6.3.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 67/137

1.1

Όπως έχει ήδη επισημάνει σε πολλές γνωμοδοτήσεις της, η ΕΟΚΕ είναι πεπεισμένη ότι η καθολική πρόσβαση στα ευρυζωνικά δίκτυα αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάπτυξη των σύγχρονων οικονομιών και βασικό παράγοντα για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

1.2

Επιπλέον, σύμφωνα με την ΕΟΚΕ, η οικοδόμηση της ενιαίας ψηφιακής αγοράς, η οποία είναι ένας από τους στόχους προτεραιότητας της ΕΕ, απαιτεί τη διασύνδεση και τη διαλειτουργικότητα των εθνικών δικτύων. Είναι επίσης βασικό στοιχείο του απεγκλωβισμού πολλών εδαφών που έχουν υποστεί οικονομικές και πολιτισμικές απώλειες.

1.3

Ωστόσο, στις 8 Φεβρουαρίου 2013, το Συμβούλιο, μέσω του νέου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, όρισε τον προϋπολογισμό για τη «ΔΣΕ – Ψηφιοποίηση» σε 1 δισεκατομμύριο ευρώ. Η τροποποιημένη πρόταση λαμβάνει υπόψη τις τελευταίες θέσεις του Συμβουλίου και της αρμόδιας επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

1.4

Ως εκ τούτου η ΕΟΚΕ εκφράζει τη δυσαρέσκειά της για το γεγονός ότι η αναθεωρημένη πρόταση της Επιτροπής προβλέπει τη σημαντική μείωση του προϋπολογισμού που είχε προβλεφθεί αρχικά (9,2 δισεκατομμύρια ευρώ) σε ένα δισεκατομμύριο ευρώ, καθώς και για το γεγονός ότι η Επιτροπή αναγκάστηκε να τροποποιήσει ριζικά τα σχέδια κοινού ενδιαφέροντος για την ανάπτυξη ευρυζωνικών δικτύων και υποδομών ψηφιακών υπηρεσιών. Σύμφωνα με την ΕΟΚΕ, το αναπόφευκτο «πάγωμα» πολλών σχεδίων που προκαλεί αυτή η απόφαση ενέχει τον κίνδυνο να στερήσει από την ΕΕ το τεχνολογικό προβάδισμα που έχει σε πολλούς στρατηγικούς τομείς.

1.5

Η ΕΟΚΕ τονίζει την τεράστια δυσκολία της Επιτροπής να διαθέσει με δίκαιο και αποτελεσματικό τρόπο τα κονδύλια που προβλέπονται από τον κανονισμό, λόγω της δραστικής μείωσης του αρχικού κονδυλίου.

1.6

Ωστόσο, η ΕΟΚΕ επικροτεί το γεγονός ότι επιβεβαιώνεται η αρχή της τεχνολογικής ουδετερότητας, η οποία είναι θεμελιώδους σημασίας για τη διασφάλιση της πραγματικής ελευθερίας πρόσβασης στο Διαδίκτυο. Η ΕΟΚΕ υπενθυμίζει ότι τα κονδύλια θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για την εξεύρεση ανοικτών και προσιτών δικτυακών λύσεων χωρίς διακρίσεις, με προσιτό κόστος τόσο για τους πολίτες όσο και για τις επιχειρήσεις.

1.7

Η ΕΟΚΕ επαναλαμβάνει ότι επιθυμεί να πραγματοποιηθεί το ταχύτερο δυνατόν χαρτογράφηση σε ευρωπαϊκό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, με την οποία θα μπορούν να εντοπισθούν κενά κάλυψης και να διευκολυνθεί η προώθηση νέων πρωτοβουλιών δημόσιων και ιδιωτών επενδυτών. Η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι κανένα κράτος μέλος ή επενδυτής δεν είναι πρόθυμος να χρηματοδοτήσει διασυνοριακές υπηρεσίες.

1.8

Σημαντικό είναι επίσης το άνοιγμα στη συνεργασία με τρίτες χώρες και διεθνείς οργανώσεις, ούτως ώστε να ενισχυθεί η διαλειτουργικότητα μεταξύ των αντίστοιχων τηλεπικοινωνιακών τους δικτύων.

