52012DC0746

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

Καταλληλότητα του κανονιστικού πλαισίου της ΕΕ

1.           Έξυπνη νομοθεσία: Ανταπόκριση στίς επιτακτικές οικονομικές ανάγκες

Η νομοθεσία της ΕΕ έχει πρωταρχική σημασία για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης ΕΕ και για τη διαμόρφωση των κατάλληλων συνθηκών για έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, η οποία να παράγει οφέλη για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους. Η επίτευξη των στόχων αυτών αποτελεί ευθύνη που βαρύνει από κοινού την Επιτροπή, τα άλλα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη. Η οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση έφερε στο φως το κόστος που προκαλείται από τη μη ανάληψη δράσης και από την ανεπάρκεια της νομοθεσίας και της επιβολής της σε ορισμένους τομείς. Η κρίση οδήγησε στη διατύπωση του αιτήματος για ενίσχυση, σε επίπεδο ΕΕ, της οικονομικής διακυβέρνησης και του κανονιστικού πλαισίου που διέπει τον χρηματοπιστωτικό τομέα. Συγχρόνως, έστρεψε την προσοχή στο κόστος της νομοθεσίας της ΕΕ και στις προκλήσεις της εφαρμογής και επιβολής της τήρησης των κανόνων που προβλέπονται από την ήδη θεσπισθείσα νομοθεσία. Οι εθνικές δημόσιες διοικήσεις, οι οποίες ήδη αντιμετωπίζουν πιεστική κατάσταση, δυσκολεύονται να φέρουν σε πέρας το έργο της μεταφοράς στην εθνική τους νομοθεσία και της εφαρμογής της νομοθεσίας της ΕΕ. Επιχειρήσεις και πολίτες εκφράζουν ανησυχίες για την περιπλοκότητα της νομοθεσίας και για τον διοικητικό φόρτο που απορρέει από αυτή. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει ζητήσει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες για τη μείωση του συνολικού κανονιστικού φόρτου, τόσο σε ενωσιακό όσο και σε εθνικό επίπεδο.

Η Επιτροπή ήδη ανταποκρίνεται στους προαναφερθέντες προβληματισμούς. Μετά την παρουσίαση του γενικού πλαισίου νέων πρωτοβουλιών προ διετίας[1], η Επιτροπή προέβη σε ενοποίηση του συστήματος που εφαρμόζει για τις εκτιμήσεις αντικτύπου. O στόχος για μείωση κατά 25%, που καθοριζόταν στο «Πρόγραμμα δράσης για τη μείωση του διοικητικού φόρτου», έχει εκπληρωθεί με το παραπάνω. Ορισμένα νομοθετήματα απλουστεύθηκαν και κωδικοποιήθηκαν. Ήδη εξετάζονται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ορισμένες σημαντικές προτάσεις για απλούστευση σε μια σειρά τομέων πολιτικής. Παραδείγματος χάρη, η Επιτροπή πρότεινε ένα φιλόδοξο θεματολόγιο απλούστευσης σε σχέση με το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο[2]. Η Επιτροπή εφαρμόζει πλέον την αρχή «Σκέψου πρώτα σε μικρή κλίμακα» και αξιοποιεί ολόκληρο το διαθέσιμο σύνολο κανονιστικών μέσων (από την ενίσχυση των διαβουλεύσεων και της εκτίμησης του αντικτύπου έως τη συγκεκριμένη παρακολούθηση της εφαρμογής), με στόχο την προσαρμογή των κανονιστικών ρυθμίσεων της ΕΕ στις ανάγκες των πολύ μικρών επιχειρήσεων[3]. Δρομολογήθηκαν πιλοτικές αξιολογήσεις της πολιτικής («έλεγχοι καταλληλότητας»)[4]. Πολλά από τα προβλήματα που σχετίζονται με την ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ ήδη επιλύονται, χωρίς να απαιτείται η κίνηση επίσημων διαδικασιών παράβασης. Το κοινό καλείται συστηματικά να διατυπώσει τις απόψεις του επί των διαφόρων πρωτοβουλιών πολιτικής.

Η Επιτροπή θα συνεχίσει τις δραστηριότητες αυτές και είναι αποφασισμένη να επιτύχει τους στόχους των πολιτικών με το ελάχιστο δυνατό κόστος, πραγματώνοντας τα οφέλη που μόνο η ενωσιακή νομοθεσία μπορεί να προσπορίσει και καταργώντας το σύνολο του περιττού κανονιστικού φόρτου. Θα εξακολουθήσει να ενισχύει τα κανονιστικά εργαλεία που διαθέτει και να τα εφαρμόζει συστηματικά σε ολόκληρο το φάσμα των κανονιστικών της δραστηριοτήτων. Η Επιτροπή θα αναβαθμίσει επίσης το έργο της στους τομείς της εφαρμογής και επιβολής της τήρησης της νομοθεσίας, σε στενή συνεργασία με τα άλλα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη. Σκοπεύει να συνενώσει διάφορες πρωτοβουλίες, οι οποίες έχουν ήδη δρομολογηθεί, σε ένα «Πρόγραμμα βελτίωσης της καταλληλότητας και της αποδοτικότητας του κανονιστικού πλαισίου» (Regulatory Fitness and Performance Programme - REFIT), το οποίο θα αποβλέπει στην κατάργηση των περιττών κανονιστικών εξόδων (δηλ. των επιβαρύνσεων) και στη διασφάλιση του ότι η νομοθεσία της ΕΕ είναι εις το διηνεκές πρόσφορη για την επίτευξη των στόχων της.

Η Επιτροπή δεν θεωρεί ότι ο καθορισμός συνολικών στόχων και/ή ποσοτικών παραμέτρων για τη διαχείριση του όγκου της κείμενης νομοθεσίας θα οδηγήσει στην επίτευξη των επιθυμητών αποτελεσμάτων. Για τον σκοπό αυτό απαιτείται μια προσέγγιση περισσότερο προσαρμοσμένη στα εκάστοτε δεδομένα, στο πλαίσιο της οποίας θα αξιολογούνται τα πραγματικά οφέλη και το πραγματικό κόστος και θα διερευνάται κατά πόσον αυτά σχετίζονται ευθέως με τη νομοθεσία της ΕΕ ή με τις επιλογές εφαρμογής των κρατών μελών. Μια τέτοια προσέγγιση θα επέτρεπε να στοχοθετηθεί με μεγαλύτερη ακρίβεια η μείωση του κόστους και η βελτίωση του κανονιστικού πλαισίου, και θα ανταποκρινόταν καλύτερα στα ιδιαίτερα γνωρίσματα της χάραξης πολιτικής σε επίπεδο ΕΕ.

Στο πλαίσιο της αναβάθμισης της πολιτικής της σε σχέση με την έξυπνη νομοθεσία, η Επιτροπή έλαβε υπόψη σχετικές συνεισφορές τις οποίες έλαβε από μέρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου[5] και της Επιτροπής των Περιφερειών[6], τα πορίσματα δημόσιας διαβούλευσης[7], τη συνεισφορά της Επιτροπής Εκτίμησης Αντικτύπου[8], το έργο της ομάδας υψηλού επιπέδου εθνικών εμπειρογνωμόνων σε ρυθμιστικά θέματα και της ομάδας υψηλού επιπέδου για τον διοικητικό φόρτο, καθώς επίσης τη σύσταση που εξεδόθη το 2012 από τον ΟΟΣΑ με τίτλο «Σύσταση σχετικά με την κανονιστική πολιτική και διακυβέρνηση»[9].

2.           Πρόγραμμα βελτίωσης της καταλληλότητας και της αποδοτικότητας του κανονιστικού πλαισίου

Λόγω της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης, είναι αναγκαίο η νομοθεσία της ΕΕ να είναι ακόμη πιο αποτελεσματική και αποδοτική από την άποψη της επίτευξης των οικείων στόχων δημόσιας πολιτικής· τούτο σημαίνει ότι πρέπει αποδεδειγμένα να προσπορίζει σαφή προστιθέμενη αξία, παρέχοντας πλήρη οφέλη έναντι ελάχιστου κόστους, και να σέβεται τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας. Το τελικό αποτέλεσμα πρέπει να είναι ένα απλό, ευκρινές, σταθερό και προβλέψιμο κανονιστικό πλαίσιο για τις επιχειρήσεις, τους εργαζομένους και τους πολίτες.

Προκειμένου να επιτευχθεί πρόοδος προς την επίτευξη του εν λόγω στόχου, η Επιτροπή πρόκειται να δρομολογήσει ένα «Πρόγραμμα βελτίωσης της καταλληλότητας και της αποδοτικότητας του κανονιστικού πλαισίου» (REFIT), το οποίο θα στηρίζεται στην πείρα της από την αξιολόγηση και τη μείωση του διοικητικού φόρτου. Το πρόγραμμα REFIT θα καταγράφει τα βάρη, τις ασυνέπειες, τα κενά και τα μέτρα που κρίνονται αναποτελεσματικά. Θα αποδοθεί προσοχή στον τυχόν διοικητικό φόρτο ο οποίος σχετίζεται με τον τρόπο εφαρμογής της νομοθεσίας της ΕΕ σε εθνικό και κατώτερο του εθνικού επίπεδο[10]. Μέσω του REFIT, η Επιτροπή θα προσδιορίζει, θα αξιολογεί και θα θεσπίζει πρωτοβουλίες ικανές να οδηγήσουν σε σημαντική μείωση του κανονιστικού κόστους ή απλούστευση, και θα παρακολουθεί την εφαρμογή τους.

Το πρόγραμμα REFIT βασίζεται σε μια συνολικότερη προσέγγιση όσον αφορά την αξιολόγηση των πολιτικών, μέσω των «ελέγχων καταλληλότητας» που άρχισαν να διενεργούνται το 2010[11]. Η πείρα που έχει αποκομισθεί έως τώρα καταδεικνύει την αναγκαιότητα ενός κοινού πλαισίου για την πραγματοποίηση των αξιολογήσεων αυτών, ούτως ώστε να καθίσταται σαφές το πώς αυτές εντάσσονται στον γενικό στόχο της διασφάλισης «έξυπνης» νομοθεσίας και της κατάργησης των εμποδίων, να εξασφαλίζεται η συμμετοχή όλων των συναφών βαθμίδων διακυβέρνησης και να διευκολύνεται η ευρεία συμμετοχή των ενδιαφερομένων.

Η διαδικασία του προγράμματος REFIT θα ξεκινήσει με καταγραφή των κανονιστικών τομέων και των επιμέρους νομοθετικών πράξεων που παρουσιάζουν τα μεγαλύτερα περιθώρια απλούστευσης των κανόνων και μείωσης του κανονιστικού κόστους για τις επιχειρήσεις και τους πολίτες, χωρίς να υπονομεύεται η επίτευξη των στόχων δημόσιας πολιτικής. Υπό κανονικές συνθήκες, η καταγραφή αυτή θα επιτρέψει τον εντοπισμό των τομέων στους οποίους απαιτείται περαιτέρω αξιολόγηση, περιλαμβανομένου του σχετικού κόστους και των αναμενόμενων οφελών. Στο πλαίσιο των εν λόγω αξιολογήσεων, θα εξετάζεται επίσης το κατά πόσον θα ήταν σκόπιμος ο καθορισμός ποσοτικών στόχων για τη μείωση του φόρτου στον εκάστοτε τομέα, καθώς και σε σχέση με τις ευθύνες που αναλογούν εν προκειμένω στην ΕΕ και στα κράτη μέλη. Οσάκις η διαδικασία καταγραφής παρέχει επαρκείς αποδείξεις για την αναγκαιότητα ανάληψης αμεσότερης δράσης, θα δρομολογείται η διαδικασία εκτίμησης αντικτύπου όσον αφορά τις σχετικές προτάσεις. Οι ενδιαφερόμενοι θα τηρούνται ενήμεροι σε όλα τα στάδια της διαδικασίας, και οι απόψεις τους θα λαμβάνονται σοβαρά υπόψη για την ιεράρχηση των δραστηριοτήτων.

Το πρόγραμμα REFIT θα εφαρμοσθεί κατά τρόπο διαφανή. Η Επιτροπή, δυνάμει της πολιτικής που είναι γνωστή ως «πρώτα αξιολόγηση», δεν θα εξετάζει, καταρχήν, προτάσεις σε τομείς υφιστάμενης νομοθεσίας μέχρι να ολοκληρωθούν η σχετική διαδικασία κανονιστικής καταγραφής και οι κατάλληλες επακόλουθες εργασίες αξιολόγησης. Ο προγραμματισμός θα δημοσιοποιείται. Οι αξιολογήσεις στο πλαίσιο του προγράμματος REFIT θα αναρτώνται δημοσίως στο πλαίσιο ενισχυμένων πολυετών σχεδίων αξιολόγησης, αρχής γενομένης από το 2014. Σε ειδικό παράρτημα του προγράμματος εργασίας της Επιτροπής θα απαριθμούνται όλες οι σχεδιαζόμενες πρωτοβουλίες του προγράμματος REFIT, αρχής γενομένης από το πρόγραμμα εργασίας του 2014. Θα συγκροτηθεί σύστημα ιχνηλάτησης (πίνακας αποτελεσμάτων), με στόχο την αξιολόγηση της προόδου των προτάσεων, τόσο στους κόλπους των θεσμικών οργάνων της ΕΕ όσο και κατά το στάδιο της εφαρμογής.

