27.4.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 114/64

(1)

Εντός της Κοινότητας υφίσταται η ανάγκη βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, κατά την τελική χρήση, διαχείρισης της ζήτησης ενεργείας και προώθησης της παραγωγής ανανεώσιμης ενεργείας, επειδή είναι σχετικώς περιορισμένες οι δυνατότητες, βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα, κάθε άλλης επιρροής στους όρους του ενεργειακού εφοδιασμού και στις συνθήκες διανομής, είτε με αύξηση της δυναμικότητας είτε με βελτίωση της μεταφοράς και διανομής. Συνεπώς, η παρούσα οδηγία συμβάλλει στη βελτίωση της ασφαλείας εφοδιασμού.

(2)

Η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κατά την τελική χρήση θα συμβάλει επίσης στη μείωση της κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας, στον περιορισμό των εκπομπών CO2 και άλλων αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και συνεπώς στην πρόληψη των επικινδύνων μεταβολών του κλίματος. Οι εκπομπές αυτές συνεχίζουν να αυξάνονται, έτσι ώστε καθίσταται όλο και πιο δύσκολη η εκπλήρωση των δεσμεύσεων που αναλήφθηκαν στο Κιότο. Οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες του ενεργειακού τομέα προκαλούν το 78 % των εκπομπών θερμοκηπιακών αερίων της Κοινότητας. Το έκτο κοινοτικό πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον, το οποίο θέσπισε η απόφαση αριθ. 1600/2002/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4), προβλέπει περαιτέρω μειώσεις που απαιτούνται για να επιτευχθεί ο μακροπρόθεσμος στόχος της σύμβασης-πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την αλλαγή κλίματος, που συνίσταται στη σταθεροποίηση των συγκεντρώσεων θερμοκηπιακών αερίων στην ατμόσφαιρα σε επίπεδο το οποίο θα απέτρεπε την επικίνδυνη ανθρωπογενή παρέμβαση στο κλίμα. Ως εκ τούτου, απαιτούνται συγκεκριμένες πολιτικές και μέτρα.

(3)

Η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κατά την τελική χρήση θα καταστήσει δυνατή την εκμετάλλευση του εξοικονομούμενου ενεργειακού κόστους με οικονομικά αποτελεσματικό τρόπο. Τα μέτρα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε εξοικονόμηση ενέργειας, βοηθώντας έτσι την Κοινότητα να μειώσει την εξάρτησή της από τις εισαγωγές ενέργειας. Επιπλέον, η στροφή προς τεχνολογίες με καλύτερη ενεργειακή απόδοση μπορεί να ενισχύσει την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα της Κοινότητας, όπως υπογραμμίζεται στη στρατηγική της Λισσαβόνας.

(4)

Η ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή της πρώτης φάσης του ευρωπαϊκού προγράμματος για την αλλαγή κλίματος, προβλέπει οδηγία για τη διαχείριση της ζήτησης ενέργειας ως ένα από τα πρωτεύοντα μέτρα σχετικά με την αλλαγή του κλίματος που θα έπρεπε να ληφθεί σε κοινοτικό επίπεδο.

(5)

Η παρούσα οδηγία συνάδει με την οδηγία 2003/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2003, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (5), και με την οδηγία 2003/55/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2003, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά φυσικού αερίου (6), που προβλέπει τη δυνατότητα της αξιοποίησης της ενεργειακής απόδοσης και της διαχείρισης της ζήτησης εναλλακτικά, αντί της αύξησης του εφοδιασμού, και για την προστασία του περιβάλλοντος, δεδομένου ότι παρέχεται η δυνατότητα στις αρχές των κρατών μελών, μεταξύ άλλων, να προκηρύσσουν διαγωνισμούς για νέα δυναμικότητα ή να επιλέγουν την ενεργειακή απόδοση και μέτρα διαχείρισης της ζήτησης, συμπεριλαμβανομένων συστημάτων για «λευκά πιστοποιητικά».

(6)

Η παρούσα οδηγία ισχύει με την επιφύλαξη του άρθρου 3 της οδηγίας 2003/54/ΕΚ, το οποίο απαιτεί από τα κράτη μέλη να διασφαλίζουν ότι όλοι οι οικιακοί πελάτες και, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες κρίνουν σκόπιμο τα κράτη μέλη, οι μικρές επιχειρήσεις, απολαύουν της καθολικής υπηρεσίας, δηλαδή του δικαιώματος να προμηθεύονται ηλεκτρική ενέργεια συγκεκριμένης ποιότητας εντός του εδάφους τους σε λογικές, εύκολα και άμεσα συγκρίσιμες και διαφανείς τιμές.