1.9

Σύμφωνα με την ΕΟΚΕ, αν και η αύξηση των εναλλακτικών φορέων πρόσβασης ενθάρρυνε την καινοτομία και συνέβαλε στη μείωση των τιμών για τους καταναλωτές, ταυτόχρονα ελάττωσε σημαντικά τα περιθώρια κέρδους των καθιερωμένων δημόσιων και ιδιωτικών φορέων εκμετάλλευσης και περιόρισε σε μεγάλο βαθμό – ή ακόμα και εκμηδένισε για μερικούς – την επενδυτική ικανότητά τους. Η ΕΟΚΕ εκτιμά ότι είναι αναγκαίο να χαραχθεί μια νέα ευρωπαϊκή πολιτική για τη ρύθμιση των δικτύων – με στόχο την προαγωγή του υγιούς ανταγωνισμού – και ότι αυτή πρέπει να έχει ως αποτέλεσμα την ενεργό και εναρμονισμένη συμμετοχή των μεγάλων ευρωπαϊκών επιχειρηματικών φορέων, προκειμένου να καλυφθεί η καθυστέρηση που σημειώνεται στην ανάπτυξη του τομέα υψηλής και πολύ υψηλής ταχύτητας και να καλυφθούν οποιεσδήποτε περιοχές χωρίς ψηφιακή κάλυψη.

1.10

Η ΕΟΚΕ εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι σε ένα θέμα τέτοιας σημασίας, το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Επιτροπή δεν μπορούν να υιοθετήσουν κοινή στάση. Δεδομένου του μεγέθους των νέων πιστώσεων, η ΕΟΚΕ είναι της άποψης ότι η πρόσβαση στο Διαδίκτυο για όλους τους πολίτες, η ανάπτυξη των ευρυζωνικών υπηρεσιών και οι πανευρωπαϊκές πλατφόρμες υπηρεσιών αποτελούν προτεραιότητες.

1.11

Η ΕΟΚΕ εκφράζει την έντονη δυσαρέσκειά της για το γεγονός ότι η Επιτροπή, κατόπιν αιτήματος του Συμβουλίου σύμφωνα με τον εκπρόσωπό της, διέγραψε από το αναθεωρημένο κείμενο –άρθρο 8– την αναφορά στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών. Η ΕΟΚΕ επιθυμεί διακαώς να της διαβιβαστεί η σχετική αναφορά.

1.12

Τέλος, η ΕΟΚΕ επαναλαμβάνει ότι είναι πλέον απολύτως απαραίτητο να συμπεριληφθεί η σύνδεση στο Διαδίκτυο στην καθολική υπηρεσία.

2.1

Το ψηφιακό θεματολόγιο της ΕΕ έχει, ιδίως, ως στόχο την εγκατάσταση διασυνοριακών δημόσιων επιγραμμικών υπηρεσιών με σκοπό τη διευκόλυνση της κινητικότητας επιχειρήσεων και πολιτών. Ως εκ τούτου, η οικοδόμηση της ενιαίας αγοράς απαιτεί τη διαλειτουργικότητα αυτών των αναδυόμενων ψηφιακών υπηρεσιών.

2.2

Η ΕΕ έχει αφεαυτής θέσει φιλόδοξους στόχους εγκατάστασης και αφομοίωσης ευρυζωνικών συνδέσεων, με χρονικό ορίζοντα το 2020. Στις 29 Ιουνίου 2011, εξέδωσε την ανακοίνωση «Προϋπολογισμός για την Ευρώπη 2020» για το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) (2014-2020), στην οποία προτείνονται συγκεκριμένα η δημιουργία της χρηματοδοτικής διευκόλυνσης «Συνδέοντας την Ευρώπη» (ΔΣΕ) και η χορήγηση 9,2 δισεκατομμυρίων ευρώ για ψηφιακά δίκτυα και υπηρεσίες.

2.3

Ωστόσο, στις 8 Φεβρουαρίου 2013, το Συμβούλιο, μέσω του νέου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, όρισε τον προϋπολογισμό για τη «ΔΣΕ – Ψηφιοποίηση» σε 1 δισεκατομμύριο ευρώ. Σε αυτήν τη νέα βάση, η τροποποιημένη πρόταση της Επιτροπής λαμβάνει υπόψη, στο μέτρο του δυνατού, τις τελευταίες θέσεις του Συμβουλίου και της αρμόδιας επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Στόχος της πρότασης είναι να εστιάσει την παρέμβαση της ΔΣΕ σε λιγότερες υποδομές ψηφιακών υπηρεσιών, επί τη βάσει μιας αυστηρής δέσμης κριτηρίων ιεράρχησης, και στον περιορισμό της συμμετοχής στις ευρυζωνικές συνδέσεις με χρηματοδοτικά μέσα, ούτως ώστε να ενεργοποιηθούν ιδιωτικές αλλά και δημόσιες επενδύσεις εκτός της ΔΣΕ.

