Konwencja w sprawie ochrony Alp (zob. streszczenie dokumentu) jest ramowym porozumieniem na rzecz ochrony i zrównoważonego rozwoju regionu alpejskiego i ma na celu zachowanie i ochronę masywu (w wymiarze środowiskowym, gospodarczym i społecznym) poprzez stosowanie zasady zapobiegania, zasady „zanieczyszczający płaci” oraz współpracy stron konwencji.

Jednym z odrębnych protokołów jest Protokół o transporcie, którego streszczenie zawarto w niniejszym dokumencie.

Fakt podpisania niniejszego protokołu przez UE może być postrzegany przez wszystkie strony jako sygnał zachęcający do podpisania i ratyfikowania protokołu.

W drodze decyzji Rady 2007/799/WE oraz decyzji 2013/332/UE Unia Europejska (UE) podpisała i zawarła Protokół o transporcie.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Cele

Celami protokołu są:

zmniejszenie obciążenia i zagrożenia powodowanego przez transport wewnątrzalpejski;
wspieranie rozwoju przestrzeni życiowej i gospodarczej dzięki zharmonizowanej polityce transportowej różnych krajów, integrującej różne rodzaje transportu (drogi, koleje itp.);
ograniczanie zagrożeń dla bioróżnorodności regionu alpejskiego oraz dla jego dziedzictwa naturalnego i kulturowego;
zapewnienie ruchu dzięki zwiększeniu sprawności i efektywności systemów transportu, przy racjonalnych ekonomicznie kosztach.

Umawiające się strony protokołu zobowiązują się zatem, że zarządzając terenami alpejskimi uwzględnią zagrożenia i szkodliwe skutki związane z ruchem, takie jak zanieczyszczenia (hałas lub substancje chemiczne) oraz bezpieczeństwo osób i mienia. Jednocześnie umawiające się strony mają za zadanie:

zwiększać opłacalność sektora transportu;
wspierać optymalne wykorzystanie istniejącej infrastruktury;
uwzględniać problematykę związaną z transportem w trakcie oceny i wdrażania innych strategii;
włączać władze regionalne i lokalne do procesów podejmowania decyzji.

Środki i strategie szczegółowe

Ponadto w protokole określa się także szereg szczegółowych środków i strategii, które mają na celu propagowanie rozsądnego i bezpiecznego zarządzania transportem dzięki stosowaniu następujących zasad:

odpowiednia koordynacja różnych sposobów i środków transportu;
wspieranie intermodalności;
przenoszenie usług transportowych na środki transportu mniej uciążliwe dla środowiska naturalnego;
ochrona tras transportowych przed zagrożeniami naturalnymi;
ochrona ludzi i środowiska naturalnego;
stopniowe zmniejszanie emisji substancji niebezpiecznych i hałasu;
tworzenie i rozbudowa przyjaznych dla użytkowników i środowiska systemów transportu publicznego;
wykorzystywanie oceny oddziaływania na środowisko na rzecz planowanych projektów oraz konsultacje z zainteresowanymi stronami.

W protokole określono także zasady szczegółowe dla poszczególnych rodzajów transportu:

wsparcie transportu kolejowego poprzez poprawę infrastruktury, jej optymalne wykorzystanie oraz intermodalność transportu towarowego;
zwiększenie wykorzystania możliwości żeglugi rzecznej i morskiej;
w transporcie drogowym sygnatariusze muszą zaprzestać budowy nowych tras o dużym natężeniu ruchu. Pewne projekty mogą być jednak realizowane, jeśli wpływ na środowisko jest zminimalizowany;
szkodliwe skutki dla środowiska powodowane przez transport lotniczy powinny być jak najbardziej zmniejszone. Bezsilnikowy rekreacyjny ruch lotniczy także musi być ograniczony.

Elementy protokołu uwzględnia się w decyzjach dotyczących projektów infrastruktury w regionie alpejskim.

Na przykład art. 11 ust. 1 Protokołu o transporcie stanowi, że „[u]mawiające się Strony rezygnują z budowy nowych tras o dużym natężeniu ruchu dla transportu przekraczającego Alpy.” – co do pewnego stopnia wyjaśnia, dlaczego UE obecnie finansuje głównie tunele kolejowe w Alpach.

Zasada „zanieczyszczający płaci”

W protokole zachęca się również umawiające się strony do stosowania zasady „zanieczyszczający płaci” oraz do ustanowienia systemu obliczania, który umożliwi włączenie kosztów środowiskowych do oceny łącznego kosztu infrastruktury.

Strony zobowiązane są do przedstawiania stałemu komitetowi sprawozdania z działań podjętych zgodnie z protokołem. Komitet sporządza sprawozdanie, w którym stwierdza, czy strony dopełniły obowiązków wynikających z protokołu.

DATA WEJŚCIA W ŻYCIE

Protokół wszedł w życie w dniu 25 września 2013 r.

KONTEKST

W dniu 14 maja 1991 r. Rada upoważniła Komisję do uczestniczenia w negocjacjach mających na celu zredagowanie konwencji alpejskiej i jej protokołów.

Protokół o transporcie został udostępniony do podpisu przez umawiające się strony podczas spotkania ministerialnego konwencji alpejskiej zorganizowanego w Lucernie w dniach 30 i 31 października 2000 r.

Rada podpisała Protokół o transporcie konwencji alpejskiej w dniu 12 grudnia 2006 r. Decyzji tej towarzyszyła wspólna deklaracja Rady i Komisji dotycząca interpretacji protokołu o transporcie.

Pozostałymi umawiającymi się stronami konwencji – poza UE – są Niemcy, Francja, Włochy, Liechtenstein, Monako, Austria, Szwajcaria i Słowenia.

GŁÓWNE DOKUMENTY

Protokół Wykonawczy konwencji alpejskiej z roku 1991 w zakresie transportu – Protokół o transporcie (Dz.U. L 323 z 8.12.2007, s. 15–22)

Decyzja Rady 2007/799/WE z dnia 12 października 2006 r. w sprawie podpisania, w imieniu Wspólnoty, Protokołu w sprawie stosowania konwencji alpejskiej w zakresie transportu (Protokół w sprawie transportu) (Dz.U. L 323 z 8.12.2007, s. 13–14)

Decyzja Rady 2013/332/UE z dnia 10 czerwca 2013 r. w sprawie zawarcia w imieniu Unii Europejskiej Protokołu wykonawczego konwencji alpejskiej z roku 1991 w zakresie transportu (protokołu o transporcie) (Dz.U. L 177 z 28.6.2013, s. 13)

DOKUMENTY POWIĄZANE

Powiadomienie dotyczące wejścia w życie Protokołu wykonawczego konwencji alpejskiej z roku 1991 w zakresie transportu (protokołu o transporcie) (Dz.U. L 206 z 2.8.2013, s. 1)

Ostatnia aktualizacja: 15.05.2020

Top

All