3.2.2009   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 27/114

1.1

Οκτώ χρόνια μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Τάμπερε, όπου η ΕΕ αποφάσισε να προωθήσει μια κοινή πολιτική για τη μετανάστευση, ελάχιστες πρόοδοι έχουν σημειωθεί σε μια από τις βασικότερες πτυχές: την πολιτική και τη νομοθεσία για την εισδοχή μεταναστών. Η ρύθμιση της εισδοχής εξακολουθεί να υπάγεται στις εθνικές νομοθεσίες, χωρίς καμία εναρμόνιση της ΕΕ. Και οι εθνικές νομοθεσίες παρουσιάζουν μεγάλες διαφορές, ενώ εκφράζουν και αντιφατικές πολιτικές.

1.2

Έχουν περάσει πάνω από έξι χρόνια από την εκπόνηση, εκ μέρους της Επιτροπής, της «Πρότασης οδηγίας του Συμβουλίου για τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό τη μισθωτή απασχόληση και την άσκηση ανεξάρτητων οικονομικών δραστηριοτήτων» (1). Η ΕΟΚΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσαν επ' αυτής θετικές γνωμοδοτήσεις (2). Ωστόσο, η πρόταση δεν προχώρησε πέρα από την πρώτη ανάγνωση στο Συμβούλιο. Έκτοτε, ορισμένα κράτη μέλη κατήρτισαν νέες νομοθεσίες για θέματα εισδοχής οικονομικών μεταναστών, με πολύ διαφορετικές προσεγγίσεις του θέματος.

1.3

Κατά τα προσεχή έτη, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα χρειαστεί τη συμβολή νέων οικονομικών μεταναστών στην οικονομική και κοινωνική της ανάπτυξη (3). Η δημογραφική κατάσταση υποδηλώνει ότι η στρατηγική της Λισσαβώνας κινδυνεύει να παραλύσει εάν δεν τροποποιηθούν οι πολιτικές εισδοχής μεταναστών. Απαιτούνται ενεργοί πολιτικές για την εισδοχή εργαζομένων, τόσο με υψηλό όσο και με χαμηλότερο επίπεδο ειδίκευσης.

1.4

Είναι ακατανόητο, στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ορισμένες κυβερνήσεις να έχουν ασκήσει το δικαίωμα αρνησικυρίας έναντι των νομοθετικών προτάσεων της Επιτροπής και να διατηρούν τις παλιές περιοριστικές πολιτικές άλλων εποχών. Στο μεταξύ, αναπτύσσονται η παραοικονομία και η παράνομη απασχόληση, που συγκροτούν τον πραγματικό «κράχτη προσέλευσης» για τους μετανάστες χωρίς επίσημα έγγραφα. Καθώς δεν υπάρχει κοινή ευρωπαϊκή νομοθεσία, τα κράτη μέλη προβαίνουν στην υιοθέτηση νέων νομοθεσιών, με πολύ διαφορετικές πολιτικές προσεγγίσεις, γεγονός που αυξάνει τα προβλήματα εναρμόνισης. Οι διαφορετικές αυτές πολιτικές προσεγγίσεις και οι νομοθετικές αποκλίσεις προξενούν σύγχυση και ανασφάλεια στους πολίτες.

1.5

Η ΕΟΚΕ έχει διατυπώσει την άποψη ότι, για την νομοθεσία σχετικά με την εισδοχή μεταναστών, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να εγκαταλείψει τον κανόνα της ομοφωνίας και να υιοθετεί τις αποφάσεις του με ειδική πλειοψηφία και σε συναπόφαση με το Κοινοβούλιο (4). Μόνον έτσι θα μπορέσει να εκπονηθεί μια νομοθεσία υψηλής ποιότητας, που να αντιπροσωπεύει πρόοδο για την εναρμόνιση στην ΕΕ.

