Verzekering en herverzekering

KERNPUNTEN

Toepassingsgebied

De richtlijn is van toepassing op schadeverzekeraars, levensverzekeraars en herverzekeraars.

Machtiging

Een verzekeraar kan zijn activiteiten uitoefenen nadat hij een vergunning van de toezichthouder van zijn EU-lidstaat heeft verkregen. Deze vergunning is in de hele EU geldig.

Kapitaalvereisten

Verzekeraars moeten over kapitaal beschikken dat in verhouding staat tot hun risicoprofiel ter garantie dat zij voldoende financiële middelen hebben om financiële moeilijkheden te kunnen weerstaan. Ze moeten aan de volgende kapitaalvereisten voldoen:

• Het minimumkapitaalvereiste. Het minimum kapitaalniveau waaronder polishouders aan een hoog risiconiveau worden blootgesteld.
• Het solvabiliteitskapitaalvereiste. Het kapitaal dat een verzekeraar dient te hebben in gevallen waarbij aanzienlijke verliezen moeten worden gecompenseerd. De hoeveelheid kapitaal wordt berekend door rekening te houden met verschillende risico’s zoals:
  • het marktrisico — het risico op verlies of verandering van de financiële situatie als gevolg van schommelingen op de markt;
  • het verzekerings- of verzekeringstechnisch risico — het risico dat niet voldoende geld opzij is gezet om toekomstige verzekeringsclaims of -uitkeringen te betalen;
  • het operationeel risico — het risico op verliezen door inadequate of falende interne procedures, personeel of systemen of door externe gebeurtenissen.

Wanneer een verzekeraar niet aan beide kapitaalvereisten voldoet, moet de toezichthouder actie ondernemen.

Voorwaarden voor de bedrijfsuitoefening door verzekeraars

• Een adequaat governancesysteem. Verzekeraars moeten een adequaat en transparant governancesysteem invoeren met een duidelijke verdeling van de verantwoordelijkheden. Ze moeten beschikken over de administratieve capaciteit om uiteenlopende kwesties aan te pakken met inbegrip van risicobeheer, naleving van de wetgeving en interne controles.
• Beoordeling van het eigen risico en de solvabiliteit. Verzekeraars moeten regelmatig een beoordeling van het eigen risico en de solvabiliteit uitvoeren. Dit behelst de totale beoordeling van de risicosolvabiliteitsbehoeften in verhouding tot hun risicoprofielen en hun voortdurende naleving van de kapitaalvereisten.

Toezicht

• Controle door toezichthouders. De wetgeving bevat een toezichtsproces waardoor toezichthouders in staat worden gesteld de naleving van de regels door verzekeraars te controleren en te beoordelen. Daartoe moeten verzekeraars aan toezichthouders gedetailleerde informatie over hun bedrijf en risico’s verstrekken. Dit moet toezichthouders helpen verzekeraars te identificeren die problemen zouden kunnen ondervinden. Ook moeten verzekeraars informatie publiceren.
• Groepstoezichthouder. Iedere groep van verzekeraars moet een groepstoezichthouder hebben die specifieke verantwoordelijkheden heeft en nauw samenwerkt met de betrokken nationale toezichthouders.

Wijzigingen van Richtlijn 2009/138/EG

Richtlijn 2009/138/EG is bij herhaling gewijzigd.

