Wybierz funkcje eksperymentalne, które chcesz wypróbować

Ten dokument pochodzi ze strony internetowej EUR-Lex

Dokument 62006TJ0060(01)

    Wyrok Sądu (pierwsza izba w składzie powiększonym) z dnia 22 kwietnia 2016 r.
    Republika Włoska przeciwko Komisji Europejskiej.
    Pomoc państwa – Dyrektywa 92/81/EWG – Podatek akcyzowy od olejów mineralnych – Oleje mineralne wykorzystywane jako paliwo przy produkcji tlenku glinu – Zwolnienie z podatku akcyzowego – Charakter selektywny środka – Pomoc, która może być uznana za zgodną ze wspólnym rynkiem – Wspólnotowe wytyczne dotyczące pomocy państwa na rzecz ochrony środowiska naturalnego – Wytyczne w sprawie krajowej pomocy regionalnej z 1998 r. – Uzasadnione oczekiwania – Pewność prawa – Zasada lex specialis derogat legi generali – Zasada domniemania zgodności z prawem i skuteczności aktów wydanych przez instytucje – Zasada dobrej administracji – Obowiązek uzasadnienia.
    Sprawa T-60/06 RENV II.

    Zbiór orzeczeń – ogólne

    Identyfikator ECLI: ECLI:EU:T:2016:233

    WYROK SĄDU (pierwsza izba w składzie powiększonym)

    z dnia 22 kwietnia 2016 r. ( *1 )

    „Pomoc państwa — Dyrektywa 92/81/EWG — Podatek akcyzowy od olejów mineralnych — Oleje mineralne wykorzystywane jako paliwo przy produkcji tlenku glinu — Zwolnienie z podatku akcyzowego — Charakter selektywny środka — Pomoc, która może być uznana za zgodną ze wspólnym rynkiem — Wspólnotowe wytyczne dotyczące pomocy państwa na rzecz ochrony środowiska naturalnego — Wytyczne w sprawie krajowej pomocy regionalnej z 1998 r. — Uzasadnione oczekiwania — Pewność prawa — Zasada lex specialis derogat legi generali — Zasada domniemania zgodności z prawem i skuteczności aktów wydanych przez instytucje — Zasada dobrej administracji — Obowiązek uzasadnienia”

    W sprawach połączonych T‑60/06 RENV II i T‑62/06 RENV II

    Republika Włoska, reprezentowana przez G. Palmieri, działającą w charakterze pełnomocnika, wspieraną przez G. Aiella, avvocato dello Stato,

    Eurallumina SpA, z siedzibą w Portoscuso (Włochy), reprezentowana przez L. Martin Alegi, R. Dentona, A. Stratakisa oraz L. Philippou, solicitors,

    skarżące,

    przeciwko

    Komisji Europejskiej, reprezentowanej przez V. Di Bucciego, N. Khana, G. Contego, D. Grespana oraz K. Walkerovą, działających w charakterze pełnomocników,

    strona pozwana,

    mającej za przedmiot żądanie stwierdzenia nieważności decyzji Komisji 2006/323/WE z dnia 7 grudnia 2005 r. w sprawie zwolnienia z podatku akcyzowego od olejów mineralnych wykorzystywanych jako paliwo do [przy] produkcji tlenku glinu w regionach Gardanne i Shannon oraz na Sardynii, wprowadzonego odpowiednio przez Francję, Irlandię i Włochy (Dz.U. 2006, L 119, s. 12), w zakresie, w jakim Komisja stwierdziła w niej istnienie pomocy państwa przyznanej przez Republikę Włoską w okresie od 3 lutego 2002 r. do 31 grudnia 2003 r. na podstawie zwolnienia z podatku akcyzowego od olejów mineralnych wykorzystywanych jako paliwo przy produkcji tlenku glinu w regionie Sardynia (Włochy) i nakazała temu państwu członkowskiemu jej odzyskanie,

