(1)

Η επιδημική έκρηξη της COVID-19 οδήγησε σε απότομη πτώση της εναέριας κυκλοφορίας, λόγω της σημαντικής μείωσης της ζήτησης και των άμεσων μέτρων που έλαβαν τα κράτη μέλη καθώς και οι τρίτες χώρες για να περιορίσουν την επιδημική έκρηξη. Οι επακόλουθες σοβαρές επιπτώσεις στους αερομεταφορείς σημειώθηκαν ήδη τον Ιανουάριο του 2020 όσον αφορά τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας και την Ειδική Διοικητική Περιοχή Χονγκ Κονγκ της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, έχουν πλέον γενικευθεί από την 1η Μαρτίου 2020 και είναι πιθανό να επηρεάσουν τουλάχιστον δύο περιόδους προγραμματισμού δρομολογίων, δηλαδή τη χειμερινή περίοδο 2019/2020 και τη θερινή περίοδο 2020.

(2)

Οι περιστάσεις αυτές εκφεύγουν του ελέγχου των αερομεταφορέων και η επακόλουθη, οικειοθελής ή υποχρεωτική, ματαίωση των αεροπορικών δρομολογίων από τους αερομεταφορείς αποτελεί αναγκαία ή θεμιτή αντίδραση στις εν λόγω περιστάσεις. Ειδικότερα, οι οικειοθελείς ματαιώσεις προστατεύουν την οικονομική ευρωστία των αερομεταφορέων και αποτρέπουν τις αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις άδειων ή σε μεγάλο βαθμό άδειων πτήσεων που εκτελούνται απλώς και μόνο για τη διατήρηση των υποκείμενων διαθέσιμων χρόνων χρήσης στους αερολιμένες.

(3)

Τα αριθμητικά στοιχεία που δημοσίευσε η Eurocontrol, ο διαχειριστής δικτύου για τη λειτουργία του δικτύου της εναέριας κυκλοφορίας του ενιαίου ευρωπαϊκού ουρανού, αναφέρουν ετήσια μείωση της τάξης περίπου του 10 % της εναέριας κυκλοφορίας στην Ευρώπη κατά το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαρτίου 2020. Οι αερομεταφορείς αναφέρουν σημαντική πτώση των μελλοντικών κρατήσεων και προχωρούν στη ματαίωση πολυάριθμων πτήσεων για τη χειμερινή περίοδο προγραμματισμού δρομολογίων 2019/2020 και τη θερινή περίοδο 2020 λόγω της επιδημικής έκρηξης.

(4)

Σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 95/93 του Συμβουλίου (2), σε συνδυασμό με το άρθρο 10 παράγραφος 2 αυτού, η μη χρησιμοποίηση από αερομεταφορέα τουλάχιστον του 80 % σειράς διαθέσιμων χρόνων χρήσης που του έχουν χορηγηθεί σε συντονισμένο αερολιμένα απειλεί τη διατήρηση των ιστορικών δικαιωμάτων στους συγκεκριμένους διαθέσιμους χρόνους χρήσης.

(5)

Το άρθρο 10 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 95/93 επιτρέπει στους συντονιστές του διαθέσιμου χρόνου χρήσης να μη λάβουν υπόψη, για τον υπολογισμό των ιστορικών δικαιωμάτων, τη μη χρησιμοποίηση των διαθέσιμων χρόνων χρήσης σε αερολιμένες για περιόδους κατά τις οποίες ο αερομεταφορέας δεν είναι σε θέση να εκτελέσει τα προγραμματισμένα αεροπορικά δρομολόγια λόγω, για παράδειγμα, του κλεισίματος αερολιμένων. Ωστόσο, το εν λόγω άρθρο δεν καλύπτει τις καταστάσεις όπως η έξαρση της COVID‐19. Επομένως, είναι σκόπιμη η αντίστοιχη τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 95/93.

