Regoli dwar l-importazzjoni u l-esportazzjoni ta’ armi tan-nar, komponenti essenzjali u munizzjon

PUNTI EWLENIN

Dan ir-regolament jistabbilixxi qafas armonizzat u operat diġitalment għall-kontroll tal-importazzjoni, tal-esportazzjoni u tat-tranżitu tal-armi tan-nar, tal-komponenti essenzjali u tal-munizzjon, filwaqt li jiżgura t-traċċabbiltà¹, il-kontrolli tas-sigurtà u l-infurzar madwar l-UE.

Kamp ta’ applikazzjoni u applikazzjoni

Ir-regolament japplika għall-operazzjonijiet ta’ importazzjoni, esportazzjoni u tranżitu li jinvolvu armi tan-nar ċivili, il-komponenti essenzjali tagħhom u l-munizzjon, filwaqt li jistabbilixxi eżenzjonijiet u derogi speċifiċi:

• japplika għal armi tan-nar, komponenti essenzjali, munizzjon, armi tal-allarm u tas-sinjal, flimkien ma’ armi tan-nar nofshom lesti, komponenti essenzjali nofshom lesti u moderaturi tal-ħoss elenkati fl-Anness I, u armi tan-nar diżattivati kif definiti fid-Direttiva (UE) 2021/555 (ara s-sommarju);
• l-eżenzjonijiet jinkludu trasferimenti għall-forzi armati, għall-pulizija u għall-awtoritajiet pubbliċi, jew għall-użu uffiċjali minn tali korpi;
• id-derogi japplikaw għal ċerti proċeduri doganali u oġġetti elenkati taħt awtorizzazzjonijiet li jkunu għaddejjin;
• L-Istati Membri jistgħu jadottaw restrizzjonijiet kwantitattivi fuq l-importazzjoni minħabba raġunijiet ta’ politika pubblika, sigurtà pubblika jew PI;
• ir-regolament ma japplikax għal trasferimenti intra-UE (li jibqgħu rregolati mid-Direttiva 2021/555).

Rekwiżiti u proċeduri tal-importazzjoni

L-importazzjonijiet kollha ta’ armi tan-nar elenkati u oġġetti relatati jridu jikkonformaw ma’ regoli stretti ta’ dokumentazzjoni, immarkar u reġistrazzjoni biex jiġu żgurati t-traċċabbiltà u l-użu legali:

• l-importaturi jeħtiġilhom jirreġistraw u jżommu rekords għal 20 sena, u jipprovdu d-dettalji tal-oriġini/tad-destinazzjoni lill-awtoritajiet fuq talba;
• l-armi tan-nar jeħtiġilhom ikollhom fuqhom marki permanenti qabel l-iżdoganar tal-merkanzija;
• l-armi tan-nar diżattivati jirrikjedu ċertifikati validi u marki mtellgħin fis-sistema elettronika ta’ liċenzjar;
• armi tal-allarm u tas-sinjal approvati biss jistgħu jiġu importati; il-Kummissjoni Ewropea għandha żżomm reġistru miftuħ ta’ mudelli konvertibbli u mhux konvertibbli.

Awtorizzazzjonijiet u kontrolli tal-importazzjoni

L-importazzjoni ta’ oġġetti elenkati ġeneralment tirrikjedi awtorizzazzjoni minn qabel permezz ta’ sistema elettronika għall-UE kollha:

• l-applikazzjonijiet jistgħu jsiru minn persuni awtorizzati skont id-Direttiva 2021/555; għal oġġetti nofshom lesti, huma eliġibbli biss in-negozjanti u s-sensara awtorizzati;
• l-awtoritajiet jeħtiġilhom jipproċessaw l-applikazzjonijiet fi żmien 90 jum ta’ xogħol (jew f’ċerti każijiet 110 ijiem), inklużi kontrolli fuq l-istorja kriminali u l-oġġetti misruqa (permezz tas-sistema ta’ informazzjoni ta’ Schengen);
• l-awtorizzazzjonijiet jistgħu jiġu annullati jew revokati, u dawk validi għal aktar minn sentejn huma soġġetti għal rieżami regolari bbażat fuq ir-riskju.

