6.3.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 67/68

1.1

Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει την πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2011/16/ΕΕ (1) όσον αφορά την υποχρεωτική αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών στον φορολογικό τομέα (ΑΑΠ), και θεωρεί ότι αποτελεί σημαντικό βήμα προόδου στην εφαρμογή του σχεδίου δράσης για την ενίσχυση της καταπολέμησης της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής (2).

1.2

Η ΕΟΚΕ έχει τη γνώμη ότι η πρόταση αυτή δεν μπορεί να εξεταστεί ανεξάρτητα από άλλες ευρωπαϊκές και διεθνείς πρωτοβουλίες και εξελίξεις που αποσκοπούν στην εντατικότερη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ φορολογικών αρχών, όπως για παράδειγμα η επέκταση της οδηγίας της ΕΕ για τις αποταμιεύσεις, του 2005, ο νόμος των ΗΠΑ περί φορολογικής συμμόρφωσης αλλοδαπών λογαριασμών (FATCA), που παρότρυνε ορισμένα κράτη μέλη να επιδιώξουν τη σύναψη διμερούς συμφωνίας με τις ΗΠΑ, μεταξύ άλλων προκειμένου να διασφαλίσουν τα εθνικά τους δικαιώματα, καθώς και η ισχύουσα οδηγία για την αυτόματη ανταλλαγή δεδομένων, η οποία πρόκειται επίσης να επεκταθεί.

1.3

Δεδομένου ότι τα κράτη μέλη χάνουν δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως ως αποτέλεσμα της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής, η ΕΟΚΕ θεωρεί αιτιολογημένη την πρόταση της Επιτροπής να επιταχυνθεί η εφαρμογή ορισμένων διατάξεων της οδηγίας 2011/16/ΕΕ σχετικά με την ΑΑΠ.

1.4

Η Επιτροπή προτείνει την προσθήκη πέντε επιπλέον κατηγοριών στις κατηγορίες εισοδήματος που υπόκεινται σε ΑΑΠ. Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με τη συμπερίληψη των νέων κατηγοριών εισοδήματος, δεδομένου ότι ενδέχεται να σχετίζονται περισσότερο με τη φοροδιαφυγή από ό,τι οι κατηγορίες που περιλαμβάνονται ήδη στην οδηγία.

1.5

Δεδομένου ότι η φοροδιαφυγή και η φορολογική απάτη αποτελούν παγκόσμιο πρόβλημα, η αντιμετώπισή τους δεν μπορεί να περιοριστεί μόνο εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ΕΟΚΕ καλεί, συνεπώς, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντείνουν τις διαπραγματευτικές τους προσπάθειες, στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ και άλλων διεθνών οργανισμών, ώστε να αναδειχθεί η ΑΑΠ σε διεθνές πρότυπο.

1.6

Η ΕΟΚΕ, ειδικότερα, προτρέπει τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι το μελλοντικό πρότυπο για την ΑΑΠ θα λαμβάνει υπόψη τις νομικές απαιτήσεις της ΕΕ, την πείρα και την τεχνογνωσία της στον τομέα και, για το σκοπό αυτό, καλεί τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν συντονισμένη θέση προκειμένου η ευρωπαϊκή άποψη να αποκτήσει πιο βαρύνουσα σημασία στις διεθνείς συζητήσεις.

1.7

Όσον αφορά αυτές τις διεθνείς και ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες, η ΕΟΚΕ θεωρεί επίσης ότι πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για να δημιουργηθεί σε όσο το δυνατόν ευρύτερη κλίμακα μια συγκρίσιμη κατάσταση με τη συμμετοχή όσο το δυνατόν περισσότερων χωρών, ούτως ώστε να αποφευχθούν, στο μέτρο του δυνατού, τυχόν επιπτώσεις για την Ένωση, οικονομικές ή άλλες.

1.8

Για λόγους απλότητας και αποτελεσματικότητας, από την άποψη της εξοικονόμησης κόστους, καθώς και προς όφελος όλων των ενδιαφερόμενων, η ΕΟΚΕ φρονεί ότι πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες προκειμένου να εναρμονιστούν τα διάφορα συστήματα ανταλλαγής πληροφοριών που σχετίζονται με κάθε μία από τις πρωτοβουλίες και να αναδιοργανωθούν σε ένα ενιαίο πλαίσιο. Αυτό θα πρέπει τουλάχιστον να συμβεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Επιπλέον, οι υποκείμενοι κανόνες πρέπει να είναι σαφείς και ανάλογοι των επιδιώξεων.

1.9

Η ΕΟΚΕ καλεί τα κράτη μέλη να διαθέσουν τους ανθρώπινους, τεχνολογικούς και οικονομικούς πόρους που απαιτούνται για την επιτυχή εφαρμογή της ΑΑΠ, λαμβανομένης υπόψη της πολυπλοκότητας και του όγκου των πληροφοριών που θα ανταλλάσσονται μεταξύ των κρατών μελών από το 2015. Η κατάρτιση των υπαλλήλων που είναι υπεύθυνοι για την ανταλλαγή πληροφοριών πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα.

1.10

Προκειμένου να είναι αποτελεσματικά τα νέα μέσα για την καταπολέμηση των φορολογικών παραβάσεων, η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι τόσο η Επιτροπή όσο και τα κράτη μέλη οφείλουν να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την απλούστευση και την εναρμόνιση της φορολογικής νομοθεσίας.

2.1

Με έναυσμα την αύξηση της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής τα τελευταία έτη, με συνέπεια τα κράτη μέλη να καταγράφουν ετήσιες απώλειες σε φορολογικά έσοδα ύψους δισεκατομμυρίων ευρώ, η Επιτροπή κατάρτισε πρόταση οδηγίας για την τροποποίηση της οδηγίας 2011/16/ΕΕ όσον αφορά την υποχρεωτική αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών στον φορολογικό τομέα.

2.2

Στόχος της πρότασης της Επιτροπής είναι να επεκταθεί το πεδίο εφαρμογής της ΑΑΠ στην ΕΕ ώστε να συμπεριλάβει ρυθμίσεις πέραν αυτών που προβλέπονται στο ισχύον καθεστώς.

2.3

Η Επιτροπή προτείνει τα εξής: τροποποίηση του άρθρου 8 της οδηγίας και προσθήκη νέων κατηγοριών εισοδήματος που θα υπόκεινται σε ΑΑΠ, κατάργηση της αναφοράς σε ένα οριακό ποσό, κάτω από το οποίο ένα κράτος μέλος μπορεί να μην επιθυμεί να λαμβάνει πληροφορίες από άλλα κράτη μέλη και επιτάχυνση της εφαρμογής των διατάξεων της ισχύουσας οδηγίας για την επέκταση της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών.

2.4

Οι νέες κατηγορίες εισοδήματος που θα υπόκεινται σε ΑΑΠ είναι οι εξής: μερίσματα, κεφαλαιακό κέρδος, οποιοδήποτε άλλο εισόδημα παράγεται σε σχέση με τα περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν σε ένα χρηματοοικονομικό λογαριασμό, κάθε ποσό ως προς το οποίο το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα είναι ο υπόχρεος ή ο οφειλέτης, συμπεριλαμβανομένων τυχόν πληρωμών εξόφλησης και υπολοίπων λογαριασμών. Τα κράτη μέλη οφείλουν να διαβιβάζουν πληροφορίες σχετικά με αυτό το εισόδημα από το 2015.

2.5

Λαμβάνοντας υπόψη τις διαβουλεύσεις με τα κράτη μέλη, η Επιτροπή προτείνει να καταργηθεί η αναφορά σε ένα οριακό ποσό, κάτω από το οποίο ένα κράτος μέλος μπορεί να μην επιθυμεί να λαμβάνει πληροφορίες από άλλα κράτη μέλη, επισημαίνοντας ότι κάτι τέτοιο δεν έχει πρακτική αξία και ότι τα κράτη μέλη συμφωνούν στην κατάργησή της.

2.6

Για τις νέες κατηγορίες εισοδήματος που θα υπόκεινται σε ΑΑΠ, η Επιτροπή δεν διατηρεί τον όρο της διαθεσιμότητας των πληροφοριών, που ισχύει ήδη για τις κατηγορίες εισοδήματος που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 1. Η προσέγγιση αυτή επιταχύνει την επέκταση και την εφαρμογή της υποχρεωτικής αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών.

2.7

Η πρόταση της Επιτροπής συνάδει με την πρωτοβουλία ορισμένων κρατών μελών να συνάψουν συμφωνίες με τις ΗΠΑ σχετικά με τον νόμο περί φορολογικής συμμόρφωσης αλλοδαπών λογαριασμών (γνωστό ως "FATCA"). Τούτο σημαίνει ότι τα κράτη αυτά παρέχουν ευρύτερη συνεργασία κατά την έννοια του άρθρου 19 της οδηγίας για την διοικητική συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών.

3.1

Η πρόταση οδηγίας αποτελεί ένα από τα μέτρα του σχεδίου δράσης (3) για την καλύτερη πάταξη της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής. Το σχέδιο υποβλήθηκε από την Επιτροπή στα τέλη του 2012, κατόπιν αιτήματος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Στη γνωμοδότησή της (4), η ΕΟΚΕ χαιρέτησε την υποβολή του σχεδίου και εξέφρασε τη στήριξή της στις προσπάθειες της Επιτροπής όσον αφορά την καταπολέμηση των πρακτικών που πλήττουν την εσωτερική αγορά.

3.2

Τα κράτη μέλη χάνουν δισεκ. ευρώ ετησίως ως αποτέλεσμα της φοροδιαφυγής και της φορολογικής απάτης. Δεδομένου ότι οι πρακτικές αυτές προκαλούν διάβρωση της φορολογικής βάσης και, ως εκ τούτου, υποχρεώνουν τα κράτη μέλη να αυξήσουν τους φόρους, η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι η φορολογική απάτη (5) και η φοροδιαφυγή (6), εκτός από παράνομες, αποτελούν και αντιδεοντολογική πρακτική που έχει σοβαρές επιπτώσεις στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και προκαλεί στρεβλώσεις στα φορολογικά συστήματα με αποτέλεσμα την μη δίκαιη μεταχείριση των φορολογουμένων.

3.3

Η φορολογική απάτη και η φοροδιαφυγή αποτελούν παγκόσμια προβλήματα. Τα μέτρα για την αντιμετώπισή τους στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς θα πρέπει, συνεπώς, να συμπληρωθούν με τις συμφωνίες στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ, της G8, της G20 και άλλων φορέων, έτσι ώστε να αναδειχθεί η ΑΑΠ σε διεθνές πρότυπο. Η ΕΟΚΕ επικροτεί τις προσπάθειες ορισμένων κρατών μελών που έχουν ήδη συνάψει συμφωνίες με τις ΗΠΑ σε σχέση με την FATCA. Σύμφωνα με το άρθρο 19 της οδηγίας για τη διοικητική συνεργασία, οι συμφωνίες αυτές θα δώσουν στα κράτη μέλη τη δυνατότητα ευρύτερης συνεργασίας στον τομέα της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών. Ωστόσο, η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η πρόταση για την επέκταση της υποχρεωτικής ανταλλαγής πληροφοριών που παρέχει στα κράτη μέλη μια ενιαία νομική βάση της ΕΕ, θα εγγυάται την ασφάλεια δικαίου και ισότιμους όρους ανταγωνισμού τόσο για τις αρμόδιες αρχές όσο και τους οικονομικούς φορείς. Η ΕΟΚΕ θεωρεί επίσης σημαντικό ότι το μελλοντικό παγκόσμιο πρότυπο για την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις νομικές απαιτήσεις, την πείρα και την τεχνογνωσία της ΕΕ στον τομέα αυτό.

3.4

Η πολυπλοκότητα των φορολογικών συστημάτων των κρατών μελών και οι μεγάλες διαφορές μεταξύ τους μπορεί να αποδειχθούν σημαντικά εμπόδια για την εφαρμογή της ΑΑΠ. Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα νέα μέσα για την καταπολέμηση της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής λειτουργούν αποδοτικά και αποτελεσματικά, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη οφείλουν να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την απλούστευση και την εναρμόνιση της φορολογικής νομοθεσίας.

4.1

Με μια νέα παράγραφο 3α στο άρθρο 8, προτείνεται να θεσπιστεί η αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών για μερίσματα, κεφαλαιακό κέρδος, οποιοδήποτε άλλο εισόδημα παράγεται σε σχέση με τα περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν σε ένα χρηματοοικονομικό λογαριασμό, κάθε ποσό ως προς το οποίο το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα είναι ο υπόχρεος ή ο οφειλέτης, συμπεριλαμβανομένων τυχόν πληρωμών εξόφλησης και υπολοίπων λογαριασμών. Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με τη συμπερίληψη των νέων κατηγοριών εισοδήματος, οι οποίες λόγω της κλίμακας και της φύσης τους, ενδέχεται να σχετίζονται περισσότερο με τη φοροδιαφυγή από ό,τι οι κατηγορίες που περιλαμβάνονται ήδη στην οδηγία.

4.2

Για τις νέες κατηγορίες εισοδήματος που θα υπόκεινται σε ΑΑΠ, η Επιτροπή δεν διατηρεί τον όρο της διαθεσιμότητας των πληροφοριών. Για αυτές τις κατηγορίες εισοδήματος, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διαβιβάζουν τα καταγεγραμμένα στοιχεία από το φορολογικό έτος 2014. Η ΕΟΚΕ χαιρετίζει την πρόταση της Επιτροπής, με την οποία αναμένεται να επιταχυνθεί η εφαρμογή της ΑΑΠ όπως προβλέπεται στην οδηγία 2011/16/ΕΕ.

4.3

Η αυτόματη ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών απαιτεί την παραλαβή από κάθε κράτος μέλος σημαντικού όγκου πληροφοριών που αποστέλλουν όλα τα υπόλοιπα κράτη μέλη. Η ΕΟΚΕ καλεί τα κράτη μέλη να διαθέσουν τους ανθρώπινους, τεχνολογικούς και οικονομικούς πόρους που απαιτούνται για την επιτυχή εφαρμογή της ΑΑΠ από το 2015.

4.4

Δεδομένης της πολυπλοκότητας των στοιχείων που υπόκεινται στο σύστημα ΑΑΠ, η ΕΟΚΕ καλεί τα κράτη μέλη να προβούν στην κατάρτιση των υπαλλήλων που θα εργαστούν με το σύστημα, προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική λειτουργία του.

4.5

Στην πρόταση οδηγίας, η Επιτροπή δεν προέβη σε αλλαγές στον όρο της διαθεσιμότητας πληροφοριών σε σχέση με τις κατηγορίες εισοδήματος που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 1 της οδηγίας 2011/16/ΕΕ. Η ΕΟΚΕ συνιστά στα κράτη μέλη να καταβάλουν προσπάθειες για να διασφαλίσουν ότι τα δεδομένα μπορούν να αρχίσουν να συλλέγονται από το 2017, ημερομηνία κατά την οποία, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις της οδηγίας, θα πρέπει να συμπεριληφθούν στο σύστημα ΑΑΠ.