14.12.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 335/46

(1)

Σύμφωνα με το άρθρο 126 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), τα κράτη μέλη αποφεύγουν τα υπερβολικά δημοσιονομικά ελλείμματα.

(2)

Το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης βασίζεται στο στόχο της υγιούς δημοσιονομικής κατάστασης, ως μέσο ενίσχυσης των συνθηκών για σταθερότητα τιμών και ισχυρή διατηρήσιμη ανάπτυξη, που ευνοούν τη δημιουργία απασχόλησης.

(3)

Στις 7 Ιουλίου 2009, το Συμβούλιο αποφάσισε, σύμφωνα με το άρθρο 104 παράγραφος 6 της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας («ΣΕΚ»), ότι στην Πολωνία υφίσταται υπερβολικό έλλειμμα και εξέδωσε σύσταση για τη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος έως το 2012, σύμφωνα με το άρθρο 104 παράγραφος 7 της ΣΕΚ και το άρθρο 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1467/97 του Συμβουλίου (1). Προκειμένου να μειωθεί το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης στο 3 % του ΑΕΠ ή κάτω από το όριο αυτό, με αξιόπιστο και διατηρήσιμο τρόπο, απευθύνθηκε σύσταση στις πολωνικές αρχές να εφαρμόσουν τα προγραμματισμένα μέτρα παροχής δημοσιονομικών κινήτρων το 2009, να διασφαλίσουν μέση ετήσια διαρθρωτική δημοσιονομική προσαρμογή τουλάχιστον κατά 1¼ εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ αρχίζοντας από το 2010, να προβλέψουν τα λεπτομερή μέτρα που είναι απαραίτητα για τη μείωση του ελλείμματος κάτω από την τιμή αναφοράς μέχρι το 2012 και να θεσπίσουν μεταρρυθμίσεις για τη συγκράτηση των τρεχουσών πρωτογενών δαπανών κατά τα επόμενα έτη. Το Συμβούλιο όρισε ως καταληκτική ημερομηνία την 7η Ιανουαρίου 2010 για την ανάληψη αποτελεσματικής δράσης.

(4)

Στις 3 Φεβρουαρίου 2010, με βάση τις φθινοπωρινές προβλέψεις της του 2009, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Πολωνία είχε λάβει τα απαιτούμενα μέτρα σύμφωνα με τη σύσταση του Συμβουλίου της 7ης Ιουλίου 2009, προκειμένου να μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα κάτω από την τιμή αναφοράς που ορίζεται στη Συνθήκη και έκρινε ότι δεν ήταν αναγκαία καμία περαιτέρω ενέργεια στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος. Ωστόσο, με βάση τις φθινοπωρινές προβλέψεις της του 2011, η Επιτροπή έκρινε ότι η πορεία της Πολωνίας δεν ήταν η δέουσα και της ζήτησε να λάβει πρόσθετα μέτρα, τα οποία η Πολωνία θέσπισε και γνωστοποίησε έως τις 10 Ιανουαρίου 2012. Κατά συνέπεια, στις 11 Ιανουαρίου 2012, η Επιτροπή επιβεβαίωσε ότι οι πολωνικές αρχές είχαν λάβει αποτελεσματικά μέτρα για την έγκαιρη και μόνιμη διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος και, προς στιγμήν, δεν απαιτούντο περαιτέρω ενέργειες στο πλαίσιο της διαδικασίας για το υπερβολικό έλλειμμα της Πολωνίας (2).

(5)

Στις 21 Ιουνίου 2013, το Συμβούλιο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Πολωνία είχε λάβει αποτελεσματικά μέτρα, αλλά λόγω του ότι προέκυψαν αντίξοα οικονομικά συμβάντα με μείζονες επιπτώσεις στα δημόσια οικονομικά, εξέδωσε αναθεωρημένες συστάσεις (3). Ως εκ τούτου, η Πολωνία πληρούσε τις προϋποθέσεις για παράταση της προθεσμίας διόρθωσης του υπερβολικού ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης, όπως ορίζεται στο άρθρο 3 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1467/97. Το Συμβούλιο συνέστησε στην Πολωνία να θέσει τέλος στην τρέχουσα κατάσταση υπερβολικού ελλείμματος μέχρι το 2014. Συνέστησε επίσης στην Πολωνία τον περιορισμό του ονομαστικού ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης σε 3,6 % του ΑΕΠ το 2013 και σε 3,0 % του ΑΕΠ το 2014. Ο στόχος αυτός είναι συνεκτικός με ετήσια βελτίωση του διαρθρωτικού ισοζυγίου του προϋπολογισμού κατά τουλάχιστον 0,8 % του ΑΕΠ, το 2013, και κατά 1,3 % του ΑΕΠ, το 2014, αντίστοιχα, με βάση τις επικαιροποιημένες εαρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2013. Συνέστησε επίσης στην Πολωνία να εφαρμόσει με αυστηρότητα τα μέτρα που έχουν ήδη θεσπισθεί και, παράλληλα, να τα συμπληρώσει με επαρκή πρόσθετα μέτρα, ώστε η διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος να επιτευχθεί έως το 2014. Επιπροσθέτως, συνέστησε στην Πολωνία να χρησιμοποιήσει όλα τα έκτακτα έσοδα για τη μείωση του ελλείμματος. Το Συμβούλιο όρισε προθεσμία μέχρι την 1η Οκτωβρίου 2013 για να λάβει η Πολωνία αποτελεσματικά μέτρα και, σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 4α του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1467/97, να υποβάλει λεπτομερή έκθεση σχετικά με τη στρατηγική εξυγίανσης που προβλέπεται για την επίτευξη των στόχων.

(6)

Στις 2 Οκτωβρίου 2013, η Πολωνία υπέβαλε έκθεση σχετικά με τη λήψη αποτελεσματικών μέτρων. Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο βασίζεται η έκθεση είναι παρόμοιο με αυτό που χρησιμοποιήθηκε για το πρόγραμμα σύγκλισης του 2013. Μετά από μέση πραγματική αύξηση του ΑΕΠ κατά 4 % ετησίως κατά την περίοδο 2001-2011, ο ρυθμός της οικονομικής δραστηριότητας επιβραδύνθηκε σε ποσοστό 1,9 % το 2012. Σύμφωνα με το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο βασίζεται η έκθεση για την αποτελεσματική δράση, το 2013 η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ προβλέπεται να σημειώσει περαιτέρω επιβράδυνση σε 1,5 % και, στη συνέχεια, να ανέλθει πάλι σε 2,5 % το 2014 και σε 3,8 % το 2015, αντίστοιχα. Σύμφωνα με τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2013, η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ προβλέπεται να φθάσει σε 1,3 % το 2013, σε 2,5 % το 2014 και σε 2,9 % το 2015. Αντίθετα με τις πολωνικές αρχές, η γνώμη της Επιτροπής είναι λιγότερο αισιόδοξη σχετικά με τις προβλέψεις αύξησης της εγχώριας ζήτησης κατά τη χρονική περίοδο αναφοράς, ιδίως όσον αφορά την ιδιωτική κατανάλωση και τις ιδιωτικές επενδύσεις.

(7)

Οι πολωνικές αρχές προβλέπουν έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης ίσο με το 4,8 % του ΑΕΠ το 2013, έναντι 3,9 % το 2012. Το ποσοστό αυτό, το οποίο είναι υψηλότερο από το 3,5 % του ΑΕΠ που προβλέπεται στο επικαιροποιημένο πρόγραμμα σύγκλισης του 2013, οφείλεται τόσο σε σημαντική μείωση εσόδων κατά 1,2 % του ΑΕΠ όσο και σε υπέρβαση των δαπανών κατά 0,1 % του ΑΕΠ. Το 2014, μετά την προβλεπόμενη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, που θα οδηγήσει, συγκεκριμένα, σε εφάπαξ μεταβίβαση στοιχείων ενεργητικού αξίας ίσης με το 8,5 % του ΑΕΠ, το πολωνικό Υπουργείο Οικονομικών προβλέπει πλεόνασμα ίσο με 4,5 % του ΑΕΠ. Το 2015, αναμένεται να επανεμφανιστεί έλλειμμα του ισοζυγίου γενικής κυβέρνησης ίσο με 3 % του ΑΕΠ.

(8)

Όσον αφορά το 2013 και το 2014, οι προβλέψεις της Επιτροπής είναι παρόμοιες με αυτές των πολωνικών αρχών. Και η Επιτροπή προβλέπει έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών το 2013 ίσο με το 4,8 % του ΑΕΠ. Η επιδείνωση σε σύγκριση με το 3,9 % του ΑΕΠ στο βασικό σενάριο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος (ΔΥΕ) οφείλεται κυρίως στη μείωση των εσόδων. Το 2014, το ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης προβλέπεται ότι θα είναι πλεονασματικό (+ 4,6 % του ΑΕΠ) λόγω της προβλεπόμενης μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος. Για το 2015, η Επιτροπή είναι λιγότερο αισιόδοξη από τις πολωνικές αρχές και προβλέπει έλλειμμα γενικής κυβέρνησης ίσο με το 3,3 % του ΑΕΠ. Η διαφορά του ΑΕΠ κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες οφείλεται κυρίως στη μείωση των τρεχόντων εσόδων που συνδέεται με λιγότερο ευνοϊκές προβλέψεις σχετικά με την αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ, καθώς και με την αύξηση των κρατικών δαπανών στην ενδιάμεση κατανάλωση. Η επίτευξη των στόχων σχετικά με το έλλειμμα υπόκειται επίσης σε κινδύνους υλοποίησης.

(9)

Τόσο οι πολωνικές αρχές όσο και η Επιτροπή προβλέπουν ότι το ακαθάριστο χρέος της γενικής κυβέρνησης θα παραμείνει κάτω από το όριο του 60 % για το σύνολο της εξεταζόμενης περιόδου. Σύμφωνα με τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2013, ο δείκτης χρέους/ΑΕΠ προβλέπεται να μειωθεί από 55,6 % το 2012 σε 51 % το 2014, κυρίως ως συνέπεια της εξαγγελθείσας μεταβίβασης του ενεργητικού των συνταξιοδοτικών ταμείων, ίσης με 8,5 % του ΑΕΠ, προτού σημειώσει ελαφρά αύξηση σε 52,5 % το 2015.

(10)

Δεδομένου ότι, σύμφωνα με τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2013, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης το 2013 πρόκειται να ανέλθει στο 4,8 % του ΑΕΠ, η Πολωνία δεν θα μπορέσει να επιτύχει τον στόχο ονομαστικού ελλείμματος 3,6 % του ΑΕΠ που συνέστησε το Συμβούλιο. Επίσης η ετήσια προσαρμοσμένη διαρθρωτική προσπάθεια το 2013 (0,3 % του ΑΕΠ) είναι αισθητά χαμηλότερη από τη συνιστώμενη ετήσια δημοσιονομική προσπάθεια (0,8 % του ΑΕΠ). Η «εκ των κάτω προς τα άνω» ανάλυση των νέων μέτρων διακριτικής ευχέρειας, σε συνδυασμό με την αξιολόγηση της εξέλιξης των δαπανών, διορθωμένων για υπέρβαση ή υστέρηση της εκτέλεσης, η οποία δεν υπόκειται στο έλεγχο της κυβέρνησης, δείχνει συνολική δημοσιονομική προσπάθεια ίση με 0,2 % του ΑΕΠ. Αυτή η δημοσιονομική προσαρμογή των απαιτούμενων συμπληρωματικών μέτρων απέχει πολύ από το 0,4 % του ΑΕΠ που ορίζεται στη σύσταση του Συμβουλίου και επιβεβαιώνει ότι, το 2013, η Πολωνία δεν κατέβαλε τις δημοσιονομικές προσπάθειες σύμφωνα με τις συστάσεις του Συμβουλίου.

(11)

Όσον αφορά το 2014, η Επιτροπή προβλέπει πλεόνασμα γενικής κυβέρνησης ίσο με το 4,6 % του ΑΕΠ. Κατά συνέπεια, ο στόχος του ονομαστικού ελλείμματος προβλέπεται να επιτευχθεί μόνο λόγω της εφάπαξ μεταβίβασης του ενεργητικού των συνταξιοδοτικών ταμείων. Το 2014, η προβλεπόμενη ετήσια προσαρμοσμένη διαρθρωτική προσπάθεια (1,4 % του ΑΕΠ) είναι υψηλότερη από τη συνιστώμενη δημοσιονομική προσπάθεια για το εν λόγω έτος (1,3 % του ΑΕΠ).

(12)

Γενικά, η Πολωνία δεν έχει συμμορφωθεί με τους συνιστώμενους δημοσιονομικούς στόχους για το 2013, ενώ οι στόχοι που έχουν καθοριστεί στη σύσταση του Συμβουλίου της 21ης Ιουνίου 2013 για το 2014 προβλέπεται ότι θα επιτευχθούν. Ωστόσο, σύμφωνα με την πρόβλεψη της Επιτροπής για το 2015, η διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος το 2014 δεν προβλέπεται να είναι μόνιμη, δεδομένου ότι το έλλειμμα αναμένεται να ανέλθει στο 3,3 % του ΑΕΠ,