Creat le haghaidh seirbhíseoirí creidmheasa agus ceannaitheoirí creidmheasa

ACHOIMRE AR:

Treoir (AE) 2021/2167 maidir le seirbhíseoirí creidmheasa agus ceannaitheoirí creidmheasa

CAD IS AIDHM LEIS AN TREOIR?

• Déanann sé comhchuibhiú ar na rialacha maidir le seirbhíseoirí creidmheasa* agus ceannaitheoirí creidmheasa* de chearta creidiúnaí faoi chomhaontú creidmheasa neamhthuillmheach.
• Is é is aidhm dó tacú le margaí tánaisteacha a fhorbairt le haghaidh iasachtaí neamhthuillmheacha* san Aontas Eorpach (AE), ní bhaineann díol na n-iasachtaí sin an bonn de chearta iasachtaithe.

PRÍOMHPHOINTÍ

Cé is moite de roinnt díolúintí a shainítear go soiléir, tá feidhm ag an treoir maidir le seirbhíseoirí creidmheasa agus ceannaitheoirí creidmheasa araon a bhaineann le cearta creidiúnaí faoi chomhaontú creidmheasa neamhthuillmheach.

Seirbhíseoirí creidmheasa a údarú

Ní mór do sheirbhíseoirí creidmheasa:

• údarú a éileamh ón údarás náisiúnta ábhartha;
• coinníollacha áirithe a chomhlíonadh (is forais chun iarratas a dhiúltú iad an mhainneachtain sin a dhéanamh), go háirithe:
  • a bheith ina dhuine dlítheanach agus a bheith cláraithe nó a gceannoifig sa Bhallstát AE sin,
  • a thaispeáint go bhfuil dea-cháil ar chomhaltaí a gcomhlachtaí bainistíochta nó riaracháin le taifead póilíneachta glaine, nár dearbhaíodh ina bhféimheach iad agus go bhfuil an t-eolas agus an taithí acu chun gníomhú go hinniúil agus go freagrach,
  • rialachas láidir agus rialuithe inmheánacha leordhóthanacha a úsáid,
  • rialacha a leanúint maidir le hiasachtaithe a chosaint agus maidir le caitheamh go cothrom agus go dícheallach leo agus maidir lena ngearán a thaifeadadh agus a láimhseáil saor in aisce,
  • nósanna imeachta leordhóthanacha maidir le frithsciúradh airgid agus maoiniú sceimhlitheoireachta a chur i bhfeidhm,
  • beidh siad faoi réir na gceanglas náisiúnta maidir le tuairisciú agus nochtadh poiblí.

Ní mór do na húdaráis inniúla náisiúnta:

• nós imeachta údarúcháin a chur i bhfeidhm le haghaidh seirbhíseoirí creidmheasa lena gceanglaítear orthu a chruthú go gcomhlíonann siad na coinníollacha go léir;
• cinneadh a dhéanamh laistigh de 90 lá maidir le húdarú a dheonú nó a dhiúltú;
• cumhachtaí maoirseachta, imscrúdaitheacha agus smachtbhannaí a bheith acu agus féadfaidh siad, in imthosca áirithe, údarú a tharraingt siar;
• clár ar líne de gach seirbhíseoir creidmheasa atá inrochtana don phobal a choinneáil;
• ceadú, faoi réir coinníollacha áirithe, do sheirbhíseoirí creidmheasa atá údaraithe i mBallstát amháin chun cleachtadh in áit eile san AE.

Ní mór do cheannaitheoirí creidmheasa agus do sheirbhíseoirí creidmheasa, agus iad ag déileáil le hiasachtaithe:

• gníomhú de mheon macánta, go cothrom agus go gairmiúil;
• faisnéis a sholáthar d’iasachtaithe nach bhfuil míthreorach, doiléir ná bréagach;
• faisnéis phearsanta agus príobháideachas iasachtaithe a urramú agus a chosaint;
• gan iasachtaithe a chiapadh, a chomhéigniú ná tionchar míchuí a imirt orthu;
• an fhaisnéis seo a leanas a chur ar fáil don iasachtaí tar éis cearta creidiúnaí a aistriú agus roimh an gcéad bhailiú fiach, nó aon uair a iarrfaidh iasachtaí amhlaidh:
  • dáta aistrithe agus céannacht agus sonraí teagmhála an cheannaitheora creidmheasa,
  • na méideanna atá le híoc ag an iasachtaí, arna miondealú i gcaipiteal, ús, táillí agus muirir eile,
  • ráiteas lena ndeimhnítear go bhfuil feidhm i gcónaí ag gach dlí ábhartha AE agus náisiúnta,
  • ainm, seoladh agus sonraí teagmhála na n-údarás náisiúnta ábhartha.

An ceart chun faisnéise

Ní mór d’institiúidí creidmheasa:

• faisnéis a sholáthar do cheannaitheoirí creidmheasa ionchasacha maidir le cearta creidiúnaí ionas gur féidir leo féin measúnú a dhéanamh ar an dóchúlacht go ndéanfar an iasacht gan íoc a aisghabháil;
• faisnéis a thabhairt, amhail sonraí na gceannaitheoirí creidmheasa agus iarmhéid comhiomlán gan íoc na bpunann creidmheasa aistrithe, lena n-áirítear a líon agus a méid, dá n-údaráis náisiúnta dhá uair sa bhliain.

Ní mór do cheannaitheoirí creidmheasa a aistríonn cearta creidiúnaí, dhá uair sa bhliain agus b’fhéidir gach ráithe, sonraí an cheannaitheora nua agus faisnéis amhail an t-iarmhéid comhiomlán gan íoc a thabhairt do na húdaráis ábhartha.

Tá na Ballstáit freagrach as pionóis riaracháin iomchuí agus bearta feabhais a bhunú i leith sáruithe ar an treoir.

Eisíonn an tÚdarás Baincéireachta Eorpach treoirlínte agus caighdeáin theicniúla maidir le gnéithe mionsonraithe den treoir.

Leasaítear leis an treoir Treoir 2008/48/CE (féach achoimre) agus Treoir 2014/17/AE (féach achoimre).

Tuairiscíonn an Coimisiún Eorpach ar na nithe seo a leanas:

• leordhóthanacht an chreata rialála do Pharlaimint na hEorpa agus do Chomhairle an Aontais Eorpaigh faoin 29 Nollaig 2023;
• an mheastóireacht a rinne sí ar an treoir chuig an bParlaimint, chuig an gComhairle agus chuig Coiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa faoin 29 Nollaig 2026.

CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME NA RIALACHA?

• B’éigean an treoir a thrasuí sa dlí náisiúnta faoin 28 Nollaig 2021. Tá feidhm ag na rialacha sin ón 30 Nollaig 2023.
• I gcomhréir leis an dlí náisiúnta ar 30 Nollaig 2023, beidh cead ag eintitis atá i mbun gníomhaíochtaí seirbhísithe creidmheasa cheana féin leanúint de sin a dhéanamh ina mBallstát baile go dtí an 29 Meitheamh 2024 nó go dtí an dáta a bhfaighidh siad údarú i gcomhréir leis an treoir seo, cibé acu is túisce.

CÚLRA

• Meastar go ginearálta go bhfuil iasacht bainc neamhthuillmheach nuair a théann níos mó ná 90 lá thart agus nuair nach n-íocann an t-iasachtaí na tráthchodanna nó an t-ús a comhaontaíodh, nó nuair nach dócha go n-aisíocfar í.
• Le bainistiú éifeachtúil iasachtaí neamhthuillmheacha, laghdaítear rioscaí i gcláir chomhardaithe na mbanc, rud a chuireann ar a gcumas díriú ar iasachtaí a thabhairt do ghnólachtaí agus do dhaoine aonair.

PRÍOMHTHÉARMAÍ

PRÍOMHDHOICIMÉAD

Treoir (AE) 2021/2167 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 24 Samhain 2021 maidir le seirbhíseoirí creidmheasa agus ceannaitheoirí creidmheasa agus lena leasaítear Treoir 2008/48/CE agus Treoir 2014/17/AE (IO L 438, 8.12.2021, lgh. 1–37).

DOICIMÉID GHAOLMHARA

Treoir 2014/17/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 4 Feabhra 2014 maidir le comhaontuithe creidmheasa do thomhaltóirí a bhaineann le maoin chónaithe dho–aistrithe agus lena leasaítear Treoir 2008/48/CE agus Treoir 2013/36/AE agus Rialachán (AE) Uimh. 1093/2010 (IO L 60, 28.2.2014, lgh. 34–85).

Rinneadh leasuithe comhleanúnacha ar Threoir 2014/17/AE a chorprú sa bhuntéacs. Níl de luach ar an leagan comhdhlúite seo ach luach doiciméadach amháin.

Rialachán (AE) Uimh. 575/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 26 Meitheamh 2013 maidir le ceanglais stuamachta i gcomhair institiúidí infheistíochta agus gnólachtaí infheistíochta agus lena leasaítear Rialachán (AE) Uimh. 648/2012 (IO L 176, 27.6.2013, lgh. 1–337).

Féach an leagan comhdhlúite.

Rialachán (AE) Uimh. 1092/2010 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 24 Samhain 2010 maidir le formhaoirseacht stuamachta ar an macraileibhéal ag an Aontas Eorpach ar an gcóras airgeadais agus lena mbunaítear Bord Eorpach um Riosca Sistéamach (IO L 331, 15.12.2010, lgh. 1-11).

Féach an leagan comhdhlúite.

Rialachán (AE) Uimh. 1093/2010 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 24 Samhain 2010 lena mbunaítear Údarás Maoirseachta Eorpach (an tÚdarás Baincéireachta Eorpach), lena leasaítear Cinneadh Uimh. 716/2009/CE agus lena n–aisghairtear Cinneadh 2009/78/CE ón gCoimisiún (IO L 331, 15.12.2010, lgh. 12–47).

Féach an leagan comhdhlúite.

Treoir 2008/48/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 23 Aibreán 2008 maidir le comhaontuithe creidmheasa do thomhaltóirí agus lena n–aisghairtear Treoir 87/102/CEE ón gComhairle (IO L 133, 22.5.2008,, lgh. 66–92).

Féach an leagan comhdhlúite.

Nuashonraithe 27.04.2022