Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52010IP0154

    Λευκή Βίβλος της Επιτροπής: «Η προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος: προς ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο δράσης» Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Μαΐου 2010 σχετικά με τη Λευκή Βίβλο της Επιτροπής με θέμα «Η προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος: προς ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο δράσης» (2009/2152(INI))

    ΕΕ C 81E της 15.3.2011, p. 115–128 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

    15.3.2011   

    EL

    Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    CE 81/115


    Πέμπτη, 6 Μαΐου 2010
    Λευκή Βίβλος της Επιτροπής: «Η προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος: προς ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο δράσης»

    P7_TA(2010)0154

    Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Μαΐου 2010 σχετικά με τη Λευκή Βίβλο της Επιτροπής με θέμα «Η προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος: προς ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο δράσης» (2009/2152(INI))

    2011/C 81 E/21

    Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

    έχοντας υπόψη τη Λευκή Βίβλο της Επιτροπής με τίτλο «Η προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος: προς ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο δράσης» (COM(2009)0147),

    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Απριλίου 2008 σχετικά με την προσαρμογή της Ευρώπης στην αλλαγή του κλίματος και τις επιλογές δράσης για την ΕΕ (1),

    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 4ης Φεβρουαρίου 2009 με θέμα: «2050: το μέλλον αρχίζει σήμερα – συστάσεις για τη μελλοντική ολοκληρωμένη περιβαλλοντική πολιτική της ΕΕ για την αλλαγή του κλίματος» (2),

    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Σεπτεμβρίου 2009 σχετικά με τις δασικές πυρκαγιές του καλοκαιριού του 2009 (3),

    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 25ης Νοεμβρίου 2009, σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ στη Διάσκεψη της Κοπεγχάγης για την κλιματική αλλαγή (COP 15) (4),

    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 10ης Φεβρουαρίου 2010 σχετικά με την έκβαση της Διάσκεψης της Κοπεγχάγης για την Αλλαγή του Κλίματος (COP 15) (5),

    έχοντας υπόψη τη Σύμβαση Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την Αλλαγή του Κλίματος (UNFCCC), το προσαρτημένο σε αυτήν Πρωτόκολλο του Κιότο και την έκβαση της Διάσκεψης της Κοπεγχάγης για την Αλλαγή του Κλίματος (COP 15) (6),

    έχοντας υπόψη την οδηγία 2009/29/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Απριλίου 2009 για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ με στόχο τη βελτίωση και διεύρυνση του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου της Κοινότητας (7),

    έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

    έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού, της Επιτροπής Ανάπτυξης της Υπαίθρου, και της Επιτροπής Αλιείας (A7-0057/2010),

    A.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη και η αλλαγή του κλίματος αναγνωρίζονται ως εξαιρετικά σοβαρές απειλές,

    Β.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι η αλλαγή του κλίματος θα έχει σοβαρές περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις,

    Γ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι, ακόμη και εάν επιτευχθεί συγκράτηση και περιορισμός των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε παγκόσμιο επίπεδο, θα απαιτηθούν σημαντικές προσπάθειες προσαρμογής για την αντιμετώπιση των αναπόφευκτων επιπτώσεων,

    Δ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι ο στόχος διατήρησης της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη σε + + 2 °C θα εξακολουθούσε να σημαίνει για την Ευρώπη αύξηση της θερμοκρασίας, χαρακτηριζόμενη από ακραίες αλλαγές του περιφερειακού κλίματος, και ότι οι σημερινές δεσμεύσεις που γνωστοποιήθηκαν στην UNFCCC, εφόσον εφαρμοστούν, θα προσθέσουν στην υπερθέρμανση + 3,5 έως 4 °C,

    Ε.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνέπειες της αλλαγής του κλίματος θα πλήξουν τις ευρωπαϊκές περιφέρειες με διαφορετικό τρόπο, σε διαφορετικό βαθμό την καθεμιά και σε διαφορετικό χρόνο,

    ΣΤ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι η προσαρμογή, όπως τονίζεται στη Λευκή Βίβλο της Επιτροπής, θα απαιτήσει αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ έναντι των ευρισκόμενων σε μειονεκτική θέση περιφερειών και των περιοχών που επηρεάζονται περισσότερο από την αλλαγή του κλίματος,

    Ζ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι η νότια Ευρώπη και η λεκάνη της Μεσογείου είναι δύο ιδιαίτερα ευαίσθητες περιοχές της Ευρώπης οι οποίες αντιμετωπίζουν ήδη λειψυδρία, ξηρασίες και δασοπυρκαγιές, καθώς και ότι από πρόσφατες έρευνες προκύπτει πως στη νότια Ευρώπη αναμένεται μείωση της φυτικής παραγωγής κατά 25 % έως το 2080 (8),

    Η.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Πνευμονολογική Εταιρεία, για κάθε βαθμό Κελσίου αύξησης της θερμοκρασίας πάνω από το ανώτατο όριο για μια συγκεκριμένη πόλη, η θνησιμότητα μεταξύ των ατόμων με αναπνευστικά προβλήματα αυξάνεται κατά 6 %,

    Θ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι το τμήμα με τίτλο «Εξωτερική διάσταση και τρέχουσες εργασίες στο πλαίσιο της UNFCCC» της Λευκής Βίβλου είναι σημαντικό και ότι η ΕΕ πρέπει να εκφράζεται με μία φωνή προκειμένου να αναλάβει εκ νέου ηγετικό ρόλο στην καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος, συμβάλλοντας στη δημιουργία μιας «διπλωματίας για το κλίμα», όπως ζητεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο ψήφισμά του της 10ης Φεβρουαρίου 2010 σχετικά με την έκβαση της Διάσκεψης της Κοπεγχάγης,

    Ι.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συνέπειες της αλλαγής του κλίματος στην οικονομία, την κοινωνία και το περιβάλλον γενικότερα θα γίνουν δριμύτατα αισθητές εμμέσως, με την υποβάθμιση λειτουργιών των οικοσυστημάτων που είναι ουσιαστικές για την ευημερία των ανθρώπων, και λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι η προστασία των οικοσυστημάτων θα πρέπει να καταστεί θεμελιώδες στοιχείο της στρατηγικής της ΕΕ στον τομέα της προσαρμογής,

    ΙΑ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση των μέσων θερμοκρασιών περιορίζει τη ζήτηση πετρελαίου και αερίου για θέρμανση, αλλά ότι, παράλληλα, αυξάνεται ο αριθμός των ημερών κατά τις οποίες χρειάζεται ψύξη, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει αυξημένη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας,

    ΙΒ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι η υφιστάμενη ευρωπαϊκή νομοθεσία που αφορά άμεσα τα περιβαλλοντικά ζητήματα θα πρέπει να παρέχει συνεκτικές βάσεις για τη βελτίωση της ικανότητας της ΕΕ να αντεπεξέλθει στις επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος,

    ΙΓ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι η δράση που αναλαμβάνεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο πρέπει να θέτει και να πληροί τα υψηλότερα πρότυπα σε επίπεδο σεβασμού του περιβάλλοντος, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα (περιλαμβανομένης της προσαρμογής στην αλλαγή του κλίματος),

    1.

    χαιρετίζει την προαναφερόμενη Λευκή Βίβλο·

    2.

    συμφωνεί με τον στόχο του προτεινόμενου πλαισίου προσαρμογής της ΕΕ, δηλαδή τη βελτίωση της προσαρμοστικότητάς της ΕΕ για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της αλλαγής του κλίματος·

    3.

    χαιρετίζει ιδιαίτερα την έμφαση που δίνει η Λευκή Βίβλος στην ενίσχυση της προσαρμοστικότητας του συνόλου των οικοσυστημάτων ως ουσιαστικής άμυνας κατά των επιπτώσεων της αλλαγής του κλίματος· τονίζει επιπλέον ότι τα φυσικά οικοσυστήματα αποτελούν τους σημαντικότερους συλλέκτες άνθρακα της γης, δεσμεύοντας το 50 % των συνολικών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου και συμβάλλοντας τόσο στο μετριασμό όσο και στην προσαρμογή·

    4.