(7)

Στόχος της παρούσας οδηγίας δεν είναι, συνεπώς, μόνο η περαιτέρω στήριξη της προσφοράς στην παροχή υπηρεσιών στον τομέα της ενέργειας, αλλά και η δημιουργία ισχυρότερων κινήτρων για τη ζήτηση. Για το λόγο αυτόν, ο δημόσιος τομέας σε κάθε κράτος μέλος θα πρέπει να δώσει το καλό παράδειγμα όσον αφορά τις επενδύσεις, τη συντήρηση και τα άλλα έξοδα για εξοπλισμό που χρησιμοποιεί ενέργεια, τις υπηρεσίες που σχετίζονται με την ενέργεια καθώς και άλλα μέτρα που αποσκοπούν στην ενεργειακή απόδοση. Συνεπώς, ο δημόσιος τομέας θα πρέπει να παροτρυνθεί να ενσωματώνει μελήματα της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης στις επενδύσεις του, τις λογιστικές απόσβεσης και στους προϋπολογισμούς λειτουργίας. Επιπλέον, ο δημόσιος τομέας θα πρέπει να καταβάλει προσπάθεια να χρησιμοποιήσει κριτήρια ενεργειακής απόδοσης στις διαδικασίες προκήρυξης διαγωνισμών για δημόσιες προμήθειες, πρακτική επιτρεπόμενη κατά την οδηγία 2004/17/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 31ης Μαρτίου 2004, περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης συμβάσεων στους τομείς του ύδατος, της ενέργειας, των μεταφορών και των ταχυδρομικών υπηρεσιών (7), και την οδηγία 2004/18/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 31ης Μαρτίου 2004, περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών (8), η αρχή της οποίας επιβεβαιώθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2002 με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στην υπόθεση C-513/99 (9). Δεδομένου ότι οι διοικητικές δομές διαφέρουν πολύ στα κράτη μέλη, τα διάφορα είδη μέτρων που μπορεί να λάβει ο δημόσιος τομέας θα πρέπει να λαμβάνονται στο κατάλληλο εθνικό, περιφερειακό ή/και τοπικό επίπεδο.

(8)

Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους ο δημόσιος τομέας μπορεί να διαδραματίσει τον υποδειγματικό του ρόλο: πέραν των εφαρμοστέων μέτρων που απαριθμούνται στα παραρτήματα III και VΙ, ο δημόσιος τομέας μπορεί επί παραδείγματι να ξεκινήσει πιλοτικά προγράμματα ενεργειακής απόδοσης και να παράσχει κίνητρα για συμπεριφορά των εργαζομένων που θα ευνοεί την ενεργειακή απόδοση. Προκειμένου να επιτευχθεί το επιθυμητό πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα, ορισμένες εκ των ενεργειών αυτών θα έπρεπε να κοινοποιηθούν με αποτελεσματικό τρόπο στους μεμονωμένους πολίτες ή/και στις επιχειρήσεις, δίνοντας έμφαση στα οφέλη από άποψη κόστους.

(9)

Η απελευθέρωση των αγορών λιανικής για τους τελικούς πελάτες ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου, άνθρακα και λιγνίτη, θέρμανσης και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμα και τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης, έχουν σχεδόν παντού επιφέρει βελτίωση της απόδοσης και χαμηλότερο κόστος στην παραγωγή, τη μετατροπή και τη διανομή της ενέργειας. Η απελευθέρωση αυτή δεν επέφερε σημαντικό ανταγωνισμό που να βασίζεται σε προϊόντα και υπηρεσίες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε βελτιωμένη ενεργειακή απόδοση από πλευράς ζήτησης.

(10)

Με το ψήφισμά του της 7ης Δεκεμβρίου 1998 σχετικά με την ενεργειακή απόδοση στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα (10), το Συμβούλιο τάχθηκε υπέρ του στόχου να βελτιωθεί σε όλη την Κοινότητα η ενεργειακή ένταση της τελικής κατανάλωσης κατά μία επιπλέον ποσοστιαία μονάδα ετησίως έως το έτος 2010.

(11)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει, ως εκ τούτου, να υιοθετήσουν εθνικούς ενδεικτικούς στόχους για την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης κατά την τελική χρήση και να εξασφαλίσουν την περαιτέρω μεγέθυνση και τη βιωσιμότητα της αγοράς ενεργειακών υπηρεσιών, συμβάλλοντας στην υλοποίηση της στρατηγικής της Λισσαβόνας. Η θέσπιση, από τα κράτη μέλη, εθνικών ενδεικτικών στόχων για την προαγωγή της ενεργειακής απόδοσης κατά την τελική χρήση, προσφέρει ουσιαστική συνέργεια με άλλες κοινοτικές νομοθετικές πράξεις, οι οποίες, όταν εφαρμοσθούν, θα συμβάλλουν στην επίτευξη των εθνικών αυτών στόχων.

(12)

Η παρούσα οδηγία επιβάλλει στα κράτη μέλη να αναλάβουν δράση και η επίτευξη των στόχων της εξαρτάται από τις επιπτώσεις των δράσεων αυτών στους τελικούς καταναλωτές ενέργειας. Όθεν, το τελικό αποτέλεσμα των δράσεων των κρατών μελών εξαρτάται από πολλούς εξωτερικούς παράγοντες που επηρεάζουν τη συμπεριφορά των καταναλωτών όσον αφορά τη χρήση της ενέργειας και την προθυμία τους να χρησιμοποιούν μεθόδους και συσκευές εξοικονόμησης ενέργειας. Συνεπώς, μολονότι τα κράτη μέλη δεσμεύονται να καταβάλλουν προσπάθεια για την επίτευξη του στόχου του 9 %, ο εθνικός στόχος εξοικονόμησης ενέργειας είναι από τη φύση του ενδεικτικός και δεν περιλαμβάνει νομικώς εκτελεστή υποχρέωση των κρατών μελών να τον επιτύχουν.

(13)

Υπενθυμίζεται ότι στην προσπάθεια να επιτύχουν τον εθνικό τους ενδεικτικό στόχο, τα κράτη μέλη επιτρέπεται να θέσουν στον εαυτό τους στόχο υψηλότερο του 9 %.

(14)

Η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης θα αυξηθεί με την ανταλλαγή πληροφοριών, εμπειριών και βέλτιστων πρακτικών σε όλα τα επίπεδα, περιλαμβανομένου ιδίως του δημόσιου τομέα. Ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη θα πρέπει να καταγράψουν τα μέτρα που λαμβάνονται στο πλαίσιο της παρούσας οδηγίας και να επανεξετάσουν τα αποτελέσματά τους στο μέτρο του δυνατού, στο πλαίσιο σχεδίων δράσης για την ενεργειακή απόδοση.

(15)

Όταν επιδιώκεται βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, βάσει των αλλαγών στην τεχνολογία, τη συμπεριφορά ή/και την οικονομία, θα πρέπει να αποφεύγονται σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και να τηρούνται οι κοινωνικές προτεραιότητες.

(16)

Η χρηματοδότηση της προσφοράς και το κόστος της ζήτησης διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο για τις υπηρεσίες στον τομέα της ενέργειας. Η δημιουργία ταμείων που θα επιδοτούν την εφαρμογή των προγραμμάτων και άλλων μέτρων ενεργειακής απόδοσης και θα ενισχύουν την ανάπτυξη της αγοράς για την παροχή υπηρεσιών στον τομέα της ενέργειας συνιστά, επομένως, σημαντικό εργαλείο για την αρχική, χωρίς διακρίσεις, χρηματοδότηση σε μια τέτοια αγορά.

(17)

Η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κατά την τελική χρήση είναι δυνατόν να επιτευχθεί με την αύξηση της διάθεσης και της ζήτησης ενεργειακών υπηρεσιών ή με άλλα μέτρα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης.

(18)

Προκειμένου να αποδώσουν οι δυνατότητες εξοικονόμησης ενέργειας σε ορισμένα τμήματα της αγοράς, στα οποία εν γένει δεν πωλούνται στο εμπόριο ενεργειακοί έλεγχοι, όπως τα νοικοκυριά, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίζουν τη διαθεσιμότητα των ελέγχων αυτών.

(19)

Τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 5ης Δεκεμβρίου 2000 συμπεριλαμβάνουν, ως τομέα προτεραιότητας για δράση, την προώθηση των ενεργειακών υπηρεσιών με την κατάρτιση κοινοτικής στρατηγικής με σκοπό τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης.

(20)

Οι διανομείς ενέργειας, οι διαχειριστές συστημάτων διανομής και οι εταιρείες λιανικής πώλησης ενέργειας μπορούν να βελτιώσουν την ενεργειακή απόδοση στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα, εφόσον προσφέρονται στην αγορά ενεργειακές υπηρεσίες που περιλαμβάνουν αποτελεσματική τελική χρήση, όπως εσωτερική θερμική άνεση, ζεστό νερό για οικιακή κατανάλωση, ψύξη, κατασκευή προϊόντων, φωτισμό και κινητήρια ισχύ. Η μεγιστοποίηση του κέρδους για τους διανομείς ενέργειας, τους διαχειριστές συστημάτων διανομής και τις εταιρείες λιανικής πώλησης ενέργειας, συσχετίζεται με τον τρόπο αυτό στενότερα με την πώληση ενεργειακών υπηρεσιών σε όσους το δυνατόν περισσότερους πελάτες αντί της πώλησης όσο το δυνατόν περισσότερης ενέργειας σε κάθε μεμονωμένο πελάτη. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να καταβάλουν προσπάθειες για την αποφυγή οποιασδήποτε στρέβλωσης του ανταγωνισμού στον τομέα αυτό, προκειμένου να διασφαλίζονται ισότιμοι όροι μεταξύ όλων των παρόχων υπηρεσιών ενέργειας· μπορούν, ωστόσο, να αναθέσουν το καθήκον αυτό στον εθνικό ρυθμιστή.

