Transeuropejski zautomatyzowany błyskawiczny system rozrachunku brutto w czasie rzeczywistym (TARGET)

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

TARGET składa się z wielu systemów płatności, które stanowią tzw. komponenty TARGET. Każdy bank centralny Eurosystemu² (BC Eurosystemu) prowadzi własny komponent TARGET zgodnie ze swoim odpowiednim ustawodawstwem krajowym w zgodzie z dyrektywą 98/26/WE w sprawie zamknięcia rozliczeń w systemach płatności i rozrachunku papierów wartościowych (zob. streszczenie).

System TARGET przewiduje wiele usług centralnego zarządzania płynnością, takich jak rozrachunek operacji banku centralnego³ za pośrednictwem głównych kont gotówkowych⁴, rozliczanie natychmiastowych płatności za pośrednictwem dedykowanych kont gotówkowych, płatności międzybankowych w czasie rzeczywistym oraz płatności klientów za pośrednictwem subkont.

System TARGET zapewnia również rozliczanie transakcji z systemami zewnętrznymi⁵.

Transakcje w euro w ramach Europejskiego Systemu Banków Centralnych są przetwarzane za pośrednictwem systemu TARGET, z wyjątkiem przypadków, gdy banki centralne dwustronnie zgadzają się na ich przetwarzanie za pośrednictwem rachunków korespondentów.

Instytucje kredytowe mające siedzibę w UE lub w Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG), lub działające za pośrednictwem oddziału mającego siedzibę w UE lub EOG oraz krajowe banki centralne państw członkowskich i Europejskiego Banku Centralnego (EBC), kwalifikują się na żądanie do uczestnictwa w systemie komponentu TARGET. Inne podmioty mogą również zostać dopuszczone przez bank centralny Eurosystemu obsługujący odpowiedni system, będący komponentem TARGET. Kwalifikujące się podmioty i procedura składania wniosków są określone w załączniku I część I art. 4 i 5 do wytycznej.

W celu pomyślnego funkcjonowania systemu TARGET każdy krajowy bank centralny strefy euro musi wywiązać się z pewnych obowiązków. Na przykład musi on przestrzegać instrukcji EBC dotyczących polityki bezpieczeństwa, wymogów i kontroli, w tym odporności cybernetycznej i bezpieczeństwa informacji, oraz wdrożyć zharmonizowane warunki uczestnictwa w systemie TARGET, jak określono w załączniku I do wytycznej, które regulują kryteria kwalifikowalności oraz otwieranie i funkcjonowanie rachunków TARGET.

EBC otwiera w swoich księgach rachunek dla każdego krajowego banku centralnego strefy euro w celu rejestrowania dziennych transferów środków pieniężnych między bankami, w których bank ten jest zaangażowany. System komponentu TARGET EBC nazywa się TARGET-ECB. Zasady i warunki uczestnictwa w TARGET- ECB są określone w decyzji (UE) 2022/911.

Zarządzanie systemem TARGET opiera się na następujących trzech poziomach zarządzania, określonych szczegółowo w załączniku II do niniejszych wytycznych.

• Poziom 1. Rada Prezesów EBC ponosi wyłączną odpowiedzialność za kierowanie systemem TARGET, zarządzanie nim i jego kontrolę, w szczególności za zasady podejmowania decyzji w systemie TARGET oraz za ochronę jego funkcji publicznych.
• Poziom 2. Banki centralne Eurosystemu odpowiadają za niektóre zadania w zakresie zarządzania technicznego, funkcjonalnego, operacyjnego i finansowego, w tym za wdrażanie zasad zarządzania.
• Poziom 3. Deutsche Bundesbank, Banque de France, Banca d’Italia i Banco de España, jako banki centralne rozwijające i działające w systemie TARGET, podejmują decyzje w sprawie codziennego funkcjonowania systemu TARGET na rzecz Eurosystemu.

Depozyty niepieniężne utrzymywane w krajowych bankach centralnych i EBC w systemie TARGET są oprocentowane zgodnie z warunkami określonymi w decyzji (UE) 2024/1209.

Na podstawie decyzji (UE) 2025/222, począwszy od 16 czerwca 2025 r. niebankowi dostawcy usług płatniczych⁶ mogą zwrócić się do banków centralnych Eurosystemu o dostęp do systemu TARGET i otrzymać taki dostęp po spełnieniu określonych wymogów.

Uczestnictwo w systemie TARGET może zostać natychmiast zakończone lub zawieszone przez odpowiedni bank centralny Eurosystemu, jeżeli uczestnik stanie się przedmiotem postępowania upadłościowego lub przestanie spełniać kryteria dostępu do uczestnictwa. W takich sytuacjach odpowiedni bank centralny Eurosystemu musi niezwłocznie powiadomić o tym wszystkie pozostałe banki centralne Eurosystemu.

Wytyczne określają procedury postępowania w przypadku nieprawidłowości technicznych, w tym plany awaryjne zapewniające ciągłość działania, system rekompensat dla uczestników oraz postępowanie z stratami.

Wszelkie spory między bankami centralnymi Eurosystemu dotyczące wytycznych należy rozstrzygać zgodnie z Protokołem ustaleń w sprawie procedury rozstrzygania sporów w ramach Europejskiego Systemu Banków Centralnych oraz odnosząc się do zasad i procedur określonych w wytycznych. W sporach dotyczących zleceń transferu środków pieniężnych między systemami, będącymi komponentami TARGET, prawo państwa członkowskiego, w którym znajduje się siedziba banku centralnego Eurosystemu odbiorcy, stosuje się w sposób uzupełniający.

Dostęp do danych o transakcjach pobranych z systemu TARGET jest dozwolony pod pewnymi warunkami. Decyzja (UE) 2023/549 zezwala bankom centralnym na uzyskiwanie dostępu do danych na poziomie transakcji pochodzących z systemu TARGET od wszystkich uczestników wszystkich komponentów TARGET i wykorzystywanie ich do analiz ilościowych i symulacji liczbowych w następujących celach:

• zapewnienie sprawnego funkcjonowania systemu TARGET i nadzoru nad nim;
• przeprowadzanie analiz niezbędnych na potrzeby nadzoru makroostrożnościowego, stabilności finansowej, integracji finansowej, operacji rynkowych, restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz funkcji polityki pieniężnej;
• przeprowadzanie analiz niezbędnych dla Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego, zgodnie z zasadą rozdziału.

Aby zapewnić sprawne funkcjonowanie systemu TARGET i nadzoru nad nim, dostęp do danych, o których mowa powyżej oraz ich wykorzystanie jest ograniczone do pięciu pracowników zajmujących się obsługą systemu TARGET i pięciu pracowników zajmujących się nadzorem nad systemem TARGET, przy czym każda z tych grup ma odrębny dostęp do danych.

W zakresie analiz i symulacji numerycznych, dostęp do danych jest ograniczony do grupy maksymalnie 15 pracowników przeprowadzających badania, koordynowanej przez kierowników ds. badań Europejskiego Systemu Banków Centralnych.

Rada ds. Infrastruktury Rynku opracuje szczegółowe zasady zapewniające poufność danych na poziomie transakcji.

W celu wykonywania analiz ilościowych oraz symulacji numerycznych powstanie się środowisko analityczne TARGET. Obejmuje ono środowisko analityczne, które będzie opracowane i prowadzone przez EBC oraz narzędzie symulacyjne, a także narzędzie symulacyjne, które zostanie opracowane i będzie prowadzone przez Suomen Pankki, czyli bank centralny Finlandii.