This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52020AE3018
Opinion of the European Economic and Social Committee on ‘Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council establishing measures for a sustainable rail market in view of the COVID-19 pandemic’ (COM(2020) 260 final — 2020/0127 (COD))
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego „Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego środki na rzecz zrównoważonego rynku kolejowego w związku z pandemią COVID-19” (COM(2020) 260 final – 2020/0127 (COD))
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego „Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego środki na rzecz zrównoważonego rynku kolejowego w związku z pandemią COVID-19” (COM(2020) 260 final – 2020/0127 (COD))
EESC 2020/03018
Dz.U. C 364 z 28.10.2020, p. 158–159
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
28.10.2020 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 364/158 |
Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego „Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego środki na rzecz zrównoważonego rynku kolejowego w związku z pandemią COVID-19”
(COM(2020) 260 final – 2020/0127 (COD))
(2020/C 364/22)
Sprawozdawca generalny: |
Alberto MAZZOLA |
Wniosek o konsultację |
Parlament Europejski, 8.7.2020 Rada, 30.6.2020 |
Podstawa prawna |
Art. 91 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. |
Sekcja odpowiedzialna |
Sekcja Transportu Energii, Infrastruktury i Społeczeństwa Informacyjnego |
Zatwierdzenie przez przewodniczącego EKES-u |
25.6.2020 (tryb pilny – art. 62 regulaminu wewnętrznego) |
Data przyjęcia na sesji plenarnej |
16.7.2020 |
Sesja plenarna nr |
553 |
Wynik głosowania (za/przeciw/wstrzymało się) |
211/2/2 |
1. Wnioski i zalecenia
1.1. |
EKES z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji Europejskiej i stwierdza, że jest on zgodny z pkt 3.2 opinii EKES-u TEN/710 (1) w sprawie Europejskiego Roku Kolei (2021), w której – wśród uwag na temat odporności, jaką wykazał sektor kolejowy nawet w szczytowym okresie pandemii COVID-19 – EKES stwierdził: „Jakkolwiek kolejowy transport towarów wykazał się dużą odpornością, to mógł osiągnąć jeszcze lepsze wyniki, […] gdyby opłaty za dostęp do torów zostały zniesione w całości […]”. |
1.2. |
EKES podkreśla, jak ważne jest, by państwa członkowskie i zarządcy infrastruktury jak najszybciej zastosowali odstępstwa przyznane we wniosku Komisji Europejskiej w odniesieniu do całego okresu wskazanego we wniosku. Uważa, że proponowane środki będą przydatne w perspektywie krótkoterminowej i przez cały okres ich stosowania. |
1.3. |
Sugeruje jednak, by przed zakończeniem okresu obowiązywania proponowanych odstępstw Komisja Europejska i prawodawcy rozważyli przedłużenie obowiązywania tych środków, zwłaszcza w przypadku, gdyby ożywienie gospodarcze okazało się wolniejsze niż oczekiwano. |
1.4. |
EKES podkreśla znaczenie przepisów zapewniających rekompensaty ze strony państw członkowskich dla zarządców infrastruktury za wszelkie straty gospodarcze spowodowane stosowaniem odstępstw od dyrektywy 2012/34/UE (2) zaproponowanych przez Komisję. |
2. Wniosek Komisji
2.1. |
Celem wniosku Komisji jest, podobnie jak w innych niedawnych wnioskach, zaproponowanie środków pomocy gospodarczej na rzecz europejskiego sektora kolejowego. W tym przypadku środki dotyczą uchylenia, zmniejszenia lub odroczenia opłat za dostęp do infrastruktury kolejowej, jak również uchylenia opłat rezerwacyjnych. Obejmują one okres odniesienia od 1 marca 2020 r. do 31 grudnia 2020 r., w stosunku do którego można zmienić opłaty w drodze odstępstwa od art. 27 dyrektywy 2012/34/UE. Regulamin sieci zawierający wszystkie mające zastosowanie opłaty publikuje się nie mniej niż na cztery miesiące przed terminem składania wniosków o przyznanie zdolności przepustowej infrastruktury. |
2.2. |
W szczególności proponuje się odstąpienie od ustanowionej w art. 31 ust. 3 dyrektywy zasady, zgodnie z którą opłaty za minimalny pakiet dostępu do torów są ustalane na poziomie kosztów bezpośrednio ponoszonych jako rezultat przejazdu pociągu. W drodze odstępstwa od niektórych przepisów dyrektywy 2012/34/UE państwa członkowskie mogą dokonać korekt w dół przy ustalaniu podwyżek w trakcie danego okresu obowiązywania rozkładu jazdy. Na zasadzie odstępstwa od art. 36 dyrektywy 2012/34/UE zarządcy infrastruktury mogą podjąć decyzję o niepobieraniu opłat rezerwacyjnych w odniesieniu do odwołanych tras z powodu zakłóceń spowodowanych pandemią. |
2.3. |
Komisja proponuje również upoważnienie państw członkowskich do przyznania rekompensat dla zarządców infrastruktury za straty gospodarcze spowodowane przez każde ze wspomnianych odstępstw od dyrektywy 2012/34/UE (opłaty oparte na kosztach bezpośrednich, podwyżki i opłaty z tytułu rezerwacji). W drodze odstępstwa od dyrektywy 2012/34/UE zarządcy infrastruktury mogą otrzymać zwrot kosztów w krótszym terminie niż okres ustanowiony w art. 8 ust. 4 tej dyrektywy, tj. do dnia 31 grudnia roku następującego po roku, w którym poniesiono straty. |
2.4. |
W regulaminie sieci określa się szczegółowo ogólne zasady, terminy, procedury i kryteria dotyczące pobierania opłat i alokacji zdolności przepustowej, w tym informacje dotyczące wniosków o przyznanie zdolności przepustowej infrastruktury. Proponuje się, aby regulaminy sieci były aktualizowane i zmieniane bezzwłocznie. |
3. Uwagi ogólne
3.1. |
Ze względu na wybuch pandemii COVID-19 kolej doświadczyła poważnych i nieprzewidzianych zakłóceń działania związanych ze znacznym spadkiem mobilności. W szczytowym momencie kryzysu w niektórych krajach ruch spadł o ponad 90 %, a nawet po zakończeniu blokady liczba pasażerów w ruchu kolejowym nie osiągnęła jeszcze 50 % poziomu sprzed kryzysu. |
3.2. |
Zgodnie z pierwszymi przybliżonymi szacunkami stowarzyszeń sektorowych, takich jak Stowarzyszenie Kolei Europejskich (CER), utrata przychodów wszystkich przewoźników pasażerskich wskutek pandemii wynosi, od początku kryzysu, 900 mln EUR tygodniowo. W marcu i kwietniu 2020 r. pandemia COVID-19 spowodowała w przybliżeniu średni spadek przychodów z tytułu kolejowych przewozów towarowych na poziomie 25 % w całej Unii Europejskiej (UE-27) i doprowadziła do utraty przychodów na poziomie ok. 78 mln EUR tygodniowo. Zarządcy infrastruktury kolejowej w coraz większym stopniu odczuwają skutki pandemii COVID-19 w związku z ograniczeniem ruchu i generowanego przez niego dochodu. |
3.3. |
Obniżenie opłat za dostęp do torów poniżej poziomu przewidzianego w dyrektywie 2012/34/UE oraz większa elastyczność dla zarządców infrastruktury w zakresie przydzielania tras kolejowych częściowo zmniejszą wpływ kryzysu na przedsiębiorstwa kolejowe. |
Bruksela, dnia 16 lipca 2020 r.
Luca JAHIER
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego
(1) Zob. s. 149 niniejszego Dziennika Urzędowego.