(21)

Λαμβάνοντας πλήρως υπόψη την εθνική οργάνωση των συντελεστών της αγοράς στον τομέα της ενέργειας και προκειμένου να διευκολύνουν την εφαρμογή ενεργειακών υπηρεσιών και των μέτρων για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης που προβλέπονται στην παρούσα οδηγία, τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν την επιλογή είτε να καταστήσουν υποχρεωτική για τους διανομείς ενέργειας ή για τους διαχειριστές συστημάτων διανομής ή για τις εταιρείες λιανικής πώλησης ενέργειας, ή εάν χρειάζεται, για δύο ή για όλους αυτούς τους συντελεστές της αγοράς, την προσφορά τέτοιων υπηρεσιών και τη συμμετοχή στα μέτρα αυτά.

(22)

Η χρήση χρηματοδοτικών διευκολύνσεων από τρίτους αποτελεί καινοτόμο πρακτική που θα πρέπει να ενθαρρυνθεί. Με τις διευκολύνσεις αυτές, ο δικαιούχος αποφεύγει επενδυτικές δαπάνες χρησιμοποιώντας μέρος της οικονομικής αξίας των εξοικονομήσεων ενέργειας που προκύπτουν από επενδύσεις τρίτου για την αποπληρωμή του επενδυτικού κόστους και των τόκων του τρίτου.

(23)

Προκειμένου να καταστούν τα τιμολόγια και οι λοιπές ρυθμίσεις για την ενέργεια μέσω δικτύου ευνοϊκότερα στην ενεργειακή απόδοση κατά την τελική χρήση, θα πρέπει να εξαλειφθούν τα αδικαιολόγητα κίνητρα με βάση τον όγκο της κατανάλωσης.

(24)

Η προώθηση της αγοράς για ενεργειακές υπηρεσίες μπορεί να επιτευχθεί με διάφορα μέσα, περιλαμβανομένων των μη δημοσιονομικών.

(25)

Οι ενεργειακές υπηρεσίες, τα προγράμματα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης και κάθε μέτρο βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης προς επίτευξη του στόχου της εξοικονόμησης ενέργειας είναι δυνατόν να υποστηρίζονται ή/και να εφαρμόζονται με εκούσιες συμφωνίες μεταξύ των άμεσα ενδιαφερομένων και φορέων του δημοσίου τομέα που διορίζουν τα κράτη μέλη.

(26)

Οι εθελοντικές συμφωνίες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας οδηγίας θα πρέπει να είναι διαφανείς και να περιέχουν, εφόσον είναι δυνατόν, πληροφορίες όσον αφορά τουλάχιστον τα εξής θέματα: ποσοτικά προσδιορισμένοι και σαφώς διατυπωμένοι στόχοι, έλεγχος και υποβολή εκθέσεων.

(27)

Οι τομείς των καυσίμων και των μεταφορών έχουν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση και την εξοικονόμηση ενέργειας.

(28)

Κατά τον καθορισμό των μηχανισμών εξοικονόμησης ενέργειας θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η ανάκτηση απόδοσης που επιτυγχάνεται με την εκτεταμένη χρήση τεχνολογικών καινοτομιών, π.χ. στον τομέα της μέτρησης της ηλεκτρικής κατανάλωσης. Στο πλαίσιο της παρούσας οδηγίας, οι ανταγωνιστικά τιμολογημένοι μεμονωμένοι μετρητές περιλαμβάνουν τους ακριβείς θερμιδομετρητές.

(29)

Για να μπορούν οι τελικοί καταναλωτές να λαμβάνουν καλύτερα ενημερωμένες αποφάσεις σχετικά με την ατομική τους κατανάλωση ενέργειας, θα πρέπει να έχουν στη διάθεσή τους εύλογο αριθμό πληροφοριών και άλλη συναφή ενημέρωση, π.χ. για τα υπάρχοντα μέτρα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, συγκριτικές περιγραφές τελικών καταναλωτών ή αντικειμενικές τεχνικές προδιαγραφές για τις συσκευές που χρησιμοποιούν ενέργεια, συμπεριλαμβανομένου, ενδεχομένως, του «τετραπλασιαστή» («factor four») ή παρόμοιων συσκευών. Υπενθυμίζεται ότι τέτοιες χρήσιμες πληροφορίες θα πρέπει ήδη να παρέχονται στον τελικό πελάτη βάσει του άρθρου 3 παράγραφος 6 της οδηγίας 2003/54/ΕΚ. Επιπλέον, οι καταναλωτές θα πρέπει να ενθαρρύνονται ενεργά να ελέγχουν τους μετρητές τους τακτικά.

(30)

Όλες οι μορφές πληροφοριών σχετικά με την ενεργειακή απόδοση θα πρέπει να παρέχονται ευρέως, και στην κατάλληλη μορφή, ακόμη και μέσω της τιμολόγησης, στο σχετικό κοινό‐στόχο. Τούτο μπορεί να περιλαμβάνει πληροφορίες για το οικονομικό και νομικό πλαίσιο, εκστρατείες επικοινωνίας και προώθησης και την ευρεία ανταλλαγή των βελτίστων πρακτικών σε όλα τα επίπεδα.

