1.

Helga Löber zainwestowała w certyfikaty w postaci obligacji na okaziciela emitowanych przez Barclays Bank Plc. W celu nabycia rzeczonych certyfikatów dokonano przelewu odpowiedniej kwoty z jej bieżącego (osobistego) rachunku bankowego prowadzonego w Wiedniu (Austria) na dwa rachunki papierów wartościowych prowadzone w Grazu i Salzburgu. Następnie z tych rachunków papierów wartościowych dokonano zapłaty ceny kupna wspomnianych certyfikatów.

2.

W późniejszym okresie certyfikaty straciły na wartości. Helga Löber uznała, że podjęła decyzję o inwestycji w oparciu o zawierający nieprawidłowe informacje (w znaczeniu informacji mylących) prospekt emisyjny sporządzony w związku z emisją rzeczonych certyfikatów. W rezultacie pozwała ona Barclays Bank o zapłatę odszkodowania w wysokości 34459,06 EUR wraz z odsetkami i kosztami. Jej zdaniem kwota ta odpowiada szkodzie poniesionej przez nią w wyniku wprowadzenia w błąd przez sporządzony przez Barclays Bank prospekt emisyjny, który zawierał informacje nieprawidłowe.

3.

Helga Löber wniosła pozew do sądu w Wiedniu, miejscu jej zamieszkania. W tym miejscu prowadzony był również jej bieżący rachunek bankowy, z którego dokonała ona pierwszego przelewu na poczet inwestycji w certyfikaty. Sądy pierwszej i drugiej instancji orzekły jednak, że nie są one właściwe do rozpoznania sprawy. Sprawa jest obecnie rozpatrywana przez Oberster Gerichtshof (sąd najwyższy, Austria). Sąd ten pyta w istocie, który rachunek bankowy ma ewentualnie znaczenie dla ustalenia sądu właściwego do rozpoznania spornego żądania.

4.

Z uwagi na to, że postępowanie główne wszczęto w dniu 16 listopada 2012 r., w niniejszej sprawie zastosowanie ratione temporis ( 2 ) znajduje rozporządzenie (WE) nr 44/2001 ( 3 ).

5.

Motywy 11 i 12 rozporządzenia nr 44/2001 stanowią:

6.

Artykuł 2 pkt 1 rozporządzenia nr 44/2001 stanowi: „Z zastrzeżeniem przepisów niniejszego rozporządzenia osoby mające miejsce zamieszkania [lub siedzibę] na terytorium państwa członkowskiego mogą być pozywane, niezależnie od ich obywatelstwa, przed sądy tego państwa członkowskiego”.

7.

Artykuł 3 pkt 1 rozporządzenia nr 44/2001 ma następujące brzmienie: „Osoby mające miejsce zamieszkania [lub siedzibę] na terytorium państwa członkowskiego mogą być pozywane przed sądy innego państwa członkowskiego tylko zgodnie z przepisami sekcji 2–7 […] rozdziału II”.

8.

Zgodnie z art. 5 pkt 3, który stanowi część sekcji 2 rozdziału II: „Osoba, która ma miejsce zamieszkania [lub siedzibę] na terytorium państwa członkowskiego, może być pozwana w innym państwie członkowskim: […] jeżeli przedmiotem postępowania jest czyn niedozwolony lub czyn podobny do czynu niedozwolonego albo roszczenia wynikające z takiego czynu – przed sąd miejsca, gdzie nastąpiło lub może nastąpić zdarzenie wywołujące szkodę […]”.

9.

Barclays Bank (zwany dalej „stroną pozwaną”) ma siedzibę w Londynie (Zjednoczone Królestwo) oraz oddział we Frankfurcie nad Menem (Niemcy). Strona pozwana wyemitowała „certyfikaty X1 Global EUR Index” (zwane dalej „certyfikatami”) w formie obligacji na okaziciela, które subskrybowali inwestorzy instytucjonalni. Następnie inwestorzy ci odsprzedali certyfikaty na rynkach wtórnych konsumentom mającym siedzibę między innymi w Austrii.

10.

Wartość certyfikatów, a zarazem kwota zwrotu, obliczana jest na bazie indeksu składającego się z portfela kilku funduszy celowych. Portfel funduszy stworzyła spółka X1 Fund Allocation GmbH, mająca siedzibę w Niemczech. Zajmowała się ona również jego zarządzaniem.

11.

Emisję certyfikatów przeprowadzono na podstawie (niemieckiego) „podstawowego prospektu emisyjnego” sporządzonego w dniu 22 września 2005 r. oraz zgodnie z warunkami ogólnymi datowanymi na dzień 20 grudnia 2005 r. Podstawowy prospekt emisyjny notyfikowano właściwemu organowi krajowemu, Österreichische Kontrollbank AG (bankowi kontrolnemu).

12.

Publiczna oferta subskrypcji była otwarta w okresie od 20 grudnia 2005 r. do 24 lutego 2006 r. Emisja certyfikatów nastąpiła w dniu 31 marca 2006 r. Transakcyjną izbą rozliczeniową obsługującą to nabycie była spółka akcyjna z siedzibą we Frankfurcie nad Menem.

13.

W celu nabycia papierów wartościowych objętych tą ofertą inwestycyjną H. Löber, mająca miejsce zamieszkania w Wiedniu (zwana dalej „powódką”), najpierw przelała odpowiednią kwotę ze swojego bieżącego (osobistego) rachunku bankowego prowadzonego w Wiedniu na dwa rachunki papierów wartościowych prowadzone w dwóch różnych austriackich bankach z siedzibą, odpowiednio, w Salzburgu i Grazu (zwane dalej „rachunkami rozliczeniowymi”). Za pośrednictwem tych rachunków rozliczeniowych zainwestowała ona następnie 28648,43 EUR w kupno certyfikatów (w dwóch transzach: w dniu 8 listopada 2006 r. i 4 sierpnia 2007 r.).

14.

Sąd odsyłający stwierdził, że na skutek działań menedżera inwestycyjnego i doradcy ds. funduszy spółki X1 Fund Allocation (zwanego dalej „menedżerem X1 Fund Allocation”) zainwestowane środki zostały utracone.

15.

Powódka wytoczyła powództwo o odszkodowanie przeciwko stronie pozwanej, domagając się zapłaty 34459,06 EUR wraz z odsetkami i kosztami z tytułu rekompensaty za przeniesienie swoich udziałów w certyfikatach. W pierwszej kolejności powódka oparła swoje żądanie zapłaty na odpowiedzialności umownej, a w drugiej – na odpowiedzialności za informacje zawarte w prospekcie emisyjnym. W odniesieniu do tej drugiej podstawy powódka stwierdziła, że strona pozwana nie wskazała istotnych ryzyk ani informacji dotyczących struktury inwestycji, jak również funduszy zarządzanych przez menedżera X1 Fund Allocation. Powódka stwierdziła ponadto, że informacje zawarte w prospekcie emisyjnym były wysoce mylące.

