—

uwzględniając swoje poprzednie rezolucje i sprawozdania w sprawie Ukrainy i Rosji,

—

uwzględniając Kartę Narodów Zjednoczonych,

—

uwzględniając konwencje genewskie z 1949 r. i protokoły dodatkowe do nich,

—

uwzględniając konwencje haskie z 1899 i 1907 r.,

—

uwzględniając Konwencję ONZ w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa z 9 grudnia 1948 r. i protokoły dodatkowe do niej,

—

uwzględniając Rzymski Statut Międzynarodowego Trybunału Karnego (MTK) z 17 lipca 1998 r. oraz poprawki z Kampali z 2010 r. dotyczące zbrodni agresji,

—

uwzględniając opracowane przez Komisję Prawa Międzynarodowego ONZ zasady prawa międzynarodowego uznane w Karcie Trybunału Norymberskiego oraz w Wyrokach Trybunału (zasady norymberskie), które określają, co stanowi zbrodnię wojenną,

—

uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1820 (2008) w sprawie przemocy seksualnej jako narzędzia wojny oraz nr 1888 (2009) w sprawie powołania specjalnego przedstawiciela ds. przemocy seksualnej podczas konfliktów zbrojnych,

—

uwzględniając definicję gwałtu wojennego przyjętą w 1998 r. przez Międzynarodowy Trybunał Karny dla Rwandy i Międzynarodowy Trybunał Karny dla Jugosławii,

—

uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ z 2 marca 2022 r. w sprawie agresji na Ukrainę oraz rezolucję z 24 marca 2022 r. w sprawie humanitarnych skutków napaści na Ukrainę,

—

uwzględniając rezolucję ONZ przyjętą przez Radę Praw Człowieka w dniu 4 marca 2022 r. w sprawie sytuacji w zakresie praw człowieka w Ukrainie w związku z rosyjską agresją, w której Rada postanowiła powołać niezależną międzynarodową komisję śledczą,

—

uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z dnia 28 kwietnia 2022 r. zatytułowaną „Agresja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę: zapewnienie odpowiedzialności za poważne naruszenia międzynarodowego prawa humanitarnego i inne przestępstwa międzynarodowe”,

—

uwzględniając deklarację wersalską z 11 marca 2022 r.,

—

uwzględniając wizytę przewodniczącej R. Metsoli w Ukrainie 1 kwietnia 2022 r. oraz jej oświadczenie w sprawie międzynarodowych zbrodni wojennych popełnianych w Ukrainie,

—

uwzględniając oświadczenie Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa wydane w imieniu UE 4 kwietnia 2022 r. w sprawie rosyjskich aktów okrucieństwa popełnionych w Buczy i innych ukraińskich miastach,

—

uwzględniając oświadczenie prokuratora MTK Karima A.A. Khana QC z 2 marca 2022 r. pt. „Sytuacja w Ukrainie: wniesienie spraw przez 39 państw-stron i wszczęcie dochodzenia”,

—

uwzględniając sprawozdanie Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) z 13 kwietnia 2022 r. w sprawie naruszeń międzynarodowego prawa humanitarnego i praw człowieka, zbrodni wojennych i zbrodni przeciwko ludzkości popełnionych w Ukrainie od dnia 24 lutego 2022 r.,

—

uwzględniając umowę o współpracy i pomocy między Międzynarodowym Trybunałem Karnym a Unią Europejską z 2006 r.,

—

uwzględniając decyzję Rady (WPZiB) 2022/638 z dnia 13 kwietnia 2022 r. zmieniającą decyzję 2014/486/WPZiB w sprawie misji doradczej Unii Europejskiej na rzecz reformy cywilnego sektora bezpieczeństwa na Ukrainie (EUAM Ukraine) (1), na mocy której zmieniono mandat misji EUAM Ukraine, aby udzielić wsparcia władzom ukraińskim i ułatwić prowadzenie dochodzeń w sprawie wszelkich przestępstw międzynarodowych popełnionych w związku z rosyjską agresją na Ukrainę oraz ich ściganie,

—

uwzględniając wniosek Komisji dotyczący zmiany rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1727 w odniesieniu do gromadzenia, przechowywania i analizowania dowodów dotyczących ludobójstwa, zbrodni przeciwko ludzkości oraz zbrodni wojennych w Eurojuście (COM(2022)0187),

—

uwzględniając sprawozdania organizacji Human Rights Watch na temat Ukrainy z 3 kwietnia i 21 kwietnia 2022 r. oraz sprawozdanie Amnesty International z 6 maja 2022 r.,

—

uwzględniając art. 132 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że od 24 lutego 2022 r., kiedy Rosja rozpoczęła nowy etap nielegalnej, niesprowokowanej i nieuzasadnionej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie, jej siły zbrojne i jej poplecznicy przeprowadzają masowe ataki na ludność cywilną, w tym uprowadzenia, egzekucje pozasądowe i tortury zarówno na obszarach nowo objętych inwazją, jak i na wcześniej okupowanych obszarach Ukrainy;