(6)

Με βάση τις γνωστές κρατήσεις και τις επιδημιολογικές προβλέψεις, μπορεί εύλογα να αναμένεται, στο παρόν στάδιο, ότι θα σημειωθεί σημαντικός αριθμός ματαιώσεων που θα οφείλονται στην επιδημική έκρηξη της COVID‐19 για την περίοδο μεταξύ της 1ης Μαρτίου 2020 και το αργότερο της 24ης Οκτωβρίου 2020. Η μη χρησιμοποίηση των διαθέσιμων χρόνων χρήσης που έχουν χορηγηθεί για την περίοδο αυτή δεν θα πρέπει να οδηγήσει στην απώλεια, από τους αερομεταφορείς, των οικείων ιστορικών δικαιωμάτων των οποίων ειδάλλως θα απήλαυαν. Ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο να καθοριστούν οι συνθήκες υπό τις οποίες οι αχρησιμοποίητοι διαθέσιμοι χρόνοι χρήσης θα πρέπει να θεωρηθούν, για τους εν λόγω σκοπούς, ως χρησιμοποιηθέντες διαθέσιμοι χρόνοι χρήσης όσον αφορά την αντίστοιχη επόμενη περίοδο.

(7)

Οι διαθέσιμοι χρόνοι χρήσης σε συντονισμένους αερολιμένες αποτελούν πολύτιμο οικονομικό πόρο. Παρά τη γενική μείωση της εναέριας κυκλοφορίας, η ματαίωση των αεροπορικών δρομολογίων δεν θα πρέπει, εντούτοις, να εμποδίζει τη χρησιμοποίηση των διαθέσιμων χρόνων χρήσης σε αερολιμένες από άλλους αερομεταφορείς που ενδέχεται να επιθυμούν να τους χρησιμοποιήσουν σε προσωρινή βάση, χωρίς οι εν λόγω διαθέσιμοι χρόνοι χρήσης να δημιουργούν ιστορικά δικαιώματα. Επομένως, όταν οι διαθέσιμοι χρόνοι χρήσης δεν χρησιμοποιούνται από τον αερομεταφορέα στον οποίον είχαν χορηγηθεί, θα πρέπει να επιστρέφονται στον συντονιστή χωρίς καθυστέρηση.

(8)

Η περαιτέρω εξέλιξη της COVID-19 και οι περαιτέρω επιπτώσεις της στους αερομεταφορείς δύσκολα μπορούν να προβλεφθούν. Η Επιτροπή θα πρέπει να αναλύει συνεχώς τις επιπτώσεις της COVID‐19 στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών και η Ένωση θα πρέπει να είναι σε θέση να παρατείνει, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, την περίοδο εφαρμογής των μέτρων που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό σε περίπτωση που εξακολουθήσουν να επικρατούν οι αντίξοες συνθήκες.

(9)

Δεδομένου ότι ο στόχος του παρόντος κανονισμού, δηλαδή η θεώρηση των αχρησιμοποίητων διαθέσιμων χρόνων χρήσης λόγω της επιδημικής έκρηξης της COVID‐19 ως χρησιμοποιηθέντων, δεν μπορεί να επιτευχθεί ικανοποιητικά από τα κράτη μέλη, μπορεί όμως, εξαιτίας της κλίμακας και των επιπτώσεων της προτεινόμενης δράσης, να επιτευχθεί καλύτερα σε ενωσιακό επίπεδο, η Ένωση δύναται να λάβει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας όπως διατυπώνεται στο ίδιο άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του εν λόγω στόχου.

(10)

Προκειμένου, εάν αυτό είναι αναγκαίο και δικαιολογημένο, να παραταθούν τα μέτρα που θεσπίζονται στον παρόντα κανονισμό, θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 290 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να παρατείνει την περίοδο εφαρμογής των μέτρων που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό η Επιτροπή να διεξάγει, κατά τις προπαρασκευαστικές της εργασίες, τις κατάλληλες διαβουλεύσεις, μεταξύ άλλων σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, οι οποίες να πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου (3). Πιο συγκεκριμένα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ίση συμμετοχή στην προετοιμασία των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο λαμβάνουν όλα τα έγγραφα κατά τον ίδιο χρόνο με τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών, και οι εμπειρογνώμονές τους έχουν συστηματικά πρόσβαση στις συνεδριάσεις των ομάδων εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής που ασχολούνται με την προετοιμασία κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων.

(11)

Λαμβανομένου υπόψη του επείγοντος χαρακτήρα που συνεπάγονται οι εξαιρετικές περιστάσεις εξαιτίας της επιδημικής έκρηξης της COVID‐19, θεωρήθηκε σκόπιμο να προβλεφθεί εξαίρεση από την προθεσμία των οκτώ εβδομάδων που αναφέρεται στο άρθρο 4 του πρωτοκόλλου αριθ. 1 σχετικά με τον ρόλο των εθνικών κοινοβουλίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το οποίο προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας.

(12)

Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να αρχίσει να ισχύει επειγόντως την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης,