Ogólne zasady dotyczące przechowywania i przepływu wyrobów objętych podatkiem akcyzowym (do lutego 2023 r.)

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Dyrektywa 2008/118/WE – ogólne zasady dotyczące podatku akcyzowego

JAKIE SĄ CELE DYREKTYWY?

Na mocy dyrektywy wprowadza się zharmonizowane zasady dotyczące wyrobów objętych podatkiem akcyzowym w celu zapewnienia ich swobodnego obrotu, a tym samym właściwego funkcjonowania jednolitego rynku Unii Europejskiej (UE).

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Dyrektywa ustanawia ogólne zasady dotyczące podatków akcyzowych nakładanych na konsumpcję następujących wyrobów:

• produkty energetyczne i energia elektryczna objęte dyrektywą 2003/96/WE;
• alkohol i napoje alkoholowe objęte dyrektywami 92/83/EWG (przepisy UE dotyczące opodatkowania alkoholu) i 92/84/EWG;
• wyroby tytoniowe objęte dyrektywą 2011/64/UE.

Wyroby te podlegają opodatkowaniu akcyzą w momencie:

• ich produkcji, w tym, w stosownych przypadkach, wydobycia na terytorium UE;
• ich importu na terytorium UE.

Państwa członkowskie UE mogą również nakładać podatki, pod warunkiem, że nakładanie takich podatków nie powoduje zwiększenia formalności przy przekraczaniu granic, na:

• wyroby inne niż wyroby akcyzowe;
• świadczenie usług, w tym związanych z wyrobami akcyzowymi, które to podatki nie mają charakteru podatków obrotowych.

Dyrektywa ma zastosowanie na terytorium UE, z wyłączeniem m.in.:

• Wysp Kanaryjskich;
• francuskich departamentów zamorskich;
• Wysp Alandzkich.

Obowiązek podatkowy, zwrot i zwolnienie

Podatek akcyzowy staje się wymagalny w momencie dopuszczenia do konsumpcji w danym państwie członkowskim. Osobą zobowiązaną do zapłaty podatku akcyzowego jest zazwyczaj uprawniony prowadzący skład podatkowy lub zarejestrowany odbiorca.

Państwa członkowskie:

• mogą umorzyć lub zwrócić podatek akcyzowy od wyrobów akcyzowych, które zostały dopuszczone do konsumpcji;
• mogą określić stosowne zasady, w tym stawki podatku, pod warunkiem, że:
  • podatki te są wyższe niż stawki ustanowione przez UE,
  • taki zwrot lub umorzenie nie skutkuje powstaniem nowej klasy zwolnienia (zob. następny akapit).

Wyroby akcyzowe są zwolnione z podatku akcyzowego w przypadkach, kiedy mają być wykorzystywane:

• w kontekście stosunków dyplomatycznych lub konsularnych;
• przez organizacje międzynarodowe;
• przez siły zbrojne każdego państwa będącego członkiem NATO, innego niż państwo członkowskie, na terytorium którego podatek akcyzowy jest wymagalny;
• przez brytyjskie siły zbrojne stacjonujące na Cyprze;
• do konsumpcji zgodnie z umową zawartą z państwami trzecimi lub organizacjami międzynarodowymi.

Państwa członkowskie mogą ponadto zwalniać z podatku akcyzowego wyroby akcyzowe dostarczane przez sklepy wolnocłowe, które to wyroby są przewożone w osobistym bagażu podróżnych udających się drogą powietrzną lub morską na terytorium państwa trzeciego.

Produkcja, przetwarzanie i przechowywanie

Przepisy dotyczące produkcji, przetwarzania i przechowywania wyrobów akcyzowych zdefiniowanych w dyrektywie są określane przez każde państwo członkowskie. Jeżeli podatek akcyzowy nie został jeszcze zapłacony, produkcja, przetwarzanie i przechowywanie wyrobów akcyzowych ma miejsce w składzie podatkowym.

Przemieszczanie wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy

Jeżeli wyroby akcyzowe znajdują się w „procedurze zawieszenia poboru akcyzy”, pobór akcyzy jest zawieszony w odniesieniu do produkcji, przetwarzania, przechowywania lub przemieszczania wyrobów akcyzowych.

