Η έννοια της απόφασης ένωσης επιχειρήσεων

(32) Κατά τη διαδικασία, οι εκπρόσωποι της FENEX ισχυρίστηκαν ότι οι εν λόγω τιμές είναι απλώς προτεινόμενες και δεν περιορίζουν την ελευθερία των εταιριών αποστολής να καθορίσουν τις δικές τους τιμές. Σύμφωνα με την FENEX, μια τέτοια πρόταση δεν αποτελεί απόφαση ένωσης επιχειρήσεων κατά την έννοια του άρθρου 85 της συνθήκης.

(33) Πρέπει κατ' αρχάς να σημειωθεί ότι η κατάρτιση και η αποστολή καταλόγων με προτεινόμενες τιμές από την FENEX προς τα μέλη της, δεν είναι περιστασιακή πρακτική αλλά, αντίθετα, γίνεται από τις αρχές του αιώνα.

(34) Οι κατάλογοι καταρτίζονταν και ενημερώνονταν κατ' έτος από την ειδική ομάδα της FENEX, δηλαδή την επιτροπή τιμών, που υπέβαλε πρόταση στη διοικούσα επιτροπή, η οποία αποτελείται από εκπροσώπους των επιχειρήσεων αποστολής, μελών της FENEX.

(35) Οι τιμές εγκρίνονταν κατόπιν από τη διοικούσα επιτροπή και αποστέλλονταν στις επιχειρήσεις μέσω των συμμετεχουσών ενώσεων μέχρι τις 22 Ιουνίου 1991, και μετά απ' αυτήν την ημερομηνία απευθείας σε αυτές.

(36) Πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι αν και παρουσιάζονταν ως μη δεσμευτικές προτάσεις, οι τιμές συνοδεύονταν από εγκυκλίους που περιλάμβαναν πιο επιτακτικούς όρους.

(37) Η εγκύκλιος της 24ης Νοεμβρίου 1989, με την οποία η FENEX απέστειλε τον νέο κατάλογο προτεινόμενων τιμών που θα ίσχυε μέχρι την 1η Ιανουαρίου 1990, προσδιορίζει επ' αυτού ότι:

«Η Διοικούσα Επιτροπή της Ομοσπονδίας των Ολλανδικών Εταιρειών Αποστολής (FENEX), με τη σύμφωνη γνώμη της επιτροπής τιμών της FENEX, αποφάσισε τα ακόλουθα: . . .

Οι αυξήσεις των τιμών (από την 1η Ιανουαρίου . . .) θα είναι . . . %. Αυτό είναι απόρροια της αύξησης των κοστολογίων που αντιμετωπίζει ο κλάδος.»

Αυτή η διατύπωση επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο στις εγκυκλίους της FENEX.

(38) Στην εγκύκλιο που απέστειλε η FENEX στα μέλη της στα τέλη του 1990 και στην οποία καθορίζονταν η αύξηση των τιμών για το 1991, προσδιοριζόταν ότι: «Λαμβάνοντας υπόψη το επιτευχθέν αποτέλεσμα, συνιστάται θερμά η μετακύλιση ολόκληρης της προαναφερθείσας αύξησης των τιμών (5 %) στους παραγγελιοδότες.»

(39) Επίσης, σε μία εγκύκλιο στα τέλη του 1991, σχετικά με τις αυξήσεις τιμών στα χερσαία σύνορα για το έτος 1992, ορίζεται ότι:

«Η FENEX συμβουλεύει να εφαρμοστεί, σε ό,τι αφορά τη διεκπεραίωση των τελωνειακών διατυπώσεων στα χερσαία σύνορα, συμπληρωματική αύξηση τιμών κατά 5 %.»

(40) Τέλος, είναι βέβαιο ότι οι επιχειρήσεις αποστολών είχαν κοινό συμφέρον να συντονίσουν τη συμπεριφορά τους στους κόλπους της FENEX με την καθιέρωση τιμών παροχής των εν λόγω υπηρεσιών, τα οποία αποτελούν στοιχεία ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων αποστολής.

(41) Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι η κατάρτιση και η αποστολή των προτεινομένων τιμών στα μέλη της FENEX πρέπει να ερμηνευθούν ως συνεπής έκφραση της βούλησης της ένωσης να συντονίσει τη συμπεριφορά των μελών της στην εν λόγω αγορά.

(42) Σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου (5), οι προτεινόμενες τιμές αποτελούν αποφάσεις ένωσης επιχειρήσεων, κατά την έννοια του άρθρου 85 παράγραφος 1.

Δ. Η υπό εξέταση αγορά

α) Αγορά υπηρεσιών

(43) Η παρούσα υπόθεση αφορά τις υπηρεσίες που προέρχονται από τις εταιρείες αποστολών, σύμφωνα με την εντολή που έλαβαν εκ μέρους των παραγγελιοδοτών τους. Αυτές οι υπηρεσίες συνίστανται κυρίως στη διεκπεραίωση από άλλες επιχειρήσεις δραστηριοτήτων μεταφοράς κυρίως θαλάσσιας και χερσαίας, για λογαριασμό του παραγγελιοδότη και στην εκτέλεση, ή τη μέριμνα για εκτέλεση, δραστηριοτήτων όπως η παραλαβή, η αποθήκευση, η διαχείριση, ο εκτελωνισμός, ή η φορτοεκφόρτωση των εμπορευμάτων.

β) Γεωγραφική αγορά

(44) Η γεωγραφική αγορά είναι η ζώνη εμπορίας των υπηρεσιών που προσδιορίστηκαν ανωτέρω. Αυτή η ζώνη καλύπτει κυρίως την επικράτεια των Κάτω Χωρών, όπου είναι εγκατεστημένα τα μέλη της FENEX. Οι παραγγελιοδότες της ζώνης αυτής θα απευθύνονται κυρίως στους μεταφορείς που είναι εγκατεστημένοι στην ίδια περίμετρο στην οποία οι κανόνες ανταγωνισμού είναι παρόμοιοι για όλους. Στην περίπτωση αυτή το μερίδιο αγοράς της FENEX θα ανέρχεται σε 11 % περίπου.

Ε. Περιορισμοί του ανταγωνισμού

(45) Κατά τη διοικητική διαδικασία, οι εκπρόσωποι της FENEX επεσήμαναν ότι οι εν λόγω τιμές δεν παρεμποδίζουν τον ανταγωνισμό, διότι είχαν μόνο χαρακτήρα πρότασης και οι μεταφορείς ήταν πλήρως ελεύθεροι να ορίσουν τις τιμές τους. Επιπλέον, η FENEX αντιπροσωπεύει μόνον ένα κλάσμα του τομέα αποστολών στις Κάτω Χώρες. Τέλος, οι προτεινόμενες αυτές τιμές δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα διότι μόνον μια μεταφορική εταιρεία αναγνώρισε ότι τις τηρούσε.

(46) Επειδή πρόκειται για την κυκλοφορία καταλόγων προτεινόμενων τιμών, η πάγια νομολογία του Δικαστηρίου (6), ορίζει «ότι αν ένα καθεστώς υποχρεωτικών τιμών πωλήσεως αντίκειται πορφανώς στη διάταξη αυτή (άρθρο 85), άλλο τόσο αντίκειται και το καθεστώς των "ενδεικτικών τιμών". Δεν μπορεί πράγματι να γίνει δεκτό ότι οι ρήτρες της συμπράξεως, σχετικά με τον καθορισμό "ενδεικτικών τιμών", στερούνται πρακτικής χρησιμότητας. Πράγματι, ο καθορισμός τιμής, έστω απλώς ενδεικτικής, επηρεάζει τον ανταγωνισμό, λόγω του ότι επιτρέπει σε όσους συμμετέχουν να προβλέπουν, με εύλογη βεβαιότητα, ποιά πολιτική τιμών θα ακολουθήσουν οι ανταγωνιστές τους.» 7

(47) Στην απόφαση της 27ης Ιανουαρίου 1987 σχετικά με τον τομέα των ασφαλειών (7), το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έλαβε εκτός των άλλων υπόψη τρία στοιχεία για να προσδιορίσει τον αντιανταγωνιστικό χαρακτήρα των προτεινόμενων τιμών:

- το κοινό συμφέρον των μελών της ένωσης να εξυγειανθεί η αγορά με την αύξηση των τιμών,

- τη διατύπωση της σύστασης η οποία παρά το γεγονός ότι χαρακτηρίζεται ως προαιρετική, ζητά επιτακτικά την συλλογική αύξηση των τιμών,

- το καταστατικό της ένωσης που της επιτρέπει να συντονίζει τις δραστηριότητες των μελών της.

(48) Στην προκειμένη περίπτωση, διαπιστώθηκε ότι η οριζόντια πρακτική της κατάρτισης και κυκλοφόρησης καταλόγων με προτεινόμενες τιμές αποτελεί πάγια τακτική της FENEX εδώ και πάρα πολλά χρόνια.

(49) Τα μέλη της ένωσης είχαν καταφανώς συμφέρον από την κατάρτιση και διανομή των καταλόγων με τις προτεινόμενες τιμές διότι επέτρεπαν σε καθένα να προβλέπει μέσα σε λογικά πλαίσια την τιμολογιακή πολιτική των υπολοίπων.

(50) Το γεγονός ότι οι προτεινόμενες τιμές αφορούν μόνον ένα μέρος των υπηρεσιών που προσφέρουν οι μεταφορές είναι αδιάφορο από την άποψη αυτή.

(51) Είναι βέβαιο ότι στον υπο εξέταση τομέα, όπως εξάλλου αναγνώρισαν οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις, τα περιθώρια των εταιρειών είναι γενικά πολύ μικρά, με αποτέλεσμα μία αντιανταγωνιστική πρακτική, έστω και περιορισμένης εμβέλειας να έχει συνέπειες για τον ανταγωνισμό.

(52) Εκτός αυτού, κάποιος εκπρόσωπος της FENEX αναγνώρισε κατά τη διάρκεια της ακροάσεως (πρακτικά σ. 28) ότι μεταξύ των διαμετακομιστών υπάρχει ανταγωνισμός ως προς τις υπηρεσίες που παρέχουν πέραν των υπηρεσιών μεταφοράς.

(53) Τα μέλη της FENEX είχαν λοιπόν κάθε συμφέρον να συντονίσουν τη συμπεριφορά τους ως προς τις τιμές των υπηρεσιών τις οποίες αφορά η παρούσα διαδικασία, υπηρεσίες για τις οποίες υφίστανται ανταγωνισμό.

(54) Η βούληση της FENEX να συντονίσει τη συμπεριφορά των μελών της όσον αφορά τις τιμές, καταγράφεται σε εγκύκλιο της 17ης Φεβρουαρίου 1993 σχετικά με τα τιμολόγια φορολογικής εκπροσώπησης, στην οποία αναφέρεται συγκεκριμένα ότι: «για λόγους τάξεως, η επιτροπή τιμών επισημαίνει ότι εδώ πρόκειται για ανώτατη τιμή και ότι γενικά οι τιμολογιακές θέσεις της FENEX αποτελούν οδηγία βάσει της οποίας κάθε μέλος μπορεί να καθορίσει τις δικές του τιμές αποστολής.»

(55) Ομοίως κατά τη γενική συνέλευση της FENEX της 24ης Νοεμβρίου 1992, ο διευθυντής της ένωσης απαντώντας σε ερώτηση μέλους σχετικά με τη χρησιμότητα των τιμών της FENEX δήλωσε ότι: «τα μέλη, αν και είναι ουσιαστικά ελεύθερα να καθορίσουν τις τιμές τους, είναι φανερό ότι έχουν ανάγκη κατευθυντήριας γραμμής . . . η αξία της ετήσιας αναπροσαρμογής των τιμών έγκειται στο γεγονός ότι οι επιχειρήσεις μπορούν να εφαρμόσουν σχεδόν πλήρως αυτήν την αναπροσαρμογή στις τιμές που αυτές οι ίδιες εφαρμόζουν.»

(56) Πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ότι το γεγονός ότι οι τιμολογιακές συστάσεις της FENEX συνοδεύονται από εγκυκλίους στις οποίες διατυπώνεται η βούληση της ένωσης οι συστάσεις της να ακολουθούνται από αποτελέσματα.

(57) Σχετικά με το θέμα αυτό βλέπε τις εγκύκλιους που αναφέρονται στις αιτιολογικές σκέψεις 37, 38 και 39.

(58) Η κατάρτιση και η εκπόνηση καταλόγων με προτεινόμενες τιμές αποτελούν εκτός αυτού δραστηριότητα η οποία είχε σαφώς ανατεθεί στην FENEX. Η διαδικασία κατάρτισης των τιμών που περιγράφεται παραπάνω στις αιτιολογικές σκέψεις 16 έως 19, αποκαλύπτει ότι επρόκειτο για σημαντική και τακτική δραστηριότητα της ένωσης. Η υποχρέωση αυτή προσδιορίζεται και στο έντυπο παρουσίασης της ένωσης το οποίο αναφέρει ότι: «Προκειμένου να ετοιμάσει την πολιτική και να συμβουλεύσει τη διοίκησή της, η ένωση διαθέτει διάφορες ομάδες εργασίας για συγκεκριμένα θέματα όπως τα νομικά ζητήματα, η ποιότητα, η ασφάλεια και οι τιμές».

(59) Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, οι εκπρόσωποι της FENEX δήλωσαν ότι πρόθεση της ένωσης δεν είναι να επηρεάσει την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς, αλλά να βοηθήσει τα μέλη της. Η βοήθεια αυτή είναι απαραίτητη εξαιτίας του μικρού μεγέθους ορισμένων εταιρειών που δεν διαθέτουν επαρκή μέσα για τον καθορισμό των τιμών τους.

(60) Παρά το ότι είναι φυσιολογικό για μια επαγγελματική οργάνωση να παρέχει στα μέλη της βοήθεια στη διαχείριση, δεν πρέπει να επηρεάζει έμμεσα ή άμεσα τον ανταγωνισμό, ιδίως υπό μορφή προτεινόμενων τιμών ισχυουσών για όλες τις επιχειρήσεις ανεξάρτητα από τη διάρθρωση του κόστους τους.

(61) Η κυκλοφορία καταλόγων προτεινόμενων τιμών από επαγγελματική οργάνωση από τη φύση της υποκινεί τις επιχειρήσεις που ανήκουν σε αυτήν να ευθυγραμμίσουν τις τιμές τους, ανεξάρτητα από τη διάρθρωση του κόστους τους. Η μέθοδος αυτή αποθαρρύνει τις επιχειρήσεις εκείνες των οποίων το κόστος είναι μικρό να χαμηλώσουν τις τιμές τους και προσφέρει ένα τεχνητό πλεονέκτημα στις επιχειρήσεις με μεγαλύτερο κόστος παραγωγής (8).

(62) Αντίθετα, ο κίνδυνος αυτός δεν υφίσταται στη διανομή υποδείξεων που διευκολύνουν τις επιχειρήσεις στον υπολογισμό της διάρθρωσης του κόστους τους έτσι ώστε να είναι σε θέση να καθορίζουν τις τιμές πώλησης μόνες τους.

(63) Στην προκειμένη περίπτωση, είναι βέβαιο ότι η FENEX δεν διένειμε στα μέλη της πληροφορίες που τους επέτρεπαν να καθορίσουν τις τιμές πώλησης σε συνάρτηση με το δικό τους κόστος, αλλά ότι τα έγγραφα που κυκλοφορούσε αφορούσαν καθεαυτές τις τιμές πώλησης.

(64) Επιπλέον, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι για ορισμένες υπηρεσίες, οι προτεινόμενες τιμές της FENEX παρουσιάζονται καθαρά ως ελάχιστες τιμές.

(65) Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, οι εκπρόσωποι της FENEX επέμειναν και στο γεγονός ότι η ένωση έχει περιορισμένο μόνον αριθμό μελών και συνεπώς το αποτέλεσμα της υπόψη πρακτικής είναι εξαιρετικά περιορισμένο.

(66) Υπενθυμίζεται, στο σημείο αυτό, ότι από τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (9), απορρέει ότι «μία συμφωνία μπορεί να μην εμπίπτει στην απαγόρευση του άρθρου 85, παράγραφος 1 όταν επηρεάζει την αγορά κατ' ασήμαντο τρόπο λαμβανομένης υπόψη της ανίσχυρης θέσεως που κατέχουν οι ενδιαφερόμενοι στην αγορά των οικείων προϊόντων».

(67) Εκτός αυτού, η FENEX περιλαμβάνει μεν πολλές μικρές επιχειρήσεις, μεταξύ των μελών της, όμως, υπάρχουν και επιχειρήσεις σοβαρού μεγέθους που παρέχουν υπηρεσίες σε παγκόσμιο επίπεδο και μπορούν να διαδραματίσουν ηγετικό ρόλο στην αγορά.

(68) Επίσης, ορισμένες επιχειρήσεις, μέλη της FENEX, αποτελούν θυγατρικές επιχειρήσεων εγκατεστημένων σε άλλα κράτη μέλη ή διαθέτουν οι ίδιες θυγατρικές σε άλλα κράτη μέλη οι οποίες παρέχουν τις ίδιες υπηρεσίες στο ίδιο πλαίσιο τιμών.

(69) Πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ότι ορισμένα μέλη της FENEX δραστηριοποιούνται στους τομείς των θαλάσσιων, εναέριων ή χερσαίων μεταφορών όπου ορισμένα από αυτά κατέχουν ηγετική θέση. Η διανομή τιμολογιακών συστάσεων σε επιχειρήσεις της τάξεως αυτής έχει οπωσδήποτε επιπτώσεις και για τις άλλες επιχειρήσεις του τομέα.

(70) Με βάση τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι η εν λόγω οριζόντια πρακτική έχει στόχο να επηράσει σε σημαντικό βαθμό την αγορά και ως εκ τούτου υπάγεται στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 85 παράγραφος 1.

(71) Επειδή πρόκειται για αντιανταγωνιστικά αποτελέσματα υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με την πάγια νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (10), είναι περιττό να ληφθούν υπόψη τα συγκεκριμένα αποτελέσματα μιας συμφωνίας ή αποφάσεως κάποιας ένωσης επιχειρήσεων εφόσον αποσκοπεί στον περιορισμό, στην παρεμπόδιση ή τη νόθευση του ανταγωνισμού.

(72) Στην προκειμένη περίπτωση, από τα 23 μέλη της FENEX που ρώτησε η Επιτροπή, μόνον ένα παραδέχθηκε ότι εφάρμοζε τις προτεινόμενες τιμές της FENEX.

(73) Σε κάθε περίπτωση, η κυκλοφορία καταλόγων με προτεινόμενες τιμές από την FENEX πάνω από μία 20ετία δεν μπορεί να μην είχε περιοριστικό αποτέλεσμα σε δύο επίπεδα:

- αφενός, στο επίπεδο των μελών της, τα οποία ακόμη και εάν δεν εφάρμοζαν ακριβώς τις προτεινόμενες τιμές, αναγκαστικά επηρεάσθηκαν από αυτές στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων τους,

- αφετέρου, σε επίπεδο επιχειρήσεων που δεν είναι μέλη της FENEX, αλλά οι οποίες είχαν γνώση των αυξήσεων των τιμών που συνιστούσε η FENEX και δημοσίευε ο επαγγελματικός τύπος. Οι πληροφορίες αυτές επέτρεψαν στις επιχειρήσεις που δεν ήταν μέλη της FENEX «να προβλέπουν, με εύλογη βεβαιότητα, ποιά πολιτική τιμών θα ακολουθήσουν οι ανταγωνιστές τους» (11).

(74) Συνολικά, η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι η κατάρτιση και διανομή καταλόγων προτεινόμενων τιμών από την FENEX μέχρι την 1η Ιουλίου 1993 είχαν ανταγωνιστικό σκοπό κατά την έννοια του άρθρου 85, παράγραφος 1 της συνθήκης.

ΣΤ. Επίδραση στο εμπόριο μεταξύ των κρατών μελών

(75) Οι εν λόγω τιμές αφορούν την παροχή υπηρεσιών που οι αποστολείς των Κάτω Χωρών παρέχουν σε πελάτες από τις Κάτω Χώρες, όπως επίσης και σε πελάτες άλλων κρατών μελών.

(76) Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο είχε την ευκαιρία να προσδιορίσει την έννοια της σημαντικής επιρροής στο εμπόριο μεταξύ κρατών μελών σε απόφαση που εξέδωσε στις 25 Οκτωβρίου 1983 (12), στην οποία ορίζει ότι «μια επιχείρηση που καλύπτει περίπου 5 % της αγοράς έχει σημαντικό μέγεθος ώστε η συμπεριφορά της κατά κανόνα να μπορεί να επηρεάσει το εμπόριο μεταξύ κρατών μελών».

(77) Εξάλλου, η εν λόγω παροχή υπηρεσιών αφορά εμπορεύματα με προέλευση ή προορισμό όχι μόνον τις Κάτω Χώρες, αλλά επίσης και άλλα κράτη μέλη.

(78) Οι προτεινόμενες τιμές που αποστέλλονται στα μέλη της FENEX είναι πιθανόν να επηρεάζουν το εμπόριο μεταξύ των κρατών μελών, κατά την έννοια του άρθρου 85 της συνθήκης.

Ζ. Άρθρο 85 παράγραφος 3 της συνθήκης

(79) Πρέπει κατ' αρχάς να υπογραμμιστεί ότι η εν λόγω απόφαση της ένωσης επιχειρήσεων αναφέρεται στις τιμές πώλησης των επιχειρήσεων. Συνεπώς, οι ανταγωνιστικές πρακτικές που αφορούν τις τιμές, αποτελούν μία από τις σοβαρότερες μορφές περιορισμού του ανταγωνισμού από απόψεως κοινοτικού δικαίου. Παρόμοιοι περιορισμοί του ανταγωνισμού δεν μπορούν κατά συνέπεια να εξαιρεθούν από την απαγόρευση συμπράξεων, παρά μόνον υπό εντελώς εξαιρετικές συνθήκες.

(80) Στην προκειμένη περίπτωση, η Επιτροπή θεωρεί ότι δεν έχει αποδειχθεί ότι η κατάρτιση και η αποστολή στα μέλη της FENEX καταλόγων με προτεινόμενες τιμές είναι τέτοιας φύσεως ώστε να συμβάλλει στην οικονομική πρόοδο, κατά την έννοια του άρθρου 85 παράγραφος 3 της συνθήκης, και ότι οι χρήστες μπορούν να αποκομίσουν από αυτήν ένα εύλογο όφελος.

(81) Μπορεί αντιθέτως να θεωρηθεί ότι αυτή η πρακτική αποσκοπεί να ευνοήσει τη διατήρηση ενός τεχνητά υψηλού επιπέδου τιμών στην αγορά, σε βάρος των χρηστών.

(82) Δεν αποδείχθηκε επίσης ότι η απόφαση της εν λόγω ένωσης επιχειρήσεων είναι απαραίτητη για να επιτευχθεί ο αναγγελθείς στόχος, που είναι η παροχή βοήθειας στα μέλη της FENEX για τον καθορισμό των τιμών τους στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με τους παραγγελιοδότες.

(83) Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί επ' αυτού ότι, από το 1994, η FENEX απέστειλε στα μέλη της έναν πίνακα κοστολόγησης, ο οποίος δίνει τη δυνατότητα να επιτευχθεί ο προαναφερθείς στόχος της υποβοήθησης των μελών, με πολύ διαφορετικό τρόπο.

(84) Συνεπώς, η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για χορήγηση απαλλαγής, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 85 παράγραφος 3 της συνθήκης.

Η. Άρθρο 15 παράγραφος 2 του κανονισμού αριθ. 17

(85) Δυνάμει των διατάξεων που προαναφέρθηκαν, η Επιτροπή μπορεί να επιβάλει πρόστιμα από 1 000 μέχρι 1 000 000 Ecu στις επιχειρήσεις και στις ενώσεις επιχειρήσεων, ποσόν το οποίο μπορεί να ανέλθει μέχρι το 10 % του κύκλου εργασιών που πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της τελευταίας χρήσεως, σε κάθε μία από τις επιχειρήσεις που συμμετείχαν στην παράβαση, επειδή είτε συνειδητά είτε από αμέλεια, παραβιάζουν το άρθρο 85 ή το άρθρο 86 της συνθήκης. Το ποσό του προστίμου πρέπει να καθορίζεται σύμφωνα με τη βαρύτητα και τη διάρκεια της παράβασης.

(86) Κατά τη διαδικασία, οι εκπρόσωποι της FENEX επεσήμαναν ότι η ένωση είχε καταρτίσει τους καταλόγους προτεινόμενων τιμών από απειρία και ότι η παράβαση των κανόνων του ανταγωνισμού συνέβη παρά τη θέλησή τους.

(87) Εξάλλου, κατά την ακρόαση, οι εκπρόσωποι της FENEX δήλωσαν ότι οι προτεινόμενες τιμές αποστέλλονταν στα μέλη επί σειρά ετών από αμέλεια.

(88) Κατ' αρχήν υπενθυμίζεται ότι δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 15, παράγραφος 2, το γεγονός ότι υπήρξε παράβαση εξ αμελείας δεν απαλλάσσει τις επιχειρήσεις από την επιβολή προστίμου.

(89) Πρέπει, ωστόσο, να ληφθούν υπόψη και τα εξής:

- η FENEX τερμάτισε αυτοβούλως τη διανομή των προτεινόμενων τιμών προκειμένου να συμμορφωθεί με την ολλανδική και κοινοτική νομοθεσία περί ανταγωνισμού. Επίσης κοινοποίησε αμέσως τους νέους πίνακες κοστολόγησης που κυκλοφόρησε στα μέλη της από το 1994 και μετά προκειμένου να εξασφαλίσει το συμβιβάσιμό τους με το κοινοτικό δίκαιο,

- παρά το γεγονός ότι η υπόψη πρακτική υπήρχε πάνω από μια εικοσαετία, η παράβαση τερματίσθηκε την 1η Ιουλίου 1993.

(90) Η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι πρέπει να επιβληθεί πρόστιμο στη FENEX λαμβάνοντας υπόψη τα προαναφερθέντα στοιχεία και θεωρώντας ότι η παράβαση διήρκεσε από τις 10 Ιανουαρίου 1989 έως την 1η Ιουλίου 1993, δηλαδή το χρονικό διάστημα που δεν καλύπτεται από τις διατάξεις,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Η ένωση Nederlandse Organisatie voor Expeditie en Logistiek (FENEX) παρέβη το άρθρο 85 της συνθήκης ΕΚ καταρτίζοντας και αποστέλλοντας προτεινόμενες τιμές αποστολής από τις 10 Ιανουαρίου 1989 μέχρι την 1η Ιουλίου 1993. Η αίτηση απαλλαγής, όσον αφορά τις προτεινόμενες τιμές, που κατετέθησαν από την FENEX στις 26 Μαΐου 1995 απορρίπτονται.

Άρθρο 2

Για την παράβαση που αναφέρεται στο άρθρο 1 επιβάλλεται στην FENEX πρόστιμο ύψους 1 000 Ecu.

Άρθρο 3

Το αναφερόμενο στο άρθρο 2 πρόστιμο πρέπει να καταβληθεί σε Ecu εντός τριών μηνών από την ημερομηνία της κοινοποίησης της παρούσας απόφασης, στο λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αριθ. 310-0933000-43, στην Banque Bruxelles-Lambert, agence europιenne, rond-point Robert Schumann 5, 1040 Bruxelles.

Το ποσό του προστίμου παράγει αυτοδικαίως τόκους από τη λήξη της προαναφερόμενης προθεσμίας, με επιτόκιο που εφαρμόζει το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ίδρυμα στις συναλλαγές του σε Ecu την πρώτη εργάσιμη ημέρα του μήνα κατά τον οποίο εξεδώθη η παρούσα απόφαση, επαυξημένο κατά 3,5 %, δηλαδή 7,75 %.

Άρθρο 4

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στη:

Nederlandse Organisatie voor Expeditie en Logistiek,

Adriaan Volkerhuis,

Oostmaaslaan 71,

NL-3063 AN Rotterdam.

Η παρούσα απόφαση αποτελεί εκτελεστό τίτλο δυνάμει του άρθρου 192 της συνθήκης ΕΚ.

Βρυξέλλες, 5 Ιουνίου 1996.

Για την Επιτροπή

Karel VAN MIERT

Μέλος της Επιτροπής

(1) ΕΕ αριθ. 13 της 21. 2. 1962, σ. 204/62.

(2) ΕΕ αριθ. 127 της 20. 8. 1963, σ. 2268/63.

(3) ΕΕ αριθ. L 175 της 23. 7. 1968, σ. 1

(4) ΕΕ αριθ. 124 της 28. 11. 1962, σ. 2751/62.

(5) Ιδίως η απόφαση της 27ης Ιανουαρίου 1987 στην υπόθεση 45/85, Verband der Sachversicherer κατά Επιτροπής, Συλλογή 1987, σ. 405, σκέψεις 26 έως 32.

(6) Απόφαση της 27. 10. 1972 στην υπόθεση 8/72 Cementhandelaren κατά Επιτροπής. Συλλογή 1972, σ. 977.

(7) Υπόθεση 45/85, Verband der Versicherer κατά Επιτροπής, Συλλογή 1987, σ. 405.

(8) Βλέπε απόφαση αριθ. 93Δ.30 του Conseil de la Concurence της 7ης Ιουλίου 1993, σχετικά με την κατάσταση του ανταγωνισμού στον τομέα της παροχής υπηρεσιών σε θέματα πολεοδομίας, Paris ετήσια έκθεση 1993.

(9) Απόφαση της 10ης Ιουλίου 1980. Υπόθεση 30/78 Distillers Company κατά Επιτροπής Συλλογή σ. 2229.

(10) Απόφαση της 27ης Ιανουαρίου 1987 στην υπόθεση 45/85 που προαναφέρεται.

(11) Βλέπε υποσημείωση (1), σ. 33.

(12) Υπόθεση 107/82 AEG κατά Επιτροπής Συλλογή 1983, σ. 3151, σκέψη 58.