2.4

Παρά την περιορισμένη οικονομική συμμετοχή όσον αφορά τις ευρυζωνικές συνδέσεις, η πρόταση προβλέπει ένα πλαίσιο που επιτρέπει τη μεγαλύτερη συμμετοχή επιχειρήσεων και θεσμικών παραγόντων, όπως της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.

2.5

Ο βασικός στόχος του κανονισμού είναι να εξασφαλίσει την ομαλή λειτουργία των ψηφιακών μεταδόσεων και να εξαλείψει τα σημεία συμφόρησης. Οι προσανατολισμοί συνοδεύονται από κατάλογο έργων κοινού ενδιαφέροντος για την ανάπτυξη υποδομών ψηφιακών υπηρεσιών και ευρυζωνικών υποδομών. Αυτά τα έργα θα συμβάλουν στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας, ιδίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ), στην προώθηση της διασύνδεσης και της διαλειτουργικότητας των εθνικών περιφερειακών και τοπικών δικτύων, καθώς και στην πρόσβαση στα δίκτυα αυτά, υποστηρίζοντας την ανάπτυξη ενιαίας ψηφιακής αγοράς.

2.6

Στο ισχύον πλαίσιο δυσχερών περιστάσεων στην αγορά, το οικονομικό ενδιαφέρον για επενδύσεις στα ευρυζωνικά δίκτυα και στην παροχή βασικών υπηρεσιών δημοσίου συμφέροντος είναι περιορισμένο, ακόμα και αν η ενιαία ψηφιακή αγορά προσφέρει ιδιαίτερο δυναμικό ανάπτυξης.

2.7

Σε ό,τι αφορά τις υποδομές ψηφιακών υπηρεσιών, προβλέπονται καθεστώτα άμεσης επιχορήγησης για την αντιμετώπιση των σημείων συμφόρησης όσον αφορά την εγκατάσταση υπηρεσιών σε διαλειτουργικό πλαίσιο. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, οι εν λόγω πλατφόρμες χρηματοδοτούνται πλήρως από την ΕΕ, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν φυσικοί ιδιοκτήτες ευρωπαϊκής υποδομής διαλειτουργικών υπηρεσιών.

2.8

Είναι πλέον σαφές ότι κανένα κράτος μέλος ή επενδυτής δεν είναι πρόθυμος να χρηματοδοτήσει διασυνοριακές υπηρεσίες. Ως εκ τούτου, η προστιθέμενη αξία στο επίπεδο της ΕΕ είναι υψηλή.

2.9

Κάθε χρόνο, θα εγκαθίστανται υποδομές ψηφιακών υπηρεσιών ανάλογα με τους διαθέσιμους πόρους και τις καθορισμένες προτεραιότητες. Δεδομένης της ευρωπαϊκής δημοσιονομικής συγκυρίας, οι κρατικές ενισχύσεις δεν θα χορηγηθούν από τη διευκόλυνση «Συνδέοντας την Ευρώπη», αλλά από άλλες πηγές, ιδίως από εθνικές πηγές, από τα Διαρθρωτικά Ταμεία και από ευρωπαϊκές επενδύσεις (ταμεία ΕΔΕ). Αν και η ΔΣΕ θα χρηματοδοτήσει περιορισμένο αριθμό ευρυζωνικών έργων, θα διευκολύνει την αποτελεσματική κατανομή των πόρων των ταμείων ΕΔΕ, ιδίως μέσω της χρήσης των ταμείων που προορίζονται για τα επιχειρησιακά προγράμματα. Εντούτοις, αυτές οι συνεισφορές θα μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν μόνο στο σχετικό κράτος μέλος. Στον τομέα των ευρυζωνικών συνδέσεων, η παρούσα πρόταση περιορίζεται στην πρόβλεψη των μηχανισμών που επιτρέπουν την αποτελεσματική κατανομή, ιδίως, των πόρων των Διαρθρωτικών Ταμείων.

2.10

Η αρχή της τεχνολογικής ουδετερότητας ελήφθη υπόψη.

3.1

Καταργήθηκαν τα έργα «Κεντρικές διευρωπαϊκές συνδέσεις υψηλής ταχύτητας για τις δημόσιες υπηρεσίες» καθώς και οι «Λύσεις τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών για ευφυή δίκτυα ενέργειας και για την παροχή ευφυών ενεργειακών υπηρεσιών».

3.2

Η ανάπτυξη επιπλέον υποδομών ψηφιακών υπηρεσιών που διευκολύνουν τη μετακίνηση από μία ευρωπαϊκή χώρα σε άλλη, η «Ευρωπαϊκή πλατφόρμα για τη διασύνδεση των υπηρεσιών απασχόλησης και κοινωνικής ασφάλισης» και οι «Επιγραμμικές πλατφόρμες διοικητικής συνεργασίας» εγκαταλείφθηκαν.

3.3

Η επιτροπή βιομηχανίας, έρευνας και ενέργειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προσέθεσε επιπλέον υποδομές ψηφιακών υπηρεσιών στην «Ανάπτυξη υποδομών στις δημόσιες συγκοινωνίες που θα επιτρέπουν τη χρήση ασφαλών και διαλειτουργικών κινητών υπηρεσιών εγγύτητας», την «Πλατφόρμα ηλεκτρονικής επίλυσης διαφορών», την «Ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την πρόσβαση σε εκπαιδευτικούς πόρους» και τις «Διασυνοριακές διαλειτουργικές ηλεκτρονικές υπηρεσίες τιμολόγησης».

3.4

Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έθεσε πολύ φιλόδοξους στόχους όσον αφορά τις ταχύτητες μετάδοσης («1Gbps, και όπου είναι δυνατό ανώτερες»).

3.5

Ο στόχος του ψηφιακού θεματολογίου για την Ευρώπη –ο οποίος έγκειται στην υλοποίηση ψηφιακών ευρυζωνικών υποδομών υψηλής ταχύτητας για όλους με τη χρήση τόσο σταθερών όσο και ασύρματων τεχνολογιών– προϋποθέτει τη λήψη μέτρων με σκοπό την εξάλειψη των «ψηφιακών σημείων συμφόρησης». Δεδομένης της σημαντικής μείωσης του προϋπολογισμού που είχε προβλεφθεί αρχικά (9,2 δισεκατομμύρια ευρώ) σε ένα δισεκατομμύριο ευρώ, η Επιτροπή αναγκάστηκε να τροποποιήσει ριζικά τα σχέδια κοινού ενδιαφέροντος για την ανάπτυξη ευρυζωνικών δικτύων και υποδομών ψηφιακών υπηρεσιών.

3.6

Όπως έχει ήδη επισημάνει σε πολλές γνωμοδοτήσεις της, η ΕΟΚΕ είναι πεπεισμένη ότι η καθολική πρόσβαση στα ευρυζωνικά δίκτυα δεν αποτελεί μόνο απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάπτυξη των σύγχρονων οικονομιών, αλλά και βασικό παράγοντα για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, την καλύτερη συνοχή, την ευημερία και την ψηφιακή ένταξη προσώπων και ολόκληρων περιοχών που μειονεκτούν στον οικονομικό και πολιτιστικό τομέα.

3.7

Ο καθορισμός στόχων και προτεραιοτήτων των σχεδίων κοινού ενδιαφέροντος ανταποκρίνεται στη θεμελιώδη ανάγκη για τη βέλτιστη δυνατή χρήση των οικονομικών πόρων και την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων, αποφεύγοντας τη διασπορά των χρηματοδοτήσεων.

3.8

Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι επιβεβαιώνεται η αρχή της τεχνολογικής ουδετερότητας, η οποία είναι θεμελιώδους σημασίας για τη διασφάλιση της πραγματικής ελευθερίας πρόσβασης στο Διαδίκτυο.

3.9

Η ΕΟΚΕ υπενθυμίζει ότι τα κονδύλια θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για την εξεύρεση ανοικτών και προσιτών δικτυακών λύσεων χωρίς διακρίσεις, με προσιτό κόστος τόσο για τους πολίτες όσο και για τις επιχειρήσεις. Εντούτοις, η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει την τεράστια δυσκολία που αντιμετωπίζει η Επιτροπή σε ό,τι αφορά τη δίκαιη κατανομή των κονδυλίων που έχουν προβλεφθεί από τον κανονισμό, λόγω της σημαντικής μείωσης του προϋπολογισμού.

3.10

Είναι πλέον σαφές ότι κανένα κράτος μέλος ή επενδυτής δεν είναι πρόθυμος να χρηματοδοτήσει διασυνοριακές υπηρεσίες. Ως εκ τούτου, η προστιθέμενη αξία στο επίπεδο της ΕΕ είναι υψηλή. Η ΕΟΚΕ επαναλαμβάνει ότι επιθυμεί να πραγματοποιηθεί το ταχύτερο δυνατόν χαρτογράφηση σε ευρωπαϊκό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, με την οποία θα μπορούν να εντοπισθούν κενά κάλυψης και να διευκολυνθεί η προώθηση νέων πρωτοβουλιών δημόσιων και ιδιωτών επενδυτών. Σημαντικό είναι επίσης το άνοιγμα στη συνεργασία με τρίτες χώρες και διεθνείς οργανώσεις, ούτως ώστε να ενισχυθεί η διαλειτουργικότητα μεταξύ των αντίστοιχων τηλεπικοινωνιακών τους δικτύων.

3.11

Σύμφωνα με την ΕΟΚΕ, αν και η αύξηση των εναλλακτικών φορέων πρόσβασης ενθάρρυνε τον ανταγωνισμό και συνέβαλε στη μείωση των τιμών για τους καταναλωτές, ταυτόχρονα ελάττωσε σημαντικά τα περιθώρια κέρδους των καθιερωμένων φορέων, μειώνοντας έτσι την επενδυτική ικανότητά τους. Ως εκ τούτου, εκτιμά ότι είναι αναγκαίο να χαραχθεί μια νέα ευρωπαϊκή πολιτική για τη ρύθμιση των δικτύων, η οποία θα επιτρέψει την ενεργό και εναρμονισμένη συμμετοχή όλων των ευρωπαϊκών φορέων του κλάδου, προκειμένου να καλυφθεί, μετά την έξοδο από την κρίση, η καθυστέρηση που σημειώνεται στην ανάπτυξη του τομέα υψηλής και πολύ υψηλής ταχύτητας.

4.1

Η ΕΟΚΕ εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι σε ένα θέμα τέτοιας σημασίας, δεν μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ του Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής.

4.2

Η πρόκληση ήταν ήδη σημαντική όταν το κονδύλιο για τις τηλεπικοινωνίες ήταν ακόμα 9 δισεκατομμύρια για τις ευρυζωνικές υπηρεσίες και τις πλατφόρμες υπηρεσιών. Δεδομένου του μεγέθους του εν λόγω νέου κονδυλίου, φαίνεται δικαιολογημένο να χορηγηθεί αυτό για τη χρηματοδότηση έργων που θα αποτελέσουν τον «θεμέλιο λίθο» για μελλοντικά έργα που αναβάλλονται σήμερα για δημοσιονομικούς λόγους.

4.3

Η οικοδόμηση της ενιαίας ψηφιακής αγοράς απαιτεί τη διασύνδεση και τη διαλειτουργικότητα των εθνικών δικτύων. Στο νέο πλαίσιο προϋπολογισμού ύφεσης, η Επιτροπή πρέπει να επιδείξει τη μέγιστη αυστηρότητα σε ό,τι αφορά τα κριτήρια επιλογής έργων προς χρηματοδότηση προχωρώντας σε διαρκή παρακολούθηση και αξιολόγησή τους.

4.4

Η ΕΟΚΕ υπενθυμίζει ότι αυτά τα έργα μπορούν να βοηθήσουν τις ΜΜΕ να αποκτήσουν πρόσβαση στην ψηφιακή οικονομία και να δημιουργήσουν, στο μέλλον, νέες σταθερές θέσεις εργασίας. Η ΕΟΚΕ ζητά να δημοσιεύεται περιοδικά έκθεση σχετικά με τη χρήση των πόρων αυτών των ταμείων.

4.5

Τέλος, η ΕΟΚΕ επαναλαμβάνει ότι είναι πλέον απολύτως απαραίτητο να συμπεριληφθεί η σύνδεση στο Διαδίκτυο στην καθολική υπηρεσία.

4.6

Δεδομένων των διοργανικών σχέσεων, η ΕΟΚΕ διαπίστωσε με έκπληξη ότι η Επιτροπή διέγραψε από το αναθεωρημένο κείμενο –άρθρο 8– την αναφορά στην ΕΟΚΕ και στην ΕτΠ. Κατά τις συζητήσεις στην έδρα της ΕΟΚΕ, ο εκπρόσωπος της Επιτροπής δικαιολόγησε την ενέργεια αναφέροντας ότι επρόκειτο για αίτημα του Συμβουλίου.

Ενδεχομένως, η χρήση του όρου "διαβιβάστηκε" να δημιούργησε προβλήματα. Είναι αυτονόητο ότι η ΕΟΚΕ επαναλαμβάνει την έντονη επιθυμία της να της διαβιβαστεί η εν λόγω αναφορά.