1

Spółka FLS Plast A/S (zwana dalej spółką „FLS Plast”) wnosi w swoim odwołaniu o uchylenie wyroku Sądu Unii Europejskiej FLS Plast/Komisja (T‑64/06, EU:T:2012:102) (zwanego dalej „zaskarżonym wyrokiem”), którym Sąd oddalił częściowo jej skargę mającą na celu przede wszystkim stwierdzenie nieważności decyzji Komisji C(2005) 4634 wersja ostateczna z dnia 30 listopada 2005 r. dotyczącej postępowania przewidzianego w art. [81 WE] (sprawa COMP/F/38.354 – Worki przemysłowe) (zwanej dalej „sporną decyzją”) lub, tytułem żądania ewentualnego, obniżenie grzywny nałożonej na nią w tej decyzji.

2

FLS Plast, dawniej Nyborg Plast International A/S, jest adresatem spornej decyzji jako dawna spółka dominująca spółki Trioplast Wittenheim SA (dawniej Silvallac SA, zwanej dalej spółką „Trioplast Wittenheim”), będącej producentem worków przemysłowych, taśm i powłok z plastiku w Wittenheim (Francja). FLS Plast jest spółką zależną grupy kontrolowanej przez spółkę FLSmidth & Co. A/S (zwaną dalej „FLSmidth”).

3

W grudniu 1990 r. spółka FLS Plast nabyła 60% akcji spółki Trioplast Wittenheim. Pozostałe 40% tych akcji spółka FLS Plast nabyła w grudniu 1991 r. Stroną sprzedającą była francuska spółka Cellulose du Pin, będąca członkiem grupy kontrolowanej przez Compagnie de Saint‑Gobain SA (zwaną dalej „Saint‑Gobain”).

4

Z kolei w 1999 r. spółka FLS Plast sprzedała spółkę Trioplast Wittenheim spółce Trioplanex France SA, będącej francuską spółką zależną spółki Trioplast Industrier AB (zwanej dalej spółką „Trioplast Industrier”) – spółki dominującej grupy Trioplast. Przekazanie zostało dokonane w dniu 1 stycznia 1999 r.

5

W listopadzie 2001 r. spółka British Polythene Industries poinformowała Komisję Europejską o istnieniu kartelu w sektorze worków przemysłowych z plastiku.

6

Po przeprowadzeniu w 2002 r. kontroli w pomieszczeniach między innymi spółki Trioplast Wittenheim, w latach 2002 i 2003 Komisja skierowała do objętych kontrolą spółek, w tym do spółki Trioplast Wittenheim, żądania przedstawienia informacji. W piśmie z dnia 19 grudnia 2002 r., uzupełnionym pismem z dnia 16 stycznia 2003 r., spółka Trioplast Wittenheim wyraziła wolę współpracy z Komisją na podstawie komunikatu Komisji dotyczącego nienakładania lub zmniejszania grzywien w przypadku karteli (Dz.U. 1996, C 207, s. 4, zwanego dalej „komunikatem w sprawie współpracy”).

7

W dniu 30 listopada 2005 r. Komisja wydała sporną decyzję, której art. 1 ust. 1 lit. h) stanowi, że spółki FLSmidth i FLS Plast dopuściły się naruszenia art. 81 WE poprzez udział – od dnia 31 grudnia 1990 r. do dnia 19 stycznia 1999 r. – w serii porozumień i uzgodnionych praktyk w sektorze plastikowych worków przemysłowych w Belgii, Niemczech, Hiszpanii, we Francji, w Luksemburgu i Niderlandach, polegających na ustalaniu cen oraz ustanawianiu wspólnych modeli kalkulacji cen, podziale rynków, przyznawaniu kontyngentów sprzedaży, przydzielaniu klientów oraz ustawianiu transakcji i zamówień, uzgodnionym składaniu ofert w niektórych przetargach oraz wymianie indywidualnych informacji.

8

W art. 2 akapit pierwszy lit. f) spornej decyzji Komisja nałożyła na spółkę Trioplast Wittenheim grzywnę w wysokości 17,85 mln EUR, uwzględniwszy obniżkę w wysokości 30% przyznaną na podstawie komunikatu w sprawie współpracy. Spółki FLSmidth i FLS Plast zostały obciążone odpowiedzialnością solidarną za zapłatę tej kwoty do wysokości 15,30 mln EUR, zaś spółka Trioplast Industrier została obciążona odpowiedzialnością do wysokości 7,73 mln EUR.

9

Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 24 lutego 2006 r. spółka FLS Plast wniosła skargę na sporną decyzję. W skardze tej zażądała w pierwszej kolejności stwierdzenia nieważności art. 1 ust. 1 lit. h) i art. 2 akapit pierwszy lit. f) tej decyzji w zakresie, w jakim dotyczy ona tej spółki, lub, tytułem żądania ewentualnego, zmiany tego ostatniego przepisu spornej decyzji, a także obniżenia kwoty grzywny, która została na nią nałożona i za zapłatę której obciążono ją odpowiedzialnością solidarną.

10

Na poparcie skargi o stwierdzenie nieważności spółka FLS Plast podniosła pięć zarzutów. Zarzut pierwszy dotyczył naruszenia prawa, jakiego miała dopuścić się Komisja przy ustalaniu grzywny. Zarzut drugi, wyrażony w czterech częściach, dotyczył oceny odpowiedzialności spółki FLS Plast jako spółki dominującej Trioplast Wittenheim. W zarzucie trzecim, składającym się z trzech części, spółka FLS Plast zakwestionowała wysokość grzywny nałożonej na spółkę Trioplast Wittenheim. Zarzut czwarty dotyczył braku zastosowania w przypadku spółki FLS Plast wynoszącego 10% pułapu obrotu. Zarzut piąty, obejmujący pięć części, miał na celu zakwestionowanie kwoty grzywny, która została nałożona na skarżącą i za zapłatę której została ona obciążona odpowiedzialnością solidarną.

11

W zaskarżonym wyroku Sąd uwzględnił częściowo zarzut drugi spółki FLS Plast z uwagi na to, że Komisja nie wykazała w wymagany prawem sposób, jakoby spółka ta sprawowała rzeczywistą kontrolę nad spółką Trioplast Wittenheim w 1991 r. Wobec tego Sąd stwierdził nieważność spornej decyzji w zakresie, w jakim odnosi się ona do możliwości przypisania spółce FLS Plast naruszenia w okresie od 31 grudnia 1990 r. do 31 grudnia 1991 r. W konsekwencji Sąd obniżył do 14,45 mln EUR kwotę grzywny, za zapłatę której spółka FLS Plast została obciążona odpowiedzialnością solidarną w myśl art. 2 lit. f) spornej decyzji. W pozostałym zakresie Sąd skargę oddalił.

12

FLS Plast wnosi do Trybunału o:

13

Komisja wnosi do Trybunału o:

14

W uzasadnieniu swych żądań spółka FLS Plast podnosi pięć zarzutów, przy czym zarzuty od trzeciego do piątego zostały podniesione na poparcie żądań ewentualnych.

15

FLS Plast zwraca się do Trybunału, aby ten po uchyleniu zaskarżonego wyroku sam wydał orzeczenie w przedmiocie zarzutów podniesionych przeciwko spornej decyzji.

16

Spółka FLS Plast utrzymuje, że Sąd naruszył prawo, akceptując kryterium prawne zastosowane przez Komisję i uznając, iż spółka ta nie obaliła domniemania, którego źródłem jest okoliczność, że posiadała ona 100% kapitału swej spółki zależnej Trioplast Wittenheim, wedle którego to domniemania spółka FLS Plast wywierała decydujący wpływ na tę spółkę zależną.

17

Kryterium to opiera się bowiem na ścisłym domniemaniu, w myśl którego spółka dominująca ponosi odpowiedzialność za zachowanie swej spółki zależnej, wobec czego stoi ono w sprzeczności z domniemaniem niewinności wyrażonym w art. 6 ust. 2 europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności podpisanej w Rzymie w dniu 4 listopada 1950 r. (zwanej dalej „EKPC”) oraz w art. 48 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „kartą praw podstawowych”).

18

Według spółki FLS Plast zastosowanie tego domniemania w sposób, w jaki uczyniła to Komisja, czyni je niewzruszalnym, gdyż skutkuje zobowiązaniem spółki dominującej do przedstawienia negatywnego dowodu na to, że nie udzielała ona swej spółce zależnej żadnych instrukcji. Posiłkowo FLS Plast podnosi, że ani Sąd, ani Komisja nie wyciągnęli prawidłowego wniosku prawnego, jaki nasuwał się w świetle przedstawionych przez tę spółkę argumentów i dowodów, które świadczyły o tym, że spółka Trioplast Wittenheim działała na rynku w sposób niezależny.

19

Komisja podnosi, że zarzut ten jest niedopuszczalny. Instytucja ta twierdzi, że skoro nie został on podniesiony przed Sądem, to jest on zarzutem nowym, a więc niedopuszczalnym. Poza tym ma on charakter czysto abstrakcyjny, a spółka FLS Plast nie wskazała punktów zaskarżonego wyroku, w których Sąd miałby popełnić zarzucany mu błąd.

20

Posiłkowo Komisja podnosi, że domniemanie oparte na okoliczności kontrolowania całego kapitału zakładowego spółki nie jest sprzeczne z prawami podstawowymi i że, w każdym razie, mogła ona oprzeć się na innych wskazówkach w celu wykazania, że spółka FLS Plast wywierała decydujący wpływ na spółkę Trioplast Wittenheim.

21

W replice spółka FLS Plast zaprzecza twierdzeniu, że zarzut ten jest niedopuszczalny, podnosząc, iż zakwestionowanie ważności rzeczonego domniemania należy uznać za rozwinięcie zarzutu negującego istnienie decydującego wpływu, jaki miała ona wywierać na swą spółkę zależną, który to zarzut został podniesiony przed Sądem.