1.6

Η ΕΟΚΕ επικροτεί το γεγονός ότι, στη Συνθήκη της Λισσαβώνας, η νομοθεσία για τη μετανάστευση συμπεριελήφθη στην συνήθη νομοθετική διαδικασία (πρωτοβουλία της Επιτροπής, ειδική πλειοψηφία στο Συμβούλιο και συναπόφαση με το Κοινοβούλιο).

1.7

Ωστόσο, η υπό εξέταση πρόταση οδηγίας συζητείται στο Συμβούλιο σύμφωνα με την άκαρπη διαδικασία της ομοφωνίας. Ως εκ τούτου, όπως είχε ήδη προτείνει η ΕΟΚΕ στη γνωμοδότησή της σχετικά με το πρόγραμμα της Χάγης (5), «η αλλαγή αυτή πρέπει να γίνει επειγόντως, πριν από τη μελέτη των νέων νομοθετικών προτάσεων». Η ΕΟΚΕ προτείνει στο Συμβούλιο να υιοθετήσει τη διαδικασία της επονομαζόμενης ρήτρας «γέφυρα», η οποία ισχύει ήδη για θέματα ασύλου, ούτως ώστε οι οδηγίες αυτές να υιοθετηθούν με ειδική πλειοψηφία και συναπόφαση με το Κοινοβούλιο.

1.8

Η ΕΟΚΕ έχει ήδη διατυπώσει την άποψη ότι «για τη νέα νομοθεσία όσον αφορά την εισδοχή, είναι καλύτερο να θεσπιστεί ένα γενικό, οριζόντιο νομοθετικό πλαίσιο μάλλον παρά τομεακοί κανόνες. Η πρόταση οδηγίας για την εισδοχή που κατήρτισε στο παρελθόν η Επιτροπή και που η ΕΟΚΕ υποστήριξε με ορισμένες τροποποιήσεις, εξακολουθεί να αποτελεί ορθή νομοθετική πρόταση. Συμπληρωματικά, μπορούν να θεσπιστούν ειδικοί κανόνες για τομεακά ζητήματα και ειδικές συνθήκες. Αν το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης επιλέξει μια τομεακή προσέγγιση, μόνο για την εισδοχή μεταναστών με υψηλή επαγγελματική ειδίκευση, δεν θα είναι χρήσιμη για τη ρύθμιση μεγάλου μέρους της μετανάστευσης και, επιπλέον, θα εισάγει διακρίσεις. Αυτή η επιλογή μπορεί να είναι πιο εύκολη για το Συμβούλιο, όμως απομακρύνεται από τις ευρωπαϊκές ανάγκες» (6).

1.9

Η Συνθήκη της Λισσαβώνας θεσπίζει τα όρια για την κοινή νομοθεσία: το δικαίωμα των κρατών μελών να καθορίζουν τον αριθμό μεταναστών που μπορούν να γίνουν δεκτοί στην επικράτειά τους. Η οριοθέτηση αυτή δεν εμποδίζει να επιτευχθεί υψηλός βαθμός νομοθετικής εναρμόνισης εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αποτελεί κίνητρο προκειμένου η εθνική διαχείριση της οικονομικής μετανάστευσης να διεξάγεται με βάση κοινές και διαφανείς διαδικασίες. Αρμόδια για την έκδοση των αδειών διαμονής και εργασίας θα είναι η αντίστοιχη αρμόδια αρχή του εκάστοτε κράτους μέλους, μέσα στο πλαίσιο, όμως, της κοινοτικής νομοθεσίας. Έτσι, το κάθε κράτος θα μπορεί να αποφασίζει, σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, τα χαρακτηριστικά της εισερχόμενης μετανάστευσης. Οι εθνικές νομοθεσίες θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις ειδικές συνθήκες που επικρατούν στην κάθε χώρα, μέσα στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.

1.10

Η υπό εξέταση πρόταση οδηγίας, οριζόντιου χαρακτήρα, σχετικά με ενιαία διαδικασία υποβολής αίτησης για τη χορήγηση στους υπηκόους τρίτων χωρών ενιαίας άδειας διαμονής και εργασίας στην επικράτεια κράτους μέλους, καθώς και σχετικά με κοινό σύνολο δικαιωμάτων για τους εργαζομένους τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα σε κράτος μέλος, ανταποκρίνεται στις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αποκτήσει μια σφαιρική πολιτική για την εισερχόμενη μετανάστευση.

