Strony
Motywy wyroku
Sentencja

Strony

W sprawie T‑593/11

Fares Al-Chihabi , zamieszkały w Aleppo (Syria), reprezentowany początkowo przez adwokatów L. Ruessmanna i W. Berga, następnie L. Ruessmanna i J. Becka, solicitor,

strona skarżąca,

przeciwko

Radzie Unii Europejskiej , reprezentowanej przez M. Bishopa i R. Liudvinaviciute‑Cordeiro, działających w charakterze pełnomocników,

strona pozwana,

popieranej przez

Komisję Europejską , reprezentowaną początkowo przez S. Boelaert i T. Scharfa, następnie przez T. Scharfa i M. Konstantinidisa, działających w charakterze pełnomocników,

interwenient

mającej za przedmiot żądanie stwierdzenia nieważności decyzji Rady 2011/522/WPZiB z dnia 2 września 2011 r. zmieniającej decyzję 2011/273/WPZiB w sprawie środków ograniczających wobec Syrii (Dz.U. L 228, s. 16), rozporządzenia Rady (UE) nr 878/2011 z dnia 2 września 2011 r. zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 442/2011 w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii (Dz.U. L 228, s. 1), decyzji Rady 2011/782/WPZiB z dnia 1 grudnia 2011 r. w sprawie środków ograniczających wobec Syrii i uchylenia decyzji 2011/273/WPZiB (Dz.U. L 319, s. 56), rozporządzenia Rady (UE) nr 36/2012 z dnia 18 stycznia 2012 r. w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii oraz uchylającego rozporządzenie (UE) nr 442/2011 (Dz.U. L 16, s. 1), decyzji Rady 2012/739/WPZiB z dnia 29 listopada 2012 r. dotyczącej środków ograniczających skierowanych przeciwko Syrii i uchylającej decyzję 2011/782 (Dz.U. L 330, s. 21), rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 1117/2012 z dnia 29 listopada 2012 r. dotyczącego wykonania art. 32 ust. 1 rozporządzenia nr 36/2012 (Dz.U. L 330, s. 9), rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 363/2013 z dnia 22 kwietnia 2013 r. w sprawie wykonania rozporządzenia nr 36/2012 (Dz.U. L 111, s. 1) i decyzji Rady 2013/255/WPZiB z dnia 31 maja 2013 r. dotyczącej środków ograniczających skierowanych przeciwko Syrii (Dz.U. L 147, s. 14) oraz wszelkiego późniejszego prawodawstwa, w zakresie, w jakim pozostawia ono w mocy lub zastępuje te akty w części dotyczącej skarżącego,

SĄD (siódma izba),

w składzie: M. van der Woude, prezes, I. Wiszniewska-Białecka i I. Ulloa Rubio (sprawozdawca), sędziowie

sekretarz: C. Kristensen, administrator,

uwzględniając pisemny etap postępowania i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 12 czerwca 2014 r.,

wydaje następujący

Wyrok

Motywy wyroku

Okoliczności powstania sporu

1. Skarżący, Fares Al‑Chihabi, jest przedsiębiorcą narodowości syryjskiej.

2. Rada Unii Europejskiej, ostro potępiając brutalne represje wobec pokojowych protestów w różnych miejscach w całej Syrii i wzywając syryjskie siły bezpieczeństwa do okazania powściągliwości i zaprzestania represji, w dniu 9 maja 2011 r. przyjęła decyzję 2011/273/WPZiB w sprawie środków ograniczających wobec Syrii (Dz.U. L 121, s. 11). Zważywszy na powagę sytuacji, Rada wprowadziła: embargo na broń, zakaz eksportu sprzętu, który mógłby posłużyć do celów wewnętrznych represji, ograniczenia dotyczące wjazdu na terytorium Unii Europejskiej oraz zamrożenie środków finansowych i zasobów gospodarczych niektórych osób i podmiotów odpowiedzialnych za brutalne represje wobec ludności cywilnej w Syrii.

3. Nazwiska osób odpowiedzialnych za brutalne represje wobec ludności cywilnej w Syrii oraz nazwiska osób fizycznych i nazwy osób prawnych i podmiotów, które są z nimi powiązane, zostały wymienione w załączniku do decyzji 2011/273. Nazwisko skarżącego w nim nie widnieje. Na podstawie art. 5 tej decyzji Rada, stanowiąc na wniosek państwa członkowskiego lub wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, może zmienić rzeczony załącznik.

4. Jako że niektóre środki ograniczające przyjęte wobec Syryjskiej Republiki Arabskiej wchodzą w zakres stosowania traktatu FUE, Rada przyjęła rozporządzenie (UE) nr 442/2011 z dnia 9 maja 2011 r. w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii (Dz.U. L 121, s. 1). Rozporządzenie to jest w istocie identyczne z decyzją 2011/273, z tym że przewiduje możliwość odblokowania zamrożonych funduszy. Wykaz zawarty w załączniku II do rzeczonego rozporządzenia jest identyczny z wykazem zawartym w załączniku do decyzji 2011/273 i nazwisko skarżącego nie jest w nim ujęte. Na mocy art. 14 ust. 1 i 4 rozporządzenia nr 442/2011, jeśli Rada podejmie decyzję o objęciu osoby, podmiotu lub organu wskazanymi środkami, wprowadza stosowne zmiany w załączniku II, a ponadto poddaje zamieszczony w nim wykaz regularnemu przeglądowi co najmniej raz na 12 miesięcy.

5. Decyzją 2011/522/WPZiB z dnia 2 września 2011 r. (Dz.U. L 228, s. 16) Rada zmieniła decyzję 2011/273 i postanowiła, że zakres zastosowania tej decyzji, w tym załącznika do niej, będzie obejmować również „osob[y] czerpiąc[e] korzyści z reżimu lub wspierając[e] go oraz osob[y] z nimi powiązan[e], wymienion[e] w załączniku”. Nazwisko skarżącego figuruje w pierwszej linii tabeli z załącznika do rzeczonej decyzji, podobnie jak wzmianka „2.09.2011” oraz następujące powody:

„Prezes Izby Handlowo‑Przemysłowej w Aleppo. Wspiera gospodarczo reżim syryjski”.

6. Rozporządzeniem (UE) nr 878/2011 z dnia 2 września 2011 r. zmieniającym rozporządzenie nr 442/2011 (Dz.U. L 228, s. 1) Rada rozszerzyła zakres zastosowania załącznika II do rozporządzenia nr 442/2011 na „osoby i podmioty czerpiące korzyści z reżimu lub wspierające go, lub osoby i podmioty z nimi powiązane”. Nazwisko skarżącego figuruje w pierwszej linii tabeli znajdującej się w tym załączniku wraz z tymi samymi powodami i informacjami, które wskazano w załączniku do decyzji 2011/522.

7. W dniu 3 września 2011 r. Rada opublikowała zawiadomienie skierowane do osób i podmiotów, wobec których mają zastosowanie środki ograniczające przewidziane w decyzji 2011/522 i w rozporządzeniu nr 878/2011 (Dz.U. C 261, s. 4).

