Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego program wspomagania naprawy gospodarczej poprzez przyznanie pomocy finansowej Wspólnoty na projekty w dziedzinie energetyki

COM(2009) 35 wersja ostateczna – 2009/0010 (COD)

(2009/C 277/18)

Sprawozdawca generalny: Daniel RETUREAU

Dnia 10 lutego 2009 r. Rada Unii Europejskiej, działając na podstawie art. 156 i 175 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, postanowiła zasięgnąć opinii Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie

wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego program wspomagania naprawy gospodarczej poprzez przyznanie pomocy finansowej Wspólnoty na projekty w dziedzinie energetyki

COM(2009) 35 wersja ostateczna – 2009/0010 (COD).

Dnia 24 lutego 2009 r. Prezydium Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego powierzyło przygotowanie prac Komitetu w tej sprawie Sekcji Transportu, Energii, Infrastruktury i Społeczeństwa Informacyjnego.

Mając na względzie pilny charakter prac, na 453. sesji plenarnej w dniach 13–14 maja 2009 r. (posiedzenie z 14 maja) Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny wyznaczył Daniela RETUREAU na sprawozdawcę generalnego oraz stosunkiem głosów 129 do 5 – 3 osoby wstrzymały się od głosu – przyjął następującą opinię:

1.   Propozycje

1.1.   Pod koniec stycznia 2009 r., w ramach walki ze skutkami gospodarczymi kryzysu, Komisja zaproponowała wykorzystanie sumy 5 mld EUR z budżetu 2008 r., pochodzącej z niezużytkowanych środków rolniczych funduszy strukturalnych. Propozycja ta miała umożliwić rozwój inwestycji w dziedzinie „zrównoważonej” energii oraz dostęp regionów wiejskich do łączy szerokopasmowych.

1.2.   Dyskusje w Radzie oraz postulaty niektórych parlamentarzystów doprowadziły do negocjacji między państwami członkowskimi, dotyczących listy projektów, które miałyby uzyskać finansowanie. Jednocześnie w Parlamencie wyrażano żal z powodu braku inwestycji w dziedzinie oszczędzania energii.

1.3.   Wydaje się, że w połowie kwietnia osiągnięte zostało nieformalne porozumienie między Komisją i obydwoma ośrodkami władzy prawodawczej, dotyczące sektora energii, na sumę 3,98 mld EUR, podczas gdy w projekcie rozporządzenia proponowano 3,5 mld EUR. Porozumienie przewiduje, że jeśli suma 3,98 mld EUR przeznaczona na projekty energetyczne (międzysieciowe połączenia gazowe i elektroenergetyczne, morska energia wiatrowa, wychwytywanie i składowanie dwutlenku węgla) nie zostanie w całości wydana do końca 2010 r., środki te będą mogły zostać wykorzystane na inne projekty, szczególnie na poprawę efektywności energetycznej.

2.   Uwagi ogólne

2.1.   Komitet przyjmuje z zadowoleniem pomysł przeznaczenia niewykorzystanych środków budżetowych z 2008 r. na projekty mające na celu naprawę gospodarki europejskiej, pogrążonej w pewnym marazmie wskutek kryzysu systemowego, jaki dotknął gospodarkę światową oraz wskutek braku woli podmiotów finansowych do uczestniczenia w finansowaniu przedsiębiorstw za pomocą niskooprocentowanych pożyczek, co dotyczy szczególnie MŚP i tworzenia nowych firm.

2.2.   W obecnym kontekście konieczne jest podjęcie jak najszybciej działań, przyznając priorytet konkretnym projektom wpisującym się już obecnie w średnio- i długoterminową perspektywę rozwoju zrównoważonego. Do kategorii tej należy pozyskiwanie energii ze źródeł odnawialnych oraz rozwijanie sieci łączy szerokopasmowych na obszarach, które nie są jeszcze połączone z siecią światową za pomocą odpowiednio skutecznych technologii.

2.3.   Komitet popiera zatem ogólne podejście zastosowane w rozporządzeniu, mając jednocześnie świadomość, że wyraz poszczególnych interesów narodowych oraz kwestie dotyczące walki ze zmianami klimatu mogą spowodować pewne korekty w stosunku do propozycji wyjściowej.

2.4.   Obecnie należałoby wdrożyć możliwie jak najszybciej opracowane środki, gdyż czas jest istotnym czynnikiem w walce z kryzysem. Jeśli zabraknie wyraźnej woli politycznej, a działania będą spóźnione, może to się odbić na realizacji wyznaczonych celów.

3.   Uwagi szczegółowe

3.1.   Komitet wyraża jednakże żal, iż środki proponowane przez Komisję w walce z kryzysem są zbyt mało radykalne w stosunku do oczekiwanych szybkich i powszechnych efektów w dziedzinie zatrudnienia i w sektorze przedsiębiorstw, a także iż w ciągu tych kilku miesięcy, które już minęły, nie dano czytelniejszych sygnałów w formie bardziej zdecydowanych propozycji.

3.2.   Komitet będzie zapewne wydawał opinie w sprawie innych propozycji, np. w dziedzinie regulacji transgranicznego przepływu kapitału czy też walki z rajami podatkowymi. Uczyni to w odpowiednim momencie, oczekuje jednak stanowczych i skutecznych propozycji na miarę kryzysu, który okazał się poważniejszy w skutkach niż wszystkie poprzednie.