22

W duplice Komisja podnosi, że w każdym razie w postępowaniu pierwszej instancji nie powołano się na art. 6 ust. 2 EKPC.

23

Co się tyczy podniesionego przez Komisję zarzutu niedopuszczalności, należy przypomnieć, że spółka FLS Plast nie podniosła przed Sądem argumentu, że wypracowana w orzecznictwie Trybunału zasada, w myśl której domniemywa się, iż spółka dominująca, która bezpośrednio lub pośrednio kontroluje całość kapitału zakładowego spółki zależnej, rzeczywiście wywiera decydujący wpływ na tę drugą spółkę, narusza art. 48 karty praw podstawowych i art. 6 ust. 2 EKPC.

24

W tym względzie należy jednak podkreślić z jednej strony, że w drugim z zarzutów podniesionych na poparcie skargi w pierwszej instancji spółka FLS Plast wskazała, iż „[sporna] decyzja narusza prawo i jest oparta na błędnych ustaleniach faktycznych w odniesieniu do odpowiedzialności spółki FLS Plast”. W pkt 51–99 skargi spółka ta przedstawiła szczegółowe wyjaśnienia zmierzające do wykazania, że Komisja bezzasadnie przypisała jej odpowiedzialność za naruszenie popełnione przez spółkę Trioplast Wittenheim. W szczególności w pkt 56 skargi spółka FLS Plast podniosła, że „[w] odniesieniu do w pełni kontrolowanych spółek zależnych istnieje utrwalona zasada, w myśl której nawet okoliczność posiadania 100% kapitału nie wystarczy sama w sobie do uzasadnienia obciążenia spółki dominującej odpowiedzialnością, gdyż okoliczność posiadania kapitału jest jedynie źródłem domniemania wzruszalnego”.

25

Z drugiej strony spółka FLS Plast, podnosząc na etapie odwołania, że Sąd oparł swe rozstrzygnięcie na domniemaniu niewzruszalnym, sprzecznym z domniemaniem niewinności wyrażonym w art. 48 karty praw podstawowych i w art. 6 ust. 2 EKPC, krytykuje fragment uzasadnienia przedstawionego przez Sąd na poparcie zaskarżonego wyroku, czego nie można jej zabronić wyłącznie z tego powodu, że nie podniosła wyraźnie takiego zastrzeżenia w trakcie postępowania, w którym zapadł ów wyrok (zob. podobnie w szczególności wyrok Diputación Foral de Vizcaya/Komisja, od C‑465/09 P do C‑470/09 P, EU:C:2011:372, pkt 146 i przytoczone tam orzecznictwo).

26

Wobec powyższego pierwszy z zarzutów podniesionych przez spółkę FLS Plast na poparcie odwołania jest dopuszczalny.

27

Przede wszystkim w odniesieniu do zarzucanej niezgodności z prawem stosowanego w prawie Unii w dziedzinie konkurencji domniemania rzeczywistego wywierania przez spółkę, która bezpośrednio lub pośrednio kontroluje całość lub prawie całość kapitału innej spółki, decydującego wpływu na tę drugą spółkę należy przypomnieć, że domniemanie to wynika z utrwalonego orzecznictwa Trybunału (zob. w szczególności wyrok The Dow Chemical Company/Komisja, C‑179/12 P, EU:C:2013:605, pkt 56 i przytoczone tam orzecznictwo). Ponadto Trybunał orzekł również, że stosowanie tego domniemania nie stanowi wcale naruszenia domniemania niewinności wyrażonego w art. 48 karty praw podstawowych i w art. 6 ust. 2 EKPC, w szczególności dlatego, że jest to domniemanie wzruszalne (zob. w szczególności wyrok Eni/Komisja, C‑508/11 P, EU:C:2013:289, pkt 50 i przytoczone tam orzecznictwo).

28

Wbrew twierdzeniom spółki FLS Plast Sąd nie naruszył zatem prawa, przypominając w pkt 25 i nast. zaskarżonego wyroku wynikające z orzecznictwa Trybunału zasady dotyczące warunków, w jakich spółka dominująca grupy spółek, taka jak FLS Plast, może zostać pociągnięta do odpowiedzialności solidarnej za antykonkurencyjne działania przypisywane spółce należącej do tej samej grupy, którą w tym wypadku jest spółka Trioplast Wittenheim.

29

Tak więc w świetle tego orzecznictwa Sąd również słusznie uznał, że Komisja mogła przyjąć domniemanie, iż spółka FLS Plast wywierała decydujący wpływ na zachowanie spółki Trioplast Wittenheim w latach 1992–1998, zważywszy na wynoszący 100% udział w kapitale rzeczonej spółki, jaki spółka FLS Plast posiadała w owym okresie.

30

Następnie, odnosząc się bardziej szczegółowo do argumentu, że zastosowanie tego domniemania przez Komisję w ten konkretny sposób i potwierdzenie go przez Sąd sprawiło, iż owo domniemanie stało się niewzruszalne, wystarczy zaznaczyć, że w pkt 30 i nast. zaskarżonego wyroku Sąd zbadał, czy spółka FLS Plast zdołała obalić to domniemanie poprzez wykazanie, że jej spółka zależna zachowywała się na rynku w sposób niezależny, po czym doszedł do wniosku, że tak nie było. W tym stanie rzeczy fakt, iż trudno jest przedstawić dowód przeciwny w celu obalenia domniemania, nie powoduje sam w sobie, że domniemanie to jest faktycznie niewzruszalne (zob. w szczególności wyrok Eni/Komisja, EU:C:2013:289, pkt 68 i przytoczone tam orzecznictwo).

31

Co się tyczy wreszcie twierdzenia, że ani Sąd, ani Komisja nie wyciągnęli prawidłowych wniosków prawnych, które nasuwały się w świetle przedstawionych przez spółkę FLS Plast argumentów i dowodów umożliwiających wykazanie, iż spółka Trioplast Wittenheim działała na rynku w sposób niezależny, należy stwierdzić, że w celu poparcia tego twierdzenia spółka FLS Plast ograniczyła się do odesłania w sposób ogólny do swych wyjaśnień dotyczących zarzutu drugiego odwołania.

32

W tym kontekście należy stwierdzić, że w ramach tej argumentacji FLS Plast faktycznie zwraca się do Trybunału o dokonanie ponownej oceny przedstawionych okoliczności faktycznych i dowodów, nie twierdząc przy tym jednak, że Sąd przeinaczył owe okoliczności faktyczne i dowody. Tymczasem zgodnie z art. 256 TFUE i art. 58 akapit pierwszy statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, ponieważ odwołanie ogranicza się do kwestii prawnych, ocena taka nie podlega kontroli Trybunału (zob. w szczególności podobnie wyrok Ningbo Yonghong Fasteners/Rada, C‑601/12 P, EU:C:2014:115, pkt 32 i przytoczone tam orzecznictwo). Argumenty podniesione w tym kontekście przez spółkę FLS Plast są zatem niedopuszczalne.

33

W świetle tych rozważań zarzut pierwszy należy w części oddalić jako bezzasadny, a w części odrzucić jako niedopuszczalny.

34

Spółka FLS Plast krytykuje Sąd za to, że mimo wykrycia szeregu luk w rozumowaniu Komisji przedstawionym w spornej decyzji nie podniósł on z urzędu zarzutu naruszenia przez Komisję ciążącego na niej obowiązku uzasadnienia, gdy instytucja ta oddaliła dowody przedstawione przez spółkę FLS Plast w celu obalenia domniemania wywierania decydującego wpływu.

35

W tym względzie spółka FLS Plast podnosi, że w dniu, w którym otrzymała ona wystosowane przez Komisję pismo w sprawie przedstawienia zarzutów, istniały jeszcze poważne wątpliwości co do zakresu domniemania rzeczywistego wywierania decydującego wpływu na spółki zależne, czego sama Komisja była świadoma. W odróżnieniu od większości pozostałych adresatów pisma w sprawie przedstawienia zarzutów FLS Plast była jedyną spółką dominującą, do której dokument ten został skierowany wyłącznie na tej podstawie, że w przeszłości kontrolowała ona spółkę Trioplast Wittenheim. W wypadku prawie wszystkich innych spółek dominujących, do których skierowano pismo w sprawie przedstawienia zarzutów, Komisja oparła się na dodatkowych dowodach. Ponadto przed wystosowaniem pisma w sprawie przedstawienia zarzutów spółka FLS Plast nie uczestniczyła w postępowaniu poprzedzającym powstanie sporu na żadnym z jego etapów.

36

Spółka FLS Plast podnosi także, że Komisja była zobowiązana do wypełnienia ciążącego na niej obowiązku uzasadnienia od chwili wysłania spornej decyzji. Tymczasem w niniejszej sprawie dopiero na rozprawie przed Sądem Komisja wyjaśniła, że oparła się ona na domniemaniu wywierania decydującego wpływu jedynie w odniesieniu do okresu, w którym spółka FLS Plast posiadała całość kapitału spółki Trioplast Wittenheim.

37

Tymczasem w odpowiedzi na pismo w sprawie przedstawienia zarzutów spółka FLS Plast przedstawiła wiele popartych dowodami argumentów świadczących o tym, że nie wywierała ona decydującego wpływu na zachowanie spółki Trioplast Wittenheim. Według FLS Plast Komisja była zobowiązana do przeanalizowania przynajmniej dowodów, które „mogłyby” obalić owo domniemanie, oraz do przedstawienia wystarczającego uzasadnienia wyciągniętych stąd wniosków, czego instytucja ta nie uczyniła.

38

I tak, Komisja nie wyjaśniła, dlaczego dowody dostarczone przez spółkę FLS Plast, a w szczególności dowody świadczące o tym, że rola, jaką odgrywali panowie H. i T., była wyłącznie bierna, nie umożliwiały obalenia domniemania wywierania decydującego wpływu na spółki zależne. Ponadto przedstawione w tym kontekście rozumowanie Komisji czyni owo domniemanie niewzruszalnym, ilekroć spółka dominująca i jej spółka zależna posiadają „częściowo wspólny zarząd”.

39

Komisja podnosi przede wszystkim, że zarzut drugi spółki FLS Plast jest niedopuszczalny ze względu na to, po pierwsze, że jest to nowy zarzut tej spółki, który został podniesiony nie wcześniej niż na rozprawie przed Sądem, a po drugie, że zarzut ten zmierza w rzeczywistości do skłonienia Trybunału do zweryfikowania dokonanej przez Komisję oceny okoliczności faktycznych, w oderwaniu od oceny dokonanej przez Sąd w zaskarżonym wyroku, mimo że spółka FLS Plast nie twierdzi, iż doszło do przeinaczenia dowodów.

40

Posiłkowo Komisja podnosi, że uzasadnienie decyzji jest wystarczające do tego, aby spółka FLS Plast mogła zrozumieć powody jej wydania, co Sąd potwierdził przynajmniej w sposób dorozumiany. Ponadto sądy Unii nie są zobowiązane do podnoszenia z urzędu zarzutów dotyczących uzasadnienia środków podejmowanych przez instytucje.

41

Co więcej, twierdzenie spółki FLS Plast, że pismo w sprawie przedstawienia zarzutów zostało do niej skierowane wyłącznie na tej podstawie, iż w przeszłości należał do niej kapitał spółki Trioplast Wittenheim, jest nieprawidłowe. Przeciwnie, Komisja utrzymuje, że oparła się ona wyraźnie na kilku dodatkowych elementach, w szczególności takich jak okoliczność, że pan H., w latach 1990–1994 prezes zarządu spółki Trioplast Wittenheim, kierował także spółką FLS Plast.

42

W replice, która odnosi się do podniesionych przez Komisję zarzutów niedopuszczalności, spółka FLS Plast wskazuje, że w trakcie pisemnego etapu postępowania przed Sądem podniosła ona, iż sporna decyzja obarczona jest brakiem uzasadnienia w odniesieniu do zawartego w niej rozstrzygnięcia Komisji, że spółka FLS Plast nie obaliła domniemania wywierania decydującego wpływu na spółkę Trioplast Wittenheim. Poza tym zgodnie z utrwaloną zasadą prawa Unii brak lub niewystarczający charakter uzasadnienia stanowi bezwzględną przesłankę procesową, która może, a nawet musi zostać podniesiona z urzędu przez sąd Unii.

43

W duplice Komisja powtarza argument, że spółka FLS Plast nie powołała się na brak uzasadnienia w postępowaniu przed Sądem. Ponadto Trybunał nie jest wcale zobowiązany do podnoszenia takiego zarzutu.

44

W pierwszej kolejności, w odniesieniu twierdzenia spółki FLS Plast, że w trakcie pisemnego etapu postępowania przed Sądem podniosła ona, iż sporna decyzja obarczona jest brakiem uzasadnienia, należy przypomnieć, że z art. 48 § 2 akapit pierwszy regulaminu postępowania przed Sądem Unii Europejskiej wynika, iż nie można podnosić nowych zarzutów w toku postępowania, chyba że ich podstawą są okoliczności prawne i faktyczne ujawnione dopiero w toku postępowania.

45

Należy jednak stwierdzić, że w skardze w pierwszej instancji spółka FLS Plast nie podniosła, iż sporna decyzja zawiera wadliwe uzasadnienie w odniesieniu do przypisania jej odpowiedzialności solidarnej za naruszenie, o którym mowa w niniejszej sprawie. Chociaż w pkt 9 repliki spółka FLS Plast twierdzi, że wniosek ten jest nieprawidłowy, „zważywszy, że […] zarzut ten został w istocie podniesiony […] przed Sądem”, to jednak pomija ona milczeniem okoliczność, iż podniosła ów zarzut dopiero na rozprawie przed Sądem, i nie próbuje nawet obalić twierdzenia, że zarzut ten nie został zawarty w skardze wszczynającej postępowanie.

46

Co więcej, spółka FLS Plast nie wyjaśnia, dlaczego przedstawienie tego nowego zarzutu na rozprawie miałoby być dopuszczalne pomimo brzmienia art. 48 § 2 akapit pierwszy regulaminu postępowania przed Sądem. Spółka ta nie powołuje się wreszcie na okoliczności prawne lub faktyczne, które zostałyby ujawnione w trakcie postępowania i które mogłyby uzasadniać spóźnione przedstawienie takiego zarzutu.

47

Wynika stąd, że w omawianym zarzucie spółka FLS Plast opiera się na nowej argumentacji, zmierzającej do zakwestionowania wystarczającego pod względem prawnym charakteru uzasadnienia spornej decyzji w odniesieniu do przypisania tej spółce odpowiedzialności solidarnej za naruszenie popełnione przez spółkę Trioplast Wittenheim.

48

Z utrwalonego orzecznictwa Trybunału wynika jednak, że za dopuszczalne należy uznać wniesienie przez stronę odwołania, w którym przed Trybunałem podniesione zostały zarzuty, których źródłem był sam zaskarżony wyrok i których przedmiotem jest krytyka jego zasadności pod względem prawnym (wyrok Komisja/Siemens Österreich i in., od C‑231/11 P do C‑233/11 P, EU:C:2014:256, pkt 102 i przytoczone tam orzecznictwo). Tymczasem zarzut drugi, który oparty jest w istocie na okoliczności, że Sąd nie podniósł z urzędu zarzutu dotyczącego niewystarczającego uzasadnienia spornej decyzji, ma swe źródło w samym zaskarżonym wyroku. Zarzut ten jest zatem dopuszczalny.

49

W drugiej kolejności, w odniesieniu do argumentacji spółki FLS Plast, w myśl której Sąd rozpoznający skargę o stwierdzenie nieważności środka przyjętego przez organ Unii jest zobowiązany podnieść z urzędu zarzut dotyczący niewystarczającego pod względem prawnym charakteru uzasadnienia tego środka, należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału obowiązek uzasadnienia niekorzystnego aktu, ściśle związany z zasadą poszanowania prawa do obrony, ma za zadanie, po pierwsze, zapewnić zainteresowanemu wskazówki wystarczające do ustalenia, czy akt jest zasadny lub ewentualnie czy nie zawiera wady pozwalającej na zakwestionowanie jego ważności przed sądem Unii, a po drugie, zapewnić sądowi Unii możliwość kontroli zgodności z prawem tego aktu (wyrok Rada/Bamba, C‑417/11 P, EU:C:2012:718, pkt 49 i przytoczone tam orzecznictwo).

50

Tymczasem należy stwierdzić, że powody, dla których Komisja obciążyła spółkę FLS Plast odpowiedzialnością za naruszenie stwierdzone w odniesieniu do okresu od 1 stycznia 1992 r. do 19 stycznia 1999 r., wynikają jasno z pkt 715–732 spornej decyzji, w których to punktach instytucja ta wyjaśniła, iż oparła się zarówno na okoliczności, że spółka FLS Plast posiadała 100% udziałów w kapitale swej spółki zależnej Trioplast Wittenheim, jak i na innych wskazówkach potwierdzających wniosek, że spółka FLS Plast wywierała decydujący wpływ na spółkę Trioplast Wittenheim.

51

Co się tyczy elementów przedstawionych przez spółkę FLS Plast w odpowiedzi na pismo w sprawie przedstawienia zarzutów w celu obalenia domniemania rzeczywistego wywierania decydującego wpływu, należy zaznaczyć, że chociaż Komisja najwyraźniej nie odniosła się odrębnie do każdego z tych elementów, to jednak w pkt 718–731 spornej decyzji przedstawiła spółce FLS Plast wskazówki wystarczające do tego, aby spółka ta mogła określić, czy owa decyzja jest w jej ocenie zasadna, czy też może ona być obarczona wadą pozwalającą na zakwestionowanie jej ważności, i aby Sąd mógł przeprowadzić kontrolę legalności tej decyzji (zob. podobnie w szczególności wyroki: Dansk Rørindustri i in./Komisja, C‑189/02 P, C‑202/02 P, od C‑205/02 P do C‑208/02 P i C‑213/02 P, EU:C:2005:408, pkt 462; a także Eni/Komisja, EU:C:2013:289, pkt 72).

52

Ponadto spółka FLS Plast nie twierdzi, że nie była w stanie skorzystać ze swego prawa do obrony. Przeciwnie, dokonana przez Sąd w pkt 52–61 i 77–82 zaskarżonego wyroku szczegółowa analiza argumentów spółki FLS Plast zmierzających do obalenia domniemania decydującego wpływu wskazuje raczej na to, że spółka FLS Plast mogła skutecznie bronić swoich praw przed Sądem i że Sąd był w stanie przeprowadzić kontrolę spornej decyzji.

53

W tym stanie rzeczy zarzut drugi odwołania należy w części odrzucić jako niedopuszczalny, a w części oddalić jako bezzasadny.

54

W części pierwszej zarzutu trzeciego FLS Plast podnosi, że Komisja naruszyła zasadę ochrony uzasadnionych oczekiwań przy stosowaniu komunikatu w sprawie współpracy.

55

Spółka FLS Plast przypomina w tym względzie, że zgodnie z tytułem D pkt 2 tiret drugie komunikatu w sprawie współpracy przedsiębiorstwo, które informuje Komisję, że nie podważa wystąpienia okoliczności faktycznych, na których instytucja ta opiera swe zarzuty, może skorzystać z obniżki kwoty grzywny, o ile oświadczenie to jest wyraźne, jasne, jednoznaczne i ułatwia Komisji wykonanie jej zadania.

56

W odpowiedzi na pismo w sprawie przedstawienia zarzutów spółka FLS Plast oświadczyła wyraźnie, że nie podważa wystąpienia inkryminowanych okoliczności faktycznych. Ułatwiła ona zatem Komisji wykonanie jej zadania poprzez zmniejszenie ciężaru dowodowego. Przedstawione przez tę spółkę argumenty obrony nie miały wpływu na podstawowe elementy naruszenia, gdyż spółka FLS Plast nie zakwestionowała ani bezpośredniego uczestnictwa spółki Trioplast Wittenheim w antykonkurencyjnych spotkaniach, ani całkowitego czasu trwania naruszenia, ani nawet jego wagi czy rozmiaru obszaru geograficznego, na którym naruszenie zostało popełnione.