    SĄD (pierwsza izba w składzie powiększonym),

    w składzie: H. Kanninen, prezes, I. Pelikánová (sprawozdawca), E. Buttigieg, S. Gervasoni i L. Madise, sędziowie,

    sekretarz: J. Palacio González, główny administrator,

    uwzględniając pisemny etap postępowania i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 6 marca 2015 r.,

    wydaje następujący

    Wyrok

    Okoliczności powstania sporu

    Sporne zwolnienie

    1

    Tlenek glinu jest białym proszkiem wykorzystywanym głównie w piecach hutniczych do produkcji aluminium. Jest uzyskiwany z boksytu w procesie rafinacji, którego ostatnim etapem jest kalcynowanie. Ponad 90% kalcynowanego tlenku glinu wykorzystuje się do wytopu aluminium. Pozostałą część poddaje się dalszej obróbce i wykorzystuje w zastosowaniach chemicznych. Istnieją dwa odrębne rynki produktowe: rynek tlenku glinu wykorzystywanego w metalurgii i rynek tlenku glinu wykorzystywanego w przemyśle chemicznym. Przy produkcji tlenku glinu można wykorzystywać jako paliwo oleje mineralne.

    2

    Wytwarzaniem tlenku glinu zajmuje się tylko jeden producent w Irlandii, jeden we Włoszech i jeden we Francji. We Włoszech jest nim mająca siedzibę na Sycylii spółka Eurallumina SpA. Tlenek glinu wytwarzają także inni producenci mający siedzibę w Niemczech, Hiszpanii, Grecji, na Węgrzech oraz w Zjednoczonym Królestwie.

    3

    Począwszy od 1993 r. Republika Włoska udzieliła zwolnienia z podatku akcyzowego od olejów mineralnych wykorzystywanych jako paliwo przy produkcji tlenku glinu na Sardynii (zwanego dalej „spornym zwolnieniem”). Zostało ono wprowadzone do prawa włoskiego na mocy decreto legislativo 26 ottobre 1995 no. 504, testo unico delle disposizioni legislative concernenti le imposte sulla produzione e sui consumi e relative sanzioni penali e amministrative (dekretu ustawodawczego nr 504 z dnia 26 października 1995 r. – tekst jednolity przepisów ustawowych w sprawie podatków od produkcji i konsumpcji oraz sankcji karnych i administracyjnych w tej materii, dodatek zwyczajny do GURI nr 279 z dnia 29 listopada 1995 r., zwanego dalej „dekretem ustawodawczym z 1995 r.”).

    4

    Rada zezwoliła na stosowanie spornego zwolnienia na Sardynii do dnia 31 grudnia 1994 r. na mocy swej decyzji 93/697/WE z dnia 13 grudnia 1993 r. zezwalającej niektórym państwom członkowskim na stosowanie lub dalsze stosowanie, w odniesieniu do niektórych olejów mineralnych wykorzystywanych do szczególnych celów, obowiązujących obniżonych stawek podatku akcyzowego lub zwolnienia z podatku akcyzowego, zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 8 ust. 4 dyrektywy 92/81/EWG (Dz.U. L 321, s. 29). Obowiązywanie tego zezwolenia zostało następnie przedłużone przez Radę Unii Europejskiej do dnia 31 grudnia 1996 r. na mocy decyzji 96/273/WE z dnia 22 kwietnia 1996 r. zezwalającej niektórym państwom członkowskim na stosowanie lub dalsze stosowanie, w odniesieniu do niektórych olejów mineralnych wykorzystywanych do szczególnych celów, obowiązujących obniżonych stawek podatku akcyzowego lub zwolnienia z podatku akcyzowego, zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 8 ust. 4 dyrektywy 92/81/EWG (Dz.U. L 102, s. 40). Zezwolenie to zostało po raz kolejny przedłużone przez Radę do dnia 31 grudnia 1998 r. na mocy jej decyzji 97/425/WE z dnia 30 czerwca 1997 r. zezwalającej państwom członkowskim na stosowanie lub dalsze stosowanie, w odniesieniu do niektórych olejów mineralnych wykorzystywanych do szczególnych celów, obowiązujących obniżonych stawek podatku akcyzowego lub zwolnienia z podatku akcyzowego, zgodnie z procedurą ustanowioną w dyrektywie 92/81/EWG (Dz.U. L 182, s. 22). Zezwolenie to zostało ponownie przedłużone przez Radę do dnia 31 grudnia 1999 r. na mocy jej decyzji 1999/255/WE z dnia 30 marca 1999 r. zezwalającej niektórym państwom członkowskim, zgodnie z dyrektywą 92/81/EWG, na stosowanie lub dalsze stosowanie obniżek lub zwolnień z podatku akcyzowego od niektórych olejów mineralnych oraz zmieniającej decyzję 97/425 (Dz.U. L 99, s. 26). Zezwolenie to zostało raz jeszcze przedłużone przez Radę do dnia 31 grudnia 2000 r. na mocy jej decyzji 1999/880/WE z dnia 17 grudnia 1999 r. zezwalającej państwom członkowskim na stosowanie lub dalsze stosowanie, w odniesieniu do niektórych olejów mineralnych wykorzystywanych do szczególnych celów, obowiązujących obniżonych stawek podatku akcyzowego lub zwolnienia z podatku akcyzowego, zgodnie z procedurą ustanowioną w dyrektywie 92/81/EWG (Dz.U. L 331, s. 73).

    5

    Ostatnia decyzja dotycząca spornego zwolnienia, czyli decyzja Rady 2001/224/WE z dnia 12 marca 2001 r. dotycząca obniżonych stawek podatku akcyzowego oraz zwolnienia z tego podatku niektórych olejów mineralnych używanych do celów szczególnych (Dz.U. L 84, s. 23), przedłużyła obowiązywanie tego zwolnienia do dnia 31 grudnia 2006 r. Zgodnie z motywem 5 tej decyzji „pozostaje [ona] bez uszczerbku dla wyniku jakichkolwiek procedur dotyczących zakłóceń funkcjonowania jednolitego rynku, które mogą zostać podjęte, w szczególności na mocy art. 87 [WE] i 88 [WE]”, oraz „nie uchyla obowiązku państwa członkowskiego powiadomienia Komisji, na mocy art. 88 [WE], o przypadkach potencjalnej pomocy państwa”.

    Postępowanie administracyjne

    6

    Pismem z dnia 29 maja 1998 r. Komisja Wspólnot Europejskich zwróciła się do władz włoskich o udzielenie informacji mających posłużyć do sprawdzenia, czy sporne zwolnienie jest objęte zakresem stosowania art. 87 WE i 88 WE. Po skierowaniu przez Komisję ponaglenia w dniu 16 czerwca 1998 r. władze włoskie ustosunkowały się do tego żądania udzielenia informacji w dniu 20 lipca 1998 r.

    7

    Pismem z dnia 17 lipca 2000 r. Komisja zwróciła się do Republiki Włoskiej o zgłoszenie jej spornego zwolnienia. Kolejnym pismem z dnia 27 września 2000 r. Komisja zwróciła się do Republiki Włoskiej o dostarczenie jej informacji uzupełniających. Po skierowaniu przez Komisję ponaglenia w dniu 20 listopada 2000 r. władze włoskie ustosunkowały się do tego żądania udzielenia informacji w dniu 7 grudnia 2000 r.

    8

    Decyzją C(2001) 3300 z dnia 30 października 2001 r. Komisja wszczęła przewidziane w art. 88 ust. 2 WE postępowanie w przedmiocie spornego zwolnienia (zwane dalej „formalnym postępowaniem wyjaśniającym”). Decyzja ta została podana do wiadomości Republiki Włoskiej pismem z dnia 5 listopada 2001 r., a następnie – opublikowana w dniu 2 lutego 2002 r. w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich (Dz.U. C 30, s. 17).

    9

    W pismach z dnia 26 i 28 lutego oraz 1 marca 2002 r. Komisja otrzymała uwagi przedstawione odpowiednio przez spółki Aughinish Alumina Ltd, Eurallumina, Alcan oraz przez Association européenne de l’aluminium [Europejskie Stowarzyszenie Wytwórców Aluminium]. Uwagi te zostały przekazane Republice Włoskiej w dniu 26 marca 2002 r.

    10

    Republika Włoska przedstawiła swoje uwagi w piśmie z dnia 6 lutego 2002 r.

    Pierwsza decyzja dotycząca tlenku glinu

    11

    W dniu 7 grudnia 2005 r. Komisja wydała decyzję 2006/323/WE w sprawie zwolnienia z podatku akcyzowego od olejów mineralnych wykorzystywanych jako paliwo do [przy] produkcji tlenku glinu w regionach Gardanne i Shannon oraz na Sardynii, wprowadzonego odpowiednio przez Francję, Irlandię i Włochy (Dz.U. 2006, L 119, s. 12, zwaną dalej „pierwszą decyzją dotyczącą tlenku glinu”).

    12

    Decyzja ta dotyczy okresu sprzed dnia 1 stycznia 2004 r., począwszy od której to daty ma zastosowanie dyrektywa Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej (Dz.U. L 283, s. 51 – wyd. spec. w jęz. polskim, rozdz. 9, t. 1, s. 405), która uchyliła z dniem31 grudnia 2003 r. dyrektywę Rady 92/81/EWG z dnia 19 października 1992 r. w sprawie harmonizacji struktury podatków akcyzowych od olejów mineralnych (Dz.U. L 316, s. 12) oraz dyrektywę Rady 92/82/EWG z dnia 19 października 1992 r. w sprawie zbliżenia stawek podatków akcyzowych od olejów mineralnych (Dz.U. L 316, s. 19) (motyw 57). Niemniej jednak Komisja rozszerzyła zakres prowadzonego formalnego postępowania wyjaśniającego na okres po dniu 1 stycznia 2004 r. (motyw 92).

    13

    Zgodnie z sentencją pierwszej decyzji dotyczącej tlenku glinu:

    „Artykuł 1

    Zwolnienia z podatku akcyzowego, przyznane do dnia 31 grudnia 2003 r. przez Francję, Irlandię i Włochy w odniesieniu do ciężkich olejów opałowych wykorzystywanych do [przy] produkcji tlenku glinu, stanowią pomoc państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 [WE].

    Artykuł 2

    Pomoc przyznana między 17 lipca 1990 r. a 2 lutego 2002 r., w zakresie, w jakim jest niezgodna ze wspólnym rynkiem, nie podlega odzyskaniu, ponieważ byłoby ono sprzeczne z ogólnymi zasadami prawa wspólnotowego.

    Artykuł 3

    Pomoc, o której mowa w art. 1, przyznana między 3 lutego 2002 r. a 31 grudnia 2003 r., jest zgodna ze wspólnym rynkiem w rozumieniu art. 87 ust. 3 [WE] w takim zakresie, w jakim jej beneficjenci [uiszczają podatek wynoszący co najmniej] 13,01 EUR za 1000 kg ciężkich olejów opałowych.

    Artykuł 4

    Pomoc […] przyznana między 3 lutego 2002 r. a 31 grudnia 2003 r., jest niezgodna ze wspólnym rynkiem w rozumieniu art. 87 ust. 3 [WE] w takim zakresie, w jakim jej beneficjenci nie płacą stawki podatku wynoszącej [co najmniej] 13,01 EUR za 1000 kg ciężkich olejów opałowych.

    Artykuł 5

    1.   Francja, Irlandia i Włochy podejmą wszelkie niezbędne środki w celu odzyskania pomocy niezgodnej ze wspólnym rynkiem, o której mowa w art. 4 od jej beneficjentów.

    […]

    5.   Francja, Irlandia i Włochy zarządzą, w ciągu dwóch miesięcy od dnia notyfikacji niniejszej decyzji, że beneficjenci pomocy niezgodnej ze wspólnym rynkiem, o której mowa w art. 4, zwrócą pomoc przyznaną niezgodnie z prawem wraz z odsetkami”.

    Postępowanie i żądania stron

    14

    Pismami złożonymi w sekretariacie Sądu odpowiednio w dniach 16 i 23 lutego 2006 r. Republika Włoska i Eurallumina złożyły niniejsze skargi, zarejestrowane odpowiednio pod numerami T‑60/06 i T‑62/06.

    15

    Na podstawie art. 14 regulaminu postępowania przed Sądem z dnia 2 maja 1991 r. i na wniosek drugiej izby Sąd, po wysłuchaniu stron zgodnie z art. 51 wspomnianego regulaminu, postanowił przekazać te sprawy powiększonemu składowi orzekającemu.

    16

    Postanowieniem z dnia 24 maja 2007 r. prezes drugiej izby Sądu w składzie powiększonym, po wysłuchaniu stron, zarządził połączenie spraw T‑60/06, T‑50/06, T‑50/06, T‑56/06 i T‑69/06 (zwanych dalej „pierwszymi sprawami dotyczącymi tlenku glinu”) do łącznego rozpoznania w procedurze ustnej zgodnie z art. 50 regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r.

    17

    Wyrokiem z dnia 12 grudnia 2007 r., Irlandia i in./Komisja (T‑50/06, T‑56/06, T‑60/06, T‑62/06 i T‑69/06, EU:T:2007:383), Sąd połączył dla potrzeb wydania wyroku pierwsze sprawy dotyczące tlenku glinu, stwierdził nieważność pierwszej decyzji dotyczącej tlenku glinu i, w sprawie T‑62/06, odrzucił skargę w pozostałym zakresie.

    18

    Pismem z dnia 26 lutego 2008 r. Komisja złożyła odwołanie od tego wyroku Sądu.

    19

    Wyrokiem z dnia 2 grudnia 2009 r., Komisja/Irlandia i in. (C‑89/08 P, Zb.Orz., EU:C:2009:742), Trybunał uchylił ww. w pkt 17 wyrok Irlandia i in./Komisja (EU:T:2007:383) w zakresie, w jakim Sąd stwierdził w nim nieważność pierwszej decyzji dotyczącej tlenku glinu, przekazał pierwsze sprawy dotyczące tlenku glinu do ponownego rozpoznania przed Sądem i zastrzegł rozstrzygnięcie o kosztach do orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie.

    20

    W wyniku wydania ww. w pkt 19 wyroku Komisja/Irlandia i in. (EU:C:2009:742) oraz zgodnie z art. 118 § 1 regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r. decyzją prezesa Sądu z dnia 18 grudnia 2009 r. pierwsze sprawy dotyczące tlenku glinu zostały przydzielone do rozpoznania drugiej izbie w składzie powiększonym.

    21

    Postanowieniem prezesa drugiej izby w składzie powiększonym z dnia 1 marca 2010 r. pierwsze sprawy dotyczące tlenku glinu zostały połączone do celów procedury pisemnej i ustnej oraz wydania wyroku.

    22

    Decyzją prezesa Sądu z dnia 20 września 2010 r. pierwsze sprawy dotyczące tlenku glinu zostały z kolei przydzielone do rozpoznania czwartej izbie w składzie powiększonym.

    23

    W wyroku z dnia 21 marca 2012 r., Irlandia/Komisja (T‑50/06 RENV, T‑56/06 RENV, T‑60/06 RENV, T‑62/06 RENV i T‑69/06 RENV, Zb.Orz., EU:T:2012:134), Sąd stwierdził nieważność pierwszej decyzji dotyczącej tlenku glinu w zakresie, w jakim Komisja stwierdziła w niej lub oparła się na stwierdzeniu, że zwolnienia z podatku akcyzowego od olejów mineralnych wykorzystywanych jako paliwo przy produkcji tlenku glinu przyznane przez Republikę Francuską, Irlandię i Republikę Włoską do dnia 31 grudnia 2003 r. (zwane dalej „zwolnieniami z podatku akcyzowego”) stanowią pomoc państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 WE, i nakazała tym państwom członkowskim podjęcie wszelkich koniecznych środków w celu odzyskania sum odpowiadających tym zwolnieniom od ich beneficjentów w zakresie, w jakim podmioty te nie uiszczały podatku akcyzowego wynoszącego co najmniej 13,01 EUR za 1000 kg ciężkich olejów mineralnych.

    24

    Pismem z dnia 1 czerwca 2012 r. Komisja złożyła odwołanie od tego wyroku Sądu.

    25

    Wyrokiem z dnia 10 grudnia 2013 r., Komisja/Irlandia i in. (C‑272/12 P, Zb.Orz., EU:C:2013:812), Trybunał uchylił ww. w pkt 23 wyrok Irlandia/Komisja (EU:T:2012:134), przekazał pierwsze sprawy dotyczące tlenku glinu do ponownego rozpoznania przed Sądem i zastrzegł rozstrzygnięcie o kosztach do orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie.

    26

    Wskutek wydania ww. w pkt 25 wyroku Komisja/Irlandia i in. (EU:C:2013:812) decyzjami prezesa Sądu z dnia 21 stycznia i 10 marca 2014 r. pierwsze sprawy dotyczące tlenku glinu zostały przydzielone do rozpoznania pierwszej izbie.

    27

    Zgodnie z art. 119 § 1 regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r. Eurallumina i Komisja złożyły uwagi na piśmie odpowiednio w dniach 28 stycznia i 17 marca 2014 r. W swych uwagach na piśmie Eurallumina potwierdziła, że nie ma ona zamiaru wyciągać konsekwencji z ww. w pkt 25 wyrokuKomisja/Irlandia i in. (EU:C:2013:812), i wezwała Sąd do zajęcia stanowiska w przedmiocie całokształtu zarzutów podniesionych na poparcie skargi w sprawie T‑62/06 RENV II. Komisja odnotowała to w swych uwagach pisemnych. Republika Włoska nie przedstawiła uwag na piśmie.

    28

    Decyzją prezesa Sądu z dnia 30 września 2014 r. pierwsze sprawy dotyczące tlenku glinu zostały z kolei przydzielone, zgodnie z art. 118 § 1 regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r., do rozpoznania czwartej izbie w składzie powiększonym.

    29

    Na podstawie sprawozdania sędziego sprawozdawcy Sąd zdecydował się otworzyć ustny etap postępowania i, w ramach środka organizacji postępowania przyjętego w zastosowaniu art. 64 ust. 3 lit. b) regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r., zwrócił się do stron w sprawie T‑60/06 RENV II o zajęcie stanowiska w przedmiocie jednego z aspektów sporu. Strony zastosowały się do tego wezwania w wyznaczonym terminie.

    30

    Postanowieniem prezesa pierwszej izby Sądu z dnia 26 stycznia 2015 r. niniejsze sprawy zostały połączone dla celów procedury ustnej i wydania wyroku.

    31

    Na rozprawie w dniu 6 marca 2015 r. wysłuchano wystąpień Euralluminy i Komisji oraz ich odpowiedzi na zadane ustnie przez Sąd pytania. Republika Włoska nie stawiła się natomiast na tej rozprawie.

    32

    Republika Włoska wnosi w istocie do Sądu o:

    stwierdzenie nieważności pierwszej decyzji dotyczącej tlenku glinu w zakresie, w jakim Komisja stwierdziła w niej istnienie pomocy, którą to państwo członkowskie przyznało na podstawie spornego zwolnienia w okresie między 3 lutego 2002 r. a 31 grudnia 2003 r., i nakazała odzyskanie spornej pomocy;

    obciążenie Komisji kosztami postępowania.

    33

    Eurallumina wnosi w istocie do Sądu o:

    stwierdzenie nieważności lub zmianę pierwszej decyzji dotyczącej tlenku glinu w zakresie, w jakim Komisja stwierdziła w niej istnienie spornej pomocy i nakazała Republice Włoskiej jej odzyskanie;

    nakazanie Komisji, aby ta nie nakazywała odzyskania pomocy przyznanej przez Republikę Włoską na podstawie spornego zwolnienia do dnia 31 grudnia 2006 r. czy też co najmniej do dnia 31 grudnia 2003 r.;

    obciążenie Komisji kosztami postępowania.

    34

    Komisja wnosi do Sądu o:

    oddalenie skargi;

    obciążenie Republiki Włoskiej i Euralluminy kosztami związanymi z postępowaniem.