• Om de eerlijke concurrentie tussen instellingen te verzekeren, werd met Wijzigingsrichtlijn (EU) 2016/2341 betreffende de werkzaamheden van en het toezicht op instellingen voor bedrijfspensioenvoorziening (zie de samenvatting) de overgangsperiode waarin verzekeraars die vallen onder Richtlijn 2009/138/EG hun werkzaamheden inzake bedrijfspensioenvoorziening mogen voortzetten verlengd tot 31 december 2022.
• Verordening (EU) 2017/2402 (zie de samenvatting) wijzigt Richtlijn 2009/138/EG om te zorgen voor samenhang tussen deze verordening en regels met betrekking tot securitisatie, die voornamelijk de instelling en de werking van de interne markt tot doel hebben, met name door het creëren van een gelijk speelveld op de interne markt voor alle institutionele beleggers.
• Wijzigingsrichtlijn (EU) 2018/843 verlangt van verzekeraars dat zij vermoedens van witwaspraktijken of terrorismefinanciering aan de overheidsinstanties melden om te voorkomen dat het financieel systeem voor deze doeleinden wordt gebruikt krachtens Richtlijn (EU) 2015/849 (zie de samenvatting).
• Wijzigingsrichtlijn (EU) 2019/2177 laat de Europese Autoriteit voor verzekeringen en bedrijfspensioenen (EIOPA) een grotere bijdrage leveren aan de toezichtsconvergentie op het gebied van interne modellen. De richtlijn bevat strengere kennisgevingsvereisten bij aanzienlijke grensoverschrijdende verzekeringsactiviteit of in een crisissituatie, alsmede voorwaarden voor het opzetten van samenwerkingsplatformen¹ indien de beoogde grensoverschrijdende verzekeringsactiviteit aanzienlijk is.
• Wijzigingsrichtlijn (EU) 2022/2556 brengt de bepalingen van de richtlijn en verschillende andere verwante richtlijnen in overeenstemming met de vereisten inzake risico op het gebied van informatie- en communicatietechnologie voor financiële entiteiten in de verordening betreffende digitale operationele weerbaarheid van de financiële sector (Verordening (EU) 2022/2554, zie de samenvatting).
• Met Wijzigingsrichtlijn (EU) 2023/2864 wordt er een artikel toegevoegd in Richtlijn 2009/138/EG dat de lidstaten vanaf 10 januari 2030 verplicht ervoor te zorgen dat verzekerings- of herverzekeringsondernemingen, wanneer zij informatie openbaar maken, deze informatie tegelijkertijd indienen bij de verzamelende instantie en de Europese Autoriteit voor effecten en markten daarvan op de hoogte brengen met als doel deze toegankelijk te maken op het Europees centraal toegangspunt, opgericht bij Verordening (EU) 2023/2859.

Gedelegeerde handelingen en uitvoeringshandelingen

• De richtlijn Solvabiliteit II geeft de Europese Commissie het recht om gedelegeerde handelingen en uitvoeringshandelingen vast te stellen. Deze hebben betrekking op zaken als technische normen en informatie voor de berekening van technische voorschriften en kernvermogen.
• Gedelegeerde Verordening (EU) 2015/35 (die bekend is als de gedelegeerde verordening Solvabiliteit II en bij herhaling is gewijzigd) bevat gedetailleerde eisen voor toepassing van het Solvabiliteit II-kader en dient als het Single Rulebook van prudentiële regels voor verzekeraars en herverzekeraars. De gedelegeerde verordening Solvabiliteit II heeft betrekking op:
  • waardering van activa en passiva, inclusief garantiemaatregelen op de lange termijn;
  • de wijze waarop het vereiste kapitaalniveau moet worden bepaald voor activaklassen waarin een verzekeraar mogelijk belegt;
  • in aanmerking komende eigen vermogensbestanddelen van verzekeraars om aan kapitaalvereisten te voldoen;
  • de wijze waarop verzekeraars moeten worden beheerd en bestuurd;
  • beoordeling van de gelijkwaardigheid van de solvabiliteitsregelingen van niet-EU-landen met EU-regels;
  • regels over het gebruik van interne modellen voor het berekenen van het solvabiliteitskapitaalvereiste;
  • specifieke regels met betrekking tot verzekeringsgroepen; en
  • vereenvoudigde methoden en uitzonderingen om Solvabiliteit II gemakkelijker te kunnen toepassen op kleinere en minder complexe verzekeraars.