(1)

Le Rialachán (AE, Euratom) 2022/2434 (2), leasaíodh Rialachán (AE, Euratom) 2018/1046 (“an Rialachán Airgeadais”) tríd an straitéis cistiúcháin éagsúlaithe a bhunú mar mhodh cistiúcháin aonair chun oibríochtaí iasachtaíochta agus bainistithe fiachais a dhéanann an Coimisiún a chur chun feidhme. Beidh feidhm ag Airteagal 220a den Rialachán Airgeadais maidir le cláir cúnaimh airgeadais a dtiocfaidh na bunghníomhartha ina leith i bhfeidhm an 9 Samhain 2022 nó ina dhiaidh sin. Ní bheidh feidhm ag an straitéis cistiúcháin éagsúlaithe maidir le cláir atá ann cheana, faoinar cheart leanúint d’oibríochtaí iasachtaíochta agus iasachtaithe a dhéanamh faoin modh traidisiúnta “droim le droim”, i gcomhréir le hAirteagal 220 den Rialachán Airgeadais. Féadfaidh feidhm a bheith ag an modh “droim le droim” freisin, mar eisceacht air sin, maidir le cláir nua cúnaimh airgeadais agus beidh feidhm aige maidir le haon chlár de chuid Euratom.

(2)

De bhun Airteagal 220a den Rialachán Airgeadais, tá an Coimisiún leis na socruithe is gá a bhunú chun an straitéis cistiúcháin éagsúlaithe a chur chun feidhme. Ba cheart go n-áireofaí ar na socruithe sin creat rialachais, nósanna imeachta um bainistiú riosca agus modheolaíocht leithdháilte costas, lenar cheart a áirithiú gurb í an tír is tairbhí a iompróidh na costais uile a thabhóidh an tAontas a bhaineann le cúnamh airgeadais. Is gá, dá bhrí sin, na socruithe is infheidhme maidir le hoibríochtaí iasachtaíochta agus bainistithe fiachais a dhéanann an Coimisiún faoin straitéis cistiúcháin éagsúlaithe agus maidir leis na hoibríochtaí iasachtaithe gaolmhara a bhunú.

(3)

Den chéad uair, chuir an Coimisiún an straitéis cistiúcháin éagsúlaithe i bhfeidhm maidir le hoibríochtaí iasachtaíochta i gcomhthéacs NextGenerationEU (“NGEU”), ionstraim shealadach an Aontais chun tacú leis an téarnamh eacnamaíoch ó ghéarchéim COVID-19. Leis sin, bhíothas in ann cistí a shlógadh go rathúil le haghaidh tacaíocht agus iasachtaí neamh-inaisíoctha faoi Rialachán (AE) 2021/241 ó Pharliamint na hEorpa agus ón gComhairle (3) agus cláir eile de chuid an Aontais dá dtagraítear in Airteagal 2(2) de Rialachán (AE) 2020/2094 ón gComhairle (4).

(4)

Bunaíodh an tsamhail rialachais agus na próisis is gá chun an straitéis cistiúcháin éagsúlaithe a chur chun feidhme faoi NGEU i gcomhréir le Cinneadh Cur Chun Feidhme C(2021) 2502 ón gCoimisiún (5). Áirítear ar na socruithe sin, i measc nithe eile, creat rialachais agus nósanna imeachta um bainistiú riosca agus um chomhlíontacht. Forbraíodh modheolaíocht leithdháilte costas i gCinneadh Cur Chun Feidhme (AE) 2021/1095 ón gCoimisiún (6). Is iomchuí na socruithe le haghaidh chur chun feidhme na straitéise cistiúcháin éagsúlaithe de bhun Airteagal 220a den Rialachán Airgeadais a bhunú ar an tsamhail rialachais le haghaidh NGEU.