1.11

Πρόκειται για στόχο που έχει υιοθετηθεί ήδη από τον Οκτώβριο του 1999, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Τάμπερε, στην τελική δήλωση του οποίου αναφέρεται ότι η ΕΕ πρέπει να εξασφαλίζει δίκαια μεταχείριση στους υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα στην επικράτεια των κρατών μελών της, και να τους παρέχει δικαιώματα και υποχρεώσεις αντίστοιχα με εκείνα των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

1.12

Εξάλλου, στο πρόγραμμα της Χάγης, του Νοεμβρίου του 2004, αναγνωρίζεται ότι «η νόμιμη μετανάστευση θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση της οικονομίας που βασίζεται στη γνώση στην Ευρώπη και στην προαγωγή της οικονομικής ανάπτυξης και θα συμβάλει κατ' αυτόν τον τρόπο στην υλοποίηση της στρατηγικής της Λισαβόνας».

1.13

Το 2004, η Επιτροπή εξέδωσε Πράσινη Βίβλο (7), με στόχο την έναρξη προβληματισμού και περιόδου διαβουλεύσεων σχετικά με τη διαχείριση της οικονομικής μετανάστευσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ΕΟΚΕ κατήρτισε επ' αυτής γνωμοδότηση (8), στην οποία πρότεινε να αποκτήσει η ΕΕ μια κοινή νομοθεσία για την εισδοχή μεταναστών, η οποία θα διαθέτει υψηλό βαθμό εναρμόνισης, διευκρινίζοντας ότι μια οριζόντια νομοθεσία είναι προτιμότερη από την τομεακή.

1.14

Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου του 2006, συμφωνήθηκε το σχέδιο πολιτικής για τη νόμιμη μετανάστευση, που φιλοδοξεί να ανταποκριθεί σε δύο στόχους:

1.14.1

Να προσδιορίσει τους όρους εισδοχής για ορισμένες ειδικές κατηγορίες μεταναστών, που θα αναπτυχθούν σε τέσσερις ειδικές νομοθετικές προτάσεις, οι οποίες θα αφορούν, αντίστοιχα: τους εργαζόμενους υψηλών προσόντων, τους εποχικούς εργαζόμενους, τους αμειβόμενους ασκούμενους και τα πρόσωπα που μετατίθενται ενδοϋπηρεσιακά.

1.14.2

Να θεσπίσει το γενικό πλαίσιο για μια δίκαια προσέγγιση, που θα στηρίζεται στο σεβασμό των δικαιωμάτων των εργαζομένων σε θέματα μετανάστευσης.

2.1

Στόχος της πρότασης οδηγίας είναι να εξασφαλίσει ένα ασφαλές νομικό καθεστώς στους εργαζομένους τρίτων χωρών που έχουν γίνει ήδη δεκτοί και να εισάγει μια απλούστευση των διαδικασιών για τους νέους αιτούντες.

2.2

Σήμερα, υπάρχουν στην ΕΕ μεγάλες διαφορές μεταχείρισης των μεταναστών εργαζομένων εκ μέρους των διαφόρων κρατών μελών.

2.3

Επίσης, μεγάλες ανισότητες μεταχείρισης υφίστανται οι μετανάστες εργαζόμενοι σε σύγκριση με τους εργαζομένους πολίτες της ΕΕ.

2.4

Στην οδηγία, επιχειρείται να θεσπιστεί μια ενιαία διαδικασία υποβολής αίτησης για την χορήγηση μιας ενιαίας άδειας που θα επιτρέπει στους υπηκόους τρίτων χωρών να διαμένουν και να εργάζονται στην επικράτεια κράτους μέλους, καθώς και να κατοχυρωθεί ένα κοινό σύνολο δικαιωμάτων για τους εργαζόμενους υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα: εργασιακές συνθήκες, μισθοί, απολύσεις, ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι, πρόσβαση στην επαγγελματική κατάρτιση και στις βασικές παροχές κοινωνικής ασφάλισης κλπ.

