Έχει ως στόχο να θεσπιστούν διατάξεις για τη διαβίβαση των δεδομένων που περιέχονται στις καταστάσεις ονομάτων επιβατών (PNR) σε διεθνείς πτήσεις αεροπορικών εταιρειών προς τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).
Προβλέπει επίσης διατάξεις για την επεξεργασία των εν λόγω δεδομένων από τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Τι είναι τα δεδομένα PNR;

Αποτελούνται από πληροφορίες κρατήσεων που αποθηκεύονται από τις αεροπορικές εταιρείες στα συστήματά τους ελέγχου κρατήσεων και αναχωρήσεων. Οι πληροφορίες που συλλέγονται, μεταξύ άλλων, είναι:

ημερομηνίες ταξιδιού,
δρομολόγιο ταξιδιού,
πληροφορίες σχετικά με τα εισιτήρια,
στοιχεία επικοινωνίας,
τρόπος πληρωμής,
πληροφορίες για τις αποσκευές.

Πεδίο εφαρμογής

Κάθε κράτος μέλος πρέπει να συγκροτεί μια μονάδα στοιχείων επιβατών (ΜΣΕ). Η ΜΣΕ είναι αρμόδια:
- για την συλλογή, αποθήκευση, επεξεργασία και μεταφορά των δεδομένων ή των αποτελεσμάτων της επεξεργασίας στις αρμόδιες εθνικές αρχές·
- για την ανταλλαγή των δεδομένων PNR και των αποτελεσμάτων της επεξεργασίας με άλλα κράτη μέλη και με τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου.

Οι αεροπορικές εταιρείες πρέπει να παρέχουν στις ΜΣΕ των κρατών μελών τα δεδομένα PNR για πτήσεις που εισέρχονται στην ΕΕ ή αναχωρούν από αυτή. Επιτρέπει επίσης, αλλά δεν απαιτεί, τα κράτη μέλη να συλλέγουν δεδομένα PNR σχετικά με επιλεγμένες πτήσεις εντός της ΕΕ.

Επεξεργασία

Τα δεδομένα μπορούν να υποβάλλονται σε επεξεργασία μόνο για την πρόληψη, ανίχνευση, διερεύνηση και δίωξη τρομοκρατικών και σοβαρών εγκλημάτων. Τα δεδομένα θα πρέπει να υποβάλλονται σε επεξεργασία μόνο στις ακόλουθες περιπτώσεις:

για την αξιολόγηση των επιβατών πριν από την άφιξή τους με προκαθορισμένα κριτήρια κινδύνου και δυνάμει σχετικών βάσεων δεδομένων επιβολής του νόμου·
για χρήση σε ειδικές έρευνες/διώξεις·
ως στοιχεία κατά την ανάπτυξη κριτηρίων αξιολόγησης κινδύνου.

Διαβίβαση και ανταλλαγή δεδομένων

Τα κράτη μέλη δεν θα πρέπει να μπορούν να έχουν πρόσβαση σε βάσεις δεδομένων αεροπορικών εταιρειών.
Τα δεδομένα PNR αποστέλλονται από την αεροπορική εταιρεία στη ΜΣΕ του οικείου κράτους μέλους.
Όταν είναι απαραίτητο και σκόπιμο, ένα κράτος μέλος πρέπει να παρέχει δεδομένα PNR σε ταυτοποιημένο πρόσωπο στις αρμόδιες αρχές άλλου κράτους μέλους.
Η διαβίβαση των δεδομένων PNR δύναται να πραγματοποιείται σε χώρα εκτός ΕΕ, υπό ορισμένες ειδικές συνθήκες.