Wyroby akcyzowe mogą być przemieszczane w procedurze zawieszenia poboru akcyzy na terytorium UE ze składu podatkowego lub z miejsca importu do:

• innego składu podatkowego;
• zarejestrowanego odbiorcy;
• miejsca wywozu z UE; lub
• beneficjenta zwolnienia z podatku akcyzowego, o którym mowa powyżej (stosunki dyplomatyczne lub konsularne, organizacje międzynarodowe, siły zbrojne itp.).

Przemieszczanie wyrobów akcyzowych musi być z zasady dokonywane na podstawie elektronicznego dokumentu administracyjnego zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 684/2009, ostatnio zmienionym rozporządzeniem wykonawczym (UE) 2021/2265.

Właściwe organy państwa członkowskiego wysyłki mogą wymagać złożenia przez uprawnionego prowadzącego skład podatkowy lub zarejestrowanego wysyłającego gwarancji na pokrycie ryzyka związanego z przemieszczeniem w procedurze zawieszenia poboru akcyzy. Zasadniczo taką gwarancję może złożyć także inna osoba.

Gwarancja jest ważna w całej UE, przy czym szczegółowe zasady w tym zakresie są ustalane przez państwa członkowskie.

Przemieszczanie i opodatkowanie wyrobów akcyzowych dopuszczonych do konsumpcji

Gdy wyroby akcyzowe są dopuszczane do konsumpcji, oznacza to, że wyroby akcyzowe:

• opuszczają procedurę zawieszenia poboru akcyzy;
• są przechowywane poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy, jeżeli nie nałożono akcyzy zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami prawa Unii i ustawodawstwa krajowego;
• są produkowane poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy;
• są importowane, chyba że natychmiast po dokonaniu importu zostają objęte procedurą zawieszenia poboru akcyzy.

Podatek akcyzowy od wyrobów nabywanych przez osoby prywatne na użytek własny i przewożonych przez nie z jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego jest wymagalny tylko w państwie członkowskim, w którym te wyroby zostały nabyte. W celu ustalenia, czy wyroby akcyzowe są przeznaczone na użytek własny danej osoby prywatnej, państwa członkowskie biorą pod uwagę:

• status handlowy posiadacza wyrobów;
• miejsce umieszczenia wyrobów akcyzowych;
• wszelkie dokumenty odnoszące się do wyrobów akcyzowych;
• rodzaj wyrobów akcyzowych;
• ilość wyrobów akcyzowych.

W przypadku gdy wyroby akcyzowe dopuszczone do konsumpcji w jednym państwie członkowskim są przechowywane do celów handlowych w innym państwie członkowskim, podlegają one podatkowi akcyzowemu w tym drugim państwie członkowskim. Podatek akcyzowy zapłacony w pierwszym państwie członkowskim może zostać zwrócony.

W przypadku sprzedaży na odległość z jednego państwa członkowskiego do drugiego sprzedawca lub jego przedstawiciel zobowiązani są zapłacić podatek akcyzowy w państwie członkowskim przeznaczenia.

Państwa członkowskie mogą wymagać oznaczania wyrobów akcyzowych za pomocą oznaczeń podatkowych lub krajowych znaków identyfikacyjnych.

Uchylenie

Dyrektywa 2008/118/WE zostanie uchylona i zastąpiona dyrektywą (UE) 2020/262 (zob. streszczenie) z dniem 13 lutego 2023 r.

OD KIEDY DYREKTYWA MA ZASTOSOWANIE?

Dyrektywa ma zastosowanie od 15 stycznia 2009 r., przy czym do porządku krajowego państw członkowskich miała zostać włączona do 2010 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Wspólne przepisy dotyczące podatku akcyzowego (Komisja Europejska).

GŁÓWNY DOKUMENT

Dyrektywa Rady 2008/118/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie ogólnych zasad dotyczących podatku akcyzowego, uchylająca dyrektywę 92/12/EWG (Dz.U. L 9 z 14.1.2009, s. 12–30).

Kolejne zmiany dyrektywy 2008/118/WE zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie Komisji (WE) nr 684/2009 z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie wykonania dyrektywy Rady 2008/118/WE w odniesieniu do skomputeryzowanych procedur przemieszczania wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy (Dz.U. L 197 z 29.7.2009, s. 24–64).

Zobacz tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 08.11.2021