1.11.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 302/29

(1)

Με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 994/98 η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να κηρύσσει, σύμφωνα με το άρθρο 87 της συνθήκης, συμβατές με την κοινή αγορά, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, τις ενισχύσεις οι οποίες είναι σύμφωνες με το χάρτη που έχει εγκρίνει η Επιτροπή για κάθε κράτος μέλος όσον αφορά τη χορήγηση περιφερειακών ενισχύσεων και μη υποκείμενες σε κοινοποίηση σύμφωνα με το άρθρο 88 παράγραφος 3 της συνθήκης.

(2)

Η Επιτροπή έχει εφαρμόσει τα άρθρα 87 και 88 της συνθήκης στα καθεστώτα επενδυτικών ενισχύσεων περιφερειακού χαρακτήρα σε ενισχυόμενες περιοχές με πολλές αποφάσεις της, και έχει επίσης δηλώσει ποια πολιτική ακολουθεί, ιδίως στις κατευθυντήριες γραμμές για τις εθνικές περιφερειακές ενισχύσεις για την περίοδο 2007-2013 (3), καθώς και στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 70/2001 της Επιτροπής, της 12ης Ιανουαρίου 2001, σχετικά με την εφαρμογή των άρθρων 87 και 88 της συνθήκης ΕΚ στις κρατικές ενισχύσεις προς μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (4). Η Επιτροπή, υπό το φως της σημαντικής πείρας που απέκτησε κατά την εφαρμογή των άρθρων 87 και 88 της συνθήκης σε επενδυτικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα, και υπό το φως των κατευθυντήριων γραμμών για τις εθνικές περιφερειακές ενισχύσεις που εξέδωσε σύμφωνα με βάση τις διατάξεις αυτές, είναι σκόπιμο να ασκήσει τις εξουσίες που της παρέχει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 994/98, ώστε να εξασφαλισθεί αποτελεσματική εποπτεία και απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών χωρίς να μειωθεί ο έλεγχος εκ μέρους της Επιτροπής.

(3)

Οι εθνικές περιφερειακές ενισχύσεις, με την αντιμετώπιση των προβλημάτων των μειονεκτουσών περιοχών, προωθούν την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή των κρατών μελών και της Κοινότητας στο σύνολό της. Οι εθνικές επενδυτικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα αποσκοπούν στην υποβοήθηση της ανάπτυξης των πλέον μειονεκτουσών περιοχών με την υποστήριξη των επενδύσεων και της δημιουργίας θέσεων εργασίας σε βιώσιμο πλαίσιο. Προωθούν την ανάπτυξη, τον εξορθολογισμό, τον εκσυγχρονισμό και τη διαφοροποίηση των οικονομικών δραστηριοτήτων των επιχειρήσεων που βρίσκονται στις λιγότερο ευνοημένες περιοχές, ιδίως ενθαρρύνοντας τις επιχειρήσεις να δημιουργήσουν εκεί νέες εγκαταστάσεις.

(4)

Για να προσδιορισθεί κατά πόσον μια ενίσχυση συμβιβάζεται με την κοινή αγορά βάσει του παρόντος κανονισμού, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η ένταση της ενίσχυσης, και ως εκ τούτου το ύψος της εκφραζόμενο ως ισοδύναμο επιχορήγησης. Για να υπολογισθεί το ισοδύναμο επιχορήγησης των ενισχύσεων που καταβάλλονται σε πολλές δόσεις απαιτείται η χρήση των επιτοκίων που επικρατούν στην αγορά κατά το χρόνο χορήγησης της ενίσχυσης. Για την ομοιόμορφη, διαφανή και απλή εφαρμογή των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων, ως επιτόκια της αγοράς για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού πρέπει να θεωρούνται τα επιτόκια αναφοράς, τα οποία καθορίζονται περιοδικά από την Επιτροπή με βάση αντικειμενικά κριτήρια και δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο Διαδίκτυο.

(5)

Για να εξασφαλισθεί διαφάνεια και αποτελεσματικός έλεγχος, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να εφαρμόζεται μόνο στα καθεστώτα επενδυτικών ενισχύσεων περιφερειακού χαρακτήρα που είναι διαφανή. Αυτά είναι τα καθεστώτα ενισχύσεων στα οποία είναι δυνατόν να υπολογισθεί εκ των προτέρων με ακρίβεια το ακαθάριστο ισοδύναμο επιχορήγησης ως ποσοστό επιλέξιμης δαπάνης χωρίς να χρειάζεται να γίνει αξιολόγηση κινδύνου (για παράδειγμα επιχορηγήσεις, επιδοτήσεις επιτοκίου και φορολογικά μέτρα με ορισμένα ανώτατα όρια). Τα δάνεια του Δημοσίου πρέπει να θεωρούνται διαφανή, εκτός αν δεν συνοδεύονται από τις συνήθεις εξασφαλίσεις και εμπεριέχουν ασυνήθεις κινδύνους, οπότε θεωρούνται ότι ενέχουν στοιχείο κρατικής εγγύησης. Κατ’ αρχήν, τα καθεστώτα εκείνα που περιλαμβάνουν κρατικές εγγυήσεις ή δημόσια δάνεια που περιέχουν στοιχεία κρατικής εγγύησης δεν πρέπει να θεωρούνται διαφανή. Ωστόσο, αυτά τα καθεστώτα ενισχύσεων πρέπει να θεωρούνται διαφανή, αν, πριν από την εφαρμογή του καθεστώτος, έχει γίνει δεκτή από την Επιτροπή η μεθοδολογία που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της έντασης της ενίσχυσης της κρατικής εγγύησης, κατόπιν κοινοποίησης προς την Επιτροπή μετά την έκδοση του παρόντος κανονισμού. Η μεθοδολογία θα αξιολογείται από την Επιτροπή σύμφωνα με την ανακοίνωση για την εφαρμογή των άρθρων 87 και 88 της συνθήκης ΕΚ στις κρατικές ενισχύσεις υπό μορφή εγγυήσεων (5). Οι συμμετοχές του Δημοσίου και οι ενισχύσεις που εμπεριέχονται σε μέτρα υπέρ επιχειρηματικών κεφαλαίων δεν πρέπει να θεωρούνται διαφανείς ενισχύσεις. Τα καθεστώτα περιφερειακών ενισχύσεων που δεν είναι διαφανή πρέπει πάντοτε να κοινοποιούνται στην Επιτροπή. Οι κοινοποιήσεις των μη διαφανών καθεστώτων περιφερειακών ενισχύσεων θα εξετάζονται από την Επιτροπή με βάση ιδίως τα κριτήρια που αναφέρονται στις κατευθυντήριες γραμμές για τις εθνικές περιφερειακές ενισχύσεις για την περίοδο 2007-2013.

(6)

Ο παρών κανονισμός πρέπει επίσης να εφαρμόζεται σε ενισχύσεις ad hoc, δηλαδή ενισχύσεις με ατομικό χαρακτήρα που δεν χορηγούνται με βάση κάποιο καθεστώς ενισχύσεων, εφόσον αυτές χρησιμοποιούνται για να συμπληρωθούν ενισχύσεις που χορηγούνται βάσει διαφανούς καθεστώτος επενδυτικών ενισχύσεων περιφερειακού χαρακτήρα, και το στοιχείο ad hoc δεν υπερβαίνει το 50 % της συνολικής ενίσχυσης που χορηγείται για την επένδυση. Πρέπει να υπομνηστεί ότι οι ατομικές ενισχύσεις που παρέχονται σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις εκτός καθεστώτων ενισχύσεων, σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 70/2001, συμβιβάζονται με την κοινή αγορά κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 3 της συνθήκης και απαλλάσσονται από την υποχρέωση κοινοποίησης του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης.

(7)

Κάθε ενίσχυση η οποία πληροί όλες τις απαιτήσεις του παρόντος κανονισμού πρέπει επίσης να απαλλάσσεται από την υποχρέωση κοινοποίησης. Τα καθεστώτα περιφερειακών ενισχύσεων που απαλλάσσονται βάσει του παρόντος κανονισμού πρέπει να περιέχουν ρητή αναφορά σε αυτόν.

(8)

Ο παρών κανονισμός δεν πρέπει να εφαρμόζεται σε ορισμένους κλάδους όπου ισχύουν ειδικοί κανόνες. Για τις ενισχύσεις που χορηγούνται στους κλάδους αυτούς εξακολουθεί να απαιτείται προηγούμενη κοινοποίηση στην Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 88 παράγραφος 3 της συνθήκης. Αυτό ισχύει για τις βιομηχανίες άνθρακα και χάλυβα, τους κλάδους των συνθετικών ινών και των ναυπηγικών εργασιών, της αλιείας και των υδατοκαλλιεργειών. Όσον αφορά τον κλάδο της γεωργίας, ο παρών κανονισμός δεν πρέπει να εφαρμόζεται στις δραστηριότητες που συνδέονται με την πρωτογενή παραγωγή γεωργικών προϊόντων που απαριθμούνται στο παράρτημα I της συνθήκης πρέπει να εφαρμόζεται στη μεταποίηση και εμπορία αγροτικών προϊόντων με εξαίρεση την παρασκευή και εμπορία προϊόντων που αποτελούν απομίμηση ή υποκατάστατα του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων, όπως αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1898/87 του Συμβουλίου, της 2ας Ιουλίου 1987, σχετικά με την προστασία της ονομασίας του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων κατά τη διάθεσή τους στο εμπόριο (6). Οι δραστηριότητες στη γεωργική εκμετάλλευση που είναι απαραίτητες προκειμένου να προετοιμασθεί το προϊόν για την πρώτη πώληση, καθώς και η πρώτη πώληση σε μεταπωλητές και μεταποιητές δεν πρέπει να θεωρούνται ως μεταποίηση ή εμπορία από την άποψη αυτή. Ο παρών κανονισμός πρέπει να διασφαλίζει ότι θα είναι πάντοτε δυνατόν να επιτευχθούν οι εντάσεις ενισχύσεων υπέρ επιχειρήσεων μεταποίησης και εμπορίας γεωργικών προϊόντων, όπως ορίζεται στο άρθρο 28 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1698/2005 του Συμβουλίου, της 20ής Σεπτεμβρίου 2005, για τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) (7).

