Milieukeurmerk

KERNPUNTEN

• De milieukeur van de Europese Unie kan toegekend worden aan producten en diensten waarvan de negatieve effecten op het milieu kleiner zijn dan die van andere producten van eenzelfde categorie. De criteria voor toekenning van de keur zijn gebaseerd op wetenschappelijke gegevens betreffende de totale levensduur van de producten, van productie tot vernietiging.
• De keur kan worden toegekend aan alle goederen en diensten die worden geleverd ten behoeve van distributie, consumptie of gebruik op de Europese markt, tegen vergoeding dan wel kosteloos, op voorwaarde dat de milieucriteria duidelijk zichtbaar zijn vermeld. Het keurmerk is niet van toepassing op geneesmiddelen voor menselijk of dierlijk gebruik, noch voor medische hulpmiddelen.
• Het systeem werd vastgelegd in Verordening (EEG) nr. 880/92 en gewijzigd in Verordening (EG) nr. 1980/2000. Onderhavige Verordening (EG) nr. 66/2010 heeft tot doel de toekennings-, gebruiks- en werkingsregels van de keur te verbeteren.

Toekenningscriteria

• De keur wordt toegekend rekening houdend met de Europese doelstellingen inzake milieu en ethiek. Het bevordert ook de overgang van de EU naar een kringloopeconomie, daar het zowel de duurzame productie als de duurzame consumptie ondersteunt. Het gaat hier met name om:
  • het effect van de producten en diensten op de klimaatverandering, op de natuur en de biodiversiteit, op het verbruik van energie en hulpbronnen, op de productie van afvalstoffen, op de vervuiling, op de emissie en de uitstoot van gevaarlijke stoffen;
  • de vervanging van gevaarlijke stoffen door veiliger substanties;
  • de duurzaamheid en de mogelijkheid tot recyclage van de producten;
  • de finale impact op het milieu, inclusief gezondheids- en veiligheidsaspecten voor de consument;
  • de naleving van sociale en ethische aspecten, zoals de internationale arbeidsnormen;
  • de criteria uitgaande van andere, nationale of regionale, keuren;
  • de terugdringing van dierproeven.
• De milieukeur wordt niet toegekend aan producten die substanties bevatten die door Verordening (EG) nr. 1272/2008 als giftig, gevaarlijk voor het milieu, kankerverwekkend of mutageen geklasseerd worden, of substanties onderworpen aan het verordenende kader voor beheer van chemische stoffen.

Bevoegde instanties

• De EU-landen stellen een of meerdere organen aan belast met het keurproces op nationaal niveau. Hun werking is transparant, hun activiteiten laten de betrokkenheid van alle belanghebbende partijen toe.
• Ze zijn met name belast met het regelmatig verifiëren van de gelijkvormigheid van het product met de criteria voor de keur. Tevens zijn ze bevoegd om klachten in ontvangst te nemen, het publiek te informeren, bedrieglijke reclame te weren of producten te verbieden.

Toekenningsproces en gebruik van de keur

• Om voor de keur in aanmerking te komen, dienen de marktdeelnemers een aanvraag in bij:
  • een of meerdere EU-landen, die ze overmaken aan de nationaal bevoegde instelling;
  • een derde land, dat ze overmaakt aan het EU-land waar het product op de markt gebracht wordt.
• Indien de producten conform de criteria voor de keur zijn, sluit de bevoegde instantie een overeenkomst met de marktdeelnemer teneinde de voorwaarden voor gebruik en intrekking van de keur vast te leggen. Dan mag de marktdeelnemer het logo van de keur op het product aanbrengen. Aan het gebruik van de keur is een bijdrage verbonden, verschuldigd bij indiening van de aanvraag en vervolgens een jaarlijkse bijdrage.
• De Europese Commissie publiceert een catalogus van producten die de keur genieten.

Bureau voor de milieukeur van de Europese Unie (BMEU)

Met een besluit van de Commissie (Besluit 2010/709/EU) werd het BMEU opgericht. De leden van dit bureau worden benoemd door de Commissie. Het bestaat uit vertegenwoordigers van de EU-landen en de Europese Economische Ruimte, alsmede bepaalde organisaties die bijvoorbeeld consumenten, de bedrijvensector en milieubelangen vertegenwoordigen. De Commissie raadpleegt het BMEU bij het opstellen en herzien van de criteria en de toekenningsvereisten voor de keur.

Ecologische criteria

• De Commissie heeft een aantal besluiten genomen waarmee ecologische criteria zijn vastgesteld voor de toekenning van de EU-milieukeur aan verschillende soorten producten. Voor verschillende daarvan verliep eind december 2016 de geldigheidsperiode.
• Ook nam de Commissie Verordening (EU) nr. 782/2013 aan die bijlage III van Verordening (EG) nr. 66/2010 vervangt en waarin de maximale vergoedingen zijn aangepast waarmee de kosten van de evaluatie en verwerking van de aanvragen van het milieukeur door producenten gedekt kunnen worden.