    υπογραμμίζει τη σημασία της ανάπτυξης εθνικών σχεδίων προσαρμογής βασισμένων σε κοινό ευρωπαϊκό πλαίσιο, ώστε τα κράτη μέλη να σχεδιάζουν και να ανακοινώνουν τις προσπάθειες προσαρμογής τους· θεωρεί ότι τα σχέδια αυτά θα πρέπει να περιλαμβάνουν χάρτες κινδύνου για ενεργειακές και βιομηχανικές εγκαταστάσεις που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο το περιβάλλον ή τη δημόσια υγεία σε περίπτωση αντίξοων καιρικών φαινομένων· ζητεί αυτές οι πληροφορίες να τίθενται στη διάθεση του κοινού και των άλλων κρατών μελών·

    5.

    επισημαίνει τη σημασία της ένταξης της προσαρμογής σε όλες τις πολιτικές της ΕΕ, ιδίως στην κοινή γεωργική πολιτική και την κοινή αλιευτική πολιτική, στην πολιτική για τα δάση και στην πολιτική συνοχής, καθώς και στη νομοθεσία για την αξιολόγηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον, τις οικοδομικές άδειες και τις προδιαγραφές των κτιρίων (και της διασφάλισης της συνοχής των μέτρων αυτών μέσω μιας οριζόντιας, διατομεακής προσέγγισης, βασισμένης στην προσαρμοστικότητα των οικοσυστημάτων)·

    6.

    τονίζει ότι στους κύριους τομείς δράσης που προσδιορίζονται στη Λευκή Βίβλο θα πρέπει να δοθεί ακόμη μεγαλύτερη προτεραιότητα σύμφωνα με το χρονικό πλαίσιο στο οποίο αναμένεται να εμφανισθούν διάφορες συνέπειες στην Ευρώπη, προκειμένου η διοχέτευση των υφιστάμενων πόρων να είναι αποτελεσματικότερη·

    Ανάπτυξη της γνωστικής βάσης

    7.

    συμμερίζεται την άποψη της Επιτροπής, ότι χρειάζονται περισσότερες γνώσεις όσον αφορά τις επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος, ώστε να καταστεί δυνατή η όσο το δυνατόν ευρύτερη διάδοση των πληροφοριών που προκύπτουν από την έρευνα και, συνακόλουθα, η ανάπτυξη κατάλληλων μέτρων προσαρμογής·

    8.

    καλεί την Επιτροπή όχι μόνο να αναπτύξει μια γνωστική βάση σχετικά με τον αντίκτυπο της αλλαγής του κλίματος με ειδική αναφορά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και να μεταδώσει αυτή τη γνώση στις αναπτυσσόμενες και υπό εκβιομηχάνιση χώρες προκειμένου να την χρησιμοποιούν για να διαμορφώσουν τις δικές τους απαντήσεις στο πρόβλημα της αλλαγής του κλίματος και να κάνουν ουσιαστική χρήση των κονδυλίων για μέτρα προστασίας του κλίματος·

    9.

    τονίζει ότι πρέπει να ενισχυθούν οι ερευνητικές προσπάθειες στο πλαίσιο του τρέχοντος έβδομου προγράμματος πλαισίου και των μελλοντικών προγραμμάτων πλαισίων για την έρευνα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα υφιστάμενα κενά γνώσεων όσον αφορά τους κινδύνους (παλαιές και ενδεχόμενες μελλοντικές καταστροφές σχετιζόμενες με τα καιρικά φαινόμενα) και άλλους σημαντικούς παράγοντες όπως οι κοινωνικοοικονομικές εξελίξεις (σημερινή και μελλοντική κατανομή των περιουσιακών στοιχείων που είναι εκτεθειμένα σε κίνδυνο) σε συγκεκριμένα μέρη και για δεδομένα χρονικά διαστήματα, και να αναπτυχθούν τρόποι και τεχνικές για την αξιολόγηση του κόστους και του οφέλους των μέτρων προσαρμογής στις επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος, και της συμβολής τους στη μείωση της έκθεσης ή της ευπάθειας σε κλιματικούς κινδύνους, και ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στη διεξαγωγή έρευνας και στη χρηματοδότηση της ανάπτυξης τεχνολογίας στα κράτη στα οποία το κόστος προσαρμογής είναι υψηλό·

    10.

    εκτιμά ότι προέχει να διαμορφωθούν δείκτες ευπάθειας, δεδομένου του ποικίλου φάσματος κλιματικών σεναρίων εντός της Κοινότητας, και υπογραμμίζει την ανάγκη περαιτέρω έρευνας για την ανάπτυξη κατάλληλων μοντέλων σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, καθώς και την ανάγκη να προσδιοριστεί η ικανότητα προσαρμογής σε ολόκληρη την ΕΕ· παροτρύνει, ως εκ τούτου, τον ΕΟΠ να εκπονήσει εκθέσεις στις οποίες να μελετώνται οι κίνδυνοι που ενέχει η αλλαγή του κλίματος για τις πλέον ευπαθείς περιφέρειες της Ευρώπης, επισημαίνοντας τις ανάγκες, τους περιορισμούς, τα χρονικά πλαίσια, τις ευκαιρίες, τα επίπεδα πολιτικής και τις επιλογές όσον αφορά την προσαρμογή, προκειμένου να υπάρξει πολιτική καθοδήγηση σχετικά με την πρακτική προσαρμογής και να βοηθηθούν οι τοπικοί και περιφερειακοί παράγοντες στη διαμόρφωση δυναμικών στρατηγικών προσαρμογής·

    11.

    υπενθυμίζει, ωστόσο, ότι η αβεβαιότητα όσον αφορά τον αντίκτυπο της αλλαγής του κλίματος είναι αναπόσπαστο μέρος του προβλήματος και ότι οι αποφάσεις στον τομέα αυτό θα πρέπει ενίοτε να λαμβάνονται χωρίς να αναμένεται να υπάρξει επιστημονική βεβαιότητα, σύμφωνα με μια προληπτική προσέγγιση·

    12.

    θεωρεί αναγκαία τη δέσμευση κονδυλίων για κλιματική έρευνα, η οποία μπορεί να γίνει διεξαχθεί αποτελεσματικότερα σε ευρωπαϊκό επίπεδο και θα προσφέρει στέρεη βάση για την ανάπτυξη πολιτικών προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή

    13.

    παροτρύνει την Επιτροπή να εξασφαλίσει ευχερή πρόσβαση σε λεπτομερή στοιχεία (περιλαμβανομένων μεταδεδομένων για την περιγραφή των μεθοδολογιών συλλογής δεδομένων) για όλους τους δημόσιους και ιδιωτικούς παράγοντες· εκτιμά ότι τα στοιχεία για την αλλαγή του κλίματος πρέπει να θεωρούνται δημόσιο αγαθό και, κατά συνέπεια, σύμφωνα με το άρθρο 14 της οδηγίας INSPIRE, να διατίθενται δωρεάν ή με επιβάρυνση που να καλύπτει το κόστος διατήρησης συνόλων δεδομένων και των αντίστοιχων υπηρεσιών δεδομένων·

    14.

    υπογραμμίζει την ανάγκη ανάπτυξης ενός δικτύου τοπικών και περιφερειακών πρωτοβουλιών, για την προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος και ανταλλαγής εμπειριών σε πανευρωπαϊκό επίπεδο· επισημαίνει ότι ο εντοπισμός λύσεων με βάση τη βέλτιστη πρακτική μπορεί να δημιουργήσει προστιθέμενη αξία για τη στρατηγική της ΕΕ·

    15.

    τονίζει την εγκυρότητα των συμμετοχικών μεθόδων έρευνας, όπως αυτές που προωθούνται στο πρόγραμμα «Επιστήμη στην κοινωνία» του έβδομου προγράμματος πλαίσιο έρευνας της ΕΕ, οι οποίες επιτρέπουν την απόκτηση γνώσης από κοινού με τις τοπικές κοινότητες και αρχές, προκειμένου να καθοριστούν οι βέλτιστες στρατηγικές προσαρμογής σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο και να διασφαλιστεί ευρύτερη διάδοση της γνώσης γνώσεων·

    16.

    επικροτεί την πρόταση της Λευκής Βίβλου να θεσπιστεί μηχανισμός ανταλλαγής πληροφοριών· ελπίζει να έχει τεθεί ο μηχανισμός αυτός σε λειτουργία έως το 2011, και να έχουν αναπτυχθεί μέχρι τότε μοντέλα και εργαλεία πρόβλεψης·

    17.

    θεωρεί ότι η Επιτροπή θα πρέπει να διασφαλίσει την ανάπτυξη του Μηχανισμού Διαλογής Πληροφοριών ως πύλης που περιλαμβάνει άλλα υπάρχοντα συστήματα, όπως το Ενιαίο Σύστημα Πληροφοριών για το Περιβάλλον (Shared Environmental Information System - SEIS) και η Παγκόσμια Παρακολούθηση του Περιβάλλοντος και της Ασφάλειας (Global Monitoring for Environment and Security - GMES), και τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας όσον αφορά την προετοιμασία της ΕΕ, των κρατών μελών και των ιδιωτικών παραγόντων για το έργο της κατάρτισης, της χρηματοδότησης και της εφαρμογής κατάλληλων σχεδίων προσαρμογής·

    18.

    τονίζει τη σημασία των δορυφορικών υπηρεσιών για τις επιχειρήσεις διάσωσης, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών· καλεί όλους τους εμπλεκόμενους να καταστήσουν το GMES πλήρως λειτουργικό το συντομότερο δυνατόν·

    Ενσωμάτωση της προσαρμογής στις πολιτικές της ΕΕ

    Γενική αρχή

    19.

    τονίζει την ανάγκη να υιοθετηθεί μια διατομεακή προσέγγιση με βάση την προσαρμοστικότητα των οικοσυστημάτων, την προστασία των οικοτόπων και της βιοποικιλότητας, και τις υπηρεσίες που παρέχουν τα οικοσυστήματα, και να διασφαλιστεί συνέργεια και συνοχή μεταξύ των μέτρων που θα ληφθούν στο πλαίσιο όλων των σχετικών τομεακών πολιτικών·

    Ύδατα

    20.

    εκφράζει ιδιαίτερη ανησυχία για τα ύδατα, έναν από τους κύριους πόρους του πλανήτη μας, καθώς η αλλαγή του κλίματος θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ποσότητα και στην ποιότητα των υδάτων, και ιδίως του πόσιμου νερού·

    21.

    τονίζει ότι η ΕΕ πρέπει να διαχειρίζεται τους υδάτινους πόρους της αποτελεσματικότερα μέσω μιας βιώσιμης διττής προσέγγισης - που να βελτιώνει τη δυναμική του πόρου και να περιορίζει δραστικά τη ζήτηση και την κατασπατάληση από την πλευρά του πληθυσμού - και κοινωνικοοικονομικών δραστηριοτήτων·

    22.

    τονίζει τη σημασία της πλήρους ένταξης της προσαρμογής στα σχέδια διαχείρισης των υδρογραφικών λεκανών, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές που δημοσιεύθηκαν στις 30 Νοεμβρίου 2009·

    23.

    τονίζει πόσο σημαντική είναι η εξασφάλιση της ενεργού εφαρμογής της οδηγίας πλαισίου για τα ύδατα (2000/60/ΕΚ) (9) και της αποτελεσματικότητας των σχεδίων διαχείρισης των υδρογραφικών λεκανών, ιδίως στις περιπτώσεις διασυνοριακών λεκανών και σε περιοχές όπου οι πιέσεις στα υδάτινα αποθέματα θα ανέλθουν σε κρίσιμο επίπεδο και/ή η συχνότητα των πλημμυρών αυξάνεται·

    24.

    τονίζει τη σημασία της εφαρμογής της οδηγίας για τις πλημμύρες, η οποία προβλέπει ολοκληρωμένο μηχανισμό για την αξιολόγηση και την παρακολούθηση των αυξημένων κινδύνων πλημμύρας λόγω της αλλαγής του κλίματος, καθώς και για την ανάπτυξη προσεγγίσεων όσον αφορά την προσαρμογή, παράλληλα με τα οφέλη ενός προσαρμοστικού περιβάλλοντος και προσαρμοστικών οικοσυστημάτων για τον έλεγχο και την ελαχιστοποίηση των συνεπειών των πλημμυρών·

    Γεωργία και δάση

    25.

    τονίζει την ανάγκη να ενισχυθεί η προσαρμοσιμότητα των γεωργικών οικοσυστημάτων μέσω της χρήσης των φυσικών πόρων, ιδίως των υδάτων και του εδάφους, με πιο βιώσιμο τρόπο, με την ενεργό αποθάρρυνση της εφαρμογής μη βιώσιμων πρακτικών και της φύτευσης τύπων καλλιεργειών που αντενδείκνυνται λόγω κατανάλωσης νερού, και με την εντατικότερη χρήση βιοποικιλότητας στο πλαίσιο και μεταξύ ειδών, όσον αφορά την επιλογή σπόρων και ζωοτροφών·

    26.

    θεωρεί ότι η κοινή γεωργική πολιτική έχει να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο όσον αφορά την προσαρμογή, και ότι πρέπει να αναπτύξει μια προσέγγιση που να βασίζεται περισσότερο στο οικοσύστημα, προστατεύοντας και βελτιώνοντας την παροχή υπηρεσιών διατήρησης της βιοποικιλότητας και άλλων οικοσυστημικών υπηρεσιών, περιλαμβανομένης της διατήρησης του εδάφους, της ποιότητας των πλημμυρικών υδάτων και της οικολογικής συνδεσιμότητας μεταξύ των τοπίων, και ότι η καθιέρωση πολιτικών αειφορικής γεωργίας θα αποφέρει μείζονα οφέλη για τη διατήρηση του εδάφους, τη διαχείριση των υδάτινων πόρων, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την προσαρμοστικότητα των οικοσυστημάτων·

    27.

    τονίζει ότι τα μέτρα της ΕΕ για την προστασία των δασών θα πρέπει να περιλαμβάνουν την προσαρμογή, δεδομένου ότι τα δασικά οικοσυστήματα θα πληγούν σοβαρά από την αλλαγή του κλίματος και θα αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιών·

    28.

    εκφράζει την ικανοποίησή του για τις προτάσεις της Επιτροπής σχετικά με την επικαιροποίηση της δασικής στρατηγικής της ΕΕ· ζητεί από την Επιτροπή να δρομολογήσει, το συντομότερο, διάλογο για την προστασία των δασών·

    29.

    ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν αγροδασικά μέτρα για τη δάσωση των μεσογειακών χωρών ως οικονομικά αποδοτικό τρόπο παροχής οικοσυστημικών υπηρεσιών·

    30.

