22.2.2007

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 53/1

---

ROZPORZĄDZENIE RADY (WE) NR 168/2007

z dnia 15 lutego 2007 r.

ustanawiające Agencję Praw Podstawowych Unii Europejskiej

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 308,

uwzględniając wniosek Komisji,

uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (1),

uwzględniając opinię Komitetu Regionów,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)	Unia Europejska opiera się na zasadach wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności oraz praworządności, które są wspólne dla państw członkowskich.

(2)

Karta praw podstawowych Unii Europejskiej (2) – przy uwzględnieniu statusu i zakresu zastosowania karty oraz towarzyszących jej objaśnień – stanowi odzwierciedlenie praw wynikających w szczególności z tradycji konstytucyjnych i zobowiązań międzynarodowych wspólnych państwom członkowskim, z Traktatu o Unii Europejskiej, traktatów wspólnotowych, europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, kart społecznych przyjętych przez Wspólnotę i Radę Europy oraz z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

(3)	Wspólnota i państwa członkowskie, stosując prawo wspólnotowe, zobowiązane są przestrzegać praw podstawowych.

(4)

Lepsza znajomość problematyki praw podstawowych oraz powszechniejsza ich świadomość w Unii Europejskiej sprzyjają zapewnianiu pełnego poszanowania praw podstawowych. Do osiągnięcia tego celu przyczyni się ustanowienie agencji wspólnotowej, której zadaniem będzie dostarczanie informacji i danych dotyczących kwestii praw podstawowych. Ponadto, zgodnie z zaleceniem nr R (97) 14 Komitetu Ministrów Rady Europy z dnia 30 września 1997 r., tworzenie skutecznych instytucji chroniących i upowszechniających prawa człowieka jest wspólną wartością uznawaną przez wspólnotę międzynarodową i społeczność europejską.

(5)

Przedstawiciele państw członkowskich zgromadzeni na posiedzeniu Rady Europejskiej w dniu 13 grudnia 2003 r. uzgodnili, że należy wykorzystać doświadczenia Europejskiego Centrum Monitorowania Rasizmu i Ksenofobii, ustanowionego na mocy rozporządzenia (WE) nr 1035/97 (3), oraz rozszerzyć jego mandat, aby przekształcić centrum w agencję praw człowieka. Przedstawiciele państw członkowskich postanowili również przy tej okazji, że siedzibą agencji powinien pozostać Wiedeń.

(6)	Komisja poparła to uzgodnienie i zgłosiła zamiar przedstawienia wniosku odpowiednio zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1035/97. Następnie w dniu 25 października 2004 r. wystosowała komunikat w sprawie agencji praw podstawowych, na podstawie którego przeprowadzono szerokie konsultacje społeczne.

(7)

Na bazie istniejącego Europejskiego Centrum Monitorowania Rasizmu i Ksenofobii powinna zatem zostać ustanowiona Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej, która dostarczać będzie informacji, pomocy oraz wiedzy fachowej w zakresie praw podstawowych odpowiednim instytucjom i organom Wspólnoty oraz jej państw członkowskich przy wdrażaniu przez nie prawa wspólnotowego, w celu zagwarantowania pełnego przestrzegania praw podstawowych przez te instytucje i organy podczas podejmowania przez nie środków lub określania kierunków działań w dziedzinach należących do ich kompetencji.

(8)	Uznaje się, że działalność agencji powinna ograniczać się do zakresu stosowania prawa wspólnotowego.

(9)

Agencja powinna odwoływać się w swoich pracach do praw podstawowych w rozumieniu art. 6 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej, w tym praw określonych w europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, a w szczególności do praw podstawowych wymienionych w Karcie praw podstawowych, przy uwzględnieniu statusu tej karty oraz towarzyszących jej objaśnień. Nazwa agencji powinna odzwierciedlać jej bliskie powiązanie z kartą.

(10)

Ponieważ agencja ma korzystać z doświadczeń istniejącego Europejskiego Centrum Monitorowania Rasizmu i Ksenofobii, jej działania powinny w dalszym ciągu obejmować zjawiska rasizmu, ksenofobii i antysemityzmu, ochronę praw mniejszości oraz kwestię równouprawnienia płci, stanowiące podstawowe elementy ochrony praw podstawowych.

(11)

Tematyczne dziedziny działalności agencji powinny zostać określone w wieloletnich ramach prac, wskazujących granice działalności agencji. Ze względu na polityczne znaczenie wieloletnich ram prac ważne jest, by były one przyjmowane przez Radę po konsultacji z Parlamentem Europejskim i na podstawie wniosku Komisji.

(12)

Agencja powinna gromadzić obiektywne, rzetelne i porównywalne informacje dotyczące rozwoju sytuacji w zakresie praw podstawowych, analizować te informacje pod kątem przyczyn łamania praw podstawowych, wynikających z tego konsekwencji i skutków oraz badać przykłady wzorcowych sposobów rozwiązywania tego rodzaju problemów.

(13)

Agencja powinna być uprawniona do przekazywania swoich opinii – z własnej inicjatywy albo na wniosek Parlamentu Europejskiego, Rady lub Komisji – instytucjom unijnym i państwom członkowskim wdrażającym prawo wspólnotowe, bez ingerowania w procedury legislacyjne i sądowe określone w Traktacie. Instytucje powinny mieć jednakże możliwość zwracania się do agencji o wydanie opinii w sprawie wniosków legislacyjnych lub stanowisk przyjętych w toku procedur legislacyjnych w odniesieniu do zgodności wniosków lub stanowisk z prawami podstawowymi.

(14)

Agencja powinna przedstawiać roczne sprawozdanie na temat tych aspektów praw podstawowych, których dotyczy jej działalność, i wskazywać w nim przykłady wzorcowych działań. Ponadto agencja powinna przygotowywać sprawozdania tematyczne dotyczące zagadnień szczególnie istotnych z punktu widzenia polityki Unii.

(15)	Agencja powinna podejmować działania służące zwiększaniu w społeczeństwie świadomości w zakresie praw podstawowych oraz możliwości i różnych sposobów ich egzekwowania, nie powinna jednak zajmować się indywidualnymi skargami.

(16)	Agencja powinna prowadzić jak najściślejszą współpracę ze wszystkimi właściwymi instytucjami Unii oraz organami, biurami i agencjami Wspólnoty i Unii, aby unikać powielania ich prac, w szczególności prac mającego powstać Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn.

(17)

Współpraca z państwami członkowskimi jest podstawowym warunkiem powodzenia prac agencji, i dlatego agencja powinna ściśle współpracować z państwami członkowskimi za pośrednictwem swych organów; na potrzeby tej współpracy państwa członkowskie powinny wyznaczyć krajowych urzędników łącznikowych, którzy będą głównymi osobami odpowiedzialnymi za kontakt z agencją w państwach członkowskich. Agencja powinna kontaktować się z krajowymi urzędnikami łącznikowymi przede wszystkim w sprawach sprawozdań i innych dokumentów sporządzanych przez agencję.

(18)

Agencja powinna ściśle współpracować z Radą Europy. Współpraca ta powinna zagwarantować unikanie nakładania się działalności agencji i Rady Europy, czemu służyć ma w szczególności opracowanie mechanizmów zapewniających komplementarność i wartość dodaną, takich jak zawarcie umowy o współpracy dwustronnej oraz umożliwienie niezależnej osobie mianowanej przez Radę Europy uczestnictwa w pracach organów zarządzających agencji, która to osoba posiadać będzie jasno określone prawo głosu.

(19)

Uznając ważną rolę społeczeństwa obywatelskiego w ochronie praw podstawowych, agencja powinna propagować dialog ze społeczeństwem obywatelskim i ściśle współpracować z organizacjami pozarządowymi oraz instytucjami społeczeństwa obywatelskiego zajmującymi się problematyką praw podstawowych. Agencja powinna utworzyć sieć współpracy zwaną „platformą praw podstawowych”, aby prowadzić zorganizowany i owocny dialog oraz ściśle współpracować ze wszystkimi właściwymi zainteresowanymi stronami.

(20)

Z uwagi na szczególne funkcje agencji każde państwo członkowskie powinno mianować do zarządu jednego niezależnego eksperta. Uwzględniając zasady dotyczące statusu i funkcjonowania krajowych instytucji powołanych do ochrony i propagowania praw człowieka („zasady paryskie”), skład zarządu powinien zapewniać niezależność agencji zarówno od instytucji rządowych, jak i od rządów państw członkowskich oraz gwarantować jak najobszerniejszą wiedzę fachową w zakresie praw podstawowych.

(21)	Aby zapewnić wysoką jakość merytoryczną swych prac, agencja powinna korzystać z pomocy komitetu naukowego, który będzie się kierował jej pracami w duchu obiektywizmu naukowego.

(22)	Władze mianujące członków zarządu, rady wykonawczej i komitetu naukowego powinny dążyć do tego, by w jednostkach tych znalazła się zbliżona liczba kobiet i mężczyzn. Szczególną uwagę należy zwrócić na zbliżoną liczbę kobiet i mężczyzn wśród pracowników agencji.

(23)

Ze względu na istotną rolę, jaką odgrywa Parlament Europejski, jeśli chodzi o ochronę i upowszechnianie praw podstawowych oraz włączanie tej tematyki do głównego nurtu życia społecznego i politycznego, należy zapewnić uczestnictwo tej instytucji w pracach agencji, w tym w przyjmowaniu wieloletnich ram jej prac; z uwagi na wyjątkowy charakter i wyjątkowe zadania agencji Parlament powinien uczestniczyć również w procesie wyboru kandydatur zgłoszonych na stanowisko jej dyrektora, co nie powinno być traktowane jako precedens dla innych agencji.

(24)

Agencja powinna stosować odpowiednie przepisy wspólnotowe dotyczące: publicznego dostępu do dokumentów, zawarte w rozporządzeniu (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (4); ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych, zawarte w rozporządzeniu (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (5); oraz języków, zawarte w rozporządzeniu nr 1 z dnia 15 kwietnia 1958 r. w sprawie określenia systemu językowego Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (6) i rozporządzeniu (WE) nr 2965/94 z dnia 28 listopada 1994 r. ustanawiającym Centrum Tłumaczeń dla organów Unii Europejskiej (7).

(25)

Do agencji powinno mieć zastosowanie rozporządzenie Komisji (WE, Euratom) nr 2343/2002 z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie ramowego rozporządzenia finansowego dotyczącego organów określonych w artykule 185 rozporządzenia Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 w sprawie rozporządzenia finansowego mającego zastosowanie do budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich (8) oraz rozporządzenie (WE) nr 1073/1999 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 maja 1999 r. dotyczące dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) (9).

(26)

Do pracowników i dyrektora agencji powinny mieć zastosowanie Regulamin pracowniczy urzędników Wspólnot Europejskich oraz Warunki zatrudnienia innych pracowników Wspólnot Europejskich, a także przepisy przyjęte wspólnie przez instytucje Wspólnot Europejskich w celu zastosowania regulaminu pracowniczego i warunków zatrudnienia, w tym przepisy dotyczące odwołania dyrektora.

(27)

Agencja powinna posiadać osobowość prawną i być następcą prawnym Europejskiego Centrum Monitorowania Rasizmu i Ksenofobii w zakresie wszystkich zobowiązań prawnych i finansowych oraz odpowiedzialności centrum, a także w zakresie porozumień przez nie zawartych oraz umów o pracę z pracownikami centrum.

(28)

W pracach agencji powinny móc uczestniczyć kraje kandydujące. Umożliwienie udziału w pracach agencji także krajom, z którymi zawarto umowy o stabilizacji i stowarzyszeniu, pozwoli Unii wspierać ich wysiłki na drodze do integracji europejskiej przez ułatwienie stopniowego dostosowywania ich ustawodawstwa do prawa wspólnotowego oraz przekazywania fachowej wiedzy i wskazywania wzorcowych działań, zwłaszcza w tych dziedzinach dorobku, które będą służyć za główny punkt odniesienia podczas procesu reform w regionie Bałkanów Zachodnich.

(29)	We właściwym czasie agencja powinna rozpocząć niezbędną procedurę oceny swej działalności; na podstawie tej oceny można będzie dokonać przeglądu zakresu działalności agencji, jej zadań i metod działania.

(30)

Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, to jest zapewnienie porównywalnych i rzetelnych informacji oraz danych na szczeblu europejskim, w celu wspierania instytucji Unii i państw członkowskich w poszanowaniu praw podstawowych, nie może w sposób wystarczający zostać osiągnięty przez państwa członkowskie, ale ze względu na skalę i skutki działań lepsze jego osiągnięcie jest możliwe na szczeblu Wspólnoty, Wspólnota może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym samym artykule rozporządzenie niniejsze nie wykracza poza to, co jest konieczne do realizacji tych celów.

(31)	Udział agencji w zapewnianiu pełnego poszanowania praw podstawowych w ramach prawa wspólnotowego może pomóc w osiągnięciu celów Wspólnoty. W odniesieniu do przyjęcia niniejszego rozporządzenia Traktat nie przewiduje innych kompetencji niż określone w art. 308.

(32)	Żaden przepis niniejszego rozporządzenia nie powinien być interpretowany jako przesądzający o tym, czy kompetencje agencji mogą zostać rozszerzone tak, by objęły dziedzinę współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych.

(33)	W celu ustanowienia agencji konieczna byłaby znaczna zmiana rozporządzenia (WE) nr 1035/97, a więc dla zachowania przejrzystości powinno ono zostać uchylone,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ 1

PRZEDMIOT, CEL, ZAKRES DZIAŁALNOŚCI, ZADANIA I DZIEDZINY DZIAŁALNOŚCI

Artykuł 1

Przedmiot

Niniejszym ustanawia się Agencję Praw Podstawowych Unii Europejskiej (zwaną dalej „agencją”).

Artykuł 2

Cel

Celem agencji jest dostarczanie pomocy i wiedzy fachowej w zakresie praw podstawowych odpowiednim instytucjom, organom, biurom i agencjom Wspólnoty oraz jej państw członkowskich przy wdrażaniu przez nie prawa wspólnotowego; wsparcie to służy pełnemu poszanowaniu praw podstawowych przez te instytucje i organy przy podejmowaniu przez nie środków lub określaniu kierunków działań w dziedzinach należących do ich kompetencji.

Artykuł 3

Zakres działalności

1.   Agencja wykonuje swoje zadania dla osiągnięcia celu wyznaczonego w art. 2 w ramach kompetencji Wspólnoty określonych w Traktacie ustanawiającym Wspólnotę Europejską.

2.   Podczas wykonywania swoich zadań agencja odnosi się do praw podstawowych określonych w art. 6 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej.

3.   Agencja zajmuje się problematyką praw podstawowych w Unii Europejskiej i jej państwach członkowskich przy wdrażaniu prawa wspólnotowego.

Artykuł 4

Zadania

1.   Aby osiągnąć cel wyznaczony w art. 2, agencja w ramach swych kompetencji określonych w art. 3:

a)

gromadzi, rejestruje, analizuje i rozpowszechnia istotne, obiektywne, rzetelne i porównywalne informacje oraz dane, w tym wyniki badań i monitorowania przekazane jej przez państwa członkowskie, instytucje Unii Europejskiej oraz organy, biura i agencje Wspólnoty i Unii Europejskiej, ośrodki badawcze, organy krajowe, organizacje pozarządowe, kraje trzecie i organizacje międzynarodowe, a w szczególności właściwe organy Rady Europy;

b)	opracowuje metody i standardy poprawy porównywalności, obiektywności i rzetelności danych na szczeblu europejskim, we współpracy z Komisją i państwami członkowskimi;

c)

prowadzi badania naukowe i sondaże, wykonuje opracowania przygotowawcze i badania wykonalności, uczestniczy w nich lub zachęca do ich prowadzenia, w tym, w stosownych przypadkach i jeżeli jest to zgodne z jej priorytetami i rocznym programem prac, wykonuje te zadania na wniosek Parlamentu Europejskiego, Rady lub Komisji;

d)	formułuje i publikuje, z własnej inicjatywy lub na wniosek Parlamentu Europejskiego, Rady lub Komisji, wnioski oraz opinie na tematy szczegółowe z przeznaczeniem dla instytucji Unii Europejskiej i państw członkowskich wdrażających prawo wspólnotowe;

e)	publikuje roczne sprawozdanie na temat kwestii praw podstawowych, które objęte są zakresem działania agencji, i wskazuje w nim przykłady wzorcowych działań;

f)	publikuje sprawozdania tematyczne oparte na prowadzonych przez siebie analizach, badaniach i sondażach;

g)	publikuje roczne sprawozdanie ze swojej działalności; oraz

h)	opracowuje strategię komunikacyjną oraz propaguje dialog ze społeczeństwem obywatelskim w celu zwiększenia świadomości opinii publicznej w zakresie praw podstawowych oraz aktywnego rozpowszechniania informacji o pracach agencji.

2.   Wnioski, opinie i sprawozdania, o których mowa w ust. 1, mogą dotyczyć wniosków Komisji zgłoszonych na mocy art. 250 Traktatu lub stanowisk przyjętych przez instytucje w toku procedur legislacyjnych jedynie w przypadku, gdy odpowiednia instytucja wystosuje wniosek w tej sprawie zgodnie z ust. 1 lit. d). Wnioski, opinie i sprawozdania, o których mowa w ust. 1, nie dotyczą legalności aktów prawnych w rozumieniu art. 230 Traktatu ani kwestii uchybienia przez państwo członkowskie jednemu ze zobowiązań w rozumieniu art. 226 Traktatu.

Artykuł 5

Dziedziny działalności

1.   Rada przyjmuje wieloletnie ramy prac agencji, stanowiąc na wniosek Komisji oraz po konsultacji z Parlamentem Europejskim. Podczas przygotowywania wniosku Komisja konsultuje się z zarządem.

2.   Ramy prac:

a)	obejmują okres pięciu lat;

b)	określają tematyczne dziedziny działalności agencji, wśród których musi się znaleźć zwalczanie rasizmu, ksenofobii i podobnych form nietolerancji;

c)	są zgodne z priorytetami Unii Europejskiej i należycie uwzględniają wskazówki wynikające z rezolucji Parlamentu Europejskiego i konkluzji Rady w dziedzinie praw podstawowych;

d)	należycie uwzględniają zasoby ludzkie i finansowe agencji; oraz

e)	zawierają postanowienia mające zapewnić komplementarność w stosunku do kompetencji innych organów, biur i agencji Wspólnoty i Unii, a także Rady Europy i innych międzynarodowych organizacji działających w dziedzinie praw podstawowych.

3.   Agencja wykonuje swoje zadania w dziedzinach tematycznych określonych w wieloletnich ramach prac. Nie narusza to obowiązku podejmowania przez agencję działań na wniosek Parlamentu Europejskiego, Rady lub Komisji, wystosowany na mocy art. 4 ust. 1 lit. c) i d), wykraczających poza wspomniane dziedziny – pod warunkiem że pozwalają na to zasoby ludzkie i finansowe agencji.

4.   Agencja wykonuje swoje zadania na podstawie rocznego programu prac i należycie wykorzystuje przy tym dostępne jej zasoby ludzkie i finansowe.

ROZDZIAŁ 2

METODY DZIAŁANIA I WSPÓŁPRACA

Artykuł 6

Metody działania

1.   Aby zapewnić uzyskiwanie obiektywnych, rzetelnych i porównywalnych informacji, agencja, korzystając z wiedzy fachowej różnych organizacji i organów w każdym z państw członkowskich oraz uwzględniając konieczność zaangażowania organów krajowych w gromadzenie danych:

a)	tworzy i koordynuje sieci informacyjne, a także wykorzystuje sieci już istniejące;

b)	organizuje spotkania ekspertów zewnętrznych; oraz

c)	w razie konieczności powołuje doraźne grupy robocze.

2.   Aby osiągnąć komplementarność i zagwarantować jak najlepsze wykorzystanie zasobów, agencja w swojej działalności uwzględnia – w odpowiednich przypadkach – informacje zgromadzone i działania podjęte w szczególności przez:

a)	instytucje Unii oraz organy, biura i agencje Wspólnoty i Unii, a także przez organy, biura i agencje państw członkowskich;

b)	Radę Europy; odwołuje się przy tym do działań podejmowanych przez tę instytucję w ramach monitorowania i kontroli oraz do jej ustaleń, a także do działań i ustaleń komisarza praw człowieka Rady Europy; oraz

c)	Organizację Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE), Organizację Narodów Zjednoczonych oraz inne organizacje międzynarodowe.

3.   Agencja może nawiązywać stosunki umowne, w szczególności zawierać umowy podwykonawstwa, z innymi organizacjami, w celu realizacji zadań, które może im powierzyć. Agencja może również udzielać dotacji na wspieranie stosownej współpracy i wspólnych przedsięwzięć przede wszystkim organizacjom krajowym i międzynarodowym, o których mowa w art. 8 i 9.

Artykuł 7

Stosunki z odpowiednimi organami, biurami i agencjami Wspólnoty

Agencja zapewnia właściwą koordynację z odpowiednimi organami, biurami i agencjami Wspólnoty. W odpowiednich przypadkach zasady współpracy ustalane są na mocy protokołów ustaleń.

Artykuł 8

Współpraca z organizacjami w państwach członkowskich oraz z organizacjami międzynarodowymi

1.   W celu zapewnienia ścisłej współpracy z państwami członkowskimi każde państwo członkowskie wyznacza urzędnika rządowego na stanowisko krajowego urzędnika łącznikowego, będącego główną osobą odpowiedzialną za kontakt z agencją w danym państwie członkowskim. Krajowi urzędnicy łącznikowi mogą między innymi przedstawiać dyrektorowi opinię na temat projektu rocznego programu prac przed jego przedłożeniem zarządowi. Agencja powiadamia krajowych urzędników łącznikowych o wszystkich dokumentach sporządzonych zgodnie z art. 4 ust. 1 lit. a), b), c), d), e), f), g) oraz h).

2.   W celu ułatwienia realizacji swoich zadań agencja współpracuje z:

a)	organizacjami rządowymi i organami publicznymi właściwymi w zakresie problematyki praw podstawowych w państwach członkowskich, w tym z krajowymi instytucjami zajmującymi się problematyką praw człowieka; oraz

b)	Organizacją Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE), w szczególności z Biurem Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka (ODIHR), z Organizacją Narodów Zjednoczonych, a także z innymi organizacjami międzynarodowymi.

3.   Uzgodnienia administracyjne dotyczące współpracy, o której mowa w ust. 2, muszą być zgodne z prawem wspólnotowym i przyjmowane są przez zarząd na podstawie projektu przedstawionego przez dyrektora po wydaniu opinii przez Komisję. Jeżeli Komisja nie akceptuje tych uzgodnień, zarząd analizuje je ponownie i przyjmuje je, w razie potrzeby ze zmianami, większością dwóch trzecich głosów wszystkich członków.

Artykuł 9

Współpraca z Radą Europy

Aby uniknąć powielania działań oraz aby zapewnić komplementarność i wartość dodaną, agencja koordynuje swoją działalność z pracami Rady Europy, w szczególności w odniesieniu do rocznego programu prac, o którym mowa w art. 12 ust. 6 lit. a), oraz do współpracy ze społeczeństwem obywatelskim, zgodnie z art. 10. W tym celu Wspólnota zawiera z Radą Europy umowę służącą ustanowieniu ścisłej współpracy, zgodnie z procedurą określoną w art. 300 Traktatu. Umowa ta przewiduje wyznaczenie przez Radę Europy jednej niezależnej osoby, która ma zasiadać w zarządzie agencji i w jej radzie wykonawczej, zgodnie z art. 12 i 13.

Artykuł 10

Współpraca ze społeczeństwem obywatelskim: platforma praw podstawowych

1.   Agencja ściśle współpracuje z organizacjami pozarządowymi oraz instytucjami społeczeństwa obywatelskiego zajmującymi się problematyką praw podstawowych, w tym zwalczaniem rasizmu i ksenofobii, na szczeblu krajowym, europejskim lub międzynarodowym. W tym celu agencja tworzy sieć współpracy („platformę praw podstawowych”), w której skład wchodzą organizacje pozarządowe działające w dziedzinie praw podstawowych, związki zawodowe i stowarzyszenia pracodawców, odpowiednie organizacje społeczne i zawodowe, kościoły, organizacje religijne, filozoficzne i niewyznaniowe, szkoły wyższe oraz kompetentni specjaliści pochodzący z instytucji i organizacji europejskich i międzynarodowych.

2.   Platforma praw podstawowych stanowi mechanizm wymiany informacji i gromadzenia wiedzy. Zapewnia ścisłą współpracę pomiędzy agencją a właściwymi zainteresowanymi stronami.

3.   Platforma praw podstawowych jest otwarta dla wszystkich zainteresowanych i zakwalifikowanych stron zgodnie z ust. 1. Agencja może zwracać się do członków platformy praw podstawowych zależnie od konkretnych potrzeb związanych z dziedzinami uznanymi za priorytetowe w pracach agencji.

4.   Agencja zwraca się do platformy praw podstawowych o podjęcie działań, w szczególności o:

a)	przedstawienie zarządowi propozycji dotyczących rocznego programu prac przyjmowanego zgodnie z art. 12 ust. 6 lit. a);

b)	przedstawienie zarządowi informacji zwrotnych i zaproponowania dalszych działań w związku z rocznym sprawozdaniem, o którym mowa w art. 4 ust. 1 lit. e); oraz

c)	informowanie dyrektora i komitetu naukowego o wynikach i zaleceniach konferencji, seminariów i spotkań istotnych dla prac agencji.

5.   Prace platformy praw podstawowych są koordynowane przez dyrektora agencji.

ROZDZIAŁ 3

ORGANIZACJA

Artykuł 11

Organy agencji

Agencja składa się z:

a)

zarządu;

b)	rady wykonawczej;

c)	komitetu naukowego; oraz

d)	dyrektora.

Artykuł 12

Zarząd

1.   W skład zarządu wchodzą następujące osoby posiadające odpowiednie doświadczenie w zarządzaniu organizacjami sektora publicznego lub prywatnego, a ponadto wiedzę z dziedziny praw podstawowych:

a)	po jednej niezależnej osobie mianowanej przez każde z państw członkowskich, piastującej stanowisko wysokiego szczebla w niezależnej krajowej instytucji zajmującej się problematyką praw człowieka lub w innej organizacji sektora publicznego lub prywatnego;

b)	jedna niezależna osoba mianowana przez Radę Europy; i

c)	dwaj przedstawiciele Komisji.

2.   Każdego członka zarządu może reprezentować zastępca spełniający powyższe kryteria i mianowany zgodnie z tą samą procedurą. Wykaz członków zarządu i ich zastępców jest podawany do wiadomości publicznej i aktualizowany przez agencję na jej stronie internetowej.

3.   Kadencja członków zarządu oraz ich zastępców trwa pięć lat. Nie mogą oni zostać mianowani ponownie.

4.   Poza przypadkami normalnej wymiany lub śmierci członka lub jego zastępcy ich kadencja wygasa jedynie w razie ich rezygnacji. Jeżeli jednak członek zarządu lub zastępca członka przestaje spełniać kryteria niezależności, niezwłocznie informuje on o tym Komisję i dyrektora agencji. Strona, którą dana osoba reprezentuje, mianuje nowego członka lub zastępcę członka na pozostały okres kadencji. Strona taka mianuje nowego członka lub zastępcę członka na pozostały okres kadencji także wtedy, gdy zarząd stwierdzi – na podstawie wniosku jednej trzeciej swych członków lub na podstawie wniosku Komisji – że dany członek lub zastępca członka nie spełnia już kryterium niezależności. Jeśli pozostały okres kadencji jest krótszy niż dwa lata, mandat nowego członka lub zastępcy członka może zostać przedłużony, tak by trwał pełną pięcioletnią kadencję.

5.   Spośród swoich członków mianowanych na mocy ust. 1 lit. a) zarząd wybiera przewodniczącego, wiceprzewodniczącego oraz dwóch członków rady wykonawczej, o których mowa w art. 13 ust. 1, na dwuipółroczną kadencję, która może zostać jednokrotnie powtórzona.

6.   Zarząd zapewnia realizację zadań powierzonych agencji. Jest on organem odpowiedzialnym w agencji za planowanie i monitorowanie. Zarząd w szczególności:

a)

przyjmuje roczny program prac agencji zgodny z wieloletnimi ramami prac, opierając się przy tym na projekcie przedstawionym przez dyrektora agencji po wydaniu opinii przez Komisję i komitet naukowy. Roczny program prac jest dostosowany do dostępnych zasobów ludzkich i finansowych oraz uwzględnia prace Wspólnoty w zakresie badań i statystyki. Roczny program prac przekazywany jest Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji;

b)

przyjmuje roczne sprawozdania, o których mowa w art. 4 ust. 1 lit. e) i g), i w przypadku drugiego z nich przede wszystkim porównuje osiągnięte wyniki z celami zawartymi w rocznym programie prac; bez uszczerbku dla art. 14 ust. 5, przed przyjęciem sprawozdania, o którym mowa w art. 4 ust. 1 lit. e), przeprowadzone zostają konsultacje z komitetem naukowym; nie później niż 15 czerwca każdego roku sprawozdania przekazywane są Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Komisji, Trybunałowi Obrachunkowemu, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów;

c)	mianuje i w razie konieczności odwołuje dyrektora agencji;

d)	przyjmuje projekt i ostateczną wersję rocznego budżetu agencji;

e)	wykonuje uprawnienia określone w art. 24 ust. 2 w stosunku do dyrektora oraz sprawuje wobec niego władzę dyscyplinarną;

f)	sporządza roczny preliminarz wydatków i dochodów agencji oraz przekazuje go Komisji, zgodnie z art. 20 ust. 5;

g)	przyjmuje regulamin wewnętrzny agencji na podstawie projektu przedstawionego przez dyrektora po wydaniu opinii przez Komisję, komitet naukowy oraz osobę, o której mowa w ust. 1 lit. b);

h)	zgodnie z art. 21 ust. 11 przyjmuje zasady finansowe obowiązujące agencję, opierając się przy tym na projekcie przedstawionym przez dyrektora agencji po wydaniu opinii przez Komisję;

i)	przyjmuje niezbędne środki w celu stosowania Regulaminu pracowniczego urzędników Wspólnot Europejskich i Warunków zatrudnienia innych pracowników Wspólnot Europejskich, zgodnie z art. 24 ust. 3;

j)	przyjmuje uzgodnienia dotyczące przejrzystości i dostępu do dokumentów, zgodnie z art. 17 ust. 2;

k)	mianuje i odwołuje członków komitetu naukowego zgodnie z art. 14 ust. 1 i 3; oraz

l)	stwierdza, zgodnie z ust. 4, że członek lub zastępca członka zarządu przestał spełniać kryteria niezależności.