8. Decyzją 2011/782/WPZiB z dnia 1 grudnia 2011 r. w sprawie środków ograniczających wobec Syrii i uchylenia decyzji 2011/273 (Dz.U. L 319, s. 56) Rada uznała, zważywszy na powagę sytuacji w Syrii, że konieczne jest nałożenie dodatkowych środków ograniczających, takich jak w szczególności ograniczenia w zakresie finansowania niektórych przedsiębiorstw lub udziału w niektórych przedsięwzięciach infrastrukturalnych. Dla jasności środki nałożone na mocy decyzji 2011/273 oraz dodatkowe środki zostały zawarte w jednym akcie prawnym. Nazwisko skarżącego figuruje w linii 51 tabeli znajdującej się w załączniku I do decyzji 2011/782 wraz z tymi samymi powodami i informacjami, które wskazano w załączniku do decyzji 2011/522.

9. W dniu 2 grudnia 2011 r. Rada opublikowała ogłoszenie skierowane do osób i podmiotów, do których mają zastosowanie środki ograniczające przewidziane w decyzji 2011/782 i w rozporządzeniu nr 442/2011, wykonywanym rozporządzeniem wykonawczym Rady (UE) nr 1244/2011 w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii (Dz.U. C 351, s. 14).

10. Rozporządzenie Rady (UE) nr 36/2012 z dnia 18 stycznia 2012 r. w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Syrii oraz uchylające rozporządzenie nr 442/2011 (Dz.U. L 16, s. 1) przewiduje środki ograniczające oraz zmienia wykaz objętych nimi osób i podmiotów. Nazwisko skarżącego figuruje w linii 51 tabeli z załącznika II do rzeczonego rozporządzenia 2011/782 wraz z tymi samymi powodami i informacjami, które wskazano w załączniku do decyzji 2011/522.

11. W dniu 24 stycznia 2012 r. Rada opublikowała ogłoszenie skierowane do osób i podmiotów, do których mają zastosowanie środki ograniczające przewidziane w decyzji 2011/782, wykonywanej decyzją wykonawczą Rady 2012/37/WPZiB, i w rozporządzeniu nr 36/2012, wykonywanym rozporządzeniem wykonawczym Rady (UE) nr 55/2012 w sprawie środków ograniczających wobec Syrii (Dz.U. C 19, s. 5).

12. Decyzją Rady 2012/739/WPZiB z dnia 29 listopada 2012 r. dotyczącą środków ograniczających skierowanych przeciwko Syrii i uchylającą decyzję 2011/782 (Dz.U. L 330, s. 21) omawiane środki ograniczające zostały zawarte w jednym akcie prawnym. Nazwisko skarżącego figuruje w linii 49 tabeli znajdującej się w załączniku I do rzeczonej decyzji wraz z tymi samymi powodami i informacjami, które wskazano w załączniku do decyzji 2011/522. Rada wskazała również nowy powód, mianowicie wzmiankę „Wiceprzewodniczący Cham Holding”.

13. Rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) nr 1117/2012 z dnia 29 listopada 2012 r. dotyczące wykonania art. 32 ust. 1 rozporządzenia nr 36/2012 (Dz.U. L 330, s. 9) zmienia załącznik II do rozporządzenia nr 36/2012. Nazwisko skarżącego figuruje w pierwszej linii tabeli znajdującej się w rzeczonym załączniku wraz z tymi samymi powodami i informacjami, które wskazano w załączniku do decyzji 2012/739.

14. W dniu 30 listopada 2012 r. Rada opublikowała ogłoszenie skierowane do osób i podmiotów, do których mają zastosowanie środki ograniczające przewidziane w decyzji 2012/739 i w rozporządzeniu nr 36/2012, wykonywanym rozporządzeniem wykonawczym nr 1117/2012 (Dz.U. C 370, s. 6).

15. Decyzja wykonawcza Rady 2013/185/WPZiB z dnia 22 kwietnia 2013 r. w sprawie wykonania decyzji Rady 2012/739 (Dz.U. L 111, s. 77) ma na celu uaktualnienie zawartego w załączniku I do decyzji 2012/739 wykazu osób i podmiotów objętych środkami ograniczającymi. Nazwisko skarżącego widnieje w linii 49 tego załącznika wraz z tymi samymi powodami i informacjami, które wskazano w decyzji 2012/739.

16. Rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) nr 363/2013 z dnia 22 kwietnia 2013 r. dotyczące wykonania rozporządzenia nr 36/2012 (Dz.U. L 111, s. 1) zmienia załącznik II do rozporządzenia nr 36/2012. Nazwisko skarżącego figuruje w linii 49 tabeli znajdującej się w tym załączniku, wraz z tymi samymi powodami i informacjami, które wskazano w załączniku do decyzji 2012/739.

17. W dniu 23 kwietnia 2013 r. Rada opublikowała informację skierowaną do osób i podmiotów, do których mają zastosowanie środki ograniczające przewidziane w decyzji 2012/739, wykonywanej decyzją wykonawczą 2013/185, i w rozporządzeniu nr 36/2012, wykonywanym rozporządzeniem wykonawczym nr 363/2013 (Dz.U. C 115, s. 5).

18. W dniu 31 maja 2013 r. Rada przyjęła decyzję 2013/255/WPZiB w sprawie środków ograniczających wobec Syrii (Dz.U. L 147, s. 14). Nazwisko skarżącego figuruje w linii 49 tabeli znajdującej się w załączniku I do rzeczonej decyzji wraz z tymi samymi powodami i informacjami, które wskazano w załączniku do decyzji 2012/739.

19. W dniu 1 czerwca 2013 r. Rada opublikowała informację skierowaną do osób i podmiotów, do których mają zastosowanie środki ograniczające przewidziane w decyzji 2013/255 i w rozporządzeniu nr 36/2012 (Dz.U. C 155, s. 1).

Postępowanie i żądania stron

20. Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 28 września 2011 r. skarżący wniósł skargę o stwierdzenie nieważności decyzji 2011/522, rozporządzenia nr 878/2011, decyzji Rady 2011/684/WPZiB z dnia 13 października 2011 r. zmieniającej decyzję 2011/273 (Dz.U. L 269, s. 33) oraz rozporządzenia Rady (UE) nr 1011/2011 z dnia 13 października 2011 r. zmieniającego rozporządzenie nr 442/2011 (Dz.U. L 269, s. 18) w części, w której akty te go dotyczą, jak również wszelkiego późniejszego prawodawstwa pozostawiającego te akty w mocy w zakresie, w jakim go one dotyczą.

21. Odrębnym pismem złożonym w sekretariacie Sądu tego samego dnia skarżący złożył wniosek o rozpoznanie sprawy w trybie przyśpieszonym na podstawie art. 76a regulaminu postępowania przed Sądem.

22. W dniu 20 stycznia 2012 r. Sąd (szósta izba) wydał postanowienie o nieuwzględnieniu tego wniosku.

23. Postanowieniem prezesa szóstej izby Sądu z dnia 30 kwietnia 2012 r. uwzględniony został wniosek Komisji Europejskiej o dopuszczenie do udziału w postępowaniu w charakterze interwenienta popierającego żądania Rady, złożony w sekretariacie Sądu w dniu 16 marca 2012 r.

24. W replice złożonej w sekretariacie Sądu w dniu 12 kwietnia 2012 r. skarżący dostosował swoje żądania, wnosząc także o stwierdzenie nieważności decyzji 2011/782 i rozporządzenia nr 36/2012 w zakresie, w jakim akty te go dotyczą. W duplice złożonej w sekretariacie Sądu w dniu 25 maja 2012 r. Rada potwierdziła przyjęcie do wiadomości wniosku skarżącego.

25. W piśmie procesowym złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 16 lipca 2013 r. skarżący dostosował swoje żądania, domagając się jedynie stwierdzenia nieważności decyzji 2012/739, rozporządzenia wykonawczego nr 1117/2012, rozporządzenia wykonawczego nr 363/2013 i decyzji 2013/255 w zakresie, w jakim akty te go dotyczą, oraz wszelkiego późniejszego prawodawstwa w zakresie, w jakim pozostawiałoby ono w mocy lub zastępowałoby te akty w części dotyczącej skarżącego. W złożonej w sekretariacie Sądu w dniu 3 września 2013 r. odpowiedzi na pismo dostosowujące żądania Rada potwierdziła przyjęcie do wiadomości wniosku skarżącego, nie zgadzając się jednak z argumentem skarżącego, zgodnie z którym nie jest on już wiceprzewodniczącym Cham Holding.

26. Ze względu na zmianę składu izb Sądu sędzia sprawozdawca został przydzielony do siódmej izby, której w rezultacie przekazana została niniejsza sprawa.

27. Na podstawie sprawozdania sędziego sprawozdawcy Sąd postanowił o otwarciu ustnego etapu postępowania i w ramach środków organizacji postępowania przewidzianych w art. 64 regulaminu postępowania wezwał Radę i skarżącego do udzielenia odpowiedzi na określone pytania pisemne i do przedstawienia, w stosownym przypadku, pewnych dokumentów. Strony zastosowały się do tego wezwania.

28. Na rozprawie w dniu 12 czerwca 2014 r. wysłuchane zostały wystąpienia stron i ich odpowiedzi na pytania Sądu. Skarżony potwierdził, że cofa żądanie stwierdzenia nieważności wszelkiego późniejszego prawodawstwa w zakresie, w jakim pozostawiałoby ono w mocy lub zastępowałoby te akty, co zostało odnotowane w protokole rozprawy.

29. Skarżący wnosi do Sądu o:

– stwierdzenie nieważności decyzji wykonawczej 2011/522, rozporządzenia nr 878/2011, decyzji 2011/782, rozporządzenia nr 36/2012, decyzji 2012/739, rozporządzenia wykonawczego nr 1117/2012, rozporządzenia wykonawczego nr 363/2013 i decyzji 2013/255 (zwanych dalej łącznie „zaskarżonymi aktami”);

– obciążenie Rady kosztami postępowania.

30. Rada, popierana przez Komisję, wnosi do Sądu o:

– oddalenie skargi;

– obciążenie skarżącego kosztami postępowania.

Co do prawa

31. Na poparcie swojej skargi skarżący podnosi początkowo cztery zarzuty. Pierwszy z nich dotyczy naruszenia zasady dobrej administracji, a w szczególności obowiązku uzasadnienia; drugi – naruszenia prawa do obrony oraz naruszenia prawa do skutecznej ochrony sądowej; trzeci – naruszenia praw podstawowych, w tym prawa własności, prawa do poszanowania czci i dobrego imienia, prawa do podejmowania pracy i prowadzenia działalności gospodarczej, a także prawa do domniemania niewinności, a czwarty – naruszenia prawa do poszanowania życia prywatnego i zasady proporcjonalności. W piśmie dostosowującym żądania skarżący podnosi ponadto zarzut piąty, dotyczący oczywistego błędu w ocenie.

32. Sąd zbada najpierw zarzut drugi, następnie zarzuty pierwszy i piąty, a jako ostatnie, łącznie, zarzuty trzeci i czwarty.

W przedmiocie zarzutu drugiego, dotyczącego naruszenia prawa do obrony i prawa do skutecznej ochrony sądowej

33. Skarżący twierdzi, że Rada naruszyła jego prawo do obrony i prawo do skutecznej ochrony sądowej, ponieważ ciążył na niej obowiązek powiadomienia go w miarę możliwości o powodach umieszczenia jego nazwiska w wykazie osób objętych środkami ograniczającymi, po pierwsze, w momencie przyjęcia decyzji o umieszczeniu jego nazwiska w wykazie, a po drugie – i najpóźniej – możliwie najszybciej po przyjęciu tej decyzji w celu umożliwienia mu wykonania prawa do wniesienia skargi w przepisanym terminie.

34. Skarżący podnosi również naruszenie prawa do skutecznej ochrony sądowej wynikające z naruszenia jego prawa do obrony z powodu braku procedury umożliwiającej mu przedstawienie własnego stanowiska, jak również z faktu, że Rada odmówiła mu dostępu do akt w rozsądnym terminie po zastosowaniu tych środków, w szczególności do dowodów uwzględnionych w celu uzasadnienia nałożonych środków ograniczających.

35. Rada, wspierana przez Komisję, nie zgadza się z argumentami skarżącego.

36. Tytułem wstępu należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem poszanowanie prawa do obrony, przewidziane w art. 41 ust. 2 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, obejmuje prawo do bycia wysłuchanym i prawo dostępu do akt sprawy przy poszanowaniu prawnie uzasadnionych interesów poufności (zob. wyrok Trybunału z dnia 18 lipca 2013 r. w sprawach połączonych C‑584/10 P, C‑593/10 P i C‑595/10 P Komisja i in. przeciwko Kadi, pkt 99 i przytoczone tam orzecznictwo, zwany dalej „wyrokiem Kadi II”).

37. Ponadto prawo do skutecznej ochrony sądowej, wyrażone w art. 47 karty praw podstawowych, wymaga, by zainteresowany miał możliwość zapoznania się z powodami wydanej w stosunku do niego decyzji, czy to poprzez lekturę samej decyzji, czy to poprzez powiadomienie go o tych powodach na jego żądanie, bez uszczerbku dla uprawnienia właściwego sądu do zażądania podania tych powodów od właściwego organu, co pozwoli zainteresowanemu na obronę jego praw w najlepszych możliwych warunkach oraz na w pełni świadome podjęcie decyzji, czy celowe jest wniesienie sprawy do właściwego sądu, a sądowi w pełni umożliwi dokonanie kontroli zgodności z prawem danej decyzji (zob. wyrok Kadi II, pkt 100 i przytoczone tam orzecznictwo).

38. Artykuł 52 ust. 1 karty praw podstawowych dopuszcza jednakże ograniczenia w wykonywaniu praw uznanych w karcie, o ile dane ograniczenie szanuje zasadniczą treść danego prawa podstawowego oraz – z poszanowaniem zasady proporcjonalności – jest ono konieczne i rzeczywiście odpowiada celom interesu ogólnego uznawanym przez Unię (zob. wyrok Kadi II, pkt 101 i przytoczone tam orzecznictwo).

39. Ponadto istnienie naruszenia prawa do obrony należy oceniać przy uwzględnieniu szczególnych okoliczności danej sprawy, w szczególności charakteru rozpatrywanego aktu, okoliczności jego przyjęcia oraz przepisów prawa regulujących daną dziedzinę (zob. wyrok Kadi II, pkt 102 i przytoczone tam orzecznictwo).

W przedmiocie przekazania skarżącemu zaskarżonych aktów

40. Jeżeli chodzi o przekazanie skarżącemu zaskarżonych aktów, należy przypomnieć, że sąd Unii odróżnia z jednej strony pierwotne umieszczenie nazwiska osoby w wykazie osób objętych środkami ograniczającymi na podstawie decyzji, a z drugiej strony pozostawienie nazwiska tej osoby we wspomnianym wykazie na podstawie późniejszych decyzji.

41. Jeżeli chodzi, po pierwsze, o pierwotne umieszczenie nazwiska osoby w wykazie osób objętych środkami ograniczającymi, nie można wymagać od organów Unii, by informowały o powodach tych środków przed pierwotnym umieszczeniem nazwiska osoby lub nazwy podmiotu w takim wykazie (zob. wyrok Sądu z dnia 13 września 2013 r. w sprawie T‑383/11 Makhlouf przeciwko Radzie, pkt 38 i przytoczone tam orzecznictwo). Takie wcześniejsze poinformowanie mogłoby bowiem zagrozić skuteczności środków w postaci zamrożenia środków finansowych i zasobów gospodarczych wprowadzanych tymi decyzjami (zob. ww. wyrok w sprawie Makhlouf przeciwko Radzie, pkt 39 i przytoczone tam orzecznictwo).

42. I tak, w celu osiągnięcia celów decyzji 2011/522 i rozporządzenia nr 878/2011, w załącznikach, w których zostało pierwotnie ujęte nazwisko skarżącego, środki takie powinny ze swej istoty korzystać z efektu zaskoczenia i być stosowane ze skutkiem natychmiastowym (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie Makhlouf przeciwko Radzie, pkt 40 i przytoczone tam orzecznictwo).

43. Również z powodów związanych z celem tej decyzji oraz ze skutecznością przewidzianych w niej środków organy Unii nie miały zatem obowiązku wysłuchania skarżącego przed pierwotnym umieszczeniem jego nazwiska w zawartym w tych załącznikach wykazie (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie Makhlouf przeciwko Radzie, pkt 41 i przytoczone tam orzecznictwo).

44. Co się tyczy, po drugie, wcześniejszego doręczenia decyzji o pozostawieniu nazwiska osoby w wykazie osób objętych środkami ograniczającymi, z łącznego odczytania pkt 101 i 103 wyroku Kadi II wynika, że – inaczej niż w przypadku pierwotnego umieszczenia w wykazie – jeżeli chodzi o decyzję o pozostawieniu nazwiska osoby w takim wykazie, właściwy organ Unii jest co do zasady zobowiązany powiadomić tę osobę, przed przyjęciem tej decyzji, o informacjach i dowodach, którymi organ ów dysponuje w odniesieniu do tej osoby, w celu uzasadnienia swojej decyzji, po to, aby osoba ta mogła bronić swoich praw.

45. Jednak kiedy Rada uzupełnia uzasadnienie umieszczenia nazwiska skarżącego w wykazie osób objętych środkami ograniczającymi, jak w niniejszej sprawie przy przyjmowaniu decyzji 2012/739 i rozporządzenia wykonawczego nr 1117/2012, należy wprowadzić rozróżnienie między rozpatrywanymi aktami.

46. W niniejszej sprawie, odnośnie do decyzji 2011/782 i rozporządzenia nr 36/2012, pozostawiających nazwisko skarżącego w zawartych w załącznikach do tych aktów wykazach osób objętych środkami ograniczającymi bez zmiany pierwotnego uzasadnienia, należy przypomnieć, że o ile każda późniejsza decyzja o zamrożeniu środków finansowych powinna co do zasady być poprzedzona podaniem do wiadomości nowych dowodów obciążających i wysłuchaniem (wyroki: Trybunału z dnia 21grudnia 2011 r. w sprawie C‑27/09 P Francja przeciwko People’s Mojahedin Organization of Iran, Zb.Orz. s. I‑13427, pkt 137; Sądu z dnia 7 grudnia 2010 r. w sprawie T‑49/07 Fahas przeciwko Radzie, Zb.Orz. s. II‑5555, pkt 48), o tyle nie ma to zastosowania, jeżeli powody późniejszej decyzji o zamrożeniu funduszy są co do zasady takie same jak powody przytoczone przy okazji wydania poprzedniej decyzji. Zatem zwykła deklaracja w tej sprawie może być wystarczająca (wyrok Sądu z dnia 30 września 2009 r. w sprawie T‑341/07 Sison przeciwko Radzie, Zb.Orz. s. II‑3625, pkt 62; ww. wyrok w sprawie Fahas przeciwko Radzie, pkt 55).

47. W świetle tego orzecznictwa brak indywidualnego doręczenia decyzji 2011/782 i rozporządzenia nr 36/2012, w przypadku których Rada ograniczyła się do powtórzenia powodów pierwotnego umieszczenia w wykazie, nic nie dodając ani nie zmieniając, nie narusza prawa do obrony.

48. Natomiast co się tyczy decyzji 2012/739 i rozporządzenia wykonawczego nr 1117/2012, w przypadku których Rada zmieniła pierwotne uzasadnienie umieszczenia nazwiska skarżącego w spornym wykazie, należy przypomnieć, że zapewnienie powiadomienia o nowych dowodach obciążających oraz prawa do bycia wysłuchanym powinno mieć miejsce przed przyjęciem tych aktów (ww. wyrok w sprawie Francja przeciwko People’s Mojahedin Organization of Iran, pkt 63).

49. W tej kwestii należy stwierdzić, że pismem z dnia 29 maja 2012 r. Rada poinformowała skarżącego o zamiarze zmiany powodów umieszczenia jego nazwiska w spornych wykazach. Skarżący miał więc możliwość przedstawienia uwag dotyczących rozpatrywanego nowego powodu. Niesłusznie zatem uznał on, że Rada naruszyła jego prawo do bycia wysłuchanym w odniesieniu do decyzji 2012/739 i rozporządzenia wykonawczego nr 1117/2012.

50. Jeżeli chodzi o decyzję 2013/255 i rozporządzenie wykonawcze nr 363/2013, w zakresie, w jakim akty te dokładnie powtarzają uzasadnienie zawarte w decyzji 2012/739 i w rozporządzeniu wykonawczym nr 1117/2012, brak indywidualnego doręczenia tych aktów nie narusza prawa do obrony.

W przedmiocie prawa do bycia wysłuchanym i do otrzymania dowodów

51. Zgodnie z orzecznictwem dotyczącym decyzji o pozostawieniu nazwiska osoby w wykazie osób objętych środkami ograniczającymi w razie zgłoszenia przez zainteresowaną osobę lub zainteresowany podmiot uwag w przedmiocie uzasadnienia na właściwym organie Unii ciąży obowiązek starannego i bezstronnego zbadania zasadności podnoszonych powodów w świetle tych uwag i dołączonych do nich ewentualnych dowodów odciążających (zob. wyrok Kadi II, pkt 114 i przytoczone tam orzecznictwo).

52. Jak podkreśliła Rada, art. 21 decyzji 2011/782, art. 32 rozporządzenia nr 36/2012, art. 27 decyzji 2012/739 i art. 30 decyzji 2013/255 przewidują, że w przypadku gdy zostaną zgłoszone uwagi lub przedstawione nowe istotne dowody, Rada dokonuje przeglądu swojej decyzji i informuje odpowiednio daną osobę lub dany podmiot.

53. Należy zresztą przypomnieć, że Rada ma obowiązek zapewnienia zainteresowanemu dostępu do niepoufnych dokumentów administracyjnych dotyczących danego środka wyłącznie na jego wniosek (wyrok Trybunału z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie C‑548/09 P Bank Melli Iran przeciwko Radzie, Zb.Orz. s. I‑11381, pkt 92).

54. Ponadto należy przypomnieć, że opublikowanie ogłoszenia skierowanego do osób, do których mają zastosowanie środki ograniczające tego rodzaju, jest wystarczające, by zwrócić uwagę osób, których środki te dotyczą, na możliwość zaskarżenia decyzji Rady (zob. podobnie wyrok Trybunału z dnia 23 kwietnia 2013 r. w sprawach połączonych od C‑478/11 P do C‑482/11 P Gbagbo i in. przeciwko Radzie, pkt 62).

55. W niniejszej sprawie należy zauważyć, że takie ogłoszenie, informujące zainteresowane osoby o możliwości złożenia wniosku o udostępnienie informacji i dowodów uzasadniających przyjęte akty, zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 3 września 2011 r., to jest w dniu opublikowania decyzji 2011/522 i rozporządzenia nr 878/2011. W taki sam sposób Rada postąpiła w odniesieniu do decyzji 2011/782 i rozporządzenia nr 36/2012, publikując w Dzienniku Urzędowym ogłoszenie tego samego rodzaju. Skarżący niesłusznie więc twierdził, że nie miał sposobności i możliwości, by się bronić.

56. Jeżeli chodzi o decyzję 2012/739, rozporządzenie wykonawcze nr 1117/2012, decyzję 2013/185 i rozporządzenie wykonawcze nr 363/2013, w indywidualnie notyfikujących pismach z dnia 30 listopada 2012 r. i 13 maja 2013 r. Rada poinformowała skarżącego o możliwości złożenia wniosku o udostępnienie informacji i dowodów uzasadniających przyjęcie rzeczonych aktów. Skarżący miał więc możliwość domagania się takiego udostępnienia i przygotowania obrony.

57. Ponadto z akt sprawy nie wynika, by skarżący skorzystał z procedur przypomnianych w pkt 54 powyżej. Nie ma więc on podstaw, by twierdzić, że Rada naruszyła jego prawo do skutecznej ochrony sądowej.

58. Z powyższych rozważań wynika, że zarzut drugi należy oddalić.

W przedmiocie zarzutu pierwszego, dotyczącego naruszenia obowiązku uzasadnienia

59. Skarżący twierdzi, że Rada przyjęła wobec niego środki ograniczające, nie poinformowawszy go o powodach w sposób, który umożliwiłby mu przedstawienie zarzutów na swoją obronę lub sformułowanie innych uwag, gdyż użyła ogólnych i stereotypowych sformułowań, nie precyzując okoliczności faktycznych i prawnych uzasadniających umieszczenie jego nazwiska w spornych wykazach ani tego, co doprowadziło do przyjęcia spornych aktów.

60. Rada, wspierana przez Komisję, nie zgadza się z argumentami skarżącego.

61. Tytułem wstępu należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem obowiązek uzasadnienia niekorzystnego aktu, ściśle związany z zasadą poszanowania prawa do obrony, ma za zadanie, po pierwsze, zapewnić zainteresowanemu wskazówki wystarczające do ustalenia, czy akt jest zasadny lub ewentualnie czy nie zawiera wady pozwalającej na zakwestionowanie jego ważności przed sądem Unii, a po drugie, zapewnić sądowi Unii możliwość kontroli zgodności z prawem tego aktu (zob. ww. wyrok w sprawie Makhlouf przeciwko Radzie, pkt 60 i przytoczone tam orzecznictwo).

62. Zgodnie z równie utrwalonym orzecznictwem uzasadnienie, jakiego wymaga art. 296 TFUE, powinno być dostosowane do charakteru rozpatrywanego aktu i powinno wskazywać w sposób jasny i jednoznaczny sposób rozumowania instytucji, która ten akt wydała, by umożliwić zainteresowanym zapoznanie się z powodami przyjęcia danego środka, a właściwemu sądowi przeprowadzenie kontroli (zob. ww. wyrok w sprawie Makhlouf przeciwko Radzie, pkt 61 i przytoczone tam orzecznictwo).

63. W związku z tym, że zainteresowanemu nie przysługuje prawo do wysłuchania go przed wydaniem pierwotnej decyzji o zamrożeniu środków finansowych i zasobów gospodarczych, przestrzeganie obowiązku uzasadnienia ma tym większe znaczenie, że stanowi ono jedyną gwarancję umożliwiającą zainteresowanemu skuteczne skorzystanie z będących w jego dyspozycji środków zaskarżenia w celu zakwestionowania legalności wspomnianej decyzji, chociażby po jej wydaniu (zob. ww. wyrok w sprawie Makhlouf przeciwko Radzie, pkt 62 i przytoczone tam orzecznictwo).

64. W rezultacie uzasadnienie aktu Rady o zastosowaniu środka ograniczającego w postaci zamrożenia środków finansowych i zasobów gospodarczych musi wskazywać szczególne i konkretne przyczyny, dla których Rada uznała w ramach przysługujących jej uprawnień dyskrecjonalnych w zakresie oceny, że osoba zainteresowana powinna zostać objęta takim środkiem (zob. ww. wyrok w sprawie Makhlouf przeciwko Radzie, pkt 63 i przytoczone tam orzecznictwo).

65. Jednakże wymóg uzasadnienia należy oceniać w odniesieniu do okoliczności konkretnej sprawy, w szczególności do treści aktu, charakteru powołanych argumentów, a także interesu, jaki w uzyskaniu informacji mogą mieć adresaci aktu (zob. ww. wyrok w sprawie Makhlouf przeciwko Radzie, pkt 64 i przytoczone tam orzecznictwo).

66. Nie ma więc wymogu, by uzasadnienie wyszczególniało wszystkie istotne okoliczności faktyczne i prawne, ponieważ ocena, czy uzasadnienie aktu spełnia wymogi art. 296 TFUE, winna nie tylko opierać się na jego brzmieniu, ale także uwzględniać okoliczności jego wydania, jak również całość przepisów prawa regulujących daną dziedzinę (zob. ww. wyrok w sprawie Makhlouf przeciwko Radzie, pkt 65 i przytoczone tam orzecznictwo).

67. W szczególności akt niekorzystny jest wystarczająco uzasadniony, jeżeli został wydany w okolicznościach znanych zainteresowanemu, pozwalających mu na zrozumienie treści przyjętego względem niego środka (zob. ww. wyrok w sprawie Makhlouf przeciwko Radzie, pkt 66 i przytoczone tam orzecznictwo).

68. W niniejszej sprawie, jeżeli chodzi o znajomość przez skarżącego ogólnego kontekstu przyjęcia spornych środków ograniczających, należy przypomnieć, że motywy 1–3 decyzji 2011/273, do której odwołują się decyzja 2011/522 i rozporządzenie nr 878/2011, zawierają jasne przedstawienie ogólnych powodów zastosowania przez Unię środków ograniczających wobec Syrii i wskazują:

„(1) Dnia 29 kwietnia 2011 r. Unia Europejska wyraziła poważne zaniepokojenie bieżącą sytuacją w Syrii oraz rozmieszczeniem sił wojskowych i sił bezpieczeństwa w kilku syryjskich miastach.

(2) Unia Europejska zdecydowanie potępiła brutalne represje – w tym przy użyciu ostrej amunicji – wobec pokojowych protestów zorganizowanych w różnych miejscowościach Syrii, w wyniku których kilku demonstrantów poniosło śmierć, a pewna liczba osób odniosła rany lub została brutalnie zatrzymana; Unia wezwała syryjskie siły bezpieczeństwa do okazania powściągliwości i zaprzestania represji.

(3) W związku z powagą sytuacji należy zastosować środki ograniczające wobec Syrii i wobec osób odpowiedzialnych za brutalne represje wobec ludności cywilnej w tym kraju”.

69. Ponadto, zgodnie z art. 4 decyzji 2011/273, zmienionym decyzją 2011/522, „zamrożone zostają wszystkie środki finansowe i zasoby gospodarcze należące do wymienionych w załączniku osób odpowiedzialnych za brutalne represje wobec ludności cywilnej w Syrii, osób i podmiotów czerpiących korzyści z reżimu lub wspierających go oraz osób i podmiotów z nimi powiązanych lub będące w ich posiadaniu, dyspozycji lub pod ich kontrolą”.

70. Dodatkowo art. 25 ust. 1 decyzji 2012/739 przewiduje, że mogą zostać podjęte środki przeciwko osobom odpowiedzialnym za brutalne represje wobec ludności cywilnej w Syrii, osobom czerpiącym korzyści z reżimu lub wspierającym go oraz osobom z nimi powiązanym.

71. Z orzecznictwa wynika, że można domniemywać, iż ogólny kontekst, do którego odnoszą się zaskarżone akty, był znany ważnym osobistościom społeczeństwa syryjskiego (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie Makhlouf przeciwko Radzie). Z akt niniejszej sprawy, jak również z oświadczeń samego skarżącego wynika tymczasem, że jest on liczącym się w Syrii przedsiębiorcą, działającym zasadniczo w sektorze farmaceutycznym, rolno‑spożywczym i finansowym. Jest on zresztą prezesem Izby Handlowo‑Przemysłowej w Aleppo. Tak więc ogólny kontekst, do którego odwołują się rzeczone akty, musiał być skarżącemu znany.

72. Jeżeli chodzi o szczególny kontekst umieszczenia nazwiska skarżącego w wykazach załączonych do zaskarżonych aktów, z utrwalonego orzecznictwa wynika, że aby można było uznać, iż Rada prawidłowo dopełniła obowiązku uzasadnienia aktu nakładającego środki ograniczające, powinna ona wskazać elementy faktyczne i prawne, od których zależy prawne uzasadnienie środka, oraz względy, jakie doprowadziły do jego przyjęcia (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie Bank Melli Iran przeciwko Radzie, pkt 81 i przytoczone tam orzecznictwo). Wynika stąd, że co do zasady uzasadnienie tego rodzaju aktu powinno dotyczyć nie tylko prawnych kryteriów stosowania środków ograniczających, ale również szczególnych i konkretnych powodów, na podstawie których Rada uznała w ramach swoich uprawnień dyskrecjonalnych, że zainteresowana osoba powinna zostać objęt a takimi środkami (zob. podobnie i analogicznie wyrok Sądu z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie T‑228/02 Organisation des Modjahedines du peuple d’Iran przeciwko Radzie, Zb.Orz. s. II‑4665, pkt 146; ww. wyrok w sprawie Fahas przeciwko Radzie, pkt 53; wyrok z dnia 11 grudnia 2012 r. w sprawie T‑15/11 Sina Bank przeciwko Radzie, pkt 68).

73. Jednak zgodnie z orzecznictwem upublicznienie w szczegółach zarzutów obciążających zainteresowanych mogłoby nie tylko stać w sprzeczności z nadrzędnymi względami leżącymi w ogólnym interesie, dotyczącymi bezpieczeństwa Unii i jej państw członkowskich lub prowadzenia ich stosunków międzynarodowych, lecz również naruszać uzasadnione interesy tych osób i podmiotów, ponieważ mogłoby ono poważnie naruszyć ich dobre imię, w związku z czym w drodze wyjątku należy dopuścić, by w wersji decyzji o zamrożeniu środków finansowych opublikowanej w Dzienniku Urzędowym umieszczone były jedynie sentencja oraz ogólne uzasadnienie, przy czym szczegółowe i konkretne uzasadnienie tej decyzji powinno zostać sporządzone i podane do wiadomości zainteresowanych w jakikolwiek inny właściwy sposób (zob. podobnie i analogicznie ww. wyrok w sprawie Organisation des Modjahedines du peuple d’Iran przeciwko Radzie, pkt 147; wyrok Sądu z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie T‑86/11 Bamba przeciwko Radzie, Zb.Orz. s. II‑2749, pkt 53).

74. W niniejszej sprawie należy wskazać, że w decyzji 2011/522, rozporządzeniu nr 878/2011, decyzji 2011/782 i w rozporządzeniu nr 36/2012 Rada, w odniesieniu do umieszczenia nazwiska skarżącego w wykazach osób objętych środkami ograniczającymi, oparła się na następujących powodach:

„Prezes Izby Handlowo‑Przemysłowej w Aleppo. Wspiera gospodarczo reżim syryjski”.

75. W decyzji 2012/739, rozporządzeniu wykonawczym nr 1117/2012, rozporządzeniu wykonawczym nr 363/2013 i w decyzji 2013/255 Rada, w odniesieniu do umieszczenia nazwiska skarżącego w wykazach osób objętych środkami ograniczającymi, oparła się na następujących powodach:

„Prezes Izby Handlowo‑Przemysłowej w Aleppo. Wiceprzewodniczący Cham Holding. Wspiera gospodarczo reżim syryjski”.