16.

W odniesieniu do jurysdykcji w zakresie roszczenia z tytułu odpowiedzialności za informacje zawarte w prospekcie emisyjnym powódka powołała się na art. 5 pkt 3 rozporządzenia nr 44/2001.

17.

Strona pozwana zakwestionowała właściwość sądów austriackich i wniosła o oddalenie powództwa.

18.

Postanowieniem z dnia 18 lipca 2016 r. Handelsgericht Wien (sąd gospodarczy, Wiedeń), orzekający w pierwszej instancji, odmówił uznania swojej jurysdykcji krajowej. Sąd ten orzekł, że w odniesieniu do roszczeń wywodzonych z umowy powódka nie może oprzeć właściwości sądu, przed którym wytoczono przywództwo, ani na art. 15 pkt 1, ani na art. 5 pkt 1 lit. a) rozporządzenia nr 44/2001. Roszczenia wywodzone z odpowiedzialności deliktowej, w tym roszczenia z tytułu odpowiedzialności za informacje zawarte w prospekcie emisyjnym, spełniały natomiast w opinii Handelsgericht Wien (sądu gospodarczego, Wiedeń) wymogi art. 5 pkt 3 rozporządzenia nr 44/2001. Powódka nie twierdziła jednak, że szkoda urzeczywistniła się bezpośrednio na jej rachunku bankowym w Wiedniu, a raczej że nabyła ona certyfikaty za pośrednictwem rachunków rozliczeniowych. Handelsgericht Wien (sąd gospodarczy, Wiedeń) uznał zatem, że strata została poniesiona w Grazu i Salzburgu.

19.

Orzekający w przedmiocie środka odwoławczego Oberlandesgericht Wien (sąd okręgowy, Wiedeń) potwierdził powyższe rozstrzygnięcie postanowieniem z dnia 6 grudnia 2016 r. W odniesieniu do roszczeń wywodzonych z umowy sąd uznał, że miejscem wykonania zobowiązania w rozumieniu art. 5 pkt 1 lit. a) rozporządzenia nr 44/2001 był Frankfurt nad Menem. Tym samym sądy austriackie nie posiadały jurysdykcji krajowej na tej podstawie. W odniesieniu do roszczenia z tytułu odpowiedzialności za informacje zawarte w prospekcie emisyjnym powódka nie mogła zdaniem Oberlandesgericht Wien (sądu okręgowego, Wiedeń) powołać się na art. 5 pkt 3 rozporządzenia nr 44/2001, gdyż roszczenie deliktowe było ściśle związane z roszczeniem wywodzonym z umowy.

20.

Do Oberster Gerichtshof (sądu najwyższego, Austria), będącego sądem odsyłającym, wniesiono środek odwoławczy ograniczony do kwestii prawnych. Sąd ten postanowił jednak zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującym pytaniem prejudycjalnym:

„Czy na podstawie art. 5 pkt 3 [rozporządzenia nr 44/2001] sądem właściwym w odniesieniu do pozaumownych roszczeń z tytułu odpowiedzialności za prospekt emisyjny, gdy

21.

Wnosząca środek odwoławczy, druga strona postępowania, rząd grecki i Komisja Europejska przedłożyły Trybunałowi uwagi na piśmie.

22.

Struktura niniejszej opinii jest następująca. Najpierw przedstawię kilka uwag wstępnych dotyczących charakteru spornego roszczenia (A). Następnie omówię odpowiednie orzecznictwo, w którym do celów ustalenia jurysdykcji w związku z roszczeniami deliktowymi odniesiono się do miejsca położenia aktywów lub miejsca prowadzenia rachunku bankowego powoda (B). Na koniec zaproponuję kryteria umożliwiające ustalenie jurysdykcji w niniejszej sprawie, mając na uwadze szczególny rodzaj podnoszonego przez stronę czynu niedozwolonego (C).

23.

Sąd odsyłający zauważa, że należy przyjąć, iż podnoszona odpowiedzialność strony pozwanej za informacje zawarte w prospekcie emisyjnym nie wchodzi w zakres kwestii związanych z „umową lub roszczeniami wynikającymi z umowy”. Uważa on, że z uwagi na fakt, iż sporne roszczenie jest wywodzone z popełnienia czynu niedozwolonego, zastosowanie ma art. 5 pkt 3 rozporządzenia nr 44/2001.

24.

Komisja zgadza się z tą oceną.

25.

Należy przypomnieć, że dokonanie takiej klasyfikacji w oparciu o szczególne okoliczności sprawy należy do sądu odsyłającego. Wynika to również z wyroku Kolassa ( 4 ), w którym Trybunał uznał różne podstawy jurysdykcji w odniesieniu do roszczenia z tytułu odpowiedzialności za informacje zawarte w prospekcie emisyjnym w okolicznościach faktycznych podobnych do niniejszej sprawy.

26.

Po pierwsze, Trybunał stwierdził, że H. Kolassa jako powód nie może wytoczyć powództwa w miejscu swojego zamieszkania, powołując się na art. 16 pkt 1 rozporządzenia nr 44/2001. Powodem takiego rozstrzygnięcia był fakt, że roszczenia H. Kolassy nie można było uznać za podniesione w kontekście umowy zawartej przez konsumenta w rozumieniu art. 15 pkt 1 tego rozporządzenia. Nie było umowy między nim a pozwanym bankiem – emitentem prospektu emisyjnego ( 5 ).

27.

Po drugie, Trybunał wykluczył możliwość zastosowania podstawy jurysdykcji w sprawach, w których przedmiotem postępowania jest umowa lub roszczenia wynikające z umowy, gdyż okazało się, że pozwany nie zaciągnął dobrowolnie zobowiązania wobec tego powoda ( 6 ).

28.

Po trzecie, Trybunał stwierdził, że sporne roszczenie z tytułu odpowiedzialności emitenta certyfikatu za informacje zawarte w prospekcie emisyjnym uważa się za wynikające z czynu niedozwolonego, „o ile odpowiedzialność ta nie [była] objęta zakresem umowy lub roszczenia wynikającego z umowy” ( 7 ).

29.

Z postanowienia odsyłającego wnioskuję, że sąd odsyłający dokonał już takiej weryfikacji i stwierdził – w oparciu o okoliczności faktyczne rozpatrywanej sprawy – że roszczenie podniesione przez powódkę nie ma podstawy w umowie i powstało na skutek popełnienia czynu niedozwolonego. Ustalenie to przyjmuję zatem za punkt wyjścia dla dalszych rozważań.

30.

Dokonując wykładni art. 5 pkt 3 konwencji brukselskiej ( 8 ), który odpowiada art. 5 pkt 3 rozporządzenia nr 44/2001, Trybunał zauważył, że pojęcie „miejsca, gdzie nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę” należy rozumieć jako obejmujące zarówno miejsce, w którym szkoda się urzeczywistniła (skutek), jak i miejsce, w którym nastąpiło zdarzenie powodujące powstanie szkody (przyczyna) ( 9 ).

31.

Trybunał rozwinął te pojęcia w późniejszym orzecznictwie na tle różnych stanów faktycznych.

32.

W sprawie Dumez France i Tacoba ( 10 ) dwie francuskie spółki wniosły o odszkodowanie z tytułu szkód poniesionych w ich przekonaniu wskutek niewypłacalności ich spółek zależnych mających siedzibę w Niemczech. Niewypłacalność spowodowało cofnięcie pożyczek na finansowanie projektu deweloperskiego, co doprowadziło do przerwania owego projektu. Spółki twierdziły, że miejscem zaistnienia szkody dla poszkodowanych – będącej następstwem szkody poniesionej przez pierwotnego poszkodowanego – było miejsce, w którym zdarzenie to niekorzystnie wpłynęło na ich interesy, to jest miejsce ich siedziby.

33.

Trybunał nie zgodził się z tym stanowiskiem. Stwierdził, że pojęcie „miejsca urzeczywistnienia się szkody” można rozumieć „jedynie jako wskazanie miejsca, w którym zdarzenie powodujące powstanie szkody, pociągające za sobą odpowiedzialność za popełnienie czynu niedozwolonego lub czynu podobnego do czynu niedozwolonego, bezpośrednio spowodowało szkodliwe skutki w odniesieniu do osoby, która była bezpośrednim poszkodowanym takiego zdarzenia” ( 11 ). Bezpośrednią szkodę wyrządzono zatem niemieckim spółkom zależnym strony powodowej w Niemczech. Za „miejsce urzeczywistnienia się szkody” nie można było natomiast uznać miejsca, w którym szkoda ta miała wpływ na aktywa pośrednich poszkodowanych. Trybunał uznał więc, że sądom francuskim nie można przyznać jurysdykcji z tytułu czynu niedozwolonego, gdyż szkoda, na jaką powoływały się spółki, miała charakter wyłącznie pośredni, podczas gdy bezpośrednie konsekwencje odczuły ich spółki zależne w Niemczech ( 12 ).

34.

Jak potwierdził Trybunał w wyroku Marinari ( 13 ), wpływ na aktywa (szkoda) musi mieć charakter pierwotny (lub bezpośredni), w przeciwieństwie do odczuwalnych później negatywnych (lub pośrednich) konsekwencji ( 14 ). A. Marinari, mający miejsce zamieszkania we Włoszech, pozwał bank z siedzibą w Zjednoczonym Królestwie z tytułu podnoszonej przez niego szkody. Bank odmówił mu zwrotu weksli własnych, które złożył. Bank miał wątpliwości co do pochodzenia tych weksli i zawiadomił policję, która aresztowała A. Marinariego. Po zwolnieniu z aresztu A. Marinari wniósł pozew do sądu swojego miejsca zamieszkania.

35.

Trybunał nie zgodził się z tym, by jurysdykcję przyznać sądom włoskim, stwierdzając, iż wyrażenie „miejsce, gdzie nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę” nie może być interpretowane w tak szeroki sposób, że „oznaczałoby ono każde miejsce, w którym mogą być odczuwalne negatywne konsekwencje zdarzenia, które spowodowało szkodę rzeczywiście powstałą w innym miejscu” oraz że „nie obejmuje miejsca, w którym według twierdzenia poszkodowanego poniósł on szkodę o charakterze czysto ekonomicznym [finansową] wynikającą z pierwotnej szkody, która wystąpiła i została poniesiona przez niego w innym państwie [członkowskim]” ( 15 ).

36.

Takie stanowisko potwierdzono ponownie w wyroku Kronhofer ( 16 ). W tym przypadku powoda, mającego miejsce zamieszkania w Austrii, (telefonicznie) przekonali do zawarcia umowy opcyjnej zakupu akcji (transakcje Call-Options) pozwani, mający miejsce zamieszkania w Niemczech. R. Kronhofer przelał wymaganą kwotę na rachunek inwestycyjny w Niemczech, który następnie wykorzystano do dokonania przedmiotowej inwestycji. Po utracie części zainwestowanej kwoty wniósł on pozew przeciwko pozwanym w Austrii.

37.

Trybunał odmówił przyznania jurysdykcji sądom austriackim. Stwierdził on ponadto, że zarówno miejsce urzeczywistnienia się szkody, jak i miejsce zdarzenia powodującego powstanie szkody, znajdują się na terytorium Niemiec. Trybunał stwierdził, że określenie „miejsca, gdzie nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę” nie oznacza miejsca zamieszkania powoda lub miejsca „ośrodka jego interesów majątkowych” tylko dlatego, że w tym miejscu poniósł on szkodę finansową w wyniku utraty składników jego majątku, która to utrata nastąpiła i została poniesiona w innym umawiającym się państwie ( 17 ). Uznanie jurysdykcji sądów austriackich w tej sprawie oznaczałoby, że wskazanie właściwego sądu „[…] zależałoby od niepewnych okoliczności, takich jak »ośrodek interesów majątkowych« poszkodowanego, i w konsekwencji pozostawałoby w sprzeczności z postulatem wzmocnienia ochrony prawnej osób zamieszkałych we Wspólnocie, pozwalającym powodowi w prosty sposób określić sąd, przed który może on wytoczyć powództwo, i jednocześnie pozwanemu ustalić sąd, przed który może on zostać pozwany, stanowiącym jeden z celów konwencji […]” ( 18 ). W większości przypadków oznaczałoby to również przyznanie jurysdykcji sądom miejsca zamieszkania powoda ( 19 ).

38.

