(1)

Το μνημόνιο συνεννόησης για τον έλεγχο των πλοίων από το κράτος λιμένα («ΜΣ των Παρισίων») υπογράφηκε στο Παρίσι στις 26 Ιανουαρίου 1982 και παράγει αποτελέσματα από την 1η Ιουλίου 1982. Μέλη του ΜΣ των Παρισίων είναι 27 ναυτικές αρχές, δηλαδή το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Δανία, η Ελλάδα, η Εσθονία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιρλανδία, η Ισλανδία, η Ισπανία, η Ιταλία, ο Καναδάς, οι Κάτω Χώρες, η Κροατία, η Κύπρος, η Λετονία, η Λιθουανία, η Μάλτα, η Νορβηγία, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Ρουμανία, η Ρωσική Ομοσπονδία, η Σλοβενία, η Σουηδία και η Φινλανδία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι μέλος του ΜΣ των Παρισίων.

(2)

Το καθεστώς της Ένωσης σχετικά με τον έλεγχο των πλοίων από το κράτος λιμένα καθορίζεται στην οδηγία 2009/16/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (1), με την οποία αναδιατυπώθηκαν και ενισχύθηκαν οι προηγούμενες νομικές πράξεις της Ένωσης στον εν λόγω τομέα, που εφαρμόζονται από το 1995. Το νομικό καθεστώς της Ένωσης σχετικά με τον έλεγχο των πλοίων από το κράτος λιμένα βασίζεται στο ΜΣ των Παρισίων.

(3)

Όσον αφορά τα κράτη μέλη, η οδηγία 2009/16/ΕΚ εντάσσει ουσιαστικά στο πεδίο εφαρμογής του δικαίου της Ένωσης τις διαδικασίες, τα εργαλεία και τις δραστηριότητες του ΜΣ των Παρισίων. Δυνάμει της εν λόγω οδηγίας, ορισμένες αποφάσεις που λαμβάνονται από την επιτροπή ελέγχου των πλοίων από το κράτος λιμένα («PSCC») που συστάθηκε δυνάμει του τμήματος 7.1 του ΜΣ των Παρισίων καθίστανται δεσμευτικές για τα κράτη μέλη.

(4)

Στα συμπεράσματά του της 24ης Φεβρουαρίου 2022, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδίκασε με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο την απρόκλητη και αδικαιολόγητη στρατιωτική επίθεση της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά της Ουκρανίας. Στα συμπεράσματά του της 24ης-25ης Μαρτίου 2022, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δήλωσε ότι ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά της Ουκρανίας παραβιάζει κατάφωρα το διεθνές δίκαιο και απαίτησε να σταματήσει αμέσως η Ρωσική Ομοσπονδία τη στρατιωτική επίθεσή της στο έδαφος της Ουκρανίας.

(5)

Στο πλαίσιο της στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά της Ουκρανίας, στις 14 Μαρτίου 2022 η Γραμματεία του ΜΣ των Παρισίων έλαβε επιστολή από τον υπουργό Υποδομών της Ουκρανίας. Στην εν λόγω επιστολή, ζητήθηκε από το ΜΣ των Παρισίων να μην επιβάλλει αδικαιολόγητη κράτηση πλοίων με σημαία Ουκρανίας κατόπιν επιθεωρήσεων ελέγχου των πλοίων από το κράτος λιμένα, να αποκλείσει τη Ρωσική Ομοσπονδία από το ΜΣ των Παρισίων και να μην αναγνωρίζει πιστοποιητικά που εκδίδονται για λογαριασμό των ναυτικών αρχών της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

(6)

Σε σχέση με το αίτημα να μην επιβάλλεται δηλαδή αδικαιολόγητη κράτηση ουκρανικών σκαφών, στις 2 Μαρτίου 2022 το ΜΣ των Παρισίων εξέδωσε το PSCircular 101 (Κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τον επαναπατρισμό ναυτικών λόγω της κατάστασης στην Ουκρανία), το οποίο επιλαμβάνεται του θέματος αυτού. Το PSCircular 101 ενημερώνει τις αρχές των μελών για την ανάγκη να επιδεικνύεται ευελιξία υπό τις παρούσες περιστάσεις, μεταξύ άλλων όσον αφορά τον επαναπατρισμό των ναυτικών, τη σύμβαση ναυτικής εργασίας του 2006, τα πιστοποιητικά που εκδίδονται βάσει της διεθνούς σύμβασης για τα πρότυπα εκπαίδευσης, έκδοσης πιστοποιητικών και τήρησης φυλακών των ναυτικών του 1978 και τα ιατρικά πιστοποιητικά. Εάν οι εξελίξεις το καταστήσουν αναγκαίο, το ΜΣ των Παρισίων μπορεί να εξετάσει το ενδεχόμενο περαιτέρω προσαρμογών του PSCircular 101. Η θέση αυτή θα πρέπει να κοινοποιηθεί στις ουκρανικές αρχές.

(7)

Όσον αφορά το αίτημα σχετικά με τη συμμετοχή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στο ΜΣ των Παρισίων, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Ρωσική Ομοσπονδία έχει αποκλειστεί από την πρόσβαση και τη χρήση του εργαλείου στόχευσης THETIS για τον έλεγχο των πλοίων από το κράτος λιμένα και για τη βάση δεδομένων επιθεωρήσεων το οποίο προβλέπει το άρθρο 24 της οδηγίας 2009/16/ΕΚ. Αυτό σημαίνει ότι η συμμετοχή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στις εργασίες του ΜΣ των Παρισίων έχει ήδη περιοριστεί σημαντικά και, χωρίς πρόσβαση στην εν λόγω βάση δεδομένων, η Ρωσική Ομοσπονδία δεν μπορεί να εκπληρώσει αποτελεσματικά τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από το ΜΣ των Παρισίων.

(8)

Ούτε το ΜΣ των Παρισίων ούτε καμία από τις οδηγίες πολιτικής περιλαμβάνει διαδικασία ή μηχανισμό για την απομάκρυνση των μελών από το ΜΣ των Παρισίων. Εκτός από τον αποκλεισμό από το ΜΣ των Παρισίων, μια εναλλακτική λύση είναι η αναστολή της ιδιότητας του μέλους μέχρι νεωτέρας. Αν και το άμεσο αποτέλεσμα αναστολής θα ήταν παρόμοιο με τον αποκλεισμό, η λύση αυτή είναι λιγότερο μόνιμη. Ωστόσο, στο ΜΣ των Παρισίων δεν έχει περιληφθεί διάταξη ούτε για την αναστολή της ιδιότητας του μέλους. Η αναστολή θα επέτρεπε την περαιτέρω εξέταση της ανάγκης πλήρους αποκλεισμού από το ΜΣ των Παρισίων και θα μπορούσε να αρθεί αν μεταβληθούν οι περιστάσεις.

(9)

Η Ένωση, ως παγκόσμιος παράγοντας, βρίσκεται στο επίκεντρο των προσπαθειών εντός του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) και άλλων πολυμερών φόρουμ και διαδικασιών, προκειμένου να καταστεί η Ρωσική Ομοσπονδία υπόλογη για την απρόκλητη και αδικαιολόγητη στρατιωτική επίθεση κατά της Ουκρανίας, να σταματήσει τη στρατιωτική επίθεση στην επικράτεια της Ουκρανίας και να εξασφαλιστεί η επάνοδος στον πλήρη σεβασμό της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της. Η απρόκλητη και αδικαιολόγητη στρατιωτική επίθεση της Ρωσικής Ομοσπονδίας κατά της Ουκρανίας συνιστά σοβαρή παραβίαση του άρθρου 2 παράγραφος 4 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, το οποίο απαγορεύει την απειλή ή τη χρήση βίας εναντίον της εδαφικής ακεραιότητας ή της πολιτικής ανεξαρτησίας οποιουδήποτε κράτους.

(10)

Ενόψει των ανωτέρω, λαμβανομένης υπόψη της σοβαρότητας της κατάστασης και ενόσω η Ρωσική Ομοσπονδία δεν συμμορφώνεται με τις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, ούτε και με τις διεθνείς υποχρεώσεις της, είναι σκόπιμο να ανασταλεί η συμμετοχή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στο ΜΣ των Παρισίων σύμφωνα με το άρθρο 62 παράγραφος 3 της σύμβασης της Βιέννης για το Δίκαιο των Συνθηκών.

(11)

Η συνεργασία στο πλαίσιο της PSCC με άλλες τρίτες χώρες μέλη του ΜΣ των Παρισίων, δηλαδή το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ισλανδία, τον Καναδά και τη Νορβηγία, είναι απαραίτητη για τη λήψη απόφασης αναστολής της συμμετοχής της Ρωσικής Ομοσπονδίας στο ΜΣ των Παρισίων.

(12)

Όσον αφορά το αίτημα να μην αναγνωρίζονται τα πιστοποιητικά που εκδίδονται από τις ναυτικές αρχές της Ρωσικής Ομοσπονδίας, τα πιστοποιητικά αυτά εκδίδονται σύμφωνα με διεθνείς συμβάσεις. Όσο η Ρωσική Ομοσπονδία παραμένει μέλος του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού, το ΜΣ των Παρισίων δεν είναι αρμόδιο για την ανάκληση της αναγνώρισης τέτοιων πιστοποιητικών. Η θέση αυτή θα πρέπει να κοινοποιηθεί στις ουκρανικές αρχές.

(13)

Ενδείκνυται να καθοριστεί η θέση που πρέπει να ληφθεί εξ ονόματος της Ένωσης στο πλαίσιο της PSCC όσον αφορά τη συμμετοχή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στο ΜΣ των Παρισίων, καθώς οι αποφάσεις θα μπορούσαν να επηρεάσουν το δίκαιο της Ένωσης, και συγκεκριμένα την οδηγία 2009/16/ΕΚ.

(14)

Η θέση της Ένωσης θα πρέπει να εκφραστεί από τα κράτη μέλη της Ένωσης που είναι μέλη του ΜΣ των Παρισίων, ενεργώντας από κοινού προς το συμφέρον της Ένωσης,

α)

να συμφωνήσει με την προσέγγιση που ορίζεται στην παράγραφο 5 του εγγράφου PSCC55/11.1 της PSCC όσον αφορά την κράτηση σκαφών με σημαία Ουκρανίας στους λιμένες του ΜΣ των Παρισίων,

β)

να υποστηρίξει ενεργά την αναστολή της Ρωσικής Ομοσπονδίας από το ΜΣ των Παρισίων,

γ)

να επιδιώξει την επίτευξη συναίνεσης μεταξύ των μελών του ΜΣ των Παρισίων πλην της Ρωσικής Ομοσπονδίας για την αναστολή της Ρωσικής Ομοσπονδίας από το ΜΣ των Παρισίων μέχρι νεωτέρας,

δ)

να συμφωνήσει με την προσέγγιση που ορίζεται στην παράγραφο 7 του εγγράφου PSCC55/11.1 της PSCC όσον αφορά την ανάκληση της αναγνώρισης των θεσμοθετημένων πιστοποιητικών που εκδίδονται από τη Ρωσική Ομοσπονδία.