Αποθήκευση

Τα δεδομένα που παρέχονται από αερομεταφορείς πρέπει να αποθηκεύονται από τη ΜΣΕ σε μια βάση δεδομένων για 5 χρόνια από τη στιγμή της διαβίβασής τους στο κράτος μέλος στο οποίο βρίσκεται το σημείο άφιξης ή αναχώρησης της πτήσης.
Μετά από 6 μήνες, τα διαβιβαζόμενα δεδομένα πρέπει να «καθίστανται ανώνυμα» αποκρύπτοντας ορισμένα στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων:
- του ονοματεπώνυμου·
- της διεύθυνσης και των στοιχείων επικοινωνίας·
- όλων των στοιχείων πληρωμής, συμπεριλαμβανομένης της διεύθυνσης χρέωσης.
Μετά τη λήξη της εν λόγω εξάμηνης περιόδου, η γνωστοποίηση των πλήρων πληροφοριών PNR επιτρέπεται μόνο εφόσον:
- εκτιμάται εύλογα η αναγκαιότητά τους για την ανταπόκριση σε αιτήματα για δεδομένα PNR που υποβάλλονται από τις αρμόδιες αρχές ή τον Οργανισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συνεργασία στον Τομέα της Επιβολής του Νόμου, κατά περίπτωση· και
- έχει εγκριθεί από δικαστική ή άλλη εθνική αρχή που είναι αρμόδια δυνάμει του εθνικού δικαίου να ελέγξει αν πληρούνται οι προϋποθέσεις κοινολόγησης.

Διαβίβαση δεδομένων PNR σε τρίτες χώρες

Το τρίτο μέρος, τίτλος III της συμφωνίας εμπορίου και συνεργασίας ΕΕ-ΗΒ (βλ. σύνοψη) αφορά το ζήτημα της μεταφοράς, της επεξεργασίας και της χρήσης των δεδομένων PNR σε σχέση με τις πτήσεις μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου. Καθορίζει επίσης την αστυνομική και δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ σε σχέση με τα δεδομένα που περιέχονται στις καταστάσεις ονομάτων επιβατών (PNR).
Η ΕΕ υπέγραψε επίσης συμφωνίες με την Αυστραλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες ειδικά για τη διαβίβαση δεδομένων PNR.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ;

Η οδηγία έπρεπε να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο έως τις 25 Μαΐου 2018.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Το Δικαστήριο επικυρώνει τη συμμόρφωση της οδηγίας PNR υπό το πρίσμα των δικαιωμάτων που εγγυάται ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, αλλά επιβάλλει επίσης ορισμένους περιορισμούς στην εφαρμογή της οδηγίας (ΕΕ) 2016/681, ενώ αποφάσισε ότι ορισμένοι κανόνες της εν λόγω οδηγίας θα πρέπει να ερμηνεύεται συσταλτικά (βλ. απόφαση του Δικαστηρίου).

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

Η οδηγία για τις καταστάσεις με τα ονόματα των επιβατών (PNR) αποδίδει καλά αποτελέσματα στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του σοβαρού εγκλήματος (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
Οδηγία της ΕΕ για τα δεδομένα που περιέχονται στις καταστάσεις ονομάτων επιβατών (PNR) (Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης).

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Οδηγία (ΕΕ) 2016/681 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, σχετικά με τη χρήση των δεδομένων που περιέχονται στις καταστάσεις ονομάτων επιβατών (PNR) για την πρόληψη, ανίχνευση, διερεύνηση και δίωξη τρομοκρατικών και σοβαρών εγκλημάτων (ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 132-149).

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Συμφωνία εμπορίου και συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, αφενός, και του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας, αφετέρου (ΕΕ L 149 της 30.4.2021, σ. 10-2539).

Συμφωνία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη χρήση και τη διαβίβαση των φακέλων ονομάτων επιβατών στο Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας των Ηνωμένων Πολιτειών (ΕΕ L 215 της 11.8.2012, σ. 5-14).

Συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Αυστραλίας για την επεξεργασία και τη διαβίβαση, από τους αερομεταφορείς, δεδομένων από τις καταστάσεις με τα ονόματα των επιβατών (PNR) προς την Υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων της Αυστραλίας (ΕΕ L 186 της 14.7.2012, σ. 4-16).

τελευταία ενημέρωση 28.09.2022

Top

All