Šis dokuments ir izvilkums no tīmekļa vietnes EUR-Lex.
Dokuments 52007AE0806
Opinion of the European Economic and Social Committee on the Proposal for a Recommendation of the European Parliament and of the Council on the establishment of the European Qualifications Framework for lifelong learning COM(2006) 479 final — 2006/0163 (COD)
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα Πρόταση σύστασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση του ευρωπαϊκού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων για τη διά βίου μάθηση COM(2006) 479 τελικό — 2006/0163 (COD)
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα Πρόταση σύστασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση του ευρωπαϊκού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων για τη διά βίου μάθηση COM(2006) 479 τελικό — 2006/0163 (COD)
ΕΕ C 175 της 27.7.2007., 74./77. lpp.
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
27.7.2007 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 175/74 |
Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Πρόταση σύστασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση του ευρωπαϊκού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων για τη διά βίου μάθηση»
COM(2006) 479 τελικό — 2006/0163 (COD)
(2007/C 175/18)
Στις 19 Οκτωβρίου 2006, και σύμφωνα με το άρθρο 262 της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, το Συμβούλιο αποφάσισε να ζητήσει τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής για την ανωτέρω πρόταση.
Το ειδικευμένο τμήμα «Απασχόληση, κοινωνικές υποθέσεις, δικαιώματα του πολίτη», στο οποίο ανατέθηκε η προετοιμασία των σχετικών εργασιών, υιοθέτησε τη γνωμοδότησή του στις 2 Μαΐου 2007, με βάση εισηγητική έκθεση του κ. Rodríguez García-Caro.
Κατά την 436η σύνοδο ολομέλειας, της 30ής και 31ης Μαΐου 2007 (συνεδρίαση της 30ής Μαΐου 2007), η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή υιοθέτησε με 156 ψήφους υπέρ, μία κατά και μία αποχή την ακόλουθη γνωμοδότηση.
1. Συμπεράσματα
1.1 |
Η ΕΟΚΕ κρίνει απαραίτητη την πρόταση για τη θέσπιση ευρωπαϊκού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων για τη διά βίου μάθηση, δεδομένου ότι η δέουσα διαφάνεια ως προς τα επαγγελματικά προσόντα και τις ικανότητες ευνοεί την κινητικότητα εντός της Ένωσης και διευκολύνει την πρόσβαση στην αγορά εργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο κατά τρόπο τυποποιημένο και γενικευμένο, καθώς, με βάση το πλαίσιο αυτό, μπορούν να χρησιμοποιούνται σε ένα κράτος μέλος τα πιστοποιητικά που έχουν αποκτηθεί σε ένα άλλο. Ωστόσο, διακρίνει ορισμένες δυσκολίες στο προτεινόμενο πρότυπο, οι οποίες ενδέχεται να παρεμποδίσουν την εφαρμογή του και τις οποίες εκθέτει στην παρούσα γνωμοδότηση. |
1.2 |
Η ΕΟΚΕ παρατηρεί ότι η νομική μορφή που επιλέχθηκε για την έγκριση της πρότασης είναι η σύσταση, η οποία, σύμφωνα με το άρθρο 249 της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, δεν έχει δεσμευτικό χαρακτήρα. |
1.3 |
Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι απαιτείται περαιτέρω αποσαφήνιση και απλούστευση των περιγραφικών δεικτών του προτύπου, ιδίως όσον αφορά τα επαγγελματικά προσόντα, ώστε να είναι πιο ευνόητοι για τους πολίτες γενικά, για τις επιχειρήσεις και για τους ειδικούς. Η απλούστευση αυτή θα πρέπει να συνοδευθεί με ένα παράρτημα, που θα παρέχει στα κράτη μέλη ένα σημείο αναφοράς, στο οποίο θα μπορούν να στηριχθούν για να συμπληρώσουν τα εθνικά τους πλαίσια επαγγελματικών προσόντων, ούτως ώστε το όλο σύστημα αναφορών που επιχειρείται να σχεδιαστεί να διέπεται από συνεκτικότητα. |
2. Εισαγωγή
2.1 |
Η πρόταση επί της οποίας γνωμοδοτεί η ΕΟΚΕ ανταποκρίνεται σε έναν από τους στόχους που απορρέουν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Λισσαβώνας του 2000. Στο πλαίσιο εκείνο, είχε συναχθεί το συμπέρασμα ότι, εάν βελτιωθεί η διαφάνεια ως προς τα επαγγελματικά προσόντα και προωθηθεί η διά βίου μάθηση, θα μπορέσουν να προσαρμοστούν τα ευρωπαϊκά συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι που έθεσε το Συμβούλιο όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα, την ανάπτυξη, την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή στην Ευρώπη. |
2.2 |
Το συμπέρασμα αυτό επιβεβαιώθηκε και από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Βαρκελώνης, το 2002. Το ψήφισμα του Συμβουλίου αυτού καλούσε τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τη συνεργασία και να χτίσουν γέφυρες μεταξύ της τυπικής, της μη τυπικής και της άτυπης μάθησης, ως αναγκαία προϋπόθεση για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού χώρου της διά βίου μάθησης με βάση τα επιτεύγματα της διαδικασίας της Μπολόνια — όλα αυτά με τον απώτερο στόχο να καταστούν τα ευρωπαϊκά συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης παγκόσμιο σημείο αναφοράς για την ποιότητα έως το 2010. |
2.3 |
Την ίδια χρονιά, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Σεβίλλης κάλεσε την Επιτροπή να αναπτύξει, σε στενή συνεργασία με το ίδιο το Συμβούλιο και με τα κράτη μέλη, ένα πλαίσιο για την αναγνώριση των προσόντων επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. |
2.4 |
Η ενδιάμεση έκθεση του Συμβουλίου και της Επιτροπής του 2004, σχετικά με την εκτέλεση του προγράμματος «Εκπαίδευση και κατάρτιση 2010», τόνιζε την ανάγκη δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων. Το Συμβούλιο της Κοπεγχάγης, που πραγματοποιήθηκε το φθινόπωρο του 2004, τόνισε επίσης ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην ανάπτυξη ενός ανοιχτού και ευέλικτου ευρωπαϊκού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων, το οποίο να στηρίζεται στη διαφάνεια και στην αμοιβαία αναγνώριση, και να αποτελέσει κοινό σημείο αναφοράς για θέματα εκπαίδευσης και κατάρτισης. |
2.5 |
Κατά τη σύνοδο των αρμόδιων για την τριτοβάθμια εκπαίδευση υπουργών, που πραγματοποιήθηκε στο Μπέργκεν την άνοιξη του 2005 και όπου υιοθετήθηκε ευρωπαϊκό πλαίσιο για τα επαγγελματικά προσόντα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, τονίστηκε η σημασία που έχει η εξασφάλιση συγκεκριμένης συμπληρωματικότητας μεταξύ του ευρωπαϊκού χώρου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και του ευρωπαϊκού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων. |
2.6 |
Στο πλαίσιο της αναθεώρησης της στρατηγικής της Λισσαβώνας, οι κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση για την περίοδο 2005-2008 υπογράμμιζαν την ανάγκη να εξασφαλιστούν δίοδοι πρόσβασης σε μια ευέλικτη μάθηση και να αυξηθούν οι ευκαιρίες για την κινητικότητα των σπουδαστών και των καταρτιζόμενων, με τη βελτίωση της διαφάνειας των επαγγελματικών προσόντων και την επικύρωση της μη τυπικής μάθησης σε όλη την Ευρώπη. |
2.7 |
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου του 2005 είχε ζητήσει να θεσπιστεί ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων εντός του 2006. Η απόφαση αυτή επικυρώθηκε από το Συμβούλιο του Μαρτίου του 2006. |
2.8 |
Η υπό εξέταση πρόταση και, ειδικότερα, οι περιγραφικοί δείκτες που ορίζουν τα επίπεδα στο ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων (ΕΠΕΠ) καταρτίστηκαν κατά τη διάρκεια μεθοδικής διαδικασίας διαβούλευσης, που διεξήχθη υπό την καθοδήγηση της Επιτροπής, με τη συνεργασία του CEDEFOP και της ομάδας παρακολούθησης της διαδικασίας της Μπολόνια, με βάση το έγγραφο εργασίας «Προς ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων για την διά βίου εκπαίδευση» (1), στο οποίο συμμετείχαν οι 32 χώρες του προγράμματος εργασίας «Εκπαίδευση και κατάρτιση 2010», οι κοινωνικοί εταίροι, οι κλαδικές οργανώσεις, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα και μη κυβερνητικές οργανώσεις, καθώς και μέσα από τις συζητήσεις του συνεδρίου της Βουδαπέστης του Φεβρουαρίου του 2006 και μέσα από το έργο που ανέπτυξαν οι ομάδες εμπειρογνωμόνων και συμβούλων που συνέδραμαν την Επιτροπή. |
2.9 |
Αφού μελετήθηκε ο αντίκτυπος του μέτρου σε συνάρτηση με τις διάφορες δυνατότητες υποβολής της πρότασης για τη θέσπιση του ευρωπαϊκού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων, επελέγη η μορφή της σύστασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. |
2.10 |
Στα τέλη του Σεπτεμβρίου του 2006, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υιοθέτησε έκθεση σχετικά με τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού πλαισίου προσόντων (2). |
3. Σύνοψη της πρότασης
3.1 |
Η πρόταση σύστασης περιλαμβάνει έναν μηχανισμό αναφοράς με βάση τον οποίο θα συγκρίνονται τα επίπεδα προσόντων των διαφόρων εθνικών συστημάτων προσόντων. Στηρίζεται σε μια σειρά οκτώ επιπέδων αναφοράς, τα οποία ορίζονται με βάση τα μαθησιακά αποτελέσματα και καλύπτουν τη γενική εκπαίδευση και την εκπαίδευση των ενηλίκων, την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση και την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η πρόταση περιλαμβάνει το κείμενο της σύστασης, διαφόρους ορισμούς και δύο παραρτήματα: το ένα με τους περιγραφικούς δείκτες που ορίζουν τα επίπεδα του ευρωπαϊκού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων και το άλλο με τις αρχές διασφάλισης της ποιότητας στην εκπαίδευση και την κατάρτιση. |
3.2 |
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο συνιστούν στα κράτη μέλη:
|
3.3 |
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο υποστηρίζουν την πρόθεση της Επιτροπής:
|
3.4 |
Στο Παράρτημα Ι περιγράφονται τα οκτώ επίπεδα αναφοράς, σύμφωνα με τα εξατομικευμένα μαθησιακά αποτελέσματα, με βάση τι γνωρίζει, τι κατανοεί και τι είναι ικανός να πράξει όποιος έχει κατοχυρώσει το επίπεδο αυτό. Τα στοιχεία αυτά μεταφράζονται σε γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες με βάση τους περιγραφικούς δείκτες του κάθε επιπέδου. |
4. Γενικές παρατηρήσεις
4.1 |
Η ΕΟΚΕ επικροτεί την πρόταση σύστασης που της υπεβλήθη για γνωμοδότηση, με την επιφύλαξη των παρατηρήσεων που εκτίθενται στο παρόν έγγραφο. Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι η δέουσα διαφάνεια των προσόντων και των ικανοτήτων ευνοεί την κινητικότητα εντός της Ένωσης και διευκολύνει την πρόσβαση στην αγορά εργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο κατά τρόπο τυποποιημένο και γενικευμένο, καθώς παρέχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιούνται σε ένα κράτος μέλος τα πιστοποιητικά που έχουν αποκτηθεί σε ένα άλλο. |
4.2 |
Στα συμπεράσματα της γνωμοδότησής της (3) για την Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων (4), η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή είχε ταχθεί υπέρ της θέσπισης κοινών βάσεων που να καλύπτουν τον χώρο της αναγνώρισης προσόντων στο σύνολό του, δηλαδή την τριτοβάθμια εκπαίδευση, την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση και την άτυπη και μη τυπική εκπαίδευση. Εκτιμούμε ότι με το ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων πραγματοποιείται ένα σημαντικό βήμα εμπρός όσον αφορά την αναγνώριση και τη διαφάνεια των προσόντων. |
4.3 |
Το ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων, καθώς βασίζεται στα μαθησιακά αποτελέσματα, προβλέπεται ότι θα συμβάλει στη βελτίωση της αντιστοιχίας ανάμεσα στις ανάγκες της αγοράς εργασίας και στην προσφορά εκπαίδευσης και κατάρτισης και θα διευκολύνει την επικύρωση της μη τυπικής και της άτυπης μάθησης, ευνοώντας έτσι τη μεταφορά και τη χρήση των επαγγελματικών προσόντων μεταξύ διαφορετικών χωρών και συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης. Το σύνολο των αξιών αυτών αποτελεί, κατά την άποψη της ΕΟΚΕ, το πιο σημαντικό στοιχείο της πρωτοβουλίας, μαζί με την επίδραση που θα έχουν στην απασχόληση τα επίπεδα αναφοράς. |
4.4 |
Το ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων πρέπει να καλύπτει τις μαθησιακές ανάγκες των ατόμων, την επικύρωση των γνώσεων και των ικανοτήτων τους, την κοινωνική τους ένταξη, την απασχολησιμότητα και την ανάπτυξη και αξιοποίηση των ανθρώπινων πόρων. Η επικύρωση της μη τυπικής και της άτυπης μάθησης των ευρωπαίων εργαζομένων πρέπει να αποτελέσει μία από τις προτεραιότητες που θα διαπνέουν το ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων. |
4.5 |
Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι το ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων θα βοηθήσει να καταστούν τα ευρωπαϊκά συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης σαφέστερα και πιο ευπρόσιτα στους πολίτες γενικά. Οι εργαζόμενοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι δυνητικοί εργοδότες τους πρέπει να διαθέτουν ένα πλαίσιο αναφοράς, με βάση το οποίο να μπορούν να συγκρίνουν τα προσόντα που έχει αποκτήσει κάποιος σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη με τα προσόντα αναφοράς που απαιτούνται σε άλλο κράτος μέλος όπου το άτομο αυτό επιθυμεί να μεταβεί για να εργασθεί. Από αυτή την άποψη, αξιολογούμε θετικά τη συμβολή που θα έχει η πρόταση στη σταδιακή άρση των εμποδίων που δυσχεραίνουν τη διακρατική κινητικότητα. Το ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων θα πρέπει να χτίσει γέφυρες ανάμεσα στα διάφορα συστήματα κατάρτισης, διευκολύνοντας την κινητικότητα μεταξύ της επαγγελματικής κατάρτισης και της γενικής εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. |
4.6 |
Όσον αφορά τη νομική μορφή που δίδεται στο ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων, η ΕΟΚΕ κατανοεί την ανάλυση στην οποία προβαίνει η Επιτροπή στο έγγραφο εκτίμησης αντικτύπου της πρότασης σύστασης (5) και αναγνωρίζει ότι οι διαδοχικές συστάσεις στον τομέα της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της κινητικότητας υποστηρίχθηκαν, λιγότερο ή περισσότερο, από τα κράτη μέλη. Ωστόσο, η ΕΟΚΕ εκτιμά ότι η σύσταση, καθώς δεν συνιστά δεσμευτική πράξη και, επομένως, δεν συνεπάγεται νομική υποχρέωση για τους αποδέκτες, ενδέχεται να αποτελέσει μηχανισμό βραχυπρόθεσμης εφαρμογής και να μην οδηγήσει μεσοπρόθεσμα στο επιδιωκόμενο αποτέλεσμα — πόσω μάλλον εάν η σύγκριση πρέπει να γίνεται με βάση ένα υποθετικό εθνικό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων του κάθε κράτους μέλους. |
4.7 |
Επιπλέον, σύμφωνα με τα συμπεράσματα που εξήχθησαν στο συνέδριο της Βουδαπέστης τον Φεβρουάριο του 2006, πέντε χώρες της Ένωσης είχαν ήδη θεσπίσει εθνικό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων, ενώ οι υπόλοιπες είτε βρίσκονταν στο στάδιο της ανάπτυξής του είτε είχαν εκφράσει την πρόθεσή τους να το πράξουν ή τη θετική τους στάση έναντί του είτε ακόμη δεν επρόκειτο να αναπτύξουν εθνικό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων. |
4.8 |
Με βάση την αρχική αυτή τοποθέτηση, μπορεί να συναχθεί ότι οι δυσκολίες για την ευόδωση του σχεδίου αυτού θα είναι ίσως μεγάλες και ότι, χωρίς εθνικό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων, το ευρωπαϊκό πλαίσιο στερείται περιεχομένου, εφόσον, όπως σωστά αναφέρει η Επιτροπή στο έγγραφό της «Προς ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων για τη διά βίου εκπαίδευση» (6), από την οπτική του ΕΠΕΠ, η καλύτερη προσέγγιση θα ήταν να θεσπίσει η κάθε χώρα ένα εθνικό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων και να το συσχετίσει με το ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων. |
4.9 |
Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην πραγματική επικύρωση και την αναγνώριση, μεταξύ χωρών και μεταξύ εκπαιδευτικών κλάδων, των διαφόρων ειδών επαγγελματικών προσόντων που σχετίζονται με το αποτέλεσμα της τυπικής, της μη τυπικής και της άτυπης μάθησης, μέσω της μεγαλύτερης διαφάνειας και της καλύτερης διασφάλισης της ποιότητας. Με την τοποθέτηση αυτή, η ΕΟΚΕ υιοθετεί, επί λέξει, το σημείο του ψηφίσματος του Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 2002 που αφορά τη διά βίου μάθηση (7). Και, υιοθετώντας το, δεν μπορεί να λησμονεί ότι, στο ίδιο ψήφισμα, το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει πλαίσιο για την αναγνώριση των προσόντων στα πεδία της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης. Ως εκ τούτου, με το νέο αυτό επιχείρημα, η ΕΟΚΕ τονίζει ότι η προσπάθεια που έχει αναπτυχθεί για να συμπληρωθούν τα οκτώ επίπεδα αναφοράς του ευρωπαϊκού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων δεν μπορεί, στο πέρας της διαδικασίας, να επαφίεται στην εθελοντική συμμόρφωση των κρατών μελών — δηλαδή, σε τελική ανάλυση, στη νομική μορφή μιας σύστασης. |
4.10 |
Η ΕΟΚΕ κρίνει αναγκαίο να διευκρινίσει η Επιτροπή ποιες θα είναι οι συνέπειες για τη διαδικασία αυτή εάν ένα ή περισσότερα κράτη μέλη δεν υιοθετήσουν εθνικό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων ή δεν το συσχετίσουν με το ευρωπαϊκό πλαίσιο. Έχοντας αυτό κατά νου, η ΕΟΚΕ κρίνει σκόπιμο να εξετάσει η Επιτροπή αυτό το ενδεχόμενο και τις δυνατές λύσεις, ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει, αργότερα, απρόβλεπτες καταστάσεις. Η παρότρυνση των κρατών μελών να υιοθετήσουν τον εν λόγω μηχανισμό αποτελεί αναγκαιότητα που θα πρέπει να προβλέπεται στο οριστικό έγγραφο. |
4.11 |
Η ΕΟΚΕ δεν απαιτεί να διαμορφωθεί ένα ενιαίο σύστημα εκπαίδευσης και κατάρτισης στο χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ούτε και προβάλλει την αξίωση να υποδείξει στα κράτη μέλη ποια είναι τα προσόντα που πρέπει να παρέχουν τα εκπαιδευτικά τους ιδρύματα. Εκείνο που επιθυμεί να τονίσει η ΕΟΚΕ είναι η ανάγκη να παγιωθούν τα βήματα που πραγματοποιούνται προς την επίτευξη της διαφάνειας, της αναγνώρισης και της δυνατότητας μεταφοράς των προσόντων μεταξύ των διαφόρων κρατών μελών. Αυτό προϋποθέτει επίσης προηγμένους μηχανισμούς για τη διασφάλιση της ποιότητας, κυρίως δε φορείς αρμόδιους για τη χορήγηση των πιστοποιητικών, σε επίπεδο κρατών μελών. Χωρίς ένα τέτοιο πλαίσιο δράσης, η κινητικότητα των σπουδαστών και των καταρτιζόμενων δεν έχει μεγάλο νόημα, ενώ δυσχεραίνεται η κινητικότητα των εργαζομένων. Σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, οι αποφάσεις σχετικά με το εθνικό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων θα πρέπει να υιοθετηθούν από κοινού με τους κοινωνικούς εταίρους. Οι εταίροι αυτοί, μαζί με τις αρμόδιες αρχές, θα πρέπει να καθορίσουν και να εφαρμόσουν τις αρχές, τα πρότυπα και τους στόχους για τη χάραξη του εθνικού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων. Θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη η συμβολή των σχετικών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών. |
4.12 |
Η πρόταση σύστασης προβλέπει τη συγκρότηση συμβουλευτικής ομάδας για το ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων, με αρμοδιότητες παρακολούθησης, συντονισμού και εξασφάλισης της ποιότητας και της συνολικής συνοχής της διαδικασίας για τη συσχέτιση των συστημάτων επαγγελματικών προσόντων με το ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων. Προκειμένου να εξασφαλιστεί η ομοιογένεια των κριτηρίων για τη συσχέτιση των εθνικών συστημάτων με το ευρωπαϊκό πλαίσιο και λαμβάνοντας υπόψη την ιδιότητα των μελών που προτείνεται να απαρτίζουν την ομάδα αυτή, η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι στα καθήκοντά της θα πρέπει να συγκαταλέγεται και η εξακρίβωση της εγκυρότητας του συσχετισμού που θεσπίζεται ανάμεσα στα εθνικά επίπεδα και στο πλαίσιο αναφοράς, πριν από την οριστική θέσπιση του συσχετισμού των επιπέδων. |
5. Ειδικές παρατηρήσεις
5.1 |
Στην αρχή της σελίδας 11 της ελληνικής έκδοσης της πρότασης σύστασης, γίνεται αναφορά στα 25 κράτη μέλη της Ένωσης. Η αναφορά αυτή πρέπει να τροποποιηθεί ώστε να περιληφθούν και τα 27 κράτη, μετά την τελευταία διεύρυνση. |
5.2 |
Η ΕΟΚΕ εκτιμά ότι οι ημερομηνίες που αναφέρονται στις συστάσεις προς τα κράτη μέλη και, ειδικότερα, η προθεσμία για τη σύσταση με τον αριθμό 2, είναι υπερβολικά μικρή εάν ληφθεί υπόψη η κατάσταση των διαφόρων κρατών όσον αφορά τα εθνικά τους πλαίσια επαγγελματικών προσόντων. Η ΕΟΚΕ εκλαμβάνει την αναφερόμενη ημερομηνία ως εθελοντική, παρατηρεί όμως ότι, με βάση την πραγματική κατάσταση, προβλέπεται ότι η προθεσμία θα είναι μεγαλύτερη. |
5.3 |
Όσον αφορά τα καθήκοντα που η πρόταση σύστασης αναθέτει στην Επιτροπή, στο σημείο 3 αναφέρεται η παρακολούθηση των μέτρων που θα υιοθετηθούν και η ενημέρωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την αποκτηθείσα πείρα, με συμπερίληψη ενδεχόμενης επανεξέτασης της σύστασης. Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι, για να τηρείται το πνεύμα των άρθρων 149, παρ. 4, και 150, παρ. 4, της Συνθήκης ΕΚ, θα έπρεπε να περιληφθεί η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή μεταξύ των αποδεκτών της σχετικής έκθεσης. |
5.4 |
Όσον αφορά τους περιγραφικούς δείκτες που θεσπίζονται στο παράρτημα Ι της πρότασης σύστασης, δεδομένου ότι πρόκειται για κριτήρια σύμφωνα με τα οποία θα θεσπιστεί ο συσχετισμός των επιπέδων, η ΕΟΚΕ φρονεί ότι θα έπρεπε να απλουστευθεί η διατύπωσή τους ώστε να είναι πιο ευνόητα, σαφή και συγκεκριμένα. Για τον σκοπό αυτό, θα έπρεπε να διατυπωθούν με γλώσσα λιγότερο ακαδημαϊκή και πιο κοντινή στην επαγγελματική κατάρτιση. Το παράρτημα αυτό με τους περιγραφικούς δείκτες θα μπορούσε να συνοδευθεί από δεύτερο επεξηγηματικό παράρτημα, το οποίο θα επέτρεπε την προσαρμογή των προσόντων στα επίπεδα και θα διευκόλυνε τη μετέπειτα μεταφορά τους για συγκριτικούς σκοπούς μεταξύ των κρατών μελών. |
5.5 |
Η σαφήνεια των ορισμών συμβάλλει στην ευκολότερη κατανόηση της έννοιας των όρων που χρησιμοποιούνται στο υπό εξέταση έγγραφο. Από αυτή την άποψη, η ΕΟΚΕ εκτιμά ότι κάποιοι από τους ορισμούς που περιλαμβάνονται στο έγγραφο της Επιτροπής «Προς ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο προσόντων για τη διά βίου εκπαίδευση» (8) είναι σαφέστεροι από εκείνους της πρότασης σύστασης. Συγκεκριμένα, ως ενδεικτικό παράδειγμα, προτείνουμε ο ορισμός των «ικανοτήτων» να αντικατασταθεί με εκείνον που παρέχεται στη σελίδα 47 του προαναφερόμενου εγγράφου. |
5.6 |
Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με την αντιστοιχία που θεσπίζεται ανάμεσα στα τρία τελευταία επίπεδα του ευρωπαϊκού πλαισίου επαγγελματικών προσόντων και στις ακαδημαϊκές βαθμίδες του πλαισίου της διαδικασίας της Μπολόνια (πρώτος, δεύτερος και τρίτος κύκλος της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης). Στα στάδια αυτά της κατάρτισης, οι γνώσεις, οι δεξιότητες και οι ικανότητες που έχουν αποκτηθεί πρέπει να κατηγοριοποιούνται σε συνάρτηση με τη μάθηση που έχει αποκτηθεί μέσω της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. |
5.7 |
Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με την άποψη ότι πρέπει να εξακολουθήσουν να εφαρμόζονται κριτήρια ποιότητας σε όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης των κρατών μελών. Η ΕΟΚΕ έχει επανειλημμένα ταχθεί υπέρ της άποψης αυτής, τόσο στη γνωμοδότησή της για την «Πρόταση σύστασης του Συμβουλίου για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της διασφάλισης της ποιότητας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση» (9) όσο και στη γνωμοδότησή της για την «Πρόταση σύστασης του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για περαιτέρω ευρωπαϊκή συνεργασία με σκοπό τη διασφάλιση της ποιότητας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση» (10). Συγκεκριμένα, στη δεύτερη από τις γνωμοδοτήσεις αυτές, η ΕΟΚΕ δήλωνε ότι «η απαίτηση για υψηλή ποιότητα στην εκπαίδευση και την κατάρτιση αποτελεί κεντρικό σημείο για την επίτευξη των ορισθέντων στόχων στο πλαίσιο της Στρατηγικής της Λισσαβώνας». |
5.8 |
Η ΕΟΚΕ συμφωνεί με το περιεχόμενο του παραρτήματος ΙΙ της πρότασης σύστασης, στο σύνολό του. Ωστόσο, προκειμένου να προσαρμοστεί στις τάσεις που ακολουθούνται σήμερα, σε όλους τους τομείς, για θέματα ποιότητας, η ΕΟΚΕ φρονεί ότι το παράρτημα ΙΙ θα έπρεπε να έχει τίτλο «Αρχές για τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας στην εκπαίδευση και την κατάρτιση» και να προσαρμοστεί το κείμενό του αναλόγως. |
5.9 |
Η ΕΟΚΕ συνιστά στα κράτη μέλη, στα ιδρύματα εκπαίδευσης και κατάρτισης και στους κοινωνικούς εταίρους να στηριχθούν στο πρότυπο του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος Διαχείρισης της Ποιότητας (EFQM). Το πιστοποιημένο αυτό πρότυπο, που η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει, θα μπορούσε να αποτελέσει το σημείο αναφοράς βάσει του οποίου τα εκπαιδευτικά ιδρύματα θα θεσπίσουν τις διαδικασίες για τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας. |
Βρυξέλλες, 30 Μαΐου 2007.
Ο Πρόεδρος
της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής
Δημήτρης ΔΗΜΗΤΡΙΆΔΗΣ
(1) SEC(2005) 957.
(2) Α6-0248/2006 — Εισηγητής: ο κ. Mann.
(3) Βλ. γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ της 18.9.2002 για την «Αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων», εισηγητής: ο κ. Ehnmark, ΕΕ C 61 της 14.3.2003.
(4) COM(2002) 119 τελικό.
(5) COM(2006) 479 τελικό.
(6) SEC(2005) 957.
(8) SEC(2005) 957.
(9) Βλ. γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ της 29.10.1997 για την «Ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της διασφάλισης της ποιότητας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση», εισηγητής: ο κ. Rodrígues García-Caro, ΕΕ C 19 της 21.1.1998.
(10) Βλ. γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ της 6.4.2005 για την «Διασφάλιση της ποιότητας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση», εισηγητής: ο κ. Soares, ΕΕ C 255 της 14.10.2005.