Οι πιθανοί τομείς προς συμπερίληψη στον προγραμματισμό αξιολογήσεων του REFIT θα προέλθουν επίσης από δραστηριότητες οι οποίες είτε διεξάγονται είτε βρίσκονται στο στάδιο της προπαρασκευής. Οι εν λόγω τομείς περιλαμβάνουν τα αποτελέσματα των τρεχουσών διαβουλεύσεων ενωσιακής εμβέλειας με τις ΜΜΕ σχετικά με τις δέκα επαχθέστερες, κατά τη δική τους αντίληψη, κανονιστικές ρυθμίσεις της ΕΕ, καθώς και τα πορίσματα των εν εξελίξει «ελέγχων καταλληλότητας» και των λοιπών εργασιών κανονιστικής αξιολόγησης[12]. Το υπό εφαρμογή κυλιόμενο πρόγραμμα απλούστευσης και οι εργασίες με σκοπό τη μείωση των κανονιστικών βαρών για τις μικρότερες επιχειρήσεις θα ενσωματωθούν ομοίως πάραυτα στο νέο πρόγραμμα. Πρόσθετες ενδείξεις θα προκύψουν από την οριστικοποίηση των αξιολογήσεων με αντικείμενο την ενημέρωση των εργαζομένων και τη διαβούλευση με αυτούς στον κοινωνικό τομέα, την έγκριση τύπου μηχανοκίνητων οχημάτων, την πολιτική για την εσωτερική αγορά αεροπορικών μεταφορών και τη νομοθεσία για τη διατροφική αλυσίδα. Επίσης, έχουν ήδη προγραμματισθεί αναθεωρήσεις σχετικά με τη νομοθεσία περί αποβλήτων, το λιανεμπόριο, την υγεία και ασφάλεια στην εργασία, τη διύλιση πετρελαίου, το αλουμίνιο και ορισμένα άλλα βιομηχανικά προϊόντα.

Τέλος, το REFIT θα συμπεριλάβει τις επακόλουθες ενέργειες όσον αφορά το «Πρόγραμμα μείωσης του διοικητικού φόρτου» (ABR), οι οποίες είναι γνωστές ως πρόγραμμα «ABR Plus». Το πρόγραμμα του 2007 απέβλεπε σε μείωση κατά 25% έως το 2012 των βαρών που η νομοθεσία της ΕΕ συνεπάγεται για τις επιχειρήσεις. Κάλυπτε το 80 % περίπου των κύριων αιτίων διοικητικού φόρτου. Η Επιτροπή έχει υπερκαλύψει τον στόχο αυτό, υποβάλλοντας προτάσεις για μείωση του διοικητικού φόρτου σε ποσοστό άνω του 30 %, ενώ οι συννομοθέτες θέσπισαν μέτρα τα οποία ισοδυναμούν με μείωση κατά 25 %. Τα αναλυτικά αποτελέσματα του προγράμματος δράσης παρουσιάζονται σε συνοδευτικό υπηρεσιακό έγγραφο εργασίας[13].

Τα αναμενόμενα οφέλη θα προκύψουν μόνον όταν θα υλοποιηθεί επιτυχώς το πρόγραμμα μείωσης του διοικητικού φόρτου. Το πρόγραμμα ABR Plus θα εστιάζεται, συνεπώς, στις επακόλουθες ενέργειες στα κράτη μέλη. Τα κράτη μέλη θα κληθούν να διευκρινίσουν, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2013, τον τρόπο με τον οποίον υλοποίησαν τα μέτρα του προγράμματος ABR. Η ομάδα υψηλού επιπέδου για τον διοικητικό φόρτο θα επιφορτισθεί με την παροχή συνδρομής και συμβουλών για την υλοποίηση των σχετικών επακόλουθων ενεργειών, τη σύγκριση των κατ’ εκτίμηση αποτελεσμάτων με τις αρχικές εκτιμήσεις και τη διευκόλυνση της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών μεταξύ κρατών μελών. Επίσης, θα παρακολουθεί, από κοινού με επιχειρήσεις και τα κράτη μέλη, την εφαρμογή από μέρους αυτών των τελευταίων των μέτρων που έχει θεσπίσει η ΕΕ με στόχο τη μείωση του περιττού διοικητικού φόρτου, ιδίως για τις μικρότερες επιχειρήσεις. Επομένως, η εντολή της ομάδας υψηλού επιπέδου παρατείνεται έως τη λήξη της θητείας της τρέχουσας Επιτροπής.

3.           Μηχανισμοί για έξυπνη νομοθεσία: μεγιστοποίηση της απόδοσης

Η Επιτροπή εφαρμόζει μια πλειάδα μηχανισμών στο πλαίσιο της πολιτικής της για μια έξυπνη νομοθεσία. Οι μηχανισμοί αυτοί βελτιώνονται διαρκώς.

3.1.        Εκτίμηση αντικτύπου

Το σύστημα εκτίμησης του αντικτύπου που εφαρμόζει η Επιτροπή έχει αξιολογηθεί ως άριστο[14] και επιτρέπει την κατά διαφανή τρόπο αξιολόγηση των νομοθετικών και μη εναλλακτικών επιλογών πολιτικής, με τη σύγκριση του δυνητικού οφέλους και του κόστους από οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική άποψη. Το εν λόγω σύστημα είναι ολοκληρωμένο και διαφανές και υπόκειται σε ανεξάρτητο έλεγχο[15]. Εκτίμηση του αντικτύπου πραγματοποιείται για όλες τις προτάσεις οι οποίες συνεπάγονται σημαντικό άμεσο αντίκτυπο. Κατά την τελευταία διετία, εκδόθηκαν επιχειρησιακές οδηγίες σε σχέση με την ανάλυση του αντικτύπου στον τομέα των θεμελιωδών δικαιωμάτων[16], της ανταγωνιστικότητας[17] και των πολύ μικρών επιχειρήσεων[18]. Ο ανεξάρτητος έλεγχος από μέρους της Επιτροπής Εκτίμησης του Αντικτύπου (ΕΕΑ)[19] έχει θετικές συνέπειες για την ποιοτική στάθμη των εκθέσεων, και απαιτείται, καταρχάς, θετική γνωμοδότηση της ΕΕΑ για να είναι δυνατή η υποβολή μιας πρότασης στην Επιτροπή για τη λήψη απόφασης. Ο έλεγχος που διενεργεί η ΕΕΑ έχει ενισχυθεί μέσω στοχοθετημένων τροποποιήσεων της εντολής και του κανονισμού λειτουργίας της[20]. Το εάν θα διενεργηθεί ή όχι εκτίμηση αντικτύπου καθορίζεται σε χάρτες πορείας, οι οποίοι δημοσιοποιούνται[21]. Τόσο οι εκτιμήσεις αντικτύπου όσο και οι γνώμες της ΕΕΑ δημοσιοποιούνται και είναι προσιτές στους πολίτες. Από της συστάσεως της ΕΕΑ το 2006, έχουν εκδοθεί 700 και πλέον γνώμες. Με τη σύσταση νέας Διεύθυνσης Εκτίμησης Αντικτύπου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προστίθεται μια επιπλέον εξωτερική βαθμίδα εξέτασης και ποιοτικού ελέγχου.

Η πλειονότητα των ενδιαφερομένων που διατύπωσαν τις απόψεις τους στο πλαίσιο της σχετικής διαβούλευσης τάσσεται υπέρ της ολοκληρωμένης προσέγγισης της Επιτροπής. Οι συνηθέστερες προτάσεις για τη συστηματικότερη επίτευξη ακόμη μεγαλύτερης ποιοτικής στάθμης περιλαμβάνουν τα εξής: καταβολή μεγαλύτερης προσπάθειας για την ποσοτικοποίηση του αντικτύπου, σαφέστερη παρουσίαση των κύριων αποτελεσμάτων, διαβούλευση με αντικείμενο τα σχέδια εκτιμήσεων αντικτύπου, διορισμός εξωτερικών μελών στην ΕΕΑ και δεσμευτική απαίτηση για θετική γνώμη της ΕΕΑ.

Οι υπάρχουσες αποδείξεις και μελέτες καταδεικνύουν ότι το ισχύον καθεστώς αποφέρει ικανοποιητικά αποτελέσματα. Σύμφωνα με μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου[22], «το σύστημα της ΕΕ είναι συγκριτικά καλά ανεπτυγμένο τόσο με εσωτερικούς όσο και με εξωτερικούς ελέγχους και ισορροπίες» και «υπάρχει γενική συναίνεση στο ότι η ΕΕΑ συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας των ΔΛΠ. Σύμφωνα με μια ανάλυση[23] του Κέντρου Μελετών Ευρωπαϊκής Πολιτικής (CEPS) του Πανεπιστημίου του Έξετερ, η ποσοτικοποίηση του κόστους και των οφελών γίνεται συχνά, ή συχνότερα, σε σχέση με άλλα συστήματα. Σε κανένα σύστημα η γνώμη των ανεξάρτητων φορέων ελέγχου δεν είναι δεσμευτική για τους υπεύθυνους λήψης πολιτικών αποφάσεων. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή θεωρεί ότι δεν είναι αναγκαία ούτε εξωτερικά μέλη της ΕΕΑ ούτε δεσμευτικές αποφάσεις της ΕΕΑ και ότι θα ήταν ασύμβατα με το δικαίωμα πρωτοβουλίας της Επιτροπής, τους θεσμικούς ρόλους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και τη λογοδοσία προς το ευρύ κοινό.

Όσον αφορά τις προσκλήσεις για διαβούλευση για σχέδια εκθέσεων ΕΑ, πρέπει να σημειωθεί ότι η Επιτροπή ζητά ήδη από τους ενδιαφερόμενους φορείς να συμμετέχουν στη διαβούλευση για όλες τις βασικές πτυχές εκτίμησης του αντικτύπου και έχουν προγραμματιστεί περαιτέρω βελτιώσεις της διαβούλευσης. Η διαβούλευση πραγματοποιείται συνήθως σε αρχικό στάδιο της διαδικασίας εκτίμησης αντικτύπου ώστε να επιτραπεί στους ενδιαφερομένους να επηρεάσουν τον καθορισμό των προβλημάτων και την επιλογή λύσεων. Εάν η διαβούλευση θα έπρεπε να πραγματοποιηθεί μόνον μία φορά σε σχέδιο ΔΛΠ, οι επιλογές θα είχαν ήδη διαμορφωθεί, περιορίζοντας το πεδίο ουσιαστικής συμμετοχής των ενδιαφερομένων. Εάν επρόκειτο να πραγματοποιηθούν δύο διαβουλεύσεις, οι ενέργειες πολιτικής θα ήταν ακόμα πιο μακροχρόνιες. Επιπλέον, οι εκθέσεις ΕΑ που συνοδεύουν τις προτάσεις της Επιτροπής είναι δημόσιες. Αυτό σημαίνει ότι οι ενδιαφερόμενοι μπορούν επίσης να διατυπώσουν τις απόψεις τους στο πλαίσιο της νομοθετικής διαδικασίας.

Ωστόσο, εξακολουθεί να υπάρχει περιθώριο περαιτέρω βελτίωσης της ποιότητας και της σαφήνειας των εκθέσεων ΕΑ και καλύτερης αξιοποίησης της διαδικασίας ΕΑ για το REFIT. Η Επιτροπή θα βελτιώσει περαιτέρω την εκ των προτέρων εκτίμηση του κόστους και των οφελών. Θα περιλάβει επίσης στις εκθέσεις ΕΑ μια τυποποιημένη δισέλιδη σύνοψη για να διευκολύνει τον γρήγορο εντοπισμό των βασικών αποτελεσμάτων της εκτίμησης αντικτύπου, περιλαμβανομένου του εκτιμώμενου οφέλους και κόστους. Θα επανεξετάσει και επικαιροποιήσει τις κατευθυντήριες γραμμές ΕΑ το 2014, μετά από δημόσια διαβούλευση.

3.2.        Αξιολόγηση

Η αξιολόγηση αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των προσπαθειών της Επιτροπής για να μεγιστοποιήσει τα οφέλη και να ελαχιστοποιήσει το κόστος των πολιτικών της ΕΕ, όπως έχει ήδη τονιστεί στην ανακοίνωση της « έξυπνης νομοθεσίας» για το 2010. Η ενίσχυση της αξιολόγησης των κανονιστικών μέτρων της ΕΕ συνδέεται στενά με την αυξημένη προσοχή που δίδεται στην αξιολόγηση των χρηματοδοτικών προγραμμάτων. Το άρθρο 318 της Συνθήκης για τη λειτουργία της ΕΕ (ΣΛΕΕ) εισήγαγε τη νέα υποχρέωση για την Επιτροπή να υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο έκθεση αξιολόγησης των οικονομικών της Ένωσης, βασιζόμενη στα αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί.

Η Επιτροπή ενισχύει το σύστημα αξιολόγησης και την εφαρμογή της αρχής της «να αξιολογεί πρώτα». Το τμήμα των σημαντικών προτάσεων του προγράμματος εργασίας της Επιτροπής που συνοδεύεται από διαθέσιμες ή υπό εκπόνηση αξιολογήσεις αυξήθηκε από 32 % σε 44 % στο διάστημα μεταξύ 2011 και 2012.

Οι προσπάθειες ενίσχυσης της αξιολόγησης και οι απαντήσεις στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης επέτρεψαν τον εντοπισμό διαφόρων προβλημάτων. Κατά το παρελθόν, οι αξιολογήσεις εξέταζαν μεμονωμένα χρηματοδοτικά προγράμματα ή τμήματα της νομοθεσίας, με λιγότερη προσοχή στην αξιολόγηση ευρέων τομέων της νομοθεσίας και θεμάτων οριζόντιου χαρακτήρα. Υπάρχει επίσης ένα πρόβλημα χρονοδιαγράμματος, εφόσον ο αντίκτυπος τόσο των προγραμμάτων όσο και των πολιτικών δεν είναι μετρήσιμα παρά πολλά χρόνια μετά την έναρξή τους.

