(1)

Unia ma zapewniać skuteczną ochronę integralności i właściwego funkcjonowania swojego systemu finansowego i rynku wewnętrznego przed praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu. W związku z tym dyrektywa (UE) 2015/849 stanowi, że Komisja ma za zadanie identyfikować jurysdykcje państw trzecich, które mają strategiczne braki w swoich systemach przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, które to braki stwarzają znaczące zagrożenia dla systemu finansowego Unii („państwa trzecie wysokiego ryzyka”).

(2)

W rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2016/1675 (2) wskazano państwa trzecie wysokiego ryzyka mające strategiczne braki.

(3)

Z uwagi na wysoki poziom integracji międzynarodowego systemu finansowego, bliskie powiązania między podmiotami gospodarczymi, znaczny wolumen transakcji transgranicznych zawieranych z podmiotami z Unii i przez podmioty z Unii oraz stopień otwarcia rynku każde zagrożenie dla międzynarodowego systemu finansowego związane z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu stanowi również zagrożenie dla systemu finansowego Unii.

(4)

Zgodnie z art. 9 ust. 4 dyrektywy (UE) 2015/849 przy identyfikacji państw trzecich wysokiego ryzyka Komisja uwzględnia odpowiednie ewaluacje, oceny lub sprawozdania sporządzone przez organizacje międzynarodowe i podmioty ustanawiające standardy posiadające kompetencje w dziedzinie zapobiegania praniu pieniędzy i zwalczania finansowania terroryzmu. Takie informacje obejmują dokumenty znane jako „Public Statement” publikowane przez Grupę Specjalną ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy (FATF), prowadzony przez FATF wykaz „Jurisdictions under Increased Monitoring” [„Jurysdykcje objęte zwiększoną kontrolą”] oraz sprawozdania Grupy ds. Przeglądu Współpracy Międzynarodowej (ang. International Cooperation Review Group) funkcjonującej w ramach FATF, które dotyczą ryzyka stwarzanego przez poszczególne państwa trzecie.

(5)

Od czasu ostatnich zmian rozporządzenia delegowanego (UE) 2016/1675 FATF zaktualizowała swój wykaz „Jurisdictions under Increased Monitoring”. Na posiedzeniu plenarnym w dniach 21–23 czerwca 2023 r. FATF zaktualizowała swój wykaz „Jurisdictions under Increased Monitoring” poprzez dodanie do tego wykazu Kamerunu i Wietnamu. Biorąc pod uwagę te zmiany, Komisja przeprowadziła ocenę w celu identyfikacji państw trzecich wysokiego ryzyka zgodnie z art. 9 dyrektywy (UE) 2015/849.

(6)

W czerwcu 2023 r. Kamerun podjął polityczne zobowiązanie na wysokim szczeblu do współpracy z FATF i Groupe d’Action Contre le Blanchiment d’Argent en Afrique Centrale (GABAC), organem regionalnym będącym odpowiednikiem FATF, w celu zwiększenia skuteczności swojego systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Od czasu przyjęcia sprawozdania z wzajemnej oceny w październiku 2021 r. Kamerun poczynił postępy w realizacji niektórych działań zaleconych w sprawozdaniu z wzajemnej oceny poprzez zwiększenie zasobów jednostki analityki finansowej oraz rozbudowę zdolności organów dochodzeniowych i organów sądowych do skutecznego prowadzenia spraw dotyczących prania pieniędzy i finansowania terroryzmu. Kamerun ma prowadzić prace nad wdrożeniem swojego planu działania FATF poprzez: 1) dostosowanie krajowych strategii i polityk w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w świetle ustaleń dokonanych w ramach krajowej oceny ryzyka oraz monitorowanie ich wdrażania, a także poprzez wykazanie, że między właściwymi organami istnieje współpraca i koordynacja w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu; 2) zapewnienie opartej na analizie ryzyka priorytetyzacji wpływających wniosków o współpracę międzynarodową stosownie do stwierdzonych zagrożeń oraz odpowiadanie na wspomniane wnioski w efektywny sposób; 3) wzmocnienie opartego na analizie ryzyka nadzoru nad bankami i wdrożenie skutecznego, opartego na analizie ryzyka nadzoru nad instytucjami finansowymi niebędącymi bankami oraz wyznaczonymi przedsiębiorstwami i zawodami niefinansowymi, a także prowadzenie odpowiednich działań informacyjnych skierowanych do instytucji finansowych wysokiego ryzyka oraz wyznaczonych przedsiębiorstw i zawodów niefinansowych; 4) utrzymywanie odpowiednich i aktualnych informacji o beneficjentach rzeczywistych w odniesieniu do osób prawnych i zapewnianie właściwym organom odpowiednio szybkiego dostępu do tych informacji oraz ustanowienie systemu sankcji za naruszenia obowiązków w zakresie przejrzystości mających zastosowanie do osób prawnych; 5) usprawnienie bezpiecznej wymiany informacji między jednostkami analityki finansowej, podmiotami zgłaszającymi i właściwymi organami oraz wykazanie zwiększonego rozpowszechniania sprawozdań analitycznych w celu wsparcia potrzeb operacyjnych właściwych organów; 6) wykazanie, że organy są w stanie prowadzić szereg dochodzeń w sprawach związanych z praniem pieniędzy i ścigać sprawców tych przestępstw stosownie do poziomu ryzyka; 7) wdrożenie polityk i procedur w zakresie zajmowania i konfiskaty dochodów pochodzących z przestępstw i narzędzi wykorzystywanych do ich popełniania oraz zarządzanie zamrożonym, zajętym i skonfiskowanym mieniem, a także priorytetowe traktowanie zajmowania i konfiskaty mienia na granicy; 8) wykazanie, że dochodzenia w sprawach związanych z finansowaniem terroryzmu są prowadzone, a sprawcy tych przestępstw są ścigani stosownie do poziomu ryzyka oraz 9) wykazanie skutecznego wdrożenia systemów ukierunkowanych sankcji finansowych związanych z finansowaniem terroryzmu i finansowaniem proliferacji oraz wdrożenie opartego na analizie ryzyka podejścia stosowanego wobec organizacji non-profit bez zakłócania legalnej działalności tego rodzaju organizacji. Pomimo tego zaangażowania i postępów Kamerun nie wyeliminował jeszcze w pełni problemów, które doprowadziły do umieszczenia Kamerunu w wykazie FATF „Jurisdictions under Increased Monitoring”. Kamerun należy zatem uznać za jurysdykcję państwa trzeciego, która ma strategiczne braki w swoim systemie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, które to braki stwarzają znaczące zagrożenia dla systemu finansowego Unii, o czym mowa w art. 9 ust. 1 dyrektywy (UE) 2015/849.

(7)

W czerwcu 2023 r. Wietnam podjął polityczne zobowiązanie na wysokim szczeblu do współpracy z FATF i Grupą Azji i Pacyfiku (ang. Asia Pacific Group, APG), organem regionalnym będącym odpowiednikiem FATF, w celu zwiększenia skuteczności swojego systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Od czasu przyjęcia sprawozdania z wzajemnej oceny w listopadzie 2021 r. Wietnam poczynił postępy w realizacji niektórych działań zaleconych w sprawozdaniu z wzajemnej oceny, przyłączając się do Międzyagencyjnej Sieci Odzyskiwania Mienia Azja-Pacyfik (ang. Asset Recovery Interagency Network Asia Pacific) oraz przyjmując krajowy plan działania w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy, finansowaniu terroryzmu i finansowaniu proliferacji. Wietnam ma prowadzić prace nad wdrożeniem swojego planu działania FATF poprzez: 1) zwiększenie zrozumienia ryzyka, krajową koordynację i współpracę w celu zwalczania prania pieniędzy/finansowania terroryzmu; 2) zacieśnienie współpracy międzynarodowej; 3) wdrożenie skutecznego, opartego na analizie ryzyka nadzoru nad instytucjami finansowymi oraz wyznaczonymi przedsiębiorstwami i zawodami niefinansowymi; 4) podejmowanie działań mających na celu uregulowanie aktywów wirtualnych i dostawców usług w zakresie aktywów wirtualnych; 5) wyeliminowanie uchybień w zakresie zgodności o charakterze technicznym, w tym w odniesieniu do przestępstwa prania pieniędzy, ukierunkowanych sankcji finansowych, należytej staranności wobec klienta i zgłaszania podejrzanych transakcji; 6) prowadzenie działań informacyjnych skierowanych do sektora prywatnego; 7) stworzenie systemu zapewniającego właściwym organom odpowiednie, dokładne i aktualne informacje na temat beneficjentów rzeczywistych; 8) zapewnienie niezależności jednostki analityki finansowej oraz zwiększenie jakości i ilości analiz opracowywanych przez jednostkę analityki finansowej i rozpowszechnianych informacji analitycznych; 9) priorytetowe traktowanie równoległych dochodzeń finansowych i wykazanie wzrostu liczby dochodzeń prowadzonych oraz aktów oskarżenia wnoszonych w sprawach związanych z praniem pieniędzy oraz (10) wykazanie, że prowadzone jest monitorowanie instytucji finansowych oraz wyznaczonych przedsiębiorstw i zawodów niefinansowych pod kątem przestrzegania obowiązków w zakresie ukierunkowanych sankcji finansowych związanych z finansowaniem proliferacji oraz że między organami istnieje współpraca i koordynacja mająca na celu zapobieganie uchylaniu się od ukierunkowanych sankcji finansowych związanych z finansowaniem proliferacji. Pomimo tego zaangażowania i postępów Wietnam nie wyeliminował jeszcze w pełni problemów, które doprowadziły do umieszczenia Wietnamu w wykazie FATF „Jurisdictions under Increased Monitoring”. Wietnam należy zatem uznać za jurysdykcję państwa trzeciego, która ma strategiczne braki w swoim systemie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, które to braki stwarzają znaczące zagrożenia dla systemu finansowego Unii, o czym mowa w art. 9 ust. 1 dyrektywy (UE) 2015/849.

(8)

Komisja stwierdza zatem, że Kamerun i Wietnam należy uznać za jurysdykcje państw trzecich, które mają strategiczne braki w swoich systemach przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, które to braki stwarzają znaczące zagrożenia dla systemu finansowego UE. W związku z tym Kamerun i Wietnam należy dodać do tabeli w pkt I załącznika do rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2016/1675.

(9)

Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie delegowane (UE) 2016/1675,