4.2.2014   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 32/2

1.

Η ανεργία των νέων εξακολουθεί να αποτελεί μείζονα πρόκληση για την ΕΕ και τα κράτη μέλη της. Τον Αύγουστο του 2013 το ποσοστό ανεργίας των νέων ήταν 23,3 % στην ΕΕ των 28 (1) με μεγάλες διαφορές μεταξύ κρατών μελών και μεταξύ περιφερειών στο εσωτερικό των κρατών μελών (2).

2.

Οι νέοι έχουν πληγεί δυσανάλογα σκληρά από την οικονομική κρίση. Σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ τα ποσοστά ανεργίας των νέων είναι γενικά πολύ υψηλότερα από τα ποσοστά ανεργίας άλλων ηλικιακών ομάδων. Στα τέλη του 2012 το ποσοστό ανεργίας των νέων ήταν 2,6 φορές υψηλότερο από το συνολικό ποσοστό ανεργίας (3).

3.

Οι εξελίξεις αυτές έχουν σοβαρές συνέπειες όχι μόνο για τα ενδιαφερόμενα άτομα, αλλά και για την κοινωνία και την ευρύτερη οικονομία. Η μακροχρόνια ανεργία μπορεί να εντείνει την περιθωριοποίηση, που οδηγεί στη φτώχεια και σε μεγαλύτερο κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού. Υπάρχουν επίσης σοβαροί κίνδυνοι για τις κοινότητες δεδομένου ότι η μη συμμετοχή στην αγορά εργασίας μπορεί να οδηγήσει κάποιους νέους να επιλέξουν να μη συμμετέχουν στην κοινωνία των πολιτών, γεγονός που δυνητικά μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω κοινωνικό κατακερματισμό.

4.

Ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι στην Ευρώπη ως αποτέλεσμα της κρίσης είναι η πρόκληση που θέτει η έλλειψη θέσεων εργασίας και εργασιακής εμπειρίας. Υπάρχει επίσης ένα διευρυνόμενο χάσμα ανάμεσα στις δεξιότητες που αναζητούν ορισμένοι εργοδότες και εκείνες που κατέχουν πολλοί υποψήφιοι εργαζόμενοι.

5.

Έχει αναγνωρίσει την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων ως «ένα συγκεκριμένο και άμεσο στόχο» και έχει τονίσει τη σημασία που έχει «η δέουσα προσοχή στη συμμετοχή στην αγορά εργασίας ομάδων ευάλωτων νέων που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα προβλήματα» (4).

6.

Μέσω της συμμετοχής στον αθλητισμό, οι νέοι αποκτούν συγκεκριμένες προσωπικές και επαγγελματικές δεξιότητες και ικανότητες οι οποίες ενισχύουν την απασχολησιμότητα. Αυτές περιλαμβάνουν την ικανότητα για μάθηση, τις κοινωνικές και πολιτικές ικανότητες, την ηγεσία, την επικοινωνία, την ομαδική εργασία, την πειθαρχία, τη δημιουργικότητα, την επιχειρηματικότητα. Ο αθλητισμός παρέχει επίσης επαγγελματικές γνώσεις και δεξιότητες σε τομείς όπως το μάρκετινγκ, η διοίκηση, η δημόσια ασφάλεια και η ασφάλεια. Όλες αυτές οι δεξιότητες και ικανότητες υποστηρίζουν ενεργά τη συμμετοχή, την ανάπτυξη και την πρόοδο των νέων στους τομείς της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της απασχόλησης, με τρόπους που σχετίζονται και ισχύουν για την αγορά εργασίας και εκτιμώνται και επιζητούνται από τους εργοδότες.

7.

Η οργάνωση, διοίκηση και υλοποίηση των αθλητικών δραστηριοτήτων στην Ευρώπη στηρίζονται παραδοσιακά στην εθελοντική συμμετοχή. Σύμφωνα με έρευνα του Ευρωβαρομέτρου το 2011 (5), σχεδόν το ένα τέταρτο των ατόμων που συμμετέχουν σε προγράμματα εθελοντισμού (24 %) δραστηριοποιούνται στον τομέα του αθλητισμού. Η εθελοντική εργασία στον αθλητισμό πραγματοποιείται κυρίως σε τοπικό επίπεδο και μέσω συλλόγων, έχει δε σημαντική αξία από κοινωνική, οικονομική και δημοκρατική άποψη.

8.