    εκφράζει την ανησυχία του για τις πυρκαγιές που έπληξαν την Ευρώπη τα τελευταία χρόνια, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα την καταστροφή 400 000 εκταρίων δασικής γης ετησίως, και οι οποίες προκλήθηκαν από την προοδευτική εγκατάλειψη της υπαίθρου και των παραδοσιακών της δραστηριοτήτων, την ανεπαρκή συντήρηση των δασών, την ύπαρξη μεγάλων δασικών εκτάσεων αποτελούμενων από ένα μόνο είδος δέντρου, την δενδροφύτευση με ακατάλληλα είδη, την απουσία κατάλληλων πολιτικών πρόληψης και την έλλειψη επαρκώς αυστηρών κυρώσεων στις περιπτώσεις της εσκεμμένης πρόκλησης πυρκαγιών, όπως και από την ανεπαρκή εφαρμογή των νόμων που απαγορεύουν την αυθαίρετη δόμηση και διασφαλίζουν την αναδάσωση· επισημαίνει ότι λόγω της συχνότητας με την οποία εκδηλώνονται οι πυρκαγιές, κυρίως στη νότια Ευρώπη, τα δάση αδυνατούν να αναγεννηθούν, γεγονός που έχει σοβαρές οικολογικές συνέπειες και οικονομικό και κοινωνικό αντίκτυπο· επισημαίνει επίσης ότι οι εξαιρετικά δυσμενείς καιρικές συνθήκες που παρατηρήθηκαν το 2007 επιδείνωσαν το φαινόμενο των τεράστιων πυρκαγιών, το οποίο ενδέχεται να επαναλαμβάνεται με μεγαλύτερη συχνότητα τα προσεχή έτη· επισημαίνει περαιτέρω ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη θα αυξάνεται τουλάχιστον για τα επόμενα τριάντα έτη και ότι αυτό θα μπορούσε να πλήξει κυρίως συγκεκριμένες περιφέρειες ιδιαίτερα ευαίσθητες στην αλλαγή του κλίματος·

    31.

    καλεί την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε η πρότασή της για ένα σχέδιο δράσης της ΕΕ για την προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος να δίδει προτεραιότητα στην πρόληψη και την καταπολέμηση της ξηρασίας και των δασικών πυρκαγιών στη Νότια Ευρώπη, όπως συνιστά το Κοινοβούλιο στο ψήφισμά του σχετικά με τις δασικές πυρκαγιές του καλοκαιριού του 2009·

    32.

    καλεί την Επιτροπή να υποβάλει συστάσεις για τρόπους προσαρμογής των εθνικών συστημάτων πολιτικής προστασίας ώστε να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τον αντίκτυπο της αλλαγής του κλίματος· παροτρύνει ιδιαίτερα την Επιτροπή να αναλάβει δράση για την αναβάθμιση του Αποθεματικού Τακτικής για την Καταπολέμηση των Δασικών Πυρκαγιών σε επίπεδο πόρων και δυναμικότητας·

    33.

    συνιστά στην Επιτροπή να καταρτίσει ερευνητικά προγράμματα για τη διερεύνηση της αντίδρασης των δασών στα υψηλότερα επίπεδα CO2, τις υψηλότερες θερμοκρασίες και την ξηρασία·

    34.

    συνιστά στην Επιτροπή να καταρτίσει ερευνητικά προγράμματα για την ανάπτυξη νέων τεχνικών δασικής διαχείρισης στα πληγέντα οικοσυστήματα, δεδομένων των νέων συνθηκών που δημιουργεί η αλλαγή του κλίματος·

    Αλιεία

    35.

    ζητεί να εξεταστούν εναλλακτικά συστήματα διαχείρισης της αλιείας και να μειωθεί η ικανότητα ορισμένων τμημάτων του ευρωπαϊκού στόλου, με στόχο την καθιέρωση αειφόρων πρακτικών αλιείας και υδατοκαλλιέργειας·

    36.

    καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει μελέτες για την εκτίμηση του φαινομένου των χλωροφυκών και την αξιολόγηση του αντικτύπου τους στον τομέα της αλιείας· ζητεί επίσης να εκπονηθεί μελέτη σχετικά με την επίπτωση που έχουν στη μετακίνηση ορισμένων θαλάσσιων ειδών οι αλλαγές των ρευμάτων που οφείλονται στην υπερθέρμανση του πλανήτη·

    37.

    παροτρύνει την Επιτροπή να διασφαλίσει την ενίσχυση και την εφαρμογή των συστάσεων για την ολοκληρωμένη διαχείριση των παράκτιων ζωνών στο ευρύτερο πλαίσιο της ολοκληρωμένης πολιτικής για τη θάλασσα, η οποία συγκεντρώνει όλες τις τομεακές πολιτικές που σχετίζονται με τη θάλασσα και τους ωκεανούς·

    38.

    καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η προσαρμογή μέσω της προσαρμοστικότητας των οικοσυστημάτων θα ενσωματωθεί στη θέση της Κοινότητας κατά τις διεθνείς διαπραγματεύσεις για την αλιεία και το θαλάσσιο περιβάλλον και ιδίως στο πλαίσιο των συμφωνιών σύμπραξης στον τομέα της αλιείας και των ΠΟΑ·

    39.

    καλεί την Επιτροπή να συμμετάσχει ενεργά στη δημιουργία «Ταμείου Γαλάζιου Άνθρακα» στο πλαίσιο της Σύμβασης-Πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την Αλλαγή του Κλίματος· τονίζει ότι στο πλαίσιο του ταμείου αυτού θα πρέπει να διερευνηθεί η δημιουργία χρηματοδοτικών και συντονιστικών μηχανισμών για την προστασία και τη διαχείριση των παράκτιων και θαλάσσιων οικοσυστημάτων και για τη δέσμευση άνθρακα στους ωκεανούς, στο πλαίσιο συνολικής στρατηγικής θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού·

    Έδαφος

    40.

    θεωρεί ότι δεν έχει μόνο το έδαφος ισχυρό αντίκτυπο στην αλλαγή του κλίματος, αλλά ότι και η ίδια η αλλαγή του κλίματος μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή αποσάθρωση ή διάβρωση του εδάφους·

    41.

    αναγνωρίζει ότι η υποβάθμιση του εδάφους οφείλεται κυρίως σε αίτια και επιπτώσεις τοπικού και περιφερειακού χαρακτήρα και ότι, κατά συνέπεια, θα πρέπει να τηρείται η αρχή της επικουρικότητας· παροτρύνει τα κράτη μέλη που δεν διαθέτουν νομοθεσία για την προστασία του εδάφους να αναλάβουν τις ευθύνες τους·

    Παράκτιες και νησιωτικές περιοχές

    42.

    εκτιμά ότι οι παράκτιες και οι νησιωτικές περιοχές θα πρέπει να είναι επιλέξιμες για κατά προτεραιότητα μέτρα προσαρμογής, δεδομένου ότι είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στα αποτελέσματα της αλλαγής του κλίματος και πυκνοκατοικημένες και συγκεντρώνουν σημαντικά οικονομικά διακυβεύματα·

    Πολιτική στον τομέα της υγείας και κοινωνική πολιτική

    43.

    τονίζει ότι οι πολιτικές για την προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος θα πρέπει να φιλοδοξούν να αποτελέσουν κατευθυντήρια δύναμη της βιώσιμης ανάπτυξης· τονίζει επιπλέον ότι οι πολιτικές αυτές μπορούν και οφείλουν να έχουν την ικανότητα να δημιουργούν θέσεις εργασίας και να προστατεύουν την κοινωνική δικαιοσύνη, συμβάλλοντας έτσι στην επίτευξη υψηλότερων επιπέδων απασχόλησης και στην καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού·

    44.

    τονίζει ότι στην ευρωπαϊκή στρατηγική ανάκαμψης πρέπει να ληφθούν υπόψη η κοινωνική διάσταση και η διάσταση της απασχόλησης των πολιτικών προσαρμογής·

    45.

    επισημαίνει ότι τα φιλόδοξα σχέδια προσαρμογής μπορούν να συμβάλουν στη δημιουργία πράσινων θέσεων απασχόλησης στην Ευρώπη, γεγονός που θα συμβάλει στην ανάπτυξη μιας οικονομίας χωρίς άνθρακα, και καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταβάλουν μεγαλύτερες προσπάθειες για την επίτευξη μιας πιο βιώσιμης οικονομικής μεγέθυνσης παντού στην Ευρώπη·

    46.

    τονίζει ότι πρέπει να παρέχεται επαρκής υποστήριξη στις ασθενέστερες κοινωνικά κοινότητες ή ομάδες όσον αφορά το υψηλό κόστος των μέτρων προσαρμογής·

    47.

    χαιρετίζει τις προτάσεις της Επιτροπής για ανάπτυξη, έως το 2011, κατευθυντήριων γραμμών και μηχανισμών παρακολούθησης των επιπτώσεων της αλλαγής του κλίματος στην υγεία· υπογραμμίζει τον αυξανόμενο κίνδυνο εξάπλωσης νόσων που μεταδίδονται μέσω φορέων, τη σοβαρή επίπτωση στο αναπνευστικό σύστημα και την ανάγκη να εκπαιδευθούν οι ευρωπαίοι πολίτες στο θέμα των αποτελεσματικών προληπτικών μέτρων που συνιστά το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων·

    48.

    σημειώνει ότι οι επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος στην υγεία θα πλήξουν πιθανόν σοβαρότερα τις κοινότητες που αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες δυσχέρειες, τους φτωχότερους πληθυσμούς και τις πλέον ευάλωτες ομάδες, όπως τα παιδιά, τους ηλικιωμένους και τους ήδη ασθενείς· θεωρεί πως τα μέτρα προσαρμογής πρέπει να εξεταστούν στο πλαίσιο των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας και ότι τα μέτρα αυτά πρέπει να ενθαρρύνουν τη δράση υπέρ των συναφών οφελών στον τομέα της υγείας·

    49.

    τονίζει την ανάγκη ενίσχυσης των υφιστάμενων συστημάτων παρακολούθησης και ελέγχου των ζωονόσων·

    50.

    αναγνωρίζει το ρόλο που διαδραματίζει στην προσαρμογή ο τομέας της υγείας· ζητεί από την ΕΕ να υποστηρίξει τη δράση για τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα του τομέα και να εξασφαλίσει κατάλληλη χρηματοδότηση για μέτρα προσαρμογής στον τομέα υγείας·

    Υποδομή

    51.

    υπογραμμίζει την ανάγκη να προβλέπεται στην ισχύουσα νομοθεσία σχετικά με τη χορήγηση βιομηχανικών αδειών και τις εκτιμήσεις των επιπτώσεων στο περιβάλλον ότι κάθε σχεδιαζόμενη υποδομή ή εγκεκριμένη βιομηχανική δραστηριότητα θα πρέπει υποχρεωτικά να λαμβάνει πλήρως υπόψη τις προβλεπόμενες μελλοντικές κλιματικές συνθήκες και τους συνεπαγόμενους κινδύνους, και να διατηρείται παράλληλα ένα -ορισμένο επίπεδο προσαρμοστικής ικανότητας· τονίζει ότι, σε πολλές περιπτώσεις, θα ήταν προτιμότερο να αποφεύγεται η ανάπτυξη ευαίσθητων περιοχών από το να κατασκευάζονται αμυντικά έργα προετοιμασίας για τις κλιματικές επιπτώσεις·

    52.

    τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι, οι εκτιμήσεις των επιπτώσεων στο περιβάλλον λαμβάνουν γενικά υπόψη διαφορετικά πιθανά σενάρια προσαρμογής σε τέτοιο βαθμό ώστε τα σενάρια αυτά να είναι επιστημονικά τεκμηριωμένα·

    53.

    ζητεί από την Επιτροπή να αναπτύξει όσο το δυνατόν συντομότερα μεθοδολογίες για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των έργων υποδομής στην αλλαγή του κλίματος, συμπεριλαμβανομένων ανάλυσης κόστους-οφέλους και πιθανών εναλλακτικών μεθόδων·

    54.

    θεωρεί ότι η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάσει τρόπους ενθάρρυνσης κατάλληλου χωροταξικού σχεδιασμού (περιλαμβανομένης της χαρτογράφησης των κινδύνων) ανάμεσα στις δυνατότητες που σκοπεύει να διερευνήσει όσον αφορά την εκτίμηση των κλιματικών επιπτώσεων στο πλαίσιο δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων·

    55.

    ενθαρρύνει την Επιτροπή να προχωρήσει στην εφαρμογή του σχεδίου της να ενσωματώσει τις κλιματικές επιπτώσεις στα κατασκευαστικά πρότυπα (όπως στους ευρωκώδικες), προκειμένου να βελτιωθεί η ανθεκτικότητα των κτιρίων που βρίσκονται σε περιοχές που διατρέχουν κίνδυνο·

    56.

    πιστεύει ότι, από μικροκλιματική σκοπιά, πρέπει να αποφευχθεί η περαιτέρω στεγανοποίηση του εδάφους σε πυκνοκατοικημένες περιοχές και πόλεις·

    Μεταφορά

    57.

    εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Λευκή Βίβλος αγνοεί τον τομέα των μεταφορών, μολονότι του αναλογεί το 27 % των συνολικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και χρειάζεται ουσιαστικά μέτρα προσαρμογής·

    58.

    τονίζει ότι πρέπει και ο τομέας των μεταφορών να αποτελέσει αναπόσπαστο μέρος της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την αλλαγή του κλίματος, και καλεί την Επιτροπή να υποβάλει όσο το δυνατόν συντομότερα πρόταση «ευρωπαϊκής δέσμης για το κλίμα και τις μεταφορές»·

    59.

    θεωρεί απαραίτητο να στηριχθεί η αλλαγή του τρόπου εκτέλεσης των μεταφορών, ως ένα από τα μέσα μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τις μεταφορές·

    60.

    υπογραμμίζει ότι πρέπει σε όλους τους τρόπους μεταφορών να εσωτερικοποιηθεί σταδιακά το εξωτερικό κόστος τους όσον αφορά την προσαρμογή·

    61.

    θεωρεί ότι εξακολουθούν να μην είναι πλήρως γνωστές ή προβλέψιμες οι οικονομικές, κοινωνικές και δημοσιονομικές συνέπειες των απαιτούμενων μέτρων προσαρμογής στον τομέα των μεταφορών, όπως το αποτέλεσμα της αναδιοργάνωσης του τομέα (ιδιαίτερα λόγω της αλλαγής του τρόπου μεταφοράς)· ζητεί από την Επιτροπή να ορίσει δείκτες ευαισθησίας και μεθόδους ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών για τις διάφορες συνιστώσες του τομέα (σιδηροδρομικές, οδικές, αεροπορικές και θαλάσσιες μεταφορές)·

    62.

    ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εκπονήσουν μία ουσιαστική πολιτική υπέρ της αστικής κινητικότητας προκειμένου, χάρη στην ανάπτυξη των δημόσιων μεταφορών, την πολυτροπικότητα και την χρήση έξυπνων συστημάτων μεταφορών, να μειωθούν οι συμφορήσεις και η ρύπανση στα μεγάλα πολεοδομικά συγκροτήματα·

    63.

    τονίζει επίσης ότι, για την προώθηση σύγχρονης και αειφόρου πολιτικής για τις μεταφορές, πρέπει να παρασχεθεί, κατά την προσεχή περίοδο δημοσιονομικού προγραμματισμού της ΕΕ (2014-2020), κατάλληλη χρηματοδοτική στήριξη σε έργα προτεραιότητας σιδηροδρομικών, θαλάσσιων και πλωτών μεταφορών στο πλαίσιο των ΔΕΔ·

    64.

    τονίζει την ανάγκη να προωθηθεί η νομοθετική διαδικασία για την οδηγία σχετικά με το ευρωπαϊκό σήμα τελών κυκλοφορίας, προκειμένου να διευκολυνθεί η ενσωμάτωση του εξωτερικού κόστους βάσει της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» και να διαμορφωθούν, με τον τρόπο αυτό, ίσοι όροι ανταγωνισμού μεταξύ των διαφόρων τρόπων μεταφοράς·

    Ενέργεια

    65.

    τονίζει ότι η αλλαγή του κλίματος έχει σοβαρό αντίκτυπο στην προσφορά και στη ζήτηση ενέργειας στα κράτη μέλη της ΕΕ·

    66.

    καλεί την Επιτροπή να διενεργήσει εμπεριστατωμένη ανάλυση μελλοντικών ενεργειακών σεναρίων, όπου να λαμβάνονται υπόψη οι επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος στην υποδομή και στη ζήτηση ενέργειας·

    67.

    καλεί την Επιτροπή να ερευνήσει εάν θα επηρεαστούν από την αλλαγή του κλίματος οι δυνατότητες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και ορυκτά καύσιμα, και εφιστά ιδιαίτερα την προσοχή στις περιορισμένες δυνατότητες ψύξης των θερμοηλεκτρικών σταθμών και στις σχετικές συνέπειες·

    68.

    σημειώνει, σε ό,τι αφορά την ψύξη των αντιδραστήρων, τους ιδιαίτερους κινδύνους που συνεπάγονται για την ασφάλεια των πυρηνικών εγκαταστάσεων οι καύσωνες, πρόβλημα που θα μπορούσε να έχει σημαντικό αρνητικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο στα περιβάλλοντα ύδατα και συνέπειες για την ασφάλεια του εφοδιασμού·

    69.

    σημειώνει ότι ακραίες καιρικές συνθήκες όπως πλημμύρες και καταιγίδες μπορούν να προκαλέσουν ζημιές σε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, πυλώνες ηλεκτρικής ενέργειας, υποσταθμούς και θαλάμους διανομής ηλεκτρικού ρεύματος, ή να οδηγήσουν σε προσωρινή διακοπής της λειτουργίας τους· θεωρεί ότι χρειάζονται, ως εκ τούτου, διαφοροποιημένα και ισχυρά δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας που να ανταποκρίνονται στην αυξημένη ανάγκη ευελιξίας των δικτύων· για τον λόγο αυτό, πρέπει να ενισχυθούν τόσο τα τοπικά δίκτυα όσο και τα διεθνή δίκτυα υψηλής τάσης·

    70.

    τονίζει ότι η αλλαγή του κλίματος θα οδηγήσει σε αλλαγή της χρήσης ενέργειας στα κτίρια·, και ότι η μεγαλύτερη πρόκληση, εν προκειμένω, έγκειται στην αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης των κτιρίων· θεωρεί ότι θα πρέπει να διαδραματίσουν εδώ σημαντικό ρόλο η φυσική και η μηχανική ψύξη, η ενεργειακή απόδοση και ο καλός σχεδιασμός των χώρων·

    71.

    πιστεύει ότι οι περιφέρειες, με μια έξυπνη ενεργειακή πολιτική για την ενεργό προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενός αποκεντρωμένου ενεργειακού εφοδιασμού, καθώς και αυξημένης ενεργειακής απόδοσης, μπορούν όχι μόνο να συμβάλουν στην καταπολέμηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, αλλά και να διανοίξουν νέες οικονομικές δυνατότητες και προοπτικές για τους πολίτες·

    72.

    τονίζει ότι μέτρα που αφορούν τον ενεργειακό εφοδιασμό και την πρόσβαση στην ενέργεια πρέπει να καθοριστούν σε ένα πλαίσιο αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών και ότι η ΕΕ θα πρέπει να συνεισφέρει σε μια παγκόσμια αλλαγή πολιτικής προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της ενεργειακής απόδοσης και της προώθησης των πηγών ενέργειας χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, όπως π.χ. των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ)·

    73.

    ζητεί από τα κράτη μέλη να υποβάλουν μέχρι τις 30 Ιουνίου 2010 φιλόδοξα, ολοκληρωμένα και ρεαλιστικά εθνικά σχέδια δράσης σύμφωνα με τα πρότυπα και τις παραμέτρους που έχει καθορίσει η ΕΕ, επισημαίνοντας ότι οι ανάγκες κάθε κράτους μέλους σε ενέργεια από ΑΠΕ πρέπει κατά κύριο λόγο να καλύπτονται από την εγχώρια παραγωγή, ενώ ο μηχανισμός στατιστικών μεταβιβάσεων ενέργειας από ΑΠΕ μεταξύ κρατών μελών πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο εφόσον τούτο κρίνεται απολύτως δικαιολογημένο·

    74.

    υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να δοθεί άμεση προτεραιότητα στην περαιτέρω προώθηση της κοινοτικής στρατηγικής για ενίσχυση του στόχου αύξησης της ενεργειακής αποδοτικότητας κατά 20 % μέχρι το 2020· παράλληλα κρίνει σκόπιμη, στο πλαίσιο της αξιολόγησης των υφιστάμενων προγραμμάτων δράσης για την ενεργειακή απόδοση, την εξέταση της δυνατότητας να καταστεί ο στόχος αυτός νομικά δεσμευτικός σε κοινοτικό επίπεδο·

    Βιοποικιλότητα

    75.

    δεδομένου ότι το NATURA 2000 αποτελεί τον κεντρικό πυλώνα των προσπαθειών της πολιτικής της ΕΕ για τη διατήρηση των οικοσυστημάτων στο πλαίσιο μεταβαλλόμενων κλιματικών συνθηκών, ζητεί την ενεργό διαχείριση των τοποθεσιών NATURA 2000 και άλλων σχετικών φυσικών τοπίων, με κατάλληλη χρηματοδότηση από την ΕΕ και τα κράτη μέλη και στη βάση στενής συνεργασίας και διαβούλευσης με τις τοπικές κοινωνίες, τονίζει δε επιπλέον την ανάγκη χάραξης κατευθυντήριων γραμμών για τη διασφάλιση της συνδεσιμότητας των φυσικών περιοχών· υπογραμμίζει ότι, όπως αναφέρεται στην εκτίμηση επιπτώσεων της Επιτροπής (SEC(2008)2887), που επισυνάπτεται στην ανακοίνωσή της «Προς μια στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα χωροκατακτητικά είδη», μένει να μάθουμε ακόμα πολλά για το μέγεθος και τις οδούς διείσδυσης των χωροκατακτητικών ειδών, την επίδρασή τους στα οικοσυστήματα και τον τρόπο με τον οποίο η αλλαγή του κλιματος θα επηρεάσει τις βιολογικές εισβολές·

    76.

    τονίζει ότι η προσαρμοστικότητα των επίγειων και των θαλάσσιων οικοσυστημάτων εξαρτάται τελικά από τη διαφύλαξη της βιολογικής ποικιλότητας·

    77.

    επισημαίνει το γεγονός ότι η υφιστάμενη νομοθεσία της ΕΕ (όπως η οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα (10) και η οδηγία-πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική (11) μπορεί να συνεισφέρει στην αντιμετώπιση του ζητήματος της προσαρμοστικότητας των οικοσυστημάτων στην Ευρώπη, υπό την προϋπόθεση ότι τα σχέδια διαχείρισης θα περιλαμβάνουν οικοσυστημική προσέγγιση· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν ύψιστη προτεραιότητα στην εφαρμογή των πολιτικών αυτών·

    78.

    τονίζει πόσο σημαντικό είναι να μελετηθεί το φαινόμενο της εισβολής αλλοχθόνων ειδών στα ευρωπαϊκά οικοσυστήματα (π.χ. τροπικών θαλάσσιων ειδών στη Μεσόγειο) και να αναπτυχθούν κατάλληλες πολιτικές για την αντιμετώπισή του·

    Αστικά περιβάλλοντα

    79.

    τονίζει το γεγονός ότι το 75 % του πληθυσμού της Ευρώπης κατοικεί σε αστικές περιοχές και ότι η αλλαγή του κλίματος αποτελεί πρόσθετο παράγοντα επιβάρυνσης της ποιότητας της ζωής στα μικρά και μεγάλα αστικά κέντρα· καλεί τον ΕΟΠ να μελετήσει τον προσδοκώμενο αντίκτυπο της αλλαγής του κλίματος στα μικροκλίματα των αστικών περιοχών (λαμβάνοντας υπόψη, επί παραδείγματι, το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας)·

    Μετανάστευση

    80.

    τονίζει ότι η αλλαγή του κλίματος μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλης κλίμακας περιβαλλοντική μετανάστευση από περιοχές που αποτελούν ήδη πηγή μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη (Αφρική, Μέση Ανατολή, νότια και νοτιοανατολική Ασία)·

    81.

    τονίζει ότι η περιβαλλοντική μετανάστευση θα πρέπει να ληφθεί υπόψη στον μακροχρόνιο σχεδιασμό της πολιτικής για την αναπτυξιακή βοήθεια, ώστε να ληφθούν μέτρα για την έγκαιρη πρόληψη και την ανάληψη άμεσης ανθρωπιστικής δράσης στις χώρες προέλευσης·

    Πολιτιστική κληρονομιά

    82.

    τονίζει πως είναι σημαντικό να αναπτυχθούν μέτρα προσαρμογής στα οποία να λαμβάνονται υπόψη όλες οι πτυχές της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς·

    Δομή και διακυβέρνηση

    83.

    τονίζει την ανάγκη να αναγνωριστούν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές ως κεντρικοί φορείς στον αγώνα κατά των επιπτώσεων της αλλαγής του κλίματος·

    84.

    τονίζει τη σημασία που έχουν η επιλογή του κατάλληλου επιπέδου παρέμβασης, η διατομεακή ολοκλήρωση και η ώθηση της περιβαλλοντικής προσαρμοστικότητας για τη μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας των εφαρμοζόμενων μέτρων·

    85.

    ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενθαρρύνουν μια συντονισμένη προσέγγιση όσον αφορά την προσαρμογή, με σκοπό τη διασφάλιση της εδαφικής συνοχής σε ολόκληρη την ΕΕ·

    86.

    θεωρεί ότι θα πρέπει να ληφθούν μέτρα που να συνδυάζουν οικονομικά καινοτόμες και αειφόρες ενέργειες με την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και να περιορίζουν, με τον τρόπο αυτό, τις συγκρούσεις μεταξύ οικολογικών και οικονομικών συμφερόντων όσον αφορά τη χρήση του·

    87.

    καλεί την Επιτροπή να προχωρήσει στην υλοποίηση των προτάσεων για θέσπιση υποχρεωτικών εθνικών και περιφερειακών στρατηγικών προσαρμογής·

    88.

    καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει ολοκληρωμένη προσέγγιση όσον αφορά τη συμμετοχή του ασφαλιστικού κλάδου στη συνειδητοποίηση και στον καταμερισμό των κινδύνων·

    89.

    καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν τις εταιρικές σχέσεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα που είναι αναγκαίες για τη δημιουργία μακροπρόθεσμου, ισχυρού και αποτελεσματικού πλαισίου διαχείρισης των κλιματικών κινδύνων (που να καλύπτει όλες τις πτυχές, από τον εντοπισμό των κινδύνων έως την κατανομή τους και την ανάκαμψη), με την ισχυρή ηγετική καθοδήγηση και τη συμμετοχή των δημόσιων αρχών·

    90.

    εκτιμά ότι οι απομακρυσμένες περιφέρειες λόγω της ειδικής τους κατάστασης, η οποία εκτίθεται στο άρθρο 349 της συνθήκης της Λισσαβώνας, και της γεωγραφικής τους θέσης στους τροπικούς, είναι ευαίσθητες στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και θα πρέπει να τύχουν γι' αυτό το λόγο ιδιαίτερης προσοχής εκ μέρους της Επιτροπής· καλεί για το λόγο αυτό την Επιτροπή να αναπτύξει μελέτη επιπτώσεων και ειδικό σχέδιο δράσης για τις απομακρυσμένες περιφέρειες και να στηρίξει τις ανταλλαγές πληροφοριών και ορθών πρακτικών μεταξύ των τοπικών αρχών αυτών των περιφερειών και των περιφερειακών αρχών σε τρίτες χώρες στο γεωγραφικό τους περιβάλλον·

    91.

    καλεί την Επιτροπή να ασκήσει πλήρως τα νέα δικαιώματα που της εκχωρούνται με το άρθρο 260 της Συνθήκης της Λισαβόνας ούτως ώστε να εκπληρώνει το ρόλο της ως θεματοφύλακα των Συνθηκών·

    Χρηματοδότηση

    92.

    τονίζει ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ δεν ανταποκρίνεται σήμερα στις προτεραιότητες της πολιτικής της ΕΕ στον τομέα της προσαρμογής στην αλλαγή του κλίματος·

    93.

    καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο της αναθεώρησης του τρέχοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, να επικεντρωθεί στην ικανότητα του προϋπολογισμού της ΕΕ να αντεπεξέλθει στις ανάγκες αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής· τονίζει ότι στο προσεχές πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο θα πρέπει να δοθεί υψηλή προτεραιότητα στην αλλαγή του κλίματος και ιδίως στα μέτρα προσαρμογής, με τη διάθεση των απαραίτητων κονδυλίων·

    94.

    καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο της αναθεώρησης του προϋπολογισμού της ΕΕ, και προκειμένου να διασφαλιστεί ότι ανταποκρίνεται στις ανάγκες αντιμετώπισης της αλλαγής του κλίματος, να προτείνει διαδικασία θωράκισης έναντι της αλλαγής του κλίματος·

    95.

    ζητεί στο μέλλον να δοθεί προτεραιότητα στην αλλαγή του κλίματος, ιδίως μέσω της ενσωμάτωσης της στρατηγικής για την προσαρμογή στις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

    96.

    ζητεί να ληφθεί αυστηρή μέριμνα για να διασφαλιστεί η ενσωμάτωση της αξιολόγησης των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στη διαδικασία έγκρισης προτάσεων για σχέδια που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ και αφορούν την ενεργειακή απόδοση, τη διαχείριση αποβλήτων και την ανάπτυξη υποδομής·

    97.

    τονίζει ότι οι στόχοι σε ό,τι αφορά την κλιματική αλλαγή και την περιβαλλοντική προστασία πρέπει να ενσωματωθούν στους στόχους σύγκλισης και ανάπτυξης της πολιτικής συνοχής της ΕΕ, χωρίς ωστόσο να αντικαταστήσουν τα παραδοσιακά καθήκοντα της διαρθρωτικής πολιτικής·

    98.

    καλεί την Επιτροπή να υποβάλει κατεπειγόντως και σύμφωνα με τη στρατηγική της ΕΕ για την αειφόρο ανάπτυξη (12), χάρτη πορείας για την ανά τομέα μεταρρύθμιση των επιδοτήσεων που έχουν σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στο περιβάλλον, με στόχο τη βαθμιαία κατάργησή τους· τονίζει, περαιτέρω, ότι οι οικονομικοί πόροι που θα ελευθερωθούν μέσω αυτής της αναθεώρησης θα πρέπει να διατεθούν σε προσπάθειες προσαρμογής και στη δημιουργία πράσινων θέσεων εργασίας·

    99.

    τονίζει ότι οι χρηματοδοτικοί πόροι που διατίθενται μέσω των διαφόρων σχεδίων οικονομικής ανάκαμψης θα πρέπει να χρησιμοποιούνται επίσης για επενδύσεις σχετικές με την προσαρμογή και, σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την ανάγκη θωράκισης έναντι της αλλαγής του κλίματος·

    100.

    τονίζει την αρχή της πρόληψης σε σχέση με την προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει προσεγγίσεις που να διασφαλίζουν ότι το κόστος της μη λήψης μέτρων προσαρμογής δεν θα μετακυλιστεί στους πολίτες·

    101.

    συντάσσεται με το αίτημα της Επιτροπής προς το Συμβούλιο να ενεργοποιηθεί εκ νέου η διαδικασία της αναθεώρησης του κανονισμού του Ταμείου Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΤΑΕΕ), ώστε να καταστεί δυνατή η πιο αποτελεσματική, ευέλικτη και έγκαιρη αντιμετώπιση των ζημιών που προκαλούνται από φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές·

    102.

