(1)

Richtlijn 2011/98/EU van het Europees Parlement en de Raad (4) moet op verscheidene punten worden gewijzigd. Ter wille van de duidelijkheid dient tot herschikking van die richtlijn te worden overgegaan.

(2)

De Unie moet zorgen voor de billijke behandeling van onderdanen van derde landen die legaal op het grondgebied van de lidstaten verblijven en een krachtiger integratiebeleid moet erop gericht zijn die onderdanen van derde landen rechten te verlenen en verplichtingen op te leggen die vergelijkbaar zijn met die van de burgers van de Unie.

(3)

De invoering van één enkele aanvraagprocedure die leidt tot een gecombineerde titel, die zowel een verblijfs- als een arbeidsvergunning omvat, in het kader van één administratieve handeling, zal bijdragen tot de vereenvoudiging en harmonisering van de regels die thans in de lidstaten van toepassing zijn.

(4)

Om de eerste binnenkomst in hun grondgebied mogelijk te maken, moeten de lidstaten een gecombineerde vergunning kunnen verstrekken of, indien zij uitsluitend na binnenkomst gecombineerde vergunningen verstrekken, een visum. De lidstaten moeten tijdig dergelijke gecombineerde vergunningen of visa verstrekken.

(5)

Er moeten procedurevoorschriften worden vastgesteld in deze richtlijn voor het behandelen van de aanvraag van een gecombineerde vergunning. Deze procedure moet niet alleen doeltreffend zijn en naast de normale werklast van de overheidsinstanties van de lidstaten kunnen worden afgewikkeld, maar zij moet ook doorzichtig, billijk en niet-discriminatoir zijn, teneinde de betrokken personen binnen een redelijke termijn voldoende rechtszekerheid te bieden.

(6)

De Europese pijler van sociale rechten, afgekondigd op 17 november 2017 in Göteborg, stelt een reeks beginselen vast die moeten dienen als leidraad voor het waarborgen van gelijke kansen en toegang tot de arbeidsmarkt, billijke arbeidsvoorwaarden en sociale bescherming en inclusie. De herziening van Richtlijn 2011/98/EU maakt deel uit van de maatregelen van het vaardigheden- en talentenpakket dat werd voorgesteld als follow-up van de mededeling van de Commissie van 23 september 2020 over een nieuw migratie- en asielpact. Die herziening is tevens een van de elementen van de mededeling van de Commissie van 4 maart 2021 over het actieplan voor de Europese pijler van sociale rechten.

(7)

De bepalingen in deze richtlijn mogen geen afbreuk doen aan de bevoegdheid van de lidstaten om de voorschriften voor de verstrekking van een gecombineerde vergunning met het oog op werk te reguleren. Deze richtlijn dient het recht van de lidstaten overeenkomstig artikel 79, lid 5, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) onverlet te laten. Op die grondslag moeten de lidstaten een aanvraag voor een gecombineerde vergunning niet-ontvankelijk kunnen verklaren of kunnen afwijzen.

(8)

Deze richtlijn moet van toepassing zijn op arbeidsovereenkomsten en arbeidsrelaties tussen onderdanen van derde landen en werkgevers. Indien op grond van het nationale recht van een lidstaat onderdanen van derde landen kunnen worden toegelaten via op het grondgebied van die lidstaat gevestigde uitzendbureaus die een arbeidsrelatie met de werknemer hebben, mogen deze onderdanen van derde landen niet van het toepassingsgebied van deze richtlijn worden uitgesloten. Alle bepalingen van deze richtlijn betreffende werkgevers moeten evenzeer gelden voor die uitzendbureaus.

(9)

Ter beschikking gestelde werknemers mogen niet vallen onder deze richtlijn. Desondanks dienen onderdanen van derde landen die legaal in een lidstaat verblijven en daar legaal tewerkgesteld zijn, en in een andere lidstaat ter beschikking zijn gesteld, voor de duur van hun terbeschikkingstelling, dezelfde behandeling te blijven genieten als onderdanen van de lidstaat van herkomst inzake die arbeidsvoorwaarden die onverlet gelaten worden door de toepassing van Richtlijn 96/71/EG van het Europees Parlement en de Raad (5).

(10)

Onderdanen van derde landen die bescherming genieten overeenkomstig het nationale recht, internationale verplichtingen of de rechtspraktijk van een lidstaat, mogen niet onder deze richtlijn vallen, met uitzondering van hoofdstuk III, dat van toepassing moet zijn indien deze onderdanen van derde landen overeenkomstig het nationale recht mogen werken en werken of gewerkt hebben.

(11)

Onderdanen van derde landen die de status van langdurig ingezetene hebben verworven overeenkomstig Richtlijn 2003/109/EG van de Raad (6), mogen niet vallen onder deze richtlijn gezien hun in het algemeen meer bevoorrechte status en het specifieke type verblijfstitel, de “EU-verblijfsvergunning voor langdurig ingezetenen”, waarover zij beschikken.

(12)

Onderdanen van derde landen die tot het grondgebied van een lidstaat zijn toegelaten om seizoenwerk te verrichten en toelating tot het grondgebied van een lidstaat hebben aangevraagd of verkregen overeenkomstig Richtlijn 2014/36/EU van het Europees Parlement en de Raad (7), mogen niet onder de richtlijn vallen aangezien zij vallen onder het toepassingsgebied van Richtlijn 2014/36/EU, dat in een specifieke regeling voorziet.

(13)

De plicht van de lidstaten om te bepalen of de aanvraag door een onderdaan van een derde land dan wel door de werkgever van die onderdaan van een derde land moet worden ingediend, dient regelingen waarbij vereist is dat de beide partijen bij de procedure betrokken zijn, onverlet te laten. De lidstaten moeten aanvragen voor een gecombineerde vergunning in overweging nemen en onderzoeken hetzij wanneer de betrokken onderdaan van een derde land verblijft buiten het grondgebied van de lidstaat tot welke die onderdaan van een derde land wenst te worden toegelaten, hetzij wanneer die onderdaan van een derde land reeds op het grondgebied van die lidstaat verblijft als houder van een geldige verblijfstitel die door die lidstaat is verstrekt overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1030/2002 van de Raad (8). Het moet ook mogelijk zijn voor de lidstaten om aanvragen goed te keuren die worden ingediend door andere onderdanen van derde landen die legaal op hun grondgebied verblijven.

(14)

De bepalingen in deze richtlijn over de enkele aanvraagprocedure en de gecombineerde vergunning mogen niet van toepassing zijn op eenvormige visa of visa voor verblijf van langere duur. Mits aan de in het recht van de Unie of het nationale recht vastgelegde voorschriften is voldaan en indien een lidstaat gecombineerde vergunningen alleen op zijn grondgebied verstrekt, moet de betrokken lidstaat aan de onderdaan van een derde land het voor verkrijging van een gecombineerde vergunning benodigde visum afgeven.

(15)

De termijn voor het nemen van een besluit over de aanvraag moet de tijd omvatten die nodig is voor het uitvoeren van een arbeidsmarkttoets, indien een dergelijke toets wordt uitgevoerd in verband met een individuele aanvraag voor een gecombineerde vergunning. Een algemene arbeidsmarkttoets die geen verband houdt met een individuele aanvraag voor een gecombineerde vergunning valt dus niet onder de termijn voor het nemen van een besluit. De lidstaten moeten ernaar streven om voor het verkrijgen van een gecombineerde vergunning het vereiste visum tijdig te verstrekken.

(16)

Teneinde dubbel werk en langere procedures te voorkomen, dienen de lidstaten ernaar te streven slechts één keer van de aanvragers te verlangen dat zij de relevante documenten indienen en slechts één grondige controle uit te voeren van de door de aanvrager ingediende documenten voor de afgifte van zowel een gecombineerde vergunning als, indien toepasselijk, het vereiste visum voor het verkrijgen van de gecombineerde vergunning.

(17)

De aanwijzing van de bevoegde instantie overeenkomstig deze richtlijn dient de rol en de taken die met betrekking tot de behandeling van en het besluit over de aanvraag door andere instanties en, in voorkomend geval, door de sociale partners worden vervuld, onverlet te laten.

