Sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (It-Tieni Awla) tat-22 ta’ Diċembru 2010 (talba għal deċiżjoni preliminari tal-Kammergericht Berlin — il-Ġermanja) — DEB Deutsche Energiehandels-und Beratungsgesellschaft mbH vs Bundesrepublik Deutschland

(Kawża C-279/09) (1)

(Protezzjoni ġudizzjarja effettiva tad-drittijiet ibbażati fuq id-dritt tal-Unjoni - Dritt ta’ aċċess għal qorti - Għajnuna legali - Leġiżlazzjoni nazzjonali li tirrifjuta l-għajnuna legali lil persuni ġuridiċi fin-nuqqas ta’ ‘interessi ġenerali’)

2011/C 55/15

Lingwa tal-kawża: il-Ġermaniż

Qorti tar-rinviju

Kammergericht Berlin

Partijiet fil-kawża prinċipali

Rikorrenti: DEB Deutsche Energiehandels-und Beratungsgesellschaft mbH

Konvenut: Bundesrepublik Deutschland

Suġġett

Talba għal deċiżjoni preliminari — Kammergericht Berlin — Interpretazzjoni tal-prinċipju ta’ effettività — Kompatibbiltà ta’ dan il-prinċipju ma’ leġiżlazzjoni nazzjonali li tiċħad l-għajnuna legali lill-persuni ġuridiċi fin-nuqqas ta’ “interessi ġenerali” — Kawża għad-danni kontra Stat Membru minħabba t-traspożizzjoni tardiva ta’ direttivi Komunitarji

Dispożittiv

Il-prinċipju ta’ protezzjoni ġudizzjarja effettiva, kif stabbilit fl-Artikolu 47 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea, għandu jiġi interpretat fis-sens li ma huwiex eskluż li dan jiġi invokat minn persuni ġuridiċi u li l-għajnuna mogħtija b’applikazzjoni ta’ dak il-prinċipju tista’, tkopri, b’mod partikolari, l-eżenzjoni mill-ħlas tad-depożitu fuq l-ispejjeż tal-proċeduri u/jew l-assistenza ta’ avukat.

F’dan ir-rigward hija l-qorti nazzjonali li għandha tivverifika jekk il-kundizzjoniijiet għall-għoti tal-għajnuna legali jikkostitwixxux limitazzjoni tad-dritt ta’ aċċess għall-qrati li tippreġudika dan id-dritt fis-sustanza tiegħu stess, jekk humiex intiżi sabiex jilħqu għan leġittimu u jekk teżistix relazzjoni raġonevoli ta’ proporzjonalità bejn il-mezzi użati u l-għan imsemmi.

Fil-kuntest ta’ dik l-evalwazzjoni, il-qorti nazzjonali tista’ tieħu inkunsiderazzjoni s-suġġett tal-kawża, il-probabbiltajiet ta’ suċċess ta’ min jitlob l-għajnuna, il-gravità tal-importanza għalih, il-kumplessità tad-dritt u tal-proċedura applikabbli kif ukoll il-kapaċità ta’ dak li jitlob l-għajnuna li jiddefendi b’mod effettiv il-kawża tiegħu. Sabiex tevalwa l-proporzjonalità, il-qorti nazzjonali tista’ tieħu inkunsiderazzjoni wkoll l-ammont tal-ispejjeż tal-proċeduri li fuqhom għandu jitħallas depożitu u tal-karattru insuperabbli jew le tal-ostakolu li huma eventwalment jikkostitwixxu għall-aċċess għall-ġustizzja.

Fir-rigward b’mod iktar speċjali tal-persuni ġuridiċi, il-qorti nazzjonali tista’ tieħu inkunsiderazzjoni s-sitwazzjoni ta’ dawn tal-aħħar. Barra minn hekk, hija tista’ tieħu inkunsiderazzjoni, b’mod partikolari, il-forma u l-għan ta’ lukru jew le tal-persuna ġuridika inkwistjoni kif ukoll il-kapaċità finanzjarja tas-soċji jew tal-azzjonisti tagħha u l-possibbiltà ta’ dawn tal-aħħar, li jiksbu l-ammonti neċessarji għall-preżentata tal-azzjoni legali.

(1)  ĠU C 267, 07.11.2009.