W wyroku CDC Hydrogen Peroxide Trybunał, dokonując wykładni pojęcia „miejsca urzeczywistnienia się szkody” w kontekście prawa konkurencji, stwierdził, że szkoda w postaci dodatkowych kosztów poniesionych przez poszkodowanego z powodu sztucznie zawyżonych przez kartel cen występuje na ogół w siedzibie poszkodowanego ( 20 ). Jak już wskazałem w innej sprawie, wniosek ten nie jest spójny z wymienionymi powyżej sprawami, w których Trybunał odmówił przyznania jurysdykcji na mocy art. 5 pkt 3 konwencji i rozporządzenia nr 44/2001 sądom w miejscu zamieszkania powoda ( 21 ). W istocie Trybunał wielokrotnie orzekał, że zmieniłoby to ogólną zasadę przypisującą jurysdykcję sądom miejsca zamieszkania pozwanego, a art. 5 pkt 3 nie daje podstaw do takiej zmiany. Wynika to z faktu, że zasada jurysdykcji szczególnej, o której mowa w art. 5 pkt 3, nie ma na celu ochrony słabszej strony, lecz prawidłowe zarządzenia wymiarem sprawiedliwości ( 22 ). Opiera się ona zatem na istnieniu ścisłego związku między sporem a sądami miejsca, gdzie wystąpiła lub mogła wystąpić szkoda ( 23 ).

39.

W sprawie Kolassa ( 24 ) Trybunał przyznał jurysdykcję sądom miejsca prowadzenia rachunku bankowego, na którym inwestor poniósł szkodę finansową. Tak jak w rozpatrywanej sprawie, H. Kolassa zainwestował w certyfikaty wyemitowane przez stronę pozwaną w tamtej sprawie (będącą również stroną pozwaną w niniejszej sprawie). Kiedy certyfikaty utraciły swą wartość, H. Kolassa wytoczył powództwo przeciwko stronie pozwanej w Wiedniu, miejscu swojego zamieszkania. Trybunał zbadał zatem, czy miejsce zamieszkania powoda można uznać – na mocy art. 5 pkt 3 rozporządzenia nr 44/2001 – za „miejsce urzeczywistnienia się szkody”.

40.

Trybunał orzekł, że taka interpretacja jest możliwa. Wyjaśnił on, że sądy mogą na tej podstawie stwierdzić swoją właściwość, „w szczególności jeżeli szkoda ta wystąpi bezpośrednio na rachunku bankowym tego powoda prowadzonym w banku mającym siedzibę w okręgu jurysdykcyjnym tych sądów” ( 25 ). Trybunał doprecyzował również, że „emitent certyfikatu [innymi słowy, pozwany], który nie wypełnia swoich obowiązków prawnych dotyczących prospektu emisyjnego, musi liczyć się z tym, że jeżeli zdecyduje się na notyfikację prospektu emisyjnego dotyczącego tego certyfikatu w innych państwach członkowskich, podmioty niedostatecznie poinformowane, mające miejsce zamieszkania lub siedzibę w tych państwach członkowskich, zainwestują w ten certyfikat i poniosą szkodę” ( 26 ). Trybunał podkreślił zatem znaczenie notyfikacji prospektu emisyjnego danemu państwu członkowskiemu, która w konsekwencji może skłonić zainteresowanych inwestorów do podjęcia decyzji o inwestycji ( 27 ).

41.

Wyrok Kolassa wywołał mieszane reakcje w środowisku akademickim. Przedmiotem krytyki były: rozdrobnienie forów, które są mniej przewidywalne dla emitentów, oraz powstałe w konsekwencji wyższe koszty postępowania sądowego; związek opisany w pkt 55 orzeczenia pomiędzy siedzibą inwestora a miejscem urzeczywistnienia się szkody; oraz nawiązanie w pkt 56 do miejsca notyfikacji prospektu emisyjnego, niewystępujące w innych punktach uzasadnienia Trybunału w tej sprawie ( 28 ).

42.

Kilka miesięcy po wydaniu orzeczenia w sprawie Kolassa Trybunał wydał wyrok Universal Music International Holding ( 29 ). Spółka Universal Music, mająca siedzibę w Niderlandach, znajdowała się w trakcie transakcji nabycia udziałów w czeskiej spółce. Z powodu błędu popełnionego przez jednego z czeskich prawników sporządzających dokumenty transakcyjne cena udziałów była wyższa niż planowano. Spór pomiędzy spółką Universal Music a sprzedającym został rozstrzygnięty przez komisję arbitrażową w Republice Czeskiej. Kwotę wynikającą z ugody uregulowano z niderlandzkiego rachunku bankowego Universal Music. Następnie spółka pozwała odpowiedzialnych za ten czyn prawników w Niderlandach.

43.

Trybunał orzekł, że „w braku innych łączników […] za miejsce, gdzie nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę, nie można uznać miejsca w państwie członkowskim, w którym szkoda zaistniała, gdy szkoda ta obejmuje wyłącznie stratę finansową, która urzeczywistnia się bezpośrednio na rachunku bankowym powoda i która jest bezpośrednim następstwem czynu niedozwolonego popełnionego w innym państwie członkowskim” ( 30 ). Trybunał zauważył, że w sprawie Kolassa uznał on, iż „miejsce, gdzie nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę” może być miejscem prowadzenia rachunku bankowego powoda, wyjaśnił jednak, że „stwierdzenie to wpisuje się w szczególny kontekst sprawy, w której zapadł wspomniany wyrok, a kontekst ten charakteryzował się istnieniem okoliczności współprzyczyniających się do przyznania jurysdykcji wspomnianym sądom” ( 31 ). Jak wspomniano powyżej ( 32 ), w wyroku Kolassa Trybunał podkreślił kwestię dokonania notyfikacji w danym państwie członkowskim, która skłoniła inwestorów na rynku wtórnym do dokonania inwestycji.

44.

Poprzez odróżnienie wyroku Kolassa w taki sposób Trybunał stwierdził, że – podobnie jak w wyroku Kronhofer – strata finansowa, która zaistniała bezpośrednio na rachunku bankowym powoda, nie może zostać uznana za istotny łącznik. Trybunał wyjaśnił, że takie kryterium nie jest wiarygodne, zważywszy, że w rozpatrywanej sprawie spółka występująca z roszczeniem miała do wyboru kilka rachunków bankowych, z których mogła dokonać stosownej płatności ( 33 ).

45.

Należy przyznać, że – podobnie jak w przedłożonych przez Komisję uwagach na piśmie – łączna lektura w szczególności wyroków Kronhofer, Kolassa i Universal Music International Holding pozostawia pewne wątpliwości co do zasady jurysdykcji mającej zastosowanie do roszczenia z tytułu odpowiedzialności za informacje zawarte w prospekcie emisyjnym oraz co do znaczenia szkody finansowej ostatecznie urzeczywistniającej się na rachunku bankowym. W nawiązaniu do tej kwestii chciałbym sformułować kilka wskazówek w dalszej części tej sekcji, w szczególności w odniesieniu do dokładnego charakteru podnoszonego czynu niedozwolonego. Dopiero po wyjaśnieniu tej kwestii zdarzenia brane pod uwagę jako ewentualne przyczyny szkody oraz konsekwencje takiego zdarzenia staną się jaśniejsze.

46.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem rozporządzenie nr 44/2001 powinno być przedmiotem wykładni autonomicznej przy odwołaniu się do wprowadzanego przez nie systemu oraz do jego celów ( 34 ), a w szczególności należy zapewnić wysoką przewidywalność reguł ustalania jurysdykcji ( 35 ). Reguły te opierają się na zasadzie ogólnej określonej w art. 2, zgodnie z którą osoby mające miejsce zamieszkania na terytorium państwa członkowskiego mogą być pozywane przed sądy tego państwa członkowskiego. Odstępstwa od tej zasady, takie jak to, o którym mowa w art. 5 pkt 3, będące przedmiotem niniejszej sprawy, podlegają wykładni ścisłej ( 36 ).

47.

Artykuł 5 pkt 3 opiera się na istnieniu szczególnie ścisłego związku między sporem a sądami miejsca, gdzie nastąpiło lub może nastąpić zdarzenie wywołujące szkodę, co uzasadnia przyznanie tym sądom jurysdykcji ze względów związanych z prawidłowym sprawowaniem wymiaru sprawiedliwości i sprawną organizacją postępowania. Zazwyczaj sądy te są najlepiej usytuowane, by wydać rozstrzygnięcie w sprawie, w szczególności ze względu na bliskość w stosunku do przedmiotu sporu i łatwość przeprowadzenia postępowania dowodowego ( 37 ).

48.

Mając na uwadze powyższe rozważania, aby dokonać wykładni pojęcia „miejsca, gdzie nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę” w niniejszej sprawie, należy w pierwszej kolejności określić dokładny charakter podnoszonego czynu niedozwolonego (1). Określenie to ma zasadnicze znaczenie dla ustalenia, w drugiej i trzeciej kolejności, miejsca wystąpienia zdarzenia powodującego powstanie szkody (2), jak również miejsca urzeczywistnienia się szkody (3).

49.

Istotą zdarzeń jest to, że są ze sobą powiązane łańcuchowo bądź łączą je ze sobą wzajemne powiązania. Klasyczny problem odpowiedzialności z tytułu popełnienia czynu niedozwolonego, zarówno w wymiarze merytorycznym (przy rozstrzyganiu zasadności roszczenia o odszkodowanie), jak i proceduralnym (przy rozstrzyganiu o jurysdykcji krajowej), polega na wyodrębnieniu jednego zdarzenia, które jest zarówno konieczne, jak i rozstrzygające w kontekście powstałej szkody ( 38 ).

50.

W niniejszym przypadku jednak zadanie wyodrębnienia – na osi czasu lub z łańcucha zdarzeń – zdarzenia, które można by uznać za istotne dla ustalenia jurysdykcji krajowej, przeprowadził już sąd krajowy. Sąd odsyłający bada jurysdykcję krajową w odniesieniu do jednego konkretnego zdarzenia, a mianowicie decyzji inwestycyjnej podjętej przez inwestora na podstawie prospektu emisyjnego rzekomo zawierającego nieprawidłowe informacje (w znaczeniu informacji mylących). Innymi słowy, to właśnie czyn niedozwolony polegający na wprowadzeniu w błąd prawdopodobnie skłonił powódkę do dokonania inwestycji, której skutkiem była strata finansowa zarejestrowana na jej rachunku bankowym.

51.

Ogólnie rzecz ujmując, wprowadzenie w błąd można rozumieć jako podanie nieprawidłowych lub mylących informacji na jakiś temat, w szczególności faktów. W kontekście inwestycji finansowych oznacza to nakłanianie osoby na podstawie nieprawdziwych lub mylących informacji do dokonania inwestycji, której osoba ta nie dokonałaby, gdyby dysponowała dokładnymi informacjami.

52.

Należy przypomnieć, że niniejsza sprawa w żaden sposób nie przesądza o prawdopodobieństwie uwzględnienia powództwa. Dotyczy ona wyłącznie oceny jurysdykcji. W związku z tym zawierający informacje nieprawidłowe prospekt emisyjny, zaistnienie szkody i obecność związku przyczynowego między tymi dwoma czynnikami, jak również odpowiedzialność strony pozwanej z tytułu notyfikacji spornego prospektu emisyjnego w Austrii ( 39 ) stanowią elementy podlegające ocenie sądów krajowych.

53.

Ustalenie konkretnego zdarzenia, którego dokonał już sąd krajowy, ma kluczowe znaczenie, gdyż wyraźnie wyznacza jeden punkt w łańcuchu zdarzeń i jedno zdarzenie (potencjalnie) wywołujące szkodę, które do celów ustalenia jurysdykcji może następnie wskazać na inne miejsce niż miejsce wcześniejszych lub późniejszych zdarzeń mających miejsce w ramach tej samej sprawy. W szczególności należy podkreślić, że czyn niedozwolony podnoszony przez powódkę w ramach niniejszej sprawy nie dotyczy zarzucanego niewłaściwego zarządzania środkami finansowymi przez menedżera X1 Fund Allocation, o którym mowa w postanowieniu odsyłającym ( 40 ).

54.

Zwróciwszy uwagę na dokładny charakter zdarzenia mającego znaczenie dla ustalenia jurysdykcji międzynarodowej, które to zdarzenie zostało zidentyfikowane przez sąd odsyłający, przejdę teraz do obu elementów zawartych w pojęciu „miejsca, gdzie nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę” ( 41 ): „miejsca wystąpienia zdarzenia powodującego powstanie szkody” i „miejsca urzeczywistnienia się szkody” w szczególnym kontekście zarzucanego w niniejszej sprawie wprowadzenia w błąd.

55.

Tytułem wstępu należy przypomnieć, że przedmiotowe roszczenie dotyczy produktu przeznaczonego na rynki kapitałowe. Możliwość oferowania takiego produktu przez jakikolwiek podmiot działający na rynku kapitałowym na danym terytorium jest uzależniona od obowiązujących przepisów unijnych i krajowych ( 42 ). W praktyce oznacza to, że zgodne z prawem wprowadzanie danego produktu rynku kapitałowego do obrotu na terytorium państwa członkowskiego jest zasadniczo dozwolone dopiero po zatwierdzeniu odpowiedniego prospektu emisyjnego przez właściwy organ krajowy lub po dokonaniu notyfikacji tego prospektu właściwemu organowi. W przedmiotowej sprawie sąd odsyłający potwierdził, że podstawowy prospekt emisyjny notyfikowano Österreichische Kontrollbank (austriackiemu bankowi kontrolnemu).

56.

W tym kontekście pojawiają się pytania: kiedy (lub na jakich warunkach) na mocy właściwego prawa można było skłonić takiego inwestora, jakim była powódka, do polegania na rzekomo błędnych informacjach przekazanych przez stronę pozwaną? Jakie było decydujące zdarzenie, które spowodowało (podnoszoną) szkodę polegającą na nakłonieniu inwestorów do dokonania problematycznej inwestycji?

57.

W niniejszym kontekście można sobie wyobrazić trzy możliwości.

58.

Po pierwsze można uznać, że dany moment ma miejsce, gdy przedmiotowe informacje są podawane do wiadomości publicznej, a tym samym mogą potencjalnie powszechnie wprowadzać (dowolnych) inwestorów w błąd. W niniejszej sprawie mogłoby to oznaczać chwilę, w której strona pozwana po raz pierwszy upubliczniła prospekt emisyjny – prawdopodobnie na dowolnym rynku i w dowolnym państwie członkowskim – w tym prospekt emisyjny opublikowany dla inwestorów na rynkach pierwotnych.

59.

Po drugie, istotny może być moment, od którego prospekt emisyjny może, na mocy prawa, zacząć wpływać na zachowania inwestycyjne danej grupy inwestorów. Biorąc pod uwagę krajową segmentację spornej regulacji dotyczącej rynku kapitałowego, w niniejszym przypadku dana grupa składa się z inwestorów działających na rynku wtórnym w Austrii.

60.

Po trzecie, takim momentem może być moment, w którym przedmiotowy prospekt emisyjny skłonił danego inwestora, takiego jak powódka, do podjęcia decyzji inwestycyjnej.

61.

Nie sądzę, aby rozsądne było przyjęcie pierwszego rozwiązania (pierwsze podanie informacji do wiadomości publicznej), po prostu dlatego, że moment ten jest zbyt odległy od jakiejkolwiek decyzji, którą dany inwestor działający na konkretnym rynku wtórnym mógłby podjąć w sposób uzasadniony. W rzeczywistości takie „pierwsze” podanie do wiadomości publicznej prawdopodobnie nie ma bezpośredniego wpływu na decyzję inwestora indywidualnego lub grupy inwestorów. Tacy inwestorzy indywidualni działający na rynku wtórnym zazwyczaj otrzymują inny zestaw informacji, w tym przypadku prawdopodobnie również w innym języku. Z punktu widzenia prawa tacy inwestorzy nie mogą inwestować, dopóki na danym rynku krajowym nie zostanie przewidziana odpowiednia możliwość prawna. Ponadto w praktyce opieranie się na pierwszej publikacji podanej do wiadomości publicznej oznaczałoby zasadniczo, że właściwa jurysdykcja zawsze będzie przysługiwać sądom w miejscu siedziby emitenta, niezależnie od ewentualnych barier prawnych, na jakie napotyka osoba poszkodowana w wyniku podnoszonego czynu niedozwolonego, gdy rzeczywiście chce dokonać inwestycji w oparciu o „pierwszą” publikację prospektu emisyjnego.

62.

Jeśli chodzi o trzecią możliwość przedstawioną powyżej, nie sądzę również, aby stanowiła ona rozsądne rozwiązanie. Takie rozwiązanie powodowałoby uzależnienie zasad ustalania jurysdykcji od wysoce przypadkowych i niepewnych okoliczności indywidualnego przypadku, których ustalenie jest praktycznie niemożliwe. W praktyce oznacza to, że sąd musiałby polegać wyłącznie na deklaracji złożonej przez powoda na temat czasu i miejsca, w którym podjął on indywidualną decyzję o dokonaniu inwestycji. Podam taki przykład: inwestor indywidualny bardzo dokładnie czyta w banku w Wiedniu ulotkę na temat nowych możliwości inwestycyjnych, następnie zabiera tę ulotkę do przeczytania na pokład samolotu, lecąc do Dubrownika, gdzie rozważa podjęcie decyzji o inwestycji w oparciu o informacje zawarte w tej ulotce, i wreszcie decyduje się na dokonanie takiej inwestycji, jedząc śniadanie na tarasie hotelu we Florencji, po tym, jak równocześnie był zachęcany do zrealizowania takiej inwestycji przez zaprzyjaźnioną osobę dzwoniącą z Pragi.

63.

W związku z tym wydaje mi się, że jedyną rozsądną metodą pozwalającą na obiektywne ustalenie miejsca zdarzenia powodującego powstanie szkody polegającej na wprowadzeniu inwestora w błąd jest przedstawiony powyżej drugi scenariusz, a mianowicie chodzi o moment, od którego prospekt emisyjny może – zgodnie z obowiązującymi przepisami unijnymi i krajowymi – zacząć wpływać na zachowania inwestycyjne danej grupy inwestorów na danym rynku właściwym. Właściwa jurysdykcja byłaby wówczas określana na szczeblu krajowym, a nie lokalnym. Dzieje się tak dlatego, że publikacja prospektu emisyjnego w odniesieniu do terytorium danego kraju ma równoczesne konsekwencje na terytorium całego kraju. Logiczne jest zatem, że właściwość miejscowa na terytorium tego państwa jest wówczas kwestią wyboru strony powodowej.

64.

Z mojego punktu widzenia kluczowym elementem jest to, że aby prospekt emisyjny mógł w ogóle wprowadzić w błąd powódkę, konieczna była jego notyfikacja w Austrii. W przeciwnym razie inwestorzy indywidualni nie mogliby go subskrybować zgodnie z prawem ( 43 ).

65.

Jednocześnie, i z zastrzeżeniem weryfikacji tej okoliczności przez sąd odsyłający, z chwilą, gdy możliwe stało się zaoferowanie certyfikatów na austriackim rynku wtórnym, możliwość ta stała się natychmiast dostępna na całym terytorium Austrii. W związku z tym, mimo że art. 5 pkt 3 rozporządzenia nr 44/2001 przewiduje właściwość miejscową, a nie tylko krajową, uważam, że charakter omawianego czynu niedozwolonego polegającego na wprowadzaniu w błąd nie pozwala na ustalenie miejsca położenia w obrębie terytorium kraju, ponieważ po tym, jak sprawca czynu niedozwolonego uzyska możliwość wywarcia wpływu na terytorium danego kraju, wpływ ten automatycznie rozciąga się na całe terytorium kraju, niezależnie od rzeczywistych środków wykorzystywanych do publikacji konkretnego prospektu emisyjnego ( 44 ).