Importazzjonijiet temporanji u proċeduri simplifikati

Eżenzjonijiet speċifiċi u awtorizzazzjonijiet simplifikati huma pprovduti għal importazzjonijiet temporanji għal użu mhux kummerċjali jew kulturali:

• l-importaturi mhux stabbiliti fl-UE jistgħu japplikaw għal awtorizzazzjonijiet ta’ darba għall-wiri, għat-tiswija, għall-ittestjar jew għall-użu sportiv;
• awtorizzazzjonijiet nazzjonali ġenerali ta’ importazzjoni jistgħu japplikaw għal oġġetti tal-Kategorija C f’avvenimenti speċifiċi għall-kaċċaturi, għall-parteċipanti f’reċta storika jew għad-dilettanti tal-isparar; ir-rekwiżiti minimi għat-termini u l-kundizzjonijiet li għandhom jiġu inklużi f’tali awtorizzazzjonijiet għandhom jiġu definiti mill-Kummissjoni permezz ta’ att ta’ implimentazzjoni;
• Ir-residenti tal-UE b’pass Ewropew ta’ armi tan-nar jistgħu jimportaw mill-ġdid l-armi tan-nar taħt ċerti kundizzjonijiet, dment li d-dokumentazzjoni doganali tinkludi referenzi għall-esportazzjoni minn qabel.

Movimenti li jinvolvu diversi Stati Membri

Il-movimenti li jinvolvu diversi Stati Membri jirrikjedu koordinazzjoni u approvazzjoni minn qabel mill-awtoritajiet affettwati kollha:

• l-awtoritajiet awtorizzanti jeħtiġilhom jitolbu l-opinjonijiet ta’ Stati Membri oħra, li jridu jingħataw fi żmien 10 ijiem tax-xogħol;
• kwalunkwe oġġezzjoni tirriżulta f’rifjut tal-moviment;
• il-komunikazzjoni kollha ssir permezz tas-sistema elettronika ċentrali ta’ liċenzjar.

Awtorizzazzjonijiet tal-esportazzjoni u tal-riesportazzjoni

L-esportazzjoni ta’ armi tan-nar u oġġetti relatati barra mill-UE tirrikjedi awtorizzazzjoni minn qabel, bl-eċċezzjoni ta’ esportazzjonijiet jew riesportazzjonijiet temporanji:

• l-esportaturi jeħtiġilhom ikollhom awtorizzazzjoni valida u jipprovdu dokumenti ta’ sostenn bħal awtorizzazzjonijiet ta’ importazzjoni minn pajjiżi ta’ destinazzjoni u dikjarazzjonijiet tal-utent finali;
• l-esportaturi jeħtiġilhom jissottomettu wkoll ċertifikati ta’ diżattivazzjoni meta applikabbli;
• l-awtorizzazzjonijiet ġenerali nazzjonali tal-esportazzjoni jistgħu jiġu adottati iżda jridu jiġu nnotifikati lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri l-oħra.

Proċess ta’ awtorizzazzjoni u raġunijiet ta’ rifjut

Il-proċeduri tal-awtorizzazzjoni tal-esportazzjoni jinkludu l-koordinazzjoni transfruntiera, l-iskrinjar tas-sigurtà u l-iskedi ta’ żmien definiti:

• iż-żmien għall-ipproċessar huwa sa 90 jum ta’ xogħol (jew 110 ijiem b’ġustifikazzjoni);
• il-validità tal-awtorizzazzjonijiet hija limitata u trid tkun allinjata mar-regoli tal-importazzjoni tal-pajjiż tad-destinazzjoni;
• ir-raġunijiet għar-rifjut jinkludu embargos, ksur fil-passat jew oġġezzjonijiet minn Stat Membru ieħor;
• ir-rifjuti tal-passat iridu jitqiesu f’applikazzjonijiet ġodda.

Traċċabbiltà u dokumentazzjoni

Japplikaw rekwiżiti stretti ta’ dokumentazzjoni u mmarkar matul l-operazzjonijiet kollha biex jiġu żgurati r-responsabbiltà u t-traċċabbiltà:

• id-dokumenti tal-esportazzjoni u tat-tranżitu jridu jsegwu l-mudelli fl-Annessi III u IV;
• l-esportaturi jeħtiġilhom jinfurmaw lill-pajjiżi ta’ tranżitu u jipprovdu prova tal-wasla fil-pajjiż ta’ destinazzjoni fi żmien 45 jum;
• ir-regoli dwar l-immarkar mid-Direttiva 2021/555 japplikaw qabel l-approvazzjoni tal-esportazzjoni.

Proċeduri simplifikati ta’ esportazzjoni u riesportazzjoni

Ċerti esportazzjonijiet u riesportazzjonijiet temporanji (eż. minn residenti tal-UE li jkunu qed jivvjaġġaw għal kaċċa jew avvenimenti sportivi) huma eżentati minn awtorizzazzjoni sħiħa, iżda xorta jirrikjedu notifika elettronika minn qabel. F’każijiet bħal dawn, il-vjaġġaturi jeħtiġilhom iġorru fuqhom pass Ewropew validu ta’ armi tan-nar, speċjalment meta jkunu qed jiġu ttrasportati armi tan-nar bl-ajru. Anke fejn japplikaw proċeduri simplifikati, l-awtorità kompetenti żżomm is-setgħa li tissospendi jew timblokka l-esportazzjoni sa 30 jum jekk ikun hemm raġunijiet raġonevoli biex wieħed jissuspetta użu ħażin jew nuqqas ta’ konformità.

