Republika Mali i region Sahelu: Działania mające na celu stabilizację regionu

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Grupa Pięciu na rzecz Sahelu (G5 Sahel)

• W 2014 roku Burkina Faso, Czad, Mali, Mauretania i Niger ustanowiły grupę pięciu państw na rzecz Sahelu (G5 Sahel), w celu wspierania ścisłej współpracy w regionie i stawiania czoła największym wyzwaniom, z jakimi mierzą się te państwa, w tym terroryzmowi i międzynarodowej przestępczości zorganizowanej.

Strategia UE

• W 2021 roku Unia Europejska (UE) przyjęła nową zintegrowaną strategię dotyczącą regionu Sahelu, opartą na poprzedniej strategii opracowanej w 2011 roku. Chociaż nadal koncentruje się ona na współpracy w zakresie bezpieczeństwa z krajami regionu, jej celem jest intensyfikacja działań na szczeblu politycznym. Nowy dokument kładzie nacisk na znaczenie dobrego sprawowania rządów, praw człowieka oraz współpracy z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i władzami lokalnymi.
• UE zapewniła finansowe wsparcie na potrzeby stworzenia połączonych sił Grupy Pięciu na rzecz Sahelu, które zrzeszają siły ze wszystkich pięciu państw i prowadzą działania w każdym z nich.
• UE jest członkiem sojuszu na rzecz Sahelu, zainicjowanego i podpisanego przez UE, Francję i Niemcy w lipcu 2017 roku, który ma na celu szybsze i skuteczniejsze zapewnienie pomocy w całym regionie.
• W skład sojuszu wchodzą obecnie następujące państwa i podmioty: Kanada, Dania, Finlandia, Francja, Niemcy, Włochy, Japonia, Luksemburg, Niderlandy, Norwegia, Hiszpania, Szwecja, Szwajcaria, Zjednoczone Królestwo, Stany Zjednoczone, Unia Europejska, Europejski Bank Inwestycyjny, Program Rozwoju Narodów Zjednoczonych, Afrykański Bank Rozwoju i Bank Światowy.
• W skład sojuszu wchodzą także obserwatorzy: Irlandia, Międzynarodowa Korporacja Finansowa, Bill & Melinda Gates Foundation, Tony Blair Institute for Global Change oraz Organisation internationale de la Francophonie.

Unijna misja w zakresie budowania potencjału (EUCAP) w Mali

• Decyzja 2014/219/WPZiB decyzja stanowi podstawę prawną dla cywilnej misji w Mali w dziedzinie wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (EUCAP Sahel Mali).
• Jej głównym celem jest zarządzanie cywilnymi sytuacjami wyjątkowymi. Misja zakłada pomoc władzom Mali w:
  • przywróceniu i utrzymaniu porządku konstytucyjnego i demokratycznego oraz warunków trwałego pokoju w Mali; oraz
  • odtworzeniu i utrzymaniu władzy państwowej i jej legitymizacji na całym obszarze kraju poprzez skuteczne przeorganizowanie administracji.
• Misja rozpoczęła się w 2015 roku, zaś w wyniku ostatniego przedłużenia, na mocy decyzji zmieniającej (WPZiB) 2023/96 jej czas trwania został przedłużony do 31 stycznia 2025 roku.
• Niniejsza decyzja była wielokrotnie zmieniana w celu zwiększenia wsparcia finansowego na rzecz misji, na potrzeby stworzenia Komórki Doradztwa i Koordynacji Regionalnej i upoważnienia Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa do ujawnienia pewnych informacji poufnych Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej.
• Decyzja zmieniająca (WPZiB) 2023/96 nakłada na misję EUCAP Sahel Mali dodatkowe zadanie – wspieranie strategicznych działań komunikacyjnych mających na celu promowanie wartości Unii Europejskiej, promowanie działań UE oraz ujawnianie przypadków łamania i naruszania praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego przez obce siły w Mali.
• Misji EUCAP Sahel Mali towarzyszy operacja wojskowa, unijna misja szkoleniową Mali (EUTM Mali), w ramach której wojsko zapewnia doradztwo dotyczące restrukturyzacji malijskich sił zbrojnych. Mandat misji kończy się w maju 2024 roku.