(31)

Με την έκδοση της παρούσας οδηγίας, όλες οι σημαντικές διατάξεις της οδηγίας 93/76/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 13ης Σεπτεμβρίου 1993, για περιορισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακος με τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης (SAVE) (11), καλύπτονται από άλλη κοινοτική νομοθεσία και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να καταργηθεί η οδηγία 93/76/ΕΟΚ.

(32)

Δεδομένου ότι οι στόχοι της παρούσας οδηγίας, δηλαδή η προώθηση της ενεργειακής απόδοσης κατά την τελική χρήση και η ανάπτυξη αγοράς για ενεργειακές υπηρεσίες, δεν δύνανται να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη και, συνεπώς, είναι δυνατόν να επιτευχθούν καλύτερα σε κοινοτικό επίπεδο, η Κοινότητα μπορεί να θεσπίσει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας του άρθρου 5 της συνθήκης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας του ιδίου άρθρου, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι αυτοί.

(33)

Τα απαιτούμενα μέτρα για την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας θεσπίζονται σύμφωνα με την απόφαση 1999/468/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Ιουνίου 1999, για τον καθορισμό των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή (12),

α)

την παροχή των αναγκαίων ενδεικτικών στόχων καθώς και μηχανισμών, κινήτρων και θεσμικών, χρηματοδοτικών και νομικών πλαισίων για την άρση των υφιστάμενων φραγμών και ατελειών της αγοράς που παρεμποδίζουν την αποδοτική τελική χρήση της ενέργειας·

β)

τη δημιουργία των συνθηκών για την ανάπτυξη και την προώθηση της αγοράς ενεργειακών υπηρεσιών και για την παροχή, στους τελικούς καταναλωτές, άλλων μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης.

α)

στους παρόχους μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, των διανομέων ενέργειας, των διαχειριστών συστημάτων διανομής και των εταιρειών λιανικής πώλησης ενέργειας. Ωστόσο, τα κράτη μέλη μπορούν να εξαιρούν τους μικροδιανομείς, τους μικρούς διαχειριστές συστημάτων διανομής και τις μικροεταιρείες λιανικής πώλησης ενέργειας από την εφαρμογή των άρθρων 6 και 13·

β)

στους τελικούς καταναλωτές. Ωστόσο, η παρούσα οδηγία δεν εφαρμόζεται στις επιχειρήσεις που ασχολούνται με τις κατηγορίες δραστηριοτήτων που απαριθμούνται στο παράρτημα Ι της οδηγίας 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Οκτωβρίου 2003, σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Κοινότητας (13)·

γ)

στις ένοπλες δυνάμεις, αλλά μόνον στο μέτρο που η εφαρμογή της δεν έρχεται σε σύγκρουση με τη φύση και τον κύριο στόχο των δραστηριοτήτων των ενόπλων δυνάμεων και με την εξαίρεση του υλικού που χρησιμοποιείται αποκλειστικά για στρατιωτικούς σκοπούς.

α)

«Ενέργεια»: όλες οι μορφές εμπορικώς διαθέσιμης ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων της ηλεκτρικής ενέργειας, του φυσικού αερίου (συμπεριλαμβανομένου του υγροποιημένου φυσικού αερίου και του υγραερίου), κάθε καυσίμου που χρησιμοποιείται για θέρμανση και ψύξη (συμπεριλαμβανομένης της τηλεθέρμανσης και της τηλεψύξης), του άνθρακα και του λιγνίτη, της τύρφης, των καυσίμων κίνησης (πλην των καυσίμων αεροσκαφών και των καυσίμων πλοίων), και της βιομάζας όπως ορίζεται με την οδηγία 2001/77/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Σεπτεμβρίου 2001, για την προαγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές στην εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (14).

β)

«Ενεργειακή απόδοση»: ο λόγος της εκροής επιδόσεων, υπηρεσιών, αγαθών ή ενέργειας προς την εισροή ενέργειας.

γ)

«Βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης»: βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στην τελική χρήση λόγω τεχνολογικών, συμπεριφορικών ή/και οικονομικών αλλαγών.

δ)

«Εξοικονόμηση ενέργειας»: ποσότητα εξοικονομούμενης ενέργειας, η οποία προσδιορίζεται με τη μέτρηση ή/και τον κατ' εκτίμηση υπολογισμό της κατανάλωσης πριν και μετά την υλοποίηση ενός ή περισσότερων μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, με ταυτόχρονη εξασφάλιση της σταθερότητας των εξωτερικών συνθηκών που επηρεάζουν την ενεργειακή κατανάλωση.