    Co do prawa

    35

    Na wstępie należy zauważyć, że obydwie skargi mają na celu uzyskanie stwierdzenia nieważności pierwszej decyzji dotyczącej tlenku glinu w zakresie, w jakim Komisja stwierdziła w niej istnienie spornej pomocy i nakazała Republice Włoskiej jej odzyskanie (zwanej dalej „zaskarżoną decyzją”). Z tego względu sprawy te mają ten sam przedmiot.

    W przedmiocie dopuszczalności

    36

    W sprawie T‑60/06 RENV II Komisja powołuje się na istnienie przeszkód procesowych dotyczących z jednej strony zarzutu pierwszego w zakresie, w jakim został on oparty na naruszeniu określonych w art. 87 ust. 1 WE warunków kwalifikacji środków jako pomocy państwa związanych, po pierwsze, z korzyścią przyznaną jej beneficjentowi i, po drugie, z zakłóceniem konkurencji i wpływem na wymianę handlową między państwami członkowskimi, oraz z drugiej strony zarzutu szóstego w zakresie, w jakim dotyczy on naruszenia zasady pewności prawa, jakiego miała się dopuścić Komisja, nie biorąc w zaskarżonej decyzji pod uwagę przewlekłości formalnego postępowania wyjaśniającego. Te zarzuty szczegółowe zostały po raz pierwszy podniesione w replice i stanowią zatem zdaniem Komisji, w rozumieniu art. 48 § 2 regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r., nowe zarzuty, które należy odrzucić jako niedopuszczalne.

    37

    Republika Włoska nie ustosunkowała się do tych zarzutów niedopuszczalności.

    38

    W sprawie T‑62/06 RENV II Komisja twierdzi, że skarga jest niedopuszczalna ze względu na to, iż jej przedmiot wykracza poza uzyskanie stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji. Stoi ona ponadto na stanowisku, że zarzut, za pomocą którego Eurallumina kwestionuje to, iż sporne zwolnienie stanowi pomoc państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 WE, został po raz pierwszy podniesiony w replice, a zatem stanowi nowy zarzut w rozumieniu art. 48 § 2 regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r., i należy odrzucić go jako niedopuszczalny.

    39

    Eurallumina wnosi o oddalenie jako bezzasadnego tego zarzutu niedopuszczalności dotyczącego skargi w sprawie T‑62/06 RENV II. Nie ustosunkowuje się ona natomiast do zarzutu niedopuszczalności skierowanego przeciwko nowemu zarzutowi opartemu w istocie na naruszeniu art. 87 ust. 1 WE.

    40

    W pierwszej kolejności, odnośnie do zarzutu niedopuszczalności dotyczącego skargi w sprawie T‑62/06 RENV II, która to niedopuszczalność ma być spowodowana tym, że przedmiot owej skargi wykracza poza uzyskanie stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji, należy stwierdzić, że poza uzyskaniem tego stwierdzenia nieważności skarga ta zmierza również do uzyskania od Sądu skierowanego do Komisji nakazu nienakazywania odzyskania pomocy przyznanej przez Republikę Włoską do dnia 31 grudnia 2006 r. czy też co najmniej do dnia 31 grudnia 2003 r. ze względu na to, iż pomoc ta jest zgodna z prawem.

    41

    Niemniej jednak żądanie to dotyczy jedynie stwierdzenia bezprawności, jaką ma być dotknięta zaskarżona decyzja; zdaniem podnoszącej je Euralluminy bezprawność ta jest tego rodzaju, że mogłaby ona uzasadniać uwzględnienie zarzutów, również szczegółowych, podniesionych na poparcie żądania stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji i, co za tym idzie, uwzględnienie tego żądania jako takiego. Żądanie to nie jest więc w żaden sposób samodzielne w stosunku do żądania stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji.