B.

mając na uwadze, że tysiące osób straciło życie lub zostało rannych, około 7,7 mln obywateli Ukrainy zostało wewnętrznie przesiedlonych, a prawie 6 mln uciekło do sąsiednich krajów; mając na uwadze, że według komisarz ds. praw człowieka ukraińskiego parlamentu od 24 lutego 2022 r. 400 tys. ukraińskich cywilów, w tym ponad 200 tys. dzieci, przymusowo deportowano z Ukrainy do Federacji Rosyjskiej; mając na uwadze, że siły rosyjskie i ich poplecznicy wielokrotnie uniemożliwiali utworzenie korytarzy humanitarnych, a tym samym blokowali lub utrudniali ewakuację ludności cywilnej z oblężonych terytoriów;

C.

mając na uwadze, że akty okrucieństwa popełniane przez oddziały rosyjskie i ich popleczników osiągnęły nowy odrażający wymiar wraz z odkryciem w niedzielę 3 kwietnia 2022 r. ciał cywilów na ulicach Buczy – miasta, które przez prawie miesiąc było niedostępne dla ukraińskiej armii; mając na uwadze, że z wielu wcześniej okupowanych miast ukraińskich, takich jak Bucza, Irpen, Hostomel, Iwanków, oraz z innych miejsc wyzwolonych przez ukraińskie siły zbrojne napływają doniesienia o masowych grobach setek osób oraz o ciałach cywilów znajdowanych na ulicach, w tym kobiet, dzieci i osób starszych, w niektórych przypadkach ze związanymi z tyłu rękami; mając na uwadze, że jest wysoce prawdopodobne, iż w ukraińskich miastach i wsiach zaatakowanych i nadal okupowanych przez Rosję i jej popleczników regularnie dochodzi do okrucieństw podobnych do tych opisanych powyżej, a rzeczywista skala zbrodni wojennych może być znacznie większa, niż dotychczas udokumentowano;

D.

mając na uwadze, że w licznych sprawozdaniach, uzupełnionych zdjęciami i nagraniami wideo, udokumentowano doraźne egzekucje ludności cywilnej podczas zajmowania przez Rosjan wsi i miasteczek, aresztowania ludności cywilnej bez zachowania należytej procedury oraz złe traktowanie równoznaczne z torturami, przypadki gwałtów na ludności cywilnej, w tym na dzieciach, dokonywanych przez rosyjskie siły zbrojne i ich popleczników, oraz użycie niekierowanej artylerii, amunicji kasetowej i min przeciwpiechotnych podczas rosyjskich ataków na obszary zaludnione; mając na uwadze, Rosja stosuje przemoc seksualną jako narzędzie wojny w celu złamania morale Ukraińców i jako formę tortur w celu uzyskania zeznań przez gwałty, zmuszanie do obnażania się i groźby przemocy seksualnej wobec dzieci, kobiet i mężczyzn lub ich krewnych; mając na uwadze, że gwałt jako zbrodnia wojenna jest przestępstwem, które najtrudniej udokumentować tak, aby można było wnieść sprawę do sądu i przeprowadzić proces; mając na uwadze, że oprócz krzywd fizycznych ofiary zbrodni wojennych na tle seksualnym mogą być narażone na wielorakie ryzyko dyskryminacji i stygmatyzacji; mając na uwadze, że czas ma kluczowe znaczenie dla gromadzenia dowodów i zeznań oraz dla zapewnienia pomocy medycznej i psychologicznej ofiarom przemocy seksualnej;

E.

mając na uwadze, że rosyjskie siły zbrojne i ich poplecznicy przetrzymują, uprowadzają, porywają, atakują i zabijają dziennikarzy, burmistrzów i obrońców praw człowieka; mając na uwadze, że – na mocy art. 79 protokołu dodatkowego I do konwencji genewskich – dziennikarzy i pracowników mediów chroni międzynarodowe prawo humanitarne; mając na uwadze, że według platformy Rady Europy na rzecz ochrony dziennikarstwa i bezpieczeństwa dziennikarzy zginęło już co najmniej 10 ukraińskich i międzynarodowych pracowników mediów, a wielu innych zostało rannych;

F.

mając na uwadze, że rosyjskie siły zbrojne i ich poplecznicy grabią mienie cywilne, w tym żywność, odzież, sprzęt gospodarstwa domowego, drewno opałowe i duże ilości zboża, a także bombardują infrastrukturę cywilną, w tym tę zaspokajającą potrzeby słabszych grup społecznych, budynki mieszkalne, szkoły, żłobki i szpitale; mając na uwadze, że siły zbrojne Federacji Rosyjskiej i ich poplecznicy systematycznie zabierają dzieła sztuki, artefakty i inne przedmioty o dużej wartości kulturowej; mając na uwadze, że Ukraina oskarżyła Rosję o kradzież kilkuset tysięcy ton ziarna, a ONZ potwierdziła, że istnieje coraz więcej dowodów na to, że rosyjskie oddziały zagrabiły zapasy ukraińskiego ziarna i zniszczyły magazyny zbożowe, co pogłębiło światowy kryzys żywnościowy i może prowadzić do klęski głodu w Ukrainie; mając na uwadze, że blisko 25 mln ton ziarna utknęło w Ukrainie, ponieważ Rosja zniszczyła infrastrukturę logistyczną i prowadzi blokadę morską; mając na uwadze, że wpływ wojny na środowisko i zdrowie również będzie niszczący i długotrwały;

G.

mając na uwadze, że cztery konwencje genewskie oraz protokół dodatkowy I, których Ukraina i Federacja Rosyjska są stronami, stanowią, że poważne naruszenia międzynarodowego prawa humanitarnego oraz poważne uchybienia w przestrzeganiu tego prawa stanowią zbrodnie wojenne; mając na uwadze, że każdy, kto nakazuje lub popełnia takie czyny lub pomaga w ich popełnieniu i nakłania do nich, jest odpowiedzialny za takie zbrodnie;

H.

mając na uwadze, że w listopadzie 2016 r. Rosja wycofała swój podpis pod statutem rzymskim; mając na uwadze, że Ukraina nie jest państwem-stroną statutu rzymskiego, lecz zgodnie z jego art. 12 ust. 3 dwukrotnie skorzystała z przysługującej jej możliwości uznania jurysdykcji MTK w odniesieniu do popełnionych na jej terytorium domniemanych przestępstw w rozumieniu statutu rzymskiego;

I.

mając na uwadze, że 2 marca 2022 r. prokurator MTK ogłosił, iż wszczął dochodzenie w sprawie sytuacji w Ukrainie na podstawie wniosków otrzymanych od państw-stron (2);

J.

mając na uwadze, że 3 marca 2022 r. Ukraina, przy wsparciu 45 państw uczestniczących, powołała się na mechanizm moskiewski OBWE, aby zająć się przypadkami łamania praw człowieka i humanitarnymi skutkami rosyjskiej inwazji na Ukrainę;

K.

mając na uwadze, że w ciągu pierwszych trzech miesięcy wojny ukraińska prokuratura generalna wszczęła co najmniej 9 300 dochodzeń i zidentyfikowała setki podejrzanych z Rosji o domniemane zbrodnie wojenne, do których należą grabieże, morderstwa, tortury i gwałty;

L.

mając na uwadze, że rządowe i międzynarodowe organy sądowe zainicjowały szereg działań na rzecz pociągnięcia sprawców do odpowiedzialności: m.in. MTK wszczął formalne dochodzenie, a Francja, Niemcy, Litwa i Szwecja – śledztwa w ramach zasady jurysdykcji uniwersalnej;

M.

mając na uwadze, że 4 marca 2022 r. Rada Praw Człowieka ONZ powołała międzynarodową komisję śledczą ds. Ukrainy w celu zbadania naruszeń praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego w kontekście rosyjskiej napaści na Ukrainę w 2022 r.; mając na uwadze, że Rada Bezpieczeństwa ONZ jest sparaliżowana w kwestii sytuacji w Ukrainie, ponieważ Rosja może zawetować wszelkie istotne działania;

N.

mając na uwadze, że 25 marca 2022 r. Polska, Litwa i Ukraina zapowiedziały utworzenie wspólnego zespołu dochodzeniowo-śledczego, który ma gromadzić dowody i badać zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości przy wsparciu Agencji Unii Europejskiej ds. Współpracy Wymiarów Sprawiedliwości w Sprawach Karnych (Eurojust) i z udziałem urzędu prokuratora MTK, jak ogłoszono 25 kwietnia 2022 r.; mając na uwadze, że szybkie wymierzenie sprawiedliwości wymaga koordynacji dochodzeń prowadzonych przez MTK i organy rządowe oraz innych mechanizmów;

O.

mając na uwadze, że w tej sytuacji MTK nie ma jurysdykcji w odniesieniu do zbrodni agresji, ponieważ ani Ukraina, ani Federacja Rosyjska nie ratyfikowały statutu rzymskiego i poprawek do niego dotyczących zbrodni agresji; mając na uwadze, że lukę tę należy wypełnić, powołując specjalny międzynarodowy trybunał, który byłby upoważniony do prowadzenia dochodzeń i ścigania domniemanych zbrodni agresji popełnionych wobec Ukrainy przez przywódców politycznych i dowódców wojskowych Rosji i jej sojuszników;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.