(5)

Cé gur cheart feidhm a bheith ag an gCinneadh seo go príomha maidir le hoibríochtaí a dhéantar faoin straitéis cistiúcháin éagsúlaithe, is iomchuí cuid de na socruithe a leagtar síos ann a leathnú chun oibríochtaí a dhéantar faoin modh “droim le droim” a chumhdach. D’áiritheofaí leis an gcur chuige sin comhsheasmhacht idir na cláir éagsúla, a mhéid is infheidhme. Ráthófaí leis freisin go gcumhdófaí na hoibríochtaí uile leis an gcaighdeán ab airde rialacha, i gcomhréir le prionsabal an bhainistithe fhónta airgeadais. Ba cheart é sin a bheith amhlaidh i gcás socruithe a bhaineann le nósanna imeachta um bainistiú riosca agus um chomhlíontacht.

(6)

Ba cheart go leagfaí amach i gcinneadh bliantúil iasachtaíochta gnéithe na n-oibríochtaí iasachtaíochta atá beartaithe faoin straitéis cistiúcháin éagsúlaithe thar thréimhse bliana amháin. Go háirithe, ba cheart méid na n-oibríochtaí iasachtaíochta agus bainistithe fiachais atá le déanamh a chinneadh leis d’fhonn neamhchosaint fhoriomlán bhuiséad an Aontais agus na dtairbhithe iasachtaí a chumadh. Chuige sin, ba cheart na nithe seo a leanas a shocrú leis: raon le haghaidh uasmhéideanna eisiúna an chistithe fhadtéarmaigh chun gach críche, uasmhéid gan íoc an chistithe ghearrthéarmaigh, meánaibíocht uasta chistiú fadtéarmach an Aontais, teorainn ar an méid críochnaitheach gan íoc in aghaidh na heisiúna agus, más infheidhme, uasmhéid eisiúintí an Choimisiúin is féidir a shealbhú ar a shon féin agus is féidir a úsáid mar fhoinse cistiúcháin bhreise nó chun tacú leis an margadh tánaisteach.

(7)

Chun a áirithiú go mbeidh na cistí is gá ar fáil chun gealltanais faoi na cláir ghaolmhara cúnaimh airgeadais a chomhlíonadh de réir mar a bheidh siad le híoc, ba cheart oibríochtaí iasachtaíochta agus bainistithe fiachais faoin straitéis cistiúcháin éagsúlaithe a dhéanamh ar bhonn pleananna cistiúcháin leathbhliantúla. Dhéanfadh na pleananna cistiúcháin na hoibríochtaí sin a chumadh le linn na tréimhse sin trí thagairt a dhéanamh do na híocaíochtaí nach mór a dhéanamh chun na cláir ghaolmhara a chur chun feidhme. Dá bhrí sin, le bunú an phlean cistiúcháin, ba cheart a áirithiú go mbeidh nasc díreach ann leis na riachtanais íocaíochta chun na gealltanais chaiteachais a rinneadh faoi na bunghníomhartha comhfhreagracha a chomhlíonadh. Ba cheart an plean cistiúcháin a bhunú ar bhonn na dteorainneacha a leagtar amach sa chinneadh bliantúil iasachtaíochta. Is é an plean cistiúcháin an bonn chun rannpháirtithe margaidh a chur ar an eolas faoi na pleananna cistiúcháin táscacha sa tréimhse atá le teacht.

(8)

Trí uasmhéid táscach iasachtaíochta a shocrú lena gcumhdaítear, de ghnáth, tréimhse 6 mhí, agus trí phríomhpharaiméadair áirithe eile de na hoibríochtaí atá beartaithe a bhunú, d’áiritheofaí leis an bplean cistiúcháin tuilleadh intuarthachta maidir le heisiúintí, agus an tráth céanna, choinneofaí solúbthacht ar bun agus dhéanfaí foráil maidir le trédhearcacht sna margaí. Tá gá ag an mbonn infheisteoirí spriocdhírithe le faisnéis faoi eisiúintí atá ar na bacáin mar aon le léiriú ar an amlíne chun pleanáil infheistíochta a ullmhú ar a dtaobh féin.

(9)

Ba cheart an cinneadh bliantúil iasachtaíochta agus an plean cistiúcháin a bheith ina mbonn d’fhaisnéis ón gCoimisiún chuig Parlaimint na hEorpa agus chuig an gComhairle i gcomhréir le hAirteagal 220a(2) den Rialachán Airgeadais, mar aon le bheith ina mbonn chun cumarsáid a dhéanamh leis na margaí agus leis an bpobal. Thairis sin, ba cheart don Choimisiún tuairisciú do Pharlaimint na hEorpa agus don Chomhairle maidir le gach gné dá straitéis iasachtaíochta agus bainistithe fiachais, ar bhealach cuimsitheach agus ar bhonn tráthrialta, de bhun Airteagal 220a(2) den Rialachán Airgeadais.

(10)

Braitheann an sainmhíniú ar phleananna cruinne fóinteacha cistiúcháin faoin straitéis cistiúcháin éagsúlaithe ar oifigigh údarúcháin atá freagrach as cur chun feidhme na gclár cúnaimh airgeadais faisnéis a chur in iúl go tráthrialta tráthúil laistigh de na tráthchláir agus na méideanna maidir le híocaíochtaí a bhfuil coinne leo a fhormheas. Is trí uirlis réamhaisnéise airgeadais an Choimisiúin ba cheart an fhaisnéis sin a chur in iúl d’Ard-Stiúrthóireacht an Bhuiséid, ós rud é gurb í an tseirbhís atá freagrach as na pleananna cistiúcháin a shainiú agus a chur chun feidhme.

(11)

Leis an straitéis cistiúcháin éagsúlaithe, ba cheart féachaint leis na dálaí airgeadais is buntáistí le haghaidh an Aontais a fháil, trí phleanáil fhónta agus forghníomhú rianúil idirbheart leis na téarmaí is fearr is féidir sna dálaí margaidh atá i réim. I bhfianaise an ghá cistiú a bhailiú chun gur féidir eisíocaíochtaí a dhéanamh leis na cláir faoi seach, tá rogha theoranta ag an gCoimisiún a mhéid a bhaineann le huainiú idirbheart margaidh. Chuirfeadh an straitéis cistiúcháin éagsúlaithe raon níos leithne teicnící cistiúcháin ar fáil don Choimisiún, lena n-áirítear maoiniú gearrthéarmach, lenarbh fhéidir leis riosca forghníomhaithe margaidh a laghdú nuair is gá chun cistí a bhailiú in imthosca margaidh níos diúltaí.

(12)

Ba cheart a áireamh ar ionstraimí cistiúcháin faoin straitéis cistiúcháin éagsúlaithe, inter alia, raon bannaí tagarmhairc agus Billí AE. Ba cheart oibríochtaí iasachtaíochta faoin straitéis cistiúcháin éagsúlaithe a eagrú mar cheantanna, idirbhearta sindeacáite nó láithrithe príobháideacha, cibé acu is iomchuí i bhfianaise mhéid agus chineál na n-oibríochtaí.

(13)

Ba cheart a áireamh sa straitéis cistiúcháin éagsúlaithe an cumas ionstraimí gearrthéarmacha a eisiúint agus maolán leachtachta a choinneáil ar bun, rud a chuirfeadh é ar a chumas don Choimisiún neamhréireanna ó thaobh ama de idir iasachtaíocht agus eisíocaíochtaí a ionsú, agus iarraidh ar eisíocaíocht a chomhlíonadh i gcás coinníollacha cistiúcháin diúltacha. Ba cheart oibríochtaí iasachtaíochta gearrthéarmaí trí Bhillí AE a chur chun feidhme trí cheantanna rialta chun solúbthacht agus éifeachtúlacht a sholáthar. Ba cheart na ceantanna sin a eagrú ar bhealach lena n-áiritheofar stádas trédhearcach intuartha eisitheora an Aontais agus cóir chomhionann na rannpháirtithe.

