1

Artykuł 9 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej załączonego do traktatów UE i FUE (zwanego dalej „protokołem nr 7”) stanowi, co następuje:

„Podczas sesji Parlamentu Europejskiego jego członkowie korzystają:

Immunitet chroni także członków podczas ich podróży do i z miejsca, gdzie odbywa się posiedzenie Parlamentu […].

Nie można powoływać się na immunitet, w przypadku gdy członek został schwytany na gorącym uczynku i nie może on stanowić przeszkody w wykonywaniu przez Parlament […] prawa uchylenia immunitetu w odniesieniu do któregokolwiek ze swoich członków”.

2

Artykuł 7 Aktu dotyczącego wyborów członków Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich, dołączonego do decyzji Rady 76/787/EWWiS, EWG, Euratom z dnia 20 września 1976 r. (Dz.U. 1976, L 278, s. 1), zmienionego decyzją Rady 2002/772/WE, Euratom z dnia 25 czerwca 2002 r. i 23 września 2002 r. (Dz.U. 2002, L 283, s. 1, zwanego dalej „aktem wyborczym”) stanowi:

„1.   Mandatu członka Parlamentu […] nie można łączyć z funkcją:

2.   Od wyborów do Parlamentu […] w 2004 roku mandatu członka Parlamentu […] nie można łączyć z członkostwem w parlamencie krajowym.

[…]

3.   Ponadto każde państwo członkowskie może rozszerzyć zakres niepołączalności stanowisk mający zastosowanie na poziomie krajowym, na warunkach przewidzianych w art. 8.

[…]”.

3

Artykuł 8 aktu wyborczego stanowi, co następuje:

„Z zastrzeżeniem postanowień [aktu wyborczego] procedura wyborcza w każdym państwie członkowskim podlega przepisom krajowym.

Te przepisy krajowe, które mogą ewentualnie uwzględniać szczególne warunki w państwach członkowskich, nie naruszają zasadniczo proporcjonalnego charakteru systemu wyborczego”.

4

Artykuł 12 aktu wyborczego stanowi, co następuje:

„Parlament […] weryfikuje mandaty członków Parlamentu […]. W tym celu odnotowuje rezultaty ogłoszone urzędowo przez państwa członkowskie i rozstrzyga spory, jakie mogą wyniknąć na tle postanowień [aktu wyborczego], inne aniżeli wynikające z przepisów krajowych, do których [akt wyborczy] się odnosi”.

5

Artykuł 13 aktu wyborczego stanowi:

„1.   Wakat powstaje, gdy mandat członka Parlamentu […] wygasa w wyniku rezygnacji, śmierci lub utraty mandatu.

2.   Z zastrzeżeniem innych postanowień niniejszego aktu każde państwo członkowskie ustanawia odpowiednie procedury w celu zapełnienia wakatu powstałego podczas okresu pięcioletniej kadencji, o którym mowa w artykule 3, na pozostałą część tego okresu.

3.   Gdy prawo państwa członkowskiego zawiera wyraźny przepis dotyczący utraty mandatu członka Parlamentu […], mandat ten wygasa zgodnie z tym przepisem. Właściwe władze krajowe informują o tym Parlament […].

4.   W przypadku wystąpienia wakatu w wyniku rezygnacji lub śmierci przewodniczący Parlamentu […] niezwłocznie informuje o tym właściwe władze danego państwa członkowskiego”.

6

Artykuł 3 regulaminu Parlamentu (zwanego dalej „regulaminem”), zatytułowany „Weryfikacja mandatów”, stanowi, co następuje:

„1.   Po wyborach do Parlamentu […] [jego] [p]rzewodniczący zwraca się do właściwych organów państw członkowskich o niezwłoczne przekazanie [mu] nazwisk wybranych posłów, tak aby wszyscy posłowie mogli rozpocząć wykonywanie mandatu od otwarcia pierwszego posiedzenia po wyborach.

[…]

3.   Parlament, na podstawie sprawozdania właściwej komisji, przystępuje niezwłocznie do weryfikacji mandatów i stwierdza ważność mandatu każdego z nowo wybranych posłów, a także rozstrzyga ewentualne spory zgłoszone zgodnie z postanowieniami aktu [wyborczego] inne niż spory, które – na mocy tego aktu – podlegają wyłącznie przepisom krajowym, do których akt się odnosi.

[…]

6.   Właściwa komisja dopilnowuje, aby każda informacja mogąca wpłynąć na wybieralność posła lub na wybieralność bądź kolejność wprowadzania zastępców została niezwłocznie zgłoszona Parlamentowi przez władze państw członkowskich lub Unii; w przypadku powołania posła komisja dopilnowuje, aby została wskazana data, z którą staje się ono skuteczne.

Jeśli właściwe organy państwa członkowskiego rozpoczęły postępowanie mogące doprowadzić do pozbawienia posła mandatu, [p]rzewodniczący wnosi o regularne informowanie go o stanie postępowania i przekazuje sprawę właściwej komisji. Na wniosek tej komisji Parlament może zająć stanowisko w tej sprawie”.

7

Artykuł 4 regulaminu, zatytułowany „Okres wykonywania mandatu parlamentarnego”, stanowi:

„1.   Poseł rozpoczyna i kończy wykonywanie mandatu w terminach określonych w art. 5 i 13 aktu [wyborczego].

2.   Poseł zrzekający się mandatu ma obowiązek poinformować o tym [p]rzewodniczącego [Parlamentu] […]

Jeśli właściwa komisja uzna, że zrzeczenie się mandatu jest zgodne z aktem [wyborczym], ogłoszony zostaje wakat ze skutkiem od dnia wskazanego w protokole przez posła zrzekającego się mandatu, a [p]rzewodniczący powiadamia o tym Parlament.

Jeżeli właściwa komisja uzna, że zrzeczenie się mandatu jest niezgodne z aktem [wyborczym], proponuje Parlamentowi, by nie ogłaszał wakatu.

[…]

4.   Jeżeli właściwe organy państw członkowskich lub Unii bądź zainteresowany poseł powiadomią [p]rzewodniczącego [Parlamentu] o powołaniu lub wyborze posła na stanowisko niepołączalne w rozumieniu art. 7 ust. 1 lub ust. 2 aktu [wyborczego] z wykonywaniem mandatu posła do Parlamentu […], [p]rzewodniczący Parlamentu powiadamia o tym Parlament, który ogłasza wakat ze skutkiem od dnia wystąpienia niepołączalności stanowisk.

Jeżeli właściwe organy państw członkowskich powiadomią [p]rzewodniczącego [Parlamentu] o wygaśnięciu mandatu posła do Parlamentu […] w wyniku niezgodności z dodatkowymi przepisami krajowymi przyjętymi na mocy art. 7 ust. 3 aktu [wyborczego] albo cofnięcia mandatu zgodnie z art. 13 ust. 3 tego aktu, [p]rzewodniczący Parlamentu powiadamia Parlament o wygaśnięciu mandatu z dniem podanym przez właściwe organy państwa członkowskiego. Jeżeli nie zostaje wskazana data, za termin wygaśnięcia mandatu uznaje się datę powiadomienia Parlamentu przez państwo członkowskie.

[…]

7.   Parlament może unieważnić mandat lub odmówić stwierdzenia wakatu, jeżeli zostanie uprawdopodobnione, że przyjęcie mandatu lub jego zrzeczenie się wynika z błędów rzeczowych bądź z wady oświadczenia woli”.

8

Artykuł 5 regulaminu, zatytułowany „Przywileje i immunitety”, stanowi:

„1.   Posłom do Parlamentu Europejskiego przysługują przywileje oraz immunitety określone w Protokole nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej.

2.   Wykonując swoje uprawnienia związane z przywilejami i immunitetami, Parlament działa w celu utrzymania swojej integralności jako demokratycznego zgromadzenia ustawodawczego oraz w celu zapewnienia niezależności posłów w sprawowaniu ich funkcji. Immunitet parlamentarny nie jest osobistym przywilejem posła, lecz gwarancją niezależności Parlamentu jako całości oraz jego członków.

[…]”.

9

Artykuł 7 regulaminu, zatytułowany „Korzystanie z przywilejów i immunitetu”, stanowi:

„1.   W przypadku gdy zachodzi podejrzenie, że doszło lub może wkrótce dojść do naruszenia przywilejów i immunitetu posła lub byłego posła przez organy państwa członkowskiego, można złożyć zgodnie z art. 9 ust. 1 wniosek o stwierdzenie przez Parlament w drodze decyzji, czy doszło lub prawdopodobne jest, że dojdzie do naruszenia tych przywilejów i immunitetu.

2.   Taki wniosek o wyrażenie zgody na skorzystanie z przywilejów i immunitetu można złożyć w szczególności w przypadku, gdy zostanie uznane, że istniejące okoliczności stanowiłyby ograniczenia administracyjne lub inne ograniczenie swobody przemieszczania się posłów udających się na miejsce obrad Parlamentu lub z niego powracających bądź ograniczenie administracyjne lub inne ograniczenia swobody wyrażania opinii lub głosowania podczas wykonywania obowiązków, albo że istniejące okoliczności byłyby objęte zakresem art. 9 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej.

[…]

5.   W przypadku gdy podjęto decyzję o odmowie wyrażenia zgody na skorzystanie przez posła z przywilejów i immunitetu, poseł może w drodze wyjątku zwrócić się o ponowne rozpatrzenie decyzji, przedstawiając nowe dowody zgodnie z art. 9 ust. 1. Wniosek o ponowne rozpatrzenie decyzji jest niedopuszczalny, jeżeli zostanie wniesiona skarga na decyzję na mocy art. 263 [TFUE] lub jeżeli [p]rzewodniczący [Parlamentu] uzna, że przedstawione nowe dowody nie uzasadniają w dostateczny sposób ponownego rozpatrzenia”.

10

Artykuł 8 regulaminu, noszący tytuł „Działanie [p]rzewodniczącego [Parlamentu] w trybie pilnym w celu utrzymania immunitetu”, stanowi, co następuje:

„1.   W przypadku zatrzymania posła lub pozbawienia go swobody przemieszczania się, gdy zachodzi podejrzenie naruszenia jego przywilejów i immunitetu, [p]rzewodniczący [Parlamentu], po konsultacji z przewodniczącym właściwej komisji i jej sprawozdawcą, może zainicjować w trybie pilnym działania zmierzające do potwierdzenia przywilejów i immunitetu posła. Przewodniczący [Parlamentu] informuje o podjętej inicjatywie właściwą komisję oraz Parlament.

2.   W przypadku gdy [p]rzewodniczący [Parlamentu] działa na podstawie uprawnień nadanych mu na mocy ust. 1, komisja zapoznaje się z inicjatywą [p]rzewodniczącego [Parlamentu] na swoim najbliższym posiedzeniu. Komisja może sporządzić sprawozdanie oraz przedstawić je w Parlamencie, jeśli uzna to za konieczne”.

11

Artykuł 9 regulaminu, zatytułowany „Procedury dotyczące immunitetu”, stanowi:

„1.   Każdy wniosek o uchylenie immunitetu posła skierowany do [p]rzewodniczącego [Parlamentu] przez właściwy organ państwa członkowskiego lub wniosek o wyrażenie zgody na skorzystanie z immunitetu i przywilejów skierowany przez posła lub byłego posła jest ogłaszany na posiedzeniu plenarnym oraz przekazywany właściwej komisji.

2.   Za zgodą zainteresowanego posła lub byłego posła wniosek może złożyć inny poseł, który został upoważniony do reprezentowania zainteresowanego posła lub byłego posła na wszystkich etapach postępowania.

[…]

3.   Wnioski o uchylenie immunitetu lub o wyrażenie zgody na skorzystanie z przywilejów i immunitetu są rozpatrywane przez komisję niezwłocznie, lecz z uwzględnieniem ich względnej złożoności.

4.   Komisja przedstawia wniosek dotyczący uzasadnionej decyzji zawierający zalecenie przyjęcia lub odrzucenia wniosku o uchylenie immunitetu lub skorzystanie z immunitetu i przywilejów. Nie dopuszcza się składania poprawek. W przypadku odrzucenia wniosku uważa się za przyjętą decyzję przeciwną.

5.   Komisja może zwrócić się do właściwego organu o udostępnienie wszelkich informacji, które uzna za niezbędne do ustalenia zasadności uchylenia immunitetu lub skorzystania z niego.

6.   Zainteresowany poseł ma możliwość udzielenia wyjaśnień i może przedłożyć wszelkie dokumenty lub inne dowody pisemne, które uzna za istotne.

[…]

Przewodniczący komisji kieruje do posła zaproszenie do udzielenia wyjaśnień z podaniem dnia i godziny. Poseł może zrezygnować z prawa do udzielenia wyjaśnień.

[…]

7.   Jeżeli wniosek o uchylenie immunitetu lub o skorzystanie z immunitetu opiera się na więcej niż jednej podstawie, każda z nich może być przedmiotem odrębnej decyzji. Sprawozdanie komisji może, w drodze wyjątku, zawierać propozycję, aby uchylenie immunitetu lub skorzystanie z immunitetu dotyczyło wyłącznie prowadzenia postępowania karnego, tak aby przed wydaniem prawomocnego orzeczenia poseł nie mógł zostać zatrzymany ani aresztowany oraz by nie można było podjąć żadnych innych kroków uniemożliwiających mu wykonywanie obowiązków wynikających z mandatu.

8.   Komisja może wydać uzasadnioną opinię co do właściwości wyżej wymienionego organu oraz co do dopuszczalności wniosku, natomiast nie może w żadnym przypadku wypowiadać się o winie bądź braku winy posła oraz o zasadności wszczęcia wobec niego postępowania karnego na podstawie zarzutów, które są mu stawiane, nawet wtedy, gdy badanie wniosku pozwala komisji na dokładne zapoznanie się ze szczegółami sprawy.

9.   Wniosek komisji dotyczący decyzji jest włączany do porządku dziennego pierwszego posiedzenia następującego po dniu jego złożenia. Do takiego wniosku nie można zgłaszać poprawek.

[…]

Z zastrzeżeniem postanowień art. 173 [tego regulaminu] poseł, którego przywileje i immunitety są przedmiotem postępowania, nie może zabierać głosu w debacie.

Wniosek lub wnioski dotyczące decyzji zawarte w sprawozdaniu są poddawane pod głosowanie w trakcie pierwszego głosowania następującego po debacie.

Po ich rozpatrzeniu przez Parlament odbywa się odrębne głosowanie nad każdym z wniosków zawartych w sprawozdaniu. W przypadku odrzucenia wniosku uważa się za przyjętą decyzję przeciwną.

10.   Przewodniczący [Parlamentu] niezwłocznie przekazuje decyzję Parlamentu zainteresowanemu posłowi oraz właściwemu organowi zainteresowanego państwa członkowskiego, wnosząc zarazem o informowanie go o orzeczeniach wydanych w danym postępowaniu. Niezwłocznie po otrzymaniu tych informacji [p]rzewodniczący [Parlamentu] przedstawia je Parlamentowi w formie, którą uzna za najbardziej odpowiednią, w razie potrzeby po konsultacji z właściwą komisją.

11.   Komisja rozpatruje powyższe kwestie oraz bada wszelkie otrzymane dokumenty, zachowując najwyższą poufność. Wnioski dotyczące procedur związanych z immunitetem komisja rozpatruje zawsze z wyłączeniem jawności.

12.   Parlament rozpatruje jedynie wnioski o uchylenie immunitetu posła, które zostały mu przekazane przez organy sądowe lub przez stałe przedstawicielstwa państw członkowskich.

[…]

14.   Każde zapytanie odnoszące się do zakresu stosowania przywilejów oraz immunitetów, zgłoszone przez właściwy organ, jest rozpatrywane zgodnie z powyższymi postanowieniami”.

12

Artykuł 22 regulaminu, noszący tytuł „Kompetencje [p]rzewodniczącego [Parlamentu]”, stanowi, co następuje:

„1.   Zgodnie z niniejszym regulaminem [p]rzewodniczący [Parlamentu] kieruje całością prac Parlamentu i jego organów oraz posiada pełnię uprawnień niezbędnych do przewodniczenia obradom Parlamentu i zapewnienia ich sprawnego przebiegu.

2.   Przewodniczący [Parlamentu] otwiera, zawiesza i zamyka posiedzenia; rozstrzyga o dopuszczalności poprawek i innych tekstów poddawanych pod głosowanie, a także o dopuszczalności pytań parlamentarnych; zapewnia przestrzeganie regulaminu; utrzymuje porządek, udziela głosu; ogłasza zamknięcie debat; poddaje wnioski pod głosowanie i ogłasza wyniki głosowania,; a także kieruje do komisji informacje dotyczące spraw leżących w ich gestii.

3.   Przewodniczący [Parlamentu] może zabrać głos w dyskusji tylko w celu jej podsumowania lub zdyscyplinowania mówcy. Jeżeli chce on brać udział w debacie, opuszcza fotel [p]rzewodniczącego, który może zająć ponownie dopiero po jej zakończeniu.

[…]”.

13

Zgodnie z art. 149 regulaminu, pod tytułem „Postępowanie przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej”:

„[…]

3.   Przewodniczący [Parlamentu] wnosi w imieniu Parlamentu skargę zgodnie z zaleceniem komisji właściwej w kwestiach prawnych.

[…]

4.   Przewodniczący [Parlamentu], po konsultacji z komisją właściwą w kwestiach prawnych, przedstawia uwagi lub występuje w imieniu Parlamentu w postępowaniach sądowych.

[…]”.

14

Wreszcie art. 236 regulaminu, zatytułowany „Stosowanie regulaminu”, stanowi:

„1.   W przypadku wątpliwości dotyczących stosowania lub wykładni niniejszego regulaminu, [p]rzewodniczący [Parlamentu] może przekazać kwestię właściwej komisji do rozpatrzenia.

[…]”.

15

Skarżący, O. Junqueras i Vies, był wiceprzewodniczącym Gobierno autonómico de Cataluña (autonomicznego rządu Katalonii, Hiszpania) w czasie, gdy przyjęto Ley 19/2017 del Parlamento de Cataluña, reguladora del referéndum de autodeterminación (ustawę 19/2017 parlamentu Katalonii o referendum w sprawie samostanowienia) z dnia 6 września 2017 r. (DOGC nr 7449A z dnia 6 września 2017 r., s. 1) oraz Ley 20/2017 del Parlamento de Cataluña, de transitoriedad jurídica y fundacional de la República (ustawę 20/2017 parlamentu Katalonii o przejściowym porządku prawnym i utworzeniu republiki) z dnia 8 września 2017 r. (DOGC nr 7451A z dnia 8 września 2017 r., s. 1), a także w czasie przeprowadzenia w dniu 1 października 2017 r. referendum w sprawie samostanowienia przewidzianego w pierwszej z tych ustaw, której przepisy zostały w międzyczasie zawieszone na mocy orzeczenia Tribunal Constitucional (trybunału konstytucyjnego, Hiszpania).

16

W następstwie przyjęcia ustaw wspomnianych w pkt 15 powyżej i przeprowadzenia referendum w sprawie samostanowienia Ministerio fiscal (prokuratura, Hiszpania), Abogado del Estado (rzecznik interesów państwa, Hiszpania) oraz Partido político VOX (partia polityczna VOX) zainicjowali postępowanie karne przeciwko szeregowi osób, w tym skarżącemu, uważając, że wzięły one udział w procesie secesji oraz popełniły w związku z tym czyny podlegające trojakiej kwalifikacji karnej, a mianowicie jako: po pierwsze, „przewrót” lub „bunt”, po drugie, „wypowiedzenie posłuszeństwa” oraz, po trzecie, „malwersacja”.

17

Na etapie śledczym tego postępowania karnego skarżący został tymczasowo aresztowany postanowieniem z dnia 2 listopada 2017 r. wydanym na podstawie art. 503 Ley de Enjuiciamiento Criminal (hiszpańskiego kodeksu postępowania karnego).

18

W trakcie sądowego etapu rzeczonego postępowania skarżący zgłosił swoją kandydaturę w wyborach do Parlamentu Europejskiego zarządzonych na dzień 26 maja 2019 r. W następstwie tych wyborów został wybrany do Parlamentu, jak wynika z oficjalnego ogłoszenia wyników wyborów dokonanego przez Junta Electoral Central (centralną komisję wyborczą, Hiszpania) w decyzji z dnia 13 czerwca 2019 r. o „Ogłoszeniu nazwisk posłów do Parlamentu Europejskiego wybranych w wyborach przeprowadzonych w dniu 26 maja 2019 r.” (BOE nr 142 z dnia 14 czerwca 2019 r., s. 62477), zgodnie z art. 224 ust. 1 Ley orgánica 5/1985, del Régimen Electoral General (ustawy organicznej 5/1985 o powszechnym systemie wyborczym) z dnia 19 czerwca 1985 r. (BOE nr 147 z dnia 20 czerwca 1985 r., s. 19110, zwanej dalej „hiszpańską ustawą wyborczą”). W decyzji tej centralna komisja wyborcza przystąpiła ponadto, jak przewiduje ten sam przepis, do przyznania osobom wybranym, w tym skarżącemu, mandatów, którymi dysponuje Królestwo Hiszpanii w Parlamencie.

19

Postanowieniem z dnia 14 czerwca 2019 r. Tribunal Supremo (sąd najwyższy, Hiszpania) oddalił wniosek skarżącego o udzielenie mu nadzwyczajnego zezwolenia na opuszczenie aresztu, pod nadzorem policji, co umożliwiłoby mu stawienie się przed centralną komisją wyborczą w celu złożenia ślubowania wierności hiszpańskiej konstytucji na podstawie art. 224 ust. 2 hiszpańskiej ustawy wyborczej.

20

W dniu 20 czerwca 2019 r. centralna komisja wyborcza wydała decyzję, w której stwierdziła, że skarżący nie złożył rzeczonego ślubowania, i zgodnie z art. 224 ust. 2 hiszpańskiej ustawy wyborczej przydzielony skarżącemu mandat posła europejskiego uznała za wakujący, a wszystkie prerogatywy, które mogłyby mu przysługiwać z uwagi na jego funkcję – za zawieszone.

21

Skarżący wniósł skargę na postanowienie, o którym mowa w pkt 19 powyżej, do Tribunal Supremo (sądu najwyższego), powołując się na immunitety przewidziane w art. 9 protokołu nr 7.

22

W dniu 1 lipca 2019 r. Tribunal Supremo (sąd najwyższy) postanowił zawiesić postępowanie w przedmiocie skargi, o której mowa w pkt 21 powyżej, i zwrócić się do Trybunału z pytaniami prejudycjalnymi (sprawa C‑502/19, Junqueras Vies).

23

W dniu 2 lipca 2019 r. przewodniczący Parlamentu otworzył pierwszą sesję kadencji parlamentarnej po wyborach do Parlamentu przeprowadzonych w dniu 26 maja 2019 r. Skarżący w niej nie uczestniczył.

24

W dniu 4 lipca 2019 r. D. Riba i Giner, posłanka do Parlamentu, zwróciła się w imieniu skarżącego do przewodniczącego Parlamentu o podjęcie w trybie pilnym działań na podstawie art. 8 regulaminu w celu utrzymania immunitetu skarżącego. W dniu 22 sierpnia 2019 r. przewodniczący Parlamentu oddalił ten wniosek.

25

Wyrokiem z dnia 14 października 2019 r. Tribunal Supremo (sąd najwyższy) orzekł co do istoty postępowania karnego wszczętego przeciwko – wśród innych osób –skarżącemu, skazując go, po pierwsze, na karę pozbawienia wolności na okres 13 lat, a po drugie, na karę pozbawienia praw publicznych w tym samym wymiarze powodującą definitywną utratę wszystkich jego zadań i funkcji publicznych, w tym funkcji pochodzących z wyboru, oraz niemożność uzyskania lub wykonywania nowych (zwanym dalej „wyrokiem Tribunal Supremo z dnia 14 października 2019 r.”).

26

Wyrokiem z dnia 19 grudnia 2019 r., Junqueras Vies (C‑502/19, EU:C:2019:1115), Trybunał orzekł, że osoba, której wybór do Parlamentu został oficjalnie ogłoszony w czasie, gdy była tymczasowo aresztowana w sprawie o poważne przestępstwa, lecz której nie zezwolono na zastosowanie się do określonych wymogów przewidzianych przez prawo krajowe w następstwie takiego ogłoszenia i na udanie się do Parlamentu w celu wzięcia udziału w jego pierwszej sesji, należy uważać za osobę korzystającą z immunitetu na podstawie art. 9 akapit drugi protokołu nr 7. Trybunał wyjaśnił, że immunitet ten oznacza konieczność uchylenia zastosowanego wobec takiej osoby środka w postaci tymczasowego aresztowania w celu umożliwienia jej udania się do Parlamentu i dopełnienia tam wymaganych formalności. Ponadto Trybunał orzekł, że jeżeli właściwy sąd krajowy uzna za stosowne utrzymanie tego środka po uzyskaniu przez daną osobę statusu członka Parlamentu, powinien on jak najszybciej złożyć do Parlamentu wniosek o uchylenie immunitetu na podstawie art. 9 akapit trzeci tego samego protokołu. Wreszcie Trybunał stwierdził, że do sądu krajowego należy ocena skutków, jakie należy przypisać immunitetom, z których korzysta dana osoba w ewentualnych innych postępowaniach, z poszanowaniem prawa Unii Europejskiej, a w szczególności zasady lojalnej współpracy, o której mowa w art. 4 ust. 3 akapit pierwszy TUE (zob. podobnie wyrok z dnia 19 grudnia 2019 r., Junqueras Vies, C‑502/19, EU:C:2019:1115, pkt 87, 90–93).

27

W dniu 20 grudnia 2019 r. D. Riba i Giner, posłanka do Parlamentu, wniosła w imieniu skarżącego do przewodniczącego Parlamentu nowy wniosek o podjęcie w trybie pilnym działań na podstawie art. 8 regulaminu w celu utrzymania immunitetu skarżącego (zwany dalej „wnioskiem z dnia 20 grudnia 2019 r. złożonym przez D. Ribę i Giner”).

28

Decyzją z dnia 3 stycznia 2020 r. centralna komisja wyborcza stwierdziła, że skarżący nie posiada biernego prawa wyborczego z powodu skazania go na karę pozbawienia wolności wyrokiem Tribunal Supremo z dnia 14 października 2019 r. („decyzja centralnej komisji wyborczej z dnia 3 stycznia 2020 r.”). Skarżący skierował do Tribunal Supremo (sądu najwyższego) skargę na tę decyzję, wnosząc o zawieszenie jej wykonania.

29

Postanowieniem z dnia 9 stycznia 2020 r. Tribunal Supremo (sąd najwyższy) wypowiedział się w przedmiocie skutków wyroku z dnia 19 grudnia 2019 r., Junqueras Vies (C‑502/19, EU:C:2019:1115), w odniesieniu do postępowania karnego dotyczącego skarżącego („postanowienie Tribunal Supremo z dnia 9 stycznia 2020 r.”). Uznał on w istocie, że w następstwie tego wyroku nie ma potrzeby zwracania się do Parlamentu z wnioskiem o uchylenie immunitetu, który przysługiwał skarżącemu jako posłowi do Parlamentu, w szczególności ze względu na to, że gdy stwierdzono wybór skarżącego, dotyczące go postępowanie karne rozpoznawcze zakończyło się, a pozostało jedynie ogłoszenie wyroku. Tym samym, ponieważ skarżący uzyskał status posła do Parlamentu Europejskiego w chwili, gdy postępowanie karne znajdowało się już na etapie wydania wyroku, nie mógł on powoływać się na immunitet uniemożliwiający kontynuowanie tego procesu. W sentencji tego postanowienia Tribunal Supremo (sąd najwyższy) orzekł w szczególności, że nie można zezwolić na przemieszczenie się skarżącego do siedziby Parlamentu ani na jego uwolnienie, ani też nie ma podstaw do stwierdzenia nieważności wyroku Tribunal Supremo z dnia 14 października 2019 r., czy do wystąpienia do Parlamentu z wnioskiem o uchylenie immunitetu. Postanowił również przekazać to postanowienie centralnej komisji wyborczej i Parlamentowi. W tym samym dniu sąd ten postanowił ponadto rozpatrzyć wniosek o zawieszenie wykonania decyzji centralnej komisji wyborczej z dnia 3 stycznia 2020 r. w trybie postępowania zwykłego i oddalił wnioski skarżącego o zastosowanie środków w trybie wyjątkowo pilnym.

30

W dniach 10 i 13 stycznia 2020 r. D. Riba i Giner uzupełniła w imieniu skarżącego swój wniosek z dnia 20 grudnia 2019 r. (zob. pkt 27 powyżej), poprzez wystąpienie do przewodniczącego Parlamentu, między innymi, o odmowę stwierdzenia wakatu w odniesieniu do skarżącego, i poprzez przedstawienie dodatkowych dokumentów.

31

Na posiedzeniu plenarnym w dniu 13 stycznia 2020 r. przewodniczący Parlamentu ogłosił, że w następstwie wyroku z dnia 19 grudnia 2019 r., Junqueras Vies (C‑502/19, EU:C:2019:1115), Parlament odnotował wybór skarżącego do Parlamentu ze skutkiem od dnia 2 lipca 2019 r. Ponadto poinformował on, że w następstwie decyzji z dnia 3 stycznia 2020 r. centralnej komisji wyborczej i postanowienia Tribunal Supremo z dnia 9 stycznia 2020 r. Parlament dokonał stwierdzenia wakatu mandatu skarżącego począwszy od dnia 3 stycznia 2020 r. (zwanego dalej „stwierdzeniem z dnia 13 stycznia 2020 r.”).

32

Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 17 stycznia 2020 r. skarżący wniósł skargę w niniejszej sprawie.

33

Ponadto odrębnymi pismami złożonymi w sekretariacie Sądu w tym samym dniu skarżący złożył, po pierwsze, wniosek o zastosowanie środka tymczasowego, zarejestrowany pod numerem T‑24/20 R, a po drugie, wniosek o rozpoznanie sprawy w trybie przyspieszonym na podstawie art. 151–155 regulaminu postępowania przed Sądem.

34

Postanowieniem z dnia 3 marca 2020 r., Junqueras i Vies/Parlament (T‑24/20 R, niepublikowanym, EU:T:2020:78), wiceprezes Sądu oddalił wniosek o zastosowanie środka tymczasowego i zdecydował, że rozstrzygnięcie o kosztach nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie. Postanowienie to zostało zaskarżone do Trybunału w dniu 13 maja 2020 r., a odnośne odwołanie zarejestrowano pod numerem C‑201/20 P(R).

35

W dniu 4 lutego 2020 r. Parlament wskazał, że nie ma uwag w przedmiocie wniosku o rozpoznanie sprawy w trybie przyspieszonym.

36

W dniu 13 lutego 2020 r. szósta izba Sądu postanowiła uwzględnić wniosek o rozpoznanie sprawy w trybie przyspieszonym. Rozstrzygnięcie to zostało doręczone stronom tego samego dnia.

37

Odrębnym pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 2 marca 2020 r. Parlament podniósł zarzut niedopuszczalności na podstawie art. 130 § 1 regulaminu postępowania.

38

Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 18 marca 2020 r. skarżący przedstawił uwagi w przedmiocie zarzutu niedopuszczalności.

39

Skarżący wnosi do Sądu o:

40

Skarżący wnosi do Sądu również o zarządzenie środków organizacji postępowania polegających, w istocie, na wezwaniu Parlamentu i jego przewodniczącego do przedstawienia, po pierwsze, oryginału lub uwierzytelnionego odpisu materiałów dotyczących stwierdzenia z dnia 13 stycznia 2020 r. i wniosku z dnia 20 grudnia 2019 r. złożonego przez D. Ribę i Giner (w tym ewentualnych sprawozdań prawnych i dokumentów wszelkiego rodzaju), a w razie ich nieprzedstawienia poświadczenia nieistnienia takich materiałów, a po drugie, potwierdzeń doręczenia decyzji centralnej komisji wyborczej z dnia 3 stycznia 2020 r. i postanowienia Tribunal Supremo z dnia 9 stycznia 2020 r.

41

Parlament wnosi do Sądu o:

42

Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 25 marca 2020 r. Królestwo Hiszpanii złożyło wniosek o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta popierającego żądania Parlamentu.

43

Pismem z dnia 21 lipca 2020 r. Sąd skierował do stron pytania w ramach środków organizacji postępowania na podstawie art. 89 § 3 lit. a) regulaminu postępowania, na które strony odpowiedziały w dniu 31 sierpnia 2020 r., czyli w wyznaczonych terminach.

44

W odpowiedzi z dnia 31 sierpnia 2020 r. na pisemne pytania Sądu skarżący wniósł tytułem żądania ewentualnego, aby Sąd rozpoznał zarzut niedopuszczalności wraz z rozpoznaniem sprawy co do istoty.

45

Postanowieniem z dnia 8 października 2020 r., Junqueras i Vies/Parlament [C‑201/20 P(R), niepublikowanym, EU:C:2020:818], wiceprezes Trybunału oddalił odwołanie od postanowienia z dnia 3 marca 2020 r., Junqueras i Vies/Parlament (T‑24/20 R, niepublikowanego, EU:T:2020:78), i w istocie obciążył skarżącego kosztami postępowania odwoławczego.

46

Zgodnie z art. 130 §§ 1 i 7 regulaminu postępowania, jeżeli strona pozwana o to wnosi, Sąd może rozstrzygnąć w przedmiocie niedopuszczalności skargi lub niewłaściwości Sądu bez rozpatrywania sprawy co do istoty. W niniejszej sprawie, jako że Parlament wniósł o rozstrzygnięcie w przedmiocie niedopuszczalności, Sąd, uznając, że akta sprawy wystarczająco wyjaśniają okoliczności zawisłej przed nim sprawy, postanawia rozstrzygnąć w przedmiocie tego wniosku bez dalszych czynności procesowych.

47

Parlament podnosi niedopuszczalność skargi ze względu na to, że po pierwsze stwierdzenie z dnia 13 stycznia 2020 r., a po drugie zarzucane oddalenie wniosku z dnia 20 grudnia 2019 r. złożonego przez D. Ribę i Giner nie są aktami niekorzystnymi, które mogłyby być przedmiotem skargi o stwierdzenie nieważności w rozumieniu art. 263 TFUE.

48

Należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem za akty zaskarżalne w rozumieniu art. 263 TFUE uważa się wszelkie akty wydane przez instytucje, bez względu na ich charakter lub formę, mające wywoływać wiążące skutki prawne, które mogą naruszać interesy strony skarżącej poprzez istotną zmianę jej sytuacji prawnej (wyroki: z dnia 11 listopada 1981 r., IBM/Komisja, 60/81, EU:C:1981:264, pkt 9; z dnia 26 stycznia 2010 r., Internationaler Hilfsfonds/Komisja, C‑362/08 P, EU:C:2010:40, pkt 51; zob. także wyrok z dnia 25 października 2017 r., Rumunia/Komisja, C‑599/15 P, EU:C:2017:801, pkt 47 i przytoczone tam orzecznictwo).

49

W celu ustalenia, czy akt wywołuje tego rodzaju skutki prawne, należy brać pod uwagę jego istotę, przy czym wiążące skutki prawne aktu należy oceniać na podstawie obiektywnych kryteriów, takich jak jego treść, z uwzględnieniem, w razie potrzeby, kontekstu jego wydania oraz uprawnień instytucji Unii, która go wydała (zob. wyrok z dnia 20 lutego 2018 r., Belgia/Komisja, C‑16/16 P, EU:C:2018:79, pkt 32 i przytoczone tam orzecznictwo).

50

Zgodnie z orzecznictwem kontroli sądowej przewidzianej w art. 263 TFUE nie podlegają nie tylko akty przygotowawcze, lecz również wszelkie akty niewywołujące wiążących skutków prawnych, takie jak akty potwierdzające i akty czysto wykonawcze, zwykłe zalecenia i opinie, a także, co do zasady, instrukcje wewnętrzne [zob. postanowienie z dnia 14 maja 2012 r., Sepracor Pharmaceuticals (Ireland)/Komisja, C‑477/11 P, EU:C:2012:292, pkt 52 i przytoczone tam orzecznictwo]. Dotyczy to ponadto aktów, które mają charakter czysto informacyjny, w żaden sposób nie naruszają interesów jego adresata ani nie zmieniają jego sytuacji prawnej w porównaniu do jego sytuacji przed otrzymaniem rzeczonych aktów (zob. wyrok z dnia 11 grudnia 2012 r., Sina Bank/Rada, T‑15/11, EU:T:2012:661, pkt 30 i przytoczone tam orzecznictwo).

51

Z orzecznictwa wynika również, że odpowiedź instytucji Unii na skierowany do niej wniosek nie musi stanowić decyzji w rozumieniu art. 263 akapit czwarty TFUE, otwierającej adresatowi tej odpowiedzi drogę do wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności (postanowienia: z dnia 27 stycznia 1993 r.,Miethke/Parlament, C‑25/92, EU:C:1993:32, pkt 10; z dnia 11 grudnia 1998 r., Scottish Soft Fruit Growers/Komisja, T‑22/98, EU:T:1998:286, pkt 34; z dnia 5 września 2012 r., Farage/Parlament i Buzek, T‑564/11, niepublikowane, EU:T:2012:403, pkt 27).

52

Wreszcie z orzecznictwa płynie wniosek, że jeżeli decyzja instytucji Unii ma charakter odmowny, decyzję tę należy oceniać w zależności od charakteru wniosku, na który stanowi odpowiedź (wyroki: z dnia 8 marca 1972 r., Nordgetreide/Komisja, 42/71, EU:C:1972:16, pkt 5; z dnia 24 listopada 1992 r., Buckl i in./Komisja, C‑15/91 i C‑108/91, EU:C:1992:454, pkt 22; z dnia 9 października 2018 r., Multiconnect/Komisja, T‑884/16, niepublikowany, EU:T:2018:665, pkt 45). W szczególności decyzja odmowna jest aktem, który może być przedmiotem skargi o stwierdzenie nieważności w rozumieniu art. 263 TFUE, w sytuacji gdy akt, którego wydania odmawia instytucja Unii, mógłby zostać zaskarżony na podstawie tego postanowienia traktatu (zob. wyrok z dnia 22 października 1996 r., Salt Union/Komisja, T‑330/94, EU:T:1996:154, pkt 32 i przytoczone tam orzecznictwo).

53

Analizę zagadnienia, czy, po pierwsze, stwierdzenie z dnia 13 stycznia 2020 r., i po drugie zarzucane oddalenie wniosku z dnia 20 grudnia 2019 r. złożonego przez D. Ribę i Giner, stanowią akty zaskarżalne, należy przeprowadzić właśnie w świetle tych rozważań.

54

Parlament podnosi, że stwierdzenie z dnia 13 stycznia 2020 r. nie jest aktem wywołującym wiążące skutki prawne, który mógłby stać się przedmiotem skargi o stwierdzenie nieważności w rozumieniu art. 263 TFUE, ze względu na to, że w istocie wakat mandatu skarżącego wynika wyłącznie z decyzji władz hiszpańskich wydanej na podstawie art. 6 ust. 2 hiszpańskiej ustawy wyborczej, do której odnotowania Parlament był zobowiązany na podstawie art. 13 ust. 3 aktu wyborczego i art. 4 ust. 4 akapit drugi regulaminu.

55

Skarżący wnosi o oddalenie zarzutu niedopuszczalności w zakresie, w jakim dotyczy on skargi na stwierdzenie z dnia 13 stycznia 2020 r. Skarżący uważa bowiem, że stwierdzenie z dnia 13 stycznia 2020 r. wywarło „istotne” skutki prawne. W szczególności uniemożliwiło ono uznanie jego statusu posła do Parlamentu, pozbawiając go tym samym możliwości odmowy przez Parlament uchylenia jego immunitetu. Ponadto skarżący podnosi w istocie, że na podstawie art. 13 ust. 3 aktu wyborczego i art. 4 ust. 7 regulaminu Parlament powinien był odmówić stwierdzenia, że jego mandat jest wakujący. W tym względzie skarżący podnosi, że Parlament mógł wziąć pod uwagę, z jednej strony, brak poszanowania przez Tribunal Supremo (sąd najwyższy) procedur krajowych oraz wyroku z dnia 19 grudnia 2019 r., Junqueras Vies (C‑502/19, EU:C:2019:1115), a z drugiej strony – naruszenie przez Tribunal Supremo (sąd najwyższy) prawa Unii, a w szczególności art. 9 akapit drugi protokołu nr 7 i zasady lojalnej współpracy ustanowionej w art. 4 ust. 3 TUE.

56

Po pierwsze, zgodnie z art. 5 ust. 1 TUE i art. 13 ust. 2 TUE Parlament działa w granicach kompetencji przyznanych mu na mocy traktatów.

57

Artykuł 13 ust. 1 aktu wyborczego stanowi, że wakat powstaje, gdy mandat posła do Parlamentu wygasa w przypadku rezygnacji, śmierci lub utraty mandatu. W odniesieniu do tej ostatniej sytuacji art. 13 ust. 3 tego aktu stanowi, że gdy prawo państwa członkowskiego zawiera wyraźny przepis dotyczący utraty mandatu członka Parlamentu, mandat ten wygasa zgodnie z tym przepisem, a właściwe władze krajowe informują o tym Parlament.

58

Ponadto z art. 4 ust. 4 akapit drugi regulaminu wynika, że jeżeli właściwe organy państw członkowskich powiadomią przewodniczącego Parlamentu o wygaśnięciu mandatu posła do Parlamentu w wyniku niezgodności z dodatkowymi przepisami krajowymi przyjętymi na mocy art. 7 ust. 3 aktu wyborczego albo cofnięcia mandatu danego posła zgodnie z art. 13 ust. 3 tego aktu, przewodniczący Parlamentu powiadamia tę instytucję o wygaśnięciu mandatu z dniem podanym przez właściwe organy państwa członkowskiego.

59

Z systematyki przepisów przypomnianych w pkt 56–58 powyżej wynika, że Parlament nie posiada żadnej kompetencji do skontrolowania decyzji organów państwa członkowskiego stwierdzającej, na podstawie prawa krajowego, utratę mandatu posła do Parlamentu lub istnienie dodatkowej niepołączalności stanowisk w rozumieniu art. 7 ust. 3 aktu wyborczego i wynikającej stąd decyzji o wakacie mandatu, jako że instytucja ta jest jedynie informowana o tym wakacie przez organy krajowe. Tak zresztą orzekł, prima facie, Trybunał w pkt 62 i 73 postanowienia z dnia 8 października 2020 r., Junqueras i Vies/Parlament [C‑201/20 P(R), niepublikowanego, EU:C:2020:818].

60

Wykładnię tę potwierdza brzmienie art. 8 i 12 aktu wyborczego oraz art. 3 ust. 3 regulaminu (zob. pkt 3, 4 i 6 powyżej). Z łącznej lektury tych przepisów wynika bowiem, że w zakresie, w jakim państwa członkowskie zachowują, co do zasady, kompetencję do regulowania procedury wyborczej, Parlament nie ma kompetencji ani do podważania prawidłowości ogłoszenia wyników wyborów dokonanego przez państwa członkowskie lub jego zgodności z prawem Unii (wyrok z dnia 19 grudnia 2019 r., Junqueras Vies, C‑502/19, EU:C:2019:1115, pkt 69), ani do orzekania w przedmiocie sporów dotyczących ważności mandatu nowo wybranych posłów europejskich, gdy opierają się one na przepisach krajowych, do których odsyła akt wyborczy (zob. art. 12 aktu wyborczego i art. 3 ust. 3 regulaminu). W związku z tym, biorąc pod uwagę odesłanie do przepisów prawa krajowego zawarte w art. 13 ust. 3 aktu wyborczego, należy uznać, że Parlament nie ma również kompetencji do rozstrzygania sporów dotyczących wakatu mandatu posła do Parlamentu, jeżeli wynika on z utraty mandatu wyborczego wyraźnie przewidzianej przez te przepisy (zob. analogicznie wyrok z dnia 7 lipca 2005 r., Le Pen/Parlament, C‑208/03 P, EU:C:2005:429, pkt 51).

61

Po drugie, w wyroku z dnia 7 lipca 2005 r., Le Pen/Parlament (C‑208/03 P, EU:C:2005:429), Trybunał orzekł, że art. 12 ust. 2 akapit pierwszy pierwotnej wersji aktu wyborczego, obecnie art. 13 ust. 3 aktu wyborczego, podkreśla całkowity brak uprawnień dyskrecjonalnych Parlamentu w tym zakresie, zważywszy, że w szczególnej sytuacji objętej tym przepisem rola tej instytucji nie polega na stwierdzeniu wakatu mandatu posła do Parlamentu, lecz na zwykłym przyjęciu do wiadomości owego wakatu, który został już stwierdzony przez władze krajowe. Trybunał wyjaśnił również, że w innych sytuacjach, między innymi w przypadku zrzeczenia się mandatu przez jednego z posłów lub też jego śmierci, instytucja ta odgrywa bardziej aktywną rolę, ponieważ sama stwierdza, że mandat jest wakujący i informuje o nim państwo członkowskie (wyrok z dnia 7 lipca 2005 r., Le Pen/Parlament, C‑208/03 P, EU:C:2005:429, pkt 50).

62

W wyroku z dnia 7 lipca 2005 r., Le Pen/Parlament (C‑208/03 P, EU:C:2005:429), Trybunał potwierdził w ten sposób wyrok z dnia 10 kwietnia 2003 r., Le Pen/Parlament (T‑353/00, EU:T:2003:112), w którym w pkt 90–97 Sąd orzekł w istocie, że przyjęcie do wiadomości przez Parlament wakatu mandatu posła do Parlamentu Europejskiego zgodnie z przepisami krajowymi na podstawie art. 12 ust. 2 akapit pierwszy pierwotnego aktu wyborczego nie jest aktem zaskarżalnym, ponieważ nie ma na celu wywołania samodzielnych skutków prawnych.

63

Po trzecie, należy przypomnieć, że art. 13 ust. 3 aktu wyborczego zastąpił art. 12 ust. 2 akapit pierwszy pierwotnej wersji aktu wyborczego, który stanowił, że „w przypadku wystąpienia wakatu zgodnie z postanowieniami krajowymi obowiązującymi w państwie członkowskim państwo to informuje [Parlament], który przyjmuje do wiadomości ten fakt”.

64

Artykuł 13 ust. 3 aktu wyborczego jedynie objaśnił ten przepis, nie zmieniając jego istoty. I tak, po pierwsze, art. 13 ust. 3 aktu wyborczego stanowi, że mandat posła do Parlamentu Europejskiego wygasa na podstawie przepisów krajowych wyraźnie przewidujących utratę tego mandatu, a po drugie, wykreślono w tym przepisie odniesienie do „przyjęcia do wiadomości” przez Parlament wakatu, o którym poinformowały władze krajowe, jeżeli dotyczy on sytuacji, o której mowa w tym artykule.

65

Zmiany, o których mowa w pkt 64 powyżej, potwierdzają, że w przypadku gdy wakat mandatu posła do Parlamentu wynika z utraty mandatu orzeczonej na podstawie przepisów krajowych, Parlament nadal nie dysponuje żadnym uprawnieniem do kontrolowania decyzji władz krajowych stwierdzającej ten wakat ani do odmowy jej uwzględnienia (zob. orzecznictwo przytoczone w pkt 61 powyżej).

66

W związku z tym wykładnia art. 12 ust. 2 akapit pierwszy pierwotnej wersji aktu wyborczego, dokonana przez Trybunał w wyroku z dnia 7 lipca 2005 r., Le Pen/Parlament (C‑208/03 P, EU:C:2005:429, pkt 50), i potwierdzona w istocie wyrokiem z dnia 30 kwietnia 2009 r., Włochy i Donnici/Parlament (C‑393/07 i C‑9/08, EU:C:2009:275, pkt 55), zachowuje ważność w odniesieniu do art. 13 ust. 3 aktu wyborczego.

67

Z powyższych rozważań wynika, że skarżący niesłusznie twierdzi, iż w świetle wyroku z dnia 19 grudnia 2019 r., Junqueras Vies (C‑502/19, EU:C:2019:1115), i nieprzestrzegania go przez Tribunal Supremo (sąd najwyższy) Parlament mógł stwierdzić, że jego mandat nie jest wakujący.

68

Ponadto w niniejszej sprawie z akt sprawy nie wynika, że Parlament dokonał jakiejkolwiek kontroli decyzji centralnej komisji wyborczej z dnia 3 stycznia 2020 r. i postanowienia Tribunal Supremo z dnia 9 stycznia 2020 r., leżących u podstaw wakatu mandatu skarżącego. Tym samym, chociaż podczas posiedzenia plenarnego w dniu 13 stycznia 2020 r. przewodniczący Parlamentu ogłosił, że Parlament „stwierdzi” wakat mandatu skarżącego, należy uznać, że w istocie jedynie powiadomił on instytucję o tym wakacie, zgodnie z tym, co przewiduje art. 4 ust. 4 akapit drugi regulaminu.

69

Z powyższego wynika, że w niniejszej sprawie środkami, które wywołały wiążące skutki prawne mogące mieć wpływ na sytuację prawną skarżącego, są decyzja centralnej komisji wyborczej z dnia 3 stycznia 2020 r. i postanowienie Tribunal Supremo z dnia 9 stycznia 2020 r., które z kolei określają konsekwencje wyroku Tribunal Supremo z dnia 14 października 2019 r. skazującego skarżącego, po pierwsze, na karę trzynastu lat pozbawienia wolności oraz, po drugie, na karę pozbawienia praw publicznych w tym samym wymiarze powodującą trwałą utratę wszystkich jego zadań i funkcji publicznych.

70

W istocie bowiem z decyzji centralnej komisji wyborczej z dnia 3 stycznia 2020 r. wynika, że skazanie skarżącego na karę pozbawienia wolności w drodze prawomocnego orzeczenia sądowego pociągało za sobą z mocy prawa utratę mandatu posła, ponieważ było objęte normą regulującą brak biernego prawa wyborczego, zapisaną w art. 6 ust. 2 lit. a) hiszpańskiej ustawy wyborczej w związku z art. 6 ust. 4 tej ustawy, a także zgodnie z orzecznictwem konstytucjonalnym przywołanym w tej decyzji.

71

W związku z tym podczas posiedzenia plenarnego w dniu 13 stycznia 2020 r. przewodniczący Parlamentu jedynie poinformował tę instytucję o wcześniej istniejącej sytuacji prawnej, wynikającej wyłącznie z decyzji władz hiszpańskich, o których mowa w pkt 69 powyżej (zob. podobnie wyrok z dnia 7 lipca 2005 r., Le Pen/Parlament, C‑208/03 P, EU:C:2005:429, pkt 49).

72

Zgodnie zaś z utrwalonym orzecznictwem akt, który ma charakter czysto informacyjny, ani w żaden sposób nie narusza interesów jego adresata, ani nie zmienia jego sytuacji prawnej w porównaniu do jego sytuacji przed otrzymaniem rzeczonego aktu (zob. postanowienia: z dnia 4 października 2007 r., Finlandia/Komisja, C‑457/06 P, niepublikowane, EU:C:2007:582, pkt 36 i przytoczone tam orzecznictwo; z dnia 12 czerwca 2019 r., Durand i in./Parlament, T‑702/18, niepublikowane, EU:T:2019:408, pkt 34 i przytoczone tam orzecznictwo; wyrok z dnia 8 lipca 2020 r., Neda Industrial Group/Rada, T‑490/18, niepublikowany, EU:T:2020:318, pkt 46 i przytoczone tam orzecznictwo).

73

W świetle całości powyższych rozważań należy dojść do wniosku, że stwierdzenie z dnia 13 stycznia 2020 r. jest aktem o charakterze czysto informacyjnym, którego skutki prawne nie są odmienne od skutków decyzji przywołanych w pkt 69 powyżej, a zatem nie może być przedmiotem skargi na podstawie art. 263 TFUE.

74

Wniosku tego nie podważają argumenty przedstawione przez skarżącego.

75

Skarżący podnosi w istocie, że przyznane Parlamentowi w art. 4 ust. 7 regulaminu uprawnienie do odmowy stwierdzenia, że mandat posła jest wakujący, w razie błędów rzeczowych ma również zastosowanie do przypadków utraty mandatu i niepołączalności, o których mowa w art. 4 ust. 4 tego regulaminu. Tak więc na podstawie art. 4 ust. 7 tego regulaminu Parlament powinien był odmówić stwierdzenia, że jego mandat poselski jest wakujący, ponieważ mógł bezpośrednio ocenić naruszenie prawa Unii i brak zawieszenia postępowań krajowych przez Tribunal Supremo (sąd najwyższy).

76

Artykuł 4 ust. 7 regulaminu pozwala Parlamentowi, między innymi, na odmowę stwierdzenia, że mandat posła do Parlamentu jest wakujący, w przypadku gdy „zostanie uprawdopodobnione, że […] zrzeczenie się [mandatu posła do Parlamentu] wynika z błędów rzeczowych bądź z wady oświadczenia woli”.

77

Z orzecznictwa płynie wniosek, że zgodnie z zasadą hierarchii norm przepis regulaminu nie pozwala na odstępstwo od przepisów aktu wyborczego ani na przyznanie Parlamentowi lub jego przewodniczącemu kompetencji szerszych niż te, które posiadają oni na mocy tego aktu [wyrok z dnia 30 kwietnia 2009 r., Włochy i Donnici/Parlament, C‑393/07, niepublikowany, EU:C:2009:275, pkt 48; zob. także postanowienie z dnia 13 stycznia 2009 r., Occhetto i Parlament/Donnici, C‑512/07 P(R) i C‑15/08 P(R), EU:C:2009:3, pkt 45 i przytoczone tam orzecznictwo].

78

W niniejszej sprawie akt wyborczy nie przyznał Parlamentowi ani jego przewodniczącemu kompetencji do kontroli utraty mandatu posła do Parlamentu na podstawie przepisów krajowych lub do zapobieżenia wywołaniu skutków przez jego utratę zgodnie z tymi przepisami (zob. pkt 56–66 powyżej).

79

Tym samym każda wykładnia art. 4 ust. 7 regulaminu polegająca na przyznaniu Parlamentowi takiej kompetencji byłaby sprzeczna z aktem wyborczym i naruszałaby zasadę hierarchii norm, o której mowa w pkt 77 powyżej.

80

W każdym razie, po pierwsze, należy stwierdzić, że brzmienie art. 4 ust. 7 regulaminu nie dotyczy wyraźnie sytuacji, w której wakat wynika z utraty mandatu posła do Parlamentu na mocy prawa krajowego.

81

Po drugie, z art. 4 regulaminu wynika, że uprawnienia Parlamentu lub jego przewodniczącego różnią się w zależności od przyczyn powstania wakatu mandatu posła. W szczególności z brzmienia tego przepisu wynika, że Parlament „ogłasza” wakat w przypadku zrzeczenia się mandatu przez posła (art. 4 ust. 2 akapit drugi regulaminu) i „ogłasza” wakat w przypadku powołania lub wyboru posła na stanowisko niepołączalne w rozumieniu art. 7 ust. 1 i 2 aktu wyborczego (art. 4 ust. 4 akapit pierwszy regulaminu), natomiast instytucja ta nie odgrywa żadnej czynnej roli w przypadku, gdy wakat wynika z zastosowania prawa krajowego, czyli w razie „cofnięcia” lub „niezgodności z dodatkowymi przepisami krajowymi” w rozumieniu art. 7 ust. 3 aktu wyborczego (art. 4 ust. 4 akapit drugi regulaminu). W tym ostatnim przypadku Parlament jest bowiem po prostu powiadamiany przez przewodniczącego o tym, że mandat posła wygasł (zob. pkt 58 powyżej).

82

I tak, wbrew temu, co twierdzi skarżący, z wykładni językowej, celowościowej i systemowej art. 4 regulaminu wynika, że Parlament może skontrolować wakat mandatu posła do Parlamentu lub odmówić jego odnotowania na podstawie ust. 7 tego przepisu tylko wtedy, gdy wcześniej ma prawo działać w postępowaniu dotyczącym tego wakatu, to znaczy wyłącznie w przypadku, gdy ma „ogłosić” zrzeczenie się przez posła mandatu na podstawie art. 4 ust. 2 akapit drugi regulaminu lub „ogłosić”, że mandat posła jest wakujący, na podstawie art. 4 ust. 4 akapit pierwszy tego regulaminu (zob. pkt 81 powyżej).

83

Ponadto należy stwierdzić, że skarżący chciał, aby Parlament stwierdził naruszenie prawa Unii i nieprzestrzeganie procedur krajowych przez Tribunal Supremo (sąd najwyższy) (zob. pkt 55, 75 powyżej), co wykracza poza kontrolę błędów rzeczowych dotyczących wakatu lub istnienia wady oświadczenia woli [zob. podobnie postanowienie z dnia 8 października 2020 r., Junqueras i Vies/Parlament, C‑201/20 P(R), niepublikowane, EU:C:2020:818, pkt 72, 73].

84

Ponadto weryfikacja przestrzegania przez organy krajowe procedur przewidzianych w prawie krajowym i prawie Unii nie należy do kompetencji Parlamentu, lecz do kompetencji sądów hiszpańskich i ewentualnie Trybunału, w przypadku gdy wniesiono do niego skargę o stwierdzenie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego na podstawie art. 258 TFUE (zob. podobnie i analogicznie wyrok z dnia 10 kwietnia 2003 r., Le Pen/Parlament, T‑353/00, EU:T:2003:112, pkt 91).

85

W świetle powyższego skarżący nie ma podstaw, by twierdzić, że przewodniczący Parlamentu mógł i powinien był odmówić „ogłoszenia”, że jego mandat jest wakujący, na podstawie art. 4 ust. 7 regulaminu.

86

Argument skarżącego należy zatem oddalić.

87

Skarżący twierdzi w istocie, że dopuszczalność niniejszej skargi należy oceniać w świetle praw podstawowych ustanowionych w art. 39 ust. 1 i 2 oraz w art. 41 ust. 1 i 2 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „kartą”).

88

Zgodnie z art. 6 ust. 1 akapit drugi TUE postanowienia karty w żaden sposób nie rozszerzają kompetencji Unii określonych w traktatach. Podobnie, zgodnie z art. 51 ust. 2 karty, ta ostatnia nie rozszerza zakresu zastosowania prawa Unii poza kompetencje Unii, nie ustanawia nowych kompetencji ani zadań Unii, ani też nie zmienia kompetencji i zadań określonych w traktatach [zob. postanowienie z dnia 8 października 2020 r., Junqueras i Vies/Parlament, C‑201/20 P(R), niepublikowane, EU:C:2020:818, pkt 82 i przytoczone tam orzecznictwo].

89

Ponadto sądową kontrolę poszanowania systemu prawnego Unii zapewniają, jak wynika z art. 19 ust. 1 TUE, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz sądy państw członkowskich. W tym celu w traktacie FUE, w art. 263 i 277 TFUE z jednej strony oraz w art. 267 TFUE z drugiej, ustanowiono kompletny system środków prawnych i procedur zapewniający kontrolę legalności aktów Unii, powierzając ją sądom Unii (wyrok z dnia 19 grudnia 2013 r., Telefónica/Komisja, C‑274/12 P, EU:C:2013:852, pkt 57).

90

Co więcej, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem przypomnianym w pkt 48 powyżej, skargę o stwierdzenie nieważności, o której mowa w art. 263 TFUE, można wnieść przeciwko wszelkim aktom wydanym przez instytucje, bez względu na ich charakter lub formę, mającym wywoływać wiążące skutki prawne, które mogą naruszać interesy strony skarżącej poprzez istotną zmianę jej sytuacji prawnej.

91

Stąd wniosek, że postanowienia karty nie mają na celu – czego zresztą skarżący nie twierdził – zmiany systemu kontroli sądowej ustanowionego w traktatach, a w szczególności przesłanek dopuszczalności skarg wnoszonych bezpośrednio do sądów Unii (zob. analogicznie wyrok z dnia 3 października 2013 r., Inuit Tapiriit Kanatami i in./Parlament i Rada, C‑583/11 P, EU:C:2013:625, pkt 97).

92

Argument skarżącego należy zatem oddalić, a w konsekwencji trzeba również oddalić jego nieskuteczne twierdzenie, zgodnie z którym rozwiązanie przyjęte w wyrokach z dnia 7 lipca 2005 r., Le Pen/Parlament (C‑208/03 P, EU:C:2005:429), i z dnia 30 kwietnia 2009 r., Włochy i Donnici/Parlament (C‑393/07 i C‑9/08, EU:C:2009:275), nie może znaleźć zastosowania w niniejszej sprawie, ponieważ wyroki te miały miejsce przed wejściem w życie traktatu z Lizbony i karty.

93

Wreszcie, w przypadku gdyby argumenty skarżącego należało rozumieć w ten sposób, że dopuszczalność skargi na stwierdzenie z dnia 13 stycznia 2020 r. wynika z zarzucanego naruszenia przez Parlament praw wyborczych czynnego i biernego, a także prawa do dobrej administracji, zapisanych odpowiednio w art. 39 i 41 karty, należy stwierdzić, że to ewentualne naruszenie jest kwestią wchodzącą w zakres badania zgodności z prawem tego stwierdzenia co do istoty i w związku z tym nie ma żadnego znaczenia dla oceny dopuszczalności niniejszej skargi. Dlatego też argument ten należy w każdym razie oddalić jako bezskuteczny.

94

Skarżący utrzymuje, że skarga na stwierdzenie z dnia 13 stycznia 2020 r. jest dopuszczalna, ponieważ jest związana z zarzucanym oddaleniem wniosku z dnia 20 grudnia 2019 r. złożonego przez D. Ribę i Giner, a zatem wywołuje skutki odmienne od skutków wynikających z samego tylko wprowadzenia w życie sytuacji prawnej przewidzianej w prawie krajowym.

95

Przede wszystkim, jak słusznie podnosi Parlament, postępowania, które doprowadziły do stwierdzenia z dnia 13 stycznia 2020 r. i do zarzucanego oddalenia wniosku z dnia 20 grudnia 2019 r. złożonego przez D. Ribę i Giner, są odrębne i wzajemnie niezależne. Postępowania te są zresztą regulowane odrębnymi przepisami, mianowicie pierwsze z nich podlega art. 13 ust. 3 aktu wyborczego i art. 4 ust. 4 akapit drugi regulaminu, a drugie – art. 8 tego regulaminu.

96

Następnie trzeba stwierdzić, że z pkt 56–70 powyżej wynika, że wakat mandatu skarżącego, który został zgłoszony przewodniczącemu Parlamentu przez władze hiszpańskie zgodnie z art. 13 ust. 3 aktu wyborczego, wynika z zastosowania prawa hiszpańskiego.

97

Ponadto należy przypomnieć, że żaden przepis regulaminu nie może pozwolić na odstąpienie od przepisów aktu wyborczego (zob. pkt 77 powyżej). Zatem w niniejszej sprawie okoliczność, że do przewodniczącego Parlamentu wpłynął wniosek z dnia 20 grudnia 2019 r. złożony przez D. Ribę i Giner na podstawie art. 8 regulaminu, nie może spowodować przyznania Parlamentowi lub jego przewodniczącemu kompetencji pozwalającej na zapobieżenie wywołaniu skutków przez wakat mandatu skarżącego wynikający z zastosowania prawa hiszpańskiego.

98

Wreszcie Parlament w każdym razie słusznie twierdzi, że dopuszczalność żądania stwierdzenia nieważności stwierdzenia z dnia 13 stycznia 2020 r. nie może zależeć od okoliczności, że w tej samej skardze została również zakwestionowana zgodność z prawem innej decyzji.

99

Argument skarżącego należy zatem oddalić.

100

W świetle całości powyższych rozważań żądania skierowane przeciwko stwierdzeniu z dnia 13 stycznia 2020 r. należy odrzucić jako niedopuszczalne.

101

Parlament wnosi o stwierdzenie niedopuszczalności żądań stwierdzenia nieważności w zakresie, w jakim dotyczą oddalenia wniosku z dnia 20 grudnia 2019 r. złożonego przez D. Ribę i Giner. W tym względzie instytucja ta podnosi w istocie, że żądanie to zostało skierowane przeciwko aktowi nieistniejącemu, a w każdym razie, że zarzucane oddalenie wniosku z dnia 20 grudnia 2019 r. złożonego przez D. Ribę i Giner nie wywołuje wiążących skutków prawnych, a zatem nie jest aktem zaskarżalnym w rozumieniu art. 263 TFUE.

102

Skarżący wnosi o oddalenie zarzutu niedopuszczalności w zakresie, w jakim dotyczy on żądania skierowanego przeciwko zarzucanemu oddaleniu wniosku z dnia 20 grudnia 2019 r. złożonego przez D. Ribę i Giner. Skarżący podnosi w istocie, że akt ten istnieje i jest aktem zaskarżalnym w rozumieniu art. 263 TFUE, ponieważ wywołał on istotne negatywne skutki dla jego sytuacji prawnej. W szczególności skarżący uważa, że oddalając wniosek z dnia 20 grudnia 2019 r. złożony przez D. Ribę i Giner, przewodniczący Parlamentu odmówił uznania jego statusu posła do Parlamentu, a tym samym uniemożliwił mu, po pierwsze, wykonywanie obowiązków posła, a po drugie – powołanie się na ten status przed sądami hiszpańskimi.

103

W niniejszej sprawie, po pierwsze, z akt sprawy nie wynika, że wniosek z dnia 20 grudnia 2019 r. złożony przez D. Ribę i Giner został wyraźnie oddalony przez przewodniczącego Parlamentu. Skarżący przyznaje zresztą, że jedyną reakcją przewodniczącego Parlamentu na ten wniosek był „upływ czasu i oddalenie [tego] wniosku w drodze [stwierdzenia z dnia 13 stycznia 2020 r.]”.

104

Po drugie, należy wskazać, że zasadniczo samo milczenie instytucji nie może być traktowane na równi z domniemaną odmową, chyba że taki skutek został przewidziany w sposób wyraźny przepisem prawa Unii. Nie wykluczając wprawdzie, że zasada ta w pewnych okolicznościach szczególnych może nie znaleźć zastosowania, wobec czego milczeniu lub niepodjęciu działania przez instytucję można przypisać, w drodze wyjątku, znaczenie domniemanej decyzji odmownej, należy uznać, że brak wyraźnej odpowiedzi na wniosek z dnia 20 grudnia 2019 r. złożony przez D. Ribę i Giner nie stanowi domniemanej decyzji o oddaleniu tego wniosku (zob. podobnie wyrok z dnia 9 grudnia 2004 r., Komisja/Greencore, C‑123/03 P, EU:C:2004:783, pkt 45). W niniejszej sprawie nie istnieje bowiem ani termin, po którego upływie przyjmuje się, że domniemana decyzja została wydana na podstawie art. 8 regulaminu, ani wyjątkowe okoliczności, które pozwoliłyby uznać, że taka decyzja istnieje.

105

W szczególności, wbrew temu, co twierdzi w istocie skarżący, wniosek z dnia 20 grudnia 2019 r. złożony przez D. Ribę i Giner nie został w sposób domniemany oddalony w drodze stwierdzenia z dnia 13 stycznia 2020 r., które zostało przyjęte na podstawie art. 13 ust. 3 aktu wyborczego oraz art. 4 ust. 4 akapit drugi regulaminu (zob. pkt 95 powyżej) i nie odnosi się ani wyraźnie, ani w sposób domniemany do wniosku z dnia 20 grudnia 2019 r. złożonego przez D. Ribę i Giner.

106

Z powyższego wynika, że żądanie stwierdzenia nieważności zarzucanego oddalenia wniosku z dnia 20 grudnia 2019 r. złożonego przez D. Ribę i Giner należy odrzucić jako niedopuszczalne, ponieważ jest ono skierowane przeciwko aktowi nieistniejącemu.

107

Tytułem uzupełnienia, nawet przy założeniu, że stwierdzenie z dnia 13 stycznia 2020 r. można interpretować jako wskazujące na domniemane oddalenie wniosku z dnia 20 grudnia 2019 r. złożonego przez D. Ribę i Giner, skarga na to domniemane oddalenie byłaby w każdym razie niedopuszczalna, ponieważ nie byłaby skierowana przeciwko aktowi zaskarżalnemu w rozumieniu art. 263 TFUE.

108

Na wstępie należy zauważyć, że wniosek z dnia 20 grudnia 2019 r. złożony przez D. Ribę i Giner nie jest wnioskiem o skorzystanie z przywilejów i immunitetu posła w rozumieniu art. 7 i 9 regulaminu (zwanym dalej „wnioskiem o skorzystanie z immunitetu”), lecz wnioskiem skierowanym do przewodniczącego Parlamentu na podstawie art. 8 tego regulaminu, aby zainicjował on w trybie pilnym działania zmierzające do potwierdzenia immunitetu, który mógłby przysługiwać skarżącemu jako posłowi do Parlamentu.

109

Z art. 8 ust. 1 regulaminu wynika, po pierwsze, że przewodniczący Parlamentu rozpatruje z urzędu kwestię ewentualnego zainicjowania działań zmierzających do potwierdzenia przywilejów i immunitetu posła zatrzymanego lub pozbawionego swobody przemieszczania się z podejrzeniem naruszenia jego przywilejów i immunitetu, przy czym przepis ten nie przewiduje możliwości zwrócenia się przez posła do przewodniczącego Parlamentu z wnioskiem w tym względzie. Po drugie, zgodnie z tym przepisem przewodniczący Parlamentu „może” w trybie pilnym zainicjować działania zmierzające do potwierdzenia immunitetu posła do Parlamentu.

110

Z brzmienia art. 8 ust. 1 regulaminu wynika zatem, że przewodniczący Parlamentu nie jest w żaden sposób zobowiązany do zainicjowania działań zmierzających do potwierdzenia immunitetu posła do Parlamentu, lecz dysponuje on w tym względzie uprawnieniami dyskrecjonalnymi, nawet jeśli poseł ów został zatrzymany lub pozbawiony swobody przemieszczania się z podejrzeniem naruszenia jego przywilejów i immunitetów.

111

Dyskrecjonalny charakter tych uprawnień znajduje potwierdzenie w braku praw procesowych posłów do Parlamentu w ramach procedury, o której mowa w art. 8 regulaminu, mimo że mają oni wyraźnie takie uprawnienia w ramach procedury uregulowanej w art. 7 i 9 tego regulaminu. W tym względzie należy zauważyć, że zgodnie z art. 9 ust. 1 regulaminu przewodniczący Parlamentu ma obowiązek wszcząć postępowanie z wniosku o wyrażenie zgody na skorzystanie z immunitetu, który złożył mu poseł lub były poseł, i, co za tym idzie, ogłosić go na posiedzeniu plenarnym i przekazać właściwej komisji parlamentarnej. Ponadto na podstawie art. 9 ust. 6 tego regulaminu dany poseł do Parlamentu ma prawo udzielenia wyjaśnień i może przedłożyć wszelkie dokumenty lub inne dowody pisemne, które uzna za istotne. Ponadto art. 9 ust. 10 tego regulaminu nakłada na przewodniczącego Parlamentu obowiązek niezwłocznego powiadomienia posła o podjętej przez instytucję decyzji. Wreszcie art. 7 ust. 5 regulaminu stanowi, że w przypadku gdy podjęto decyzję o odmowie wyrażenia zgody na skorzystanie przez posła do Parlamentu z przywilejów i immunitetu, zainteresowany poseł może w drodze wyjątku zwrócić się o ponowne rozpatrzenie decyzji, przedstawiając nowe dowody zgodnie z art. 9 ust. 1 regulaminu.

112

Wbrew temu, co w istocie twierdzi skarżący, okoliczność, że dysponuje on prawami procesowymi na mocy art. 41 karty, nie podważa stwierdzenia zawartego w pkt 111 powyżej, zgodnie z którym art. 8 regulaminu nie przyznaje takich praw posłom do Parlamentu.

113

W świetle powyższego należy stwierdzić, że uprawnienia dyskrecjonalne przyznane przewodniczącemu Parlamentu w art. 8 regulaminu wykluczają prawo skarżącego do domagania się od niego zainicjowania w trybie pilnym działań zmierzających do potwierdzenia jego immunitetu (zob. podobnie postanowienie z dnia 24 listopada 2016 r., Petraitis/Komisja, C‑137/16 P, niepublikowane, EU:C:2016:904, pkt 22 i przytoczone tam orzecznictwo; wyrok z dnia 9 września 2015 r., SV Capital/EONB, T‑660/14, EU:T:2015:608, pkt 47, 48; postanowienie z dnia 23 stycznia 2019 r., MLPS/Komisja, T‑304/18, niepublikowane, EU:T:2019:34, pkt 16).

114

Wynika stąd, że zarzucanego oddalenia wniosku z dnia 20 grudnia 2019 r. złożonego przez D. Ribę i Giner nie można uznać za akt wywołujący wiążące skutki prawne mogące naruszać interesy skarżącego poprzez istotną zmianę jego sytuacji prawnej. W konsekwencji nie stanowi ono aktu zaskarżalnego w rozumieniu art. 263 TFUE.

115

W związku z tym należy oddalić argumentację skarżącego zmierzającą do wykazania, że przewodniczący Parlamentu miał obowiązek zainicjowania w trybie pilnym działań w rozumieniu art. 8 regulaminu i w związku z tym podjęcia szeregu działań wobec władz hiszpańskich.

116

W pierwszej kolejności należy oddalić argument skarżącego, zgodnie z którym, w istocie, z wyroku z dnia 19 grudnia 2019 r., Junqueras Vies (C‑502/19, EU:C:2019:1115), wynika, po pierwsze, że przewodniczący Parlamentu miał obowiązek zainicjowania działań w rozumieniu art. 8 regulaminu w celu ochrony immunitetu przysługującego skarżącemu na podstawie art. 9 akapit drugi protokołu nr 7, a po drugie, że inicjatywa ta wiązała organy krajowe. W tym względzie wystarczy stwierdzić, że we wspomnianym wyżej wyroku Trybunał w ogóle nie interpretował ani nawet nie wymienił art. 8 regulaminu, a jedynie przypomniał obowiązki ciążące na władzach krajowych na podstawie, w szczególności, art. 9 protokołu nr 7 (zob. pkt 26 powyżej).

117

W drugiej kolejności należy oddalić argument skarżącego, zgodnie z którym, w istocie, posłowie do Parlamentu zatrzymani lub pozbawieni swobody przemieszczania się z podejrzeniem naruszenia ich przywilejów i immunitetu mają prawo wymagać od przewodniczącego Parlamentu zainicjowania działań na podstawie art. 8 regulaminu, ponieważ artykuł ten miałby im przyznawać prawo podmiotowe do tego, aby Parlament działał w obronie immunitetów, które przysługują im na podstawie art. 8 i 9 protokołu nr 7.

118

W tym względzie wystarczy zauważyć, że to art. 8 i 9 protokołu nr 7 ustanawiają prawa podmiotowe posłów do Parlamentu, a nie przepisy regulaminu (zob. podobnie wyroki: z dnia 15 października 2008 r., Mote/Parlament, T‑345/05, EU:T:2008:440, pkt 28; z dnia 17 stycznia 2013 r., Gollnisch/Parlament, T‑346/11 i T‑347/11, EU:T:2013:23, pkt 58).

119

Ponadto należy oddalić jako nieistotne dla sprawy twierdzenie skarżącego, zgodnie z którym immunitet, o którym mowa w art. 8 i 9 protokołu nr 7, stanowi część biernego i czynnego prawa wyborczego ustanowionego w art. 39 karty, którego naruszenie można podnieść wobec przewodniczącego Parlamentu zgodnie z art. 51 tej karty, i którego poszanowania Sąd powinien wymagać zgodnie z prawem do skutecznej ochrony sądowej, o którym mowa w art. 47 karty. Twierdzenie to dotyczy bowiem legalności co do istoty zarzucanego oddalenia wniosku z dnia 20 grudnia 2019 r. złożonego przez D. Ribę i Giner i nie ma znaczenia dla oceny dopuszczalności niniejszej skargi.

120

W trzeciej kolejności należy oddalić argument skarżącego, zgodnie z którym zainicjowanie przez przewodniczącego Parlamentu działań na podstawie art. 8 regulaminu skutkowałoby zobowiązaniem władz hiszpańskich do stwierdzenia spoczywającego na nich obowiązku przestrzegania, po pierwsze, immunitetu przyznanego posłom do Parlamentu Europejskiego i integralności Parlamentu, a po drugie – prawa Unii, a w szczególności zasady lojalnej współpracy.

121

Przede wszystkim obowiązek przestrzegania przez władze hiszpańskie immunitetu przysługującego posłom do Parlamentu na podstawie art. 8 i 9 protokołu nr 7 wynika bezpośrednio z uzyskania statusu posła (zob. podobnie wyrok z dnia 19 grudnia 2019 r., Junqueras Vies, C‑502/19, EU:C:2019:1115, pkt 81), a nie z działań, które przewodniczący Parlamentu ewentualnie postanowi zainicjować na podstawie art. 8 regulaminu.

122

Następnie w art. 8 regulaminu użyto terminu „zainicjować działania”, a nie terminu „przyjąć decyzję”, przy czym to ostatnie pojęcie zostało użyte w art. 9 tego regulaminu, który reguluje postępowanie wszczęte z wniosku o skorzystanie z immunitetu lub wniosku o uchylenie immunitetu. Tak więc samo brzmienie art. 8 regulaminu świadczy o niewiążącym charakterze ewentualnego inicjowania działań w trybie pilnym przez przewodniczącego Parlamentu wobec władz krajowych, które są ich adresatami.

123

W tym względzie, w odpowiedzi na pytanie zadane przez Sąd, Parlament wskazał, że działania, jakie przewodniczący może podjąć na podstawie art. 8 regulaminu, mogą przybierać różne formy, takie jak pismo, w którym zwróci on uwagę władz krajowych na sytuację danego posła, lub rozmowa telefoniczna na ten temat.

124

Wreszcie w przypadku, gdyby przewodniczący Parlamentu zdecydował się na zainicjowanie takich działań, żadne postanowienie protokołu nr 7 czy przepis aktu wyborczego lub regulaminu nie przewiduje, że organy krajowe są zobowiązane do reakcji na nie, przy czym w tym względzie należy wyjaśnić, że w każdym razie wykluczone jest nałożenie na państwa członkowskie jakiegokolwiek obowiązku wyłącznie na podstawie art. 8 regulaminu (zob. podobnie wyrok z dnia 17 stycznia 2013 r., Gollnisch/Parlament, T‑346/11 i T‑347/11, EU:T:2013:23, pkt 137).

125

Wynika stąd, że działania, jakie przewodniczący Parlamentu może zainicjować na podstawie art. 8 regulaminu, stanowią jedynie opinie pozbawione charakteru wiążącego wobec władz krajowych, do których są kierowane (zob. orzecznictwo przytoczone w pkt 50 powyżej).

126

W świetle powyższego należy również oddalić argument skarżącego, zgodnie z którym, w istocie, z wyroku z dnia 17 stycznia 2013 r., Gollnisch/Parlament (T‑346/11 i T‑347/11, EU:T:2013:23) wynika, że w braku wniosku o uchylenie immunitetu danego posła do Parlamentu władze krajowe są związane działaniami przewodniczącego Parlamentu zainicjowanymi na podstawie art. 8 regulaminu, ponieważ mają one na celu ochronę immunitetu, o którym mowa w art. 9 protokołu nr 7.

127

W każdym razie wyrok z dnia 17 stycznia 2013 r., Gollnisch/Parlament (T‑346/11 i T‑347/11, EU:T:2013:23), nie ma znaczenia w niniejszej sprawie. Po pierwsze, w sprawie, w której zapadł ten wyrok, chodziło o wystąpienie w obronie immunitetu skierowane do Parlamentu na podstawie art. 9 regulaminu, a nie wniosek o zainicjowanie działań w trybie pilnym przez przewodniczącego Parlamentu, oparty na art. 8 tego regulaminu. Po drugie, w ww. wyroku Sąd orzekł jedynie, że wystąpienie w obronie immunitetu jest bezprzedmiotowe w przypadku wpłynięcia wniosku o uchylenie immunitetu (wyrok z dnia 17 stycznia 2013 r., Gollnisch/Parlament, T‑346/11 i T‑347/11, EU:T:2013:23, pkt 57).

128

W czwartej kolejności, w świetle uzasadnienia przedstawionego w pkt 109–125 powyżej, należy oddalić argument skarżącego, zgodnie z którym, w istocie, art. 3 ust. 6, art. 22, art. 149 i art. 236 ust. 1 regulaminu, a także art. 51 karty nakładają na przewodniczącego Parlamentu obowiązek uznania i ochrony w stosunkach z Parlamentem wszystkich praw wynikających z jego statusu posła do Parlamentu, w związku z czym zainicjowane działania w rozumieniu art. 8 regulaminu wywołują wiążące skutki prawne.

129

Ponadto, po pierwsze, należy zauważyć, że art. 3 ust. 6, art. 22, art. 149 i art. 236 ust. 1 regulaminu nie zawierają przepisów mających na celu zapewnienie ochrony przywilejów i immunitetów, które przysługują posłom do Parlamentu na mocy art. 8 i 9 protokołu nr 7.

130

Po drugie, art. 51 karty, który nakłada na instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii obowiązek przestrzegania praw gwarantowanych w tym akcie, zgodnie z ich odpowiednimi kompetencjami i z poszanowaniem granic kompetencji Unii przyznanych w traktatach, nie może przydawać wiążących skutków prawnych działaniom inicjowanym przez przewodniczącego Parlamentu na podstawie art. 8 regulaminu, zwłaszcza że ani celem, ani skutkiem tych inicjatyw nie jest stworzenie obowiązków dla państw członkowskich (zob. pkt 121–125 powyżej).

131

W piątej kolejności skarżący podnosi, że ponieważ w wyroku z dnia 19 grudnia 2019 r., Junqueras Vies (C‑502/19, EU:C:2019:1115), Trybunał orzekł, że treść immunitetu przewidzianego w art. 9 akapit drugi protokołu nr 7 jest określona wyłącznie w świetle prawa Unii, skarga na zarzucane oddalenie wniosku z dnia 20 grudnia 2019 r. złożonego przez D. Ribę i Giner jest w istocie dopuszczalna zgodnie z wyrokiem z dnia 15 października 2008 r., Mote/Parlament (T‑345/05, EU:T:2008:440).

132

Sprawa, w której zapadł wyrok z dnia 15 października 2008 r., Mote/Parlament (T‑345/05, EU:T:2008:440), dotyczyła decyzji Parlamentu o uchyleniu immunitetu posła do Parlamentu, wywołującej wiążące skutki prawne w zakresie, w jakim automatycznie pozbawia zainteresowanego posła jego immunitetu, a tym samym upoważnia władze krajowe do wszczęcia lub dalszego prowadzenia postępowania sądowego w stosunku do niego (wyrok z dnia 15 października 2008 r., Mote/Parlament, T‑345/05, EU:T:2008:440, pkt 29, 30). Decyzja ta różni się zatem od inicjowania działań w rozumieniu art. 8 regulaminu, które nie ma żadnego bezpośredniego wpływu na krajowe postępowania sądowe toczące się przeciwko posłowi do Parlamentu.

133

Ponadto należy przypomnieć, że w pkt 91 wyroku z dnia 19 grudnia 2019 r., Junqueras Vies (C‑502/19, EU:C:2019:1115), Trybunał orzekł, że zgodnie z art. 9 akapit trzeci protokołu nr 7 właściwy sąd krajowy, jeśli uzna za właściwe utrzymanie środka w postaci tymczasowego aresztowania osoby, która uzyskała status członka Parlamentu, powinien zwrócić się jak najszybciej do Parlamentu o uchylenie immunitetu przyznanego w akapicie drugim tego artykułu (zob. pkt 26 powyżej).

134

Tak więc w przypadku, gdyby przewodniczący Parlamentu zainicjował działania zmierzające do potwierdzenia immunitetu posła do Parlamentu, nie zwalniałoby to władz krajowych z obowiązku zwrócenia się do Parlamentu o uchylenie immunitetu danego posła, który wynika bezpośrednio z art. 9 akapit trzeci protokołu nr 7 (zob. pkt 26 powyżej).

135

Argument skarżącego należy zatem oddalić.

136

W szóstej kolejności należy oddalić jako nieistotny dla sprawy argument skarżącego, zgodnie z którym w niniejszej sprawie przewodniczący Parlamentu nie zdecydował o inicjowaniu, lub nie, działań w rozumieniu art. 8 regulaminu, lecz jedynie uznał się za niewłaściwego w tym względzie z uwagi na to, że skarżący nie miał statusu posła do Parlamentu, a w ten sposób odmówił uznania tego statusu w odniesieniu do skarżącego. Argument ten ma bowiem na celu podważenie powodu, dla którego przewodniczący Parlamentu miał oddalić wniosek z dnia 20 grudnia 2019 r. złożony przez D. Ribę i Giner, a zatem nie może mieć wpływu na dopuszczalność skargi skierowanej przeciwko zarzucanemu oddaleniu.

137

W świetle całości powyższych rozważań należy uznać, że w przypadku, gdyby przewodniczący Parlamentu oddalił wniosek z dnia 20 grudnia 2019 r., akt ten nie wywołałby wiążących skutków prawnych mogących naruszać interesy skarżącego poprzez istotną zmianę jego sytuacji prawnej. W konsekwencji jego oddalenie nie stanowiłoby aktu mogącego być przedmiotem skargi o stwierdzenie nieważności w rozumieniu art. 263 TFUE.

138

Z powyższego wynika, że należy uwzględnić podniesiony przez Parlament zarzut niedopuszczalności, a tym samym odrzucić skargę jako niedopuszczalną bez rozpatrywania istoty sprawy i bez potrzeby orzekania w przedmiocie złożonego przez skarżącego wniosku o przyjęcie środków organizacji postępowania (zob. pkt 40 powyżej).

139

Zgodnie z art. 142 § 2 regulaminu postępowania interwencja staje się bezprzedmiotowa, jeżeli skarga zostanie uznana za niedopuszczalną. Zgodnie z art. 144 § 3 tego regulaminu, jeżeli pozwany podnosi zarzut niedopuszczalności skargi, o którym mowa w art. 130 § 1 tego regulaminu, w przedmiocie wniosku o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta rozstrzyga się po oddaleniu zarzutu lub pozostawieniu go do rozstrzygnięcia w wyroku.

140

Ponieważ w niniejszej sprawie skarga została odrzucona jako niedopuszczalna w całości, nie ma potrzeby orzekania w przedmiocie wniosku Królestwa Hiszpanii o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta.

141

Zgodnie z art. 134 § 1 regulaminu postępowania kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę.

142

Ponieważ skarżący przegrał sprawę, należy – zgodnie z żądaniem Parlamentu – obciążyć go jego własnymi kosztami oraz kosztami poniesionymi przez Parlament w postępowaniu przed Sądem w niniejszej sprawie oraz w ramach sprawy T‑24/20 R.

143

Wreszcie na podstawie art. 144 § 10 regulaminu postępowania Królestwo Hiszpanii pokrywa własne koszty związane z jego wnioskiem o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta.

Z powyższych względów

SĄD (szósta izba)

postanawia:

Ramy prawne

Protokół nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej

Akt wyborczy

Regulamin Parlamentu (2019–2024)

Okoliczności powstania sporu

Przebieg postępowania i żądania stron

Co do prawa

W przedmiocie dopuszczalności żądania stwierdzenia nieważności stwierdzenia z dnia 13 stycznia 2020 r.

W przedmiocie argumentu dotyczącego możliwości zastosowania art. 4 ust. 7 regulaminu w przypadku utraty mandatu posła do Parlamentu Europejskiego

W przedmiocie argumentu wywodzonego z konieczności oceny dopuszczalności skargi w świetle Karty praw podstawowych Unii Europejskiej

W przedmiocie argumentu wywodzonego z powiązania dopuszczalności żądania stwierdzenia nieważności stwierdzenia z dnia 13 stycznia 2020 r. z oddaleniem wniosku z dnia 20 grudnia 2019 r. złożonego przez D. Ribę i Giner

W przedmiocie dopuszczalności żądania stwierdzenia nieważności zarzucanego oddalenia wniosku z dnia 20 grudnia 2019 r. złożonego przez D. Ribę i Giner

W przedmiocie wniosku Królestwa Hiszpanii o dopuszczenie do sprawy w charakterze interwenienta

W przedmiocie kosztów