Ο αθλητισμός έχει παγκόσμια απήχηση και δεν γνωρίζει πολιτιστικά ή κοινωνικοοικονομικά σύνορα. Έχει διεθνή χαρακτήρα και προσελκύει ένα ευρύ και ποικίλο φάσμα ανθρώπων. Οι αθλητικές δραστηριότητες είναι κατά συνέπεια ένα εξαιρετικό μέσο για την ενσωμάτωση των μειονοτήτων και των περιθωριοποιημένων ομάδων. Ο αθλητισμός παρέχει συναισθηματική ανύψωση και μπορεί να συμβάλει σημαντικά στη δημιουργία αισθήματος συντροφικότητας, βοηθώντας τη δημιουργία σταθερότητας, συνοχής και ειρήνης στις κοινότητες.

9.

Ο τομέας του αθλητισμού, συμπεριλαμβανομένων των εθελοντικών δραστηριοτήτων στον αθλητισμό, αποτελεί μετρήσιμη και σημαντική οικονομική και κοινωνική αξία στις εθνικές οικονομίες. Υπάρχουν όλο και περισσότερα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο αθλητισμός συνεισφέρει σε σημαντικό βαθμό στην οικονομία της Ευρώπης και αποτελεί ισχυρή κινητήριο δύναμη για την ανάπτυξη και την απασχόληση, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα την κοινωνική συνοχή και ευημερία, και συνεπώς συμβάλλει αποφασιστικά στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» (6).

10.

Σύμφωνα με μια πρόσφατη πανευρωπαϊκή μελέτη για την οικονομική ανάπτυξη και την απασχόληση στην ΕΕ (7), το μερίδιο της συναφούς με τον αθλητισμό προστιθέμενης αξίας στην ΕΕ ανέρχεται σε 1,76 % (8). Το μερίδιο της απασχόλησης που σχετίζεται με τον αθλητισμό στην ΕΕ ανέρχεται στο 2,12 %. Όταν λαμβάνονται υπόψη τα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα, το μερίδιο του αθλητισμού φτάνει ακόμη και το 2,98 % της συνολικής ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας στην ΕΕ. Σύμφωνα με τη μελέτη αυτή, το μερίδιο του αθλητισμού στην ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία είναι επομένως συγκρίσιμο με το μερίδιο των συνδυασμένων τομέων της γεωργίας, της δασοκομίας και της αλιείας, με αποτέλεσμα για κάθε εξήντα ευρώ που παράγονται και καταβάλλονται ως αμοιβή στην ΕΕ το ένα να έχει σχέση με τον αθλητισμό.

11.

Ο αθλητισμός είναι ένας ανθεκτικός τομέας της οικονομίας. Τα επίπεδα συμμετοχής παραμένουν αρκετά σταθερά κατά τη διάρκεια των διαφόρων φάσεων του οικονομικού κύκλου. Ο αθλητισμός είναι δομημένος μέσω ενός συστήματος αθλητικών εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων που διοργανώνονται από αθλητικές οργανώσεις, από τη βάση ως τις εκδηλώσεις κορυφής. Αυτές οι εκδηλώσεις παραμένουν δημοφιλείς, ιδιαίτερα μεταξύ των νέων, ακόμη και όταν οι οικονομικές συνθήκες είναι δύσκολες. Ενώ οι αθλητικές εκδηλώσεις μπορεί να επηρεάζονται από τις διακυμάνσεις των οικονομικών συνθηκών, το πλαίσιο των αθλητικών εκδηλώσεων και των αθλητικών δραστηριοτήτων παραμένει σταθερό.

12.

Ο αθλητισμός έχει τη δυνατότητα να δημιουργεί θέσεις εργασίας και να στηρίζει την τοπική οικονομική ανάπτυξη με την κατασκευή και τη συντήρηση αθλητικών εγκαταστάσεων, τη διοργάνωση αθλητικών εκδηλώσεων, τις δραστηριότητες εμπορίας στους τομείς των αθλητικών ειδών και υπηρεσιών και συναφείς δραστηριότητες σε άλλους τομείς. Υποδομές που σχετίζονται με αθλητικές εκδηλώσεις και δραστηριότητες (σε τοπικό επίπεδο), όταν σχεδιάζονται προσεκτικά με πολυλειτουργικό σκοπό και σαφές όραμα για το μελλοντικό λειτουργικό τους ρόλο, μπορούν να βοηθήσουν στη σταθεροποίηση και την τόνωση της οικονομίας.

13.

Ο αθλητισμός έχει επακόλουθες επιπτώσεις σε άλλους τομείς. Οι αθλητικές εκδηλώσεις και τα πρωταθλήματα γενικά έχουν θετικά αποτελέσματα σε τομείς όπως ο τουρισμός, ο πολιτισμός, οι μεταφορές, τα μέσα ενημέρωσης, η δημόσιες υποδομές κλπ. Έχουν επίσης τη δυνατότητα να ενώνουν τους ανθρώπους μεταξύ τους και να δημιουργούν ένα αίσθημα ένταξης και ένα κοινό αίσθημα επιτυχίας. Ο αθλητισμός μπορεί έτσι να προσφέρει μια ουσιαστική συμβολή και να διευκολύνει τις προσπάθειες της ΕΕ να ανακάμψει από τις συνεχιζόμενες οικονομικές δυσκολίες.

14.

Λόγω της σημασίας που έχει ο τομέας του αθλητισμού για την οικονομία και των δυνατοτήτων που παρέχει αυτός ο τομέας για τους νέους — συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι και μειονεκτούντες - ώστε να αποκτήσουν χρήσιμες δεξιότητες και γνώσεις, ο αθλητισμός μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση του επείγοντος προβλήματος της ανεργίας των νέων και να δώσει ώθηση στην οικονομική ανάκαμψη. Για να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις που αναφέρονται ανωτέρω χρειάζεται ένα ευρύ φάσμα δράσεων που απαιτεί την κινητοποίηση διαφόρων φορέων.

15.

Η συμμετοχή σε εθελοντικές δραστηριότητες, παρόλο που δεν αποτελεί υποκατάστατο της αμειβόμενης απασχόλησης, μπορεί να προσφέρει στους πολίτες νέες δεξιότητες, συμβάλλοντας έτσι θετικά στην απασχολησιμότητά τους και στην ενίσχυση του αισθήματος ότι ανήκουν στην κοινωνία. Η συμμετοχή, ιδίως στον αθλητισμό βάσης, των νέων — ως συμμετέχοντες, διαμεσολαβητές ή διοργανωτές — αναπτύσσει βασικές προσωπικές δεξιότητες και ικανότητες. Οι εθελοντικές δραστηριότητες στον αθλητισμό ως μια μορφή μη τυπικής και άτυπης μάθησης βοηθά τους νέους να αποκτήσουν δεξιότητες και ικανότητες που συμπληρώνουν την επίσημη εκπαίδευση.

16.

Ο αθλητισμός παρέχει ένα περιβάλλον μέσα στο οποίο οι νέοι μπορούν να εξασκήσουν τις δεξιότητες αυτές, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της απασχολησιμότητας και της μελλοντικής παραγωγικότητας, σε μια εποχή που οι συνθήκες της αγοράς είναι εξαιρετικά δύσκολες, οι ευκαιρίες απασχόλησης σπανίζουν και οι ευκαιρίες για την ανάπτυξη δεξιοτήτων κατά τη διάρκεια απασχόλησης είναι περιορισμένες.

17.

Η συμμετοχή στον αθλητισμό, ιδιαίτερα στον αθλητισμό βάσης, επιτρέπει στους νέους να διοχετεύσουν την ενέργειά τους, τις ελπίδες τους και τον έμφυτο ενθουσιασμό τους με τρόπο που συμβάλλει εποικοδομητικά στις κοινότητες στις οποίες ζουν. Μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων που εμφανίζονται στο εσωτερικό των κρατών μελών, όπως ο κοινωνικός κατακερματισμός και η προκατάληψη κατά συγκεκριμένων ομάδων, παρέχοντας στους νέους, ιδιαίτερα εκείνους που δεν έχουν αμειβόμενη απασχόληση ή ευκαιρίες για σχετική εκπαίδευση και κατάρτιση, μια θετική, εποικοδομητική εστίαση με βάση την κοινότητα.

18.

Επενδύσεις μικρής κλίμακας του δημόσιου χρήματος σε τοπικές αθλητικές εγκαταστάσεις, καθώς και υποστήριξη των αθλητικών σωματείων από την κοινότητα, μπορούν να αποφέρουν σημαντικά οφέλη από την άποψη ισχυρότερων, ασφαλέστερων και πιο συνεκτικών κοινοτήτων.

19.

Η συμμετοχή στη διοργάνωση εθνικών και διεθνών αθλητικών εκδηλώσεων και η συμμετοχή στην ανάπτυξη και τη συντήρηση αθλητικών υποδομών - είτε σε τοπικό είτε σε εθνικό επίπεδο - μπορεί να είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, ιδίως για τους νέους.

20.

Να ανταλλάσσουν ορθές εμπειρίες και πρακτικές σχετικά με:

21.

Να προωθούν δράσεις πολιτικής που έχουν ως στόχο την ανάπτυξη δεξιοτήτων για την απασχόληση μέσω του αθλητισμού. Σε αυτό το πλαίσιο, να στηρίζουν τις εθελοντικές οργανώσεις ή/και τα αθλητικά σωματεία, καθώς και τις αθλητικές δραστηριότητες ή/και εκδηλώσεις — σε τοπικό ή/και επαγγελματικό επίπεδο.

22.

Να διερευνήσουν τρόπους για τη βελτίωση των διαδικασιών εκπαίδευσης μελλοντικών επαγγελματιών και εθελοντών στον τομέα του αθλητισμού και να προωθήσουν τη μάθηση μέσω της εργασίας, προκειμένου να αναπτύξουν δεξιότητες που να μπορούν να αναγνωριστούν εντός των εθνικών πλαισίων επαγγελματικών προσόντων. Αυτά θα μπορούσαν να αναφέρονται στο Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων, έτσι ώστε να βελτιωθεί η διεθνής διαφάνεια και κινητικότητα των ενδιαφερομένων νέων. Θα πρέπει επίσης να διερευνηθούν οι δυνατότητες αναγνώρισης δεξιοτήτων που αποκτώνται μέσω άτυπης και μη τυπικής μάθησης στον τομέα του αθλητισμού.

23.

Να ενθαρρύνουν τις στρατηγικές επενδύσεις στον τομέα του αθλητισμού χρησιμοποιώντας, κατά περίπτωση, τις δυνατότητες που παρέχουν χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των διαρθρωτικών ταμείων της ΕΕ (ιδίως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης) και χρηματοοικονομικών εργαλείων της ΕΕ, όπως η χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

24.

Να προωθήσουν την αποτελεσματική εσωτερική συνεργασία σε πλαίσιο δημόσιων αρχών σε όλους τους τομείς που ασχολούνται με κοινωνικά θέματα, τη νεολαία, την απασχόληση και οικονομικά θέματα, προκειμένου να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση όσον αφορά τον κοινωνικό και οικονομικό ρόλο του αθλητισμού.

25.

Να προωθήσουν τη διατομεακή εμπλοκή με την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία και τους εμπειρογνώμονες της απασχόλησης, με σκοπό να διερευνηθεί η ανάπτυξη δεξιοτήτων και ικανοτήτων.

26.

Να αξιοποιήσουν πλήρως το πρόγραμμα Erasmus + ως ευκαιρία για την ανάπτυξη προσωπικών και επαγγελματικών δεξιοτήτων και ικανοτήτων.

27.

Να εξεύρουν τρόπους χρηματοδότησης του αθλητισμού με σκοπό την προαγωγή την κοινωνικής ενσωμάτωσης και της απασχόληση των νέων μέσω των διαρθρωτικών ταμείων (κυρίως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο ή το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης) ή άλλων χρηματοδοτικών μηχανισμών της ΕΕ, όπως η χρηματοδότηση μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, και ιδίως την ανάπτυξη και, ενδεχομένως, τη συντήρηση αθλητικών υποδομών μικρής κλίμακας σε πόλεις και κωμοπόλεις για χρήση από το κοινό, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή σε κοινωνικά υποβαθμισμένες περιοχές. Παρόμοιες υποδομές μικρής κλίμακας μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη πολλών κοινωνικών στόχων, όπως η δημιουργία θέσεων εργασίας, η κοινωνική ένταξη και η βελτίωση της υγείας.

28.

Να ενισχύσουν το διάλογο και τις κοινές πρωτοβουλίες με τους βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς, ιδίως αθλητικές οργανώσεις, βιομηχανίες αθλητικών ειδών και οργανώσεις νεολαίας για την περαιτέρω ανάπτυξη ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για την προσέλκυση των νέων στο τομέα του αθλητισμού.

29.

Να διερευνήσουν τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να συμβάλει αποτελεσματικότερα ο αθλητισμός στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων των νέων και τη διατήρηση κοινοτήτων χωρίς αποκλεισμούς σε περιόδους υψηλής ανεργίας των νέων, στο πλαίσιο μελλοντικών εργασιών για τον αθλητισμό σε επίπεδο ΕΕ.

30.

Να οργανώσει διατομεακό σεμινάριο υψηλού επιπέδου σχετικά με τη συμβολή του αθλητισμού στη δημιουργία θέσεων εργασίας και την αντιμετώπιση της ανεργίας στην ΕΕ, ιδιαίτερα της ανεργίας των νέων.

31.

Με βάση την εν εξελίξει ενωσιακή συνεργασία σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, να εκπονήσει μελέτη σχετικά με τη συμβολή του αθλητισμού στην απασχολησιμότητα των νέων στο πλαίσιο της στρατηγικής Ευρώπη 2020.