(18)

De termijn voor het nemen van een besluit over de aanvraag mag echter niet de tijd omvatten die nodig is voor de erkenning van de beroepskwalificaties. Deze richtlijn laat de nationale procedures betreffende de erkenning van diploma’s onverlet.

(19)

Eventuele gevolgen van het uitblijven van een besluit van de instanties binnen de in deze richtlijn gestelde termijn moeten worden bepaald door het nationale recht en moeten juridisch kunnen worden aangevochten.

(20)

Zoals aangegeven in de mededeling van de Commissie van 27 april 2022 over het aantrekken van vaardigheden en talent naar de EU, zijn “talentpartnerschappen” een van de belangrijkste instrumenten van het nieuwe migratie- en asielpact voor wat betreft de externe dimensie ervan. Deze partnerschappen zijn bedoeld om de samenwerking tussen de Unie, de lidstaten en partnerlanden te versterken, de internationale arbeidsmobiliteit te stimuleren en talent te ontwikkelen op een wederzijds profijtelijke en circulaire wijze. Het versnellen van de verwerking van aanvragen voor gecombineerde vergunningen binnen de in deze richtlijn gestelde grenzen zou ook kunnen bijdragen tot de doeltreffende uitvoering van “talentpartnerschappen” met belangrijke partnerlanden.

(21)

Teneinde de arbeidsmarkten in de Unie efficiënter en aantrekkelijker te maken, moeten de lidstaten aanvragen voor een gecombineerde vergunning die worden ingediend door of namens onderdanen van derde landen die reeds houder zijn van een gecombineerde vergunning in een andere lidstaat, binnen de in deze richtlijn gestelde grenzen sneller kunnen verwerken.

(22)

De gecombineerde vergunning moet opgesteld worden overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1030/2002, die de lidstaten de mogelijkheid geeft verdere informatie op te nemen, met name of de betrokken persoon al dan niet arbeid mag verrichten. Een lidstaat moet — onder andere met het oog op een betere beheersing van de migratie — niet alleen in de gecombineerde vergunning, maar tevens in alle verstrekte verblijfsvergunningen de informatie in verband met de vergunning tot het verrichten van arbeid vermelden, ongeacht het type vergunning of verblijfsvergunning op grond waarvan de onderdaan van het derde land tot het grondgebied van die lidstaat is toegelaten en toegang tot de arbeidsmarkt van die lidstaat is verleend. Onderdanen van derde landen moeten het recht hebben de informatie op papier of in elektronische vorm te verifiëren en zo nodig te laten corrigeren of wissen, overeenkomstig Verordening (EG) nr. 1030/2002.

(23)

De bepalingen van deze richtlijn betreffende verblijfsvergunningen voor andere doeleinden dan werk dienen uitsluitend betrekking te hebben op het model van dergelijke vergunningen en dienen de voorschriften van de Unie of van de lidstaten betreffende toelatingsprocedures en procedures voor de verstrekking van dergelijke vergunningen, onverlet te laten.

(24)

De bepalingen van deze richtlijn over de gecombineerde vergunning en over de voor andere doeleinden dan werk verstrekte verblijfsvergunning mogen de lidstaten niet beletten te werken met een aanvullend papieren document waarin ze nauwkeuriger informatie kunnen verstrekken over de arbeidsrelatie, waarvoor op het model voor verblijftitels onvoldoende ruimte is. Een dergelijk document kan nuttig zijn om te voorkomen dat onderdanen van derde landen worden uitgebuit en om illegale tewerkstelling te bestrijden, maar dient voor de lidstaten facultatief te zijn en mag niet gaan dienen als vervanging voor een werkvergunning, aangezien daardoor het idee van de gecombineerde vergunning zou worden uitgehold. Ook kan, om dergelijke informatie elektronisch op te slaan, gebruik worden gemaakt van de technische mogelijkheden uit hoofde van artikel 4 van Verordening (EG) nr. 1030/2002 en punt a), 20, van de bijlage daarbij. Bovendien zijn werkgevers verplicht in elk geval werknemers uit derde landen te informeren over de belangrijkste aspecten van de arbeidsrelatie en over elke wijziging daarvan, overeenkomstig Richtlijn (EU) 2019/1152 van het Europees Parlement en de Raad (9).

(25)

De voorwaarden en criteria op grond waarvan een aanvraag voor de verstrekking, de wijziging of de verlenging van een gecombineerde vergunning kan worden afgewezen, of op grond waarvan de gecombineerde vergunning kan worden ingetrokken, dienen objectief te zijn en dienen in het nationale recht te worden vastgesteld, met inbegrip van de verplichting het beginsel van de preferentie van de Unie te eerbiedigen zoals dit met name is vastgelegd in de toepasselijke bepalingen van de akten van toetreding van 2003 en van 2005. Besluiten tot afwijzing en tot intrekking moeten worden gemotiveerd. Een besluit tot afwijzing van een aanvraag tot verstrekking, wijziging of verlenging van een gecombineerde vergunning en een besluit tot intrekking van een gecombineerde vergunning moet worden gebaseerd op criteria waarin het Unierecht of het nationale recht voorziet en moet rekening houden met de specifieke omstandigheden van het geval, waar passend, en het evenredigheidsbeginsel eerbiedigen. In uitzonderlijke en naar behoren gemotiveerde omstandigheden die verband houden met de complexiteit van de aanvraag en in het belang van de aanvrager, moet het mogelijk zijn de termijn voor het nemen van een besluit op grond van deze richtlijn met een extra periode van 30 dagen te verlengen. Indien de houder van een gecombineerde vergunning verandert van werkgever, moet een verlenging met een extra periode van 15 dagen naar behoren worden gemotiveerd.

(26)

Om ervoor te zorgen dat onderdanen van derde landen en hun gezinnen daadwerkelijk toegang hebben tot hun rechten, moeten de lidstaten aan hen kosteloos toegankelijke informatie verstrekken over de bewijsstukken die nodig zijn om de gecombineerde vergunning aan te vragen, alsook over de voorwaarden voor toegang en verblijf en de rechten, plichten en procedurele waarborgen voor hun bescherming en die van hun gezinsleden. Die informatie moet informatie over de sociale partners omvatten, in het bijzonder werknemersorganisaties, teneinde hun kennis te vergroten met het oog op een betere bescherming op het werk.

(27)

Onderdanen van derde landen die in het bezit zijn van een geldig reisdocument en van een gecombineerde vergunning die is verstrekt door een lidstaat die het Schengenacquis volledig toepast, zou moeten worden toegestaan in het grondgebied van de lidstaten die het Schengenacquis volledig toepassen binnen te komen en zich daar vrij te verplaatsen gedurende een periode van ten hoogste drie maanden per periode van zes maanden, overeenkomstig Verordening (EU) 2016/399 van het Europees Parlement en de Raad (10) en artikel 21 van de Overeenkomst ter uitvoering van het tussen de regeringen van de lidstaten van de Benelux Economische Unie, de Bondsrepubliek Duitsland en de Franse Republiek op 14 juni 1985 te Schengen gesloten akkoord betreffende de geleidelijke afschaffing van de controles aan de gemeenschappelijke grenzen (11) (het Akkoord van Schengen).

(28)

Omdat horizontale wetgeving van de Unie ontbreekt, verschillen de rechten van de onderdanen van derde landen naargelang van de lidstaat waar zij werken en naargelang van hun nationaliteit. Met het oog op een verdere ontwikkeling van een samenhangend immigratiebeleid en om de verschillen in rechtspositie tussen burgers van de Unie en in een lidstaat legaal werkende onderdanen van derde landen te verkleinen en de bestaande voorschriften inzake immigratie aan te vullen, zou een pakket rechten moeten worden vastgelegd om, in het bijzonder, de gebieden te specificeren waarop een gelijke behandeling geldt van nationale onderdanen en dergelijke onderdanen van derde landen, die nog niet de status van langdurig ingezetene hebben. Dergelijke bepalingen zijn bedoeld om binnen de Unie een minimum aan gelijke voorwaarden te scheppen en te onderstrepen dat dergelijke onderdanen van derde landen, door hun werk en belastingafdrachten bijdragen aan de economie van de Unie; bovendien kunnen zij dienen als waarborg om oneerlijke concurrentie tussen onderdanen van een lidstaat en onderdanen van derde landen als gevolg van de mogelijke uitbuiting van de laatstgenoemden te verkleinen. De definitie van “werknemer uit een derde land” in deze richtlijn betekent: iedere onderdaan van een derde land die tot het grondgebied van een lidstaat is toegelaten, aldaar legaal verblijft en er, in het kader van een arbeidsrelatie, mag werken overeenkomstig de bepalingen van het nationale recht of de nationale praktijk. Dit houdt in dat een werknemer van een derde land een arbeidsovereenkomst of een arbeidsrelatie zoals gedefinieerd in het nationaal recht, collectieve overeenkomsten of de rechtspraktijk van een lidstaat, moet hebben, met inachtneming van de jurisprudentie van het Hof van Justitie van de Europese Unie.

(29)

Wanneer een houder van een gecombineerde vergunning verandert van werkgever, moet de nieuwe werkgever de bevoegde instanties op de hoogte brengen van de details van de dienstbetrekking overeenkomstig de in het nationale recht vastgelegde procedures. Een verandering in de arbeidsvoorwaarden, zoals het adres van de werkgever, de plaats waar het werk gewoonlijk wordt verricht, de werkuren en het loon, vormt op zich geen verandering van werkgever.

(30)

Alle onderdanen van derde landen die legaal in een lidstaat verblijven en werken, moeten ten minste een gemeenschappelijk pakket rechten gebaseerd op gelijke behandeling hebben met de onderdanen van de lidstaat waarin zij verblijven, ongeacht het oorspronkelijke doel van de toelating of de oorspronkelijke toelatingsgrond. Het recht op gelijke behandeling op de onder deze richtlijn vallende gebieden moet niet alleen worden verleend aan die onderdanen van derde landen die in een lidstaat zijn toegelaten om er te werken, maar ook aan diegenen die voor andere doeleinden zijn toegelaten en aan wie toegang tot de arbeidsmarkt van die lidstaat is verleend overeenkomstig andere bepalingen uit het recht van de Unie of het nationale recht, met inbegrip van de gezinsleden van een werknemer uit een derde land die tot de lidstaat zijn toegelaten overeenkomstig Richtlijn 2003/86/EG van de Raad (12) en van onderdanen van derde landen die tot het grondgebied van een lidstaat zijn toegelaten overeenkomstig Richtlijn (EU) 2016/801 van het Europees Parlement en de Raad (13).

(31)

Het recht op gelijke behandeling op bepaalde gebieden dient strikt gekoppeld te zijn aan het legale verblijf van de onderdaan van een derde land en aan de tot de arbeidsmarkt van een bepaalde lidstaat verleende toegang, die worden vastgelegd in de gecombineerde verblijfs- en werkvergunning, en in voor andere doeleinden verstrekte verblijfsvergunningen die de informatie inzake de vergunning tot het verrichten van arbeid bevatten.

(32)

Het recht van werknemers uit derde landen op gelijke behandeling met onderdanen van de lidstaat voor wat betreft arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden als bedoeld in deze richtlijn, draagt bij tot waardig werk en het voorkomen van uitbuiting van werknemers uit derde landen. Dat recht moet ten minste betrekking hebben op de arbeidsvoorwaarden, het loon met inbegrip van vergoedingen voor overwerk, inhoudingen en nabetalingen, vorderingen in geval van insolventie van de werkgever, de toepassing van het beginsel van gelijke beloning voor gelijk werk, ontslag, de gelijke behandeling van mannen en vrouwen, opleiding, gezondheid en veiligheid op het werk, arbeidstijden en een verlofregeling. Het recht op gelijke behandeling moet arbeidsvoorwaarden omvatten die in het Unierecht, het nationale recht, collectieve overeenkomsten en de rechtspraktijk van een lidstaat zijn vastgelegd, onder dezelfde voorwaarden als die welke gelden voor onderdanen van de betrokken lidstaat.

(33)

De lidstaten moeten beroepskwalificaties die door onderdanen van derde landen in een andere lidstaat zijn verworven, erkennen op dezelfde wijze als die van burgers van de Unie en moeten rekening houden met in een derde land verworven kwalificaties overeenkomstig Richtlijn 2005/36/EG van het Europees Parlement en de Raad (14). Het recht van werknemers uit een derde lande op gelijke behandeling voor wat betreft de erkenning van diploma’s, certificaten en andere beroepskwalificaties overeenkomstig de van toepassing zijnde nationale procedures mag geen afbreuk doen aan de bevoegdheid van de lidstaten om dergelijke werknemers uit derde landen toe te laten tot hun arbeidsmarkt.

(34)

Werknemers uit derde landen dienen op het gebied van sociale zekerheid op dezelfde manier te worden behandeld als nationale onderdanen. De takken van de sociale zekerheid worden gedefinieerd in Verordening (EG) nr. 883/2004 van het Europees Parlement en de Raad (15). De bepalingen inzake gelijke behandeling op het gebied van de sociale zekerheid die in deze richtlijn zijn opgenomen, moeten ook gelden voor werknemers die rechtstreeks vanuit een derde land tot een lidstaat zijn toegelaten. Niettemin mag deze richtlijn aan werknemers uit derde landen niet meer rechten toekennen dan die welke krachtens het bestaande recht van de Unie op het gebied van de sociale zekerheid reeds gelden voor onderdanen van derde landen die zich in een grensoverschrijdende situatie bevinden.

(35)

Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft in zijn arrest van 25 november 2020 in zaak C-302/19 (16) geoordeeld, dat een lidstaat de houder van een gecombineerde vergunning het recht op een socialezekerheidsuitkering niet kan weigeren of dit recht niet beperken op grond dat sommige of al de gezinsleden van die houder niet op zijn grondgebied, maar in een derde land verblijven, wanneer die lidstaat dit recht wel toekent aan zijn onderdanen ongeacht de verblijfplaats van hun gezinsleden.

(36)

De lidstaten dienen ten minste in te staan voor een gelijke behandeling van die onderdanen van derde landen die in loondienst zijn of die na een minimumperiode in loondienst als werkloos geregistreerd staan. Bij eventuele beperkingen uit hoofde van deze richtlijn op de gelijke behandeling op het gebied van de sociale zekerheid mag geen inbreuk gemaakt worden op de rechten die zijn toegekend krachtens Verordening (EU) nr. 1231/2010 van het Europees Parlement en de Raad (17).

(37)

Het recht van de Unie houdt geen beperking in van de bevoegdheid van de lidstaten om hun socialezekerheidsstelsels te organiseren. Elke lidstaat moet de voorwaarden vaststellen waaronder socialezekerheidsuitkeringen worden toegekend, alsook de hoogte van deze uitkeringen en de periode gedurende welke zij worden verstrekt. Bij de uitoefening van die bevoegdheid moeten de lidstaten evenwel het recht van de Unie naleven.

(38)

De gelijke behandeling van werknemers uit derde landen mag zich niet uitstrekken tot maatregelen op het gebied van beroepsopleidingen die gefinancierd worden in het kader van socialebijstandsregelingen.

(39)

De lidstaten moeten erop toezien dat zij discriminatie voorkomen van werknemers van derde landen met betrekking tot hun toegang tot goederen en diensten waarvoor overeenkomstig deze richtlijn en het nationale recht de gelijke behandeling van werknemers van derde landen met onderdanen van de lidstaat waar zij verblijven, is gewaarborgd. Bijzondere aandacht moet worden besteed aan het voorkomen van mogelijke discriminatie bij de toegang tot particuliere huurwoningen, teneinde ervoor te zorgen dat de huisvestingsvoorwaarden en huurcontracten voldoen aan nationale normen en nationale regels voor particuliere huurwoningen, ook wat normen en regels van de huurbedragen betreft. Het is met name van belang ervoor te zorgen dat de werknemers uit een derde land, net als werknemers uit de betrokken lidstaat, overeenkomstig het nationale recht vrij blijven in de keuze van hun huisvesting, en niet verplicht worden om te verblijven in door de werkgever beschikbaar gestelde huisvesting.