ε)

«Ενεργειακή υπηρεσία»: το φυσικό όφελος, χρησιμότητα ή πλεονέκτημα που προκύπτει από συνδυασμό ενέργειας με ενεργειακώς αποδοτική τεχνολογία ή/και ενέργεια, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει τις εργασίες, τη συντήρηση και τον έλεγχο που απαιτούνται για την παροχή της υπηρεσίας, παρέχεται βάσει συμβάσεως και υπό κανονικές συνθήκες έχει αποδείξει ότι οδηγεί σε επαληθεύσιμη (με μέτρηση ή εκτίμηση) βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης ή/και εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας.

στ)

«Μηχανισμοί ενεργειακής απόδοσης»: γενικά εργαλεία που χρησιμοποιούνται από κυβερνήσεις ή κρατικούς φορείς για τη δημιουργία υποστηρικτικού πλαισίου ή κινήτρων για τους συντελεστές της αγοράς προκειμένου να παρέχουν και να αγοράζουν ενεργειακές υπηρεσίες και άλλα μέτρα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης.

ζ)

«Προγράμματα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης»: δραστηριότητες που εστιάζονται σε ομάδες τελικών καταναλωτών και που, κανονικά, οδηγούν σε επαληθεύσιμη (με μέτρηση ή εκτίμηση) βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης.

η)

«Μέτρα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης»: όλες οι δράσεις που κανονικά οδηγούν σε επαληθεύσιμη ή μετρήσιμη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης.

θ)

«Εταιρεία ενεργειακών υπηρεσιών» (ΕΕΥ): φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο παρέχει ενεργειακές υπηρεσίες ή/και άλλα μέτρα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης στις εγκαταστάσεις ή οίκημα ενός χρήστη, και, στο πλαίσιο αυτό, αναλαμβάνει κάποιον οικονομικό κίνδυνο. Η πληρωμή των παρεχόμενων υπηρεσιών βασίζεται (εν όλω ή εν μέρει) στην επίτευξη των βελτιώσεων της ενεργειακής απόδοσης και στην τήρηση των λοιπών συμφωνούμενων κριτηρίων επίδοσης.

ι)

«Σύμβαση ενεργειακής απόδοσης»: συμβατική συμφωνία μεταξύ του δικαιούχου και του παρόχου (κατά κανόνα ΕΕΥ) περί μέτρου βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, σύμφωνα με την οποία πληρωμές για τις επενδύσεις πραγματοποιούνται ανάλογα με το συμβατικώς συμφωνούμενο επίπεδο βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης.

ια)

«Χρηματοδότηση από τρίτους»: συμβατική συμφωνία στην οποία συμμετέχει τρίτος –επιπλέον του προμηθευτή ενέργειας και του δικαιούχου του μέτρου βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης– ο οποίος παρέχει το κεφάλαιο για το μέτρο και χρεώνει στον δικαιούχο τέλος ισοδύναμο προς μέρος της εξοικονόμησης ενέργειας που επιτυγχάνεται βάσει του μέτρου βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης. Ο εν λόγω τρίτος μπορεί να είναι ή όχι η ΕΕΥ.

ιβ)

«Ενεργειακός έλεγχος»: συστηματική διαδικασία από την οποία προκύπτει επαρκής γνώση του υφιστάμενου συνόλου χαρακτηριστικών ενεργειακής κατανάλωσης ενός κτιρίου ή μιας ομάδας κτιρίων, μιας βιομηχανικής δραστηριότητας ή/και εγκατάστασης και ιδιωτικών ή δημόσιων υπηρεσιών, με την οποία εντοπίζονται και προσδιορίζονται ποσοτικά οι οικονομικώς αποτελεσματικές δυνατότητες εξοικονόμησης ενέργειας, και μετά την οποία συντάσσεται έκθεση αποτελεσμάτων.

ιγ)

«Χρηματοοικονομικά μέσα για εξοικονόμηση ενέργειας»: όλα τα χρηματοοικονομικά μέσα, όπως ταμεία, επιδοτήσεις, φορολογικές εκπτώσεις, δάνεια, χρηματοδότηση από τρίτους, συμβάσεις ενεργειακών επιδόσεων, συμβάσεις εγγυημένης εξοικονόμησης ενέργειας, συμβάσεις έξωθεν προμήθειας ενέργειας και άλλες συναφείς συμβάσεις που διατίθενται στην αγορά από δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς για τη μερική μείωση ή την πλήρη κάλυψη του αρχικού κόστους του σχεδίου υλοποίησης μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης.

ιδ)

«Τελικός καταναλωτής»: φυσικό ή νομικό πρόσωπο που αγοράζει ενέργεια για δική του τελική χρήση.

ιε)

«Διανομέας ενέργειας»: φυσικό ή νομικό πρόσωπο που είναι υπεύθυνο για τη μεταφορά ενέργειας, προκειμένου να την παραδώσει σε τελικούς καταναλωτές και σταθμούς διανομής που πωλούν ενέργεια σε τελικούς καταναλωτές. Ο παρών ορισμός εξαιρεί τους διαχειριστές συστημάτων διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, οι οποίοι εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του στοιχείου ιστ).

ιστ)

«Διαχειριστής συστήματος διανομής»: φυσικό ή νομικό πρόσωπο που είναι υπεύθυνο για την εκμετάλλευση, την εξασφάλιση της συντήρησης και, εφόσον απαιτείται, την ανάπτυξη του συστήματος διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου σε μια συγκεκριμένη περιοχή και, ανάλογα με την περίπτωση, των διασυνδέσεών του με άλλα συστήματα και για την εξασφάλιση της μακροχρόνιας δυνατότητας του συστήματος να ανταποκρίνεται σε εύλογες απαιτήσεις διανομής ηλεκτρικής ενέργειας ή φυσικού αερίου.

ιζ)

«Εταιρεία λιανικής πώλησης ενέργειας»: φυσικό ή νομικό πρόσωπο που πωλεί ενέργεια σε τελικούς καταναλωτές.

ιη)

«Μικροδιανομέας, μικρός διαχειριστής συστημάτων διανομής και μικροεταιρεία λιανικής πώλησης»: φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο διανέμει ή πωλεί ενέργεια σε τελικούς καταναλωτές, και το οποίο διανέμει ή πωλεί λιγότερο από το ισοδύναμο 75 GWh ενέργειας ετησίως ή απασχολεί λιγότερο ανά δέκα άτομα ή του οποίου ο ετήσιος κύκλος εργασιών ή/και ετήσιος ισολογισμός δεν υπερβαίνει τα 2 000 000 ευρώ.

ιθ)

«Λευκά πιστοποιητικά»: πιστοποιητικά τα οποία εκδίδονται από ανεξάρτητους πιστοποιούντες φορείς και επιβεβαιώνουν τους ισχυρισμούς φορέων της αγοράς όσον αφορά την εξοικονόμηση ενέργειας ως αποτέλεσμα μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης.

—

τουλάχιστον δύο μέτρα μπορούν να χρησιμοποιούνται από τον κατάλογο του παραρτήματος VΙ,

—

τα κράτη μέλη διευκολύνουν τη διαδικασία αυτή με τη δημοσίευση κατευθυντηρίων γραμμών σχετικά με την ενεργειακή απόδοση και τις εξοικονομήσεις ενέργειας ως πιθανό κριτήριο αξιολόγησης σε ανταγωνιστικούς διαγωνισμούς δημοσίων συμβάσεων.

α)

παρέχουν, κατόπιν αιτήσεως, όχι συχνότερα από μία φορά το χρόνο, στις αρχές ή υπηρεσίες του άρθρου 4 παράγραφος 4, ή σε άλλο οριζόμενο όργανο, υπό τον όρο ότι το τελευταίο διαβιβάζει τις λαμβανόμενες πληροφορίες στις πρώτες, συγκεντρωτικές στατιστικές πληροφορίες σχετικά με τους τελικούς καταναλωτές τους. Οι πληροφορίες αυτές πρέπει να είναι επαρκείς προκειμένου να σχεδιάζονται και να υλοποιούνται καταλλήλως προγράμματα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, και να προάγονται και να παρακολουθούνται οι ενεργειακές υπηρεσίες και άλλα μέτρα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης. Μπορούν να περιλαμβάνουν ιστορικές πληροφορίες και πρέπει να περιλαμβάνουν επίκαιρες πληροφορίες για την κατανάλωση των τελικών χρηστών, συμπεριλαμβανομένων, κατά περίπτωση, των χαρακτηριστικών φορτίου, του διαχωρισμού των πελατών, και της γεωγραφικής θέσης των πελατών, σεβόμενες ταυτόχρονα την ακεραιότητα και την εμπιστευτικότητα όσων πληροφοριών είναι είτε ιδιωτικού χαρακτήρα είτε εμπορικώς ευαίσθητες, σε συμμόρφωση με την εφαρμοστέα κοινοτική νομοθεσία·

β)

απέχουν από δραστηριότητες οι οποίες ενδέχεται να παρεμποδίζουν τη ζήτηση και την προμήθεια ενεργειακών υπηρεσιών και άλλων μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης ή την ανάπτυξη αγορών ενεργειακών υπηρεσιών και άλλων μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης. Τα οικεία κράτη μέλη λαμβάνουν τα απαιτούμενα μέτρα για τον τερματισμό τυχόν τέτοιων δραστηριοτήτων.

