(1)

Le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072 ón gCoimisiún (2) bunaítear liosta de lotnaidí coraintín de chuid an Aontais, lotnaidí coraintín de chuid criosanna cosanta agus lotnaidí neamhchoraintín rialáilte de chuid an Aontais. Leagtar amach ceanglais ann maidir le plandaí áirithe, táirgí plandaí agus réadaí eile a thabhairt isteach i gcríoch an Aontais, nó a ngluaiseacht laistigh de, chun cosc a chur le teacht isteach, bunú agus scaipeadh na lotnaidí sin i gcríoch an Aontais.

(2)

Faisnéis eolaíocha nuashonraithe nó nua agus faisnéis theicniúil ó mheasúnuithe riosca lotnaide, aicmiú riosca lotnaide agus anailís riosca lotnaide a rinne an tÚdarás Eorpach um Shábháilteacht Bia (‘an tÚdarás’), an Eagraíocht Eorpach agus Meánmhara um Chosaint Plandaí (‘EECP’) agus na Ballstáit, tá an fhaisnéis sin ar fáil agus fónann sí mar bhonn do lotnaidí nua a liostú. Mar thoradh air sin, na ceanglais speisialta faoi seach maidir le plandaí, táirgí plandaí agus réadaí eile a ndéanann na lotnaidí sin difear dóibh a thabhairt isteach san Aontas agus a ngluaiseacht laistigh de, mar aon leis na rialacha ábhartha maidir le deimhniú na dtráchtearraí sin, ní mór iad a thabhairt cothrom le dáta. Thairis sin, mar gheall ar láithreacht lotnaidí coraintín de chuid an Aontais ar choinsíneachtaí allmhairithe ó áiteanna tionscnaimh áirithe, ba cheart ceanglais speisialta nua a ghlacadh maidir le conairí agus tríú tíortha áirithe.

(3)

Thairis sin, léiríonn ráigeanna lotnaidí coraintín de chuid an Aontais i gcríoch an Aontais gur gá athbhreithniú a dhéanamh ar stádas lotnaidí coraintín áirithe de chuid an Aontais ag brath ar cé acu a bhfuiltear ar an eolas faoina láithreacht i gcríoch an Aontais nó nach bhfuil.

(4)

Ba cheart Neofusicoccum laricinum (Sawada) Y. Hattori & C. Nakashima (3) a chur in ionad ainm na lotnaide Guignardia laricina (Sawada) W. Yamam& Kaz. Itô chun na forbairtí is déanaí san ainmníocht idirnáisiúnta a léiriú, forbairtí a shainaithin an Eagraíocht Eorpach agus Meánmhara um Chosaint Plandaí (4).

(5)

Ní chomhlíonann an lotnaid Melampsora medusae f. sp. tremuloidis Shain a thuilleadh coinníollacha Airteagal 3 agus Roinn 1 d’Iarscríbhinn I a ghabhann le Rialachán (AE) 2016/2031 i ndáil leis an tionchar comhshaoil, sóisialta agus eacnamaíoch do-ghlactha a d’fhéadfadh a bheith aici mar gheall ar a speiceasacht óstach. Dá bhrí sin, ní cháilítear í a thuileadh mar lotnaid choraintín de chuid an Aontais agus ba cheart í a bhaint den liosta de lotnaidí coraintín de chuid an Aontais a leagtar amach in Iarscríbhinn II a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072.

(6)

In Iarscríbhinn II a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072, ní áirítear go fóill na cóid ghaolmhara arna sannadh ag an Eagraíocht Eorpach agus Meánmhara um Chosaint Plandaí in iontrálacha áirithe a bhaineann le lotnaidí coraintín de ghrúpaí Choristoneura spp. agus Cicadomorpha, ar lotnaidí iad arb eol go mbíonn siad ina veicteoirí víris Xylella fastidiosa, Margarodidae agus Tephritidae, agus víreas lobhróise an chrainn citris. Ós rud é gur chruthaigh an Eagraíocht Eorpach agus Meánmhara um Chosaint Plandaí na cóid tar éis an leasaithe dheireanaigh a rinneadh ar Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072, ba cheart na cóid sin a áireamh in Iarscríbhinn II a ghabhann leis an Rialachán sin.

(7)

Thairis sin, na lotnaidí Neoceratitis asiatica (Becker), Neoceratitis cyanescens (Bezzi) agus Neotephritis finalis (Loew) ar leis an bhfine Tephritidae iad, fuarthas go gcomhlíonann siad coinníollacha uile Airteagal 3 agus Roinn 1 d’Iarscríbhinn I a ghabhann le Rialachán (AE) 2016/2031 maidir lena liostú mar lotnaidí coraintín de chuid an Aontais (5). Dá bhrí sin, ba cheart iad a áireamh i liosta de lotnaidí coraintín de chuid an Aontais a leagtar amach in Iarscríbhinn II a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072.

(8)

Le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2022/1265 ón gCoimisiún (6), bunaítear bearta chun leathadh Víreas róis na róiséad i gcríoch an Aontais a chosc, maille lena thabhairt isteach i gcríoch an Aontais. Léiríodh le suirbhéanna bliantúla i ngach Ballstát nach bhfuil an víreas ná a veicteoir Phyllocoptes fructiphilus (Germar) i láthair i gcríoch an Aontais. Ar bhonn na hanailíse riosca lotnaidí a rinne an Eagraíocht Eorpach agus Meánmhara um Chosaint Plandaí (7), fuarthas go gcomhlíonann an lotnaid agus a veicteoir coinníollacha Airteagal 3 agus Roinn 1 d’Iarscríbhinn I a ghabhann le Rialachán (AE) 2016/2031 i ndáil le críoch an Aontais. Dá bhrí sin, ba cheart iad a áireamh mar lotnaidí coraintín de chuid an Aontais nach eol an bhfuil siad i láthair i gcríoch an Aontais sa liosta de lotnaidí coraintín de chuid an Aontais in Iarscríbhinn II a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072. Mar thoradh air sin, na ceanglais speisialta maidir le plandaí Rosa L., seachas síolta, a thabhairt isteach, ar plandaí de bhunadh Ceanada, na hIndia nó na Stát Aontaithe iad, ceanglais a leagtar amach i Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2022/1265, ba cheart iad a áireamh in Iarscríbhinn VII a ghabhann le Rialachán (AE) 2019/2072.

(9)

Ripersiella hibisci Kawai agus Takagi, víreas feosaíochta clóróisí an Phráta Mhilis agus Víreas breac éadrom an Phráta Mhilis, ní chomhlíonann siad a thuilleadh coinníollacha Airteagal 3 agus Roinn 1 d’Iarscríbhinn I a ghabhann le Rialachán (AE) 2016/2031 chun bheith liostaithe mar lotnaidí coraintín de chuid an Aontais. Is amhlaidh atá toisc nach tionchar suntasach é an tionchar atá ag na lotnaidí sin ar na plandaí óstacha, ar tionchar é a thug na Ballstáit faoi deara sna ráigeanna atá ag tarlú i gcríoch an Aontais. Dá bhrí sin, ní chomhlíonann na lotnaidí sin a thuilleadh an critéar maidir le tionchar eacnamaíoch, sóisialta agus/nó comhshaoil do-ghlactha a bheith acu ar chríoch an Aontais. Dá réir sin, na ceanglais speisialta maidir le plandaí le haghaidh plandú, seachas plandaí suanacha, plandaí i saothrán fíocháin, síolta, bleibeanna, tiúbair, cormáin agus riosóim, a leagtar síos in Iarscríbhinn VII a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072 le haghaidh víreas feosaíochta clóróisí an Phráta Mhilis agus víreas breac éadrom an Phráta Mhilis, ba cheart na ceanglais sin a scriosadh.

(10)

Thairis sin, Draeculacephala minerva Ball [DRAEMI] agus Draeculacephala sp. [1DRAEG], liostaítear an dá cheann mar lotnaidí coraintín de chuid an Aontais in Iarscríbhinn II a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072. Ar mhaithe le soiléireacht, ba cheart an iontráil maidir le Draeculacephala minerva Ball [DRAEMI] a scriosadh toisc gur speiceas den ghéineas Draeculacephala [1DRAEG] é.

(11)

Tá víreas fáinnebhall an Phlanda Tobac agus víreas fáinnebhall an Tráta i láthair ar roinnt plandaí ornáideacha i gcríoch an Aontais, ach tá tionchar teoranta tugtha faoi deara sna ráigeanna atá ag tarlú. Dá bhrí sin, níl údar le bearta díothaithe ar na hóstaigh ornáideacha sin. Ní chomhlíonann siad a thuilleadh coinníollacha Airteagal 3 agus Roinn 1 d’Iarscríbhinn I a ghabhann le Rialachán (AE) 2016/2031 i ndáil leis an gcritear maidir le tionchar comhshaoil, sóisialta agus eacnamaíoch do-ghlactha ar chríoch an Aontais. Dá bhrí sin, ba cheart iad a bhaint den liosta de lotnaidí coraintín de chuid an Aontais in Iarscríbhinn II a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072. Mar thoradh air sin, na ceanglais speisialta maidir le plandaí Malus Mill. agus Pelargonium L’Herit. ex Ait. le haghaidh plandú, seachas síolta, agus plandaí Prunus L. agus Rubus L. le haghaidh plandú, ceanglais a leagtar amach in Iarscríbhinn VII a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072 le haghaidh víreas fáinnebhall an Tráta, ba cheart iad a scriosadh.

(12)

Ar bhonn na modheolaíochta a d’fhorbair an Eagraíocht Eorpach agus Meánmhara um Chosaint Plandaí (8), is iomchuí teacht ar an gconclúid go gcomhlíonann víreas fáinnebhall an phlanda Tobac na critéir le haghaidh lotnaidí neamhchoraintín rialáilte a leagtar amach in Airteagal 36 agus i Roinn 4 d’Iarscríbhinn I a ghabhann le Rialachán (AE) 2016/2031 le haghaidh plandaí óstacha áirithe. Dá bhrí sin, tá bonn cirt leis an lotnaid sin a chur san áireamh i gCodanna H agus J d’Iarscríbhinn IV a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072, ina liostaítear lotnaidí neamhchoraintín rialáilte maidir le síol plandaí ola agus plandaí snáithín agus ábhar iomadaithe plandaí agus plandaí torthaí le haghaidh táirgeadh torthaí Glycine max (L.) Merr. agusVaccinium L., faoi seach. Thairis sin, agus chun cosc a chur le láithreacht na lotnaide sin ar shíolta Glycine max (L.) Merr, ba cheart bearta sonracha a leagan síos i gCuid G d’Iarscríbhinn V a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072.

(13)

Ar bhonn na modheolaíochta a d’fhorbair an Eagraíocht Eorpach agus Meánmhara um Chosaint Plandaí8, is iomchuí teacht ar an gconclúid go gcomhlíonann víreas fáinnebhall an Tráta na critéir le haghaidh lotnaidí neamhchoraintín rialáilte a leagtar amach in Airteagal 36 agus i Roinn 4 d’Iarscríbhinn I a ghabhann le Rialachán (AE) 2016/2031 le haghaidh plandaí óstacha áirithe. Dá bhrí sin, tá údar leis an lotnaid sin a chur san áireamh i gCuid J d’Iarscríbhinn IV a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072, Iarscríbhinn ina liostaítear lotnaidí neamhchoraintín rialáilte maidir le hábhar iomadaithe torthaí agus plandaí torthaí le haghaidh táirgeadh torthaí Malus Mill., Prunus L., Rubus L. agus Vaccinium L.

(14)

Ar bhonn na modheolaíochta a d’fhorbair an Eagraíocht Eorpach agus Meánmhara um Chosaint Plandaí8, is iomchuí teacht ar an gconclúid go gcomhlíonann Pucciniastrum minimum (Schweinitz) Arthur na critéir le haghaidh lotnaidí neamhchoraintín rialáilte a leagtar amach in Airteagal 36 agus i Roinn 4 d’Iarscríbhinn I a ghabhann le Rialachán (AE) 2016/2031 le haghaidh plandaí óstacha áirithe. Dá bhrí sin, tá údar leis an lotnaid sin a chur san áireamh i gCuid J d’Iarscríbhinn IV a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072, Iarscríbhinn ina liostaítear lotnaidí neamhchoraintín rialáilte maidir le hábhar iomadaithe torthaí agus plandaí torthaí le haghaidh táirgeadh torthaí Vaccinium L. le teorainn lamháltais de 0 %.

(15)

Is léir ó thaithí na mBallstát ar víreas mósáice an chrainn figí nach bhfuil tionchar eacnamaíoch suntasach ag láithreacht na lotnaide sin ar phlandaí Ficus carica. Dá réir sin, ní chomhlíonann an lotnaid sin a thuilleadh coinníollacha Airteagal 36 agus Roinn 4 d’Iarscríbhinn I a ghabhann le Rialachán (AE) 2016/2031 i ndáil leis an tionchar eacnamaíoch do-ghlactha a d’fhéadfadh a bheith aici ar úsáid bheartaithe phlandaí Ficus carica L. Dá bhrí sin, ba cheart an lotnaid sin a bhaint den liosta de lotnaidí neamhchoraintín rialáilte i gCuid J d’Iarscríbhinn IV a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072.

(16)

I gcomhréir le pointe 16 d’Iarscríbhinn VI a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072, tá toirmeasc ar phlandaí le haghaidh plandú ó speicis stólain nó speicis a chruthaíonn tiúbair de Solanum L., nó á gcuid hibridí, seachas tiúbair Solanum tuberosum L. mar a shonraítear i bpointe 15 den Iarscríbhinn sin. Tá síolta Solanum L. san áireamh sna plandaí sin freisin. Ní áirítear an cód le haghaidh síolta Solanum L. sna cóid Ainmníochta Comhcheangailte a liostaítear i bpointe 16, áfach. Dá bhrí sin, agus ar mhaithe le soiléireacht agus deimhneacht dhlíthiúil, ba cheart an cód Ainmníochta Comhcheangailte le haghaidh na síolta sin a chur leis an bpointe sin. Ar an gcúis chéanna, an iontráil ábhartha maidir leis an gcód Ainmníochta Comhcheangailte le haghaidh síolta Solanum L. i gCuid A d’Iarscríbhinn XI a ghabhann leis an Rialachán sin, ba cheart í a scriosadh.

(17)

Aithníodh codanna áirithe de chríoch na Portaingéile mar chrios cosanta i ndáil le Gonipterus scutellatus Gyllenhal. Tá sé iarrtha anois ag an bPortaingéil, i gcomhréir le hAirteagal 35(2) de Rialachán (AE) 2016/2031, go dtarraingeofaí siar stádas a críche iomláine mar chrios cosanta i ndáil leis an lotnaid choraintín sin de chuid criosanna cosanta. Tar éis an iarratais sin a fháil, níor cheart críoch iomlán na Portaingéile a aithint a thuilleadh mar chrios cosanta i ndáil le Gonipterus scutellatus Gyllenhal, agus ba cheart na hiontrálacha ábhartha in Iarscríbhinní III agus X a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072 a scriosadh.

(18)

Le tuairim eolaíoch ón Údarás le déanaí maidir leis an dóchúlacht go dtabharfar Thaumatotibia leucotreta (Meyrick) isteach i gcríoch an Aontais trí allmhairí rósanna gearrtha (9), thangthas ar an gconclúid go dtugann bláthanna gearrtha ó Rosa L. conair teacht isteach don lotnaid sin, lotnaid a liostaítear i gCuid A d’Iarscríbhinn II a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072 mar lotnaid choraintín de chuid an Aontais nach bhfuiltear ar an eolas faoina láithreacht i gcríoch an Aontais. I bhfianaise neamhchomhlíonadh leanúnach i gcás coinsíneachtaí de bhláthanna Rosa L. gearrtha mar gheall ar láithreacht na lotnaide sin, neamhchomhlíonadh a suíodh gur mar thoradh ar rialuithe teorann i gcríoch an Aontais atá sé, tá údar le ceanglais speisialta a thabhairt isteach in Iarscríbhinn VII a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072 i ndáil leis na plandaí sin a thabhairt isteach i gcríoch an Aontais.

(19)

Is lotnaid pholafagach í Aleurocanthus spiniferus (Quaintance) atá i láthair i gcríoch an Aontais. Tá ceanglais speisialta in Iarscríbhinní VII agus VIII a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072 maidir le speicis plandaí atá inmhíolaithe leis an lotnaid sin a thabhairt isteach san Aontas agus a ngluaisteacht laistigh de. Sainaithníodh inmhíoluithe i dtuilleadh speicis óstacha i suirbhéanna breise ar an lotnaid i gcríoch an Aontais. Dá bhrí sin, ba cheart na speicis sin a áireamh sa liosta de na hóstaigh.

(20)

Ceanglais maidir le plandaí áirithe, táirgí plandaí agus réadaí eile a thabhairt isteach i gcríoch an Aontais agus a ngluaisteacht laistigh de, leagtar síos iad i gCinneadh Cur Chun Feidhme 2012/697/AE ón gCoimisiún (10) chun cosc a chur le bunú agus scaipeadh Pomacea (Perry). I bhfianaise na dtorthaí a fuarthas le déanaí maidir leis an lotnaid sin ag cigireachtaí rialaithe teorann, ba cheart na bearta sin a oiriúnú chun a áirithiú go bhfuil na tráchtearraí ábhartha saor ón lotnaid sin. Ar mhaithe le comhsheasmhacht dhlíthiúil agus soiléireacht, ba cheart na bearta sin a áireamh in Iarscríbhinní VII agus VIII a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072, agus ba cheart Cinneadh 2012/697/AE a aisghairm le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2024/2013 ón gCoimisiún (11) [C(2024)5055].

(21)

Tá ceanglais speisialta in Iarscríbhinní VII agus VIII a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072 maidir le speicis plandaí áirithe atá ina n-óstaigh do Agrilus planipennis Fairmaire a thabhairt isteach i gcríoch an Aontais agus a ngluaiseacht laistigh de. Thairis sin, tá na speicis plandaí sin san áireamh sna liostaí de phlandaí, táirgí plandaí agus réada eile atá faoi réir deimhnithe fíteashláintíochta nó pas plandaí, ar liostaí iad atá in Iarscríbhinní XI agus Iarscríbhinn XIII a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072 faoi seach. I gcomhréir le cárta suirbhé lotnaidí an Údaráis (12), níor deimhníodh plandaí Juglans ailantifolia Carr., Juglans mandshurica Maxim., Ulmus davidiana Planch. agus Pterocarya rhoifolia Siebold & Zucc mar óstaigh fhéideartha na lotnaide sin, agus cinneadh i dtástálacha allamuigh nach raibh speicis na ngéineas sin oiriúnach d’fhorbairt larbhach.

(22)

Dá réir sin, na tagairtí uile ábhartha do na plandaí sin in Iarscríbhinní VII, VIII, XI agus XIII a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072, ba cheart iad a scriosadh.

(23)

Thairis sin, le hAirteagal 4 de Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2024/434 ón gCoimisiún (13), leagtar síos forálacha maidir le maoluithe ar bhunú limistéir chríochaithe nuair a dheimhnítear go hoifigiúil láithreacht na lotnaide sin. Dá bhrí sin, agus ar mhaithe le comhsheasmhacht agus soiléireacht dhlíthiúil, ba cheart foráil a dhéanamh i bpointí 26 go 29 d’Iarscríbhinn VIII a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072 maidir leis na plandaí atá faoi réir na maoluithe sin a dhíolmhú ó na ceanglais faoi seach.

(24)

Cóid Ainmníochta Comhcheangailte áirithe, nó tuairiscí orthu, a úsáidtear in Iarscríbhinní VI, VII, X, XI agus XIII a ghabhann le Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072, ba cheart iad a ailíniú leis na cóid nuashonraithe in Iarscríbhinn I a ghabhann le Rialachán (CEE) Uimh. 2658/87 ón gComhairle (14).

(25)

Ba cheart Rialachán Cur Chun Feidhme (AE) 2019/2072 a leasú dá réir.

(26)

Na rialacha maidir le lotnaidí coraintín nua de chuid an Aontais a liostú, nár glacadh aon bheart ina leith de bhun Airteagal 30 de Rialachán (AE) 2016/2031, na rialacha maidir le lotnaidí neamhchoraintín rialáilte nua a liostú agus na bearta ábhartha, na bearta maidir le plandaí le haghaidh plandú i ndáil leis an lotnaid Pomacea (Perry) agus Aleurocanthus spiniferus (Quaintance), ba cheart feidhm a bheith acu ón 26 Eanáir 2025. Tá gá leis an tréimhse sin chun gur féidir leis na húdaráis inniúla agus le hoibreoirí gairmiúla dul in oiriúint do na ceanglais nua.

(27)

Bunaithe ar bharúlacha a fuarthas ó thríú tíortha, tar éis comhairliúcháin a rinneadh faoi chuimsiú na hEagraíochta Domhanda Trádála (an Comhaontú maidir le Bearta Sláintíochta agus Fíteashláintíochta) agus le geallsealbhóirí an Aontais faoi seach, ba cheart feidhm a bheith ag na bearta le haghaidh bláthanna gearrtha ó Rosa L. i ndáil leis an lotnaid Thaumatotibia leucotreta (Meyrick) ón 26 Aibreán 2025. Tá gá leis an tréimhse sin chun gur féidir leis na húdaráis inniúla agus le hoibreoirí gairmiúla dul in oiriúint do na ceanglais nua.

(28)

Tá na bearta dá bhforáiltear sa Rialachán seo i gcomhréir leis an tuairim ón mBuanchoiste um Plandaí, Ainmhithe, Bia agus Beatha,