66.

Dzieje się tak po prostu dlatego, że charakter spornego czynu niedozwolonego znacznie różni się od charakteru spornego czynu niedozwolonego na przykład w sprawie Bier ( 45 ). Sprawa ta dotyczyła zanieczyszczenia wody spowodowanego przez spółkę zajmującą się odpadami przemysłowymi we Francji. Zarzucono jej wyrządzanie szkody szkółce ogrodniczej w Niderlandach. W rzeczywistości istotą zanieczyszczenia środowiska jest to, że przekracza ono granice bez konieczności uzyskania na to jakiegokolwiek zezwolenia. Z drugiej strony wydaje się niemożliwe, aby emitent certyfikatów obligacji na okaziciela wprowadzał w błąd i w ten sposób doprowadził do inwestycji w okresie poprzedzającym możliwość oferowania rzeczonych certyfikatów – na mocy właściwego prawa– na konkretnym rynku krajowym.

67.

W świetle powyższych rozważań nasuwa mi się taki wstępny wniosek: w przypadku roszczenia wywodzonego z czynu niedozwolonego polegającego na wprowadzeniu w błąd poprzez opublikowanie mającego zawierać nieprawidłowe informacje prospektu emisyjnego dotyczącego certyfikatów obligacji na okaziciela, które można nabyć na konkretnym krajowym rynku wtórnym i które mogą spowodować straty inwestycyjne, „zdarzenie powodujące powstanie szkody” ma miejsce na terytorium danego państwa członkowskiego i obejmuje całe terytorium tego państwa, w którym można było skutecznie subskrybować rzeczone certyfikaty (w niniejszym przypadku jest to Austria).

68.

Szkoda, na którą powołuje się powódka w niniejszej sprawie, ma postać uszczerbku pieniężnego. Powstaje pytanie, czy strata odnotowana bezpośrednio na rachunku bankowym powódki stanowi istotny łącznik sprawiający, że miejsce prowadzenia rachunku bankowego powódki staje się „miejscem urzeczywistnienia się szkody”. W przypadku odpowiedzi twierdzącej sąd odsyłający zwraca się z pytaniem, który z rachunków biorących udział w transakcji jest w istocie tym właściwym rachunkiem.

69.

Na wstępie warto przypomnieć, że pojęcie „szkody” zawarte w wyrażeniu „miejsca urzeczywistnienia się szkody” odnosi się do szkody wyrządzonej w sensie bezpośrednich negatywnych konsekwencji dla prawnie chronionych interesów konkretnego powoda. Z tego względu w przytoczonym powyżej orzecznictwie ( 46 ) Trybunał nadal powołuje się na „pierwotną szkodę” w rozumieniu „szkody pierwotnej”, z wyłączeniem miejsc wystąpienia (późniejszej) „pośredniej straty finansowej”, która wynika ze szkody pierwotnej.

70.

To, przed jaką konkretnie szkodą potencjalny powód jest chroniony i kiedy tego rodzaju szkoda może wystąpić, zależy od konkretnego rodzaju czynu niedozwolonego, na jaki powołuje się poszkodowany. W przypadku czynu niedozwolonego polegającego na wprowadzaniu w błąd poprzez sporządzenie prospektu emisyjnego mającego zawierać nieprawidłowe informacje szkoda bezpośrednia, przed którą dana osoba jest chroniona, polega na niepodjęciu decyzji o inwestycji w oparciu o mylące informacje, której to decyzji dana osoba by nie podjęła, gdyby dysponowała prawidłowymi informacjami.

71.

Wyrażenie w pieniądzu konsekwencji takiej szkody jako straty finansowej jest logicznym następstwem takiego zdarzenia wywołującego szkodę. Bez względu na to, jak ważna będzie ona z ekonomicznego punktu widzenia, dla celów ustalenia jurysdykcji sądu taka strata finansowa stanowi jedynie wyrażenie w pieniądzu szkód, które już zaistniały i doprowadziły do podjęcia niekorzystnej decyzji o inwestycji. Innymi słowy, uważam, że strata obliczona na podstawie aktywów lub środków finansowych dostępnych na rachunku bankowym powoda nie stanowi konkretnego rodzaju szkody, przed którą chronią normy prawne dotyczące odpowiedzialności za czyn niedozwolony polegający na wprowadzeniu w błąd.

72.

Jaka jest zatem bezpośrednia szkoda, rozumiana jako bezpośrednie negatywne konsekwencje dla danego powoda? Wydaje mi się, że w sytuacjach takich jak te opisane w niniejszym postępowaniu bezpośrednia szkoda ujawnia się w chwili (i w miejscu), gdy na podstawie przekazanych w prospekcie emisyjnym mylących informacji inwestor zaciąga prawnie wiążące i wykonalne zobowiązanie do zainwestowania w dany instrument finansowy.

73.

Taka interpretacja jest zgodna z utrwalonym orzecznictwem opisanym powyżej ( 47 ), w którym Trybunał uznał, że szkoda finansowa ujawniająca się w postaci wpływu na rachunek bankowy lub aktywa stanowi w łańcuchu zdarzeń „zbyt odległe ogniwo”, aby można ją było uznać za istotny łącznik decydujący o „miejscu urzeczywistnienia się szkody”.

74.

Ostatnio taki sam wniosek przyjęto w wyroku Universal Music International Holding, kiedy Trybunał zauważył, że odnośna szkoda urzeczywistniła się w Republice Czeskiej, gdyż tak ustalono w wyniku ugody zawartej przed komisją arbitrażową w Republice Czeskiej. W chwili tej określono faktyczną cenę sprzedaży i odpowiadające jej zobowiązanie do zapłaty, stanowiące „nieodwracalne obciążenie” majątku spółki. Nie miało zatem znaczenia, że w celu wykonania ugody dokonano przelewu z rachunku bankowego prowadzonego w Niderlandach ( 48 ). Dodam jeszcze, że fakt dokonania płatności przez Universal Music z konta niderlandzkiego nie był być może zaskakujący, szczególnie mając na uwadze, że była to spółka niderlandzka; również dobrze jednak mogła ona skorzystać z rachunku bankowego należącego do spółki zależnej mającej siedzibę w innym państwie członkowskim. Ponadto zasada przewidziana w art. 5 pkt 3 rozporządzenia określa co do zasady właściwość miejscową, a nie tylko jurysdykcję międzynarodową. W związku z tym dokładna lokalizacja miejsca prowadzenia rachunku bankowego Universal Music na terytorium Niderlandów nie była właściwie znana stronie pozwanej i była dla tej strony trudna do przewidzenia; nie ma ona również żadnego ścisłego związku z przedmiotowym sporem.

75.

Nieistotność następującej w dalszej kolejności straty finansowej jako łącznika stwierdzono również w wyroku Kolassa, w którym Trybunał stwierdził, iż „sam fakt, że powód ponosi konsekwencje finansowe, nie uzasadnia przyznania jurysdykcji sądom jego miejsca zamieszkania, jeżeli – tak jak to miało miejsce w sprawie, w której zapadł wyrok Kronhofer […] – zarówno zdarzenie przyczynowe, jak i zmaterializowanie się szkody są zlokalizowane [następują] na terytorium innego państwa członkowskiego” ( 49 ).

76.

Prawdą jest, że Trybunał uznał, iż miejsce prowadzenia rachunku bankowego jest istotne dla celów przyznania jurysdykcji, jednak ustalenie to zweryfikował sam Trybunał, stwierdzając, że strona pozwana istotnie przekazała w Austrii informacje, które w opinii strony powodowej miałyby być nieprawidłowe. Dopiero po tym inwestorowi takiemu jak H. Kolassa udało się zaciągnąć prawnie wiążące zobowiązanie do zainwestowania określonej kwoty pieniędzy, co prawdopodobnie nastąpiło w miejscu prowadzenia jego rachunku bankowego.

77.

To prawo krajowe i ustalenia dokonywane przez sąd krajowy determinują, kiedy i gdzie takie zobowiązanie staje się wiążące i wykonalne, i to w zależności od charakteru danej transakcji. W większości przypadków prawdopodobnie będzie to moment, w którym inwestor podpisał umowę sprzedaży przedmiotowych certyfikatów. W takiej sytuacji wynikające z tego zmniejszenie dostępnych środków na rachunku bankowym będzie stanowiło „zwykły” niekorzystny skutek wynikający z zaistniałej wcześniej szkody.

78.

Moim zdaniem miejsce, w którym faktycznie zaciąga się takie prawnie wiążące zobowiązanie inwestycyjne, będzie miejscem urzeczywistnienia się szkody. Dokładne określenie takiego miejsca podlega prawu krajowemu i następuje w świetle dostępnych dowodów. Prawdopodobnie będą to lokale oddziału banku, w którym podpisano odpowiednią umowę inwestycyjną, co może odpowiadać – podobnie jak w wyroku Kolassa – miejscu prowadzania rachunku bankowego.

79.

Moim zdaniem takie rozwiązanie jest zgodne z celem, jakim jest prawidłowe administrowanie wymiarem sprawiedliwości i sprawna organizacja postępowania ( 50 ), ponieważ sąd, w którego obszarze właściwości leży miejsce zaciągnięcia przez powoda zobowiązania inwestycyjnego, jest najprawdopodobniej najlepiej usytuowany, by przeprowadzić dowody, przesłuchać świadków, dokonać oceny okoliczności popełnienia czynu niedozwolonego polegającego na wprowadzeniu w błąd oraz oszacować poniesioną w związku z tym szkodę. Ponadto taka interpretacja jest również zgodna z celem przewidywalności zasad ustalania jurysdykcji, a mianowicie – jak zauważył Trybunał w wyroku Kolassa ( 51 ) – strona pozwana, notyfikując prospekt emisyjny danemu państwu członkowskiemu, musi przewidzieć, że inwestorzy rynku wtórnego, mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym państwie członkowskim, mogą zainwestować w ten certyfikat i ponieść w związku z tym szkodę.

80.

W świetle przeprowadzonej analizy nie ma zatem potrzeby rozważenia, na potrzeby ustalenia jurysdykcji, konkretnych rachunków bankowych wskazanych przez sąd odsyłający i wykorzystywanych przez powódkę do dokonania inwestycji. Uważam, że miejsce prowadzenia rachunku bankowego nie może być samo w sobie decydujące dla ustalenia jurysdykcji na mocy art. 5 pkt 3 rozporządzenia nr 44/2001. Analogicznie do wyroku Trybunału Universal Music International Holding (oraz Kronhofer), rachunek bankowy, rozpatrywany indywidualnie, nie stanowi wiarygodnego łącznika ( 52 ). Rachunek bankowy stanowi neutralne narzędzie i można go otworzyć w dowolnym miejscu, a w dobie elektronicznych usług bankowych można nim zarządzać z każdego miejsca. Pytanie postawione w niniejszej sprawie, jak również wielość rachunków bankowych wykorzystywanych w ramach inwestycji dokonanych przez powódkę jedynie podkreślają fakt, że uznanie rachunku bankowego za łącznik uzależniałoby jurysdykcję na podstawie art. 5 pkt 3 rozporządzenia nr 44/2001 od metod dokonywania transakcji w każdym przypadku i – w ostatecznym rozrachunku – od elementów, które nie są przewidywalne.

81.

Mój drugi wstępny wniosek jest zatem taki, że wyrażenie „miejsce urzeczywistnienia się szkody” należy interpretować w nawiązaniu do miejsca, w którym inwestor działający na rynku wtórnym, taki jak powódka w postępowaniu głównym, zaciągnął prawnie wiążące i wykonalne zobowiązanie do zainwestowania w certyfikaty w oparciu o informacje zawarte w prospekcie emisyjnym, które w opinii strony powodowej miałyby być nieprawidłowe.

82.

W świetle powyższych rozważań proponuję, aby Trybunał odpowiedział na pytania przedłożone przez Oberster Gerichtshof (sąd najwyższy, Austria) w następujący sposób:

W przypadku roszczenia wywodzonego z czynu niedozwolonego polegającego na wprowadzeniu w błąd poprzez opublikowanie mającego, zgodnie z twierdzeniem poszkodowanego, zawierać nieprawidłowe informacje prospektu emisyjnego dotyczącego certyfikatów obligacji na okaziciela, które można nabyć na konkretnym krajowym rynku wtórnym i które mogą spowodować straty inwestycyjne, pojęcie „miejsca, gdzie nastąpiło lub może nastąpić zdarzenie wywołujące szkodę” – zawarte w art. 5 pkt 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych – należy interpretować jako miejsce położone na terytorium państwa członkowskiego i obejmujące całe terytorium państwa, w którym można było skutecznie subskrybować rzeczone certyfikaty, a także miejsce, w którym działający na rynku wtórnym inwestor, taki jak poszkodowany, zaciągnął prawnie wiążące i wykonalne zobowiązanie do dokonania inwestycji w oparciu o informacje zawarte w prospekcie emisyjnym.