(1)

Il-pandemija tal-COVID-19 għandha effetti dannużi ħafna fuq l-istabbiltà ekonomika u finanzjarja fir-reġjuni tat-tkabbir u tal-viċinat. Is-sħab bħalissa qed jiffaċċjaw bilanċ ta’ pagamenti u sitwazzjoni fiskali dgħajfin u li qed jaggravaw b’pass mgħaġġel, bl-ekonomija dieħla f’reċessjoni. Hemm każ b’saħħtu biex l-Unjoni taġixxi malajr u b’mod deċiżiv b’appoġġ għal dawk l-ekonomiji. Din id-deċiżjoni għalhekk tkopri għaxart isħab: ir-Repubblika tal-Albanija, il-Bożnija-Ħerzegovina, il-Kosovo (*), il-Montenegro, ir-Repubblika tal-Maċedonja ta’ Fuq fir-reġjun tat-tkabbir; il-Georgia, ir-Repubblika tal-Moldova u l-Ukrajna fil-viċinat tal-Lvant u r-Renju Ħaxemita tal-Ġordan u r-Repubblika tat-Tuneżija fil-viċinat tan-Nofsinhar (“is-sħab”).

(2)

L-urġenza tal-assistenza hija relatata mal-ħtieġa immedjata li s-sħab ikollhom għall-fondi, flimkien ma’ dawk li se jiġu pprovduti permezz ta’ strumenti oħra tal-Unjoni u minn istituzzjonijiet finanzjarji internazzjonali, mill-Istati Membri u minn donaturi bilaterali oħra. Dan huwa neċessarju sabiex jinħoloq spazju ta’ politika ta’ terminu qasir biex l-awtoritajiet tas-sħab ikunu jistgħu jimplimentaw miżuri biex jikkumbattu r-riperkussjonijiet ekonomiċi milll-pandemija tal-COVID-19.

(3)

L-awtoritajiet ta’ kull pajjiż sieħeb u l-Fond Monetarju Internazzjonali (FMI) diġà qablu dwar programm li jkun appoġġat minn arranġament ta’ kreditu mal-FMI jew huma mistennija li jaqblu dalwaqt dwar tali programm.

(4)

L-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni jenħtieġ li tkun strument finanzjarju eċċezzjonali ta’ appoġġ mingħajr irbit u mhux speċifikat għall-bilanċ tal-pagamenti, bl-għan li tindirizza l-ħtiġijiet finanzjarji esterni immedjati tal-benefiċjarju, flimkien ma’ arranġament ta’ kreditu mal-FMI mhux prekawzjonarju li huwa soġġett għal programm miftiehem ta’ riformi ekonomiċi. Fil-kuntest tal-pandemija tal-COVID-19, jenħtieġ li l-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni tkun disponibbli wkoll għas-sħab li jibbenefikaw minn finanzjament ta’ emerġenza mill-FMI, li jista’ jingħata mingħajr azzjonijiet minn qabel u/jew kundizzjonalità, bħal permezz tal-Istrument ta’ Finanzjament Rapidu. Dik l-assistenza jenħtieġ għalhekk li tkun ta’ durata iqsar, limitata għal żewġ żborżi u tirfed l-implimentazzjoni ta’ programm ta’ politika li jkun jinkludi sett limitat ta’ miżuri ta’ riforma.

(5)

L-appoġġ finanzjarju mill-Unjoni lis-sħab huwa konsistenti mal-politiki tal-Unjoni tat-tkabbir u l-viċinat.

(6)

Peress li s-sħab huma jew is-sħab tal-adeżjoni jew ta’ qabel l-adeżjoni, jew koperti mill-Politika Ewropea tal-Viċinat, huma eliġibbli biex jirċievu l-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni.

(7)

Peress li hu mistenni li l-ħtiġijiet finanzjarji esterni tas-sħab li qed jiddeterjoraw b’mod drastiku, ikunu ħafna ogħla mir-riżorsi li jiflaħ jipprovdi l-FMI u l-istituzzjonijiet multilaterali l-oħra, l-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni li se tingħata lis-sħab, fiċ-ċirkostanzi eċċezzjonali ta’ bħalissa, hija kkunsidrata rispons xieraq għat-talbiet tas-sħab bħala sostenn għall-istabbilizzazzjoni ekonomika. L-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni tkun tappoġġa l-istabbilizzazzjoni ekonomika, filwaqt li tissupplimenta r-riżorsi li huma disponibbli skont l-arranġament ta’ kreditu tal-FMI.

(8)

Jenħtieġ li l-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni jkollha l-għan li tappoġġa r-ritorn ta’ sitwazzjoni ta’ finanzjament estern sostenibbli għas-sħab, u b’hekk tappoġġa żvilupp ekonomiku u soċjali mġedded.

(9)

L-ammont tal-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni huwa bbażat fuq stima preliminari tal-ħtiġijiet ta’ finanzjament estern residwu ta’ kull sieħeb u jqis il-kapaċità tiegħu ta’ awtofinanzjament bir-riżorsi proprji, partikolarment ir-riservi internazzjonali għad-dispożizzjoni tiegħu. L-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni jenħtieġ li tikkomplementa l-programmi u r-riżorsi li jipprovdu l-FMI u l-Bank Dinji. Id-determinazzjoni tal-ammont tal-assistenza tqis ukoll il-ħtieġa li tiġi żgurata l-kondiviżjoni ġusta tal-piż bejn l-Unjoni u donaturi oħrajn, kif ukoll l-implimentazzjoni diġà eżistenti tal-istrumenti ta’ finanzjament esterni l-oħrajn tal-Unjoni u l-valur miżjud tal-involviment ġenerali tal-Unjoni.

(10)

Jenħtieġ li l-Kummissjoni tiżgura li l-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni tkun legalment u sostanzjalment f’konformità mal-prinċipji u l-objettivi ewlenin u l-miżuri meħuda fl-oqsma differenti tal-azzjoni esterna u politiki rilevanti oħra tal-Unjoni.

(11)

Jenħtieġ li l-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni tappoġġa l-politika esterna tal-Unjoni fir-rigward tas-sħab. Il-Kummissjoni u s-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna (SEAE) jenħtieġ li jaħdmu flimkien mill-qrib matul l-operazzjoni ta’ assistenza makrofinanzjarja sabiex jikkoordinaw il-politika esterna tal-Unjoni u jiżguraw il-konsistenza tagħha.

(12)

Jenħtieġ li l-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni tkun tappoġġa l-impenn tas-sħab favur valuri kondiviżi mal-Unjoni, fosthom id-demokrazija, l-istat tad-dritt, il-governanza tajba, ir-rispett għad-drittijiet tal-bniedem, l-iżvilupp sostenibbli u t-tnaqqis tal-faqar, kif ukoll l-impenn tagħhom favur il-prinċipji ta’ kummerċ li hu miftuħ, ibbażat fuq regoli u ġust.

(13)

Jenħtieġ li prekundizzjoni biex tingħata l-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni tkun li s-sħab jirrispettaw il-mekkaniżmi demokratiċi effettivi, inklużi s-sistema parlamentari multipartitarja, u l-istat tad-dritt, u jiggarantixxu r-rispett għad-drittijiet tal-bniedem. Barra minn hekk, jenħtieġ li l-objettivi speċifiċi tal-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni jsaħħu l-effiċjenza, it-trasparenza u l-obbligu ta’ rendikont tas-sistemi ta’ ġestjoni tal-finanzi pubbliċi fis-sħab u jippromwovu r-riformi strutturali li għandhom l-għan li jappoġġaw it-tkabbir sostenibbli u l-konsolidazzjoni fiskali. Il-Kummissjoni u s-SEAE jenħtieġ li jimmonitorjaw kemm it-twettiq tal-prekundizzjonijiet kif ukoll il-ksib ta’ dawk l-objettivi.

(14)

Sabiex jiġi żgurat li l-interessi finanzjarji tal-Unjoni marbuta mal-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni jiġu mħarsa b’mod effiċjenti, jenħtieġ li s-sħab jieħdu miżuri xierqa biex jipprevjenu u jikkumbattu l-frodi, il-korruzzjoni u kull irregolarità oħra marbuta ma’ dik l-assistenza. Barra minn hekk, jenħtieġ li jsiru provvedimenti biex il-Kummissjoni tkun tista’ twettaq verifiki, biex il-Qorti tal-Awdituri tkun tista’ twettaq awditi u biex l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew ikun jista’ jħaddem il-kompetenzi tiegħu.

(15)

Ir-rilaxx tal-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni huwa mingħajr preġudizzju għas-setgħat tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (bħala l-awtorità baġitarja).

(16)

L-ammonti tal-provvediment meħtieġ għall-assistenza makrofinanzjarja jenħtieġ li jkunu konsistenti mal-approprjazzjonijiet baġitarji previsti fil-qafas finanzjarju pluriennali.

(17)

Jenħtieġ li l-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni tiġi ġestita mill-Kummissjoni. Sabiex ikun żgurat li l-Parlament Ewropew u l-Kunsill ikunu jistgħu jsegwu l-implimentazzjoni ta’ din id-Deċiżjoni, jenħtieġ li l-Kummissjoni tinfurmahom regolarment bl-iżviluppi marbutin ma’ dik l-assistenza u tipprovdilhom bid-dokumenti rilevanti.

(18)

Sabiex jiġu ggarantiti kundizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni ta’ din id-Deċiżjoni, jenħtieġ li l-Kummissjoni tingħata setgħat ta’ implimentazzjoni. Jenħtieġ li dawk is-setgħat jitħaddmu skont ir-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (2).

(19)

Jenħtieġ li l-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni tkun soġġetta għal kundizzjonijiet ta’ politika ekonomika, li jiġu stabbiliti f’Memorandum ta’ Qbil ("il-MtQ"). Sabiex jiġu ggarantiti kundizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni u għal raġunijiet ta’ effiċjenza, jenħtieġ li l-Kummissjoni tingħata s-setgħa li tinnegozja tali kundizzjonijiet mal-awtoritajiet tas-sħab taħt is-superviżjoni tal-kumitat tar-rappreżentanti tal-Istati Membri skont ir-Regolament (UE) Nru 182/2011. Skont dak ir-Regolament, jenħtieġ li l-proċedura konsultattiva, bħala regola ġenerali, tapplika fil-każijiet kollha għajr kif previst f’dak ir-Regolament. Meta wieħed iqis l-impatt potenzjalment sinifikanti tal-assistenza ta’ aktar minn EUR 90 miljun, huwa xieraq li l-proċedura ta’ eżami kif speċifikata fir-Regolament (UE) Nru 182/2011 tintuża għall-operazzjonijiet li jeċċedu dak il-limitu. Meta wieħed iqis l-assistenza makrofinanzjarja tal-Unjoni lil kull sieħeb, jenħtieġ li tapplika l-proċedura konsultattiva għall-adozzjoni tal-MtQ mal-Montenegro, filwaqt li l-proċedura ta’ eżami jenħtieġ li tapplika għall-adozzjoni tal-MtQ mas-sħab l-oħrajn koperti minn din id-Deċiżjoni, u bl-istess mod għal kull tnaqqis, sospensjoni jew kanċellazzjoni ta’ dik l-assistenza.

(20)

Minħabba li l-għan ta' din id-Deċiżjoni, jiġifieri li jiġu appoġġati l-ekonomiji tas-sħab li qed jiffaċċjaw bilanċ ta’ pagamenti u sitwazzjoni fiskali dgħajfin u li qed jaggravaw b’pass mgħaġġel, bl-ekonomija dieħla f’reċessjoni, bħala konsegwenza tal-pandemija tal-COVID-19, ma jistax jinkiseb b'mod suffiċjenti mill-Istati Membri iżda jista’ minħabba l-iskala u l-effetti tal-azzjoni, jinkiseb aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista' tadotta miżuri, f'konformità mal-prinċipju ta' sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea. F'konformità mal-prinċipju ta' proporzjonalità kif stabbilit f'dak l-Artikolu, din id-Deċiżjoni ma tmurx lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex jinkiseb dak l-għan.

(21)

Minħabba l-urġenza li tirriżulta miċ-ċirkostanzi eċċezzjonali kkawżati mill-pandemija tal-COVID-19, ġie kkunsidrat xieraq li tiġi prevista eċċezzjoni għall-perjodu ta' tmien ġimgħat imsemmi fl-Artikolu 4 tal-Protokoll Nru 1 dwar ir-rwol tal-Parlamenti nazzjonali fl-Unjoni Ewropea, anness mat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea, mat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea u mat-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea għall-Enerġija Atomika.

(22)

Jenħtieġ li din id-Deċiżjoni tidħol fis-seħħ b’urġenza fil-jum wara dak tal-pubblikazzjoni tagħha f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea,