14.7.2007   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 184/25

(1)

Ορισμένα ατυχήματα προκαλούνται από οδηγούς βαρέων φορτηγών οχημάτων, οι οποίοι δεν αντιλαμβάνονται την παρουσία άλλων χρηστών του οδικού δικτύου πολύ κοντά ή δίπλα στο δικό τους όχημα. Τα ατυχήματα αυτά συνδέονται συχνά με την αλλαγή κατεύθυνσης σε διασταυρώσεις και σε ισόπεδους και κυκλικούς κόμβους, όταν οι οδηγοί αδυνατούν να αντιληφθούν άλλους χρήστες του οδικού δικτύου στα τυφλά σημεία στο χώρο που περιβάλλει άμεσα τα οχήματά τους. Υπολογίζεται ότι, στην Ευρώπη, περίπου 400 άτομα ετησίως χάνουν τη ζωή τους σε τέτοιες περιστάσεις, τα περισσότερα από τα οποία είναι ευάλωτοι χρήστες του οδικού δικτύου, όπως ποδηλάτες, οδηγοί μηχανοκίνητων δίτροχων και πεζοί.

(2)

Η Επιτροπή, στη Λευκή Βίβλο που εξέδωσε στις 12 Σεπτεμβρίου 2001 με τον τίτλο «Η ευρωπαϊκή πολιτική μεταφορών με ορίζοντα το έτος 2010: η ώρα των επιλογών», καθόρισε ως στόχο τη μείωση των θυμάτων των τροχαίων ατυχημάτων στην ΕΕ κατά 50 % έως το 2010. Στο τρίτο ευρωπαϊκό πρόγραμμα δράσης για την οδική ασφάλεια που κατάρτισε, η Επιτροπή ανέλαβε τη δέσμευση να εξετάσει το ζήτημα του εκ των υστέρων εξοπλισμού ήδη κυκλοφορούντων βαρέων φορτηγών οχημάτων με συστήματα έμμεσης όρασης για την εξάλειψη των τυφλών σημείων και, κατ’ επέκταση, τη συμβολή στη μείωση των θανάτων σε τροχαία ατυχήματα.

(3)

Στο δεκαετές χρονοδιάγραμμα που συμπεριέλαβε στην τελική έκθεσή της με τον τίτλο «Ανταγωνιστικό ρυθμιστικό σύστημα στην αυτοκινητοβιομηχανία για τον 21ο αιώνα», η ομάδα υψηλού επιπέδου της πρωτοβουλίας CARS 21 εισηγήθηκε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση του ζητήματος της οδικής ασφάλειας, η οποία περιλαμβάνει την υποχρεωτική καθιέρωση νέων χαρακτηριστικών ασφαλείας, όπως τα κάτοπτρα για τη μείωση των τυφλών σημείων στα βαρέα φορτηγά οχήματα.

(4)

Τα συστήματα έμμεσης όρασης, όπως τα ευρυγώνια κάτοπτρα και τα κάτοπτρα άμεσης εγγύτητας, οι κάμερες, οι οθόνες ή άλλου τύπου έγκρισης συστήματα έμμεσης όρασης, βελτιώνουν το οπτικό πεδίο του οδηγού και αυξάνουν την ασφάλεια των οχημάτων.

(5)

Η οδηγία 2003/97/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 10ης Νοεμβρίου 2003, για προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών σχετικά με την έγκριση τύπου των συσκευών έμμεσης όρασης, καθώς και των οχημάτων που είναι εξοπλισμένα με τις εν λόγω διατάξεις (3), μολονότι ενέχει υψηλό δυναμικό μείωσης του αριθμού των θυμάτων, αφορά μόνο τα οχήματα που ταξινομούνται για πρώτη φορά.

(6)

Τα οχήματα που κυκλοφορούν ήδη δεν υπόκεινται στις υποχρεώσεις τις οποίες επιβάλλει η οδηγία 2003/97/ΕΚ. Εκτιμάται ότι τα οχήματα αυτά δεν θα έχουν αντικατασταθεί πλήρως πριν από το 2023.

(7)

Μέχρι τότε, ενδείκνυται να μετεξοπλισθούν τα εν λόγω οχήματα με βελτιωμένες συσκευές έμμεσης όρασης, ως συμβολή στη μείωση των θανάσιμων και σοβαρών ατυχημάτων ευάλωτων χρηστών του οδικού δικτύου που προκαλούν τα συγκεκριμένα οχήματα.

(8)

Τα οχήματα που κυκλοφορούν ήδη θα πρέπει να εξοπλισθούν με κάτοπτρα που να μειώνουν τα πλευρικά τυφλά σημεία και, ταυτόχρονα, να πληρούν τις τεχνικές απαιτήσεις της οδηγίας 2003/97/ΕΚ. Ο εξοπλισμός αυτός είναι τεχνικά εφικτός για την πλειονότητα των σχετικών οχημάτων.

(9)

Είναι, ωστόσο, σκόπιμο και σύμφωνο με την αρχή της αναλογικότητας να προβλεφθούν εξαιρέσεις και αποκλίσεις για τα οχήματα με μικρό υπόλοιπο διάρκειας ζωής, τα οχήματα που είναι εφοδιασμένα με πλευρικά κάτοπτρα τα οποία καλύπτουν μόνο οριακά μικρότερο οπτικό πεδίο από εκείνα που ορίζει η οδηγία 2003/97/ΕΚ και τα οχήματα στα οποία ο εξοπλισμός με κάτοπτρα, σύμφωνα με την ίδια οδηγία, δεν είναι οικονομικά βιώσιμος.

(10)

Τα οχήματα των κατηγοριών N2 και N3, που καταχωρίσθηκαν αρχικά ή/και έλαβαν έγκριση τύπου ή/και τέθηκαν σε κυκλοφορία πριν από την 1η Ιανουαρίου 2000, και χρησιμοποιούνται κυρίως λόγω του ιστορικού τους ενδιαφέροντος, δεν θα πρέπει να επηρεασθούν από τις διατάξεις και τις διαδικασίες που καθορίζονται στην παρούσα οδηγία.

(11)

Για τα βαρέα οχήματα που δεν είναι δυνατό να συμμορφωθούν πλήρως με τις απαιτήσεις της παρούσας οδηγίας για τεχνικούς ή/και οικονομικούς λόγους, οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να επιτρέπουν και να εγκρίνουν εναλλακτικές λύσεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα κράτη μέλη θα πρέπει να γνωστοποιούν καταλόγους των τεχνικών λύσεων που έχουν επιτρέψει και εγκρίνει, στην Επιτροπή, η οποία θα πρέπει, στη συνέχεια, να θέτει αυτούς τους καταλόγους στη διάθεση όλων των κρατών μελών.

(12)

Για να δοθεί στην αγορά η δυνατότητα να ανταποκριθεί σε μεγάλη ζήτηση κατόπτρων σε μικρό χρονικό διάστημα, θα πρέπει να προβλεφθεί μεταβατική περίοδος.

(13)

Τα βαρέα φορτηγά οχήματα που είχαν μετεξοπλισθεί, πριν από τις ημερομηνίες μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο της οδηγίας 2003/97/ΕΚ, με συσκευές έμμεσης όρασης, οι οποίες καλύπτουν σε μεγάλο βαθμό το οπτικό πεδίο που απαιτεί η εν λόγω οδηγία, θα πρέπει να εξαιρεθούν από τις απαιτήσεις της παρούσας οδηγίας.

(14)

Η δραστηριότητα μετεξοπλισμού θα πρέπει να συνοδεύεται από κατάλληλα μέτρα για την ευαισθητοποίηση στους κινδύνους που συνεπάγεται η παρουσία τυφλών σημείων στα βαρέα φορτηγά οχήματα, συμπεριλαμβανομένων προσπαθειών ενημέρωσης των ευάλωτων χρηστών του οδικού δικτύου, καθώς και για την ορθή ρύθμιση και χρήση των συστημάτων έμμεσης όρασης.

(15)

Τα οχήματα που δεν καλύπτονται από την παρούσα οδηγία, όπως τα ελαφρά φορτηγά οχήματα και τα λεωφορεία, που δεν είναι εξοπλισμένα με βελτιωμένα συστήματα έμμεσης όρασης, εμπλέκονται συχνά σε ατυχήματα που οφείλονται στα τυφλά σημεία. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να αναθεωρείται συνεχώς η κοινοτική νομοθεσία που αφορά τις απαιτήσεις ενεργητικής και παθητικής ασφάλειας, με στόχο τη βελτίωση και την προώθηση της οδικής ασφάλειας.

(16)

Προκειμένου να υπάρξει πιο εκτεταμένη ανάλυση και μελλοντική στρατηγική σχετικά με τη μείωση των ατυχημάτων που οφείλονται στα τυφλά σημεία, η Επιτροπή θα πρέπει, στο πλαίσιο της απόφασης 93/704/ΕΚ του Συμβουλίου, της 30ής Νοεμβρίου 1993, σχετικά με τη δημιουργία κοινοτικής τράπεζας στοιχείων για τα τροχαία ατυχήματα (4) και άλλων συναφών κοινοτικών πράξεων, όπως η απόφαση αριθ. 2367/2002/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2002, σχετικά με το κοινοτικό στατιστικό πρόγραμμα 2003-2007 (5), να συλλέγει σχετικά δεδομένα από τα κράτη μέλη και να προβαίνει στην κατάλληλη επεξεργασία αυτών των δεδομένων.

(17)

Η οδηγία 96/96/ΕΚ του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 1996, για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών σχετικά με τον τεχνικό έλεγχο των μηχανοκίνητων οχημάτων και των ρυμουλκουμένων τους (6), ορίζει ότι πρέπει να διενεργούνται περιοδικοί τεχνικοί έλεγχοι για τα μηχανοκίνητα οχήματα που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά εμπορευμάτων και έχουν μέγιστη επιτρεπόμενη μάζα που υπερβαίνει τους 3,5 τόνους, τουλάχιστον σε ετήσια βάση. Τα βαρέα φορτηγά οχήματα θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να εξοπλισθούν με οπισθοσκοπικά κάτοπτρα που να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της παρούσας οδηγίας, προκειμένου να εγκριθούν στον τεχνικό έλεγχο. Τα πιστοποιητικά τεχνικού ελέγχου που χορηγούνται από τα κράτη μέλη για τα οχήματα που έχουν καταχωρισθεί στην επικράτειά τους αναγνωρίζονται αμοιβαία, με στόχο την ελεύθερη κυκλοφορία των οχημάτων στα οδικά δίκτυα των κρατών μελών.

(18)

Δεδομένου ότι ο στόχος της παρούσας οδηγίας, δηλαδή ο μετεξοπλισμός υπαρχόντων οχημάτων που κυκλοφορούν ήδη στην Κοινότητα, είναι αδύνατον να επιτευχθεί επαρκώς από τα κράτη μέλη και, δύναται συνεπώς, λόγω της κλίμακας και των συνεπειών του, να επιτευχθεί καλύτερα σε κοινοτικό επίπεδο, η Κοινότητα δύναται να θεσπίσει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας που διατυπώνεται στο άρθρο 5 της συνθήκης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, που διατυπώνεται στο ίδιο άρθρο, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του στόχου αυτού.

(19)

Σύμφωνα με το σημείο 34 της διοργανικής συμφωνίας για την βελτίωση της νομοθεσίας (7), τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται να καταρτίζουν, για λογαριασμό τους και προς το συμφέρον της Κοινότητας, τους δικούς τους πίνακες, οι οποίοι θα απεικονίζουν, κατά το δυνατόν, την αντιστοιχία μεταξύ της παρούσας οδηγίας και των μέτρων μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο, και να τους δημοσιοποιούν,

α)

οχήματα των κατηγοριών N2 και N3 που έχουν καταχωρισθεί πριν από την 1η Ιανουαρίου 2000·

β)

οχήματα της κατηγορίας N2 με μέγιστη επιτρεπόμενη μάζα που δεν υπερβαίνει τους 7,5 τόνους, στα οποία είναι αδύνατον να τοποθετηθεί κάτοπτρο της κλάσης V κατά τρόπο που εξασφαλίζει ότι πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

γ)

οχήματα των κατηγοριών N2 και N3 τα οποία υπόκεινται σε εθνικά μέτρα που τέθηκαν σε ισχύ πριν από τις ημερομηνίες μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο της οδηγίας 2003/97/ΕΚ, και τα οποία απαιτούσαν την τοποθέτηση, στην πλευρά του συνοδηγού, άλλων μέσων έμμεσης όρασης ικανών να καλύπτουν τουλάχιστον το 95 % του συνολικού οπτικού πεδίου στην επιφάνεια του εδάφους το οποίο παρέχουν τα κάτοπτρα των κλάσεων IV και V βάσει της εν λόγω οδηγίας.