2.5

Πρόκειται για οδηγία οριζόντιου χαρακτήρα, η οποία αφορά τους οικονομικούς μετανάστες, αλλά και όλους εκείνους που έχουν γίνει αρχικά δεκτοί για άλλους λόγους, εκτός της εργασίας, και στη συνέχεια απέκτησαν το δικαίωμα εργασίας στη βάση διατάξεων του κοινοτικού ή εθνικού δικαίου (μέλη της οικογένειας, πρόσφυγες, φοιτητές, ερευνητές κλπ.).

2.6

Εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής: οι αποσπασμένοι εργαζόμενοι (9), επειδή δεν θεωρούνται ότι αποτελούν μέρος της αγοράς εργασίας του κράτους μέλους στο οποίο έχουν αποσπαστεί· τα πρόσωπα που έχουν μετατεθεί προσωρινά ενδοϋπηρεσιακά, οι προμηθευτές υπηρεσιών βάσει συμβάσεως, οι ασκούμενοι μεταπτυχιακού επιπέδου, οι εποχικοί εργαζόμενοι και, τέλος, όσοι έχουν αποκτήσει το καθεστώς του επί μακρόν διαμένοντος.

2.7

Με την πρόταση οδηγίας θεσπίζεται η υποχρέωση των κρατών μελών να εξετάζουν κάθε αίτηση διαμονής και εργασίας στην επικράτειά τους στο πλαίσιο ενιαίας διαδικασίας και, εφόσον η αίτηση γίνεται δεκτή, να χορηγούν ενιαία άδεια διαμονής και εργασίας.

2.8

Προς τον σκοπό αυτόν, το κάθε κράτος μέλος οφείλει να ορίσει μια αρμόδια αρχή για την παραλαβή των αιτήσεων και την χορήγηση της άδειας, με την επιφύλαξη του ρόλου και των αρμοδιοτήτων των εθνικών αρχών όσον αφορά την εξέταση της αίτησης και την λήψη της σχετικής απόφασης.

2.9

Η ενιαία άδεια πρέπει να ακολουθεί τον εναρμονισμένο τύπο της άδειας διαμονής για τους υπηκόους τρίτων χωρών που θεσπίζεται από τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 1030/2002.

2.10

Η ενιαία άδεια παρέχει στον κάτοχό της το δικαίωμα εισόδου και διαμονής στην επικράτεια του συγκεκριμένου κράτους μέλους και ελεύθερης πρόσβασης στο σύνολο της επικράτειας, διέλευσης από άλλα κράτη μέλη και άσκησης των δραστηριοτήτων που επιτρέπονται βάσει της ενιαίας άδειας.

2.11

Όσον αφορά την ενιαία διαδικασία, θεσπίζονται ορισμένες διαδικαστικές εγγυήσεις, όπως η υποχρέωση αιτιολόγησης σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης. Σε κάθε περίπτωση, δεδομένου ότι πρόκειται για αρμοδιότητα των κρατών μελών, οι προϋποθέσεις και τα κριτήρια απόρριψης πρέπει να καθορίζονται από το εθνικό δίκαιο.

2.12

Επίσης, θεσπίζεται η υποχρέωση καθορισμού ένδικων μέσων για την περίπτωση απόρριψης, τα οποία πρέπει να προσδιορίζονται γραπτώς στη σχετική κοινοποίηση. Θα πρέπει, επίσης, να ενημερώνεται ο ενδιαφερόμενος για τα έγγραφα που απαιτούνται για την υποβολή της αίτησης, καθώς και για τα οφειλόμενα τέλη.

2.13

Όσον αφορά τα δικαιώματα, θεσπίζεται ένα ελάχιστο πρότυπο ως προς το οποίο πρέπει να εξασφαλίζεται ισότητα μεταχείρισης για όλους εκείνους στους οποίους θα έχει χορηγηθεί ενιαία άδεια, με την επιφύλαξη του δικαιώματος των κρατών μελών να υιοθετούν ευνοϊκότερες διατάξεις.

2.14

Ορίζεται ότι οι εργαζόμενοι τρίτων χωρών θα απολαμβάνουν ισότητα μεταχείρισης με τους εθνικούς εργαζομένους, τουλάχιστον ως προς τα ακόλουθα:

2.15

Τα κράτη μέλη μπορούν να περιορίζουν την ίση μεταχείριση:

2.16

Όσον αφορά την αναγνώριση τίτλων, προβλέπεται η ισότητα μεταχείρισης σε σχέση με τις εθνικές διαδικασίες, με αναφορά στην οδηγία 2005/36/ΕΚ, υπό την έννοια ότι ένας υπήκοος τρίτης χώρας που έχει αποκτήσει προσόντα σε άλλα κράτη μέλη θα δικαιούται την αναγνώριση των προσόντων αυτών υπό τις ίδιες προϋποθέσεις όπως και οι πολίτες της Ένωσης.

2.17

Ως προς την ισότητα μεταχείρισης σε θέματα πρόσβασης σε αγαθά και υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στην κατοικία, τα κράτη μέλη μπορούν να περιορίζουν το δικαίωμα στην κοινωνική στέγη στους υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν ήδη στο εν λόγω κράτος μέλος τουλάχιστον για τρία χρόνια.

2.18

Τέλος, η πρόταση οδηγίας εξασφαλίζει την εφαρμογή των πλέον ευνοϊκών διατάξεων που περιλαμβάνονται στις κοινοτικές συμφωνίες ή των πλέον ευνοϊκών διεθνών πράξεων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που έχουν υιοθετηθεί από το Συμβούλιο της Ευρώπης και ισχύουν για τους διακινούμενους εργαζομένους που είναι υπήκοοι κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η πρόταση τελεί, επίσης, υπό την επιφύλαξη ευνοϊκότερων διατάξεων, περιλαμβανομένων σε διεθνείς συμβάσεις που απαγορεύουν τις διακρίσεις για λόγους ιθαγένειας.

3.1

Η ΕΟΚΕ έχει διατυπώσει την άποψη ότι, για την υιοθέτηση της νομοθεσίας για την εισερχόμενη μετανάστευση, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να εγκαταλείψει τον κανόνα της ομοφωνίας και να υιοθετεί τις αποφάσεις του με ειδική πλειοψηφία και σε συναπόφαση με το Κοινοβούλιο (10). Μόνον έτσι θα καταστεί δυνατή η κατάρτιση μιας ποιοτικής νομοθεσίας, που να συνεπάγεται προόδους ως προς την εναρμόνιση στην ΕΕ.

3.2

Η ΕΟΚΕ επικροτεί το γεγονός ότι η Συνθήκη της Λισσαβώνας εντάσσει τη νομοθεσία για τη μετανάστευση στην συνήθη νομοθετική διαδικασία (πρωτοβουλία της Επιτροπής, ειδική πλειοψηφία στο Συμβούλιο και συναπόφαση με το Κοινοβούλιο).

3.3

Όταν επικυρωθεί και τεθεί σε ισχύ η Συνθήκη της Λισσαβώνας, οι αντίστοιχες αρμοδιότητες της ΕΕ και των κρατών μελών θα είναι σαφέστερες, ενώ το Συμβούλιο θα υιοθετεί τις αποφάσεις με ειδική πλειοψηφία και σε συναπόφαση με το Κοινοβούλιο, ξεπερνώντας τον σήμερα ισχύοντα κανόνα της ομοφωνίας, ο οποίος εμποδίζει την υιοθέτηση μιας πραγματικής κοινής νομοθεσίας. Ως εκ τούτου, η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή προτείνει στο Συμβούλιο, για την υιοθέτηση της νομοθεσίας περί εισερχόμενης μετανάστευσης, να εφαρμοστεί η συνήθης νομοθετική διαδικασία (όπως ακριβώς αποφασίστηκε και για τη νομοθεσία σχετικά με το άσυλο), εφαρμόζοντας εκ των προτέρων τα όσα προβλέπονται στη Συνθήκη της Λισσαβώνας.

3.4

Η ΕΟΚΕ προτείνει, κατά τις εργασίες του Συμβουλίου, να δοθεί προτεραιότητα στην υπό εξέταση οδηγία έναντι της οδηγίας σχετικά με την απασχόληση υψηλής ειδίκευσης [COM(2007) 637] και των άλλων τομεακών οδηγιών. Προτείνει, επίσης, στην Επιτροπή να επισπεύσει την κατάρτιση των λοιπών οδηγιών για την εισδοχή τις οποίες έχει προβλέψει για τους προσεχείς μήνες (για τους εποχικούς εργαζομένους, για τους αμειβόμενους ασκούμενους και για τα πρόσωπα που μετατίθενται ενδοϋπηρεσιακά).

3.5

Επιθυμία της ΕΟΚΕ είναι να αποκτήσει η ΕΕ κατάλληλη κοινή νομοθεσία, με υψηλό βαθμό εναρμόνισης, ώστε η εισερχόμενη μετανάστευση να διοχετεύεται μέσω νόμιμων διαδικασιών, ευέλικτων και διαφανών, στο πλαίσιο των οποίων οι υπήκοοι τρίτων χωρών θα έχουν δίκαια μεταχείριση, με δικαιώματα και υποχρεώσεις συγκρίσιμα προς εκείνα των πολιτών της Ένωσης.

3.6

Τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των υπηκόων τρίτων χωρών που περιλαμβάνονται στην υπό εξέταση πρόταση οδηγίας, με βάση την ισότητα μεταχείρισης ως προς τους μισθούς, τις εργασιακές συνθήκες, την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι, την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, συνιστούν ένα καλό πρώτο βήμα για τη μελλοντική νομοθεσία επί της εισερχόμενης μετανάστευσης.

4.1

Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι η οδηγία αυτή, οριζόντιου χαρακτήρα, η οποία περιλαμβάνει μια ενιαία διαδικασία και ένα σύνολο δικαιωμάτων για τους εργαζομένους τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα σε κράτος μέλος, έχει θεμελιώδη σημασία για την ΕΕ, προκειμένου να τεθούν οι βάσεις μιας κοινής πολιτικής για την οικονομική μετανάστευση. Η πρόταση οδηγίας σέβεται το δικαίωμα των κρατών μελών να καθορίζουν τον αριθμό μεταναστών που θα πρέπει να γίνουν δεκτοί στην επικράτειά τους.

4.2

Η ΕΟΚΕ επιθυμεί να επισημάνει τη σημασία που έχει η πρόταση της Επιτροπής προκειμένου να αποκτήσει η ΕΕ οριζόντια νομοθεσία σχετικά με τη διαδικασία εισδοχής και σχετικά με τα δικαιώματα των εργαζομένων στην επικράτεια των κρατών μελών υπηκόων τρίτων χωρών.

4.3

Στη γνωμοδότηση για την Πράσινη Βίβλο (11), η ΕΟΚΕ είχε ταχθεί υπέρ μιας ενιαίας διαδικασίας για την μετανάστευση για λόγους εργασίας: «Όσον αφορά τη σχέση μεταξύ άδειας παραμονής και άδειας εργασίας υπάρχουν σημαντικές διαφορές στις νομοθεσίες των κρατών μελών. Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι είναι αναγκαίο να υπάρξει εναρμονισμένη νομοθεσία στην ΕΕ. Η αρμόδια αρχή για την έκδοση των αδειών θα είναι τα κράτη μέλη. Η άδεια που παρέχεται από ένα κράτος θα πρέπει να αναγνωρίζεται ως προς τα αποτελέσματά της από τα υπόλοιπα κράτη της ΕΕ. Η ΕΟΚΕ εκφράζει την επιθυμία η νομοθεσία να μειώσει όσο γίνεται περισσότερο τις γραφειοκρατικές διαδικασίες και να διευκολύνει τα πράγματα για τα ενδιαφερόμενα άτομα: τους μετανάστες, τους εργοδότες και τις αρχές. Είναι επιθυμητό να υπάρξει μία ενιαία άδεια: η άδεια παραμονής, που θα συνοδεύεται από έγκριση εργασίας».

4.4

Όσον αφορά τα δικαιώματα, η ΕΟΚΕ, στην προαναφερόμενη γνωμοδότηση για την Πράσινη Βίβλο, έχει ήδη εκφράσει την άποψη ότι: «Αφετηρία θα πρέπει να είναι η αρχή των μη διακρίσεων. Ο μετανάστης εργαζόμενος, όποια και αν είναι η περίοδος για την οποία έχει την έγκριση να παραμείνει και να εργαστεί, θα πρέπει να διαθέτει τα ίδια οικονομικά εργασιακά [και κοινωνικά] δικαιώματα με τους υπόλοιπους εργαζομένους». Η ΕΟΚΕ επιθυμεί να επισημάνει τον ρόλο των κοινωνικών εταίρων στα διάφορα επίπεδα (επιχείρησης, κλαδικό, εθνικό και ευρωπαϊκό), για την προώθηση της ισότητας μεταχείρισης στην εργασία. Η ΕΟΚΕ, σε συνεργασία με το Ίδρυμα του Δουβλίνου και με τους κοινωνικούς εταίρους της Ευρώπης, διοργάνωσε ακρόαση, τα συμπεράσματα της οποίας έχουν περιληφθεί σε προγενέστερη γνωμοδότηση (12).

4.5

Στη γνωμοδότηση για την Πράσινη Βίβλο (13), η ΕΟΚΕ δήλωνε ότι: «Ειδικότερα η ΕΟΚΕ προτείνει ένα σύνολο δικαιωμάτων που θα πρέπει να χορηγηθούν στους υπηκόους τρίτων χωρών που εργάζονται προσωρινά νομίμως». Η ΕΟΚΕ υπενθυμίζει ότι οι μετανάστες εργαζόμενοι καταβάλλουν τους φόρους στις εθνικές αρχές της χώρας υποδοχής, καθώς και τις κοινωνικές εισφορές που συνδέονται με την εργασία, σύμφωνα με τη νομοθεσία των κρατών μελών.

4.6

Στην ίδια γνωμοδότηση, η ΕΟΚΕ πρότεινε επίσης, πέρα από την ισότητα μεταχείρισης στην εργασία (συνθήκες, μισθοί και απολύσεις, υγεία και ασφάλεια στον τόπο εργασίας, δικαιώματα του συνεταιρίζεσθαι κλπ.), να περιλαμβάνονται τα εξής:

4.7

Ακόμη, η ΕΟΚΕ υιοθέτησε, το 2004, γνωμοδότηση πρωτοβουλίας (15), όπου πρότεινε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στα κράτη μέλη να επικυρώσουν τη «Διεθνή σύμβαση για την προστασία των δικαιωμάτων των διακινούμενων εργαζομένων και των μελών των οικογενειών τους», την οποία υιοθέτησε η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 1990 (16), προκειμένου να συμβάλει η Ευρώπη στην καθολική καθιέρωση των θεμελιωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων των διακινούμενων εργαζομένων. Η ΕΟΚΕ προτείνει στην Επιτροπή να υιοθετήσει νέες πρωτοβουλίες για την επικύρωση της Σύμβασης, με στόχο την ενίσχυση ενός διεθνούς συστήματος δικαιωμάτων των μεταναστών.

4.8

Η ΕΟΚΕ προτείνει να περιληφθεί νέα αιτιολογική σκέψη στην πρόταση οδηγίας, με στόχο η νομοθεσία για την εισερχόμενη μετανάστευση να τηρεί τους κανόνες της ΔΟΕ, ειδικότερα δε τις συμβάσεις της ΔΟΕ σχετικά με τους διακινούμενους εργαζόμενους (C 97 και C 143).

4.9

Επίσης, η ΕΟΚΕ προτείνει να εγγυάται η οδηγία την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών, που αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο του κοινοτικού κεκτημένου, καθώς και την κοινοτική νομοθεσία για την καταπολέμηση των διακρίσεων.

4.10

Από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας, δεν πρέπει να εξαιρεθούν οι εποχικοί εργαζόμενοι. Παρότι η Επιτροπή καταρτίζει ειδική οδηγία επ' αυτού, η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι η αρχή της ίσης μεταχείρισης, ιδιαίτερα στον εργασιακό τομέα, πρέπει να εξασφαλίζεται και για αυτή την κατηγορία εργαζομένων.

4.11

Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ανησυχία της και τις αντιρρήσεις της ως προς το ενδεχόμενο η οδηγία να επιτρέπει στα κράτη μέλη να περιορίζουν την ισότητα μεταχείρισης (17) όσον αφορά τις εργασιακές συνθήκες (μισθοί και απολύσεις, υγεία και ασφάλεια στον τόπο εργασίας, κοινωνική ασφάλιση) και την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι. Ο περιορισμός αυτός έρχεται σε αντίφαση με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 2. Οι περιορισμοί αυτοί ενδέχεται επίσης να θίγουν την αρχή περί μη διακρίσεων. Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι, λαμβανομένης υπόψη της νομολογίας του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, η ισότητα μεταχείρισης συνιστά μία από τις αρχές του κοινοτικού δικαίου.

4.12

Σε κάθε περίπτωση, οι περιορισμοί πρέπει πάντοτε να νοούνται υπό την οπτική άλλων, πιο ευνοϊκών διεθνών δεσμευτικών νομικών πλαισίων, όπως είναι, συγκεκριμένα, η Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και τα Πολιτικά Δικαιώματα ή η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, πέρα από διάφορες Συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ), καθώς και κοινοτικών και εθνικών ρυθμιστικών πράξεων, που επίσης είναι ευνοϊκότερες.

4.13

Όταν απορρίπτεται η αίτηση για τη χορήγηση ενιαίας άδειας, η οδηγία προβλέπει ότι αυτό γίνεται γραπτώς και ότι ο ενδιαφερόμενος μπορεί να προσφύγει στα δικαιοδοτικά όργανα του συγκεκριμένου κράτους μέλους. Η ΕΟΚΕ προτείνει, όταν πρόκειται για απόρριψη της ανανέωσης, αναστολή ή ανάκληση της άδειας, η προσφυγή (18) του ενδιαφερομένου στα δικαστήρια να συνεπάγεται αναστολή της διοικητικής απόφασης μέχρι την έκδοση τελεσίδικης δικαστικής απόφασης.

4.14

Τέλος, η ΕΟΚΕ επισημαίνει τη σημασία που έχει η ένταξη. Η ΕΟΚΕ έχει εκδώσει διάφορες γνωμοδοτήσεις πρωτοβουλίας για την προώθηση των πολιτικών για την ένταξη και έχει διοργανώσει σχετικές διασκέψεις και ακροάσεις (19). Η ΕΕ και οι εθνικές αρχές πρέπει να συνεργάζονται για την προώθηση των πολιτικών ένταξης, δεδομένου ότι η ένταξη, η προώθηση της ίσης μεταχείρισης και της καταπολέμησης των διακρίσεων συνιστούν πρόκληση για την ευρωπαϊκή κοινωνία και, ειδικότερα, για τις τοπικές αρχές, για τους κοινωνικούς εταίρους και για τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. Η ΕΟΚΕ συνεργάζεται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη συγκρότηση του Ευρωπαϊκού Φόρουμ για την Ένταξη (20).