11.4.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 88/15

1.1

Η ανακοίνωση για την καθιέρωση προγράμματος-πλαίσιο «Αλληλεγγύη και διαχείριση των μεταναστευτικών ροών» προτείνει στο πλαίσιο μιας δέσμης άλλων προτάσεων (1), ένα πρόγραμμα εφαρμογής που ενεργοποιεί τις «Δημοσιονομικές προοπτικές 2007/2013» (2) και τις «Πολιτικές προκλήσεις και δημοσιονομικά μέσα της διευρυμένης Ένωσης 2007/2013» (3)· η γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ, εισηγητής ο κ. ΝΤΑΣΗΣ (4), πρότεινε να παρασχεθούν στον ευρωπαϊκό χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, πιστώσεις υποχρεώσεων (κεφάλαιο 3, ιθαγένεια, ελευθερία, ασφάλεια και δικαιοσύνη) συνολικού ύψους 1.381 εκατ. ευρώ κατά το 2006 οι οποίες θα ανέλθουν προοδευτικά στο ποσό των 3.620 εκατ. ευρώ το 2013.

1.2

Το σύνολο αποσκοπεί στο να προωθήσει με τον ίδιο βαθμό έντασης τους τρεις στόχους της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης στο πλαίσιο μίας ισορροπημένης προσέγγισης με βάση τις δημοκρατικές αρχές, το σεβασμό των ελευθεριών και των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

1.3

Επί του συνολικού ποσού (9.500 εκατ. ευρώ) που είχε προταθεί αρχικά, το ολικό ύψος που προβλέπεται για το πρόγραμμα-πλαίσιο «Αλληλεγγύη και διαχείριση των μεταναστευτικών ροών» ανερχόταν σε 5.866 εκατ. ευρώ για την περίοδο 2007-2013, εκ των οποίων 1.184 εκατ. ευρώ προβλέπονταν για το άσυλο· 759 εκατ. για το Ταμείο Επιστροφής· 1.771 εκατ. ευρώ για την ένταξη υπηκόων τρίτων χωρών, και τέλος 2.152 εκατ. ευρώ για τη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων. Τα ποσά που χορηγούνται στα κράτη μέλη και για τις άμεσες κοινοτικές δράσεις (ΜΚΟ και σχέδια) δεν θα μπορούν να μεταφερθούν από ένα ταμείο σε άλλο.

1.4

Το πρόγραμμα πλαίσιο «Αλληλεγγύη» δεν περιλαμβάνει τους οργανισμούς και λοιπούς κοινοτικούς φορείς που εμπίπτουν στον τομέα της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης, όπως ο ευρωπαϊκός οργανισμός για τη διαχείριση της υπηρεσιακής συνεργασίας στα εξωτερικά σύνορα, που δρα στο πλαίσιο του προτεινόμενου προγράμματος-πλαίσιο και η υπηρεσία νέων δημοσιονομικών προοπτικών, το σύστημα Eurodac (αντιπαραβολή δακτυλικών αποτυπωμάτων), το σύστημα πληροφοριών για τις θεωρήσεις και το σύστημα πληροφοριών του Σέγκεν ΙΙ. Τα εν λόγω συστήματα πληροφοριών αποτελούν μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις οι δε νομοθετικές πράξεις που θεσπίζονται δεν περιλαμβάνουν διατάξεις που να περιορίζουν τη διάρκειά τους.

1.5

Στόχος του παρόντος προγράμματος-πλαίσιο είναι ειδικότερα να διασφαλιστεί η απαραίτητη συνοχή μεταξύ των παρεμβάσεων σε κάθε τομέα δράσης, μέσω της διασύνδεσης των πολιτικών σκοπών με τους διαθέσιμους πόρους. Η Επιτροπή προσπαθεί να απλοποιήσει και να εξορθολογήσει την τρέχουσα δημοσιονομική στήριξη. Το εν λόγω πρόγραμμα-πλαίσιο φιλοδοξεί επίσης να ενισχύσει τη διαφάνεια και την μεγαλύτερη ελαστικότητα όσον αφορά τον καθορισμό των προτεραιοτήτων.

1.6

Σύμφωνα με το σχέδιο αυτό, η δημοσιονομική αλληλεγγύη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα μπορέσει να συμβάλει έτσι στην εδραίωση των εξής τεσσάρων πυλώνων που αποτελούν μία σφαιρική και ισορροπημένη προσέγγιση των μεταναστευτικών ροών:

1.7

Η πρόταση της Επιτροπής απετέλεσε αντικείμενο μελέτης και αντικτύπου (6) που περιλαμβάνεται σε παράρτημα.

2.1

Αν και το πρόγραμμα επικαλείται τη συνοχή που δόθηκε από τη διάσκεψη κορυφής του Tampere και του προγράμματος της Χάγης και βασίζεται στα άρθρα 62 και 63 308 της Συνθήκης, το προγραμματικό πλαίσιο στηρίζεται σε πολύ περιορισμένο τμήμα της αρμονισμένης νομοθεσίας παρά τις προσπάθειες που κατέβαλε το Συμβούλιο για την υιοθέτηση ορισμένων κοινών μέτρων στα πλαίσια του προγράμματος του Ταμπέρε (7). Έτσι, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 4ης και 5ης Νοεμβρίου 2005 ενέκρινε το δεύτερο πολυετές πρόγραμμα για τη δημιουργία κοινού χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, το αποκαλούμενο πρόγραμμα της Χάγης.

2.2

Η ΕΟΚΕ παρατηρεί ότι παρά το «Πρόγραμμα της Χάγης», δεν υφίσταται επί του παρόντος μία πραγματικά ικανοποιητική κοινή πολιτική κατεύθυνση. Στη γνωμοδότησή της για την «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο- Πρόγραμμα της Χάγης: Δέκα προτεραιότητες Δέκα προτεραιότητες για την επόμενη πενταετία — Μία σύμπραξη για την ευρωπαϊκή ανανέωση στον τομέα της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης»  (8) η ΕΟΚΕ αποφάνθηκε εμπεριστατωμένα σχετικά με το πρόγραμμα δράσης της Επιτροπής που αφορά στο πρόγραμμα της Χάγης. Τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν πολύ διαφορετικές μεθόδους ανάλογα μα τη γεωγραφική τους θέση και ανάλογα με το αν συμμετέχουν ή όχι ή μόνο εν μέρει στη συμφωνία «Σέγκεν I και II» στη συμφωνία του Δουβλίνου Ι και ΙΙ (9) ή ακόμη στα κοινοτικά προγράμματα για τις βιώσιμες λύσεις επανεγκατάστασης των προσφύγων (10) για παράδειγμα. Συνέπεια τούτου είναι οι διαφορετικές κατευθύνσεις και ευθύνες έναντι των πολιτών της Κοινότητας ή των υπηκόων τρίτων χωρών και μεταξύ κρατών με αποτέλεσμα να υφίστανται εκ παραλλήλου πολιτικές ενίοτε αντίθετες ή ανταγωνιστικές στο εσωτερικό της Κοινότητας. Η πείρα δείχνει ότι για την εφαρμογή πολιτικών που αποσκοπούν αφενός στη βελτίωση των πρακτικών και αφετέρου στην εξισορρόπηση και ενσωμάτωση των ευθυνών με γνώμονα έναν κοινό στόχο, δεν επαρκεί η σύσταση Ταμείων και η θέσπιση δημοσιονομικών μέσων.

2.3

Στον τομέα της παροχής πολιτικού ή ανθρωπιστικού ασύλου, δεδομένου ότι η κατάρτιση καταλόγου των τρίτων ασφαλών χωρών αμφισβητείται κυρίως από τις ΜΚΟ που είναι αναγνωρισμένες στον τομέα των δικαιωμάτων του ανθρώπου και δρουν στο πεδίο της ανθρωπιστικής βοήθειας, η ΕΟΚΕ κρίνει ότι δεν είναι ορθό να αντιμετωπίζεται το θέμα του ασύλου και της μετανάστευσης στο ίδιο πλαίσιο, ενώ οι περιορισμοί και οι δυνατότητες δράσεις εμφανίζουν αισθητές διαφορές.

2.4

Αν και η ΕΟΚΕ γνωρίζει τον σφαιρικό στόχο του προγράμματος, διατηρεί επιφυλάξεις ως προς τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται στο πλαίσιο της ίδιας πρωτοβουλίας τα ζητήματα της προστασίας των συνόρων και της ένταξης των προσφύγων. Θεωρεί ωστόσο ότι είναι απαραίτητο η διαχείριση των ταμείων αυτών να γίνεται με τρόπο συντονισμένο και συνεκτικό, και τούτο για τους ακόλουθους λόγους:

Επιπλέον, με βάση πάντα τον σφαιρικό στόχο του προγράμματος, η ΕΟΚΕ τονίζει ότι τα εν λόγω δύο προγράμματα πρέπει να είναι επαρκώς σαφή για να αποφευχθούν τα αμαλγάματα που θα μπορούσαν να προκύψουν από τον τρόπο προσλήψεως του προγράμματος.

3.1

Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι το σχέδιο ανακοίνωσης δεν μπορεί να παραμείνει το ίδιο με ή χωρίς επικύρωση της Συνταγματικής Συνθήκης και χωρίς την ενσωμάτωση του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων στη Συνθήκη.

3.2

Η ΕΟΚΕ τάσσεται υπέρ της συστάσεως των ταμείων αλληλεγγύης, προτρέπει όμως την Επιτροπή να τα προσαρμόσει με βάση το πρόγραμμα της Χάγης και να λάβει υπόψη τη σχετική γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ (11).

4.1.1.

Οι έννοιες άσυλο, μετανάστευση, ένταξη, πολυδιάστατη πτυχή, αξιόπιστη και βιώσιμη απάντηση αποτελούν τμήμα των επιδιωκόμενων στόχων. Για να συμπληρωθεί όμως η οικονομική προσέγγιση της Επιτροπής, όπως διατυπώνεται στην Πράσινη Βίβλο για μία κοινοτική προσέγγιση της μετανάστευσης (12), θα έπρεπε η Ανακοίνωση να εξετάσει πιο εμπεριστατωμένα τις πτυχές των ατομικών ή καθολικών δικαιωμάτων στον τομέα της μετανάστευσης και να εδραιώσει δεσμούς με το γενικότερο πρόγραμμα «Θεμελιώδη δικαιώματα και δικαιοσύνη». Θα έπρεπε δε να στηριχθεί στη Διεθνή σύμβαση προστασίας των μεταναστών και των οικογενειών τους (13).

Η ΕΟΚΕ καλεί επίσης την Επιτροπή να στηριχθεί περισσότερο στην έκθεση αξιολόγησης που συντάσσεται κάθε 4 έτη από την ανεξάρτητη επιτροπή νομικών εμπειρογνωμόνων και υποβάλλεται στην διακυβερνητική Επιτροπή που πραγματοποιεί τον θεσμικό έλεγχο του αναθεωρημένου Κοινωνικού Χάρτη του Συμβουλίου της Ευρώπης και να το λάβει υπόψη στις συμπληρωματικές της προτάσεις.

Η ΕΟΚΕ σημειώνει ότι η διαχείριση των εν λόγω διαρθρωτικών ταμείων ανατίθεται ως επί το πλείστον στα κράτη μέλη στο πλαίσιο των προνομιών τους, βάσει των αρχών της επικουρικότητας. Όσον αφορά την αρχή της αναλογικότητας και σύμφωνα με τα όσα διευκρινίζει ήδη στη γνωμοδότησή της για την αξιολόγηση του προγράμματος της Χάγης και του προγράμματος δράσης, η ΕΟΚΕ φρονεί ότι «το πρόγραμμα της Χάγης δίνει προτεραιότητα στην ανάγκη αποτελεσματικότερης και καταλληλότερης εφαρμογής και αξιολόγησης των ήδη υφιστάμενων μέτρων για την ελευθερία, την ασφάλεια και τη δικαιοσύνη. Πριν αναπτυχθεί και προαχθεί οποιαδήποτε πολιτική σε ένα από τα τρία αυτά πεδία, θα πρέπει να διενεργείται λεπτομερής μελέτη της αποτελεσματικότητας, της αναλογικότητας και της νομιμότητας των αντίστοιχων μέτρων, διότι απαιτείται νομοθεσία καλής ποιότητας.» (14)

Η ΕΟΚΕ εκφράζει επίσης ανησυχίες και ως προς τη συνέχεια που θα δοθεί στην ακρόαση των ΜΚΟ και λοιπών ενώσεων, της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών και των κοινωνικών εταίρων που πραγματοποιήθηκε στις 14 Ιουνίου 2005 με θέμα την προαναφερθείσα Πράσινη Βίβλο, κατά τη διάρκεια της οποίας μεγάλος αριθμός ενώσεων τάχθηκε κατά της οικονομικής προσέγγισης που θέτει σε δεύτερη μοίρα τα ατομικά δικαιώματα και ζήτησε να λαμβάνονται υπόψη όλες οι ανθρωπιστικές, πολιτιστικές, κοινωνικές και νομικές συνέπειες του συνολικού πληθυσμού προσφύγων και υποδεχόμενων.

4.1.2

Τέλος, η ΕΟΚΕ θα ήθελε να ληφθούν υπόψη από την Επιτροπή οι προτάσεις που περιλαμβάνονται στις προγενέστερες γνωμοδοτήσεις της .

4.1.3

Η ΕΟΚΕ τονίζει ότι τα θέματα που συνδέονται με τις μεταναστεύσεις ατόμων δεν πρέπει να προσεγγίζονται ως a priori πρόβλημα. Η σημερινή μετανάστευση δημιουργεί μία νέα πολιτική, οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα που προστίθεται στην παλαιότερη μετανάστευση την οποία η κοινωνία στο σύνολό της πρέπει να αντιμετωπίσει, λαμβάνοντας υπόψη το δικαίωμα των προσώπων να ορίζουν τη μοίρα τους στο νομικό πλαίσιο του διεθνούς, ευρωπαϊκού και εθνικού δικαίου που έχει υιοθετηθεί από τα κράτη μέλη και τα δεσμεύει (15).

4.1.4

Οι επιστροφές που θεωρούνται ως «λύση» από την Επιτροπή δεν θα πρέπει να εισάγουν διάκριση μεταξύ των δικαιωμάτων των υποτιθέμενων «νόμιμων» και των υποτιθέμενων «παράνομων» μεταναστών. Η παρανομία δεν αποτελεί μόνιμη κατάσταση και δεν επιλέγεται με σκοπό το όφελος από ένα υποθετικό καθεστώς. Υπάρχουν πολύ και διάφοροι λόγοι παρανομίας. Η ΕΟΚΕ έχει καταρτίσει πολλές γνωμοδοτήσεις με τις οποίες προσπαθεί να διαφωτίσει τα ευρωπαϊκά όργανα όσον αφορά την πραγματικότητα των οικονομικών αιτίων και την κατάσταση των θυμάτων (16). Οι πολιτικές επιστροφής πρέπει να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες.

4.1.5

Η «διαχείριση» των συνόρων και των θεωρήσεων δεν θα πρέπει να υπερτερεί έναντι των ανθρωπιστικών, κοινωνικών, πολιτικών και νομικών πτυχών.

Για την αντιμετώπιση των μόνιμων φυσικών αιτίων, όπως π.χ. η ξηρασία που μαστίζει τις υποσαχάρειες περιοχές της Αφρικής, απαιτούνται διαφορετικά μέσα ανάπτυξης, συνεργασίας και καταπολέμησης της θέρμανσης του κλίματος και όχι απλώς τα 750 εκατ. ευρώ που προβλέπονται για τις αναγκαστικές επιστροφές ούτε τα 2.15 δις για τη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων στον προξενικό τομέα. Απαιτείται πολιτική εκτίμηση και αποφασιστική δράση μακράς πνοής. Επειδή η καταπολέμηση της πείνας και της ξηρασίας δεν συμπεριλαμβάνονται ατυχώς μεταξύ των στόχων της χιλιετίας, η ΕΟΚΕ ζητεί από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να εγκύψουν επί του θέματος και:

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι δεν αποτελεί αρμόζουσα ούτε αποδεκτή λύση η μετακύλιση της ευθύνης στη χώρα διελεύσεως όσον αφορά την επιστροφή. Φρονεί δε ότι είναι απαραίτητο να βελτιωθεί ο συντονισμός αφενός μεταξύ των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των αρχών των τρίτων χωρών προέλευσης των μεταναστών. Το ζήτημα της μετανάστευσης θα πρέπει επίσης να αποτελέσει σκέλος των εξωτερικών σχέσεων της ΕΕ.

4.1.6

Η ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται ως ένα «διαχειριστικό» πρόβλημα, όπως το θέλει η ανακοίνωση, με τον ίδιο τρόπο δηλαδή που αντιμετωπίζονται τα δημοσιοοικονομικά θέματα και οι υπηρεσίες.

4.1.7

Τα τέσσερα δημοσιονομικά μέσα που προτείνει η Επιτροπή για την υποστήριξη των κρατών μελών στον τομέα της μετανάστευσης θα πρέπει να λάβουν συγκεκριμένη μορφή με την εφαρμογή μιας συντονισμένης πολιτικής στον τομέα αυτό που, εκτός της δέουσας διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών, συνεπάγεται επίσης και την κοινωνική ένταξη των υπηκόων τρίτων χωρών που διαμένουν νομίμως στα κράτη μέλη υπό τους ίδιους όρους που διέπουν τους υπηκόους των κρατών μελών.

Η ΕΟΚΕ δράττεται της ευκαιρίας για να καταγγείλει το κοινωνικό ντάμπινγκ που δύναται να προκύψει από την παροχή διαμεθοριακών υπηρεσιών. Δεδομένου δε ότι αποτελεί την κεντρική οδό επίσημης μετανάστευσης, το πρόβλημα αφορά εξίσου τους εργαζομένους των νέων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λόγω των σχετικών μεταβατικών κανόνων.

Το έργο των κοινωνικών εταίρων και των οργανώσεων της οργανωμένης κοινωνίας των πολιτών διαδραματίζει εδώ ουσιαστικό ρόλο που θα πρέπει να υποστηριχθεί και να λαμβάνεται υπόψη.