(9)

Η Επιτροπή αντιμετωπίζει συστηματικά λιγότερο ευνοϊκά τις ενισχύσεις που στοχεύουν σε συγκεκριμένους κλάδους. Τα καθεστώτα επενδυτικών ενισχύσεων που στοχεύουν σε συγκεκριμένους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας στη μεταποίηση και τις υπηρεσίες δεν πρέπει, επομένως, να καλύπτονται από την απαλλαγή κοινοποίησης που προβλέπει ο παρών κανονισμός. Ωστόσο, τα καθεστώτα επενδυτικών ενισχύσεων περιφερειακού χαρακτήρα που έχουν ως στόχο τουριστικές δραστηριότητες δεν πρέπει να θεωρείται ότι στοχεύουν σε συγκεκριμένο κλάδο και πρέπει να απαλλάσσονται από την υποχρέωση κοινοποίησης του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης, υπό την προϋπόθεση ότι οι χορηγούμενες ενισχύσεις πληρούν όλες τις προϋποθέσεις του παρόντος κανονισμού.

(10)

Οι ενισχύσεις προς μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις για παροχή συμβουλών και άλλων υπηρεσιών, που χορηγούνται σύμφωνα με το άρθρο 5 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 70/2001 συμβιβάζονται με την κοινή αγορά κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 3 της συνθήκης και απαλλάσσονται από την υποχρέωση κοινοποίησης του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ. Κατά συνέπεια, τέτοια ενίσχυση δεν πρέπει να εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού.

(11)

Σύμφωνα με πάγια πρακτική της Επιτροπής, και προκειμένου να διασφαλισθεί καλύτερα η αναλογικότητα της ενίσχυσης και να περιορισθεί στο αναγκαίο ποσό, τα ανώτατα όρια πρέπει να εκφράζονται ως ένταση της ενίσχυσης σε σχέση με ένα σύνολο επιλέξιμων δαπανών, μάλλον, παρά ως ανώτατα ποσά ενίσχυσης.

(12)

Κρίνεται σκόπιμο να θεσπισθούν περαιτέρω οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούν τα διάφορα καθεστώτα ενισχύσεων ή οι ατομικές ενισχύσεις που απαλλάσσονται βάσει του παρόντος κανονισμού. Έχοντας υπόψη το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης, οι εν λόγω ενισχύσεις δεν πρέπει κατά κανόνα να έχουν ως αποκλειστική συνέπεια τη συνεχή ή περιοδική μείωση των δαπανών λειτουργίας οι οποίες πρέπει κανονικά να βαρύνουν το δικαιούχο, και πρέπει να είναι ανάλογες με τα προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν, προκειμένου να εξασφαλισθούν τα κοινωνικοοικονομικά οφέλη που θεωρείται ότι συνάδουν με το κοινοτικό συμφέρον. Είναι συνεπώς σκόπιμο να περιορισθεί το πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού στις περιφερειακές ενισχύσεις που χορηγούνται για αρχικές επενδύσεις κατά την έννοια του παρόντος κανονισμού. Τα καθεστώτα περιφερειακών ενισχύσεων που προβλέπουν ενισχύσεις λειτουργίας εξακολουθούν να υπόκεινται στις απαιτήσεις κοινοποίησης του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης. Επίσης ενισχύσεις σε νεοϊδρυθείσες μικρές επιχειρήσεις, εκτός αν αφορούν επενδύσεις ή παροχή συμβουλών, εξακολουθούν να υπόκεινται στις απαιτήσεις κοινοποίησης του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης.

