This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52020IP0255
European Parliament resolution of 8 October 2020 on the draft Commission regulation amending the Annex to Regulation (EU) No 231/2012 laying down specifications for food additives listed in Annexes II and III to Regulation (EC) No 1333/2008 of the European Parliament and of the Council as regards specifications for titanium dioxide (E 171) (D066794/04 — 2020/2795(RPS))
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 października 2020 r. w sprawie projektu rozporządzenia Komisji zmieniającego załącznik do rozporządzenia (UE) nr 231/2012 ustanawiającego specyfikacje dla dodatków do żywności wymienionych w załącznikach II i III do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 w odniesieniu do specyfikacji dla ditlenku tytanu (E 171) (D066794/04 – 2020/2795(RPS))
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 października 2020 r. w sprawie projektu rozporządzenia Komisji zmieniającego załącznik do rozporządzenia (UE) nr 231/2012 ustanawiającego specyfikacje dla dodatków do żywności wymienionych w załącznikach II i III do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 w odniesieniu do specyfikacji dla ditlenku tytanu (E 171) (D066794/04 – 2020/2795(RPS))
Dz.U. C 395 z 29.9.2021, p. 28–31
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
29.9.2021 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 395/28 |
P9_TA(2020)0255
Sprzeciw wobec aktu wykonawczego: specyfikacje dla ditlenku tytanu (E 171)
Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 października 2020 r. w sprawie projektu rozporządzenia Komisji zmieniającego załącznik do rozporządzenia (UE) nr 231/2012 ustanawiającego specyfikacje dla dodatków do żywności wymienionych w załącznikach II i III do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 w odniesieniu do specyfikacji dla ditlenku tytanu (E 171) (D066794/04 – 2020/2795(RPS))
(2021/C 395/03)
Parlament Europejski,
— |
uwzględniając projekt rozporządzenia Komisji zmieniającego załącznik do rozporządzenia (UE) nr 231/2012 ustanawiającego specyfikacje dla dodatków do żywności wymienionych w załącznikach II i III do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 w odniesieniu do specyfikacji dla ditlenku tytanu (E 171) (D066794/04, |
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1333/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie dodatków do żywności (1), w szczególności jego art. 14, |
— |
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1331/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. ustanawiające jednolitą procedurę wydawania zezwoleń na stosowanie dodatków do żywności, enzymów spożywczych i środków aromatyzujących (2), w szczególności jego art. 7 ust. 5, |
— |
uwzględniając sprawozdanie podsumowujące wydane 13 maja 2019 r. przez Stały Komitet ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz (3), |
— |
uwzględniając oświadczenie Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) przyjęte 10 maja 2019 r. i opublikowane 12 czerwca 2019 r. (4), |
— |
uwzględniając art. 5a ust. 3 lit. b) i art. 5a ust. 5 decyzji Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającej warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (5), |
— |
uwzględniając art. 112 ust. 2 i 3 oraz art. 112 ust. 4 lit. c) Regulaminu, |
— |
uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, |
A. |
mając na uwadze, że w rozporządzeniu (WE) nr 1333/2008 wprowadzono przepisy dotyczące dodatków do żywności stosowanych w środkach spożywczych, by zapewnić efektywne funkcjonowanie rynku wewnętrznego oraz wysoki poziom ochrony zdrowia ludzi i wysoki poziom ochrony konsumentów, w tym ochrony interesów konsumentów i uczciwych praktyk w handlu żywnością, w odpowiednich przypadkach z uwzględnieniem ochrony środowiska; |
B. |
mając na uwadze, że w rozporządzeniu (WE) nr 1331/2008 wprowadzono m.in. jednolitą procedurę oceny i wydawania zezwoleń na stosowanie dodatków do żywności, co przyczynia się do swobodnego przepływu żywności w Unii oraz do wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzkiego i ochrony konsumentów, w tym ochrony interesów konsumentów; |
Stosowanie ditlenku tytanu (E 171) w żywności
C. |
mając na uwadze, że ditlenek tytanu (E 171) jest dodatkiem do żywności zawierającym nanocząsteczki i występującym głównie w takich kategoriach żywności jak wyroby cukiernicze, ciasta, desery, lody, herbatniki, batoniki czekoladowe, pieczywo i wyroby ciastkarskie; mając na uwadze, że dodatek ten ma przede wszystkim nadawać produktom białą barwę lub nieprzejrzystość; |
D. |
mając na uwadze, że ditlenek tytanu (E 171) stosuje się głównie w produktach spożywczych szczególnie popularnych wśród dzieci, np. w gumie do żucia, cukierkach, czekoladzie i lodach, co budzi obawy o potencjalnie wysokie narażenie tej podatnej na zagrożenia grupy społecznej; |
Ocena zagrożeń dla bezpieczeństwa
E. |
mając na uwadze, że w opinii naukowej EFSA z 28 czerwca 2016 r. (6) w sprawie ditlenku tytanu (E 171) wskazano już na brak danych utrudniający pełną ocenę ryzyka, jakie może stwarzać ten dodatek do żywności; mając na uwadze, że niepewności dotyczące bezpieczeństwa ditlenku tytanu (E 171) wynikają po części z niedostarczenia przez producentów danych niezbędnych do przeprowadzenia oceny ryzyka; |
F. |
mając na uwadze, że w szeregu niedawnych publikacji naukowych (7) zakwestionowano bezpieczeństwo ditlenku tytanu (E 171) i zwrócono uwagę na potencjalne zagrożenia wynikające z jego spożycia; |
G. |
mając na uwadze, że w opinii francuskiej Agencji ds. Bezpieczeństwa i Ochrony Żywności, Środowiska i Pracy (ANSES) z 12 kwietnia 2019 r. (8) wśród negatywnych skutków wskazano możliwą rakotwórczość ditlenku tytanu (E 171) oraz stwierdzono, że jak dotąd nie wyjaśniono wątpliwości naukowych co do bezpieczeństwa tego związku i nadal nie ma pełnych danych na ten temat, co oznacza, że nie można rozwiać obaw o potencjalną toksyczność ditlenku tytanu (E 171) dla konsumentów; mając na uwadze, że na brak danych i niepewność zwrócił uwagę również holenderski Urząd ds. Oceny Ryzyka i Badań (BuRO) (9); |
H. |
mając na uwadze, że w ostatnim oświadczeniu EFSA w sprawie ditlenku tytanu (E 171) w żywności (10) odniesiono się do opinii ANSES i również stwierdzono pewne niejasności w kwestii bezpieczeństwa jego stosowania; |
I. |
mając na uwadze, że 19 naukowców z ośmiu państw spotkało się w lutym 2016 r. w Międzynarodowej Agencji Badań nad Rakiem (IARC) w Lyonie (Francja), by ponownie ocenić rakotwórczość ditlenku tytanu (E 171), i doszło do wniosku, że związek ten należy zaliczyć do substancji potencjalnie rakotwórczych dla ludzi (grupa 2B) (11); |
J. |
mając na uwadze, że według ustaleń amerykańskiego Krajowego Instytutu BHP (NIOSH) narażenie na ultradrobne cząstki ditlenku tytanu (E 171) należy uznać za potencjalny czynnik rakotwórczy w miejscu pracy (12); |
Decyzje dotyczące zarządzania ryzykiem
K. |
mając na uwadze, że w związku z opinią ANSES i późniejszym oświadczeniem EFSA, które nie rozwiało obaw, rząd francuski przyjął dekret zakazujący sprzedaży produktów spożywczych zawierających ditlenek tytanu (E 171) od 1 stycznia 2020 r., co stanowi środek ostrożnościowy służący ochronie zdrowia konsumentów; |
L. |
mając na uwadze, że mimo tego Komisja zamiast zaproponować stopniowe wycofywanie ditlenku tytanu (E 171) z produktów spożywczych przedstawiła projekt rozporządzenia, w którym zmieniono definicję tego dodatku do żywności i specyfikacje dla niego, nadal umożliwiając legalne wprowadzanie do obrotu i pozostawienie ditlenku tytanu (E 171) na rynku; |
M. |
mając na uwadze, że decyzja o niewprowadzeniu zakazu stosowania ditlenku tytanu (E 171) stawia w niekorzystnej sytuacji przedsiębiorstwa, które zdecydowały zastosować zasadę ostrożności i zastąpiły ditlenek tytanu (E 171) w swoich produktach lub go z nich usunęły; |
Zasada ostrożności i „inne czynniki”
N. |
mając na uwadze, że w art. 191 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) uznano zasadę ostrożności za jedną z podstawowych zasad Unii; |
O. |
mając na uwadze, że art. 168 ust. 1 TFUE stanowi, iż przy „określaniu i urzeczywistnianiu wszystkich polityk i działań Unii zapewnia się wysoki poziom ochrony zdrowia ludzkiego”; |
P. |
mając na uwadze, że ponad 85 000 obywateli w całej Europie podpisało już petycję (13), w której poparli oni francuski zakaz stosowania ditlenku tytanu (E 171) i zaapelowali o wdrożenie zasady ostrożności w związku z niepewnościami dotyczącymi dodatków do żywności, które nie służą celom żywieniowym i mogą stanowić zagrożenie dla konsumentów; |
Q. |
mając na uwadze, że dopuszczając dodatki do żywności, można również uwzględniać inne istotne czynniki, w tym społeczne, gospodarcze, dotyczące tradycji, etyczne i środowiskowe, a także zasadę ostrożności i wykonalność kontroli, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1331/2008; |
Warunki udzielania zezwoleń i rozwiązania alternatywne
R. |
mając na uwadze, że zgodnie z art. 6 rozporządzenia (WE) nr 1333/2008 dodatek do żywności można dopuścić tylko wtedy, gdy jego stosowanie jest bezpieczne, uzasadnione technologicznie oraz nie wprowadza w błąd, lecz przynosi korzyści konsumentom; |
S. |
mając na uwadze, że ditlenek tytanu (E 171) służy wyłącznie celom estetycznym, nie ma wartości odżywczej ani żadnej korzystnej funkcji technologicznej w żywności; |
T. |
mając na uwadze, że nie ma przekonujących dowodów na technologiczną potrzebę stosowania ditlenku tytanu (E 171), a wielu producentów żywności i sprzedawców detalicznych działających na rynku francuskim z powodzeniem usunęło ditlenek tytanu (E 171) ze swoich produktów, by zastosować się do francuskiego dekretu zawieszającego wprowadzanie do obrotu środków spożywczych zawierających ten dodatek (14); mając na uwadze, że niektóre przedsiębiorstwa wielonarodowe zobowiązały się do usunięcia ditlenku tytanu (E 171) ze swojej oferty środków spożywczych (15); |
U. |
mając na uwadze, że do tej pory większość państw członkowskich z trudem egzekwowała wymóg informowania o dodawaniu nanocząsteczek do żywności; mając na uwadze, że badania przeprowadzone przez grupy konsumentów w Hiszpanii, Belgii, Włoszech i Niemczech wykazały obecność ditlenku tytanu (E 171) zawierającego nanocząsteczki w proporcji powyżej 50 % bez oznaczenia dodatku jako „nano” (16), w tym w środkach spożywczych takich jak słodycze, gumy do żucia i ciasta, często spożywane przez dzieci i inne grupy społeczne podatne na zagrożenia; |
1. |
sprzeciwia się przyjęciu projektu rozporządzenia Komisji; |
2. |
uważa, że projekt rozporządzenia Komisji nie jest zgodny z celem i postanowieniami rozporządzeń (WE) nr 1333/2008 i (WE) nr 1331/2008; |
3. |
uważa, że dalsze zezwalanie na wprowadzanie do obrotu i sprzedaż ditlenku tytanu (E 171) jako dodatku do żywności jest sprzeczne z przepisami art. 6 rozporządzenia (WE) nr 1333/2008 i może mieć negatywny wpływ na zdrowie europejskich konsumentów; |
4. |
wzywa Komisję do wycofania projektu rozporządzenia; |
5. |
wzywa Komisję do zastosowania zasady ostrożności i usunięcia ditlenku tytanu (E 171) z unijnego wykazu dopuszczonych dodatków do żywności; |
6. |
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich. |
(1) Dz.U. L 354 z 31.12.2008, s. 16.
(2) Dz.U. L 354 z 31.12.2008, s. 1.
(3) https://ec.europa.eu/food/sites/food/files/safety/docs/reg-com_toxic_20190513_sum.pdf
(4) Oświadczenie EFSA w sprawie przeglądu ryzyka związanego z narażeniem na ditlenek tytanu jako dodatek do żywności (E 171) przeprowadzonego przez francuską Agencję ds. Bezpieczeństwa Sanitarnego Żywności, Środowiska i Pracy (ANSES), Dziennik EFSA 2019; 17(6):5714, https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/5714
(5) Dz.U. L 184 z 17.7.1999, s. 23.
(6) Ponowna ocena ditlenku tytanu (E 171) jako dodatku do żywności, Dziennik EFSA 2016; 14(9):4545, https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/4545
(7) Zob. opracowany przez stowarzyszenie Avicenn wykaz najnowszych publikacji akademickich poświęconych negatywnym skutkom narażenia drogą pokarmową na E 171 czyli TiO2, dostępny pod adresem http://veillenanos.fr/wakka.php?wiki=RisQIngestionNpTiO2/download&file=20190911AvicennE171recentpublications.pdf; Skocaj, M., Filipic, M., Petkovic, J., and Novak, S., „Titanium dioxide in our everyday life; is it safe?” [„Czy ditlenek tytanu w naszym codziennym życiu jest bezpieczny?”], Radiology and Oncology, grudzień 2011 r.; 45(4): 227–247, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3423755/; oraz Pinget, G. i in., „Impact of the Food Additive Titanium Dioxide (E 171) on Gut Microbiota-Host Interaction” [„Wpływ ditlenku tytanu jako dodatku do żywności (E 171) na interakcje między mikrobiotą jelitową a jej gospodarzem”], Frontiers in Nutrition, 14 maja 2019 r., https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fnut.2019.00057/full
(8) Opinia francuskiej Agencji ds. Bezpieczeństwa Sanitarnego Żywności, Środowiska i Pracy (ANSES) w sprawie zagrożeń wynikających ze spożycia dodatku do żywności E 171, dostępna pod adresem: https://www.anses.fr/en/system/files/ERCA2019SA0036EN.pdf
(9) https://www.nvwa.nl/documenten/consument/eten-drinken-roken/overige-voedselveiligheid/risicobeoordelingen/advies-van-buro-over-de-mogelijke-gezondheidseffecten-van-het-voedseladditief-titaniumdioxide-e171
(10) Oświadczenie EFSA w sprawie przeglądu ryzyka związanego z narażeniem na ditlenek tytanu jako dodatek do żywności (E 171) przeprowadzonego przez francuską Agencję ds. Bezpieczeństwa Sanitarnego Żywności, Środowiska i Pracy (ANSES), Dziennik EFSA (2019); 17(6):5714, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.2903/j.efsa.2019.5714
(11) „Carbon Black, Titanium Dioxide, and Talc” [„Czerń węglowa, ditlenek tytanu i talk”] IARC Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans, tom 93, https://publications.iarc.fr/Book-And-Report-Series/Iarc-Monographs-On-The-Identification-Of-Carcinogenic-Hazards-To-Humans/Carbon-Black-Titanium-Dioxide-And-Talc-2010
(12) „Occupational Exposure to Titanium Dioxide” [Narażenie na ditlenek tytanu w miejscu pracy], Current Intelligence Bulletin 63, https://www.cdc.gov/niosh/docs/2011-160/pdfs/2011-160.pdf
(13) https://you.wemove.eu/campaigns/support-the-french-ban-on-potentially-harmful-food-additive-e171
(14) Zgodnie z (niewyczerpującym) wykazem umieszczonym w internecie przez organizację Agir pour l’Environnement w bardzo krótkim czasie zmieniono recepturę co najmniej 340 środków spożywczych zawierających ditlenek tytanu (E 171), by były wolne od E 171, https://infonano.agirpourlenvironnement.org/liste-verte/. Jak wynika z komunikatu prasowego francuskiego Ministerstwa Gospodarki i Finansów z 2018 r., organizacje branżowe zaoferowały mniejszym producentom, którzy mogą napotykać poważniejsze przeszkody technologiczne niż większe podmioty, wsparcie w usuwaniu ditlenku tytanu (E 171) z ich produktów, https://www.economie.gouv.fr/files/files/directions_services/dgccrf/presse/communique/2018/CP_Nanoparticules201804.pdf.
(15) https://www.centerforfoodsafety.org/press-releases/4550/top-candy-company-mars-commits-to-phasing-out-harmful-nanoparticles-from-food-products
(16) M.in. Altroconsumo we Włoszech, OCU w Hiszpanii, Test-Achats w Belgii i UFC – Que Choisir we Francji.