«Δευτερογενής μετακίνηση παρανόμως διαμενόντων»: η ΕΟΚΕ υπενθυμίζει ότι λόγω των πολύ αυστηρών ρυθμίσεων της Οδηγίας «Εισδοχή» η οποία δεν εγκρίθηκε από το Συμβούλιο το 2002, παρά την υποστήριξη της ΕΟΚΕ και του Κοινοβουλίου, οι «νόμιμες» δευτερογενείς μετακινήσεις αφορούν νομικώς και εμπραγμάτως στους διαμένοντες άνω των 5 ετών και οι οποίοι υποβάλλουν δεύτερη αίτηση διαμονής σε ένα δεύτερο κράτος μέλος ή στους διαμένοντες κάτω των 5 ετών οι οποίοι υποβάλλουν αίτηση βραχείας διαμονής σε ένα δεύτερο κράτος μέλος. Η ΕΟΚΕ υποθέτει συνεπώς ότι με τον όρο «παράνομες δευτερογενείς μετακινήσεις», η Ανακοίνωση εννοεί τις μετακινήσεις παρανόμως διαμενόντων ατόμων και τις απορριφθείσες αιτήσεις παροχής ασύλου στην πρώτη χώρα υποδοχής. Όμως τα άτομα αυτά έχουν δικαίωμα όχι μόνο να υποβάλουν αίτηση, το οποίον δεν επιτρέπεται πάντα σε όλα τα κράτη μέλη, αλλά επίσης το δικαίωμα ατομικής εξέτασης και προσφυγής με ανασταλτικό αποτέλεσμα. Οι εν λόγω προσφυγές δεν υφίστανται, καθίστανται αδύνατες ή δεν έχουν ανασταλτικό αποτέλεσμα σε ορισμένα κράτη μέλη. Η ΕΟΚΕ αντιλαμβάνεται ότι η εφαρμογή των συμφωνιών του Δουβλίνου Ι και ΙΙ για τις οποίες έχει ήδη αποφανθεί πρέπει να διευκολυνθεί με την υιοθέτηση σχετικού δημοσιονομικού μέσου. Στην οπτική αυτή, ακόμη κι αν η Επιτροπή εγγυάται τη δίκαιη κατανομή των πόρων και συμβάλλει στη δίκαιη απονομή των ευθυνών, θα πρέπει να επιδείξει ιδιαίτερη προσοχή στα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες μεταναστευτικές πιέσεις, λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνο τη συνοριακή τους θέση αλλά και το μέγεθός τους (παράδειγμα:η Κύπρος, η Μάλτα κλπ), καθώς επίσης και τις γενικότερες δυνατότητες υποδοχής (παροχή ασύλου, επανεγκατάσταση, μετανάστευση) και τις ορθότερες πρακτικές όσον αφορά την τήρηση των υποχρεώσεών τους. Στην Ανακοίνωση δεν προσδιορίζονται επαρκώς σαφείς κατευθύνσεις για την από κοινού ανάληψη των ευθυνών. Δεν θα έπρεπε να χορηγείται οικονομική ενίσχυση προς τα κράτη μέλη που κλείνουν η ελαττώνουν τα κέντρα υποδοχής.

4.1.8

«Ολοκληρωμένη διαχείριση των επιστροφών»: Η ΕΟΚΕ, ως αυστηρώς συμβουλευτικό όργανο εκπροσώπησης της κοινωνίας των πολιτών, επισημαίνει ότι πρόκειται για ανθρώπινα όντα και χωριστές ατομικές προσωπικότητες. Θα ήταν πιο σκόπιμο να αναπτυχθούν βιώσιμες συνεργασίες που να ανταποκρίνονται σε ειρηνικούς στόχους και να καθορισθούν κριτήρια για να προσδιορίζεται ο βαθμός εθελούσιας επιστροφής.

4.1.9

Η ΕΟΚΕ διαπιστώνει με έκπληξη στο προτεινόμενο κείμενο ότι στα πλαίσια των ειδικών στόχων που ορίζονται για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επιστροφών οι δράσεις «λαμβάνουν υπόψη την ειδική κατάσταση ευάλωτων ατόμων, όπως είναι οι ανήλικοι […]και τα άτομα που έχουν υπάρξει θύματα βασανιστηρίων, βιασμών ή άλλης σοβαρής μορφής ηθικής, φυσικής ή σεξουαλικής βίας». Πρέπει να υπενθυμισθεί ωστόσο ότι η Σύμβαση της Γενεύης ορίζει τις διαδικασίες ατομικής εξέτασης και το δικαίωμα προσφυγής για τα εν λόγω άτομα. Δεδομένου ότι η οδηγία περί «ελαχίστων απαιτήσεων και καθεστώτος» (17) έχει υιοθετηθεί από την ευρωπαϊκή νομοθεσία και δεδομένου ότι τα κράτη μέλη συμμετέχουν στη Ευρωπαϊκή σύμβαση για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών, η ΕΟΚΕ δυσκολεύεται να κατανοήσει με ποιο τρόπο τα άτομα που βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση μπορούν να εμπέσουν στο πεδίο εφαρμογής των «εκούσιων επιστροφών».

4.1.10

Η Επιτροπή θα πρέπει να προβληματισθεί να προβληματιστεί σχετικά με τα κριτήρια της επιτυχούς εκούσιας επιστροφής. Η ΕΟΚΕ αντιλαμβάνεται ότι δεν πρόκειται εδώ ούτε για συνεργασία ούτε για κατάστρωση ατομικών σχεδίων αλλά για επαναπατρισμό κατόπιν δικαστικής ή διοικητικής αποφάσεως, για επιστροφή ή απομάκρυνση. Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι πρέπει να τηρείται και να υποστηρίζεται η Ευρωπαϊκή σύμβαση για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και ο Χάρτης των θεμελιωδών δικαιωμάτων και να ακολουθηθούν οι βασικές αρχές τους: κανένα πρόσωπο δεν πρέπει να εξαναγκάζεται σε επιστροφή, εφόσον η επιστροφή θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του. Από την άποψη αυτή, θα πρέπει να ευνοηθούν τα μέσα προσφυγής στη δικαιοσύνη. Οι προσφυγές πρέπει να έχουν πάντοτε ανασταλτικό αποτέλεσμα Τέλος, οι επιστροφές πρέπει να εφαρμόζονται μόνον κατ' εξαίρεση σύμφωνα με την προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών του Συμβουλίου της Ευρώπης. Πλην όμως ορισμένοι όροι της πρότασης (σημείο 5.1.3 σχετικά με τις δημοσιονομικές διατάξεις π.χ.) οδηγούν στο αντίθετο συμπέρασμα.

Η Επιτροπή θα πρέπει να προτείνει λεπτομερέστερες διατάξεις εφαρμογής που να εγγυώνται την παροχή συμβουλών, υλικής βοήθειας και άλλων κατάλληλων μορφών υποστήριξης για την επιστροφή. Θα πρέπει επίσης να προτείνει διατάξεις που θα διασφαλίζουν ανεξάρτητους και αξιόπιστους όρους παρακολούθησης και ελέγχου ως προς την ασφάλεια, την προστασία και την ευζωία των επαναπατριζόμενων.

—

η ΕΟΚΕ στηρίζει την πρόταση περί συστάσεως Ευρωπαϊκού Ταμείου Ένταξης των υπηκόων τρίτων χωρών για την περίοδο 2007-2013 και Ευρωπαϊκού Ταμείου Εξωτερικών Συνόρων ως προέκταση του υφιστάμενου ταμείου,

—

ζητεί από το Συμβούλιο να εξετάσει και να εγκρίνει ταυτοχρόνως την πρόταση Ανακοίνωσης, αφού προσδιορίσει το πλαίσιο του γενικού προγράμματος «Αλληλεγγύη και διαχείριση των μεταναστευτικών ροών» καθώς και τις αποφάσεις περί της δημιουργίας ειδικών Ταμείων για την εφαρμογή του γενικού προγράμματος,

—

καλεί την Επιτροπή να λάβει υπόψη στο πρόγραμμα δράσης που άπτεται του προγράμματος της Χάγης τις συστάσεις της ΕΟΚΕ,

—

συνιστά στο Συμβούλιο και την Επιτροπή να διασφαλίσουν τη διαφάνεια λειτουργίας των νέων αυτών ταμείων, εξασφαλίζοντας σαφή συνοχή μεταξύ του προγράμματος της Χάγης και της εξεταζόμενης Ανακοίνωσης,

—

και να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα στο πλαίσιο των αποφάσεων σχετικά με τη σύσταση των διαφόρων αυτών ταμείων προκειμένου οι μη κρατικοί φορείς να συμμετέχουν όσο το δυνατόν νωρίτερα στο ετήσιο και πολυετές πλαίσιο των κατευθύνσεων που καθορίζονται από τα κράτη μέλη και από την ίδια την Επιτροπή.