Rwoli tal-awtoritajiet u miżuri ta’ infurzar

L-awtoritajiet nazzjonali kompetenti huma responsabbli għall-valutazzjoni tar-riskji għas-sigurtà, għall-ħruġ tal-awtorizzazzjonijiet u għall-iżgurar tal-konformità:

• id-deċiżjonijiet kollha ta’ awtorizzazzjoni jiġu rreġistrati fis-sistema elettronika u kondiviżi bejn l-Istati Membri;
• il-penali applikabbli għall-ksur ta’ dan ir-regolament iridu jkunu effettivi, proporzjonati u dissważivi;
• hija meħtieġa protezzjoni tal-informatur² f’konformità mad-Direttiva (UE) 2019/1937 (ara s-sommarju).

Verifiki wara l-vjaġġ u kooperazzjoni ma’ pajjiżi mhux tal-UE

L-awtoritajiet jistgħu jwettqu verifiki wara l-vjaġġ f’kooperazzjoni mal-pajjiżi ta’ destinazzjoni biex jiżguraw li l-użu finali jikkonforma mal-awtorizzazzjonijiet:

• l-aġenziji doganali u aġenziji oħra jeħtiġilhom jiskambjaw informazzjoni permezz ta’ pjattaformi tal-UE għall-ġestjoni tar-riskju;
• l-oġġetti li jinstabu li ma jkunux konformi jistgħu jinżammu, jinqerdu jew jinqabdu wara proċess ġust.

Liċenzjar diġitali u integrazzjoni tas-sistema

Sistema elettronika ċentralizzata u sigura ta’ liċenzjar se tittratta l-proċeduri ta’ awtorizzazzjoni, il-komunikazzjonijiet u l-monitoraġġ tal-konformità kollha għall-movimenti tal-armi tan-nar madwar l-UE. Il-Kummissjoni hija responsabbli għall-istabbiliment u għall-ġestjoni ta’ din is-sistema kriptata, li jeħtiġilha tkun kompletament operattiva sat-12 ta’ Frar 2027. Aktar tard se tiġi integrata fit-tieqa unika doganali tal-UE sat-12 ta’ Frar 2031. L-ipproċessar kollu tad-data taħt din is-sistema jrid ikun konformi mar-Regolament Ġenerali dwar il-Protezzjoni tad-Data (UE) 2016/679 (ara s-sommarju), filwaqt li jiġu żgurati salvagwardji tal-privatezza kemm għall-applikanti kif ukoll għall-awtoritajiet.

Monitoraġġ, koordinazzjoni u rappurtar

L-awtoritajiet nazzjonali jeħtiġilhom jikkoordinaw u jirrappurtaw statistika annwali dwar l-infurzar u l-kontrolli lill-Kummissjoni għas-sorveljanza tal-politika u għat-trasparenza:

• ir-rekords tal-awtorizzazzjoni jridu jinħażnu għal 20 sena;
• ir-rapporti nazzjonali annwali jridu jinkludu ċifri dwar l-armi tal-allarm u tas-sinjal importati u aġġornamenti tal-implimentazzjoni;
• il-Kummissjoni jeħtiġilha tippubblika sommarji annwali u tippresjedi l-Grupp ta’ Koordinazzjoni dwar l-Importazzjonijiet u l-Esportazzjonijiet tal-Armi tan-Nar.

Implimentazzjoni u dispożizzjonijiet tranżizzjonali

Ir-regolament jinkludi skadenzi għall-implimentazzjoni nazzjonali u arranġamenti tranżizzjonali għall-awtorizzazzjonijiet eżistenti:

• L-Istati Membri jeħtiġilhom jaħtru awtoritajiet nazzjonali sat-12 ta’ Awwissu 2025;
• ir-regolament japplika bis-sħiħ mit-12 ta’ Frar 2029;
• l-artikoli dwar ir-restrizzjonijiet nazzjonali, l-istabbiliment ta’ sistemi tal-IT u l-obbligi ta’ rappurtar, flimkien mar-regoli ta’ infurzar, japplikaw mill-1 ta’ Frar 2025;
• l-awtorizzazzjonijiet eżistenti jibqgħu validi sa 12-il xahar wara t-12 ta’ Frar 2029.

Kuntest legali

Ir-regolament jemenda r-Regolament (UE) Nru 258/2012 (ara s-sommarju).