76. Należy stwierdzić, że powody wskazane w pkt 74 i 75 powyżej są wystarczająco jasne i precyzyjne. W świetle bowiem kryterium umieszczenia w wykazie obejmującego osoby wspierające reżim syryjski i czerpiące z niego korzyści (zob. pkt 5 powyżej), jak również zważywszy na fakt, że wykazy załączone do zaskarżonych aktów dotyczą wielu innych liczących się przedsiębiorców syryjskich, skarżący był w stanie zrozumieć, że to właśnie sprawowanie ważnych funkcji zawodowych wiązało się ze wspieraniem reżimu syryjskiego, a tym samym spowodowało umieszczenie go w spornym wykazie. Ponadto w ramach niniejszej skargi skarżący zakwestionował powody umieszczenia jego nazwiska w rzeczonych wykazach.

77. W rezultacie uzasadnienie zaskarżonych aktów jest wystarczające do wywiązania się z obowiązku uzasadnienia wynikającego z art. 296 akapit drugi TFUE. W konsekwencji zarzut pierwszy należy oddalić.

W przedmiocie zarzutu piątego, dotyczącego oczywistego błędu w ocenie

78. Skarżący twierdzi, że Rada dopuściła się błędu w ocenie faktów, przytaczając jego funkcję wiceprzewodniczącego Cham Holding, ponieważ w czasie przyjmowania rozporządzenia wykonawczego nr 1117/2012 i decyzji 2012/739 oraz w okresie późniejszym nie zajmował on tego stanowiska, jako że z dniem 18 września 2012 r. weszła w życie uchwała corocznego walnego zgromadzenia o powołaniu nowego wiceprzewodniczącego.

79. Rada, wspierana przez Komisję, nie zgadza się z argumentami skarżącego.

80. Tytułem wstępu należy wskazać, że zarzut dotyczący błędu w ocenie podniesiony został dopiero w piśmie z dnia 16 lipca 2013 r. dotyczącym dostosowania żądań, a nie w skardze. Zarzut ten odnosi się do wzmianki „Wiceprzewodniczący Cham Holding”, a nie do powodów, na których opierała się Rada przy pierwotnym umieszczeniu nazwiska skarżącego w wykazie osób objętych środkami ograniczającymi.

81. W tej kwestii należy zauważyć, iż w pkt 49 powyżej przypomniano, że pismem z dnia 29 maja 2012 r. Rada poinformowała skarżącego o swoim zamiarze umieszczenia jego nazwiska w wykazie osób objętych środkami ograniczającymi poprzez wskazanie od tej pory, wśród powodów tego umieszczenia, jego statusu wiceprzewodniczącego Cham Holding.

82. Ponadto z dokumentów zawartych w aktach sprawy wynika, że podczas corocznego walnego zgromadzenia Cham Holding w dniu 18 września 2012 r. skarżący nie zgłosił swojej kandydatury w celu uzyskania ponownego wyboru na stanowisko wiceprzewodniczącego.

83. Ponadto w dniu 29 listopada 2012 r. Rada przyjęła decyzję 2012/739 i rozporządzenie wykonawcze nr 1117/2012. Uzasadnienie umieszczenia nazwiska skarżącego w wykazie osób objętych środkami ograniczającymi zawartym w załącznikach do rzeczonych aktów zostało zmienione w kierunku zapowiedzianym przez Radę w jej poprzednim piśmie.

84. Należy zatem stwierdzić, że w dniu przyjęcia zaskarżonych aktów skarżący nie pełnił już funkcji wiceprzewodniczącego Cham Holding.

85. Jednak w świetle faktu, że w dniu, w którym nastąpiła zmiana składu organów zarządzających Cham Holding, skarżący był uprzedzony o planowanej zmianie uzasadnienia decyzji 2012/739 i rozporządzenia wykonawczego nr 1117/2012, nie można Radzie czynić zarzutu, że użyła tego uzasadnienia w załącznikach do zaskarżonych aktów.

86. Jednakże co się tyczy rozporządzenia nr 363/2013 i decyzji 2013/255, przyjętych, odpowiednio, w dniach 22 kwietnia i 31 maja 2013 r., należy stwierdzić, że Rada miała możliwość poprawienia ich uzasadnienia, ponieważ między walnym zgromadzeniem a przyjęciem zaskarżonych aktów upłynął okres ośmiu miesięcy.

87. Należy również podkreślić, że skarżący nigdy nie podważał zasadności uzasadnienia zaskarżonych aktów w odniesieniu do zajmowania przez niego stanowiska prezesa Izby Handlowo‑Przemysłowej w Aleppo. Tymczasem, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, dla wsparcia rzeczonych aktów wystarczy, że choć jeden powód okaże się skuteczny (zob. podobnie wyrok Kadi II, pkt 119). Tak więc stwierdzony w pkt 86 powyżej błąd w ocenie, dotyczący zasadności dodatkowego powodu umieszczenia w wykazie, nie może doprowadzić do stwierdzenia nieważności tych aktów.

88. W związku z tym zarzut piąty należy oddalić.

W przedmiocie zarzutów trzeciego i czwartego, dotyczących naruszenia praw podstawowych, w tym prawa własności, prawa do poszanowania czci i dobrego imienia, prawa do podejmowania pracy i prowadzenia działalności gospodarczej i prawa do domniemania niewinności, prawa do poszanowania życia prywatnego i zasady proporcjonalności

89. Po pierwsze, skarżący podnosi, że zastosowane na nieoznaczony okres ograniczenia jego prawa własności, wprowadzone zaskarżonymi aktami, podobnie jak nieadekwatność powodów i brak dowodów mogących uzasadniać te ograniczenia, stanowią nieproporcjonalne i niemożliwe do przyjęcia naruszenie jego prawa własności.

90. Po drugie, skarżący twierdzi, że zaskarżone akty w sposób niezgodny z prawem ograniczają jego prawo do poszanowania czci i dobrego imienia, prawo do podejmowania pracy i prowadzenia działalności gospodarczej i wreszcie prawo do domniemania niewinności.

91. Po trzecie, skarżący utrzymuje, że zaskarżone akty naruszają jego prawo do poszanowania życia prywatnego, „albowiem zamrożenie środków finansowych i ograniczenie swobody przemieszczania się stanowią nieproporcjonalne naruszenie prawa do poszanowania życia prywatnego, jak też naruszenie ogólnej zasady proporcjonalności”.

92. Rada, wspierana przez Komisję, nie zgadza się z argumentacją skarżącego.

93. Po pierwsze, zdaniem Rady argumentacja dotycząca naruszeń prawa do poszanowania czci i dobrego imienia, prawa do podejmowania przez skarżącego pracy i prowadzenia działalności gospodarczej oraz prawa do domniemania niewinności nie może się ostać.

94. Z art. 44 ust. 1 lit. c) regulaminu postępowania wynika bowiem, że skarga wszczynająca postępowanie musi wskazywać przedmiot sporu oraz zawierać zwięzłe przedstawienie zarzutów i że to przedstawienie przedmiotu sporu i zarzutów musi być wystarczająco jasne i precyzyjne, by pozwalało stronie pozwanej na przygotowanie obrony, a Sądowi na przeprowadzenie kontroli. Z powyższego wynika, że istotne okoliczności faktyczne i prawne, na których opiera się skarga, powinny wynikać w sposób spójny i zrozumiały z samej treści skargi (zob. analogicznie wyrok Trybunału z dnia 9 stycznia 2003 r. w sprawie C‑178/00 Włochy przeciwko Komisji, Rec. s. I‑303, pkt 6). Skarga winna zatem wyjaśniać, na czym polega zarzut, na którym się opiera, a samo abstrakcyjne wskazanie zarzutu nie czyni zadość wymogom regulaminu postępowania (wyrok Sądu z dnia 12 stycznia 1995 r. w sprawie T‑102/92 Viho przeciwko Komisji, Rec. s. II‑17, pkt 68).

95. Tymczasem w niniejszej sprawie należy zauważyć, że argumentacja dotycząca wymienionych w pkt 90 powyżej naruszeń praw podstawowych nie zawiera przedstawionych w sposób wystarczająco jasny i precyzyjny zarzutów, jakie skarżący zamierza podnieść. Wynika stąd, że Radzie nie umożliwiono prawidłowego przygotowania obrony, a Sąd, zapoznawszy się z tą argumentacją, nie może przeprowadzić kontroli.

96. Ponadto należy dodać, że wymogi z art. 44 ust. 1 regulaminu postępowania są bezwzględnie wiążące, a zatem Sąd ma obowiązek zajęcia się z urzędu kwestią niedochowania tych wymogów (wyroki Sądu: z dnia 10 lipca 1990 r. w sprawie T‑64/89 Automec przeciwko Komisji, Rec. s. II‑367, pkt 74; z dnia 14 lutego 2012 r. w sprawie T‑267/06 Włochy przeciwko Komisji, pkt 35–38). Argumentację dotyczącą praw podstawowych, o których mowa w pkt 90 powyżej, należy zatem odrzucić jako niedopuszczalną.

97. Po drugie, jeżeli chodzi o argumentację dotyczącą naruszenia prawa własności, należy przede wszystkim przypomnieć, że prawo własności należy do ogólnych zasad prawa Unii i jest chronione przez art. 17 karty praw podstawowych.

98. Jednocześnie, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, prawa chronione kartą praw podstawowych nie korzystają w prawie Unii z ochrony bezwzględnej, ale należy wziąć je pod rozwagę w odniesieniu do ich funkcji społecznej. Wobec tego wykonywanie tych praw może zostać poddane ograniczeniom, pod warunkiem że ograniczenia te rzeczywiście odpowiadają celom Unii służącym dobru ogólnemu i nie stanowią w stosunku do swego celu nieproporcjonalnej i niemożliwej do przyjęcia ingerencji, która naruszałaby istotę praw w ten sposób gwarantowanych (ww. wyrok w sprawie Makhlouf przeciwko Radzie, pkt 97–101, 105).

99. Jeżeli chodzi o stosowanie tych zasad w niniejszej sprawie, należy wskazać, że argumenty przytoczone przez skarżącego są zbieżne z tymi, które Sąd oddalił w ww. wyroku kończącym sprawę Makhlouf przeciwko Radzie. Zastosowanie środków ograniczających wobec skarżącego jest bowiem adekwatne, ponieważ mieści się w celu interesu ogólnego o charakterze podstawowym dla wspólnoty międzynarodowej, którym to celem jest ochrona ludności cywilnej. Środki w postaci zamrożenia środków finansowych, aktywów finansowych i innych zasobów gospodarczych, jak również zakazu wjazdu na terytorium Unii w odniesieniu do osób zidentyfikowanych jako zaangażowane we wspieranie reżimu syryjskiego nie mogą bowiem jako takie być uważane za nieadekwatne.

100. Następnie trzeba zauważyć, że środki ograniczające rozpatrywane w niniejszej sprawie mają też charakter konieczny, ponieważ alternatywne i mniej dolegliwe środki, takie jak system udzielania uprzedniego zezwolenia lub obowiązek uzasadnienia a posteriori wykorzystania przekazanych środków, nie pozwalają na równie skuteczne osiągnięcie zamierzonego celu, jakim jest zwalczanie finansowania reżimu syryjskiego, zwłaszcza w obliczu możliwości obejścia nałożonych ograniczeń.

101. Ponadto zaskarżone akty, zawierające rozpatrywane środki, zostały zastosowane – jak wskazano w pkt 36–58, w ramach analizy zarzutu drugiego – z zachowaniem wszelkich gwarancji umożliwiających skarżącemu wykonywanie prawa do obrony.

102. Wreszcie zaskarżone akty przewidują możliwość zezwolenia na korzystanie z zamrożonych środków w celu zaspokojenia podstawowych potrzeb lub wywiązania się z pewnych zobowiązań, wydania szczególnych zezwoleń na odblokowanie środków finansowych, innych aktywów finansowych lub innych zasobów gospodarczych oraz dokonywania okresowego przeglądu umieszczenia w wykazie w celu zapewnienia, że osoby i podmioty niespełniające już kryteriów umieszczenia w spornym wykazie zostaną z niego wykreślone.

103. Po trzecie, jeżeli chodzi o argumentację dotyczącą naruszenia prawa do poszanowania życia prywatnego, należy wskazać, że w zaskarżonych aktach przewidziano także, iż właściwy organ państwa członkowskiego może zezwolić na wjazd na swoje terytorium, w szczególności z pilnych powodów o charakterze humanitarnym (wyrok Sądu z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie T‑202/12 Al Assad przeciwko Radzie, pkt 119).

104. Tym samym, ze względu na pierwszorzędne znaczenie ochrony ludności cywilnej w Syrii oraz ze względu na odstępstwa przewidziane w zaskarżonych decyzjach, ograniczenia prawa własności i prawa do poszanowania życia prywatnego skarżącego spowodowane przez zaskarżone decyzje nie są nieproporcjonalne w stosunku do zamierzonego celu.

105. W tym stanie rzeczy zarzuty trzeci i czwarty należy oddalić.

106. W tych okolicznościach skargę należy oddalić bez konieczności orzekania w przedmiocie wniosków o zezwolenie na dostosowanie żądań złożonych na etapie repliki i w piśmie z dnia 16 lipca 2013 r.

W przedmiocie kosztów

107. Zgodnie z art. 87 § 2 akapit pierwszy regulaminu postępowania kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ skarżący przegrał sprawę, należy – zgodnie z żądaniem Rady – obciążyć go jego własnymi kosztami oraz kosztami poniesionymi przez Radę, w tym kosztami związanymi z postępowaniem w przedmiocie środka tymczasowego.

108. Jednak, zgodnie z art. 87 § 4 akapit pierwszy regulaminu postępowania, instytucje, które przystąpiły do sprawy w charakterze interwenienta, pokrywają własne koszty. Komisja pokrywa zatem własne koszty.

Sentencja

Z powyższych względów

SĄD (siódma izba)

orzeka, co następuje:

1) Skarga zostaje oddalona.

2) Fares Al-Chihabi pokrywa własne koszty oraz koszty poniesione przez Radę Unii Europejskiej.

3) Komisja Europejska pokrywa własne koszty.