Με στόχο τη βελτίωση της πολιτικής συνοχής και της κυριότητας των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης, η Επιτροπή επανεξετάζει το σύστημα αξιολόγησης και θα θεσπίσει, το 2013, ένα αναθεωρημένο πλαίσιο για την πολιτική και το πρόγραμμα αξιολόγησης. Η νέα προσέγγιση θα εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο τα αποτελέσματα των αξιολογήσεων θα ενταχθούν καλύτερα στον κύκλο χάραξης πολιτικών. Η διαδικασία αξιολόγησης θα μπορούσε να σχεδιαστεί παράλληλα με την ίδια την πολιτική, με καλύτερη παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων. Υπάρχουν περιθώρια αύξησης της διαφάνειας στον προγραμματισμό και μεγαλύτερης συμμετοχής των ενδιαφερομένων. Στο τέλος της εντολής της Επιτροπής θα μπορούσε να προβλεφθεί μια αναθεώρηση με βάση τα αποτελέσματα της αξιολόγησης.

Οι κατευθυντήριες γραμμές αξιολόγησης, συμπεριλαμβανομένης της καθοδήγησης σχετικά με τις αξιολογήσεις βάσει του REFIT, θα αναθεωρηθούν μετά από δημόσια διαβούλευση. Τέλος, δεδομένης της σημασίας για την εφαρμογή της ρυθμιστικής αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας, η νέα προσέγγιση θα δρομολογήσει επίσης, σε πιλοτική βάση, κοινές αξιολογήσεις με τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη. Η ομάδα υψηλού επιπέδου εμπειρογνωμόνων σε ρυθμιστικά θέματα θα κληθεί να παράσχει συμβουλές σχετικά με τα εν λόγω πιλοτικά έργα και σχετικά με τους τρόπους συμμετοχής των κρατών μελών. Η εντολή της εν λόγω ομάδας παρατείνεται μέχρι το τέλος της τρέχουσας θητείας της Επιτροπής για την παροχή συμβουλών και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τις δραστηριότητες έξυπνης νομοθεσίας.

Εξάλλου, η Επιτροπή εξετάζει επί του παρόντος τους τρόπους επανασχεδιασμού και βελτίωσης της έκθεσης αξιολόγησης που προβλέπεται στο άρθρο 318 της ΣΛΕΕ. Είναι αναγκαία μια αξιόπιστη μέθοδος ετήσιας υποβολής εκθέσεων για τα επιτευχθέντα αποτελέσματα, βάσει των πλαισίων αξιολόγησης και σύμφωνα με τα ισχύοντα και μελλοντικά πολυετή πλαίσια χρηματοδότησης και τα δεδομένα από την παρακολούθηση των μέσων[24] που χρησιμοποιεί η Επιτροπή για τις ανάγκες των ετήσιων εκθέσεων.

3.3.        Η διαβούλευση με τους πολίτες και τα ενδιαφερόμενα μέρη

Η διαβούλευση με τους πολίτες και τα ενδιαφερόμενα μέρη είναι θεμελιώδους σημασίας για την έξυπνη νομοθεσία σε όλα τα στάδια του κύκλου πολιτικής. Η Επιτροπή διαθέτει ποικίλα μέσα που ορίζονται στις Συνθήκες και τα έγραφα πολιτικής για συνεργασία με τους ενδιαφερομένους[25]. Διατίθεται στην Επιτροπή ένα ευρύ φάσμα εργαλείων — από χάρτες πορείας έως ανοικτές και στοχοθετημένες δημόσιες διαβουλεύσεις — για διάλογο με τα ενδιαφερόμενα μέρη σε διάφορα στάδια.

Από τις αρχές του 2012, η Επιτροπή έχει ενισχύσει τη φωνή των ενδιαφερομένων, επεκτείνοντας την ελάχιστη περίοδο για τις δημόσιες διαβουλεύσεις από οκτώ σε δώδεκα εβδομάδες[26]. Επίσης, οι ΜΜΕ και οι πολύ μικρές επιχειρήσεις έχουν εκφράσει άμεσα τα προβλήματα και τις ανησυχίες τους σε ειδικές διασκέψεις που διοργανώνονται στα κράτη μέλη. Η επανεξέταση της πολιτικής διαβουλεύσεων ολοκληρώθηκε και τα αποτελέσματα αναλύονται λεπτομερώς στο συνοδευτικό έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής[27].

Η Επιτροπή διαβουλεύεται ευρέως, σύμφωνα με τις αρχές ανοικτού πνεύματος και διαφάνειας και ακολουθώντας τα ελάχιστα πρότυπα που αναγνωρίζονται γενικά ως κατάλληλα, ανταποκρίνονται στις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές και συνήθως τηρούνται. Κατά τα τρία τελευταία έτη, οι απόψεις των ενδιαφερομένων μερών που συλλέχθηκαν στο πλαίσιο άνω των 300 ανοικτών διαβουλεύσεων δημοσιεύθηκαν στον δικτυακό τόπο «Η φωνή σας στην Ευρώπη». Όλες οι εκθέσεις εκτίμησης αντικτύπου που ολοκληρώθηκαν κατά την ίδια περίοδο βασίστηκαν σε εκτεταμένες ανοιχτές ή στοχοθετημένες διαβουλεύσεις. Σε εννέα στις δέκα ανοικτές διαβουλεύσεις τηρήθηκε η ελάχιστη προθεσμία.

Η επανεξέταση επιβεβαίωσε την εγκυρότητα της πολιτικής της Επιτροπής στον τομέα τη διαβούλευσης και των εργαλείων της, καθώς και την επιτευχθείσα πρόοδο με την πάροδο των ετών από απόψεως εφαρμογής. Ωστόσο, η επανεξέταση και οι απόψεις των ενδιαφερομένων εστιάστηκαν στους τομείς στους οποίους θα μπορούσαν να υπάρξουν περαιτέρω βελτιώσεις στην εφαρμογή. Στις διαβουλεύσεις δεν τίθενται πάντα οι κατάλληλες ερωτήσεις την κατάλληλη στιγμή και ορισμένες φορές δεν συμμετέχουν οι άμεσα θιγόμενοι γιατί δεν υπάρχει πάντα η δυνατότητα να γίνεται χρήση της μητρικής τους γλώσσας. Το συνοδευτικό έγγραφο εργασίας περιγράφει λεπτομερώς τα μέτρα που προβλέπονται για την αντιμετώπιση των ζητημάτων αυτών.

Η Επιτροπή θα επεκτείνει σε ένα ευρύτερο κοινό τις διαβουλεύσεις, δημοσιεύοντας ένα κυλιόμενο πρόγραμμα των διαβουλεύσεων που έχουν προγραμματισθεί στον δικτυακό τόπο «Η φωνή σας στην Ευρώπη», κινητοποιώντας καλύτερα τις διαύλους επικοινωνίας των κρατών μελών, μελετώντας τις δυνατότητες χρήσης καινοτόμων εργαλείων διαβούλευσης, βελτιώνοντας την ποιότητα της ανάδρασης και εξετάζοντας κατά πόσο τα έγγραφα της διαβούλευσης και οι περιλήψεις θα μπορούσαν να μεταφραστούν σε περισσότερες γλώσσες, στο πλαίσιο των υπαρχόντων ορίων του προϋπολογισμού. Επίσης, θα επικαιροποιήσει και θα αποσαφηνίσει τα ελάχιστα πρότυπα, περιλαμβάνοντας σαφέστερα λειτουργικά κριτήρια. Τέλος, για να ενθαρρυνθεί η βελτίωση της ποιότητας, θα ενισχυθεί ο εσωτερικός έλεγχος και οι μηχανισμοί στήριξης (όπως οι κατευθυντήριες γραμμές και οι βέλτιστες πρακτικές στις βιβλιοθήκες). Χάρη στα ποικίλα αυτά τα μέτρα θα επιτραπεί στις δημόσιες διαβουλεύσεις να υποστηρίζουν καλύτερα όλες τις φάσεις της αξιολόγησης, της εκτίμησης αντικτύπου και των διαδικασιών λήψης αποφάσεων.

4.           Έξυπνη νομοθεσία και διακυβέρνηση: Βελτίωση της εφαρμογής

Η νομοθεσία της ΕΕ δεν μπορεί να επιτύχει τον στόχο της παρά μόνον αν είναι αποτελεσματική η εφαρμογή και η εκτέλεσή της. Η προοπτική της εφαρμογής είναι βασικής σημασίας σε όλα τα στάδια του κύκλου εκπόνησης πολιτικών. Εξάλλου, η πρόοδος σε θέματα εφαρμογής θα αποτελέσει σημαντικό παράγοντα για να αξιολογηθεί η καταλληλότητα του κανονιστικού πλαισίου.

4.1.        Υποστήριξη της εφαρμογής της νομοθεσίας της ΕΕ

Τα κράτη μέλη φέρουν την πρωταρχική ευθύνη για την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ. Η Επιτροπή υποστηρίζει τα κράτη μέλη μέσω διαφόρων μέτρων: σχέδια εφαρμογής που εντοπίζουν τις βασικές δυσκολίες εφαρμογής και προτείνουν μέτρα υποστήριξης, μηχανισμοί επίλυσης προβλημάτων, όπως το μέσο «EU Pilot»[28] και οι ανταλλαγές βέλτιστων πρακτικών (π.χ. η έκθεση της ομάδας υψηλού επιπέδου σχετικά με τον διοικητικό φόρτο[29]). Ενισχύθηκαν επίσης ο διοργανικός διάλογος και η διαφάνεια[30].

Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί την πρόοδο στην εφαρμογή των βασικών τομέων της νομοθεσίας της ΕΕ, με έμφαση στους εντοπισθέντες τομείς προτεραιότητας[31] της ενιαίας αγοράς. Για την αξιολόγηση της συμμόρφωσης, θα χρειαστεί μια προσέγγιση πιο συστηματική και επικεντρωμένη στους κινδύνους που θα ενισχύσει τον έλεγχο της συμμόρφωσης και θα προσφέρει πολύτιμη συμβολή στην εκ των υστέρων αξιολόγηση. Η Επιτροπή θα προετοιμάσει επίσης σχέδια εφαρμογής των οδηγιών σε πιο συστηματική βάση και θα χρησιμοποιήσει «κοινές ημερομηνίες έναρξης» για τους κανονισμούς και τις αποφάσεις της ΕΕ που επηρεάζουν τις επιχειρήσεις σε μεγαλύτερο βαθμό. Τέλος, η Επιτροπή θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να διασφαλίσει ένα κατάλληλο χρονικό διάστημα μεταξύ της ημερομηνίας έγκρισης και της ημερομηνίας μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο.

4.2.        Σαφέστερη και πιο προσβάσιμη νομοθεσία

Η διαχείριση της ποιότητας της νομοθεσίας απαιτεί επίσης να εξασφαλισθεί ότι είναι σαφής, προσβάσιμη και εύχρηστη, κατά το δυνατόν. Οι προσπάθειες που καταβάλλονται για τον σκοπό αυτό θα συνεχιστούν. Αφορούν κυρίως την απλούστευση, την κωδικοποίηση, την αναδιατύπωση και την ενοποίηση νομικών κειμένων, καθώς και τη μείωση του όγκου της νομοθεσίας με την κατάργηση παρωχημένων διατάξεων. Από το 2005, η Επιτροπή ενέκρινε 640 πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην απλούστευση, την κωδικοποίηση ή την αναδιατύπωση. Περισσότερες από 4 450 νομικές πράξεις έχουν καταργηθεί, εκ των οποίων 1750 ως αποτέλεσμα της κωδικοποίησης και αναδιατύπωσης. Το σύνολο των τροποποιημένων κανονισμών και οδηγιών, καθώς και μια επιλογή αποφάσεων ενοποιήθηκαν σε όλες τις γλώσσες στις οποίες είχαν αρχικά μεταφραστεί και διατίθενται μέσω του δικτυακού τόπου EUR-Lex. Η ηλεκτρονική πρόσβαση στο σύνολο της νομοθεσίας της ΕΕ έχει επίσης βελτιωθεί: Η νέα πύλη e-Justice άρχισε να λειτουργεί το 2011 και η νέα κοινή πύλη EUR-Lex θα καταστεί λειτουργική σε απευθείας σύνδεση (on-line) το 2013. Το 2011, η Επιτροπή πρότεινε να δοθεί νομική ισχύ στην ηλεκτρονική δημοσίευση της Επίσημης Εφημερίδας[32]. Τέλος, η Επιτροπή θα συνεχίσει τις προσπάθειές της για τη βελτίωση της ποιότητας της διατύπωσης, ώστε να εξασφαλιστεί η εκπόνηση πιο περιεκτικών και ευανάγνωστων κειμένων. Τα μέτρα αυτά θα επιτρέψουν να υποστηριχθεί η ολοκληρωμένη αξιολόγηση των τομέων πολιτικής, να διευκολυνθεί η δημόσια διαβούλευση και να βοηθηθούν οι εθνικές διοικήσεις στη μεταφορά στο εθνικό δίκαιο και στην εφαρμογή.

5.           Εξυπνη νομοθεσια: μια κοινη αποστολη

5.1.        Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και τα συμβουλευτικά όργανα

Στην ανακοίνωσή της του 2010, η Επιτροπή κάλεσε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να αξιοποιήσουν καλύτερα τις εκτιμήσεις αντικτύπου στις διαδικασίες λήψης των αποφάσεών τους και να αξιολογήσουν τις επιπτώσεις κατά τη συζήτηση οποιωνδήποτε ουσιαστικών τροποποιήσεων, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις τους στο πλαίσιο της διοργανικής συμφωνίας για τη βελτίωση της νομοθεσίας.

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι, μέχρι σήμερα, δεν έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος όσον αφορά την ανάλυση των επιπτώσεων των ουσιαστικών τροποποιήσεων.

Ωστόσο, η Επιτροπή εκφράζει την ικανοποίησή της για τη σύσταση μιας νέας διεύθυνσης για την εκτίμηση αντικτύπου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η Επιτροπή υποστηρίζει την ορθή πρακτική ορισμένων επιτροπών που χρησιμοποιούν τις εκτιμήσεις αντικτύπου ως σημείο εκκίνησης περαιτέρω αναλυτικής εργασίας από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Κατά τον τρόπο αυτό, θα εξασφαλιστεί η συγκρισιμότητα με την εκτίμηση αντικτύπου της Επιτροπής και θα αποφευχθούν οι αλληλεπικαλύψεις.

Το Συμβούλιο δεν έχει θεσπίσει κανέναν εσωτερικό μηχανισμό εκτίμησης αντικτύπου. Η Επιτροπή θεωρεί ότι θα μπορούσε να κάνει μεγαλύτερη χρήση της εκτίμησης αντικτύπου στη διαδικασία λήψης των αποφάσεών του, για παράδειγμα, λαμβάνοντας πλήρως υπόψη τις εκτιμήσεις αντικτύπου της Επιτροπής κατά την έναρξη των εργασιών που αφορούν τις συνοδευτικές προτάσεις.

Η Επιτροπή θα συνεχίσει να ανταποκρίνεται εποικοδομητικά σε αιτήματα για την ανάπτυξη ορισμένων πτυχών των εκτιμήσεων αντικτύπου ή/και να ανταλλάσσει τα δεδομένα και τη μεθοδολογία της, κατά περίπτωση. Καλεί τα δύο θεσμικά όργανα να επικεντρωθούν στα αποτελέσματα, ώστε να διασφαλιστεί ότι μια μεγαλύτερη αναλογία τροποποιήσεων θα βασίζεται άμεσα στις τεκμηριωμένες εκτιμήσεις αντικτύπου.

Η Επιτροπή εκφράζει επίσης την ικανοποίησή της για τη στήριξη και ενίσχυση από τα θεσμικά όργανα των εργασιών της για τη μείωση και ελαχιστοποίηση του διοικητικού και κανονιστικού φόρτου και τα καλεί να υποστηρίξουν τις υπό συζήτηση προτάσεις απλούστευσης, καθώς και να στηρίξουν και ενισχύσουν το πρόγραμμα REFIT.

Τέλος, η Επιτροπή εκφράζει την ικανοποίησή της για τη στήριξη της Οικονομικής και Κοιωνικής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών. Οι πλατφόρμες και τα δίκτυά τους μπορούν να αποτελέσουν σημαντική πηγή πληροφοριών για την προετοιμασία αξιολογήσεων και εκτιμήσεων αντικτύπου.

5.2.        Τα κράτη μέλη

Η συνεργασία μεταξύ Επιτροπής και κρατών μελών είναι καίριας σημασίας εάν η νομοθεσία της ΕΕ πρέπει να αποδώσει καρπούς με το ελάχιστο κόστος για τους πολίτες, τους εργαζομένους και τις επιχειρήσεις. Η εθνική διοικητική ικανότητα και η εθνική κανονιστική ποιότητα έχουν άμεσες επιπτώσεις στην επιτόπια υλοποίηση των στόχων δημόσιας πολιτικής της ΕΕ. Οι συνεισφορές των διοικήσεων και των θεσμικών οργάνων των κρατών μελών έχουν βασική σημασία για τον σχεδιασμό και την αξιολόγηση της νομοθεσίας της ΕΕ. Στη μεταφορά και εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ, περιλαμβανομένων των κανόνων που διέπουν τις δραστηριότητες που χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, τα κράτη μέλη είναι υπεύθυνα για την εξασφάλιση σαφούς και προσβάσιμου κανονιστικού πλαισίου. Τα εθνικά κοινοβούλια διαδραματίζουν βασικό ρόλο στον έλεγχο ορθής εφαρμογής της αρχής της επικουρικότητας.

Η Επιτροπή ενθαρρύνει τις αρχές των κρατών μελών να συμμετέχουν πιο ενεργά στις δημόσιες διαβουλεύσεις και αξιολογήσεις, μεταξύ άλλων, κινητοποιώντας τα εθνικά, εξειδικευμένα δίκτυά τους, ούτως ώστε να βελτιωθεί η βάση αποδεικτικών στοιχείων για τη χάραξη πολιτικής. Υπογραμμίζει ότι, σε αυτό το πλαίσιο, η έγκαιρη πληροφόρηση από τα κράτη μέλη είναι θεμελιώδους σημασίας για την άρτια ανάλυση της επικουρικότητας.

Η Επιτροπή υπογραμμίζει επίσης ότι η εθνική εκτίμηση αντικτύπου μπορεί να είναι επωφελής στις συζητήσεις που διεξάγονται στο Συμβούλιο σχετικά με τις αλλαγές στην πρότασή της, καθώς και ότι μπορεί να βοηθήσει τα κράτη μέλη σε θέματα μεταφοράς στην εθνική νομοθεσία και εφαρμογής.

Η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν την αποτελεσματική υλοποίηση των τρεχουσών πρωτοβουλιών για τη μείωση του διοικητικού φόρτου σε εθνικό επίπεδο, και να λάβουν δεόντως υπόψη τις συστάσεις της έκθεσης του Φεβρουαρίου 2012 σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές, για την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ με τον λιγότερο επαχθή τρόπο, καθώς και να συμμετάσχουν ενεργά στην ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τις αποδοτικές μεθόδους εφαρμογής της νομοθεσίας της ΕΕ[33]. Τα καλεί επίσης να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες απλούστευσης που προσφέρει η νομοθεσία της ΕΕ και να εξασφαλίσουν τη σαφήνεια και προσβασιμότητα των εθνικών κανόνων που μεταφέρουν τη νομοθεσία της ΕΕ.

Τέλος, η Επιτροπή υπογραμμίζει τη σημασία της αποτελεσματικής δημόσιας διοίκησης για την έγκαιρη μεταφορά, εφαρμογή και εκτέλεση της νομοθεσίας της ΕΕ.

6.           συμπερασματα

Για να διασφαλιστεί η ποιότητα των κανονιστικών ρυθμίσεων, η διαχείριση της νομοθεσίας της ΕΕ και των εθνικών κανόνων εφαρμογής πρέπει να γίνεται κατά τρόπο ώστε να συνεχίσουν την αποτελεσματική επίτευξη των στόχων δημόσιας πολιτικής. Τα κανονιστικά πλαίσια πρέπει να είναι κατάλληλα για τον σκοπό για τον οποίο προορίζονται και να παραμένουν κατάλληλα όσο εξελίσσονται τα προβλήματα, εμφανίζονται νέες λύσεις και αλλάζουν οι πολιτικές προτεραιότητες. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή προτίθεται να καταστήσει τον προσδιορισμό των περιττών δαπανών και των τομέων που απαιτούν βελτίωση των επιδόσεων αναπόσπαστο και μόνιμο τμήμα της χάραξης πολιτικής και του προγραμματισμού της σε ολόκληρη τη νομοθεσία της ΕΕ.

[1]               COM(2010) 543 «Έξυπνη νομοθεσία στην ΕΕ».

[2]               Βλ. COM(2011)500 «Προϋπολογισμός για την "Ευρώπη 2020"», κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 και COM(2012) 42 «Θεματολόγιο απλούστευσης για το ΠΔΠ 2014-2020».

[3]               COM(2011) 803 «Ελαχιστοποίηση του διοικητικού φόρτου για τις ΜΜΕ» - Στις αρχές του 2013, η Επιτροπή θα υποβάλει μια πρώτη έκθεση προόδου και πίνακα αποτελεσμάτων, τα οποία θα επικεντρώνονται, ιδίως, στις προτεραιότητες που έχουν επισημανθεί από μικρές επιχειρήσεις κατά τα συνέδρια που πραγματοποιήθηκαν σε κράτη μέλη, αλλά και στο πλαίσιο διαβουλεύσεων ενωσιακής εμβέλειας έως τα τέλη του 2012.

[4]               http://ec.europa.eu/dgs/secretariat_general/evaluation/docs/fitness_check_en.pdf.

[5]               Έκθεση σχετικά με την 18η έκθεση για τη βελτίωση της νομοθεσίας και έκθεση σχετικά με την 28η ετήσια έκθεση για την παρακολούθηση της εφαρμογής της νομοθεσίας της ΕΕ.

[6]               Γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών σχετικά με την «Έξυπνη νομοθεσία» 2012/C 9/04.

[7]               http://ec.europa.eu/governance/better_regulation/smart_regulation/consultation_2012/docs/consultation_en.pdf.

[8]               SEC(2012) 101 «Έκθεση της επιτροπής εκτίμησης του αντικτύπου για το 2011».

[9]               http://www.oecd.org/gov/regulatorypolicy/49990817.pdf.

[10]             Ο διοικητικός φόρτος που προστίθεται κατά την εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ σε εθνικό επίπεδο εκτιμάται ότι αντιπροσωπεύει το ένα τρίτο περίπου του συνολικού φόρτου.

[11]             Με αντικείμενο την πολιτική της ΕΕ για τα γλυκά ύδατα στον τομέα του περιβάλλοντος, την ενημέρωση των εργαζομένων και τη διαβούλευση με αυτούς στον κοινωνικό τομέα, την έγκριση τύπου μηχανοκίνητων οχημάτων, τη νομοθεσία για τη διατροφική αλυσίδα και την πολιτική για την εσωτερική αγορά αεροπορικών μεταφορών.

[12]             Τούτο αφορά, ειδικότερα, τα ήδη διαθέσιμα αποτελέσματα της αξιολόγησης με αντικείμενο τις κατασκευαστικές, επιχειρηματικές και τουριστικές υπηρεσίες.

[13]             SWD(2012) 422 «Αναθεώρηση της πολιτικής διαβουλεύσεων της Επιτροπής».

[14]             ΟΟΣΑ 2011 «Η βιωσιμότητα στις εκτιμήσεις του αντικτύπου — Ανασκόπηση των συστημάτων εκτίμησης του αντικτύπου σε επιλεγμένες χώρες του ΟΟΣΑ και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή», Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2011, «Συγκριτική μελέτη σχετικά με τον σκοπό, την εμβέλεια και τις διαδικασίες των εκτιμήσεων του αντικτύπου που διενεργούνται στα κράτη μέλη της ΕΕ», CEPS/Πανεπιστήμιο του Έξετερ, 2012, «Regulatory Quality in the European Commission and the UK: Old questions and new findings» («Ποιοτική στάθμη των κανονιστικών ρυθμίσεων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στο Ηνωμένο Βασίλειο»: Παλαιά ερωτήματα και νέα συμπεράσματα»).

[15]             Ειδική έκθεση αριθ. 3/2010 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου «Εκτιμήσεις του αντικτύπου στα θεσμικά όργανα της ΕΕ: υποστηρίζουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων;».

[16]             http://ec.europa.eu/governance/impact/key_docs/docs/sec_2011_0567_en.pdf.

[17]             http://ec.europa.eu/governance/impact/key_docs/docs/sec_2012_0091_en.pdf.

[18]             http://ec.europa.eu/governance/impact/key_docs/docs/meg_guidelines.pdf.

[19]             http://ec.europa.eu/governance/impact/iab/iab_en.htm.

[20]             http://ec.europa.eu/governance/impact/iab/members_en.htm.

[21]             http://ec.europa.eu/governance/impact/planned_ia/planned_ia_en.htm.

[22]             Βλ. υποσημείωση14.

[23]             Βλ. CEPS/Πανεπιστήμιο του Έξετερ, 2012, στην υποσημείωση14.

[24]             Πρόκειται για τον κύκλο στρατηγικού σχεδιασμού και προγραμματισμού της Επιτροπής — τις ετήσιες εκθέσεις δραστηριότητας, τις ετήσιες καταστάσεις προϋπολογισμού κλπ.

[25]             Βλ. SWD(2012) 422..

[26]             http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=IP/12/1&format=HTML&aged=0&language=EN&guiLanguage=en .

[27]             SWD(2012) 423 «Πρόγραμμα δράσης για τη μείωση του διοικητικού φόρτου στην ΕΕ – Τελική έκθεση».

[28]             http://ec.europa.eu/eu_law/infringements/application_monitoring_en.htm.

[29]             http://ec.europa.eu/dgs/secretariat_general/admin_burden/best_practice_report/docs/bp_report_signature_en.pdf.

[30]             Βλ. ΕΕ L304/47 και ΕΕ C369/14.

[31]             Βλ. COM(2012) 259 «Καλύτερη διακυβέρνηση για την ενιαία αγορά».

[32]             COM(2011) 162 «Πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για την ηλεκτρονική δημοσίευση της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

[33]             http://ec.europa.eu/dgs/secretariat_general/admin_burden/best_practice_report/best_practice_report_en.htm