Access to European Union law
<a href="https://eur-lex.europa.eu/content/help/eurlex-content/experimental-features.html" target="_blank">More about the experimental features corner</a>
Choose the experimental features you want to try
EUR-Lex
Access to European Union law

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

You are here
Use quotation marks to search for an "exact phrase". Append an asterisk (*) to a search term to find variations of it (transp*, 32019R*). Use a question mark (?) instead of a single character in your search term to find variations of it (ca?e finds case, cane, care).
Search tips
Need more search options? Use the Advanced search

Document 52022IP0126

    Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 kwietnia 2022 r. w sprawie prawa do naprawy (2022/2515(RSP))

    Dz.U. C 434 z 15.11.2022, p. 81–85 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
    Dz.U. C 434 z 15.11.2022, p. 53–53 (GA)

    Date of document:
    07/04/2022; Data głosowania
    Date of vote:
    07/04/2022
    Date of debate:
    07/04/2022
    Author:
    Parlament Europejski, Komisja Rynek Wewnętrzny i Ochrona Konsumentów
    Form:
    Rezolucja
    Parliamentary term:
    Dziewiąta legislatura
    Internal reference:
    2022/2515(RSP)
    Session:
    2022-2023

    15.11.2022   

    PL

    Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

    C 434/81

    P9_TA(2022)0126

    Prawo do naprawy

    Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 kwietnia 2022 r. w sprawie prawa do naprawy (2022/2515(RSP))

    (2022/C 434/13)

    Parlament Europejski,

    —

    uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/771 z dnia 20 maja 2019 r. w sprawie niektórych aspektów umów sprzedaży towarów (1) (dyrektywa w sprawie sprzedaży towarów),

    —

    uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/770 z dnia 20 maja 2019 r. w sprawie niektórych aspektów umów o dostarczanie treści cyfrowych i usług cyfrowych (2) (dyrektywa w sprawie treści cyfrowych),

    —

    uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiającą ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów wykorzystujących energię (3) (dyrektywa w sprawie ekoprojektu),

    —

    uwzględniając dyrektywę 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005 r. dotyczącą nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym (4) (dyrektywa o nieuczciwych praktykach handlowych), w szczególności załącznik I do tej dyrektywy,

    —

    uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2020 r. w sprawie dążenia do bardziej zrównoważonego jednolitego rynku dla przedsiębiorstw i konsumentów (5),

    —

    uwzględniając swoją rezolucję z 10 lutego 2021 r. w sprawie nowego planu działania dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym (6),

    —

    uwzględniając swoją rezolucję z dnia 4 lipca 2017 r. w sprawie dłuższego cyklu życia produktów: korzyści dla konsumentów i przedsiębiorstw (7),

    —

    uwzględniając pytanie do Komisji w sprawie prawa do naprawy (O-000010/2022 – B9-0010/2022),

    —

    uwzględniając art. 136 ust. 5 i art. 132 ust. 2 Regulaminu,

    —

    uwzględniając projekt rezolucji Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów,

    A.

    mając na uwadze, że Parlament wielokrotnie (8) podkreślał, że konsumenci powinni mieć prawo do naprawy, które jest kluczowym filarem programu na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym w ramach Europejskiego Zielonego Ładu, ponieważ sprzyjałoby ono wydajniejszemu i bardziej zrównoważonemu wykorzystaniu zasobów, zapobiegało powstawaniu odpadów i ograniczyło ich ilość, zachęcało do szerszego używania i ponownego wykorzystania produktów oraz sprzyjałoby gospodarce dzielenia się, a jednocześnie wzmocniłoby prawa i poprawiło sytuację konsumentów;

    B.

    mając na uwadze, że w liście intencyjnym (9) Komisji o stanie Unii z 2021 r. zapowiedziano wniosek ustawodawczy dotyczący prawa do naprawy jako jedną z kluczowych inicjatyw w 2022 r., a także mając na uwadze, że wniosek ten należy przyjąć w ścisłej koordynacji z powiązanymi inicjatywami ustawodawczymi, np. inicjatywą dotyczącą zrównoważonych produktów i inicjatywą „Wzmocnienie pozycji konsumentów w procesie zielonej transformacji”; mając na uwadze, że inicjatywom tym przyświeca wspólny cel, jakim są bardziej zrównoważone produkty i wzorce konsumpcji;

    C.

    mając na uwadze, że do 5 kwietnia 2022 r. trwają konsultacje publiczne Komisji pod hasłem „Zrównoważona konsumpcja towarów – promowanie naprawy i ponownego użycia”; mając na uwadze, że Komisja zamierza przedstawić wniosek dotyczący dyrektywy zmieniającej dyrektywę w sprawie sprzedaży towarów i rozważa, czy nie zaproponować odrębnego aktu ustawodawczego dotyczącego prawa do naprawy;

    D.

    mając na uwadze, że dyrektywa w sprawie treści cyfrowych i dyrektywa w sprawie sprzedaży towarów zawierają kompleksowe ramy obejmujące istotne elementy prawa umów konsumenckich, np. wymogi dotyczące zgodności z umową i środki ochrony prawnej przysługujące konsumentom w przypadku braku zgodności z umową, w tym przepisy dotyczące naprawy, wymiany, zapewnienia zgodności treści lub usług cyfrowych z umową, obniżenia ceny i rozwiązania umowy, a także przepisy dotyczące głównych sposobów korzystania z takich środków ochrony prawnej i gwarancji handlowych;

    E.

    mając na uwadze, że zdaniem 79 % obywateli UE od producentów należy wymagać, by ułatwiali naprawę urządzeń cyfrowych lub wymianę poszczególnych części; mając na uwadze, że 77 % obywateli UE wolałoby naprawiać swoje urządzenia niż je wymieniać; mając na uwadze, że przedsiębiorstwa z sektora napraw mogą sprzyjać powstawaniu lokalnych miejsc pracy i specjalistycznej wiedzy fachowej w Europie;

    F.

    mając na uwadze, że kryzys związany z COVID-19 pokazał, że należy stworzyć nowe i bardziej odporne modele biznesowe oraz wspierać europejskie przedsiębiorstwa, zwłaszcza małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), mikroprzedsiębiorstwa i osoby pracujące na własny rachunek;

    G.

    mając na uwadze, że przyznanie konsumentom prawa do naprawy walnie przyczyniłoby się do szybszej transformacji przemysłowej w Europie oraz wzmocnienia jej odporności i otwartej strategicznej autonomii; mając na uwadze, że wspieranie rynku napraw stwarza możliwości gospodarcze i społeczne w zakresie przedsiębiorczości i tworzenia miejsc pracy; mając na uwadze, że zrównoważone produkty przynoszą korzyści zarówno przedsiębiorstwom, jak i konsumentom, zwiększając popyt na zrównoważone towary i ich podaż;

    H.

    mając na uwadze, że konsumenci nie decydują się na naprawę ze względu na szereg przeszkód, w tym niedostępność informacji i części zamiennych, brak standaryzacji i interoperacyjności lub inne ograniczenia techniczne oraz koszty naprawy;

    I.

    mając na uwadze, że e-odpady są najszybciej rosnącym strumieniem odpadów na świecie i że w 2019 r. wyrzucono ponad 53 mln ton odpadów elektronicznych;

    1.   

    podkreśla, że skuteczne prawo do naprawy powinno obejmować różne aspekty cyklu życia produktu i że należy je uwzględniać w różnych powiązanych ze sobą obszarach polityki, takich jak projektowanie produktów, kluczowe zasady etyczne produkcji, normalizacja, informowanie konsumentów, w tym etykietowanie dotyczące możliwości naprawy, a także – w miarę możliwości i w stosownych przypadkach – okres użytkowania, prawa konsumentów i gwarancje dla nich oraz zamówienia publiczne;

    2.   

    podkreśla, że inicjatywa dotycząca prawa do naprawy musi być proporcjonalna, oparta na dowodach i oszczędna oraz musi zapewnić równowagę między zasadami zrównoważonego rozwoju, ochrony konsumentów i wysoce konkurencyjnej społecznej gospodarki rynkowej, aby wszystkie zainteresowane strony mogły skorzystać z możliwości transformacji ekologicznej;

    3.   

    podkreśla, że skuteczne prawo do naprawy powinno zapewnić europejskim przedsiębiorstwom znaczącą przewagę konkurencyjną, a jednocześnie zapobiec nakładaniu na nie jakichkolwiek form nieproporcjonalnego obciążenia finansowego, a ponadto powinno pobudzać innowacje i zachęcać do inwestowania w zrównoważone technologie, a jednocześnie uwzględniać zmiany na rynku i zmieniające się potrzeby konsumentów;

    Projektowanie trwalszych produktów, które można naprawić

    4.

    		 wyraża zadowolenie, że Komisja zamierza przyjąć inicjatywę dotyczącą zrównoważonych produktów, która zmieni dyrektywę w sprawie ekoprojektu i rozszerzy jej zakres stosowania poza produkty związane z energią;

    5.

    		 przypomina, że wytwarzanie zgodnych z przepisami, zrównoważonych i bezpiecznych produktów jest podstawową siłą jednolitego rynku UE, która jest korzystna zarówno dla konsumentów, jak i przedsiębiorstw; wzywa Komisję, by zobowiązała producentów do projektowania produktów w taki sposób, aby były trwalsze oraz aby można je było bezpiecznie naprawić, a ich części były łatwo dostępne i łatwe do demontażu;

    6.

    		 podkreśla, że należy zapewnić użytkownikom końcowym i niezależnym podmiotom świadczącym usługi naprawcze lepszy dostęp do części zamiennych i instrukcji obsługi w rozsądnym terminie i po rozsądnych kosztach, przez okres odpowiadający oczekiwanej żywotności produktu;

    7.

    		 wzywa Komisję, by w przyszłej dyrektywie w sprawie ekoprojektu rozważyła rozszerzenie zakresu wymogów dotyczących trwałości i naprawy; podkreśla, że należy dokładnie przeanalizować wymogi dotyczące poszczególnych produktów, aby upewnić się, że wybrano wymóg najlepiej dostosowany do zakładanego celu; zauważa na przykład, że w przypadku niektórych produktów projektowanie modułowe ułatwi naprawy i wydłuży żywotność produktu, natomiast w przypadku innych takie projektowanie lub obowiązek zapewnienia możliwości naprawy mogą zaszkodzić trwałości;

    8.

    		 podkreśla, że w 2019 r. na mocy dyrektywy w sprawie ekoprojektu przyjęto szereg przepisów wykonawczych, w których wprowadzono obowiązkowy okres dostarczania części zamiennych i maksymalny czas dostawy, a także wymogi projektowe dotyczące (de)montażu komponentów; wzywa zatem Komisję, by rozszerzyła zakres tych przepisów na inne kategorie produktów, w tym produkty niezwiązane z energią, z uwzględnieniem ich specyfiki;

    9.

    		 przypomina, że dostęp wszystkich podmiotów z sektora napraw do informacji dotyczących naprawy i konserwacji ma kluczowe znaczenie, by zwiększyć dostęp konsumentów do usług naprawczych; podkreśla w związku z tym, że odpowiednie prawo do naprawy powinno zapewnić podmiotom z branży napraw, w tym niezależnym warsztatom, i konsumentom bezpłatny dostęp do niezbędnych informacji dotyczących naprawy i konserwacji, np. informacji na temat narzędzi diagnostycznych, części zamiennych, oprogramowania i aktualizacji potrzebnych do wykonywania napraw i konserwacji; przypomina o znaczeniu innowacyjnego otoczenia biznesowego i poszanowania tajemnicy przedsiębiorstwa;

    10.

    		 podkreśla, że towary z elementami cyfrowymi wymagają szczególnej uwagi; podkreśla w szczególności, że aktualizacje oprogramowania muszą być udostępniane przez minimalny okres zgodnie z dyrektywą w sprawie treści cyfrowych; podkreśla, że konsumenci powinni być w pełni informowani o dostępności aktualizacji w momencie zakupu; zaznacza ponadto, że aktualizacje funkcjonalności powinny być odwracalne i nie powinny prowadzić do zmniejszenia wydajności; zauważa, że praktyki, które nadmiernie ograniczają prawo do naprawy lub prowadzą do utraty przydatności, można uznać za nieuczciwe praktyki handlowe i w związku z tym dodać do załącznika I dyrektywy o nieuczciwych praktykach handlowych;

    Umożliwienie konsumentom wyboru produktów nadających się do naprawy

    11.

    		 jest zdania, że lepsze informowanie konsumentów o możliwości naprawy produktów ma kluczowe znaczenie dla zwiększenia ich roli w gospodarce o obiegu zamkniętym; uważa, że lepsze informowanie umożliwiłoby konsumentom podejmowanie bardziej świadomych decyzji o zakupie, co mogłoby ukierunkować rynek w większym stopniu na produkty nadające się do naprawy; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje zapowiadaną inicjatywę Komisji dotyczącą wzmocnienia pozycji konsumentów w procesie zielonej transformacji;

    12.

    		 podkreśla, że konsumenci powinni otrzymywać w punkcie sprzedaży wiarygodne, jasne i zrozumiałe informacje na temat trwałości i możliwości naprawy produktu, aby pomóc im w porównywaniu i identyfikacji najbardziej zrównoważonych produktów dostępnych na rynku; wzywa Komisję do zaproponowania zharmonizowanych przepisów dotyczących takich informacji dla konsumentów, w tym m.in. wskaźników naprawialności, informacji na temat szacowanej żywotności, części zamiennych, usług naprawczych oraz okresu, w którym aktualizacje oprogramowania byłyby dostępne w przypadku towarów z elementami cyfrowymi, przy jednoczesnym uwzględnieniu wymogów bezpieczeństwa konsumentów; zauważa, że aby informacje te były przydatne, powinny być udostępniane w momencie zakupu;

    13.

    		 zwraca się ponadto do Komisji o dopilnowanie, by informacje o produkcie opierały się na znormalizowanych pomiarach, na przykład w odniesieniu do trwałości, oraz o zainicjowanie opracowywania norm tam, gdzie one nie istnieją;

    14.

    		 podkreśla, że oznakowanie ekologiczne UE odgrywa kluczową rolę w zachęcaniu przemysłu do wdrażania strategii politycznych w zakresie etykietowania, które mają na celu przekazywanie konsumentom kluczowych informacji na temat trwałości towarów, przy jednoczesnym zapewnieniu równowagi między obowiązkami przedsiębiorstw a silnymi pozytywnymi zachętami handlowymi do budowania zaufania konsumentów; zauważa jednak, że ten system etykietowania jest dobrowolny;

    15.

    		 wzywa Komisję, aby rozważyła zaproponowanie wymogów, zgodnie z którymi producenci mieliby wprowadzić inteligentne środki etykietowania, takie jak kody QR i cyfrowe paszporty produktów, we wszystkich nowych przepisach dotyczących produktów oraz w ramach przeglądu dyrektywy w sprawie ekoprojektu; wzywa do zapewnienia równowagi przy opracowywaniu takich inicjatyw jak europejski cyfrowy paszport produktu dzięki ścisłej współpracy z branżą i odpowiednimi zainteresowanymi stronami, ze szczególnym uwzględnieniem zasady proporcjonalności i potrzeb MŚP;

    16.

    		 podkreśla, że konsumenci dokonujący zakupów online powinni otrzymywać podobne informacje jak konsumenci dokonujący zakupów offline, a państwa członkowskie powinny monitorować sytuację i dbać o to, by sprzedawcy internetowi zamieszczali niezbędne informacje na swoich stronach internetowych i podczas oferowania swoich produktów na internetowych platformach handlowych;

    17.

    		 wzywa Komisję do przedstawienia wniosku ustawodawczego, aby zachęcić do korzystania z zielonych zamówień publicznych; uważa, że ponownie używane, naprawiane, przerabiane i odnawiane produkty oraz inne energooszczędne i zasobooszczędne produkty i rozwiązania, które minimalizują wpływ na środowisko w całym cyklu życia, powinny być domyślnie wybierane we wszystkich zamówieniach publicznych zgodnie z celami Europejskiego Zielonego Ładu, natomiast w przeciwnym wypadku należy stosować podejście „przestrzegaj lub wyjaśnij”;

    18.

    		 wzywa Komisję i organy krajowe, by pomagały władzom lokalnym i regionalnym, przedsiębiorstwom i stowarzyszeniom oraz wspierały je finansowo w przeprowadzaniu kampanii podnoszących świadomość konsumentów na temat przedłużania żywotności produktów, w szczególności poprzez zapewnianie wiarygodnych i jasnych informacji, doradztwa i usług konserwacji, naprawy, ponownego wykorzystania itp.;

    19.

    		 wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania zachęt finansowych dla usług naprawczych, aby naprawa była rozwiązaniem wygodnym i atrakcyjnym dla konsumentów;

    Wzmocnienie praw i gwarancji konsumenckich z myślą o dłuższym użytkowaniu produktów

    20.

    		 podkreśla, że europejscy konsumenci mogą domagać się naprawy swoich towarów lub przywrócenia zgodności treści i usług cyfrowych zgodnie z dyrektywą w sprawie sprzedaży towarów i dyrektywą w sprawie treści cyfrowych; podkreśla, że chociaż konsumenci mają prawo wyboru między naprawą a wymianą wadliwych towarów na mocy dyrektywy w sprawie sprzedaży towarów, naprawa mogłaby w wielu przypadkach być rozwiązaniem bardziej zasobooszczędnym i neutralnym dla klimatu; zauważa, że w praktyce konsumenci zazwyczaj wolą wymianę od naprawy, co może wynikać z wysokich kosztów naprawy; podkreśla, że wymiana produktu powinna pozostać alternatywą, jeżeli konsument i sprzedawca wyrażą na to zgodę, ponieważ naprawa może być zbyt czasochłonna;

    21.

    		 w związku z tym zwraca się do Komisji, aby w ramach inicjatywy dotyczącej prawa do naprawy zaproponowała szereg środków mających na celu promowanie naprawy towarów i zachęcanie konsumentów, producentów i handlowców do wyboru naprawy zamiast wymiany; podkreśla, że proponując takie środki, Komisja powinna zawsze brać pod uwagę najwyższy możliwy poziom ochrony konsumentów i ich dobrostan;

    22.

    		 zwraca uwagę, że zbliżający się przegląd dyrektywy w sprawie sprzedaży towarów mógłby obejmować między innymi środki mające na celu zachęcenie konsumentów do wyboru naprawy zamiast wymiany, takie jak obowiązek zapewnienia produktu zamiennego podczas naprawy niektórych produktów; uważa, że aby zachęcić do naprawy produktów, należy zaoferować pewne zachęty konsumentom, którzy decydują się na naprawę, a nie wymianę; uważa, że taką zachętą może być rozszerzona gwarancja; dodaje, że sprzedawcy powinni zawsze informować konsumentów w jednakowy sposób o wszystkich dostępnych możliwościach, w tym o prawie do naprawy i związanych z nim gwarancjach;

    23.

    		 wzywa Komisję, by zbadała możliwość wprowadzenia wspólnego mechanizmu odpowiedzialności producenta i sprzedawcy w przypadku niezgodności produktu;

    24.

    		 zauważa, że obecne ramy prawne określone dyrektywą w sprawie sprzedaży towarów przewidują minimalny okres odpowiedzialności za towary wadliwe wynoszący jedynie dwa lata, i zachęca państwa członkowskie do jego przedłużenia; podkreśla, że obowiązuje tu zasada minimalnej harmonizacji i że jedynie niewielka liczba państw członkowskich wydłużyła ten okres; uważa w związku z tym, że w ramach przeglądu dyrektywy w sprawie sprzedaży towarów należy również zaproponować przedłużenie gwarancji prawnej na okres dłuższy niż dwa lata dla niektórych kategorii produktów; podkreśla ponadto znaczenie pełnej harmonizacji okresu gwarancji prawnej;

    25.

    		 wzywa Komisję do oceny tego, w jakim zakresie można zaproponować prawo do naprawy, tak aby podmioty rynkowe mogły oferować łatwy i przystępny cenowo dostęp do napraw nawet po upływie okresu gwarancji;

    26.

    		 podkreśla, że każdej propozycji powinna towarzyszyć odpowiednia ocena skutków, obejmująca m.in. odpowiednie analizy kosztów i korzyści zarówno dla konsumentów, jak i przedsiębiorstw, porównanie najlepszych praktyk na szczeblu krajowym i z państwami spoza UE oraz ilościowy wpływ na ogólny dobrobyt konsumentów, środowisko i przedsiębiorstwa, w tym MŚP; zwraca się do Komisji o dostarczenie informacji na temat kosztów napraw ponoszonych przez przedsiębiorstwa z UE na jednolitym rynku; podkreśla, że należy przekazać wszystkie istotne informacje oraz zaproponować wymierne wskaźniki w celu pomiaru skutków wszelkich przyszłych przepisów;

    27.

    		 przypomina, że obecnie nie istnieją szczegółowe przepisy dotyczące naprawy towarów przerobionych lub odnowionych; wzywa Komisję, by zaproponowała środki nagradzające przedsiębiorców za zapewnienie możliwości naprawy przerobionych lub odnowionych towarów w celu zwiększenia zaufania konsumentów; wzywa Komisję do wzięcia pod uwagę takich urządzeń jak liczniki zużycia oraz do rozważenia możliwości zakazu niszczenia niesprzedanych towarów, aby ułatwić ponowne użycie i naprawę produktów;

    o

    o o

    28.

    		 zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

    (1)  Dz.U. L 136 z 22.5.2019, s. 28.

    (2)  Dz.U. L 136 z 22.5.2019, s. 1.

    (3)  Dz.U. L 285 z 31.10.2009, s. 10.

    (4)  Dz.U. L 149 z 11.6.2005, s. 22.

    (5)  Dz.U. C 425 z 20.10.2021, s. 10.

    (6)  Dz.U. C 465 z 17.11.2021, s. 11.

    (7)  Dz.U. C 334 z 19.9.2018, s. 60.

    (8)  Rezolucja z 25 listopada 2020 r. w sprawie dążenia do bardziej zrównoważonego jednolitego rynku dla przedsiębiorstw i konsumentów; rezolucja z 10 lutego 2021 r. w sprawie nowego planu działania dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym.

    (9)  Komisja Europejska, Orędzie o stanie Unii 2021 – list intencyjny, 15 września 2021 r.

    Top