6.3.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 67/71

1.1

Η ΕΟΚΕ επικροτεί την πρόταση κανονισμού της Επιτροπής για τη θέσπιση ενός διασυνοριακού πλαισίου προϊόντων για μακροπρόθεσμες επενδύσεις. Η καθιέρωση των ευρωπαϊκών μακροπρόθεσμων επενδυτικών κεφαλαίων (ΕΜΕΚ) θα συμβάλει στην τόνωση της ζήτησης σημαντικών μακροπρόθεσμων στοιχείων ενεργητικού εκ μέρους των επενδυτών.

1.2

Ο όρος ότι τα EMEK μπορεί να προσφέρονται μόνο στο πλαίσιο της οδηγίας για τους διαχειριστές οργανισμών εναλλακτικών επενδύσεων (ΔΟΕΕ) και πρέπει να επενδύουν τουλάχιστον το 70 % των πόρων σε επιλέξιμα μακροπρόθεσμα σχέδια σε κλάδους όπως οι φυσικές και κοινωνικές υποδομές και οι ΜμΕ, θα πρέπει να εξασφαλίσει την ανάδειξη σταθερών επενδυτικών προϊόντων.

1.3

Η ΕΟΚΕ συμφωνεί ως επί το πλείστον με την ανάλυση της Επιτροπής σχετικά με την αναμενόμενη ζήτηση για EMEK και τους κανονιστικούς φραγμούς που εμποδίζουν σήμερα τις θεσμικές και τις ιδιωτικές επενδύσεις σε νέα διασυνοριακά έργα υποδομής. Ο προτεινόμενος κανονισμός έχει τη δυνατότητα να προωθήσει μια ουσιαστική ενιαία αγορά επενδύσεων σε μακροπρόθεσμα σχέδια.

1.4

Η πρόταση της Επιτροπής για την εισαγωγή κεφαλαίων κλειστού τύπου για τους θεσμικούς όσο και τους ιδιώτες επενδυτές είναι πιθανώς η καλύτερη προσέγγιση, ιδίως με δεδομένη την πιθανή εμφάνιση δευτερογενούς αγοράς σε μερίδια ή μετοχές σε EMEK.

1.5

Δεδομένου ότι ο προτεινόμενος κανονισμός ανοίγει νέους ορίζοντες στις ευρωπαϊκές αγορές επενδύσεων, η εφαρμογή του πρέπει να τύχει προσεκτικής παρακολούθησης. Η ΕΟΚΕ επικροτεί την πρόταση για την παρακολούθηση της εξέλιξης της αγοράς EMEK. Σε περίπτωση που η πρωτοβουλία δεν οδηγήσεις στην ανάπτυξη μιας διασυνοριακής αγοράς μακροπρόθεσμων επενδύσεων, θα ακολουθήσει περαιτέρω αξιολόγηση και μεταρρύθμιση για την αντιμετώπιση των προβλημάτων και την περαιτέρω ενίσχυση της ελκυστικότητας των EMEK

2.1

Στις 26 Ιουνίου 2013, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε πρόταση κανονισμού σχετικά με τα ευρωπαϊκή Μακροπρόθεσμα Επενδυτικά Κεφάλαια (ΕΜΕΚ) μαζί με μια μακροσκελή εκτίμηση των επιπτώσεων (1). Η Επιτροπή αναφέρει ότι ο κύριος σκοπός της δημιουργίας ενός διασυνοριακού επενδυτικού μέσου αυτού του είδους είναι να αυξηθεί το μέγεθος της μη τραπεζικής χρηματοδότησης που είναι διαθέσιμη για τις επιχειρήσεις της ΕΕ οι οποίες χρειάζονται πρόσβαση σε μακροπρόθεσμα κεφάλαια για την εκτέλεση έργων που σχετίζονται με:

2.2

Οι προτάσεις της Επιτροπής είναι σύμφωνες με την προσέγγιση που υιοθετήθηκε στην Πράσινη Βίβλο σχετικά με τη μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση της ευρωπαϊκής οικονομίας (2), η οποία επιδοκιμάστηκε από την ΕΟΚΕ τον Ιούλιο του 2013 (3). Όπως προδίδει ο τίτλος του κανονισμού, το επίκεντρο του ενδιαφέροντος είναι η τόνωση και η διευκόλυνση της αύξησης του όγκου των μακροπρόθεσμων επενδύσεων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Αυτού του είδους οι μακροπρόθεσμες επενδύσεις πρέπει να καταστούν ευρύτερα διαθέσιμες και ελκυστικές για τους επενδυτές.

2.3

Είναι αναγκαίο να αναληφθεί δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, επειδή η έρευνα της Επιτροπής τονίζει ανωμαλίες, ανακολουθίες και πρόβλημα κατακερματισμού στην παροχή μακροπρόθεσμων επενδυτικών μέσων σε ολόκληρη την Ένωση. Στο παράρτημα 2 της συνοδευτικής εκτίμησης επιπτώσεων περιγράφονται λεπτομερέστατα αυτές οι ανακολουθίες στα συστήματα παροχής μακροπρόθεσμων κεφαλαίων στη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, την Ιρλανδία, τις Κάτω Χώρες, την Ιταλία και το Λουξεμβούργο. Σύμφωνα με την Επιτροπή, δεν υπάρχει συμφωνημένο σύνολο διασυνοριακών κανόνων σχετικά με το τι είναι τα στοιχεία ενεργητικού και οι επενδύσεις μακροπρόθεσμου χαρακτήρα, για ποιους ενδείκνυνται και πώς λειτουργούν.

2.4

Το υφιστάμενο διασυνοριακό πλαίσιο για επενδύσεις - οι Οργανισμοί Συλλογικών Επενδύσεων σε Κινητές Αξίες (ΟΣΕΚΑ) - σχετίζεται με χαρτοφυλάκια ρευστών κινητών αξιών, όπως ομόλογα και μετοχές. Οι κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων που εξαιρούνται από τους ΟΣΕΚΑ, δηλαδή τα μακροπρόθεσμα ακίνητα περιουσιακά στοιχεία, όπως οι υποδομές και η ιδιοκτησία, είναι ουσιαστικής σημασίας για τη διασφάλιση της βιώσιμης ανάπτυξης. Τα μακροπρόθεσμα επενδυτικά μέσα είναι γενικά μη μεταβιβάσιμα και μη ρευστοποιήσιμα διαθέσιμα χωρίς δευτερογενείς αγορές και συχνά απαιτούν σημαντικές κεφαλαιουχικές δεσμεύσεις εκ των προτέρων. Αυτοί οι παράγοντες μπορεί να αποτρέψουν ακόμη και τους μεγαλύτερους θεσμικούς επενδυτές.

2.5

Η Επιτροπή εντοπίζει τρεις κατηγορίες κινδύνων που συνδέονται συνήθως με τις μακροπρόθεσμες επενδύσεις:

2.5.1

Κυρίως λόγω αυτών των κινδύνων, η πορεία των μακροπρόθεσμων επενδυτικών κεφαλαίων δεν ήταν εντελώς επιτυχημένη μέχρι σήμερα. Δεν ανταποκρίθηκαν πάντα στην αναμενόμενη απόδοση και οι επενδυτές έχουν παραπλανηθεί σχετικά με τις αναμενόμενες αποδόσεις, ενώ υπάρχουν κάποιες ενδείξεις σφαλερών πωλήσεων πόρων. Η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι χρειάζεται κατάλληλη εποπτεία και επαγγελματική διαχείριση των εν λόγω μακροπρόθεσμων επενδυτικών κεφαλαίων. Μεγάλη έμφαση δίνεται στον κανονισμό στην ανάπτυξη του κατάλληλου υλικού πληροφόρησης και μάρκετινγκ. Τα ιδιωτικά ΕΜΕΚ θα είναι μια δέσμη προϊόντων για ιδιωτικές επενδύσεις και θα πρέπει να συνοδεύονται από βασικό έγγραφο πληροφοριών (KID PRIP) για τη διάθεσή τους σε ιδιώτες επενδυτές. Θα χρειάζονται ευδιάκριτες και σαφείς προειδοποιήσεις για τους ιδιώτες επενδυτές σε σχέση με τον κλειστού τύπου χαρακτήρα του μέσου, τον επενδυτικό ορίζοντα και την απουσία κάθε δικαιώματος πρόωρης εξόφλησης.

2.6

Η Επιτροπή εκτιμά ότι χρειάζονται μεταξύ 1 500 και 2 000 δις ευρώ για τη χρηματοδότηση έργων υποδομής στην Ευρώπη μέχρι το 2020 και ότι αυτό αποτελεί ένδειξη της ανάγκης για μεγάλης κλίμακας χρηματοδότηση. Η διαδικασία διαβούλευσης για την εκτίμηση των επιπτώσεων εκ μέρους της Επιτροπής απέφερε σημαντικές αποδείξεις του ενδιαφέροντος των επενδυτών (τόσο θεσμικών όσο και ιδιωτών) για αυτού του είδους τα ΕΜΕΚ.

3.1

Το αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν η μη βέλτιστη ανάπτυξη και απόδοση της αγοράς μακροπρόθεσμων επενδυτικών μέσων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Συγκεκριμένα, λέγεται ότι τα κεφάλαια είναι μικρότερα από ό, τι θα μπορούσαν να είναι, ότι το κόστος διαχείρισης είναι υψηλότερο από ό, τι θα έπρεπε να είναι και ότι οι μικροεπενδυτές έχουν πολύ περιορισμένη επιλογή κεφαλαίων μεταξύ των κρατών μελών. Χρειάζεται να αναληφθεί δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την αντιμετώπιση της κατάστασης και η Επιτροπή προτείνει τη δημιουργία μιας ενιαίας αγοράς για μακροπρόθεσμα επενδυτικά κεφάλαια.

3.2

Προσδιορίζονται επτά επιλογές πολιτικής με βάση τη δυνατότητα που προσφέρουν για την επίτευξη αυτών των επιχειρησιακών στόχων, οι οποίες ποικίλουν από τη μη ανάληψη δράσης, την εθελούσια επισήμανση και κωδικοποίηση των προϊόντων, την ενσωμάτωση κατηγοριών μακροπρόθεσμων περιουσιακών στοιχείων στο υπάρχον πλαίσιο των ΟΣΕΚΑ, τη δημιουργία ενός επενδυτικού μέσου μόνο για θεσμικούς επενδυτές με βάση το πρότυπο των ΟΣΕΚΑ ή του ίδιου μέσου ανοιχτού στους ιδιώτες επενδυτές υψηλής οικονομικής αξίας, ένα νέο μέσο με κανονισμούς για την ενισχυμένη προστασία των επενδυτών και χωρίς δικαιώματα εξαγοράς, ανοιχτό σε όλους τους επενδυτές, συμπεριλαμβανομένων των μικροεπενδυτών και τελικά το ίδιο μέσο, αλλά με δικαίωμα εξαγοράς μετά από μια αρχική περίοδο υποχρεωτικής παραμονής.

3.3

Από αυτές τις επτά επιλογές, η επιλογή έξι, και συγκεκριμένα ένα νέο ευρωπαϊκό μέσο μακροπρόθεσμων επενδύσεων (ΕΜΕΚ) ανοιχτό σε όλους τους επενδυτές χωρίς δικαίωμα εξαγοράς, είναι η προτιμώμενη επιλογή. Η επιλογή αυτή είναι παρόμοια με τα μοντέλα που ισχύουν στα κράτη μέλη που επιτρέπουν τη συμμετοχή μικροεπενδυτών.

3.4

Σύμφωνα με τις προτάσεις της Επιτροπής, τα ΕΜΕΚ θα λειτουργούν στο πλαίσιο της οδηγίας για τους Διαχειριστές Οργανισμών Εναλλακτικών Επενδύσεων (ΔΟΕΕ) ως νέα κατηγορία εγκεκριμένων μέσων κλειστού τύπου. Δεδομένου ότι το νομοθετικό πλαίσιο για τα ΕΜΕΚ προσλαμβάνει τη μορφή κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, θα είναι άμεσα εφαρμοστέο σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, χωρίς την ανάγκη περαιτέρω μεταφοράς. Υπάρχουν επίσης διάφορες πτυχές του καθεστώτος, όπου η Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ΕΑΚΑΑ) θα θεσπίσει ρυθμιστικά τεχνικά πρότυπα.

3.5

Τα ΕΜΕΚ προορίζονται για επενδύσεις σε μακροπρόθεσμα περιουσιακά στοιχεία κατάλληλα για τον κύκλο ζωής του μέσου. Ο συνολικός σχεδιασμός και ο προσανατολισμός της δομής θα είναι προσανατολισμένοι σε μακροπρόθεσμα περιουσιακά στοιχεία, όπως τα έργα υποδομής. Η Επιτροπή ορίζει τους κανόνες επένδυσης του χαρτοφυλακίου ενός ΕΜΕΚ. Τουλάχιστον το 70 % πρέπει να επενδυθεί σε μακροπρόθεσμα στοιχεία ενεργητικού και όχι περισσότερο από 30 % σε στοιχεία ενεργητικού που είναι επιλέξιμα για τις επενδύσεις ενός ΟΣΕΚΑ. Το όριο του 70 % σχετικά με τη σύνθεση του χαρτοφυλακίου δεν ισχύει κατά τα πρώτα 5 έτη του ΕΜΕΚ, για 12 μήνες κατά τη διάρκεια ζωής του ΕΜΕΚ, εάν το σχήμα επιδιώκει να αντλήσει νέα κεφάλαια, και πλησιάζει στο τέλος του κύκλου ζωής του, από τη στιγμή που αρχίζει να πουλάει περιουσιακά στοιχεία, σύμφωνα με την πολιτική εξαγοράς του.

3.6

Τα ΕΜΕΚ πρέπει να είναι κλειστού τύπου για ορισμένο χρόνο. Οι επενδυτές δεν θα επιτρέπεται να ζητήσουν την εξόφληση των επενδύσεων τους πριν από τη λήξη αυτής της ορισμένης περιόδου. Η διάρκεια της περιόδου αυτής θα πρέπει να προσδιορίζεται από τη φύση των περιουσιακών στοιχείων που το ΕΜΕΚ στοχεύει να αποκτήσει και να κατέχει. Έτσι, υπάρχει μια συσχέτιση του επενδυτικού ορίζοντα των μακροπρόθεσμων περιουσιακών στοιχείων που θα αποκτηθούν και του ορίζοντα εξόφλησης του ΕΜΕΚ. Η ΕΑΚΑΑ θα αναπτύξει ρυθμιστικά τεχνικά πρότυπα για τον περαιτέρω προσδιορισμό των συνθηκών που συνδυάζουν τον κύκλο ζωής του ΕΜΕΚ με τον κύκλο ζωής των επιμέρους στοιχείων ενεργητικού που διαθέτει.

3.7

Το άρθρο 17 του προτεινόμενου κανονισμού προβλέπει την εμφάνιση μιας δευτερογενούς αγοράς για μερίδια ή μετοχές σε ΕΜΕΚ. Αυτό θα παράσχει ρευστότητα στους επενδυτές οι οποίοι θα επιθυμούσαν την εξαγορά του συνόλου ή μέρους των μετοχών τους και ως εκ τούτου δεν θα επηρεάσει την υποκείμενη χρηματοδότηση των έργων στο πλαίσιο του ίδιου του ΕΜΕΚ.

3.8

Τα ΕΜΕΚ θα είναι επενδυτικά προϊόντα κατά την έννοια της οδηγίας για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων (MiFID) και ως εκ τούτου θα υπόκειται σε όλες τις απαιτήσεις της εν λόγω οδηγίας σε σχέση με την εμπορία, την πώληση και την κοινοποίηση πληροφοριών.

3.9

Τα ΕΜΕΚ φαίνεται να είναι μια θετική εξέλιξη όσον αφορά τόσο τη δημιουργία ενός νέου σήματος προϊόντων και «διαβατηρίου επενδυτών» για τον κλάδο των μακροπρόθεσμων στοιχείων ενεργητικού/κλειστού τύπου και ως πιθανή πηγή χρηματοδότησης για τις μη εισηγμένες επιχειρήσεις της ΕΕ. Η εκτίμηση της Επιτροπής είναι ότι οι διαχειριστές επενδύσεων και οι επενδυτές ενδιαφέρονται για ένα τέτοιο προϊόν, το οποίο θα είναι ελκυστικό και ως εναλλακτική πηγή χρηματοδότησης για όσους δραστηριοποιούνται στους κλάδους των υποδομών.

3.10

Με δεδομένη την πρωτοποριακή φύση του προτεινόμενου κανονισμού, τα θέματα της παρακολούθησης και της αξιολόγησης προσλαμβάνουν ακόμη μεγαλύτερη σημασία. Η Επιτροπή το αναγνωρίζει αυτό και προτείνει την παρακολούθηση των εξελίξεων στην αγορά ΕΜΕΚ για μια αρχική περίοδο ίσως και τεσσάρων ετών. Βασικοί δείκτες απόδοσης, όπως ο αριθμός των κεφαλαίων που διαπιστώνεται ότι λειτουργούν διασυνοριακά, το μέσο μέγεθος των ΕΜΕΚ, οι απόψεις των επενδυτών και το αντίστοιχο ποσοστό χρηματοδότησης σε υποδομές, ιδιοκτησία, ΜμΕ κλπ θα επιτρέψουν την αξιολόγηση της επιτυχίας ή μη της πρωτοβουλίας αυτής. Σε περίπτωση που η πρωτοβουλία δεν οδηγήσει στην ανάπτυξη μιας μακροπρόθεσμης διασυνοριακής αγοράς επενδύσεων, θα πρέπει να υπάρξει περαιτέρω εκτίμηση, αξιολόγηση και μεταρρύθμιση για την αντιμετώπιση των προβλημάτων και την περαιτέρω ενίσχυση της ελκυστικότητας των ΕΜΕΚ.