α)

επιλέγουν μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες απαιτήσεις προς τις οποίες πρέπει να συμμορφούνται οι διανομείς ενέργειας, οι διαχειριστές συστημάτων διανομής ή/και οι εταιρείες λιανικής πώλησης ενέργειας, αμέσως ή/και εμμέσως δι' άλλων παρόχων ενεργειακών υπηρεσιών ή με μέτρα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης:

β)

εξασφαλίζουν ότι υπάρχουν ή συνάπτονται εκούσιες συμφωνίες ή/και άλλα σχήματα προσανατολισμένα στην αγορά, όπως τα λευκά πιστοποιητικά, με αποτέλεσμα ισοδύναμο προς μία ή περισσότερες από τις απαιτήσεις του στοιχείου α). Οι εκούσιες συμφωνίες αξιολογούνται, επιτηρούνται και παρακολουθούνται από τα κράτη μέλη προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι, στην πράξη, έχουν αποτέλεσμα ισοδύναμο προς μία ή περισσότερες από τις απαιτήσεις του στοιχείου α).

Προς το σκοπό αυτόν, οι εκούσιες συμφωνίες πρέπει να έχουν σαφείς και ξεκάθαρους στόχους και απαιτήσεις περί εποπτείας και υποβολής εκθέσεων στο πλαίσιο διαδικασιών που μπορεί να οδηγούν σε αναθεωρημένα ή/και πρόσθετα μέτρα για την περίπτωση όπου οι στόχοι δεν επιτευχθούν ή δεν αναμένεται να επιτευχθούν. Προκειμένου να διασφαλισθεί η διαφάνεια, οι εκούσιες συμφωνίες δημοσιοποιούνται και δημοσιεύονται πριν από την εφαρμογή τους, στο βαθμό που οι διατάξεις περί εμπιστευτικότητας το επιτρέπουν, περιλαμβάνουν δε πρόσκληση προς τους ενδιαφερομένους για την υποβολή παρατηρήσεων.

α)

τις τρέχουσες πραγματικές τιμές και την πραγματική κατανάλωση ενέργειας·

β)

συγκρίσεις της τρέχουσας κατανάλωσης του τελικού καταναλωτή προς την κατανάλωσή του κατά την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, κατά προτίμηση υπό μορφή διαγράμματος·

γ)

συγκρίσεις με κάποιο μέσο κανονικό ή υποδειγματικό χρήστη ενέργειας της ίδιας κατηγορίας, εφόσον τούτο είναι εφικτό και χρήσιμο·

δ)

διευθύνσεις κ.λπ. οργανώσεων καταναλωτών, οργανισμών ενέργειας ή παρόμοιων οργάνων, μαζί με διευθύνσεις ιστοσελίδων, από τις οποίες μπορούν να λαμβάνονται πληροφορίες για τα διαθέσιμα μέτρα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, συγκρίσεις των διαφόρων κατηγοριών τελικών χρηστών ή/και αντικειμενικές τεχνικές προδιαγραφές για εξοπλισμό που χρησιμοποιεί ενέργεια.

—

το πρώτο ΣΔΕΑ το αργότερο στις 30 Ιουνίου 2007,

—

το δεύτερο ΣΔEA το αργότερο στις 30 Ιουνίου 2011,

—

το τρίτο ΣΔEA το αργότερο στις 30 Ιουνίου 2014.

—

περιλαμβάνουν ενδελεχή ανάλυση και αξιολόγηση του προηγούμενου ΣΔΕΑ,

—

περιλαμβάνουν τα τελικά αποτελέσματα όσον αφορά την επίτευξη των στόχων εξοικονόμησης ενέργειας που ορίζονται στο άρθρο 4 παράγραφοι 1 και 2,

—

περιλαμβάνουν σχέδια για επιπρόσθετα μέτρα –και τις προβλεπόμενες επιπτώσεις αυτών– τα οποία εξετάζουν οιαδήποτε υφισταμένη ή αναμενόμενη απόκλιση από το στόχο·

—

σύμφωνα με το άρθρο 15 παράγραφος 4, χρησιμοποιούν και βαθμιαία αυξάνουν τη χρήση εναρμονισμένων δεικτών απόδοσης και επιδόσεων αναφοράς, τόσο για την αποτίμηση των μέτρων που ελήφθησαν στο παρελθόν όσο και για τις εκτιμώμενες επιπτώσεις των μέτρων που σχεδιάζονται για το μέλλον,

—

βασίζονται σε διαθέσιμα στοιχεία και συμπληρώνονται με εκτιμήσεις.

—

το πρώτο ΣΔΕΑ επανεξετάζεται πριν από την 1η Ιανουαρίου 2008,

—

το δεύτερο ΣΔΕΑ επανεξετάζεται πριν από την 1η Ιανουαρίου 2012,

—

το τρίτο ΣΔΕΑ επανεξετάζεται πριν από την 1η Ιανουαρίου 2015.

—

σχετικά με το πρώτο ΣΔΕΑ πριν από την 1η Ιανουαρίου 2008,

—

σχετικά με το δεύτερο ΣΔΕΑ πριν από την 1η Ιανουαρίου 2012,

—

σχετικά με το τρίτο ΣΔΕΑ πριν από την 1η Ιανουαρίου 2015.