    επισημαίνει ότι σημαντικό μέρος των εσόδων από τη δημοπράτηση δικαιωμάτων στο πλαίσιο του κοινοτικού συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου (EU ETS), συμπεριλαμβανομένης της δημοπράτησης για τον κλάδο των αεροπορικών και θαλάσσιων μεταφορών, θα πρέπει να διατεθεί υπέρ της ενίσχυσης της ικανότητας προσαρμογής των κρατών μελών και των αναπτυσσόμενων χωρών στην αλλαγή του κλίματος· θεωρεί ότι οι πόροι αυτοί θα πρέπει να διατίθενται επίσης για τη στήριξη αειφόρων τρόπων μεταφοράς στην Ευρώπη, όπως είναι οι σιδηροδρομικές μεταφορές· ζητεί, οι χρηματοδοτικοί πόροι που έχουν ήδη εξασφαλιστεί μέσω του EU ETS υπέρ της αλληλεγγύης και της ανάπτυξης στην Κοινότητα (έσοδα που προκύπτουν από το 10 % των συνολικών προς δημοπράτηση δικαιωμάτων) να κατανεμηθούν ισομερώς για μέτρα προσαρμογής και για μέτρα μετριασμού μεταξύ των κρατών μελών με χαμηλότερο εισόδημα·

    103.

    ζητεί, κατά τη διάθεση των πόρων που προκύπτουν από το ETS και άλλες κοινοτικές πηγές ως βοήθεια προς τα κράτη μέλη για την προσαρμογή τους στην αλλαγή του κλίματος, να λαμβάνεται υπόψη ο βαθμός στον οποίο κάθε χώρα ή περιφέρεια είναι ευαίσθητη στην αλλαγή του κλίματος·

    104.

    αναγνωρίζει την ιστορική ευθύνη που έχουν οι εκβιομηχανισμένες χώρες για τη σημερινή άνοδο της θερμοκρασίας στον πλανήτη· επαναλαμβάνει τις απόψεις που εξέφρασε στο ψήφισμά του της 10ης Φεβρουαρίου 2010, περιλαμβανομένης της άποψης ότι τα κονδύλια της ΕΕ για τη χρηματοδότηση προσπαθειών αναπτυσσόμενων χωρών για το κλίμα θα πρέπει να είναι πρόσθετα, συμπληρωματικά στα υφιστάμενα κονδύλια της ΕΑΒ, και ανεξάρτητα από τις ετήσιες διαδικασίες του προϋπολογισμού των κρατών μελών·

    Εξωτερική διάσταση

    105.

    επαναλαμβάνει την ανάγκη να περιληφθούν μέτρα προσαρμογής στην εξωτερική πολιτική της ΕΕ, σύμφωνα με το σημείο 8 της συμφωνίας της Κοπεγχάγης·

    106.

    τονίζει ότι η αξία των υπηρεσιών και της προσαρμοστικότητας των οικοσυστημάτων είναι ακόμη μεγαλύτερη στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες (13)· τονίζει ότι οι πολιτικές προσαρμογής στο κλίμα και ιδίως οι πολιτικές για την προσαρμοστικότητα των οικοσυστημάτων θα πρέπει να λαμβάνονται δεόντως υπόψη σε όλες τις διεθνείς διαπραγματεύσεις, περιλαμβανομένων των εμπορικών διαπραγματεύσεων·

    107.

    είναι απόλυτα πεπεισμένο ότι είναι ανάγκη η Ευρωπαϊκή Ένωση να διατηρήσει και να ενισχύσει τον καθοδηγητικό της ρόλο στον διεθνή αγώνα κατά της υπερθέρμανσης του πλανήτη και θεωρεί ότι κάθε τυχόν καθυστέρηση σε αυτή τη δράση θα επιτείνει τον κίνδυνο αρνητικών περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων ενώ θα συνεπιφέρει μεγαλύτερο κόστος·

    108.

    τονίζει ότι για την επιτυχία της εφαρμογής του ευρωπαϊκού πλαισίου δράσης για την προσαρμογή, καθοριστικό ρόλο θα παίξει η ένταξή του στο πλαίσιο μίας παγκόσμιας συνεκτικής και φιλόδοξης συμφωνίας (με νομικά δεσμευτικούς στόχους) σχετικά με μέτρα για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, καθώς και ότι η ΕΕ οφείλει να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο προς την κατεύθυνση αυτή.

    109.

    καλεί την Επιτροπή να εξετάσει την αύξηση των δημοσίων κονδυλίων που προορίζονται για τη διεθνή συνεργασία στο προσεχές 8ο Πρόγραμμα Πλαίσιο (ΠΠ8)

    α)

    με ανεπτυγμένα κράτη, για να ενισχυθεί η διάδοση τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας,

    β)

    με αναπτυσσόμενα κράτη, για να υποστηρίξει τον αγώνα τους κατά της αλλαγής του κλίματος, η οποία πλήττει τις πιο ευαίσθητες περιοχές τους, με σεβασμό πάντα στις ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής και με κριτήριο την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη των ίδιων των περιφερειών των αναπτυσσόμενων χωρών με τις οποίες δρομολογείται η διεθνής συνεργασία, και

    γ)

    με τρίτες χώρες που γειτνιάζουν με την ΕΕ, στις οποίες οι επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος είναι όμοιες με αυτές που παρατηρούνται στην ΕΕ·

    Συντονιστική Ομάδα για τις Επιπτώσεις και την Προσαρμογή

    110.

    στηρίζει την πρόταση της Επιτροπής σχετικά με τη δημιουργία Συντονιστικής Ομάδας για τις Επιπτώσεις και την Προσαρμογή· τονίζει ότι είναι σημαντικό στην ομάδα αυτή να συμμετέχουν, πέρα από εθνικούς αντιπροσώπους, περιφερειακοί και τοπικοί φορείς· ζητεί από την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι στην ομάδα αυτή θα συμμετέχουν ως παρατηρητές εκπρόσωποι του Κοινοβουλίου καθώς και σχετικοί ιδιωτικοί φορείς με την ιδιότητα των εμπειρογνωμόνων· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η συντονιστική ομάδα θα δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις πιο σοβαρές επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος στην υγεία, όπως είναι η αύξηση των θανάτων που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες και οι ασθένειες που μεταδίδονται μέσω φορέων·

    Έκθεση προόδου της Επιτροπής

    111.

    ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έως το 2012 έκθεση για την πρόοδο της εφαρμογής της προαναφερόμενης Λευκής Βίβλου

    *

    * *

    112.

    αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.


    (1)  EE C 247 Ε, 15.10.2009, σ. 41.

    (2)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2009)0042.

    (3)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2009)0013.

    (4)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2009)0089.

    (5)  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2010)0019.

    (6)  UNFCCC Draft decision -/CP.15, Copenhagen Accord, FCCC/CP/2009/L.7.

    (7)  EE L 140, 5.6.2009, σ. 63.

    (8)  Κοινό Κέντρο Ερευνών - Ινστιτούτο Μελετών Τεχνολογιών του Μέλλοντος: ‘Impacts of climate change in agriculture in Europe. PESETA-Agriculture study’, EUR 24 107 EN, 2009.

    (9)  ΕΕ L 327, 22.12.2000, σ. 1.

    (10)  Οδηγία 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2000 για τη θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης στον τομέα της πολιτικής των υδάτων (ΕΕ L 327, 22.12.2000, σ. 1), όπως τροποποιήθηκε τελευταία από την οδηγία 2008/32/ΕΚ (ΕΕ L 81, 20.3.2008, σ. 60).

    (11)  Οδηγία 2008/56/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Ιουνίου 2008, περί πλαισίου κοινοτικής δράσης στο πεδίο της πολιτικής για το θαλάσσιο περιβάλλον (οδηγία-πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική) (ΕΕ L 164, 25.6.2008, σ. 19).

    (12)  Επανεξέταση της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αειφόρο ανάπτυξη, έγγραφο του Συμβουλίου 10917/06.

    (13)  Convenient Solutions to an Inconvenient Truth: Ecosystem based Approaches to Climate Change, World Bank, Environment Department, 2009, and The Natural Fix? The Role of Ecosystems in Climate Mitigation, UNEP, 2009.


    Top