3.2.2009   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 27/66

1.1

Η αξία του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών (ΣΕΔΕ) θα υπολογιστεί με βάση τον αντίκτυπο που θα έχει επί των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην Ευρώπη και τη σημασία του και τον υποδειγματικό ρόλο που θα διαδραματίσει για την τόνωση της δράσης σε παγκόσμια κλίμακα ή/και την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου παγκόσμιου προγράμματος. Στο πλαίσιο αυτό:

1.2

Το ΣΕΔΕ πρέπει να θεωρηθεί ότι προάγει μια οικονομία χαμηλής κατανάλωσης άνθρακα και ενθαρρύνει την προστασία του κλίματος, την προσαρμογή στις ανάγκες του και τον περιορισμό των βλαβών που υφίσταται.

1.3

Το ΣΕΔΕ πρέπει να επιδιώξει τον περιορισμό στο ελάχιστο των γραφειοκρατικών εμποδίων, σε συνδυασμό με την προαγωγή της σαφήνειας και της διαφάνειας.

1.4

Το ΣΕΔΕ πρέπει να θεωρηθεί στην ΕΕ ως ένα δίκαιο σύστημα. Ταυτόχρονα πρέπει να αναγνωριστεί η άμεση ανάγκη των χωρών που εκβιομηχανίστηκαν πρόσφατα και των λιγότερο αναπτυγμένων χωρών να προάγουν τη βιώσιμη ανάπτυξη και να καταπολεμήσουν τη φτώχεια.

2.1

Το ΣΕΔΕ καθιερώθηκε με την οδηγία 2003/87/ΕΚ, τον Οκτώβριο του 2003. Προορισμός του είναι ο έλεγχος των παραγόντων που συντελούν στην κλιματική αλλαγή, ιδιαιτέρως των ανθρωπογενών αερίων του θερμοκηπίου (GHG), με την παροχή οικονομικών κινήτρων για τη μείωση των εκπομπών. Πρόκειται για ένα σύστημα «ανωτάτων ορίων και εμπορίας», στο οποίο τίθεται ένα ανώτατο όριο για τις επιτρεπόμενες εκπομπές ρύπων (κυρίως CO2). Το ΣΕΔΕ είναι ο σημαντικότερος μηχανισμός της ΕΕ για τον περιορισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, προτιμότερος από την άμεση φορολόγηση των ορυκτών καυσίμων ή την έκδοση κανονισμού.

3.1

Στο σημερινό ΣΕΔΕ υπάγονται περισσότερες από 10 000 εγκαταστάσεις στον κλάδο της ενέργειας και στη βιομηχανία, οι οποίες παράγουν από κοινού το 40 % των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ. Οι εγκαταστάσεις αυτές λαμβάνουν ex ante άδειες εκπομπών και οφείλουν να συμβάλλουν ένα μέρος από τα δικαιώματα εκπομπών (ή πιστωτικά μόρια), τα οποία ισοδυναμούν με το δικαίωμα εκπομπής ποσότητας ίσης με τις πραγματικές εκπομπές τους. Το σύνολο των δικαιωμάτων και των πιστωτικών μορίων δεν μπορεί να υπερβαίνει το ανώτατο όριο που έχει τεθεί, το οποίο είναι δηλωτικό του ορίου που επιτρέπεται να φτάσουν συνολικά οι εκπομπές. Οι επιχειρήσεις που εκπέμπουν περισσότερα αέρια του θερμοκηπίου από τα δικαιώματα που διαθέτουν πρέπει να αγοράζουν πιστωτικά μόρια από άλλες επιχειρήσεις, οι οποίες ρυπαίνουν λιγότερο, ή σε πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών.

3.2

Το θέμα αφορά στην εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών. Κάθε εγκατάσταση που υπάγεται στη ρύθμιση αυτή και εκπέμπει ρύπους πληρώνει για τη ρύπανση που προκαλεί, ενώ κάθε εγκατάσταση η οποία προξενεί λιγότερες εκπομπές από το όριο που έχει τεθεί ανταμείβεται. Έτσι, οι επιχειρήσεις που είναι σε θέση να περιορίσουν τις εκπομπές τους ευκολότερα και φθηνότερα θα πρέπει θεωρητικά το κάνουν αυτό, μειώνοντας κατ' αυτό τον τρόπο τη ρύπανση με ένα όσο το δυνατόν χαμηλότερο κόστος για το κοινωνικό σύνολο. Στο ΣΕΔΕ, η έννοια «δικαίωμα εκπομπής» αντιστοιχεί στο δικαίωμα εκπομπής ενός τόνου διοξειδίου του άνθρακα σε μια ορισμένη χρονική περίοδο. Τα άλλα αέρια του θερμοκηπίου μετατρέπονται σε ισοδύναμα CO2.

3.3

Τα κράτη μέλη μπορούν να επιτρέψουν τη χρήση πιστωτικών μορίων σε έργα με χαμηλές εκπομπές σε τρίτες χώρες, όπως συμβαίνει και με τα δικαιώματα. Τα έργα αυτά πρέπει να έχουν αναγνωριστεί στο πλαίσιο μηχανισμών όπως αυτοί της Κοινής Εφαρμογής (JI) ή της Καθαρής Ανάπτυξης (CDM).

4.1.1

Κατά την πρώτη περίοδο μάθησης δημιουργήθηκε η υποδομή για την εμπορία εκπομπών. Όμως, η αποτελεσματικότητά της ήταν πολύ περιορισμένη, επειδή τα κράτη μέλη είχαν εκχωρήσει πάρα πολλά δικαιώματα (τα κράτη μέλη κατάρτισαν για την πρώτη και τη δεύτερη φάση εθνικά σχέδια εκχώρησης δικαιωμάτων, στα οποία αναφέρονταν ο συνολικός όγκος των εκπομπών, καθώς και τα δικαιώματα που εκχωρήθηκαν σε κάθε εγκατάσταση. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής, η τιμή των δικαιωμάτων παρουσίασε μεγάλες διακυμάνσεις και στο τέλος της πρώτης περιόδου εμπορίας η τιμή του άνθρακα κατέρρευσε.

4.1.2

Το ΣΕΔΕ δέχθηκε έντονη κριτική από πολλές πλευρές, κυρίως σε σχέση με τις αρχικές μεθόδους εκχώρησης δικαιωμάτων και τη χρήση των εσόδων, το ανώτατο όριο που είχε τεθεί, τα προβλήματα σχετικά με μια δίκαιη εκχώρηση δικαιωμάτων, την πολυπλοκότητά του, την παρακολούθηση και την τήρηση των σχετικών διατάξεων, τον κίνδυνο μετεγκατάστασης επιχειρήσεων που προξενούν σημαντικές εκπομπές σε άλλες χώρες οι οποίες δεν εφαρμόζουν αντίστοιχους κανόνες, την αξία, την αξιοπιστία και την εγκυρότητα των πιστωτικών μορίων JI/CDM και τη μελλοντική επιβολή ενός μειονεκτικού, υψηλού κόστους παραγωγής. Κατέστη, συνεπώς, σαφές ότι τα θέματα αυτά έπρεπε να συνεκτιμηθούν σε μια αναθεώρηση του ΣΕΔΕ, έτσι ώστε να αυξηθεί η αξιοπιστία του συστήματος στους κόλπους της βιομηχανίας αλλά και των ΜΜΕ.

4.2.1

Το στάδιο αυτό ισχύει και για τα 27 κράτη μέλη και συμπίπτει με την πρώτη περίοδο δέσμευσης του πρωτοκόλλου του Κιότο και τις απαιτήσεις μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Μέχρι στιγμής, η τιμή των δικαιωμάτων εμφανίζει σταθερά ανοδική τάση και κυμαίνεται σε επίπεδα τα οποία ενθαρρύνουν έντονα τη θέσπιση μέτρων για τον περιορισμό των εκπομπών. Η σημερινή τιμή (Μάιος 2008) ανέρχεται περίπου σε 25 € τον τόνο. Για την περίοδο αυτή, η Επιτροπή διενέργησε συστηματική αξιολόγηση των ορίων που προτείνονται από τα κράτη μέλη με βάση τις εκπομπές που έχουν επαληθευθεί. Το αποτέλεσμα ήταν να τεθεί για τις εκπομπές των κλάδων που υπάγονται στο ΣΕΔΕ ένα ανώτατο όριο, το οποίο κυμαίνεται κατά μέσο όρο 6,5 % χαμηλότερα από το επίπεδο του 2005. Κατά την δεύτερη περίοδο εμπορίας δεν υπήρξαν πολλά άλλα σημεία που να επέβαλαν τροποποίηση του συστήματος, αν και οι εγκαταστάσεις που εκπέμπουν αέρια του θερμοκηπίου συνεχίζουν να ανταποκρίνονται και να προσαρμόζονται με δραστήριο τρόπο. Τα δεδομένα υποβάλλονται σε επαλήθευση, ενώ παράλληλα αυξάνεται και η πείρα που αποκτάται με την εμπορία δικαιωμάτων εκπομπής. Και στις δύο περιπτώσεις επιβεβαιώνεται η αντίληψη που αποτελεί τη βάση για τη ρύθμιση αυτή.

4.3.1

Η Επιτροπή προτείνει πλέον δραστικές αλλαγές του ΣΕΔΕ, οι οποίες θα τεθούν σε εφαρμογή κατά την περίοδο αυτή. Αυτός είναι και ο λόγος για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.

5.1

Παρόλο που το ΣΕΔΕ της ΕΕ δημιούργησε τη μεγαλύτερη αγορά διοξειδίου του άνθρακα στον κόσμο (1), η αρχική εκχώρηση υπερβολικών (δωρεάν) δικαιωμάτων εκπομπών στα ΕΣΚ αποτέλεσε πρόβλημα και είναι σαφές ότι δεν οδήγησε σε ουσιαστική μείωση των εκπομπών στους κλάδους του ΣΕΔΕ σε όλη την ΕΕ. Με δεδομένες τις σαφείς δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, πρέπει οπωσδήποτε να αναθεωρηθεί το ΣΕΔΕ, έτσι ώστε να δοθεί ένα μήνυμα για την τιμή του άνθρακα μακροπρόθεσμα, να προσφερθούν κίνητρα για την πραγματοποίηση επενδύσεων σε εγκαταστάσεις με χαμηλή εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα και για τη μετατροπή της ευρωπαϊκής οικονομίας σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

5.2

Σκοπός της προτεινόμενης τροποποίησης είναι τα ακόλουθα:

5.3

Από το 2013, τα δικαιώματα εκπομπών θα μειώνονται σταδιακά (2), πράγμα που θα οδηγήσει σε μείωση κατά 21 % των αερίων του θερμοκηπίου στο χώρο του ΣΕΔΕ της ΕΕ μέχρι το 2020, με έτος αναφοράς το 2005. Αυτή η διαδικασία μείωσης θα συνεχιστεί με τον ίδιο ρυθμό κατά την τέταρτη περίοδο (2021-2028). Ταυτόχρονα, θα αυξηθεί το ποσοστό των δικαιωμάτων που θα χορηγούνται με πλειστηριασμό, αρχίζοντας από 60 % το 2013. Προτείνεται να μην χορηγηθούν δωρεάν δικαιώματα εκπομπών στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρισμού, πράγμα που σημαίνει ότι ο κλάδος αυτός θα πρέπει από το 2013 και μετά να αγοράζει τα δικαιώματα εκπομπών που χρειάζεται σε πλειστηριασμό ή στη δευτερογενή αγορά. Για τους άλλους κλάδους, τα δωρεάν δικαιώματα εκπομπών θα καταργηθούν σταδιακά έως το 2020. Εξαίρεση θα αποτελέσουν οι κλάδοι στους οποίους θεωρείται ότι υπάρχει σημαντικός κίνδυνος να προκύψουν «διαρροές», δηλαδή μετεγκατάσταση επιχειρήσεων χωρίς ανάλογο περιορισμό των εκπομπών, με αποτέλεσμα την αύξηση των εκπομπών σε παγκόσμια κλίμακα. Στους τομείς αυτούς, τα δωρεάν δικαιώματα μπορούν να ανέλθουν έως και σε 100 %. Η απόφαση αυτή ελήφθη το 2011. Τα κράτη μέλη θα διενεργήσουν τους πλειστηριασμούς και παροτρύνονται, χωρίς όμως να υποχρεούνται, να χρησιμοποιήσουν τα έσοδα για να επενδύσουν σε φιλικές προς το περιβάλλον πολιτικές.

5.4

Προσφέρεται η εγγύηση ότι τα πιστωτικά μόρια JI/CDM (από τρίτες χώρες), τα οποία μπορούν πλέον να αγοράζονται από επιχειρήσεις της ΕΕ, θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν μέχρι το 2020. Το σύνολο των μορίων που θα χρησιμοποιηθούν την περίοδο αυτή είναι ίσο προς τη συνολική ποσότητα που επιτρέπεται να χρησιμοποιηθεί στη δεύτερη περίοδο εμπορίας, δηλαδή σε 1,4 εκατ. δικαιώματα, που αντιστοιχούν στο ένα τρίτο της γενικής μείωσης. Όταν ΕΕ αυξήσει τις προσπάθειές της για τη μείωση των εκπομπών στο πλαίσιο μιας διεθνούς συμφωνίας για το κλίμα, το 50 % της πρόσθετης προσπάθειας μπορεί να υλοποιηθεί με πιστωτικά μόρια JI/CDM.

5.5

Παρόλο που δεν θα επιτραπεί η χορήγηση πιστωτικών μορίων από τη χρήση της γης («δεξαμενές» διοξειδίου του άνθρακα, όπως τα δάση), θα μπορούσε να επιτραπεί η χορήγηση εγχώριων δικαιωμάτων που προκύπτουν από προγράμματα περιορισμού των εκπομπών που δεν καλύπτονται από το ΣΕΔΕ, υπό τον όρο ότι θα μπορούν να καταρτιστούν σαφείς κανόνες.

5.6

Έχει προβλεφθεί η διασύνδεση του ΣΕΔΕ της ΕΕ με άλλα συστήματα εμπορίας, έτσι ώστε να ενθαρρυνθεί η ανάπτυξη ενός παγκόσμιου συστήματος.

5.7

Υπό την προϋπόθεση ότι θα σημειωθεί διεθνής συμφωνία, το μέγεθος των δικαιωμάτων εκπομπών υπό το ΣΕΔΕ θα μειωθεί κατ' αναλογία με τη συμφωνία αυτή, ενώ θα αυξηθούν τα περιθώρια προσφυγής σε ΕΣΚ.

5.8

Προβλέπεται εκχώρηση δικαιωμάτων της τάξης του 5 % για νέες εγκαταστάσεις οι οποίες θα υπαχθούν στο σύστημα μετά το 2013. Θεωρείται πιθανό ότι οι εκπομπές από τις αερομεταφορές θα υπαχθούν στο ΣΕΔΕ περί τα τέλη της δεύτερης περιόδου, το θέμα αυτό όμως καλύπτεται από ξεχωριστή πρόταση (3).

5.9

Δεν προβλέπεται η υπαγωγή των θαλάσσιων μεταφορών στο ΣΕΔΕ.

6.1

Το ΣΕΔΕ της ΕΕ δεν αποτελεί ακαδημαϊκό εγχείρημα ούτε κάποιο είδος «πράσινης» φορολογίας· συνδυάζει στοιχεία μιας προσέγγισης που στηρίζεται στην ελεύθερη αγορά με κανονιστικές ρυθμίσεις και με ένα γενικό προσανατολισμό ο οποίος είναι προϊόν διαμεσολάβησης και προσαρμόζεται διά μέσου πολιτικής διαδικασίας. Κάθε επιχείρηση είναι ελεύθερη να επιλέγει τον τρόπο με τον οποίο θα μειώσει τις εκπομπές της και θα πρέπει να επιλέγει τον λιγότερο δαπανηρό τρόπο συμμόρφωσης με τους κανόνες που ισχύουν για τη ρύπανση. Ο βασικός ρόλος του ΣΕΔΕ είναι, συνεπώς, η παροχή κινήτρων που οδηγούν σε μείωση του κόστους που συνεπάγεται η υλοποίηση του στόχου του περιορισμού της ρύπανσης. Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με αυτή την προσέγγιση και την υποστηρίζει.

6.2

Ο σημερινός στόχος μείωσης της ρύπανσης —η σταθεροποίηση των GHG στην ατμόσφαιρα στα 450-550 μέρη ανά εκατομμύριο (ppm) μέχρι το 2050— εκτιμάται ότι θα στοιχίσει περί το 1 % του παγκόσμιου ΑΕγχΠ. Εάν δεν αναληφθούν αποτελεσματικές δράσεις, το παγκόσμιο ΑΕγχΠ θα μπορούσε να μειωθεί κατά 20 % (4). Όμως, η συνεχής συσσώρευση αποδείξεων και πορισμάτων μελετών (5) καταδεικνύει αύξηση της παραγωγής GHG και μείωση της απορροφητικής ικανότητας του πλανήτη, πράγμα που εγείρει σοβαρές επιφυλάξεις ως προς την επάρκεια των στόχων της μείωσης.

6.3

Το ΣΕΔΕ αποσκοπεί να πρωτοστατήσει σε ένα εγχείρημα που πρέπει να προσλάβει παγκόσμιες διαστάσεις. Η διεργασία αυτή υλοποιείται μέσα σε ένα παγκόσμιο πλαίσιο, δεδομένου ότι η ατμόσφαιρα είναι ένα στοιχείο καθολικού ενδιαφέροντος. Συνεπώς, κατά την αξιολόγηση του συστήματος πρέπει να συνεκτιμηθεί η αλληλεπίδραση που έχει με τους παγκόσμιους ρυπογόνους φορείς και η επιρροή που ασκεί επ' αυτών.

6.4

Πρέπει να σημειωθεί ότι οι νομοθετικές προτάσεις στις ΗΠΑ, που πιθανότατα θα τεθούν σε ισχύ με τη νέα κυβέρνηση, στηρίζονται σε μια ρύθμιση ανωτάτων ορίων και εμπορίας με παρόμοια χαρακτηριστικά. Η θέσπιση κοινών κανόνων για τις ΗΠΑ και την ΕΕ θα αποτελούσε ένα ιδιαίτερα σημαντικό βήμα προς την καθιέρωση ενός συστήματος παγκοσμίου εμβέλειας. Εξίσου σημαντικές είναι και οι διασυνδέσεις με άλλες ρυθμίσεις που έχουν προταθεί στις χώρες του ΟΟΣΑ.

6.5

Για το λόγο αυτό, η ΕΟΚΕ ενδιαφέρεται όλως ιδιαιτέρως για το μέτρο στο οποίο το ΣΕΔΕ μπορεί να συμβάλλει με ουσιαστικό και βιώσιμο τρόπο στη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου στον παγκόσμιο χώρο. Μπορεί το σύστημα αυτό να αποδείξει ότι η ευρωπαϊκή πρωτοβουλία είναι αξιόπιστη και αποτελεσματική; Σχετικά με αυτό, πρέπει να σημειωθεί ότι ο στόχος που έχει θέσει η ΕΕ για την κατά 20 % μείωση των αερίων του θερμοκηπίου έως το 2020 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990 (στον οποίον στηρίζονται το ΣΕΔΕ και οι προτάσεις για την κατανομή των βαρών) είναι λιγότερο φιλόδοξος από τον στόχο της μείωσης κατά 25-40 % για τις βιομηχανικές χώρες, που προτάθηκε από την ΕΕ στη διάσκεψη για την κλιματική αλλαγή στο Μπαλί, τον Δεκέμβριο του 2007. Η Επιτροπή λαμβάνει ως αφετηρία τα όρια που συμφωνήθηκαν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το φθινόπωρο του 2007· δεν εξετάζει εάν αυτό το επίπεδο μείωσης επαρκεί πραγματικά για την υλοποίηση των παγκόσμιων στόχων ή αν είναι απλά η μέγιστη μείωση που μπορεί να θεωρηθεί αποδεκτή, με δεδομένη την εξισορρόπηση των πολιτικών και οικονομικών βραχυπρόθεσμων συμφερόντων των κρατών μελών. Η ΕΟΚΕ συμπεραίνει ότι, με βάση την αύξηση των αποδείξεων για την κλιματική αλλαγή, οι στόχοι πρέπει να αναπροσαρμοστούν, έτσι ώστε να επιτευχθεί σημαντική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

6.6

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την τάση αύξησης της χρήσης πλειστηριασμών δικαιωμάτων εκπομπών. Οι πλειστηριασμοί συνάδουν με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», επιτρέπουν την αποφυγή απροσδόκητων κερδών, προσφέρουν κίνητρα και χρηματοδοτικούς πόρους για την ανάπτυξη εγκαταστάσεων και προϊόντων χαμηλής κατανάλωσης άνθρακα και προάγουν την καινοτομία.

6.7

Υπάρχουν σήμερα πολλά ανεπίλυτα ζητήματα που αφορούν τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις εν γένει. Τα σημαντικότερα σχετίζονται με τα ανταγωνιστικά μειονεκτήματα που συνεπάγεται για τις επιχειρήσεις ένα αναθεωρημένο ΣΕΔΕ, ιδιαιτέρως σε ό,τι αφορά τις χώρες εκτός ΕΕ που εκβιομηχανίστηκαν πρόσφατα. Οι χώρες αυτές υποστηρίζουν —εν μέρει ορθώς— ότι δεν μπορεί να παραγνωρίσει το γεγονός ότι οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου οφείλονται, εκτός άλλων, σε δύο αιώνες εκβιομηχάνισης των δυτικών χωρών και ότι πρέπει να ληφθεί υπόψη η προσπάθεια που καταβάλλουν για να απαλλάξουν από τη φτώχεια μεγάλο μέρος του πληθυσμού τους. Για να υπάρξει διεθνής συμφωνία και για να βρεθεί λύση και για αυτά τα ζητήματα, οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις στις χώρες του ΟΟΣΑ πρέπει να προσφέρουν περισσότερη υποστήριξη και να δείξουν κατανόηση στα θέματα αυτά.

7.1

Για να εξελιχθεί το ΣΕΔΕ της ΕΕ σε διεθνές πρότυπο για την εμπορία άνθρακα, πρέπει οπωσδήποτε να είναι όσο το δυνατόν περισσότερο συμπαγές και αποτελεσματικό. Για το σκοπό αυτό, η ΕΟΚΕ συνιστά τα ακόλουθα:

7.1.1

Η θέσπιση μέτρων για την προστασία συγκεκριμένων ενεργοβόρων βιομηχανικών τομέων και υποτομέων που είναι εκτεθειμένοι στον διεθνή ανταγωνισμό πρέπει να εξεταστεί μόνον εάν δεν υπάρχει μια αποτελεσματική διεθνής συμφωνία για το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής, με ίσες επιβαρύνσεις για όλες τις αντίστοιχες βιομηχανίες σε παγκόσμιο επίπεδο. Το ΣΕΔΕ της ΕΕ δεν πρέπει να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας της ΕΕ.

7.1.2

Εάν είναι δυνατόν, πρέπει να ληφθεί προηγουμένως μια απόφαση για τους τομείς στους οποίους, λόγω κινδύνου διαρροής, χορηγούνται δωρεάν δικαιώματα. Οι τομείς αυτοί πρέπει να προσδιοριστούν μέχρι τον Ιούνιο του 2010, αλλά η απόφαση πρέπει να ληφθεί νωρίτερα, σύμφωνα με τις οδηγίες, προκειμένου να αποφευχθεί το κλίμα αβεβαιότητας όσον αφορά τις επενδύσεις και να μπορέσουν οι εν λόγω τομείς να χαράξουν τα απαραίτητα μακροπρόθεσμα σχέδια.

7.1.3

Μολονότι η δημοπράτηση πρόκειται να αποτελέσει την κυρία μέθοδο χορήγησης δικαιωμάτων, δεν υπάρχει σχεδόν καμία ένδειξη όσον αφορά τον τρόπο οργάνωσης αυτών των πλειστηριασμών. Η αναφορά στη θέσπιση ρυθμίσεων για τους πλειστηριασμούς μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2010 δημιουργεί μόνο πρόσθετη αβεβαιότητα σε όλους τους συμμετέχοντες στο ΣΕΔΕ της ΕΕ, λαμβανομένων υπόψη των απαραίτητων μαζικών επενδύσεων στον ενεργειακό τομέα που εκκρεμούν.

7.1.4

Πρέπει να εξεταστεί η ανακατανομή των βαρών μεταξύ των διαφόρων κλάδων που καλύπτονται από το ΣΕΔΕ και των κλάδων εκτός αυτού. Η ΕΟΚΕ διερωτάται αν είναι δικαιολογημένη η κατανομή των υποχρεώσεων μείωσης μεταξύ των κλάδων που υπάγονται στο ΣΕΔΕ (- 21 % σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2005) και των άλλων κλάδων (- 10 % σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2005). Οι έρευνες (6) δείχνουν ότι σε ορισμένους κλάδους που δεν υπάγονται στο ΣΕΔΕ και, ιδιαιτέρως, στους δύο μεγαλύτερους που είναι συγκεκριμένα αυτοί των κατασκευών και των μεταφορών, υπάρχει δυνατότητα περιορισμού των εκπομπών με μηδενικό ή ακόμη και με αρνητικό κόστος. Επιπλέον, πρόκειται για κλάδους στους οποίους ο κίνδυνος διαρροής είναι σχετικά μικρός ή ακόμη και ανύπαρκτος. Εκτός αυτών, ο κλάδος των κατασκευών διαθέτει μεγάλο δυναμικό για τη δημιουργία απασχόλησης εντός της ΕΕ.

7.1.5

Όταν ο κλάδος των αερομεταφορών υπαχθεί στο σύστημα, όλα τα δικαιώματα εκπομπών που παραχωρούνται σε αυτόν πρέπει να εκπλειστηριάζονται (7).

7.1.6

Ενόψει της αύξησης των εκπομπών GHG από τη ναυτιλία (1,12 δισ. τόνοι παγκοσμίως — ποσότητα διπλάσια από την αντίστοιχη των αερομεταφορών (8)) η Επιτροπή πρέπει να υποβάλει προτάσεις για την υπαγωγή των ναυτιλιακών μεταφορών στο ΣΕΔΕ, στην περίπτωση που ο Διεθνής Οργανισμός Ναυτιλίας δεν υποβάλει επειγόντως αποτελεσματικές προτάσεις.

7.1.7

Τα έσοδα από τον πλειστηριασμό των δικαιωμάτων, τα οποία υπολογίζονται σήμερα σε 500 δισ. € το χρόνο για την περίοδο μέχρι το 2020, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται, κατά το μεγαλύτερο μέρος τους, για τη λήψη μέτρων για την προστασία του κλίματος, τον περιορισμό των βλαβών που έχει υποστεί και τις απαραίτητες προσαρμογές, ενώ πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην περίπτωση των ευάλωτων και λιγότερο αναπτυγμένων χωρών, καθώς και στην έρευνα και την ανάπτυξη. Η πρόταση που περιλαμβάνεται στο άρθρο 10, παράγραφος 3, για τη διάθεση του 20 % των εσόδων δεν επαρκεί για το σκοπό αυτό· έτσι χάνεται μια ευκαιρία για την προαγωγή της μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλής κατανάλωσης άνθρακα. Η ΕΟΚΕ συνιστά να αυξηθεί το μερίδιο αυτό τουλάχιστον στο 50 % των εσόδων. Επίσης, πρέπει να δοθεί προσοχή στην ενίσχυση του ρόλου της δασοκομίας, καθώς και στην πρόληψη της αποψίλωσης, τόσο στην ΕΕ όσο και όπου αλλού αποδεικνύεται ότι τα δάση παρέχουν ένα αποτελεσματικό μέσο για την αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα.

7.1.8

Πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη σαφήνεια και διαφάνεια σε σχέση με τα μέτρα που αναφέρονται στην πρόταση και η ανάπτυξη των οποίων εξαρτάται σήμερα από τη διαδικασία επιτροπολογίας.

7.1.9

Η Επιτροπή πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο αύξησης των οριακών τιμών για την εξαίρεση μικρών εγκαταστάσεων από 10 000 σε 25 000 τόνους διοξειδίου του άνθρακα, υπό τον όρο της θέσπισης ισοδύναμων αντισταθμιστικών μέτρων.

7.1.10

Στην πρόταση πρέπει να αναφέρεται με σαφέστερο τρόπο πώς σκοπεύει η ΕΕ να εκπληρώσει τη δέσμευσή της για περαιτέρω μείωση των εκπομπών CO2 από 20 % σε 30 %, από τη στιγμή που θα επιτευχθεί διεθνής συμφωνία.

7.1.11

Για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να υπάρξουν επιπτώσεις για την ανάπτυξη και την ενίσχυση των συστημάτων συμπαραγωγής (CHP), τα κράτη μέλη καλούνται να επανεξετάσουν τα τιμολόγια τροφοδότησης.

7.1.12

Σε ό,τι αφορά τη θέρμανση αστικών περιοχών, πρέπει να ληφθούν μέτρα για να αποφευχθεί η αποθάρρυνση των αποτελεσματικών σχετικών προσπαθειών.

7.1.13

Πρέπει να βρεθεί μια λύση για τα προβλήματα που ενδέχεται να προκύψουν στα ανατολικοευρωπαϊκά κράτη μέλη, όπου το μεγαλύτερο μέρος του ηλεκτρισμού δεν προέρχεται από την ΕΕ, αλλά από τη Ρωσία.

7.1.14

Η σημερινή πρόταση για την εξάρτηση της χρήσης πιστωτικών μορίων JI/CDM από τη σύναψη διεθνούς συμφωνίας πρέπει να επανεξεταστεί, ιδιαιτέρως υπό το φως των επιπτώσεων που μπορούν να προκύψουν στη διεθνή κεφαλαιαγορά για τη χρηματοδότηση παρόμοιων προγραμμάτων.