—

Το έλλειμμα του ευρύτερου δημόσιου τομέα εκτιμάται στο 2,8 % του ΑΕΠ για το 2003, σε σύγκριση με το 2,7 % το 2002 και το 4,4 % το 2001. Το αποτέλεσμα για το 2003 είναι σύμφωνο με τη σύσταση του Συμβουλίου που εκδόθηκε δυνάμει του άρθρου 104 παράγραφος 7, ιδίως όσον αφορά τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος σε επίπεδο κατώτερο της τιμής αναφοράς του 3 % του ΑΕΠ έως το 2003 το αργότερο. Οι πορτογαλικές αρχές συνέχισαν τη διαδικασία δημοσιονομικής προσαρμογής το 2003 στηρίζοντας τις προσπάθειές τους σε μία σταθερή επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης των πρωτογενών τρεχουσών δαπανών από 8,9 % το 2001 σε 7,8 % το 2002 και σε 4,1 % το 2003. Πάντως, η παρούσα συγκυριακή επιβράδυνση, η οποία οδήγησε σε ύφεση το 2003, προκάλεσε σημαντική απόκλιση 2,6 εκατοστιαίων μονάδων μεταξύ της πραγματικής αύξησης του ΑΕΠ κατά το έτος αυτό και της αρχικής δημοσιονομικής πρόβλεψης. Ως αποτέλεσμα της εξέλιξης αυτής, τα φορολογικά έσοδα υποχώρησαν σημαντικά το 2003 και η μείωση αυτή χρειάσθηκε να αντισταθμισθεί με δύο έκτακτα μέτρα συνολικού ύψους 2,1 % του ΑΕΠ.

—

Τα διαρθρωτικά μέτρα που έλαβαν οι πορτογαλικές αρχές, με αμεσότερο αντίκτυπο στα δημόσια οικονομικά, αφορούν κυρίως τρεις τομείς: i) τη δημόσια διοίκηση, ii) τον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και iii) την παιδεία. Ειδικότερα, το σχεδόν πλήρες πάγωμα των μισθολογικών κλιμάκων και των προσλήψεων στο δημόσιο, κατά το διάστημα 2003-2004, αναμένεται να έχουν ευνοϊκές βασικές επιπτώσεις στο μέλλον και, επομένως, σημαντικό διαρθρωτικό αντίκτυπο. Επί πλέον, οι πορτογαλικές αρχές εκτιμούν ότι η συνεχιζόμενη εκ βάθρων αναμόρφωση του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης είχε ήδη, κατά το 2003, ορισμένα θετικά αποτελέσματα τόσο στη συγκράτηση των δαπανών όσο και στη βελτίωση της παραγωγικότητας.

—

Σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις 2004 της Επιτροπής, το έλλειμμα του ευρύτερου δημόσιου τομέα θα διαμορφωθεί στο 3,4 % του ΑΕΠ το 2004, δηλαδή σε επίπεδο σαφώς υψηλότερο από τον επίσημο στόχο για έλλειμμα 2,8 % του ΑΕΠ. Η διαφορά εξηγείται ουσιαστικά από τους εξής παράγοντες: i) ρυθμός ανάπτυξης κατώτερος από τον προβλεπόμενο στον προϋπολογισμό, ii) βασικές επιπτώσεις που συνδέονται με τα ληφθέντα το 2003 έκτακτα μέτρα και iii) προβλεπόμενη μερική αντικατάσταση αυτών των έκτακτων μέτρων. Επιβάλλεται, επομένως, να ληφθούν πρόσθετα μέτρα ώστε να αποφευχθεί το 2004 και τα επόμενα έτη το ενδεχόμενο να υπερβεί το δημοσιονομικό έλλειμμα την τιμή αναφοράς του 3 % του ΑΕΠ.

—

Μετά την εκπνοή της προθεσμίας για την κατάρτιση των εαρινών προβλέψεων 2004 της Επιτροπής, οι πορτογαλικές αρχές γνωστοποίησαν την πρόθεσή τους να πραγματοποιήσουν και άλλες (συνδεόμενες με ακίνητα) πράξεις ώστε το έλλειμμα να παραμείνει κατώτερο του 3 % του ΑΕΠ κατά το τρέχον έτος.

—

Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία που διαβιβάσθηκαν το 2004 στο πλαίσιο της πρώτης κοινοποίησης υπερβολικού ελλείμματος, ο δείκτης δημοσίου χρέους διατηρήθηκε σε επίπεδο κατώτερο της τιμής αναφοράς του 60 % του ΑΕΠ το 2003, σύμφωνα με τη σύσταση που είχε απευθύνει το Συμβούλιο δυνάμει του άρθρου 104 παράγραφος 7 παρότι από το 2001 και μετά ο δείκτης αυτός αυξάνει σταθερά και, σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις 2004 της Επιτροπής, αναμένεται να υπερβεί την προαναφερθείσα τιμή αναφοράς το 2004.