(14)

Le hoibríochtaí bainistithe fiachais faoin straitéis cistiúcháin éagsúlaithe, is féidir rioscaí ráta úis agus rioscaí eile airgeadais a bhainistiú ar bhealach níos fearr. Is iomchuí, dá bhrí sin, úsáid díorthach amhail babhtálacha a cheadú chun rioscaí ráta úis nó rioscaí eile airgeadais a bhainistiú i ndáil le hiasachtaí do na tíortha is tairbhithe, agus prionsabal an iarmhéid bhuiséadaigh á urramú i gcónaí, nó idirbhearta margaidh airgid urraithe nó idirbhearta urraithe nó neamhurraithe margaidh airgid a dhéanamh le hoifigí bainistithe fiachais na mBallstát, institiúidí fornáisiúnta, gníomhaireachtaí náisiúnta earnála poiblí, institiúidí creidmheasa agus gnólachtaí infheistíochta a bhfuil seasamh creidmheasa iomchuí acu nó contrapháirtithe lárnacha. Sa chomhthéacs sin, ba cheart an Coimisiún a údarú freisin a bhannaí féin a cheannach ar ais agus/nó a shealbhú chun leachtacht a bhainistiú agus tacú le leachtacht sa mhargadh le haghaidh bhannaí an Aontais.

(15)

Ba cheart oibríochtaí iasachtaithe a dhéanamh i gcomhréir leis an mbunghníomh ábhartha agus leis na comhaontuithe iasachta comhfhreagracha. Is iomchuí coinníollacha íosta a leagan síos faoina n-eisíocfar iasachtaí. Ba cheart a áirithiú freisin gurb iad na tíortha is tairbhithe a iompróidh na costais uile a bhaineann leis an iasacht agus a thabhóidh an tAontas i gcomhréir le modheolaíocht arna leagan síos ag an gCoimisiún i gcinneadh ar leithligh arna comhlánú ag treoirlínte mionsonraithe maidir le costais den sórt sin a ríomh.

(16)

Ba cheart an deis a thairiscint do thíortha is tairbhithe a iarraidh ar an gCoimisiún iasachtaí a shocrú ar ráta úis seasta fálaithe. Leis sin, cheanglófaí ar an gCoimisiún ionstraimí airgeadais amhail babhtálacha rátaí úis a úsáid chun iasachtaí ar ráta seasta a thairiscint. Ba cheart don tír is tairbhí na costais a bhaineann le bainistiú rioscaí le díorthaigh a iompar.

(17)

Oibríochtaí iasachtaíochta faoi chláir cúnaimh airgeadais atá ann cheana, déantar iad faoi “Chlár Eisiúna Fiachais AE-Euratom” a bunaíodh in 2019 agus a tugadh cothrom le dáta in 2021 (“an Clár Eisiúna Fiachais”). Áirítear leis sin, inter alia, Ciorclán Tairisceana ina bhfuil an fhaisnéis uile a bhfuil gá ag na margaí léi de réir na reachtaíochta is infheidhme, agus socruithe oibríochtúla agus conarthacha le contrapháirtithe atá ríthábhachtach maidir le gníomhaíochtaí iasachtaíochta. Ba cheart oibríochtaí iasachtaíochta faoin straitéis cistiúcháin éagsúlaithe a dhéanamh faoin gClár Eisiúna Fiachais, tar éis na leasuithe is gá a thabhairt isteach sa doiciméadacht atá ann cheana.

(18)

Chun oibríochtaí iasachtaíochta agus bainistithe fiachais faoin straitéis cistiúcháin éagsúlaithe a chur chun feidhme, ba cheart acmhainneachtaí oibríochtúla iomchuí a bhunú, lena n-áirítear acmhainneachtaí socraithe idirbheart, ardán ceantála, agus an deis dul i muinín idirbhearta athcheannaigh agus babhtálacha.

(19)

Chun oibríochtaí iasachtaíochta agus bainistithe fiachais faoin straitéis cistiúcháin éagsúlaithe agus oibríochtaí gaolmhara iasachtaithe a dhéanamh, ba cheart don Choimisiún cuntais thiomnaithe a oscailt chun críoch na n-oibríochtaí sin agus chun na críche sin amháin. Na breithnithe a bhaineann le cuntais oibríochtaí NGEU, ba cheart feidhm a bheith acu maidir leis na cuntais sin freisin. Go háirithe, chun aghaidh a thabhairt ar an riosca leachtachta a eascraíonn as na hoibríochtaí sin, ba cheart sainsealúchais slána airgid stuamachta a bhunú le haghaidh íocaíochtaí. An ceanglas maolán airgid stuamachta tiomnaithe den sórt sin a shealbhú, is cuid lárnach agus fíor-riachtanach den chur chuige bainistithe riosca le haghaidh straitéis cistiúcháin éagsúlaithe é. Chun a áirithiú nach mbeidh na sealúchais airgid chriticiúla sin faoi réir aon riosca contrapháirtí a eascraíonn as cliseadh na hinstitiúide lena gcoimeádtar na cúlchistí sin, tá sé ríthábhachtach na sealúchais airgid stuamachta sin a shealbhú i mbanc ceannais. Ba cheart na sealúchais airgid sin a choinneáil i gcuntas tiomnaithe in BCE agus ba cheart iad a choinneáil ag an leibhéal is ísle is gá chun íocaíochtaí atá ar na bacáin a chomhlíonadh le linn tréimhse ghearrthéarmach, ach féadfar méideanna éagsúla a bheith iontu de réir an sceidil eisiúna agus eisíocaíochta. Ba cheart conradh maidir le seirbhísí gníomhaireachta fioscaí a thabhairt i gcrích le BCE lenar féidir na costais ghaolmhara a chumhdach.

(20)

Ina theannta sin, ba cheart a áirithiú, le creat bainistithe riosca agus comhlíontachta le haghaidh oibríochtaí iasachtaíochta, bainistithe fiachais agus iasachtaithe, cosaint leasanna airgeadais an Aontais agus go ndéanfar na gníomhaíochtaí uile ar bhealach atá comhsheasmhach leis na caighdeáin is airde sláine, ionracais agus bainistithe fhónta airgeadais agus riosca. Chuige sin, ba cheart ról an Phríomhoifigigh Riosca a bunaíodh roimhe seo faoi Chinneadh C(2021) 2502 ón gCoimisiún a leathnú chun go mbeidh feidhm aige maidir le gach oibríocht faoin straitéis cistiúcháin éagsúlaithe faoin gCinneadh seo. Ba cheart go dtacódh an Coiste um Riosca agus um Chomhlíontacht leis an bPríomhoifigeach Riosca agus a chúraimí á gcomhlíonadh aige.

(21)

Ba cheart don Phríomhoifigeach Riosca, i gcomhréir le dea-chleachtais agus le caighdeáin idirnáisiúnta aitheanta, Beartas um Riosca Ardleibhéil agus um Chomhlíontacht a tharraingt suas ina bhfuil treoirlínte maidir le riosca agus comhlíontacht chun na hoibríochtaí a chur chun feidhme ar bhealach atá go hiomlán neamhspleách.

(22)

Go háirithe, ba cheart don Phríomhoifigeach Riosca a áirithiú go gcloíonn oibríochtaí leis an mBeartas um Riosca Ardleibhéil agus um Chomhlíontacht agus go ndéantar rioscaí a bhaineann leis na hoibríochtaí sin a shainaithint, a thuiscint, a bhainistiú agus a thuairisciú don Phríomhoifigeach Riosca. Agus na cúraimí sin á ndéanamh, ba cheart d’Oifigeach um Chomhlíontacht tacú leis an bPríomhoifigeach Riosca, agus ba cheart don Oifigeach um Chomhlíontacht sin tuairisciú go díreach don Phríomhoifigeach Riosca i dtaca le hábhair maidir le comhréireacht le rialacha, nósanna imeachta agus cosc ar sciúradh airgid agus ar mhaoiniú sceimhlitheoireachta.

(23)

Chun a áirithiú go mbeidh na socruithe is infheidhme maidir leis na hoibríochtaí uile a chuirtear chun feidhme tríd an straitéis cistiúcháin éagsúlaithe aonfhoirmeach, is iomchuí Cinneadh C(2021) 2502 a aisghairm.

(24)

Maidir leis na hoibríochtaí iasachtaíochta atá ar na bacáin faoin ionstraim chun tacaíocht a sholáthar don Úcráin (7), chun a áirithiú go dtairbheoidh siad den straitéis cistiúcháin éagsúlaithe, ba cheart an Cinneadh seo a theacht i bhfeidhm mar ábhar práinne an lá tar éis lá a fhoilsithe in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh.