De bestrijding van fraude met documenten: het systeem voor fraudedocumenten en authentieke documenten online
SAMENVATTING VAN:
Verordening (EU) 2020/493 over het systeem voor fraudedocumenten en authentieke documenten online (FADO)
WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?
- De verordening strekt tot intrekking van Gemeenschappelijk optreden 98/700/JBZ van de Raad (zie de samenvatting), waarbij aanvankelijk het Europees beeldopslagsysteem voor fraudedocumenten en authentieke documenten online (FADO) werd ingevoerd.
- De verordening bevat een nieuwe rechtsgrondslag voor het FADO-systeem en moderniseert het beheersysteem door het aan te passen aan de nieuwe institutionele basis, zoals vastgelegd in artikel 87, lid 2, onder a), van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.
KERNPUNTEN
Het systeem voor fraudedocumenten en authentieke documenten online
- Het FADO-systeem bevat informatie over authentieke documenten die zijn afgegeven door lidstaten van de Europese Unie (EU), de EU en derde partijen (zoals niet-EU-landen, territoriale entiteiten, internationale organisaties en andere aan het internationaal recht onderworpen entiteiten), en over vervalste versies daarvan.
- Het heeft als doel bij te dragen aan de bestrijding van document- en identiteitsfraude door:
- het delen van informatie over de beveiligings- en mogelijke fraudekenmerken in authentieke en fraudedocumenten tussen de instanties van de lidstaat met bevoegdheid op het gebied van documentfraude;
- het delen van informatie met andere belanghebbenden, waaronder het grote publiek.
Toepassingsgebied
- Het FADO-systeem bevat informatie over documenten die zijn afgegeven door lidstaten of de EU. Tot deze documenten behoren:
- reis-, identiteits-, verblijfsdocumenten en documenten inzake de burgerlijke staat;
- rijbewijzen en kentekenbewijzen.
- Het kan ook informatie bevatten over:
- gelijkwaardige documenten die worden afgegeven door derde partijen;
- andere gerelateerde officiële documenten, in het bijzonder documenten die worden gebruikt ter ondersteuning van aanvragen voor officiële documenten die worden afgegeven door lidstaten en, indien van toepassing, door derde partijen.
- De in het systeem op te nemen informatie bestaat uit:
- informatie, met afbeeldingen, over authentieke documenten en modellen daarvan, en de beveiligingskenmerken ervan;
- informatie, waaronder afbeeldingen, over fraudedocumenten (vervalste, nagemaakte of pseudodocumenten) en de fraudekenmerken ervan;
- beknopte gegevens over vervalsingstechnieken;
- beknopte gegevens over de beveiligingskenmerken van authentieke documenten;
- statistieken over ontdekte fraudedocumenten.
- Het systeem kan ook handboeken, contactlijsten en informatie over authentieke reisdocumenten en de erkenning ervan door de lidstaten bevatten, aanbevelingen over doeltreffende manieren om specifieke vervalsingsmethoden op te sporen en andere nuttige informatie die hiermee verband houdt.
- De lidstaten, de EU en derde partijen moeten deze informatie aan het bij Verordening (EU) 2019/1896 (zie de samenvatting) opgezette Europees Grens- en kustwachtagentschap (Frontex) verstrekken. Technische ondersteuning voor Frontex kan worden geboden door het Agentschap van de Europese Unie voor het operationeel beheer van grootschalige IT-systemen op het gebied van vrijheid, veiligheid en recht (eu-LISA), dat is opgericht bij Verordening (EU) 2018/1726 (zie de samenvatting).
Toegang
Het FADO-systeem biedt gebruikers op verschillende niveaus toegang tot informatie.
- De Europese Commissie en Frontex, voor zover noodzakelijk voor de uitvoering van hun taken, alsmede bevoegde nationale instanties, zoals de politie, de grensbewaking en andere rechtshandhavingsinstanties, hebben beveiligde toegang tot het FADO-systeem, op een “need-to-know”-basis.
- Het grote publiek heeft toegang tot modellen van authentieke documenten of authentieke documenten met gepseudonimiseerde gegevens.
- Andere belanghebbenden kunnen in beperkte mate toegang krijgen tot de in het FADO-systeem opgeslagen informatie:
- andere instellingen, organen, instanties en agentschappen van de EU, waaronder Europol (Agentschap van de Europese Unie voor samenwerking op het gebied van rechtshandhaving), dat is opgericht bij Verordening (EU) 2016/794 (zie de samenvatting);
- derde partijen, zoals niet-EU-landen, territoriale entiteiten, internationale organisaties en andere entiteiten die onder het internationale recht vallen;
- particuliere entiteiten, zoals luchtvaartmaatschappijen en andere vervoerders.
- Persoonsgegevens worden beschermd door Verordening (EU) 2016/679 (zie de samenvatting):
- het gebruik van gegevens door politiële en justitiële instanties wordt met name beschermd door Richtlijn (EU) 2016/680 (zie de samenvatting);
- Frontex moet de regels van Verordening (EU) 2018/1725 (zie de samenvatting) toepassen.
Het FADO-systeem van Frontex
- Na de inwerkingtreding van Verordening (EU) 2020/493 werd het FADO-systeem, dat eerder door de Raad van de Europese Unie werd geëxploiteerd, door Frontex overgenomen.
- Een uitvoeringshandeling, Uitvoeringsbesluit (EU) 2023/729 van de Commissie, definieert de technische architectuur, de technische specificaties voor het invoeren en opslaan van informatie en de procedures voor de controle en verificatie van informatie in het FADO-systeem van Frontex.
- Hierdoor kan Frontex zorgen voor een goed en betrouwbaar functionerend systeem en de verkregen informatie tijdig en doeltreffend invoeren, waarbij de uniformiteit en kwaliteit van die informatie worden gewaarborgd volgens hoge normen. Op alle niveaus zullen passende documenten- en identiteitscontroles worden gewaarborgd. Het FADO-systeem biedt één toegangspunt voor gebruikers die informatie willen beheren of FADO-inhoud willen zoeken.
VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?
Verordening (EU) 2020/493 is sinds 26 april 2020 van toepassing.
ACHTERGROND
De verordening bouwt voort op het Schengenacquis waaraan, op basis van protocollen bij het Verdrag van Lissabon, bepaalde lidstaten al dan niet kunnen deelnemen.
- Denemarken heeft niet deelgenomen aan de aanneming van de verordening en is derhalve niet door de verordening gebonden en valt evenmin onder de toepassing ervan. Het land kan er echter binnen een periode van zes maanden na de inwerkingtreding van de verordening voor kiezen om deel te nemen.
- Ierland, dat geen lid is van het Schengengebied, heeft ervoor gekozen om deel te nemen.
- De overeenkomst is ook van toepassing op IJsland, Liechtenstein, Noorwegen en Zwitserland.
Zie voor meer informatie:
BELANGRIJKSTE DOCUMENT
Verordening (EU) 2020/493 van het Europees Parlement en de Raad van 30 maart 2020 over het systeem voor fraudedocumenten en authentieke documenten online (FADO) en tot intrekking van Gemeenschappelijk Optreden 98/700/JBZ van de Raad (PB L 107 van 6.4.2020, blz. 1-8).
GERELATEERDE DOCUMENTEN
Uitvoeringsbesluit (EU) 2023/729 van de Commissie van 30 maart 2023 betreffende de vaststelling van de technische architectuur, de technische specificaties voor het invoeren en opslaan van informatie en de procedures voor de controle en verificatie van informatie in het systeem voor fraudedocumenten en authentieke documenten online van de Europese grens- en kustwacht (“EBCG FADO”) (PB L 94 van 3.4.2023, blz. 66-72).
Verordening (EU) 2019/1896 van het Europees Parlement en de Raad van 13 november 2019 betreffende de Europese grens- en kustwacht en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 1052/2013 en Verordening (EU) 2016/1624 (PB L 295 van 14.11.2019, blz. 1-131).
Verordening (EU) 2018/1726 van het Europees Parlement en de Raad van 14 november 2018 betreffende het Agentschap van de Europese Unie voor het operationeel beheer van grootschalige IT-systemen op het gebied van vrijheid, veiligheid en recht (eu-LISA), tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1987/2006 en Besluit 2007/533/JBZ van de Raad en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 1077/2011 (PB L 295 van 21.11.2018, blz. 99-137).
Achtereenvolgende wijzigingen aan Verordening (EU) 2018/1726 werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.
Geconsolideerde versie van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie — Derde deel — Het beleid en intern optreden van de Unie — Titel V — De ruimte van vrijheid, veiligheid en recht — Hoofdstuk 5 — Politiële samenwerking — Artikel 87 (oud artikel 30 VEU) (PB C 202 van 7.6.2016, blz. 83-84).
Verordening (EU) 2016/794 van het Europees Parlement en de Raad van 11 mei 2016 betreffende het Agentschap van de Europese Unie voor samenwerking op het gebied van rechtshandhaving (Europol) en tot vervanging en intrekking van de Besluiten 2009/371/JBZ, 2009/934/JBZ, 2009/935/JBZ, 2009/936/JBZ en 2009/968/JBZ van de Raad (PB L 135 van 24.5.2016, blz. 53-114).
Zie de geconsolideerde versie.
Verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad van 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens en tot intrekking van Richtlijn 95/46/EG (algemene verordening gegevensbescherming) (PB L 119 van 4.5.2016, blz. 1-88).
Zie de geconsolideerde versie.
Richtlijn (EU) 2016/680 van het Europees Parlement en de Raad van 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens door bevoegde autoriteiten met het oog op de voorkoming, het onderzoek, de opsporing en de vervolging van strafbare feiten of de tenuitvoerlegging van straffen, en betreffende het vrije verkeer van die gegevens en tot intrekking van Kaderbesluit 2008/977/JBZ van de Raad (PB L 119 van 4.5.2016, blz. 89-131).
Zie de geconsolideerde versie.
Laatste bijwerking 03.01.2024