57

FLS Plast zwraca się zatem do Trybunału o uchylenie zaskarżonego wyroku w zakresie, w jakim Sąd odmówił przyznania tej spółce obniżki grzywny na wskazanej podstawie i zrezygnował z wykonania nieograniczonego prawa orzekania, w wyniku czego mógłby przyznać jej wynoszącą 50% obniżkę grzywny, która została na nią nałożona w spornej decyzji.

58

Część druga omawianego zarzutu dotyczy naruszenia zasady równego traktowania ze względu na to, że obniżka grzywny została przyznana spółce Bonar Technical Fabrics NV (zwanej dalej „Bonarem”) oraz naruszenia przez Sąd ciążącego na nim obowiązku uzasadnienia.

59

Spółka FLS Plast twierdzi bowiem, że tylko Bonarowi przyznano wynoszącą 10% obniżkę kwoty grzywny, jaka powinna była zostać nałożona na to przedsiębiorstwo, mimo że przyznania takiej obniżki domagały się oba te podmioty. Tymczasem współpraca Bonaru z Komisją, podobnie jak współpraca spółki FLS Plast, ograniczała się do złożenia sformułowanego w sposób ogólnikowy oświadczenia o niepodważeniu okoliczności faktycznych. Podobnie zarówno Bonar, jak i FLS Plast przyznały, że ich spółka zależna bezpośrednio uczestniczyła w naruszeniu, i próbowały zakwestionować swą odpowiedzialność jako spółki dominujące. Oba te przedsiębiorstwa znalazły się zatem w identycznej sytuacji i mogły uzyskać taką samą obniżkę. Ponadto Bonar zakwestionował uczestnictwo swej dawnej spółki zależnej w co najmniej jednym ze spotkań kartelu i sformułował swe oświadczenie o niepodważeniu okoliczności faktycznych w sposób bardziej ogólny, poprzestając na przyznaniu, że jego spółka zależna uczestniczyła w „niektórych spotkaniach”.

60

Tymczasem w pkt 177 zaskarżonego wyroku Sąd ograniczył się do stwierdzenia, że „inaczej niż w przypadku spółki [Bonar]”, podważenie okoliczności faktycznych przez spółkę FLS Plast wpłynęło na podstawowe elementy naruszenia, nie uzasadniając bliżej swego stanowiska.

61

Sąd naruszył zatem prawo, nie uznając, że Komisja naruszyła zasadę równego traktowania. Ponadto Sąd nie dopełnił ciążącego na nim obowiązku uzasadnienia, jako że nie porównał w prawidłowy sposób stosownych oświadczeń o niepodważeniu okoliczności faktycznych, które zostały złożone przez spółki Bonar i FLS Plast.

62

Część trzecia zarzutu trzeciego spółki FLS Plast dotyczy naruszenia zasady równego traktowania ze względu na przyznanie obniżki grzywny spółce Trioplast Industrier.

63

FLS Plast utrzymuje, że Sąd błędnie orzekł, iż nie było możliwości zastosowania wobec tej spółki także wynoszącej 30% obniżki kwoty grzywny, którą przyznano spółce Trioplast Industrier, gdyż tej ostatniej spółce owa obniżka została przyznana w sposób niezgodny z prawem.

64

Według spółki FLS Plast, aby uniknąć naruszenia zasady równego traktowania, korzyść płynąca z obniżenia o 30% kwoty grzywny, którą to korzyść uzyskała spółka Trioplast Wittenheim, z którą spółka FLS Plast tworzyła jeden podmiot gospodarczy przez osiem lat przypadających w trakcie trwania naruszenia, powinna była zostać przyznana także jej samej. W konsekwencji FLS Plast zwraca się do Trybunału o uchylenie zaskarżonego wyroku w zakresie, w jakim Sąd odmówił w nim przyznania spółce FLS Plast obniżki grzywny ze względu na brak zakwestionowania okoliczności faktycznych i skorzystania z nieograniczonego prawa orzekania, co pozwoliłoby na przyznanie jej obniżki grzywny wynoszącej 50%, a przynajmniej 30%.

65

Komisja twierdzi, że części pierwsza i druga omawianego zarzutu są niedopuszczalne. We wskazanych częściach zarzutu FLS Plast zmierza bowiem – bez powołania się na przeinaczenie faktów – do przeprowadzenia ponownego badania okoliczności faktycznych z jednej strony w odniesieniu do oceny wartości oświadczeń złożonych przez spółkę FLS Plast w trakcie dochodzenia, a z drugiej strony w odniesieniu do dokonanej przez Komisję analizy dotyczącej podstawy rozstrzygnięcia w przedmiocie przyznania Bonarowi wynoszącej 10% obniżki grzywny.

66

Posiłkowo, w odniesieniu do części pierwszej zarzutu, Komisja podnosi, że elementy przedstawione przez spółkę FLS Plast w odpowiedziach na pismo w sprawie przedstawienia zarzutów i w spornej decyzji wystarczają do stwierdzenia, że niepodważenie okoliczności faktycznych przez spółkę FLS Plast nie spełniało kryteriów określonych w tytule D pkt 2 komunikatu w sprawie współpracy.

67

W odniesieniu do części drugiej omawianego zarzutu, dotyczącej naruszenia zasady równego traktowania względem Bonaru, Komisja utrzymuje, że z lektury zaskarżonego wyroku w związku ze sporną decyzją i z odpowiedziami na pismo w sprawie przedstawienia zarzutów jasno wynika, że można uznać, iż Sąd dokonał wystarczającego porównania właściwych sytuacji obydwu spółek. Co więcej, niewielkie znaczenie ma okoliczność, że poziom współpracy spółki FLS Plast był w rzeczywistości porównywalny z poziomem współpracy Bonaru, zważywszy, że współpraca spółki FLS Plast i tak nie odpowiadała wymogom przewidzianym w komunikacie w sprawie współpracy.

68

Komisja twierdzi również, że Sądowi nie można zarzucać niedopełnienia obowiązku uzasadnienia w odniesieniu do tej kwestii, zważywszy, że argumentacja przedstawiona przez spółkę FLS Plast jest wyraźnie bez znaczenia dla sprawy.

69

W odniesieniu do części trzeciej zarzutu trzeciego Komisja utrzymuje, że chociaż Sąd trafnie uznał, iż spółka FLS Plast nie była uprawniona do skorzystania z wynoszącej 30% obniżki kwoty grzywny, to jednak rozstrzygnięcie to zostało błędnie uzasadnione. W tym punkcie okresu naruszenia FLS Plast nie stanowiła już bowiem wraz ze spółką Trioplast Wittenheim jednego podmiotu gospodarczego w rozumieniu art. 101 TFUE i to dlatego nie było możliwości objęcia ową wynoszącą 30% obniżką spółki FLS Plast. Komisja zwraca się zatem do Trybunału o uchylenie pkt 172–176 zaskarżonego wyroku i o zastąpienie tego fragmentu innym uzasadnieniem.

70

W replice FLS Plast podnosi, że części pierwsza i druga zarzutu trzeciego przedstawionego na poparcie odwołania zmierzają nie do przeprowadzenia ponownej oceny okoliczności faktycznych, ale do zakwestionowania konsekwencji prawnych, jakie Sąd wyciągnął z faktów, które były przedmiotem analizy w zaskarżonym wyroku. Co się tyczy części pierwszej zarzutu, w pkt 68–75 odwołania spółka ta wskazała dowody, które zostały przeinaczone przez Sąd. Jeśli chodzi o część drugą tego zarzutu, również ona odnosi się do konsekwencji prawnych, jakie Sąd wyciągnął z przedstawionych mu faktów. Ponadto zastrzeżenie dotyczące przeinaczenia okoliczności faktycznych zostało także podniesione w pkt 82 odwołania.

71

W duplice Komisja powtarza twierdzenie, że w ramach odwołania Trybunał nie jest władny do przeprowadzenia oceny, której zażądała spółka FLS Plast. W myśl utrwalonego orzecznictwa przeinaczenie musi w oczywisty sposób wynikać z akt sprawy, bez konieczności dokonywania nowej oceny faktów i dowodów, a w niniejszej sprawie tak nie jest.

72

W ramach części pierwszej i drugiej zarzutu trzeciego, które należy przeanalizować łącznie, spółka FLS Plast utrzymuje zasadniczo, po pierwsze, że nie zakwestionowała ona prawdziwości faktów inkryminowanych jej przez Komisję w piśmie w sprawie przedstawienia zarzutów, co ułatwiło tej instytucji wykonanie zadania polegającego na udowodnieniu naruszenia, o którym mowa w niniejszej sprawie, i co powinno skutkować – w świetle komunikatu o współpracy – obniżeniem o 10% kwoty grzywny, jaka powinna zostać na nią nałożona w zwykłych okolicznościach. Po drugie, spółka ta podnosi, że postępując zgodnie z zasadą równego traktowania, Sąd powinien był zastosować względem niej ową wynoszącą 10% obniżkę w szczególności dlatego, że Bonar, któremu obniżka taka została przyznana, współpracował z Komisją zasadniczo w sposób identyczny jak FLS Plast. W każdym razie zaskarżony wyrok nie jest w tym względzie wystarczająco uzasadniony.

73

Co się tyczy pierwszego z podniesionych zastrzeżeń, w pkt 164 zaskarżonego wyroku Sąd słusznie przypomniał, że „Komisji przysługuje […] szeroki zakres uznania przy dokonywaniu oceny jakości i użyteczności współpracy danego przedsiębiorstwa, w szczególności w porównaniu ze współpracą innych przedsiębiorstw”, i że instytucja „ta nie może w ramach tej oceny naruszać zasady równego traktowania”.

74

Ponadto w pkt 177 zaskarżonego wyroku Sąd orzekł, że „sytuacja [spółki FLS Plast] w postępowaniu administracyjnym była dwuznaczna” i że chociaż spółka ta „oświadczyła, iż podważenie przez nią okoliczności faktycznych ogranicza się do okoliczności, na których Komisja oparła się w celu obciążenia jej odpowiedzialnością solidarną za naruszenie[,] to podważenie tych okoliczności przez [spółkę FLS Plast] miało wpływ nawet na podstawowe elementy [naruszenia]”, i to „przeciwnie niż w przypadku [Bonaru]”. W tym samym punkcie zaskarżonego wyroku Sąd stwierdził również, że spółka FLS Plast „zakwestionowała w szczególności uczestnictwo pana H. w spotkaniu […], które odbyło się w dniu 21 grudnia 1993 r.”.

75

Ponadto w pkt 178 zaskarżonego wyroku Sąd podkreślił, że spółka FLS Plast „nie przedstawiła żadnego argumentu umożliwiającego wykazanie, że jej współpraca ułatwiła zadanie Komisji, czego wymaga orzecznictwo”, by w pkt 179 tego wyroku orzec wreszcie, że „[w] tym stanie rzeczy Komisja nie przekroczyła przysługującego jej zakresu uznania, przyznając [Bonarowi] obniżkę o 10% ze względu na brak podważenia okoliczności faktycznych i odmawiając przyznania takiej obniżki skarżącej”.

76

Tymczasem, aby móc zakwestionować na etapie odwołania tę dokonaną przez Sąd ocenę okoliczności faktycznych, spółka FLS Plast powinna była, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, podnieść zarzut przeinaczenia przez Sąd faktów lub dowodów, czego nie uczyniła. Należy bowiem stwierdzić, że wbrew temu, co daje do zrozumienia spółka FLS Plast w replice, z pkt 68–75 i 82 odwołania nie wynika wcale, że zarzuciła ona Sądowi przeinaczenie faktów lub dowodów.

77

W świetle powyższych rozważań rzeczone zastrzeżenie, przedstawione w ramach części pierwszej i drugiej zarzutu spółki FLS Plast, należy odrzucić jako niedopuszczalne.

78

Następnie, jeśli chodzi o zastrzeżenie dotyczące naruszenia przez Sąd zasady równego traktowania, jak wskazano w pkt 73–77 niniejszego wyroku, aby móc porównać zachowanie spółki FLS Plast z zachowaniem Bonaru, niezbędne jest zastąpienie przez Trybunał jego własną oceną okoliczności faktycznych oceny dokonanej przez Sąd, co nie leży w gestii Trybunału orzekającego w postępowaniu odwoławczym, chyba że doszło do przeinaczenia przez Sąd faktów lub dowodów, które zostały poddane jego ocenie. Jednakże owo przeinaczenie nie zostało we właściwym czasie zasygnalizowane ani tym bardziej udowodnione przez spółkę FLS Plast. A zatem zastrzeżenie to również należy odrzucić jako niedopuszczalne.

79

Co się tyczy wreszcie braku uzasadnienia, na który w tym kontekście powołuje się spółka FLS Plast, w pkt 73–75 niniejszego wyroku przypomniano już, że Sąd, uwzględniając szeroki zakres uznania, jaki przysługuje Komisji przy dokonywaniu oceny jakości i użyteczności współpracy danego przedsiębiorstwa, w szczególności w porównaniu ze współpracą innych przedsiębiorstw (zob. podobnie wyrok SGL Carbon/Komisja, C‑328/05 P, EU:C:2007:277, pkt 88), uznał za niewystarczające elementy przedstawione z przez spółkę FLS Plast w celu wykazania, że rzekomy brak podważenia prawdziwości faktów był dla tej instytucji pomocny lub że znaczenie owego braku podważenia faktów było co najmniej porównywalne ze znaczeniem braku podważenia faktów przez Bonar. Rozumowanie przedstawione w tym kontekście przez Sąd bez wątpienia pozwala spółce FLS Plast zrozumieć, dlaczego Sąd oddalił tę argumentację, a Trybunałowi – przeprowadzić kontrolę sądową. Ten podniesiony przez spółkę FLS Plast argument jest zatem bezzasadny.

80

Wobec powyższego części pierwszą i drugą zarzutu trzeciego należy w części odrzucić jako niedopuszczalne, a w części oddalić jako bezzasadne.

81

Co się tyczy części trzeciej trzeciego z zarzutów podniesionych przez spółkę FLS Plast na poparcie odwołania i opartego na twierdzeniu, że Komisja postąpiła błędnie, nie przyznając tej spółce wynoszącej 30% obniżki kwoty grzywny, mimo że stanowiła ona jeden podmiot gospodarczy wraz ze spółką Trioplast Wittenheim, należy przypomnieć, że w pkt 168 zaskarżonego wyroku Sąd oddalił ten argument, uznając, iż „zadaniem Komisji jest dokonanie zindywidualizowanej oceny współpracy obydwu spółek w dochodzeniu”.

82

W pkt 172 zaskarżonego wyroku Sąd orzekł w tym względzie, że „wobec spółek Trioplast Wittenheim, Trioplast Industrier i [FLS Plast] słusznie ustalono indywidualne kwoty wyjściowe, które zostały następnie dostosowane na podstawie okoliczności właściwych dla każdej z nich”. Jednakże w pkt 173 tego wyroku Sąd stwierdził, że „ani z zaskarżonej decyzji, ani z pism przedłożonych przed Sądem nie wynika, że [spółka Trioplast Industrier] przekazała informacje uzasadniające obniżkę [grzywny] o 30%”, zaś w pkt 174 rzeczonego wyroku – że „ponieważ żadna z kolejnych spółek dominujących nie przedstawiła Komisji użytecznych informacji, instytucja ta potraktowała dwie porównywalne sytuacje w odmienny sposób”. Niemniej jednak w pkt 175 i 176 omawianego wyroku Sąd stwierdził, że ze względu na fakt, iż nikt nie może powoływać się dla własnej korzyści na naruszenie prawa popełnione na korzyść innej osoby, spółka FLS Plast „nie może powoływać się na okoliczność, że Komisja niesłusznie rozszerzyła korzyść płynącą ze współpracy zaoferowanej przez spółkę Trioplast Wittenheim, tak aby objąć nią spółkę Trioplast Industrier”.

83

Należy stwierdzić, że choć Sąd trafnie orzekł, iż spółka FLS Plast nie może skorzystać z wynoszącej 30% obniżki grzywny, jaka została przyznana spółce Trioplast Industrier za współpracę na podstawie komunikatu o współpracy, to u podstaw wskazanego rozstrzygnięcia Sądu leży błędne pod względem prawnym uzasadnienie.

84

Trzeba jednak przypomnieć, że jeśli uzasadnienie wyroku Sądu obarczone jest naruszeniem prawa Unii, ale sentencja wydaje się zasadna w świetle innych argumentów prawnych, to naruszenie takie nie może skutkować uchyleniem tego wyroku, przy czym w takiej sytuacji uzasadnienie to należy zastąpić innym (zob. wyrok Diputación Foral de Vizcaya/Komisja, od C‑465/09 P do C‑470/09 P, EU:C:2011:372, pkt 171 i przytoczone tam orzecznictwo).

85

W tym względzie należy stwierdzić, że tylko przedsiębiorstwu, które współpracowało z Komisją na podstawie komunikatu w sprawie współpracy, może zostać przyznana, zgodnie z tym komunikatem, obniżka grzywny, która zostałaby nałożona w braku owej współpracy. Obniżką tą nie może zostać objęta spółka, która przez część czasu trwania danego naruszenia wchodziła w skład podmiotu gospodarczego, który tworzyło to pierwsze przedsiębiorstwo, ale nie była już jego częścią w chwili, gdy owo przedsiębiorstwo współpracowało z Komisją.

86

Interpretacja przeciwna, za którą opowiada się FLS Plast, generalnie prowadziłaby bowiem do wniosku, że w wypadku sukcesji przedsiębiorstw spółka, która początkowo uczestniczyła w naruszeniu jako spółka dominująca względem spółki zależnej bezpośrednio zaangażowanej w owo naruszenie i która zbyła tę spółkę zależną na rzecz innego przedsiębiorstwa, skorzystałaby w stosownym wypadku z obniżki grzywny przyznanej temu drugiemu przedsiębiorstwu z tytułu jego współpracy z Komisją, mimo iż rzeczona spółka ani sama nie przyczyniła się do wykrycia tego naruszenia, ani nie wywierała decydującego wpływu na swą dawną spółkę zależną w okresie tej współpracy.

87

Wobec tego w świetle celu, któremu służy komunikat w sprawie współpracy, polegającego na wspieraniu wykrywania zachowań sprzecznych z art. 101 TFUE, i w trosce o zapewnienie skutecznego stosowania tego postanowienia nic nie usprawiedliwia rozszerzania obniżki grzywny przyznanej przedsiębiorstwu ze względu na jego współpracę z Komisją na inne przedsiębiorstwo, które samo nie przyczyniło się do wykrycia danego naruszenia, mimo iż w przeszłości kontrolowało ono spółkę zależną uczestniczącą w tym naruszeniu.

88

W niniejszej sprawie należy przypomnieć, że w czasie, w którym spółka Trioplast Wittenheim współpracowała z Komisją, czyli od grudnia 2002 r., spółka ta nie tworzyła już przedsiębiorstwa wraz ze spółką FLS Plast. Oznacza to, że spółka FLS Plast nie może zostać objęta wynoszącą 30% obniżką kwoty podstawowej grzywny, taką jak obniżka przyznana spółce Trioplast Industrier, ze względu na fakt, że jako spółka dominująca spółki Trioplast Wittenheim tworzyła ona wraz z tą ostatnią jeden podmiot gospodarczy.

89

W tych okolicznościach bez znaczenia jest ponadto kwestia, czy wynosząca 30% obniżka kwoty podstawowej grzywny zastosowana wobec spółki Trioplast Industrier została przyznana słusznie, gdyż obniżka ta w żadnym wypadku nie mogła zostać rozszerzona na spółkę FLS Plast dla zapewnienia równego traktowania, zważywszy, że ta druga spółka nie znajdowała się w sytuacji porównywalnej z sytuacją spółki Trioplast Industrier.

90

W świetle powyższych rozważań należy stwierdzić, że omawiana część zarzutu podniesionego przez spółkę FLS Plast jest skierowana przeciwko fragmentowi uzasadnienia zaskarżonego wyroku, który wedle pkt 84–88 niniejszego wyroku Trybunał zastąpił własnym rozumowaniem, pozwalającym uzasadnić pod względem prawnym decyzję, w myśl której przyznana spółce Trioplast Industrier korzyść płynąca z obniżenia grzywny o 30% nie może zostać rozszerzona na spółkę FLS Plast.

91

Wynika stąd, że część trzecia skierowanego przeciwko zastąpionemu fragmentowi uzasadnienia zarzutu podniesionego przez spółkę FLS Plast jest bezzasadna.

92

Wobec oddalenia wszystkich części zarzutu trzeciego ów podniesiony przez spółkę FLS Plast zarzut należy oddalić w całości.

93

W ramach części pierwszej zarzutu czwartego, dotyczącego naruszenia zasady proporcjonalności przy ustalaniu wysokości grzywny nałożonej na spółkę FLS Plast, spółka ta przypomina, że w naruszeniu, o którym mowa w niniejszej sprawie, w następujących po sobie okresach, uczestniczyły, w charakterze spółek dominujących spółki Trioplast Wittenheim, trzy różne przedsiębiorstwa. Spółka Trioplast Wittenheim była jedynym adresatem spornej decyzji, który należał do każdego z uczestniczących w naruszeniu przedsiębiorstw przez cały czas jego trwania. Ponieważ grzywna nie mogła zostać nałożona na spółkę Saint‑Gobain ze względu na upływ okresu przedawnienia, jedynie spółkę Trioplast Wittenheim można było obciążyć odpowiedzialnością za naruszenie w odniesieniu do okresu przed 1992 r.

94

Tymczasem grzywna nałożona na spółkę FLS Plast, w następstwie wydania zaskarżonego wyroku, wyniosła 14,45 mln EUR, co stanowiło ponad 80% całej grzywny nałożonej na spółkę Trioplast Wittenheim jako sankcja za trwające 20 lat uczestnictwo w naruszeniu. Jednakże spółka FLS Plast uczestniczyła w naruszeniu, i to w sposób pośredni, tylko przez siedem lat, co stanowi 35% łącznego czasu trwania naruszenia. Przyjęte podejście jest więc oczywiście nieproporcjonalne. Przynajmniej odpowiedzialność solidarna, jaka została przypisana spółce dominującej, powinna mieć racjonalny związek z okresem, w którym spółka ta tworzyła wraz ze swą spółką zależną jeden podmiot gospodarczy.

95

Według spółki FLS Plast spółkę dominującą należy traktować nie jako odrębnego sprawcę naruszenia, ale raczej jako gwaranta grzywny rzeczywiście nałożonej na spółkę zależną, która uczestniczyła w kartelu. Komisja nie może wyegzekwować od spółek dominujących kwoty przewyższającej pierwotną grzywnę, jaka została nałożona na spółkę zależną. Komisja zignorowała tę zasadę, domagając się od spółki FLS Plast zapłaty kwoty stanowiącej 80% grzywny nałożonej na spółkę Trioplast Wittenheim w odniesieniu do całego czasu trwania naruszenia.

96

Spółka FLS Plast twierdzi w istocie, że skoro spółka Trioplast Wittenheim uczestniczyła w naruszeniu przez łączny okres 20 lat, a FLS Plast wchodziła wraz z nią w skład tego samego podmiotu gospodarczego przez okres siedmiu lat, to grzywna nałożona na spółkę FLS Plast nie powinna co do zasady przekraczać siedmiu dwudziestych grzywny nałożonej na spółkę Trioplast Wittenheim, a więc kwoty 6,25 mln EUR.

97

W części drugiej badanego zarzutu FLS Plast podnosi, że zaskarżony wyrok obarczony jest brakiem uzasadnienia w odniesieniu do tej kwestii.

98

Według spółki FLS Plast Sąd odniósł się bowiem do jej argumentów wyłącznie w pkt 100 zaskarżonego wyroku. Sąd ograniczył się do zbadania, czy Komisja postąpiła zgodnie z wytycznymi w sprawie metody ustalania grzywien nakładanych na mocy art. 15 ust. 2 rozporządzenia nr 17 oraz art. 65 ust. 5 traktatu EWWiS (Dz.U. 1998, C 9, s. 3, zwanymi dalej „wytycznymi”). Jednakże mechaniczne stosowanie wytycznych nie jest w stanie zagwarantować, że w każdym konkretnym przypadku ustalone na ich podstawie grzywny będą proporcjonalne.

99

Komisja podnosi w pierwszej kolejności, że obie części tego zarzutu są niedopuszczalne. Stanowią one bowiem zwykłe żądanie obniżenia wysokości grzywny, przy czym spółka FLS Plast nie zarzuciła Sądowi żadnego naruszenia prawa w tym kontekście. Według Komisji argumenty spółki FLS Plast zmierzają do poddania ponownemu badaniu samej spornej decyzji i nie zostały sformułowane jako poważne zastrzeżenia wobec zaskarżonego wyroku. Należy je zatem uznać za niedopuszczalne.

100

Posiłkowo, w odniesieniu do części pierwszej zarzutu czwartego, Komisja zaprzecza twierdzeniu, że podział odpowiedzialności między spółki wchodzące w skład tego samego podmiotu gospodarczego w różnych momentach powinien być proporcjonalny do czasu trwania uczestnictwa w naruszeniu każdej ze spółek tworzących ten podmiot lub do długości okresu, przez który kontrolowały one spółkę zależną będącą sprawcą danego naruszenia. Ponieważ kwota wyjściowa przyjęta do obliczenia grzywny jest stała i nie zależy od czasu trwania naruszenia, ale odzwierciedla jedynie jego wagę, podwyższenie kwoty podstawowej grzywny z tytułu czasu trwania naruszenia o 10% za każdy rok uczestnictwa w nim danego przedsiębiorstwa skutkuje nałożeniem grzywien, które nie są ściśle proporcjonalne do czasu trwania naruszenia.

101

Co się tyczy części drugiej tego zarzutu, opartej na braku uzasadnienia zaskarżonego wyroku, Komisja twierdzi przeciwnie, że w pkt 92–105 zaskarżonego wyroku Sąd ustosunkował się konkretnie do argumentu spółki FLS Plast dotyczącego braku proporcjonalności nałożonej na tę spółkę grzywny.

102

W replice FLS Plast wskazuje, że podnosząc, iż Sąd powinien był uznać, że kwota, jaką owa spółka została obciążona w spornej decyzji, jest nieproporcjonalna do czasu trwania jej pośredniego uczestnictwa w naruszeniu, spółka ta w jasny sposób sformułowała poważne zastrzeżenia, których źródłem są błędy popełnione przez Sąd w zaskarżonym wyroku.

103

Jeśli chodzi o część drugą tego zarzutu, spółka FLS Plast utrzymuje, że fakt, iż w swym odwołaniu nie odniosła się ona do wszystkich luk występujących w zaskarżonym wyroku, nie umniejsza wcale powagi czwartego z zarzutów podniesionych na poparcie odwołania.

104

W duplice Komisja powtarza argument, że ze względu na to, iż FLS Plast nie jest w stanie wykryć żadnej luki w zaskarżonym wyroku, spółka ta próbuje doprowadzić do ponownej analizy samej spornej decyzji.

105

W odniesieniu do dopuszczalności zarzutu czwartego spółki FLS Plast wystarczy stwierdzić, że zastrzeżenia sformułowane przez tę spółkę wobec zaskarżonego wyroku, dotyczące – po pierwsze, gdy chodzi o część pierwszą tego zarzutu – okoliczności, że Sąd potwierdził sposób obliczenia grzywny przez Komisję, co doprowadziło do nałożenia nieproporcjonalnej grzywny, a także – po drugie, gdy chodzi o część drugą tego zarzutu – okoliczności, że Sąd uzasadnił to rozstrzygnięcie jedynie poprzez odesłanie do wytycznych, co oznacza, iż uzasadnienie jest wadliwe, wynikają w sposób wystarczająco jasny z pkt 99–123 odwołania i umożliwiają Trybunałowi przeprowadzenie kontroli. Wobec tego obie części czwartego z zarzutów podniesionych przez spółkę FLS Plast na poparcie odwołania są dopuszczalne.

106

Co się tyczy części pierwszej zarzutu czwartego, opartej na naruszeniu zasady proporcjonalności przy ustalaniu grzywny, należy oddalić podniesiony przez spółkę FLS Plast argument, w ramach którego spółka ta twierdzi z jednej strony, że należało ją uznać za gwaranta grzywny rzeczywiście nałożonej na jej spółkę zależną, która uczestniczyła w kartelu, a z drugiej strony, że Komisja nie może wyegzekwować od spółki dominującej kwoty przewyższającej „pierwotną” grzywnę, jaka została nałożona na jej spółkę zależną.

107

Trybunał orzekł już bowiem, że w odniesieniu do zapłaty grzywny nałożonej za naruszenie reguł konkurencji stosunek solidarności, jaki istnieje między dwiema spółkami tworzącymi jeden podmiot gospodarczy, nie może ograniczać się do formy zabezpieczenia udzielonego przez spółkę dominującą w celu zagwarantowania zapłaty grzywny nałożonej na spółkę zależną i że argumentacja, w myśl której owa spółka dominująca nie mogła zostać obciążona obowiązkiem zapłaty grzywny w kwocie przewyższającej grzywnę nałożoną na jej spółkę zależną, jest zatem pozbawiona podstaw (zob. podobnie wyrok Kendrion/Komisja, C‑50/12 P, EU:C:2013:771, pkt 56, 58). Orzecznictwo to uwzględnia fakt, że zasada indywidualizacji kar i sankcji wymaga, aby zgodnie z art. 23 ust. 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2003 z dnia 16 grudnia 2002 r. w sprawie wprowadzenia w życie reguł konkurencji ustanowionych w art. [81 WE] i [82 WE] (Dz.U. 2003, L 1, s. 1) kwota grzywny, która ma zostać zapłacona solidarnie, została ustalona na podstawie wagi naruszenia zarzucanego danemu przedsiębiorstwu oraz czasu trwania tego naruszenia (wyrok Areva i in./Komisja, C‑247/11 P i C‑253/11 P, EU:C:2014:257, pkt 127 i przytoczone tam orzecznictwo).

108

Ponadto, co się tyczy argumentu opartego na rzekomym braku proporcjonalności grzywny do czasu trwania naruszenia, należy stwierdzić, że spółka FLS Plast nie zdołała udowodnić tej tezy.

109

W tym względzie należy bowiem wyjaśnić, że Sąd jest wprawdzie zobowiązany do zapewnienia, aby wysokość grzywny nałożonej na przedsiębiorstwo za jego uczestnictwo w naruszeniu reguł prawa Unii w dziedzinie konkurencji odzwierciedlała w należyty sposób czas trwania tego naruszenia i uczestnictwa w nim, jednakże czas trwania naruszenia nie jest ani jedynym, ani bezwzględnie najważniejszym elementem, jaki Komisja lub Sąd powinny wziąć pod uwagę przy obliczaniu tej grzywny.

110

W niniejszej sprawie z przedłożonych Trybunałowi akt wynika, że grzywny nałożone na spółkę FLS Plast i na inne spółki uczestniczące w kartelu nie zostały obliczone wyłącznie na podstawie odpowiednich czasów trwania uczestnictwa owych spółek w kartelu. I tak, w wypadku spółki FLS Plast kwota nałożonej na nią grzywny nie musiała wcale być ściśle proporcjonalna ani nawet „rozsądnie” proporcjonalna do czasu trwania uczestnictwa tej spółki w inkryminowanym naruszeniu, ale powinna we właściwy sposób odzwierciedlać wagę popełnionego naruszenia.

111

Tymczasem w odniesieniu do wagi tego naruszenia należy przypomnieć, że polegało ono na uczestnictwie w szeregu porozumień i uzgodnionych praktyk obejmujących sześć państw członkowskich, których przedmiotem było ustalanie cen, ustanawianie wspólnych modeli kalkulacji cen, podział rynków, przyznawanie kontyngentów sprzedaży, przydzielanie klientów, ustawianie transakcji i zamówień, uzgodnione składanie ofert w niektórych przetargach, a także wymiana indywidualnych informacji. To właśnie na tej podstawie w motywie 765 spornej decyzji Komisja trafnie zakwalifikowała to naruszenie jako bardzo poważne. W swym odwołaniu spółka FLS Plast nie zdołała podważyć tej kwalifikacji.

112

W tych okolicznościach nie wydaje się, że Sąd, ustalając grzywnę, za zapłatę której spółka FLS Plast została obciążona odpowiedzialnością solidarną na podstawie art. 2 lit. f) spornej decyzji, na 14,45 mln EUR, czyli na kwotę znacznie niższą od wynoszącej 20 mln EUR kwoty minimalnej generalnie przyjmowanej przez Komisję jako kwota wyjściowa przy obliczaniu grzywien za naruszenia „bardzo poważne” i przewidzianej w pkt 1 część A tiret trzecie wytycznych, w wykonaniu nieograniczonego prawa orzekania sprowadził nałożoną grzywnę do kwoty nieproporcjonalnej.

113

W rezultacie należy oddalić część pierwszą zarzutu czwartego jako bezzasadną.

114

Co się tyczy części drugiej omawianego zarzutu, opartej na braku uzasadnienia zaskarżonego wyroku w zakresie, w jakim oddalono w nim argument, że przy ustalaniu grzywny nałożonej na spółkę FLS Plast Komisja naruszyła zasadę proporcjonalności do czasu trwania uczestnictwa tej spółki w naruszeniu, należy stwierdzić, że wskazana zarzutu także nie zasługuje na uwzględnienie.

115

Sąd zbadał ten argument w pkt 100 zaskarżonego wyroku, w którym stwierdził, że „zastrzeżenie, w myśl którego odpowiedzialność [spółki FLS Plast] jest oczywiście nieproporcjonalna do okresu, przez który posiadała ona akcje spółki Trioplast Wittenheim, nie jest zasadne. Żadna norma ani żadna zasada prawa nie przewiduje, że Komisja ma obowiązek zapewnienia takiej proporcjonalności. W świetle wytycznych Komisja powinna wprawdzie wziąć pod uwagę czas trwania naruszenia. W niniejszej sprawie wykazano jednak […], że w wypadku [spółki FLS Plast] Komisja zwiększyła przypisaną [spółce FLS Plast] kwotę wyjściową o 10% za każdy rok, w którym [spółka ta] uczestniczyła w naruszeniu”.

116

Uzasadnienie to, choć zwięzłe, pozwala zrozumieć, dlaczego Sąd oddalił argumentację przedstawioną w tym kontekście przez spółkę FLS Plast. Co więcej, uzasadnienie to należy analizować w związku z rozważaniami Sądu przedstawionymi w pkt 92–105 zaskarżonego wyroku, które także odnoszą się do obliczania grzywny w oparciu o czas trwania uczestnictwa spółki FLS Plast w naruszeniu, a w szczególności na tle czasu trwania uczestnictwa w tym naruszeniu spółek Trioplast Industrier i Saint‑Gobain.

117

W tym względzie Sąd podkreślił w szczególności w pkt 101 zaskarżonego wyroku, że „nie można zgodzić się z twierdzeniem, że Komisja powinna była podzielić kwotę wyjściową przed jej zmianą uzasadnioną innymi okolicznościami, na tej podstawie, że spółka Trioplast Wittenheim należała kolejno do grupy Saint‑Gobain, do [FLS Plast] i do Trioplast Industrier. Z jednej strony [spółka FLS Plast] nie powołała się na żadną normę ani zasadę prawa, która kreowałaby tego rodzaju obowiązek. Z drugiej strony podejście polegające na tym, by przypisać spółce dominującej taką samą kwotę wyjściową grzywny jak ta przypisana spółce zależnej, która bezpośrednio uczestniczyła w kartelu, nie dzieląc jej w przypadku przejmowania kontroli przez szereg następujących po sobie spółek dominujących, nie może być uznane za niewłaściwe samo w sobie”.

118

W szczególności w świetle rozważań zawartych w pkt 101 zaskarżonego wyroku uzasadnienie przedstawione przez Sąd w pkt 100 tego wyroku jest oczywiście wystarczające do tego, aby spółka FLS Plast mogła zrozumieć, dlaczego Sąd oddalił jej argumentację w tym kontekście, i aby Trybunał mógł przeprowadzić stosowną kontrolę. Oznacza to, że nie można stwierdzić, iż zaskarżony wyrok obarczony jest w tym względzie brakiem uzasadnienia.

119

Ponieważ obie części zarzutu czwartego zostały oddalone, zarzut ten należy w całości uznać za bezzasadny.

120

W zarzucie piątym FLS Plast utrzymuje, że Sąd wydał zaskarżony wyrok po przeprowadzeniu postępowania, którego czas trwania był nadmierny, gdyż od wniesienia skargi do ogłoszenia wyroku upłynęło ponad sześć lat. Według spółki FLS Plast Sąd naruszył w ten sposób prawa, na które spółka ta może się powoływać na podstawie art. 47 karty praw podstawowych i art. 6 ust. 1 EKPC.

121

W tym względzie FLS Plast zwraca uwagę, że Sąd nie podjął żadnej czynności przez okres czterech lat i czterech miesięcy od zakończenia pisemnego etapu postępowania w dniu 20 lutego 2007 r. do daty rozprawy, czyli do dnia 22 czerwca 2011 r., przy czym tak długiego okresu bezczynności Sądu nie da się uzasadnić podejmowaniem środków organizacji postępowania czy też środków związanych z dochodzeniem. Jedyną czynnością, jaką Sąd podjął w trakcie tego okresu, było wysłanie do stron kwestionariusza zawierającego cztery pytania przed rozprawą.

122

Według spółki FLS Plast sporna decyzja i przedstawione w niej argumenty nie mają aż tak złożonego charakteru, by Sąd nie był w stanie przygotować ustnego etapu postępowania w terminie krótszym niż cztery lata i cztery miesiące.

123

FLS Plast podkreśla, że Sąd był w stanie wydać pierwsze wyroki dotyczące spornej decyzji w dniu 13 września 2010 r. I tak, we wrześniu 2010 r. Sąd był już w stanie wydać orzeczenia w innych sprawach, po dokonaniu wszystkich niezbędnych ocen ekonomicznych i ustaleń faktycznych. Co więcej, wyroki te dotyczyły spółek Trioplast Industrier (wyrok Trioplast Industrier/Komisja, T‑40/06, EU:T:2010:388) oraz Trioplast Wittenheim (wyrok Trioplast Wittenheim/Komisja, T‑26/06, EU:T:2010:387). Wszystkie okoliczności faktyczne mające znaczenie dla niniejszej sprawy są identyczne z tymi, które zostały zbadane przez Sąd w wyroku Trioplast Wittenheim/Komisja (EU:T:2010:387). Nic nie uzasadnia więc okresu roku i pięciu miesięcy, jaki upłynął między ogłoszeniem przez Sąd tego ostatniego wyroku a ogłoszeniem zaskarżonego wyroku.

124

Przyczyną przedłużenia się postępowania przed Sądem nie było wreszcie zachowanie spółki FLS Plast w tym postępowaniu.

125

W pierwszej kolejności Komisja podnosi, że zarzut ten jest niedopuszczalny. Instytucja ta utrzymuje, że w sytuacji gdy w ocenie strony czas trwania postępowania przed Sądem był nadmierny, powinna ona dochodzić odszkodowania za ewentualne poniesione z tego tytułu szkody poprzez wniesienie skargi odszkodowawczej. Poza tym taki nadmierny czas trwania postępowania nie może sam w sobie prowadzić do obniżenia grzywny, czego domaga się FLS Plast, gdyż byłoby to równoznaczne ze zmianą spornej decyzji.

126

Ponadto, zważywszy na okoliczności sprawy, a w szczególności na jej znaczenie dla przedsiębiorstwa, stopień złożoności i przebieg, czas trwania postępowania przed Sądem był rozsądny. Komisja podkreśla w tym względzie, że prawie wszystkie okoliczności faktyczne przedstawione na poparcie spornej decyzji zostały zakwestionowane przez FLS Plast, wobec czego musiały one zostać poddane weryfikacji. Ponieważ niektóre ze spraw dotyczyły spółek dominujących i ich spółek zależnych, podjęte zostały określone środki organizacji postępowania w celu umożliwienia łącznego zbadania i rozstrzygnięcia tych spraw. Należy również mieć na względzie fakt, że spółka FLS Plast wniosła bardzo złożoną skargę, zawierającą wiele zarzutów i argumentów. Pozostałe czternaście skarżących spółek przedstawiło równie szczegółowe pisma procesowe.

127

Posiłkowo Komisja podnosi, że w wypadku gdyby Trybunał doszedł do wniosku, iż naruszony został obowiązek wydania orzeczenia w rozsądnym terminie i gdyby uznał on za konieczne obniżenie grzywny, stosowna obniżka musiałaby być bardzo mała lub czysto symboliczna.

128

W replice spółka FLS Plast podnosi, że Komisja nie wskazała podstawy prawnej podniesionego przez nią zarzutu niedopuszczalności.

129

W duplice Komisja podkreśla, że zarzuty podniesione w ramach odwołania mogą dotyczyć jedynie naruszeń prawa, jakich dopuścił się Sąd. Podniesiony przez spółkę FLS Plast na poparcie skargi zarzut piąty nie jest oparty na takim naruszeniu prawa.

130

Jak wynika z art. 58 akapit pierwszy statutu Trybunału i z jego orzecznictwa, Trybunał w ramach odwołania jest właściwy do zbadania, czy Sąd naruszył procedurę, co wpłynęło niekorzystnie na interesy wnoszącego odwołanie (zob. w szczególności wyrok Der Grüne Punkt – Duales System Deutschland/Komisja, C‑385/07 P, EU:C:2009:456, pkt 176).

131

Odnośnie do naruszenia art. 47 karty praw podstawowych, na które powołuje się spółka FLS Plast, należy przypomnieć, że zgodnie z akapitem drugim tego postanowienia „[k]ażdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy w rozsądnym terminie przez niezawisły i bezstronny sąd ustanowiony uprzednio na mocy ustawy”. Jak już wielokrotnie orzekał Trybunał, omawiany artykuł dotyczy zasady skutecznej ochrony sądowej (zob. w szczególności wyrok Der Grüne Punkt – Duales System Deutschland/Komisja, EU:C:2009:456, pkt 179 i przytoczone tam orzecznictwo).

132

W związku z tym takie prawo, którego istnienie zostało potwierdzone przed wejściem w życie karty praw podstawowych jako zasada ogólna prawa Unii, ma zastosowanie w ramach środka zaskarżenia skierowanego przeciw decyzji Komisji (zob. w szczególności podobnie wyrok Der Grüne Punkt – Duales System Deutschland/Komisja, EU:C:2009:456, pkt 178 i przytoczone tam orzecznictwo).

133

Należy również przypomnieć, że według Europejskiego Trybunału Praw Człowieka przekroczenie rozsądnego terminu do wydania orzeczenia jako uchybienie proceduralne stanowiące naruszenie prawa podstawowego musi otwierać danej stronie drogę do skutecznej skargi umożliwiającej jej odpowiednie skorygowanie tego uchybienia (zob. podobnie wyrok ETPC w sprawie Kudła przeciwko Polsce, nr 30210/96, §§ 156, 157, ETPC 2000‑XI).

134

Jednakże należy przypomnieć, że zgodnie z orzecznictwem Trybunału z uwagi na konieczność zapewnienia poszanowania reguł prawa Unii dotyczącego konkurencji Trybunał nie może pozwolić wnoszącej odwołanie – na tej tylko podstawie, że naruszono rozsądny termin na wydanie orzeczenia – na zakwestionowanie kwoty grzywny, która została na nią nałożona, jeżeli wszystkie jej zarzuty odnoszące się do ustaleń poczynionych przez Sąd w przedmiocie kwoty tej grzywny i ukaranych za jej pomocą zachowań zostały oddalone (zob. w szczególności wyrok Groupe Gascogne/Komisja, C‑58/12 P, EU:C:2013:770, pkt 78 i przytoczone tam orzecznictwo).

135

Trybunał orzekł bowiem także, że naruszenie przez sąd Unii wynikającego z art. 47 akapit drugi karty praw podstawowych obowiązku wydania w rozsądnym terminie orzeczenia w sprawach do niego skierowanych powinno spotkać się z sankcją w postaci skargi o odszkodowanie wniesionej przed Sąd, ponieważ taka skarga stanowi skuteczny ku temu środek. Z powyższego wynika, że żądanie naprawienia szkody spowodowanej nieprzestrzeganiem przez Sąd rozsądnego terminu do wydania orzeczenia nie może być bezpośrednio przedłożone Trybunałowi w ramach odwołania, lecz należy je złożyć do samego Sądu (zob. w szczególności wyrok Groupe Gascogne/Komisja, EU:C:2013:770, pkt 83, 84).

136

Do Sądu orzekającego w składzie innym niż ten, którego zadaniem było rozpoznanie sporu w postępowaniu, którego długość jest przedmiotem krytyki, należy zatem dokonanie oceny zarówno materialnego charakteru podnoszonej szkody, jak i związku przyczynowego między szkodą a przewlekłością spornego postępowania sądowego podczas badania dostarczonych w tym celu dowodów (zob. w szczególności podobnie wyrok Groupe Gascogne/Komisja, EU:C:2013:770, pkt 88, 90).

137

Tymczasem należy stwierdzić, że okres trwania postępowania przed Sądem, w którym zapadł zaskarżony wyrok, który to okres wyniósł ponad sześć lat, nie może być uzasadniony jakąkolwiek z okoliczności właściwych w niniejszej sprawie.

138

W szczególności okazuje się, że okres pomiędzy zakończeniem pisemnego etapu postępowania wraz ze złożeniem dupliki Komisji w lutym 2007 r. a otwarciem ustnego etapu postępowania w czerwcu 2011 r. trwał około czterech lat i czterech miesięcy. Okoliczności niniejszej sprawy – niezależnie od tego, czy byłaby to złożoność sporu, zachowanie stron czy też zaistnienie kwestii incydentalnych – nie mogą tłumaczyć długości tego okresu.

139

Odnośnie do kwestii złożoności sporu, z analizy wniesionej przez spółkę FLSmidth w pierwszej instancji skargi, która została pokrótce przedstawiona w pkt 9 i 10 niniejszego wyroku, wynika, że podniesione zarzuty, choć wymagały przeprowadzenia pogłębionej analizy, nie przedstawiały szczególnie podwyższonego stopnia trudności. Nawet jeśli piętnastu adresatów spornej decyzji wniosło do Sądu skargi o stwierdzenie nieważności tej decyzji, to okoliczność ta nie mogła stanowić dla Sądu przeszkody w przygotowaniu streszczenia akt i ustnego etapu postępowania w okresie krótszym niż cztery lata i cztery miesiące.

140

Co się tyczy zachowania stron, z akt przedłożonych Trybunałowi nie wynika wcale, że spółka FLS Plast przyczyniła się swym zachowaniem do spowolnienia postępowania w sprawie.

141

Z akt sprawy nie wynika wreszcie, że postępowanie zostało przerwane lub spowolnione wskutek zaistnienia kwestii incydentalnych mogących uzasadniać jego długość.

142

W świetle powyższego należy stwierdzić, że postępowanie toczące się przed Sądem stanowiło naruszenie art. 47 akapit drugi karty praw podstawowych poprzez nieprzestrzeganie wymogów związanych z dochowaniem rozsądnego terminu do wydania orzeczenia, co stanowi wystarczająco istotne naruszenie normy prawnej, której przedmiotem jest przyznanie jednostkom uprawnienia (zob. podobnie wyrok Bergaderm i Goupil/Komisja, C‑352/98 P, EU:C:2000:361, pkt 42).

143

Jednakże z rozważań przedstawionych w pkt 134–136 niniejszego wyroku wynika, że piąty z zarzutów podniesionych przez spółkę FLS Plast na poparcie odwołania należy oddalić.

144

Wynika stąd, że skoro żaden z zarzutów podniesionych przez spółkę FLS Plast w uzasadnieniu odwołania nie został uwzględniony, to odwołanie należy oddalić w całości.

145

Zgodnie z art. 184 § 2 regulaminu postępowania przed Trybunałem, jeżeli odwołanie jest bezzasadne, Trybunał rozstrzyga o kosztach.

146

Zgodnie z art. 138 § 1 tego regulaminu, mającym zastosowanie do postępowania odwoławczego na podstawie art. 184 § 1 tego regulaminu, kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ Komisja wniosła o obciążenie spółki FLS Plast kosztami postępowania, a ta przegrała sprawę, należy obciążyć ją własnymi kosztami oraz kosztami poniesionymi przez Komisję.

Z powyższych względów Trybunał (pierwsza izba) orzeka, co następuje: