31.8.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 288/20

Sprawozdawca:

Erik SVENSSON

Współsprawozdawczyni:

Ariane RODERT

1.1.

EKES przyjmuje z zadowoleniem inicjatywę Komisji Europejskiej (KE) na rzecz przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up, a także zaproponowane działania mające na celu usunięcie największych przeszkód, lecz podkreśla, że nie wszystkie przedsiębiorstwa o dużym wzroście są zaawansowane technologicznie i że potrzebne są działania we wszystkich sektorach.

1.2.

EKES jest zdania, że istotniejsze byłoby zaktualizowanie i ponowne ożywienie programu Small Business Act dla Europy, w ramach którego wszystkie inicjatywy zebrano by w jeden program i poprawiono by widoczność i spójność.

1.3.

EKES apeluje o przyjęcie skoordynowanego podejścia do przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up, które uwzględniałoby różnorodność modeli przedsiębiorczości, i przyjmuje z zadowoleniem konkretne działania na rzecz przedsiębiorstw społecznych. Jednak wszelkie inicjatywy muszą dążyć do ogólnej poprawy klimatu przedsiębiorczości, umożliwiając podejmowanie ryzyka i eksperymentowanie w ramach procesu innowacji.

1.4.

Obciążenia administracyjne i biurokracja są nadal główną barierą dla przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up. EKES nalega zatem, by KE w pełni wdrożyła i wyegzekwowała inicjatywy podjęte w tym obszarze.

1.5.

EKES podkreśla wagę zaangażowania strukturalnego partnerów społecznych, a także egzekwowania zgodności z przepisami UE w sprawie warunków pracy, prawa pracy i układów zbiorowych.

1.6.

EKES przyjmuje z zadowoleniem proponowane działania w dziedzinie innowacji, lecz apeluje o uproszczenie przepisów i warunków, wziąwszy pod uwagę ograniczone środki MŚP i mikroprzedsiębiorstw.

1.7.

Wzmocnienie partnerstw i budowanie wspólnot zasobów ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia sukcesu. KE powinna promować tworzenie sieci kontaktów, w tym powoływanie pośredników, mediatorów oraz akceleratorów i zakładanie inkubatorów.

1.8.

By uwolnić potencjał wzrostu przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up, konieczne jest opracowanie dopasowanego finansowania z dostępem do rozwiązań opartych zarówno na kapitale własnym, jak i kapitale pożyczkowym, zapewnienie dostępu do umów w sprawie zamówień publicznych i poprawienie środowiska fiskalnego. EKES przeanalizował stosowne działania w swych opiniach.

1.9.

Kluczowe znaczenie ma rozwijanie umiejętności, w związku z czym trzeba położyć nacisk na edukacyjne programy przedsiębiorczości na wszystkich poziomach, na wczesnym etapie systemu kształcenia. Ponadto konieczne jest zachęcanie do programów mentoringu, szkolenia w miejscu pracy oraz uczenia się nieformalnego i pozaformalnego, a także ich propagowanie.

1.10.

Należy podjąć działania w celu obniżenia wysokiego obecnie poziomu niechęci do ryzyka w UE poprzez dokonanie przeglądu zasady drugiej szansy oraz zapewnienie wsparcia rozwoju, takiego jak zdobywanie wiedzy i edukacji finansowej.

1.11.

EKES apeluje, by KE ujęła wszystkie obecne i nowe inicjatywy na rzecz wsparcia przedsiębiorstw społecznych w komunikacie zawierającym plan działania na rzecz gospodarki społecznej, co byłoby zgodne z konkluzjami Rady w sprawie propagowania gospodarki społecznej jako siły napędowej rozwoju gospodarczego i społecznego w Europie z 7 grudnia 2015 r.

2.1.

W komunikacie w sprawie przyszłych liderów Europy „Przedsiębiorstwa typu start-up i przedsiębiorstwa scale-up” stwierdza się:

2.2.

W komunikacie Komisja proponuje szereg działań, które należy podjąć w celu ograniczenia lub usunięcia tych przeszkód.

2.2.1.

Usunięcie barier:

2.2.2.

Pomoc w kontakcie z odpowiednimi partnerami:

2.2.3.