7.   Zarząd może przekazać swoje obowiązki radzie wykonawczej, z wyjątkiem kwestii, o których mowa w ust. 6 lit. a), b), c), d), e), g), h), k) oraz l).

8.   Zarząd podejmuje decyzje zwykłą większością głosów, z wyjątkiem decyzji, o których mowa w ust. 5 oraz w ust. 6 lit. a), b), c), d), e), g), k) oraz l), kiedy to wymagana jest większość dwóch trzecich głosów wszystkich członków, a także z wyjątkiem decyzji, o których mowa w art. 25 ust. 2, kiedy to zarząd stanowi jednomyślnie. Każdemu członkowi zarządu, a w przypadku jego nieobecności – jego zastępcy przysługuje jeden głos. W przypadku równej liczby głosów rozstrzygający jest głos przewodniczącego. Osoba mianowana przez Radę Europy może głosować tylko w sprawie decyzji, o których mowa w ust. 6 lit. a), b) i k).

9.   Poza posiedzeniami nadzwyczajnymi przewodniczący zwołuje posiedzenia zarządu dwa razy w roku. Przewodniczący zwołuje posiedzenia nadzwyczajne z własnej inicjatywy lub na wniosek co najmniej jednej trzeciej członków zarządu.

10.   Przewodniczący lub wiceprzewodniczący komitetu naukowego oraz dyrektor Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn mogą uczestniczyć w posiedzeniach zarządu jako obserwatorzy. Dyrektorzy innych odpowiednich agencji wspólnotowych i organów Unii Europejskiej oraz innych podmiotów międzynarodowych, o których mowa w art. 8 i 9, mogą również uczestniczyć w posiedzeniach jako obserwatorzy, jeżeli zostaną zaproszeni przez radę wykonawczą.

Artykuł 13

Rada wykonawcza

1.   Zarząd jest wspierany przez radę wykonawczą. W jej skład wchodzą: przewodniczący i wiceprzewodniczący zarządu, dwaj inni członkowie zarządu wybrani przez zarząd zgodnie z art. 12 ust. 5 oraz jedna z osób reprezentujących w zarządzie Komisję. Członek zarządu mianowany przez Radę Europy może uczestniczyć w posiedzeniach rady wykonawczej.

2.   Rada wykonawcza jest zwoływana przez przewodniczącego w przypadkach, gdy konieczne jest przygotowanie decyzji zarządu oraz zapewnienie pomocy i doradztwa dyrektorowi. Rada podejmuje decyzje zwykłą większością głosów.

3.   Dyrektor agencji uczestniczy w posiedzeniach rady wykonawczej bez prawa głosu.

Artykuł 14

Komitet naukowy

1.   W skład komitetu naukowego wchodzi jedenaście niezależnych osób o wysokich kompetencjach w dziedzinie praw podstawowych. Zarząd mianuje członków komitetu po wystosowaniu zaproszenia do zgłaszania kandydatur i przeprowadzeniu przejrzystej procedury wyboru oraz po konsultacji z odpowiednią komisją Parlamentu Europejskiego. Zarząd zapewnia równą reprezentację geograficzną. Członkowie zarządu nie mogą być członkami komitetu naukowego. Szczegółowe warunki mianowania członków komitetu naukowego są określane w regulaminie, o którym mowa w art. 12 ust. 6 lit. g).

2.   Kadencja członków komitetu naukowego trwa pięć lat. Nie mogą oni zostać mianowani ponownie.

3.   Członkowie komitetu naukowego są niezależni. Mogą zostać zastąpieni wyłącznie w przypadku, gdy wystąpią z takim wnioskiem albo w razie trwałej niezdolności do wykonywania swoich obowiązków. Jeżeli członek komitetu przestaje spełniać kryteria niezależności, niezwłocznie informuje o tym Komisję i dyrektora agencji. Zarząd może także stwierdzić – na wniosek jednej trzeciej swych członków lub na wniosek Komisji – o braku niezależności i odwołać daną osobę. Zarząd mianuje nowego członka komitetu na pozostały okres kadencji zgodnie z procedurą mianowania zwykłych członków. Jeśli pozostały okres kadencji jest krótszy niż dwa lata, mandat nowego członka komitetu może zostać przedłużony na okres pełnej pięcioletniej kadencji. Agencja podaje do wiadomości publicznej i uaktualnia wykaz członków komitetu naukowego na swojej stronie internetowej.

4.   Komitet naukowy wybiera przewodniczącego i wiceprzewodniczącego na roczną kadencję.

5.   Komitet naukowy zapewnia wysoką wartość merytoryczną prac agencji i kieruje nimi tak, by osiągnąć ten cel. Agencja powiadamia krajowych urzędników łącznikowych o wszelkich dokumentach sporządzonych zgodnie z art. 4 ust. 1 lit. a), b), c), d), e), f) oraz h).

6.   Komitet naukowy wyraża swoje stanowisko większością dwóch trzecich głosów. Zwoływany jest przez przewodniczącego komitetu cztery razy w roku. W razie konieczności przewodniczący korzysta z procedury pisemnej lub zwołuje posiedzenia nadzwyczajne z własnej inicjatywy lub na wniosek co najmniej czterech członków komitetu naukowego.

Artykuł 15

Dyrektor

1.   Agencją kieruje dyrektor mianowany przez zarząd zgodnie z procedurą współpracy określoną w ust. 2.

Dyrektor mianowany zostaje na podstawie swoich kompetencji, doświadczenia w dziedzinie praw podstawowych oraz umiejętności administracyjnych i zarządczych.

2.   Procedura współpracy jest następująca:

a)

Komisja sporządza wykaz kandydatów wybranych na podstawie przejrzystej procedury w wyniku zaproszenia do zgłaszania kandydatur; przed mianowaniem na stanowisko dyrektora kandydaci zostaną poproszeni o dokonanie prezentacji przed Radą Unii Europejskiej i właściwymi komisjami Parlamentu Europejskiego oraz o udzielenie odpowiedzi na zgłaszane pytania;

b)	Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej wyrażają swą opinię i wskazują preferowanych kandydatów;

c)	Zarząd mianuje dyrektora; uwzględnia przy tym wyżej wymienione opinie.

3.   Kadencja dyrektora trwa pięć lat.

W ciągu dziewięciu miesięcy poprzedzających zakończenie tego okresu Komisja dokonuje oceny. W ramach tej oceny bada przede wszystkim:

a)	wyniki pracy dyrektora; oraz

b)	obowiązki i potrzeby agencji w najbliższych latach.

Na wniosek Komisji zarząd może jednokrotnie przedłużyć kadencję dyrektora – na okres nie dłuższy niż trzy lata – jednak tylko wtedy, gdy wymagają tego obowiązki i potrzeby agencji; zarząd bierze przy tym pod uwagę sprawozdanie z oceny.

Zarząd informuje Parlament Europejski i Radę o zamiarze przedłużenia mandatu dyrektora. W okresie miesiąca przed formalnym podjęciem przez zarząd decyzji o przedłużeniu tego mandatu dyrektor może zostać poproszony o złożenie oświadczenia przed właściwą komisją Parlamentu Europejskiego oraz o udzielenie odpowiedzi na pytania jej członków.

W przypadku nieprzedłużenia kadencji dyrektora pozostaje on na stanowisku do chwili mianowania jego następcy.

4.   Dyrektor odpowiada za:

a)	wykonanie zadań, o których mowa w art. 4, a w szczególności przygotowanie i publikację dokumentów sporządzonych zgodnie z art. 4 ust. 1 lit. a), b), c), d), e), f), g) oraz h) we współpracy z komitetem naukowym;

b)	przygotowanie i wykonanie rocznego programu prac agencji;

c)	wszystkie sprawy pracownicze, w szczególności wykonywanie w stosunku do pracowników z uprawnień wynikających z art. 24 ust. 2;

d)	sprawy związane z bieżącą administracją;

e)	wykonanie budżetu agencji zgodnie z art. 21;

f)	wdrożenie skutecznych procedur monitorowania i oceny wyników działalności agencji w stosunku do jej celów, zgodnie z uznanymi standardami zawodowymi. Dyrektor corocznie składa zarządowi sprawozdanie z wyników systemu monitorowania;

g)	współpracę z krajowymi urzędnikami łącznikowymi; oraz

h)	współpracę ze społeczeństwem obywatelskim, w tym koordynację prac platformy praw podstawowych zgodnie z art. 10.

5.   Dyrektor wykonuje swoje zadania w sposób niezależny. Odpowiada za swoje działania przed zarządem i bierze udział w jego posiedzeniach bez prawa głosu.

6.   W dowolnym momencie dyrektor może zostać wezwany przez Parlament Europejski lub Radę do uczestnictwa w posiedzeniu, którego tematem są sprawy związane z działalnością agencji.

7.   Dyrektor może zostać odwołany przez zarząd przed końcem swojej kadencji na wniosek jednej trzeciej członków zarządu lub na wniosek Komisji.

ROZDZIAŁ 4

DZIAŁALNOŚĆ

Artykuł 16

Niezależność i interes publiczny

1.   Agencja, wykonując swe zadania, jest całkowicie niezależna.

2.   Członkowie zarządu i ich zastępcy, członkowie komitetu naukowego i dyrektor zobowiązują się do działania w interesie publicznym. W związku z tym składają oświadczenie o braku jakichkolwiek interesów, które mogłyby wpływać na ich niezależność, lub o bezpośrednich bądź pośrednich interesach, które mogłyby wpływać na ich niezależność. Oświadczenie jest składane w formie pisemnej w chwili obejmowania stanowiska i podlega uaktualnieniu w przypadku, gdy interesy te ulegną zmianie. Oświadczenie jest publikowane na stronie internetowej agencji.

Artykuł 17

Przejrzystość oraz dostęp do dokumentów

1.   Agencja opracowuje wzorcowe praktyki administracyjne służące zapewnieniu jak największej przejrzystości swych działań.

Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 ma zastosowanie do dokumentów będących w posiadaniu agencji.

2.   W ciągu sześciu miesięcy od rozpoczęcia działalności przez agencję zarząd przyjmuje szczegółowe zasady dotyczące wdrożenia przepisów ust. 1. Dotyczy to między innymi:

a)	zasad jawności obrad;

b)	zasad publikacji wyników prac agencji, w tym prac komitetu naukowego; oraz

c)	uzgodnień dotyczących wykonania rozporządzenia (WE) nr 1049/2001.

3.   Decyzje podjęte przez agencję na mocy art. 8 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 mogą być przedmiotem skargi do Rzecznika Praw Obywatelskich lub może zostać przeciwko nim wniesiona skarga do Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich, zgodnie z odpowiednio art. 195 i 230 Traktatu.

Artykuł 18

Ochrona danych

Do agencji zastosowanie ma rozporządzenie (WE) nr 45/2001.

Artykuł 19

Przegląd dokonywany przez Rzecznika Praw Obywatelskich

Działania agencji podlegają nadzorowi Rzecznika Praw Obywatelskich, zgodnie z postanowieniami zawartymi w art. 195 Traktatu.

ROZDZIAŁ 5

PRZEPISY FINANSOWE

Artykuł 20

Sporządzanie budżetu

1.   Preliminarz wszystkich dochodów i wydatków agencji przygotowywany jest na każdy rok budżetowy pokrywający się z rokiem kalendarzowym i jest wykazywany w budżecie agencji.

2.   Zapewnia się równowagę dochodów i wydatków wykazanych w budżecie agencji.

3.   Niezależnie od innych zasobów przychody agencji obejmują dotację od Wspólnoty, wpisaną do ogólnego budżetu Unii Europejskiej (w dziale: Komisja).

Przychód ten mogą uzupełniać:

a)	płatności otrzymane za usługi świadczone w ramach realizacji zadań wymienionych w art. 4; oraz

b)	wkłady finansowe organizacji lub krajów, o których mowa w art. 8, 9 i 28.

4.   Wydatki agencji obejmują: wynagrodzenia pracowników, koszty administracyjne, koszty infrastruktury oraz koszty operacyjne.

5.   Co roku zarząd na podstawie projektu przygotowanego przez dyrektora sporządza preliminarz przychodów i wydatków agencji na następny rok budżetowy. Preliminarz ten obejmuje projekt planu zatrudnienia i jest przedkładany Komisji przez zarząd najpóźniej do 31 marca.

6.   Komisja przedkłada preliminarz Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (dalej zwanymi „władzą budżetową”) wraz ze wstępnym projektem budżetu Unii Europejskiej.

7.   Komisja na podstawie preliminarza wpisuje do wstępnego projektu budżetu ogólnego Unii Europejskiej konieczne jej zdaniem koszty szacunkowe planu zatrudnienia oraz kwotę subwencji, która obciąży budżet ogólny, i przedkłada ją władzy budżetowej zgodnie z art. 272 Traktatu.

8.   Władza budżetowa zatwierdza środki na subwencję dla agencji. Władza budżetowa przyjmuje też plan zatrudnienia dla agencji.

9.   Budżet agencji jest przyjmowany przez zarząd. Budżet staje się ostateczny po uchwaleniu budżetu ogólnego Unii Europejskiej. W miarę potrzeb może on zostać odpowiednio dostosowany.

10.   Zarząd niezwłocznie powiadamia władzę budżetową o zamiarze realizacji projektów, które mogą mieć istotne skutki finansowe dla budżetu agencji; w szczególności dotyczy to projektów związanych z nieruchomościami, takich jak najem lub nabycie budynków. Informuje on o tym Komisję.

Jeśli organ władzy budżetowej zgłosił zamiar wydania opinii, przedkłada ją zarządowi w terminie sześciu tygodni od daty powiadomienia o projekcie.

Artykuł 21

Wykonanie budżetu

1.   Budżet agencji wykonuje dyrektor.

2.   Najpóźniej do 1 marca po zakończeniu każdego roku budżetowego księgowy agencji przedkłada tymczasowe sprawozdania finansowe księgowemu Komisji wraz ze sprawozdaniem dotyczącym zarządzania budżetem i finansami za dany rok budżetowy. Księgowy Komisji dokonuje konsolidacji tymczasowych sprawozdań finansowych instytucji i organów zdecentralizowanych zgodnie z art. 128 rozporządzenia (WE, Euratom) nr 1605/2002 (10) (zwanego dalej „rozporządzeniem finansowym”).

3.   Najpóźniej do 31 marca po zakończeniu każdego roku budżetowego księgowy Komisji przedkłada tymczasowe sprawozdania finansowe agencji Trybunałowi Obrachunkowemu wraz ze sprawozdaniem dotyczącym zarządzania budżetem i finansami za dany rok budżetowy. Sprawozdanie dotyczące zarządzania budżetem i finansami za dany rok budżetowy jest przedkładane także Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

4.   Po otrzymaniu uwag Trybunału Obrachunkowego na temat tymczasowego sprawozdania finansowego agencji, zgodnie z art. 129 rozporządzenia finansowego, dyrektor przyjmuje odpowiedzialność za sporządzenie ostatecznego sprawozdania finansowego agencji i przedkłada je zarządowi do zaopiniowania.

5.   Zarząd wydaje opinię na temat ostatecznego sprawozdania finansowego agencji.

6.   Najpóźniej do 1 lipca po zakończeniu każdego roku budżetowego dyrektor przedkłada ostateczne sprawozdanie finansowe Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Komisji i Trybunałowi Obrachunkowemu wraz z opinią zarządu.

7.   Ostateczne sprawozdanie jest publikowane.

8.   Najpóźniej do 30 września dyrektor przesyła Trybunałowi Obrachunkowemu odpowiedź na jego uwagi. Dyrektor przesyła tę odpowiedź także zarządowi.

9.   Dyrektor przekazuje Parlamentowi Europejskiemu, na jego wniosek, wszelkie informacje wymagane do sprawnego przebiegu procedury udzielenia absolutorium za dany rok budżetowy, zgodnie z art. 146 ust. 3 rozporządzenia finansowego.

10.   Do 30 kwietnia roku N + 2 Parlament Europejski, na podstawie zalecenia Rady, stanowiąc większością kwalifikowaną, udziela dyrektorowi absolutorium z wykonania budżetu za rok N.

11.   Po konsultacjach z Komisją zarząd przyjmuje regulamin finansowy agencji. Nie może on odbiegać od rozporządzenia (WE, Euratom) nr 2343/2002, chyba że jest to szczególnie konieczne dla funkcjonowania agencji i jeżeli Komisja uprzednio wyda na to zgodę.

Artykuł 22

Zwalczanie nadużyć finansowych

1.   W celu zwalczania nadużyć finansowych, korupcji i innych nielegalnych działań do agencji bez ograniczeń zastosowanie mają przepisy rozporządzenia (WE) nr 1073/1999.

2.   Agencja przystąpi do porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 25 maja 1999 r. między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Wspólnot Europejskich dotyczącego dochodzeń wewnętrznych prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) (11) i niezwłocznie wyda odpowiednie przepisy obowiązujące wszystkich jej pracowników.

3.   Decyzje dotyczące finansowania oraz wynikające z nich porozumienia i instrumenty wykonawcze wyraźnie przewidują, że Trybunał Obrachunkowy i OLAF mogą w razie potrzeby prowadzić kontrole na miejscu u podmiotów otrzymujących od agencji środki finansowe oraz kontrole pracowników odpowiedzialnych za ich przydzielanie.

ROZDZIAŁ 6

PRZEPISY OGÓLNE

Artykuł 23

Status prawny i siedziba

1.   Agencja posiada osobowość prawną.

2.   W każdym państwie członkowskim agencja korzysta ze zdolności do czynności prawnych w najszerszym zakresie przyznawanym osobom prawnym przez prawo krajowe. W szczególności agencja może nabywać i zbywać mienie ruchome i nieruchomości oraz być stroną w postępowaniach sądowych.

3.   Agencja jest reprezentowana przez dyrektora.

4.   Agencja jest następcą prawnym Europejskiego Centrum Monitorowania Rasizmu i Ksenofobii. Przejmuje ona wszystkie prawa i obowiązki, zobowiązania lub należności finansowe centrum. Uznaje umowy o pracę zawarte przez centrum przed przyjęciem niniejszego rozporządzenia.

5.   Siedziba agencji mieści się w Wiedniu.

Artykuł 24

Personel

1.   Do pracowników agencji i jej dyrektora zastosowanie ma Regulamin pracowniczy urzędników Wspólnot Europejskich i Warunki zatrudnienia innych pracowników Wspólnot Europejskich oraz przepisy przyjęte wspólnie przez instytucje Wspólnoty Europejskiej w celu zastosowania wspomnianego regulaminu pracowniczego i wspomnianych warunków zatrudnienia.

2.   W stosunku do swoich pracowników agencja korzysta z uprawnień nadanych organowi mianującemu na mocy Regulaminu pracowniczego urzędników Wspólnot Europejskich oraz organowi upoważnionemu do zawierania umów na mocy Warunków zatrudnienia innych pracowników Wspólnot Europejskich.

3.   Zarząd w porozumieniu z Komisją przyjmuje niezbędne środki wykonawcze, zgodnie z ustaleniami przewidzianymi w art. 110 Regulaminu pracowniczego urzędników Wspólnot Europejskich i Warunków zatrudnienia innych pracowników Wspólnot Europejskich.

4.   Zarząd może przyjąć przepisy umożliwiające zatrudnienie w agencji oddelegowanych ekspertów krajowych z państw członkowskich.

Artykuł 25

Ustalenia językowe

1.   Do agencji mają zastosowanie przepisy rozporządzenia nr 1 z dnia 15 kwietnia 1958 r.

2.   O wewnętrznych ustaleniach językowych agencji decyduje zarząd.

3.   Usługi tłumaczeniowe wymagane do funkcjonowania agencji zapewnia Centrum Tłumaczeń dla Organów Unii Europejskiej.

Artykuł 26

Przywileje i immunitety

Do agencji zastosowanie ma Protokół w sprawie przywilejów i immunitetów Wspólnot Europejskich.

Artykuł 27

Właściwość Trybunału Sprawiedliwości

1.   Odpowiedzialność umowna agencji podlega prawu właściwemu dla danej umowy.

Trybunał Sprawiedliwości jest właściwy do orzekania zgodnie z klauzulą arbitrażową zawartą w umowie, której stroną jest agencja.

2.   W razie odpowiedzialności pozaumownej agencja naprawia szkody spowodowane przez agencję lub jej pracowników w trakcie pełnienia przez nich obowiązków, zgodnie z ogólnymi zasadami wspólnymi dla porządków prawnych państw członkowskich.

Trybunał Sprawiedliwości jest właściwy do rozstrzygania sporów dotyczących odszkodowania za takie szkody.

3.   Trybunał Sprawiedliwości jest właściwy w przypadku pozwów wnoszonych przeciwko agencji na warunkach określonych w art. 230 i 232 Traktatu.

Artykuł 28

Uczestnictwo i zakres działań w przypadku państw kandydujących oraz państw, z którymi zawarto układ o stabilizacji i stowarzyszeniu

1.   W pracach agencji w charakterze obserwatorów mogą uczestniczyć państwa kandydujące.

2.   Decyzję w sprawie udziału w pracach agencji oraz w sprawie stosownych warunków podejmuje odpowiednia rada stowarzyszenia, uwzględniając przy tym szczególną sytuację każdego z państw. Decyzja precyzuje charakter, zakres i sposób uczestnictwa tych państw w pracach agencji w zakresie określonym w art. 4 i 5 oraz przepisy dotyczące udziału w inicjatywach podejmowanych przez agencję, wkładu finansowego i pracowników. Decyzja jest zgodna z niniejszym rozporządzeniem, Regulaminem pracowniczym urzędników Wspólnot Europejskich oraz Warunkami zatrudnienia innych pracowników Wspólnot Europejskich. Decyzja zawiera przepisy umożliwiające krajowi uczestniczącemu mianowanie niezależnej osoby posiadającej kwalifikacje wymagane od osób, o których mowa w art. 12 ust. 1 lit. a), jako obserwatora w zarządzie bez prawa głosu. Zależnie od decyzji rady stowarzyszenia agencja może zajmować się kwestią praw podstawowych w danym państwie w zakresie wskazanym w art. 3 ust. 1 oraz w stopniu koniecznym do stopniowego dostosowywania prawa danego państwa do prawa wspólnotowego.

3.   Rada, stanowiąc jednomyślnie na wniosek Komisji, może zdecydować o zaproszeniu państwa, z którym Wspólnota Europejska zawarła układ o stabilizacji i stowarzyszeniu, do uczestnictwa w pracach agencji w charakterze obserwatora. W takim przypadku zastosowanie ma odpowiednio ust. 2.

ROZDZIAŁ 7

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 29

Ustalenia przejściowe

1.   Kadencja członków zarządu Europejskiego Centrum Monitorowania Rasizmu i Ksenofobii (zwanego dalej „centrum”) upływa w dniu 28 lutego 2007 r.

2.   W odniesieniu do powołania zarządu:

a)	po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia Komisja niezwłocznie podejmuje niezbędne działania, by zarząd, który ma zostać powołany zgodnie z art. 12, rozpoczął prace we właściwym czasie;

b)

w terminie czterech miesięcy od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia państwa członkowskie przekazują Komisji nazwiska osób, które zostały przez nie mianowane członkami i zastępcami członków zarządu zgodnie z art. 12 ust. 1 i 2. Po upływie tego terminu Komisja zwołuje zarząd, pod warunkiem że mianowano co najmniej 17 członków. W takim przypadku i w drodze odstępstwa od art. 12 ust. 8 decyzje zarządu są podejmowane większością dwóch trzecich głosów mianowanych członków. Od momentu mianowania 23 członków zarządu zastosowanie ma art. 12 ust. 8;

c)	podczas pierwszego posiedzenia zarządu po mianowaniu wszystkich członków i ich zastępców Komisja wybiera w sposób losowy piętnastu członków zarządu, których kadencja wygaśnie – w drodze odstępstwa od art. 12 ust. 4 – po upływie trzech lat.

3.   Niezwłocznie po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia zainteresowane strony rozpoczynają procedurę mianowania dyrektora agencji zgodnie z art. 15 ust. 1.

4.   W oczekiwaniu na powołanie zarządu zgodnie z ust. 2 lit. b) i art. 12 ust. 1 i 2 Komisja zwołuje zarząd tymczasowy złożony z osób obecnie sprawujących funkcję w wyniku mianowania przez państwa członkowskie, Radę Europy i Komisję do zarządu centrum na podstawie art. 8 rozporządzenia (WE) nr 1035/97.

Mandat zarządu tymczasowego obejmuje:

a)	wydanie opinii w sprawie wniosku Komisji dotyczącego tekstu zaproszenia do zgłaszania kandydatur na stanowisko dyrektora zgodnie z art. 15 ust. 1 w celu rozpoczęcia procedury wyboru;

b)	mianowanie na wniosek Komisji dyrektora tymczasowego lub przedłużenie bieżącej kadencji dyrektora centrum na możliwie najkrótszy okres, do czasu zakończenia procedury mianowania, o której mowa w ust. 3;

c)	przyjęcie budżetu agencji na rok 2007 zgodnie z art. 20 ust. 9 oraz projektu budżetu na rok 2008 zgodnie z art. 20 ust. 5; oraz

d)	przyjęcie sprawozdania rocznego z działalności własnej centrum za rok 2006 zgodnie z art. 12 ust. 6 lit. b).

5.   Do momentu przyjęcia pierwszych wieloletnich ram prac agencji zgodnie z art. 5 ust. 1 agencja wykonuje swoje zadania w dziedzinach zwalczania rasizmu, ksenofobii i podobnych form nietolerancji, o których mowa w art. 5 ust. 2 lit. b), bez uszczerbku dla art. 5 ust. 3 zdanie drugie.

Artykuł 30

Oceny

1.   Jeżeli działania agencji wiążą się z istotnymi wydatkami, agencja regularnie przeprowadza oceny ex-ante i ex-post swojej działalności. Dyrektor powiadamia zarząd o wynikach takich ocen.

2.   Agencja corocznie przekazuje władzy budżetowej wszelkie informacje istotne dla rezultatów procedur oceniających.

3.   Najpóźniej dnia 31 grudnia 2011 r. agencja zleca niezależną zewnętrzną ocenę uzyskanych w ciągu pierwszych pięciu lat działania wyników swoich prac, na podstawie zakresu zadań określonego przez zarząd w porozumieniu z Komisją. Ocena ta:

a)	uwzględnia zadania agencji, metody pracy oraz wpływ agencji na ochronę i propagowanie praw podstawowych;

b)	obejmuje ocenę ewentualnej konieczności zmiany zadań agencji, zakresu lub dziedzin jej działalności lub struktury agencji;

c)	obejmuje analizę efektów synergii i skutków finansowych ewentualnej zmiany zakresu zadań agencji; oraz

d)	uwzględnia opinie zainteresowanych stron, zarówno na szczeblu wspólnotowym, jak i krajowym.

4.   Zarząd w porozumieniu z Komisją określa harmonogram i zakres kolejnych ocen zewnętrznych, które przeprowadzane są okresowo.

Artykuł 31

Przegląd

1.   Zarząd analizuje wnioski z ocen, o których mowa w art. 30 ust. 3 i 4, i jeśli jest to niezbędne, wydaje Komisji zalecenia dotyczące zmian w agencji, jej metod pracy oraz zakresu jej zadań. Komisja przedkłada sprawozdania z oceny i zalecenia Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów oraz podaje je do wiadomości publicznej.

2.   Po analizie sprawozdania z oceny i zaleceń Komisja może przedłożyć wnioski dotyczące koniecznych jej zdaniem zmian w niniejszym rozporządzeniu.

Artykuł 32

Rozpoczęcie działalności agencji

Agencja rozpoczyna działalność w dniu 1 marca 2007 r.

Artykuł 33

Uchylenie

1.   Rozporządzenie (WE) nr 1035/97 traci moc z dniem 1 marca 2007 r.

2.   Odesłania do uchylonego rozporządzenia są uznawane za odesłania do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 34

Wejście w życie i stosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się ze skutkiem od dnia 1 marca 2007 r.

---

(1)  Dz.U. C 88 z 11.4.2006, str. 37.

(2)  Dz.U. C 364 z 18.12.2000, str. 1.

(3)  Dz.U. L 151 z 10.6.1997, str. 1. Rozporządzenie zmienione rozporządzeniem (WE) nr 1652/2003 (Dz.U. L 245 z 29.9.2003, str. 33).

(4)  Dz.U. L 145 z 31.5.2001, str. 43.

(5)  Dz.U. L 8 z 12.1.2001, str. 1.

(6)  Dz.U. 17 z 6.10.1958, str. 385/58. Rozporządzenie ostatnio zmienione rozporządzeniem (WE) nr 1791/2006 (Dz.U. L 363 z 20.12.2006, str. 1).

(7)  Dz.U. L 314 z 7.12.1994, str. 1. Rozporządzenie ostatnio zmienione rozporządzeniem (WE) nr 1645/2003 (Dz.U. L 245 z 29.9.2003, str. 13).

(8)  Dz.U. L 357 z 31.12.2002, str. 72.

(9)  Dz.U. L 136 z 31.5.1999, str. 1.

(10)  Dz.U. L 248 z 16.9.2002, str. 1. Rozporządzenie zmienione rozporządzeniem (WE, Euratom) nr 1995/2006 (Dz.U. L 390 z 30.12.2006, str. 1).

(11)  Dz.U. L 136 z 31.5.1999, str. 15.

---