(13)

Εφόσον η Επιτροπή πρέπει να μεριμνά ώστε οι εγκρινόμενες ενισχύσεις να μη νοθεύουν τους όρους των συναλλαγών κατά τρόπο αντίθετο προς το κοινό συμφέρον, πρέπει να αποκλεισθούν από το πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού οι επενδυτικές ενισχύσεις που χορηγούνται σε δικαιούχους για τους οποίους εκκρεμεί εντολή ανάκτησης ενισχύσεων κατόπιν προηγούμενης απόφασης της Επιτροπής με την οποία οι ενισχύσεις κηρύσσονται παράνομες και ασυμβίβαστες με την κοινή αγορά. Επομένως, για τις εν λόγω ενισχύσεις εξακολουθεί να ισχύει η υποχρέωση κοινοποίησης του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης.

(14)

Για να μην ευνοείται περισσότερο ο συντελεστής «κεφάλαιο» μιας επένδυσης από το συντελεστή «εργασία», πρέπει να προβλεφθεί δυνατότητα υπολογισμού της επενδυτικής ενίσχυσης με βάση είτε το κόστος της επένδυσης είτε το κόστος των νέων θέσεων εργασίας που συνδέονται άμεσα με την εκτέλεση του επενδυτικού σχεδίου.

(15)

Οι ενισχύσεις που αντιστοιχούν σε μεγάλα ποσά πρέπει να εξακολουθήσουν να αξιολογούνται σε ατομική βάση από την Επιτροπή προτού τεθούν σε εφαρμογή. Ως εκ τούτου, τα ποσά ενισχύσεων που υπερβαίνουν ορισμένο όριο και χορηγούνται σε μία και μόνη επιχείρηση ή εγκατάσταση βάσει υφισταμένου καθεστώτος ενισχύσεων πρέπει να αποκλείονται από την απαλλαγή που προβλέπεται στον παρόντα κανονισμό και να υπόκεινται στις απαιτήσεις κοινοποίησης του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης. Για να αποφεύγεται η τεχνητή υποδιαίρεση ενός μεγάλου επενδυτικού σχεδίου σε «υπο-σχέδια», ένα μεγάλο επενδυτικό σχέδιο πρέπει να θεωρείται ενιαίο, εφόσον η αρχική επένδυση γίνεται εκ μέρους μιας ή περισσότερων επιχειρήσεων μέσα σε περίοδο τριών ετών και αποτελείται από πάγια περιουσιακά στοιχεία συνδυαζόμενα κατά αδιαίρετο, από οικονομική άποψη, τρόπο. Για να αξιολογηθεί αν μια αρχική επένδυση είναι οικονομικά αδιαίρετη, η Επιτροπή θα λαμβάνει υπόψη τους τεχνικούς, λειτουργικούς και στρατηγικούς δεσμούς, αλλά και την άμεση γεωγραφική γειτνίαση. Ο οικονομικά αδιαίρετος χαρακτήρας θα αξιολογείται ανεξάρτητα από το ιδιοκτησιακό καθεστώς. Τούτο σημαίνει ότι, για να προσδιορισθεί αν ένα μεγάλο επενδυτικό σχέδιο αποτελεί ενιαίο σχέδιο, η αξιολόγηση πρέπει να είναι η ίδια, ανεξάρτητα από το αν το σχέδιο υλοποιείται από μία και μόνο επιχείρηση, από περισσότερες επιχειρήσεις που αναλαμβάνουν από κοινού τις επενδυτικές δαπάνες ή από περισσότερες επιχειρήσεις που αναλαμβάνουν τις δαπάνες χωριστών επενδύσεων στο πλαίσιο του ίδιου επενδυτικού σχεδίου (π.χ. στην περίπτωση των κοινών επιχειρήσεων).

(16)

Είναι σημαντικό να διασφαλίζεται ότι οι περιφερειακές ενισχύσεις δημιουργούν πραγματικά κίνητρα και ενθαρρύνουν επενδύσεις οι οποίες δεν θα πραγματοποιούντο διαφορετικά στις ενισχυόμενες περιοχές και λειτουργούν σαν κίνητρο για την ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων. Επομένως, πριν από την έναρξη των εργασιών για το ενισχυόμενο σχέδιο, οι αρμόδιες αρχές πρέπει να επιβεβαιώνουν εγγράφως ότι το σχέδιο πληροί εκ πρώτης όψεως τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας. Ως γραπτή επιβεβαίωση πρέπει να εκλαμβάνεται και η κοινοποίηση με τηλεομοιοτυπία ή μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

(17)

Λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των περιφερειακών ενισχύσεων, με τον παρόντα κανονισμό δεν πρέπει να απαλλάσσονται ενισχύσεις που χορηγούνται σωρευτικά με άλλες κρατικές ενισχύσεις, ιδίως ενισχύσεις από εθνικές, περιφερειακές ή τοπικές αρχές, ή με κοινοτική συνδρομή, σε σχέση με τις ίδιες επιλέξιμες δαπάνες, εφόσον η εν λόγω σώρευση υπερβαίνει τα όρια που θεσπίζει ο παρών κανονισμός. Οι επενδυτικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα που απαλλάσσονται βάσει του παρόντος κανονισμού δεν χορηγούνται σωρευτικά με ενισχύσεις ήσσονος σημασίας κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 69/2001 της Επιτροπής, της 12ης Ιανουαρίου 2001, για την εφαρμογή των άρθρων 87 και 88 της συνθήκης ΕΚ στις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (8), για τις ίδιες επιλέξιμες δαπάνες, εφόσον από την εν λόγω σώρευση θα προέκυπτε υπέρβαση της έντασης ενίσχυσης που ορίζει παρών κανονισμός.

(18)

Ο παρών κανονισμός δεν εφαρμόζεται στις ενισχύσεις για εξαγωγικές δραστηριότητες προς τρίτες χώρες ή προς τα κράτη μέλη, συγκεκριμένα σε ενισχύσεις άμεσα συνδεόμενες με τις εξαγόμενες ποσότητες, τη δημιουργία και τη λειτουργία δικτύου διανομής ή με άλλες τρέχουσες δαπάνες συνδεόμενες με εξαγωγικές δραστηριότητες, καθώς και στις ενισχύσεις που εξαρτώνται από την κατά προτίμηση χρήση εθνικών προϊόντων έναντι των εισαγομένων.

(19)

Για να εξασφαλισθεί διαφάνεια και αποτελεσματικός έλεγχος σύμφωνα με το άρθρο 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 994/98, είναι σκόπιμο να καθιερωθεί ένα τυποποιημένο έντυπο που θα χρησιμοποιούν τα κράτη μέλη για την υποβολή συνοπτικών πληροφοριών στην Επιτροπή, οσάκις εφαρμόζεται ένα καθεστώς ενισχύσεων σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό ή χορηγείται κάποια ενίσχυση ad hoc, προκειμένου να δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για τους ίδιους λόγους, είναι σκόπιμο να θεσπισθούν κανόνες σχετικά με τα μητρώα που πρέπει να τηρούν τα κράτη μέλη όσον αφορά τα καθεστώτα ενισχύσεων που απαλλάσσονται βάσει του παρόντος κανονισμού. Για να διευκολυνθεί η διοικητική επεξεργασία τους, και δεδομένου ότι είναι ευρέως διαθέσιμη η αναγκαία τεχνολογία, οι συνοπτικές πληροφορίες πρέπει να υποβάλλονται σε ηλεκτρονική μορφή. Για να βελτιωθεί η διαφάνεια των περιφερειακών ενισχύσεων σε μια διευρυμένη Κοινότητα, τα κράτη μέλη πρέπει να δημοσιεύουν το πλήρες κείμενο των καθεστώτων ενισχύσεων και να κοινοποιούν στην Επιτροπή την ηλεκτρονική διεύθυνση δημοσίευσής του στο Διαδίκτυο.

(20)

Υπό το φως της πείρας που έχει η Επιτροπή στον τομέα αυτό, ιδίως όσον αφορά τη συχνότητα με την οποία είναι γενικά αναγκαία η αναθεώρηση της πολιτικής κρατικών ενισχύσεων, κρίνεται σκόπιμο να περιορισθεί η διάρκεια εφαρμογής του παρόντος κανονισμού.

(21)

Ο παρών κανονισμός δεν θίγει ενδεχόμενες υποχρεώσεις των κρατών μελών να κοινοποιούν μεμονωμένες χορηγήσεις ενισχύσεων που θεσπίζονται στο πλαίσιο άλλων πράξεων περί κρατικών ενισχύσεων, και ιδίως υποχρεώσεις κοινοποίησης ή ενημέρωσης της Επιτροπής για ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης σε επιχειρήσεις, κατά την έννοια των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης προβληματικών επιχειρήσεων (9),

α)

τον κλάδο της αλιείας και των υδατοκαλλιεργειών·

β)

τον κλάδο των ναυπηγικών εργασιών·

γ)

τη βιομηχανία άνθρακα και χάλυβα·

δ)

τον κλάδο των συνθετικών ινών·

ε)

τον τομέα συνθετικών ινών.

α)

ενισχύσεις για εξαγωγικές δραστηριότητες προς τρίτες χώρες ή προς τα κράτη μέλη, και συγκεκριμένα ενισχύσεις που συνδέονται άμεσα με τις εξαγόμενες ποσότητες, τη δημιουργία και τη λειτουργία δικτύου διανομής ή με άλλες τρέχουσες δαπάνες συνδεόμενες με εξαγωγικές δραστηριότητες·

β)

ενισχύσεις εξαρτώμενες από τη χρήση κατά προτίμηση εγχώριων προϊόντων έναντι των εισαγόμενων.

α)

ως «ενίσχυση» νοείται κάθε μέτρο που πληροί όλα τα κριτήρια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης·

β)

ως «μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ)» νοούνται οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις όπως ορίζονται στο παράρτημα Ι του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 70/2001·

γ)

ως «αρχική επένδυση», νοείται:

δ)

ως «ενίσχυση ad hoc» νοείται η ατομική ενίσχυση που δεν χορηγείται βάσει καθεστώτος ενισχύσεων·

ε)

ως «υλικά περιουσιακά στοιχεία» νοούνται τα περιουσιακά στοιχεία που σχετίζονται με τη γη, τα κτίρια και τη μονάδα παραγωγής/το μηχανολογικό εξοπλισμό·

στ)

ως «άυλα περιουσιακά στοιχεία» νοούνται τα περιουσιακά στοιχεία που προκύπτουν από τη μεταφορά τεχνολογίας μέσω της απόκτησης δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας, αδειών εκμετάλλευσης, τεχνογνωσίας ή μη νομικά κατοχυρωμένων τεχνικών γνώσεων·

ζ)

ως «μεγάλο επενδυτικό σχέδιο» νοείται η αρχική επένδυση σε στοιχεία ενεργητικού με επιλέξιμες δαπάνες άνω των 50 εκατ. ευρώ, υπολογιζόμενες με τις τιμές και τις συναλλαγματικές ισοτιμίες που ισχύουν κατά το χρόνο χορήγησης της ενίσχυσης· ένα μεγάλο επενδυτικό σχέδιο θεωρείται ενιαίο εφόσον η αρχική επένδυση γίνεται εκ μέρους μιας ή περισσότερων επιχειρήσεων μέσα σε περίοδο τριών ετών και αποτελείται από πάγια περιουσιακά στοιχεία συνδυαζόμενα κατά αδιαίρετο, από οικονομική άποψη, τρόπο·

η)

ως «ένταση ενίσχυσης σε παρόν ακαθάριστο ισοδύναμο επιχορήγησης (ΑΙΕ)» νοείται η παρούσα αξία της ενίσχυσης εκφραζόμενη ως ποσοστό του προεξοφλητικού ποσού της αξίας των επιλέξιμων δαπανών·

θ)

ως «διαφανή καθεστώτα επενδυτικών ενισχύσεων περιφερειακού χαρακτήρα» νοούνται τα καθεστώτα επενδυτικών ενισχύσεων περιφερειακού χαρακτήρα, στα οποία υπάρχει δυνατότητα ακριβούς υπολογισμού του ακαθάριστου ισοδύναμου επιχορήγησης ως ποσοστού των επιλέξιμων δαπανών εκ των προτέρων χωρίς να χρειάζεται αξιολόγηση κινδύνου (για παράδειγμα, καθεστώτα που προβλέπουν επιχορηγήσεις, επιδοτήσεις επιτοκίου, φορολογικά μέτρα με ορισμένα ανώτατα όρια)·

ι)

ως «έναρξη των εργασιών» νοείται είτε η έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών είτε η πρώτη νομικά δεσμευτική ανάληψη δέσμευσης για παραγγελία εξοπλισμού, εκτός των προκαταρκτικών μελετών σκοπιμότητας, αναλόγως ποιο εκ των δύο προηγείται χρονικά·

ια)

ως «δημιουργία θέσεων απασχόλησης» νοείται η καθαρή αύξηση του αριθμού των ετήσιων μονάδων εργασίας που απασχολούνται άμεσα σε συγκεκριμένη εγκατάσταση σε σύγκριση με τον μέσο όρο κατά τους 12 προηγούμενους μήνες· ο αριθμός των ετήσιων μονάδων εργασίας είναι ο αριθμός των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης στη διάρκεια ενός έτους, ενώ στους εργαζόμενους μερικής και εποχικής απασχόλησης αντιστοιχούν κλάσματα των ετήσιων μονάδων εργασίας·

ιβ)

ως «κόστος μισθοδοσίας» νοείται το συνολικό ποσό που πράγματι επιβαρύνει το δικαιούχο της ενίσχυσης για εργασία στις σχετικές θέσεις απασχόλησης περιλαμβανομένων των ακαθάριστων αποδοχών προ φόρων και των υποχρεωτικών εισφορών, όπως οι επιβαρύνσεις κοινωνικής ασφάλισης·

ιγ)

ως «θέσεις απασχόλησης δημιουργούμενες άμεσα από επενδυτικό σχέδιο» νοούνται οι θέσεις απασχόλησης που αφορούν τη δραστηριότητα με την οποία σχετίζεται η επένδυση και δημιουργούνται κατά την πρώτη τριετία μετά την ολοκλήρωση της επένδυσης, περιλαμβανομένων των θέσεων που δημιουργούνται ύστερα από αύξηση του ποσοστού χρησιμοποίησης της παραγωγικής ικανότητας που δημιουργείται από την επένδυση·

ιδ)

ως «γεωργικά προϊόντα» νοούνται:

ιε)

ως «προϊόντα που προορίζονται για απομίμηση ή υποκατάσταση του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων» νοούνται τα προϊόντα που θα μπορούσαν να εκληφθούν ως γάλα ή και γαλακτοκομικά προϊόντα, αλλά των οποίων η σύσταση διαφέρει από τα εν λόγω προϊόντα ως προς το ότι περιέχουν λιπαρές ουσίες ή και πρωτεΐνες μη γαλακτοκομικής προέλευσης με ή χωρίς πρωτεΐνες που προέρχονται από το γάλα [«προϊόντα άλλα εκτός των γαλακτοκομικών» όπως αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1898/87]·

ιστ)

ως «μεταποίηση γεωργικών προϊόντων» νοείται η επέμβαση σε γεωργικό προϊόν, όταν το προϊόν το οποίο προκύπτει από την επέμβαση αυτή είναι επίσης γεωργικό προϊόν, εκτός από δραστηριότητες στη γεωργική εκμετάλλευση που είναι απαραίτητες προκειμένου να προετοιμασθεί ένα ζωικό ή φυτικό προϊόν για την πρώτη πώληση·

ιζ)

ως «εμπορία γεωργικού προϊόντος» νοείται η κατοχή ή η έκθεση με σκοπό την πώληση, η διάθεση προς πώληση, η παράδοση ή η κατά οποιονδήποτε άλλο τρόπο διάθεση στο εμπόριο, εκτός από την πρώτη πώληση εκ μέρους του κύριου παραγωγού σε μεταπωλητές και μεταποιητές και κάθε δραστηριότητα προκειμένου να προετοιμασθεί το προϊόν για την εν λόγω πρώτη πώληση· η πώληση από ιδιοκτήτη εκμετάλλευσης στους τελικούς καταναλωτές θεωρείται ως εμπορία μόνον αν πραγματοποιείται σε χωριστές εγκαταστάσεις ειδικά προορισμένες για το σκοπό αυτό·

ιη)

ως «τουριστικές δραστηριότητες» νοούνται οι ακόλουθες δραστηριότητες κατά την έννοια της NACE Αναθ.1.1 (11):

α)

κάθε ενίσχυση που χορηγείται βάσει των εν λόγω καθεστώτων πληροί όλες τις προϋποθέσεις του παρόντος κανονισμού·

β)

το καθεστώς περιέχει ρητή παραπομπή στον παρόντα κανονισμό, με αναφορά του τίτλου του και των στοιχείων δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

α)

χορηγούνται σε περιοχές επιλέξιμες για περιφερειακές ενισχύσεις, όπως καθορίζονται στον εγκεκριμένο χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων του οικείου κράτους μέλους για την περίοδο 2007-2013·

β)

η ένταση ενίσχυσης σε παρόν ακαθάριστο ισοδύναμο επιχορήγησης δεν υπερβαίνει το ανώτατο όριο που ισχύει για τις περιφερειακές ενισχύσεις κατά το χρόνο χορήγησης της ενίσχυσης στην περιοχή στην οποία πραγματοποιείται η επένδυση, όπως καθορίζεται στον εγκεκριμένο χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων του οικείου κράτους μέλους για την περίοδο 2007-2013.

α)

η επένδυση πρέπει να διατηρηθεί στην περιοχή όπου χορηγείται η ενίσχυση για τουλάχιστον πέντε χρόνια, ή τρία χρόνια σε περίπτωση ΜΜΕ, μετά την ολοκλήρωση του συνόλου της επένδυσης·

β)

για να είναι επιλέξιμα τα άυλα περιουσιακά στοιχεία πρέπει:

γ)

στις περιπτώσεις που η ενίσχυση υπολογίζεται με βάση το κόστος των επενδύσεων σε υλικά και άυλα στοιχεία ή με βάση το κόστος απόκτησης σε περίπτωση εξαγοράς, η οικονομική συμμετοχή του δικαιούχου πρέπει να ανέρχεται σε τουλάχιστον 25 % των επιλέξιμων δαπανών, είτε μέσω ιδίων πόρων είτε μέσω εξωτερικής χρηματοδότησης, και με μορφή που δεν περιέχει στοιχεία κρατικής ενίσχυσης. Ωστόσο, εφόσον η μέγιστη ένταση ενίσχυσης που εγκρίθηκε βάσει του χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων για το οικείο κράτος μέλος, προσαυξημένη σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 1, κατά περίπτωση, υπερβαίνει το 75 %, η οικονομική συμμετοχή του δικαιούχου μειώνεται αναλόγως.

α)

οι θέσεις απασχόλησης πρέπει να δημιουργούνται άμεσα από επενδυτικό σχέδιο·

β)

οι θέσεις απασχόλησης πρέπει να δημιουργούνται εντός τριών ετών από την ολοκλήρωση της επένδυσης και κάθε θέση να διατηρείται τουλάχιστον πέντε χρόνια ή τρία χρόνια στην περίπτωση των ΜΜΕ.

α)

στο 50 % των επιλέξιμων επενδύσεων σε περιοχές επιλέξιμες βάσει του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο α) της συνθήκης και στο 40 % των επιλέξιμων επενδύσεων σε άλλες περιοχές επιλέξιμες για περιφερειακές ενισχύσεις, όπως καθορίζονται στο χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων που έχει εγκριθεί για το οικείο κράτος μέλος για την περίοδο 2007-2013, αν ο δικαιούχος είναι μικρή ή μεσαία επιχείρηση·

β)

στο 25 % των επιλέξιμων επενδύσεων σε περιοχές επιλέξιμες βάσει του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο α) της συνθήκης και στο 20 % των επιλέξιμων επενδύσεων σε άλλες περιοχές επιλέξιμες για περιφερειακές ενισχύσεις, όπως καθορίζονται στο χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων που έχει εγκριθεί για το οικείο κράτος μέλος για την περίοδο 2007-2013, αν ο δικαιούχος απασχολεί λιγότερους από 750 εργαζόμενους ή και έχει κύκλο εργασιών μικρότερο από 200 εκατ. ευρώ, υπολογιζόμενο σύμφωνα με τη σύσταση 2003/361/ΕΚ της Επιτροπής (12) και αν ο συγκεκριμένος δικαιούχος πληροί όλες τις άλλες προϋποθέσεις της σύστασης αυτής.

α)

μη διαφανή καθεστώτα επενδυτικών ενισχύσεων περιφερειακού χαρακτήρα·

β)

καθεστώτα περιφερειακών ενισχύσεων που στοχεύουν σε ειδικούς κλάδους οικονομικών δραστηριοτήτων στους τομείς της μεταποίησης και των υπηρεσιών· τα καθεστώτα επενδυτικών ενισχύσεων περιφερειακού χαρακτήρα που στοχεύουν σε τουριστικές δραστηριότητες δεν θεωρείται ότι στοχεύουν σε ειδικούς κλάδους·

γ)

καθεστώτα περιφερειακών ενισχύσεων που προβλέπουν ενισχύσεις λειτουργίας·

δ)

καθεστώτα περιφερειακών ενισχύσεων που προβλέπουν ενισχύσεις για νεοϊδρυθείσες μικρές επιχειρήσεις, εκτός από επενδυτικές ενισχύσεις και ενισχύσεις παροχής συμβουλών·

ε)

περιφερειακές ενισχύσεις που χορηγούνται σε μεγάλα επενδυτικά σχέδια βάσει υφισταμένων καθεστώτων ενισχύσεων, εάν το συνολικό ποσό της ενίσχυσης από όλες τις πηγές υπερβαίνει το 75 % του μέγιστου ποσού που θα μπορούσε να λάβει μια επένδυση με επιλέξιμες δαπάνες 100 εκατ. ευρώ, εφαρμόζοντας το τυποποιημένο ανώτατο όριο που ισχύει για τις μεγάλες επιχειρήσεις στον εγκεκριμένο χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων κατά την ημερομηνία χορήγησης της ενίσχυσης·

στ)

περιφερειακές ενισχύσεις ad hoc πλην των ενισχύσεων που απαλλάσσονται δυνάμει του άρθρου 3 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 70/2001 και του άρθρου 3 παράγραφος 3 του παρόντος κανονισμού·

ζ)

επενδυτικές ενισχύσεις σε αποδέκτες για τους οποίους εκκρεμεί εντολή ανάκτησης ενίσχυσης κατόπιν προηγούμενης απόφασης της Επιτροπής με την οποία η ενίσχυση κηρύσσεται παράνομη και ασυμβίβαστη με την κοινή αγορά.