Dostęp do finansowania:

3.1.

Niniejsza opinia jest odpowiedzią na komunikat Komisji Europejskiej (KE) w sprawie: „Przyszli liderzy Europy: inicjatywa na rzecz przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up”, w którym zaproponowano środki służące uwolnieniu pełnego potencjału przedsiębiorstw o dużym wzroście. Jednak EKES postanowił poszerzyć zakres opinii i rozważyć wspomniane działania z punktu widzenia wszystkich form przedsiębiorstw typu start-up, w tym potencjalnych przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up.

3.2.

EKES przyjmuje z zadowoleniem tę inicjatywę, a także wysiłki zmierzające do usunięcia największych barier. Pragnie podkreślić rozległe prace podejmowane we wcześniejszych opiniach mające na celu stworzenie warunków sprzyjających różnym formom przedsiębiorczości w UE (3), a także swój wcześniejszy postulat w sprawie wzmożenia działań dotyczących programu przedsiębiorczości (4).

3.3.

Ze względu na to, że inicjatywa Komisji Europejskiej (KE) na rzecz przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up jest rozwinięciem i przedłużeniem programu Small Business Act dla Europy, EKES uważa, że skuteczniejsze byłoby rozważenie aktualizacji i ponownego uruchomienia tego programu zamiast dalszego inicjowania oddzielnych środków. Przyjmuje z zadowoleniem i popiera tę i inne inicjatywy mające na celu wsparcie przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up, lecz trudne jest uzyskanie wglądu w cały program bez zebrania różnych inicjatyw we wspólny i kompleksowy program polityczny.

3.4.

EKES podkreśla potrzebę ogólnego skutecznego pakietu politycznego, który uwzględniałby różnorodność przedsiębiorstw, zatem popiera dążenie KE do promowania skoordynowanego podejścia w ramach wszystkich kierunków polityki UE.

3.5.

EKES zwraca uwagę KE na sporządzaną obecnie opinię, w której zawarł szereg zaleceń bardzo istotnych dla przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up:

3.6.

Ponadto w opinii z grudnia 2016 r. (5) EKES zachęca KE do promowania przedsiębiorstw o dużym wzroście poprzez:

3.7.

Szczególnie istotne jest uznanie ogromnego potencjału istniejących już mikroprzedsiębiorstw, z których wiele ma charakter rodzinny, a także możliwości rozwoju sfery przedsiębiorstw społecznych. EKES apeluje ponadto do KE, by uwzględniła fakt, że nie wszystkie przedsiębiorstwa o dużym wzroście należą do sektora zaawansowanych technologii i że takie sektory jak sektor usług, branża mody i handel elektroniczny, a także inne sektory innowacyjne również potrzebują uwagi i wsparcia.

3.8.

EKES zwraca się również do KE, by zadbała o uwzględnienie – we wszelkich inicjatywach – nowych zjawisk w dziedzinie biznesu, takich jak gospodarka dzielenia się (6). Wszystkie one napotykają podobne i dodatkowe przeszkody na etapie rozpoczynania i poszerzania działalności na jednolitym rynku.

3.9.

EKES przyjmuje z zadowoleniem działania mające na celu wprowadzenie jednolitego portalu cyfrowego w celu poprawienia dostępu do informacji, lecz stoi na stanowisku, że będzie on miał ograniczony wpływ na zmniejszenie uciążliwości przepisów i regulacji. Proponuje również, by jednolity portal cyfrowy obejmował portal internetowy dotyczący badań i rozwoju. Współpraca strukturalna z organizacjami pośredniczącymi bardzo skutecznie przyczynia się do poprawy sposobu informowania przedsiębiorstw typu start-up.

3.10.

KE porusza kwestię niektórych z przeszkód, których usunięcie jest sprawą najbardziej niecierpiącą zwłoki, zwłaszcza w zakresie obciążeń regulacyjnych, podatkowych i administracyjnych. Pragnie podkreślić, że MŚP, w tym mikroprzedsiębiorstwa, przedsiębiorstwa rodzinne lub społeczne, często dysponują niewielkimi umiejętnościami lub też w ogóle ich nie posiadają, jeżeli chodzi o bardzo złożone uregulowania biurokratyczne i obciążenia administracyjne, w związku z czym kluczowe znaczenie ma uproszczenie.

3.11.

EKES popiera proponowane wzajemne oceny w celu wymiany dobrych praktyk i rozpoznania różnic między państwami członkowskimi i lepszej harmonizacji inicjatyw. By być skuteczne, wyniki wzajemnych ocen muszą być przejrzyste i rozpowszechnione wśród zainteresowanych stron.

3.12.

EKES popiera decyzję KE o poszerzeniu usług doradczych Europejskiej Sieci Przedsiębiorczości o wyspecjalizowanych doradców ds. zakładania i zwiększania skali działalności gospodarczej, udzielających informacji na temat odpowiednich przepisów krajowych i europejskich, możliwości uzyskania finansowania, nawiązywania partnerstw i sposobu uzyskania dostępu do transgranicznych zamówień publicznych. Pragnie ponadto podkreślić znaczenie bardziej zorganizowanej współpracy z organami pośredniczącymi i zaangażowanymi organizacjami, a także korzyści z niej wynikające, również w ramach gospodarki społecznej.

3.13.

EKES popiera zamiar KE, by przedsiębiorstwa typu start-up i scale-up uwzględnić w międzynarodowych umowach handlowych, gdyż ich rosnąca liczba musi szybko znaleźć się na światowym rynku (często w bardzo ograniczonym segmencie).

3.14.

EKES uznaje i popiera wyrażone w omawianej inicjatywie zaangażowanie KE na rzecz egzekwowania przestrzegania przepisów UE w sprawie warunków pracy, prawa pracy i układów zbiorowych, a także dążenie do wysokiej jakości miejsc pracy.

3.15.

EKES pragnie zająć stanowisko w sprawie następującego sformułowania w komunikacie KE: „w tym możliwość bardziej elastycznych i nowoczesnych form zatrudnienia”. Może ono prowadzić do nieporozumienia i potencjalnego nadużycia.

3.16.

Jak EKES podkreślił w kilku opiniach (7), udział strukturalny partnerów społecznych ma kluczowe znaczenie i należy do niego zachęcać w celu zagwarantowania uczciwej konkurencji przedsiębiorstw, a także uniknięcia ryzyka dumpingu socjalnego.

3.17.

EKES pragnie poruszyć kwestię obecnego procesu blokowania geograficznego (8). Mogłaby to być nowa, spora przeszkoda dla przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up, które nie mają możliwości, by wejść równocześnie na rynek kilku krajów, w których używa się różnych języków. Niezbędne jest zasygnalizowanie różnicy między sprzedażą czynną i bierną. Przestrzeganie przepisów krajowych jest konieczne wyłącznie w wypadku tych krajów, do których kierowane są aktywne działania promocyjne.

3.18.

EKES popiera propozycję poprawy dostępu MŚP, zwłaszcza przedsiębiorstw scale-up, do programów „Horyzont 2020”. Europejska Rada ds. Innowacji oraz radar innowacji mogą być skuteczne, pod warunkiem że nie będą zbyt uciążliwe i że uda im się faktycznie osiągnąć założone cele MŚP. EKES zaleca ponadto, by w ramach tych inicjatyw zwrócono szczególną uwagę na innowacje społeczne, które często stanowią siłę napędową nowych modeli biznesowych.

3.19.

EKES przyjmuje również z zadowoleniem wzmiankę o inicjatywie na rzecz rozpoczęcia i zwiększenia skali działalności, jeżeli chodzi o gospodarkę społeczną i przedsiębiorstwa społeczne. Jest to dziedzina, w której posiada specjalne know-how i w której sporządził opinie (9).

3.20.

EKES odnotowuje z zadowoleniem, że KE uznaje duże trudności MŚP w ochronie praw własności intelektualnej. Dla małego przedsiębiorstwa koszty, w tym koszty egzekwowania praw, są bardzo wysokie, co oznacza, że prawie żadne przedsiębiorstwo typu start-up lub przedsiębiorstwo scale-up nie może im podołać. EKES apeluje do KE, by znalazła realne rozwiązanie tego problemu.

4.1.1.

Podstawą wzrostu i innowacji jest ogólnie pozytywny klimat przedsiębiorczości. EKES jest zdania, że inicjatywa KE może się powieść wyłącznie wtedy, gdy będzie ukierunkowana na ogólną poprawę klimatu przedsiębiorczości, dopuszczającego podejmowanie ryzyka i eksperymentowanie jako część procesu innowacji.

4.1.2.

EKES zgadza się z KE, że bardzo istotne jest, by przedsiębiorstwa typu start-up, a zwłaszcza przedsiębiorstwa scale-up nawiązywały kontakty z odpowiednimi partnerami. Ze względu na to, że rynek europejski jest ogólnie bardziej tradycyjny pod względem podejmowania ryzyka, a także ma charakter przede wszystkim krajowy, konieczne jest podzielenie wysiłków w następujący sposób:

4.1.3.

EKES popiera plan KE na rzecz umocnienia obecnej inicjatywy Start-up Europe i koordynacji prac UE na rzecz powiązania klastrów i ekosystemów w całej Europie.

4.1.4.

EKES popiera fakt, że KE podkreśla tworzenie społeczności opartych na partnerstwach i dostosowanych ekosystemach jako kluczowy czynnik sukcesu przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up. W tym kontekście pozytywnie odnosi się do faktu, że KE zwraca szczególną uwagę na przedsiębiorstwa społeczne, uznając ich specyfikę i wkład w społeczeństwo europejskie. Zatem ponownie nalega (10), by KE ujęła wszystkie obecne i nowe inicjatywy w spójnym planie działania UE na rzecz gospodarki społecznej, który zwiększyłby widoczność i powiązanie między rozmaitymi inicjatywami.

4.2.1.

EKES stanowczo popiera zamiar KE, by zwiększyć możliwości w zakresie zamówień publicznych dla przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up. Oprócz proponowanych działań EKES apeluje, by KE ściśle monitorowała transpozycję i zastosowanie dyrektywy w sprawie zamówień publicznych na szczeblu państw członkowskich. Ma to kluczowe znaczenie dla zagwarantowania, że państwa członkowskie w pełni wykorzystają postanowienia dotyczące zwiększenia możliwości udziału MŚP, w tym przedsiębiorstw społecznych, w zamówieniach publicznych. EKES odsyła do swojej wcześniejszej opinii w sprawie udzielania zamówień (11).

4.2.2.

EKES przyjmuje z zadowoleniem fakt, że w komunikacie zwraca się szczególną uwagę na zamówienia publiczne i partnerstwo w dziedzinie innowacji. Jednak wymaga to uproszczonego pakietu regulacji. Zamówienia publiczne o charakterze innowacyjnym opisane w dyrektywie wydają się lepiej dostosowane do dużych przedsiębiorstw. Udział w partnerstwach innowacyjnych wymaga wyodrębnienia oddzielnego działu. Przedsiębiorstwa typu start-up i przedsiębiorstwa scale-up nie mogą się do nich zakwalifikować, gdyż przedsiębiorstwa typu start-up zazwyczaj nie mają specjalnego działu.

4.2.3.

EKES pragnie podkreślić, że wprowadzenie narzędzia KE (oświadczenia własnego z wykorzystaniem jednolitego europejskiego dokumentu zamówienia) mającego na celu wsparcie udziału MŚP w zamówieniach publicznych przyniosło w wielu wypadkach przeciwny skutek i jest postrzegane jako utrudnienie udziału w zamówieniach publicznych. Przedsiębiorstwa typu start-up i przedsiębiorstwa scale-up mają trudności z uzyskaniem wszystkich niezbędnych informacji i wymaganych formularzy. Dlatego też konieczne jest wsparcie, które musi być upowszechniane przez organizacje pośredniczące (organizacje MŚP i inne powiązane organizacje).

4.3.1.

EKES zgadza się, że nowy europejski program na rzecz umiejętności, który koncentruje się na jakości i umiejętnościach mających znaczenie dla rynku pracy, dotyczy pewnych najważniejszych wyzwań. Zakończy się on sukcesem wyłącznie, jeżeli inicjatywy dotrą do najistotniejszych grup docelowych, co wymaga wdrażania, monitorowania i działań następczych w celu zapewnienia skuteczności.

4.3.2.

EKES podkreśla, że Nowy europejski program na rzecz umiejętności, a zwłaszcza przyszła inicjatywa dotycząca koalicji na rzecz cyfrowych umiejętności i miejsc pracy będzie bardzo istotna i może być podstawą przyszłości.

4.3.3.

Przedsiębiorstwa społeczne odpowiadają na nowe potrzeby społeczne bądź też na potrzeby społeczne, które nie zostały wystarczająco uwzględnione, i są pionierami innowacji społecznej. Zatem oprócz inicjatyw na rzecz umiejętności cyfrowych przedsiębiorcy działający w ramach gospodarki społecznej (i inni) sygnalizują potrzebę działania w innych obszarach umiejętności, takich jak rozwój biznesu i gotowość inwestycyjna. Umiejętności te są równie istotne dla pomyślnego rozpoczęcia działalności.

4.3.4.

EKES nalega, by KE zachęcała państwa członkowskie do stworzenia programów edukacyjnych dla przedsiębiorców i udzieliła im pomocy w tej dziedzinie, a także ułatwiała wymianę dobrych praktyk między państwami członkowskimi a zainteresowanymi stronami. Wskazane jest przyjęcie takich programów na wczesnym etapie kształcenia, gdyż istnieją dowody na to, że jest to skuteczniejsze.

4.3.5.

Ponadto na wczesnym etapie i na etapie zwiększania skali działalności niezbędne są inkubatory i usługi świadczone w ramach punktu kompleksowej obsługi (takie jak rozwój, mentoring i wsparcie finansowe). KE powinna propagować najlepsze praktyki w tej dziedzinie i się nimi dzielić.

4.4.1.

EKES podziela obawę KE, że opodatkowanie może stanowić znaczną przeszkodę dla przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up. Do kluczowych kwestii, którymi należy się zająć, należą wysokie koszty przestrzegania przepisów, zwłaszcza koszty spowodowane różnorodnością krajowych systemów opodatkowania.

4.4.2.

EKES apeluje, by KE rozważyła możliwość nienakładania ograniczeń, jeżeli chodzi o maksymalną wielkość lub okres przenoszenia na kolejne okresy strat ponoszonych na etapie zakładania działalności lub zwiększania jej skali.

4.4.3.

EKES z zadowoleniem przyjmuje również możliwość skorzystania przez MŚP z systemu wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych przedstawionej w komunikacie KE.

4.4.4.

Ponadto podatek konsumpcyjny w systemie VAT jest bardzo złożony dla MŚP. Przedsiębiorstwa typu start-up muszą ponadto podołać dodatkowym obciążeniom, jeżeli chodzi o uzyskanie informacji, jaka stawka VAT odnosi się do danego towaru lub usługi w państwie członkowskim. Prowadzi to do wysokich kosztów, które ostatecznie zniechęcają do handlu transgranicznego. EKES popiera zatem zamiar stworzenia przez KE jednolitego unijnego obszaru VAT, a także pakiet uproszczeń w dziedzinie VAT dla MŚP, w tym przedsiębiorstw typu start-up, w ramach którego usunięta zostanie ta poważna przeszkoda dla mikroprzedsiębiorstw.

4.4.5.

Opodatkowanie przychodów z inwestycji na szczeblu indywidualnym w wielu państwach członkowskich również zniechęca do inwestycji w przedsiębiorstwa typu start-up i przedsiębiorstwa scale-up, zwłaszcza jeżeli inne możliwości inwestycyjne wiążą się z niższym lub zerowym obciążeniem podatkowym. Opodatkowanie opcji na akcje może w tym względzie wymagać szczególnej uwagi. EKES popiera zatem ciągłe monitorowanie przez KE reżimów/zachęt podatkowych państw członkowskich przy dokonywaniu inwestycji w przedsiębiorstwa typu start-up lub przedsiębiorstwa scale-up.

4.4.6.

Przedsiębiorstwa społeczne muszą mieć możliwość korzystania z przestrzeni fiskalnej, która umożliwiłaby im osiągnięcie pełnego potencjału gospodarczego na równi z uwzględnieniem ich celów społecznych i środowiskowych, a także z poszanowaniem zasad wolnej konkurencji. Możliwe są różne środki:

4.5.1.

Przedsiębiorstwa typu start-up i przedsiębiorstwa scale-up polegają na dostępie do kapitału własnego i kapitału pożyczkowego. W swych wcześniejszych opiniach (12) EKES odnotował, że dostęp do kapitału wysokiego ryzyka jest w UE znacznie mniejszy niż w USA, co jest spowodowane głównie dużym rozdrobnieniem sektora venture capital UE (skoncentrowanego w niektórych państwach członkowskich). Odnotowuje, że KE zajmuje się tą kwestią, tworząc ogólnoeuropejski fundusz venture capital, i apeluje do KE, by wzięła pod uwagę propozycje EKES-u (13) i ściśle monitorowała wykorzystanie i oddziaływanie tego funduszu.

4.5.2.

W tej samej opinii Komitet zwrócił uwagę na niewystarczający udział inwestorów prywatnych i zalecił zachęty do tworzenia partnerstw publiczno-prywatnych, w ramach których można by rozważyć fundusze asymetryczne (istnieją już w Finlandii, Zjednoczonym Królestwie, Grecji i Holandii). Przyjmuje z zadowoleniem podobne rozwiązanie, które umożliwiałoby prywatnym funduszom inwestycyjnym korzystanie z gwarancji publicznych dotyczących inwestycji w przedsiębiorstwa typu start-up i przedsiębiorstwa scale-up.

4.5.3.

EKES odnosi się również pozytywnie do propozycji zwiększenia budżetu na EFIS i COSME, by zapewnić dodatkowe finansowanie na skuteczną politykę dla przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up z uwzględnieniem ich różnorodności.

4.5.4.

Istotne jest jednak podkreślenie, że większość przedsiębiorstw typu start-up jest finansowana z pożyczek bankowych powiązanych z gwarancjami osobistymi i rodzinnymi. Chociaż kredyty bankowe są powszechną praktyką, dostęp do kapitału własnego jako narzędzia finansowego jest również potrzebny, lecz nie rozwinął się wystarczająco w Europie z powodu represyjnych systemów podatkowych, braku kultury kapitału własnego, niewielkiej wiedzy finansowej i rozdrobnionych zasad postępowania w przypadku stwierdzenia niewypłacalności.

4.5.5.

EKES zachęca państwa członkowskie UE, by przy wsparciu KE propagowały alternatywne formy prawne prowadzenia działalności, a także ich poszukiwały, na przykład formę uproszczonej spółki akcyjnej posiadającą duży potencjał innowacji i wzrostu typowy dla przedsiębiorstw typu start-up (Francja i Słowacja).

4.5.6.

EKES zachęca również państwa członkowskie, by z pomocą KE uprościły i zharmonizowały prawo upadłościowe, w tym realizację zasady drugiej szansy zaproponowanej w opinii EKES-u w sprawie niewypłacalności przedsiębiorstw (14).

4.5.7.

W ramach procedury i prawodawstwa dotyczących niewypłacalności wyzwaniem jest odpowiednie wycenienie aktywów przedsiębiorstw typu start-up znajdujących się na progu upadłości. Jak EKES już wcześniej zaznaczył, w wielu wypadkach głównym aktywem jest wiedza fachowa, a nie środki trwałe (15).

4.5.8.

W swych wcześniejszych opiniach Komitet w pełni przeanalizował ekosystem finansowy (16) konieczny dla przedsiębiorstw społecznych. Podobnie jak w wypadku innych przedsiębiorstw typu start-up trzeba zapewnić mieszane rozwiązania kapitałowe obejmujące gwarancję, a także innowacyjne instrumenty na rzecz finansowania drugiego stopnia i edukacji finansowej, w tym dotyczącej gotowości do inwestycji. Szczególną cechą inwestowania w przedsiębiorstwa społeczne i ich finansowania jest to, że zwrot z inwestycji obejmuje oddziaływanie społeczne. KE powinna wspierać państwa członkowskie w podejmowaniu przedsięwzięć w tym kierunku.

5.1.

EKES przyjmuje z zadowoleniem fakt, że w komunikacie zwrócono szczególną uwagę na konkretne działania na rzecz sektora przedsiębiorstw gospodarki społecznej, a także przeanalizowano dalsze środki na rzecz powstających modeli biznesowych.

5.2.

W tym kontekście należy wspomnieć o powiązaniu między innowacjami społecznymi, rozpoczęciem działalności przez przedsiębiorstwa społeczne a nowymi modelami biznesowymi, które EKES wcześniej omawiał (17). Kluczowe znaczenie ma zrozumienie, że innowacje społeczne wykorzystują inny proces innowacji oparty na konkretnych kryteriach i zasadach. Wszelkie działania mające na celu wsparcie przedsiębiorstw społecznych typu start-up i nowych modeli biznesowych muszą się zatem wiązać z uznaniem kluczowych wartości, takich jak pomiar oddziaływania społecznego i środowiskowego, a także aspekty dotyczące wspólnej wartości i otwartego oprogramowania, które są związane z innowacją społeczną (18). Tylko w takim wypadku przedsiębiorstwa społeczne i nowo powstające formy przedsiębiorczości społecznej mogą wykorzystać środki wsparcia, być zrównoważone i skutecznie zwiększyć skalę działalności.

5.3.

Istotne jest również zrozumienie, czy i w jaki sposób przedsiębiorstwa społeczne i nowe formy przedsiębiorstw zwiększają skalę swej działalności (mogą podjąć decyzję o podzieleniu się dobrym pomysłem zamiast zwiększania skali swej działalności). Jak EKES wcześniej podkreślił, podstawą jest pełne włączenie zasad tych różnorodnych modeli przedsiębiorczości do wszelkich inicjatyw na rzecz przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up, a także odpowiednie dostosowanie instrumentów wsparcia. Mechanizmy wsparcia często opierają się na tradycyjnym modelu przedsiębiorczości, który jest obecnie normą, a nie na tych modelach gospodarki społecznej lub nowo powstających modelach gospodarczych.

6.1.

EKES podkreśla nieustannie potrzebę zwiększenia widoczności, uznania i promowania różnych form przedsiębiorczości. Obejmuje to lepsze gromadzenie danych statystycznych, a także badanie różnych modeli biznesowych i ich specyficznej logiki występującej obecnie w UE.

6.2.

Bardzo pomocna mogłaby być baza danych na temat dobrych praktyk dotyczących środków promowania różnorodnych przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up. Komisja jest odpowiednim organem, aby ułatwiać wymianę najlepszych praktyk państw członkowskich.

6.3.

Trzeba promować wartości i zasady przedsiębiorstw społecznych, a także przemawiające za nimi przesłanki, gdyż mogą być one inspiracją dla przedsiębiorców. Do innych modeli przedsiębiorstw można z łatwością przenieść doświadczenia i metody tego sektora, takie jak zasady partnerstwa i przynależności oparte na współtworzeniu wśród wszystkich sektorów i zainteresowanych stron, umowy licencyjne, budowanie zdolności, równoległość działań umożliwiająca wykorzystanie skali innych przedsiębiorstw, otwarte oprogramowanie służące szybkiemu rozpowszechnieniu rozwiązań, budowanie inteligentnych sieci w oparciu o wspólne, zbiorowe wartości oraz wyznaczenie nowych norm takich jak ruchy ukierunkowane na zmianę polityki. Przykładem tych ostatnich działań jest fakt, że innowacje społeczne prowadzą zazwyczaj do innowacji w zakresie polityki społecznej. Na tej samej zasadzie konwencjonalne przedsiębiorstwa mogą stanowić inspirację dla przedsiębiorstw gospodarki społecznej, na przykład w zakresie marketingu, sprzedaży i zarządzania przedsiębiorstwem, co ponownie ukazuje wartość wymiany najlepszych praktyk.

6.4.

EKES ma duży potencjał, by – reprezentując europejskie społeczeństwo obywatelskie – wziąć aktywny udział w promowaniu i intensyfikowaniu rozwoju przedsiębiorczości w UE na rzecz zatrudnienia, opieki społecznej i wzrostu. Oferuje zatem KE swe zdolności i umiejętności z myślą o realizacji dalszych inicjatyw dla MŚP, w tym dla przedsiębiorstw społecznych.