(40)

Om de gelijke behandeling van werknemers uit derde landen te versterken, moeten de lidstaten voorzien in doeltreffende, evenredige en afschrikkende sancties tegen werkgevers in geval van overtredingen van krachtens deze richtlijn vastgestelde nationale bepalingen, met name wat betreft arbeidsvoorwaarden, vrijheid van vereniging en aansluiting bij takken van de sociale zekerheid, zoals gedefinieerd in Verordening (EG) nr. 883/2004.

(41)

Om de goede naleving van de ingevolge deze richtlijn vastgestelde nationale bepalingen te verzekeren, dienen de lidstaten indien van toepassing in samenwerking met sociale partners in overeenstemming met het nationale recht, te voorzien in passende controlemechanismen en, in voorkomend geval, in passende, doeltreffende en adequate inspecties op hun respectievelijke grondgebied, in overeenstemming met het nationale recht of de nationale administratieve praktijk. Diensten die belast zijn met arbeidsinspectie of andere bevoegde instanties moeten, in voorkomend geval, toegang hebben tot de werkplek.

(42)

De lidstaten moeten er ook voor zorgen dat er doeltreffende mechanismen bestaan om werknemers uit derde landen in staat te stellen juridisch verhaal te halen en klachten in te dienen, hetzij rechtstreeks, hetzij via derden die, overeenkomstig de in het nationale recht, administratieve praktijk of geldende collectieve arbeidsovereenkomsten vastgestelde criteria, een rechtmatig belang hebben bij het waarborgen van de naleving van deze richtlijn, zoals vakbonden of andere verenigingen, hetzij via bevoegde instanties. Deze doeltreffende mechanismen worden noodzakelijk geacht om situaties te kunnen aanpakken waarin werknemers uit derde landen niet op de hoogte zijn van het bestaan van handhavingsmechanismen of terughoudend zijn om er in eigen naam gebruik van te maken, bijvoorbeeld uit vrees voor de mogelijke gevolgen. De lidstaten moeten erop toezien dat werknemers uit derde landen dezelfde toegang tot juridische procedures hebben als onderdanen van de lidstaat waarin zij verblijven, met inbegrip van gerechtelijke en bestuursrechtelijke procedures, klachten, bemiddeling en andere mechanismen waarin het nationale recht voorziet voor onderdanen van de lidstaat. Ook moeten de lidstaten de toegang tot rechtsbijstand garanderen onder dezelfde voorwaarden als die welke gelden voor nationale werknemers in die procedures, indien hun nationale recht daarin voorziet.

(43)

In het kader van de werknemersbescherming moeten op nationaal niveau reeds soortgelijke nationale maatregelen inzake monitoring, beoordeling, inspecties, sancties en de facilitering van klachten zijn vastgesteld en van kracht zijn.

(44)

De gecombineerde vergunning moet de houder ervan de mogelijkheid bieden om tijdens de geldigheidsduur van de gecombineerde vergunning van werkgever te veranderen. Naast de verificatie van het feit of de houder van de gecombineerde vergunning nog steeds voldoet aan de in het Unierecht of het nationale recht gestelde voorschriften, moeten de lidstaten bepaalde voorwaarden kunnen stellen aan een verandering van werkgever, waaronder een kennisgevingsprocedure en een arbeidsmarkttoets indien de betrokken lidstaat de arbeidsmarkttoets uitvoert bij aanvragen voor een gecombineerde vergunning. Om mogelijk misbruik van de bepalingen van deze richtlijn inzake verandering van werkgever te voorkomen, moeten de lidstaten ook een minimumperiode kunnen vaststellen gedurende welke de houder van een gecombineerde vergunning voor de eerste werkgever moet werken vooraleer van werkgever te veranderen. Ongeacht de duur van de arbeidsovereenkomst die is vastgelegd uit hoofde van het nationale recht, mag deze minimumperiode, in geen geval, langer zijn dan zes maanden. In uitzonderlijke en naar behoren gemotiveerde gevallen, bijvoorbeeld de uitbuiting van de houder van de gecombineerde vergunning of indien de werkgever zijn wettelijke verplichtingen ten aanzien van de houder van de gecombineerde vergunning niet nakomt, moeten de lidstaten toestaan dat vóór het verstrijken van die minimumperiode van werkgever wordt veranderd.

(45)

De gecombineerde vergunning mag niet worden ingetrokken gedurende een periode van ten minste drie maanden in geval van werkloosheid of zes maanden indien de onderdaan van een derde land al langer dan twee jaar houder is van de gecombineerde vergunning. Voor perioden van werkloosheid van meer dan drie maanden moeten de lidstaten de houder van de gecombineerde vergunning kunnen voorschrijven dat deze aantoont over voldoende middelen van bestaan te beschikken.

(46)

Teneinde de kennis van de procedure voor het verkrijgen van de gecombineerde vergunning en de rechten, plichten en procedurele waarborgen van werknemers uit derde landen en hun gezinsleden te vergroten, worden de lidstaten aangemoedigd om reclameactiviteiten en voorlichtingscampagnes over deze aangelegenheden te intensiveren, waar nodig met inbegrip van op derde landen gerichte activiteiten en campagnes.

(47)

Bij de toepassing van deze richtlijn mag geen inbreuk worden gemaakt op voor de betrokkene gunstigere bepalingen in het recht van de Unie en in de toepasselijke internationale instrumenten.

(48)

De lidstaten dienen de bepalingen van deze richtlijn toe te passen zonder onderscheid te maken naar geslacht, ras, huidskleur, etnische of sociale afkomst, genetische kenmerken, taal, godsdienst of overtuigingen, politieke of enige andere denkbeelden, het behoren tot een nationale minderheid, vermogen, geboorte, een handicap, leeftijd of seksuele geaardheid, in het bijzonder overeenkomstig Richtlijn 2000/43/EG van de Raad (18) en Richtlijn 2000/78/EG van de Raad (19).

(49)

Daar de doelstellingen van deze richtlijn, namelijk het bepalen van één enkele aanvraagprocedure voor de verstrekking van een gecombineerde vergunning voor onderdanen van derde landen om op het grondgebied van een lidstaat te werken alsmede een gemeenschappelijk pakket rechten van werknemers uit derde landen die legaal in een lidstaat verblijven, niet voldoende door de lidstaten kunnen worden verwezenlijkt maar eerder, vanwege de omvang en de gevolgen van het optreden, beter door de Unie kunnen worden verwezenlijkt, kan de Unie, overeenkomstig het in artikel 5 van het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU) neergelegde subsidiariteitsbeginsel, maatregelen nemen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel gaat deze richtlijn niet verder dan wat nodig is om die doelstellingen te verwezenlijken.

(50)

Deze richtlijn neemt de grondrechten in acht en is in overeenstemming met de beginselen van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, in overeenstemming met artikel 6, lid 1, VEU.

(51)

Overeenkomstig de artikelen 1 en 2 van Protocol nr. 21 betreffende de positie van het Verenigd Koninkrijk en Ierland ten aanzien van de ruimte van vrijheid, veiligheid en recht, gehecht aan het VEU en het VWEU, en onverminderd artikel 4 van genoemd Protocol, neemt Ierland niet deel aan de vaststelling van deze richtlijn, die derhalve niet bindend is voor, noch van toepassing is in Ierland.

(52)

Overeenkomstig de artikelen 1 en 2 van Protocol nr. 22 betreffende de positie van Denemarken, gehecht aan het VEU en het VWEU, neemt Denemarken niet deel aan de vaststelling van deze richtlijn, die derhalve niet bindend is voor, noch van toepassing is in Denemarken.

(53)

De verplichting tot omzetting van deze richtlijn in intern recht dient te worden beperkt tot de bepalingen die ten opzichte van de vorige richtlijn materieel zijn gewijzigd. De verplichting tot omzetting van de ongewijzigde bepalingen vloeit voort uit de vorige richtlijn.

(54)

Deze richtlijn dient de verplichtingen van de lidstaten met betrekking tot de in bijlage I genoemde termijn voor omzetting in intern recht van de aldaar genoemde richtlijn onverlet te laten,