19.12.2009   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 338/93

(1)

Στις 23 Νοεμβρίου 2009, η Δημοκρατία Λιθουανίας (στο εξής «Λιθουανία») υπέβαλε στο Συμβούλιο αίτηση για απόφαση σύμφωνα με το άρθρο 88 παράγραφος 2 τρίτο εδάφιο της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, όσον αφορά το σχέδιο της Λιθουανίας να χορηγήσει κρατική ενίσχυση σε Λιθουανούς γεωργούς για την αγορά κρατικών γεωργικών γαιών.

(2)

Λόγω ανεπαρκών γεωργικών εισοδημάτων, είναι δύσκολο να βελτιωθεί η δυσμενής διάρθρωση της επιφάνειας των λιθουανικών γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Το 2009, οι εκμεταλλεύσεις μέχρι 5 εκτάρια αποτελούσαν το 52,5 % όλων των γεωργικών εκμεταλλεύσεων.

(3)

Το 2009, η οικονομική και κοινωνική κρίση συρρίκνωσε κατά πολύ τις τιμές παραγωγού των γεωργικών προϊόντων της Λιθουανίας: το πρώτο τρίμηνο οι τιμές παραγωγού των γεωργικών προϊόντων μειώθηκαν κατά 27 % έναντι του πρώτου τριμήνου του 2008, το δεύτερο τρίμηνο κατά 25,3 % έναντι του δεύτερου τριμήνου του 2008 και 8 % κατά το τρίτο τρίμηνο έναντι του τρίτου τριμήνου του 2008. Οι τιμές παραγωγού σιτηρών επλήγησαν ιδιαίτερα από τη συρρίκνωση αυτή: κατά την ίδια περίοδο αναφοράς, οι τιμές παραγωγού σιτηρών μειώθηκαν αντίστοιχα κατά 33,6 %, 35,7 % και 17,9 %.

(4)

Στα τέλη των ετών 2008 και 2009, λόγω της ελλείψεως ιδίων κεφαλαίων των γεωργών, των υψηλών επιτοκίων που εφαρμόζουν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για δάνεια με σκοπό την αγορά γεωργικών γαιών, οι προοπτικές των γεωργών να πάρουν δάνεια για επενδύσεις όπως η αγορά γεωργικών γαιών υπό συνθήκες αγοράς περιορίστηκαν ριζικά. Το τέταρτο τρίμηνο του 2008 και κατά τη διάρκεια του 2009, τα επιτόκια δανεισμού για δάνεια με σκοπό την αγορά γεωργικών γαιών κυμαινόταν μεταξύ 9,51 % και 15,99 % το χρόνο.

(5)

Η κρατική ενίσχυση θα χορηγηθεί με δύο εναλλακτικές μορφές: 1) με πολλαπλασιασμό της αγοραίας τιμής της αποκτώμενης γης επί έναν συντελεστή στάθμισης (0,6 ή 0,75 για νέους παραγωγούς εφόσον πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις του καθεστώτος ενίσχυσης)· 2) με πώληση κρατικής γεωργικής γης με εξόφληση του τιμήματος σε δόσεις, οπότε στη συγκεκριμένη περίπτωση η ενίσχυση αντιστοιχεί προς τη διαφορά μεταξύ του πραγματικού επιτοκίου που πληρώνει ο αγοραστής και το οποίο ανέρχεται σε 5 % τουλάχιστον και του επιτοκίου που εφαρμόζει η δανείστρια τράπεζα.

(6)

Η κρατική ενίσχυση που θα δοθεί ανέρχεται κατά ανώτατο όριο σε 55 εκατ. λιθουανικά λίτας και θα επιτρέψει την αγορά ενός συνόλου 370 000 εκταρίων γεωργικών γαιών- με τη μορφή κατά ανώτατο όριο 300 εκταρίων γεωργικής γης ανά αγοραστή - κατά την περίοδο από το 2010 έως το 2013. Το μέσο ποσό ενίσχυσης ανά εκμετάλλευση θα πρέπει να είναι κατά προσέγγιση 11 000 λιθουανικά λίτας. Οι γαίες θα επιτρέπεται να πωλούνται σε φυσικά πρόσωπα που πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις: υπέβαλαν «ενιαία αίτηση» σε σχέση με τα καθεστώτα στρεμματικών ενισχύσεων που προβλέπει το άρθρο 11 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 796/2004 της Επιτροπής, της 21ης Απριλίου 2004, σχετικά με τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων για την εφαρμογή της πολλαπλής συμμόρφωσης, της διαφοροποίησης και του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης και ελέγχου που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1782/2003 του Συμβουλίου για τη θέσπιση κοινών κανόνων για τα καθεστώτα άμεσης στήριξης στα πλαίσια της κοινής γεωργικής πολιτικής και για τη θέσπιση ορισμένων καθεστώτων στήριξης για τους γεωργούς (1) κατά το έτος που προηγείται του έτους υποβολής της αίτησής τους για κρατική ενίσχυση, έχουν τη λογιστική διαχείριση της εκμετάλλευσης, έχουν έμπρακτη πείρα ως γεωργοί καθώς και καταγεγραμμένη εκμετάλλευση, ή έχουν έμπρακτη πείρα ως γεωργοί και επίσης δίπλωμα στον τομέα της γεωργίας, ή έγγραφο που πιστοποιεί την επαγγελματική τους κατάρτιση ως γεωργών. Οι γαίες επιτρέπεται επίσης να πωλούνται σε νομικά πρόσωπα, των οποίων το μισό τουλάχιστον ετήσιο εισόδημα απαρτίζεται από έσοδα πωλήσεων εμπορεύσιμων γεωργικών προϊόντων και τα οποία είναι αποδεδειγμένης οικονομικής βιωσιμότητας.

(7)

Οι κρατικές γεωργικές γαίες μπορούν να πωλούνται με δόσεις επί περίοδο που δεν θα υπερβεί τα 15 έτη, ενώ ο αγοραστής θα αρχίσει να πληρώνει από το δεύτερο έτος, πληρώνοντας διά μιάς το 10 % της τιμής, με εξαίρεση τους νέους γεωργούς κάτω των σαράντα ετών που θα χρειαστεί μόνο να πληρώσουν το 5 %. Ο αγοραστής οφείλει να συμμορφώνεται προς τις ελάχιστες προδιαγραφές περιβαλλοντικής προστασίας, υγιεινής και καλής μεταχείρισης των ζώων.

(8)

Για τις κρατικές γεωργικές γαίες δεν εφαρμόζονται διαδικασίες διαγωνισμού, η τιμή όμως υπολογίζεται βάσει του λιθουανικού νόμου περί ιδιοκτησίας και αποτίμησης επιχειρήσεων, δηλαδή αφού υπολογιστεί η αξία ενός εκάστου αγροτεμαχίου σε αγοραία τιμή. Στο τίμημα που υπολογίζεται με αυτόν τον τρόπο εφαρμόζεται στάθμιση 0,6 %, εάν οι νέοι αγρότες κάτω των σαράντα που έχουν ήδη χρησιμοποιήσει τη συγκεκριμένη γη επί ένα τουλάχιστον έτος το καταβάλουν διά μιας. Στάθμιση 0,75 % εφαρμόζεται στην περίπτωση νέων γεωργών κάτω των σαράντα που έχουν ήδη χρησιμοποιήσει τη συγκεκριμένη γη επί ένα τουλάχιστον έτος που πληρώνουν για τις γαίες αυτές με δόσεις. Οι αγοραστές κρατικών γαιών δεν μπορούν να μεταβάλουν τον κύριο σκοπό της χρήσης τους προτού παρέλθουν πέντε έτη από την ημερομηνία αγοράς.

(9)

Η Επιτροπή δεν έχει στην παρούσα φάση δρομολογήσει διαδικασίες ούτε έχει λάβει θέση ως προς τη φύση και τη συμβατότητα της ενίσχυσης.

(10)

Συντρέχουν επομένως, εξαιρετικές περιστάσεις λόγω των οποίων η εν λόγω ενίσχυση μπορεί, κατά παρέκκλιση και στον απολύτως αναγκαίο βαθμό για την επιτυχή ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων της εγγείου ιδιοκτησίας, για τη βελτίωση της διάρθρωσης των εκμεταλλεύσεων και της απόδοσης των γεωργικών δραστηριοτήτων στη Λιθουανία, να θεωρηθεί συμβατή με την εσωτερική αγορά,