    42

    Nawet przy założeniu, jak sugeruje to Komisja, że podnosząc to żądanie, Eurallumina zmierza do realizacji celów wykraczających poza samo tylko stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji, takich jak wydanie nakazu czy też przyjęcie normy zakazującej Komisji stwierdzenia istnienia spornej pomocy bądź nakazania jej odzyskania, owo żądanie należałoby odrzucić jako niedopuszczalne, gdyż Sąd nie jest właściwy do tego, aby je uwzględnić.

    43

    Zgodnie bowiem z utrwalonym orzecznictwem Sąd nie może kierować nakazów do instytucji czy też wchodzić w ich prawa (zob. wyrok z dnia 24 stycznia 1995 r., Ladbroke Racing/Komisja, T‑74/92, Rec, EU:T:1995:10, pkt 75 i przytoczone tam orzecznictwo). Sytuacja taka zachodziła w szczególności w ramach kontroli zgodności z prawem sprawowanej na podstawie art. 230 WE ze względu na to, że art. 233 akapit pierwszy WE wyraźnie stanowił, iż to instytucja, która wydała akt, którego nieważność została stwierdzona, ma obowiązek podjęcia środków, które zapewnią wykonanie wyroku (zob. podobnie wyrok z dnia 24 czerwca 1986 r., AKZO Chemie i AKZO Chemie UK/Komisja, 53/85, Rec, EU:C:1986:256, pkt 23; ww. wyrok Ladbroke Racing/Komisja, EU:T:1995:10, pkt 75).

    44

    Następnie, podniesiony w sprawie T‑62/06 RENV II zarzut niedopuszczalności skierowany przeciwko zarzutowi, w którym Eurallumina kwestionuje to, że sporne zwolnienie stanowi pomoc w rozumieniu art. 87 ust. 1 WE, nie znajduje oparcia w okolicznościach faktycznych i musi zatem zostać oddalony ze względu na to, iż z repliki nie wynika, że Eurallumina miałaby podnieść taki zarzut.

    45

    Wreszcie, odnośnie do zarzutów niedopuszczalności skierowanych w sprawie T‑60/06 RENV II przeciwko zarzutom szczegółowym opartym na naruszeniu określonych w art. 87 ust. 1 WE warunków kwalifikacji środków jako pomocy państwa związanych, po pierwsze, z korzyścią przyznaną jej beneficjentowi i, po drugie, z zakłóceniem konkurencji i wpływem na wymianę handlową między państwami członkowskimi, oraz z drugiej strony na naruszeniu zasady pewności prawa, jakiego miała się dopuścić w zaskarżonej decyzji Komisja, nie biorąc pod uwagę przewlekłości formalnego postępowania wyjaśniającego, należy przypomnieć, że zgodnie z art. 44 § 1 lit. c) w związku z art. 48 § 2 regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r. po wniesieniu skargi nie można podnosić nowych zarzutów, chyba że ich podstawą są okoliczności prawne i faktyczne ujawnione dopiero w toku postępowania. Zarzut, który stanowi rozszerzenie zarzutu podniesionego wcześniej, w sposób bezpośredni lub dorozumiany, w skardze wszczynającej postępowanie i który jest ściśle z nim związany, powinien jednak zostać uznany za dopuszczalny (zob. wyrok z dnia 15 października 2008 r., Mote/Parlament, T‑345/05, Zb.Orz., EU:T:2008:440, pkt 85 i przytoczone tam orzecznictwo). Analogiczne rozwiązanie należy zastosować w odniesieniu do zarzutu szczegółowego podniesionego w ramach danego zarzutu.

    46

    Aby można było uznać nowy argument za rozszerzenie zarzutu czy też zarzutu szczegółowego podniesionego wcześniej, winien on wykazywać z zarzutami czy też zarzutami szczegółowymi przedstawionymi pierwotnie w skardze związek dostatecznie silny, aby mógł on zostać uznany za efekt zwykłego rozwinięcia debaty w ramach postępowania spornego (zob. podobnie wyrok z dnia 26 listopada 2013 r., Groupe Gascogne/Komisja, C‑58/12 P, Zb.Orz., EU:C:2013:770, pkt 31).

    47

    W niniejszym przypadku, jak słusznie zauważa Komisja, ww. w pkt 45 zarzuty szczegółowe nie zostały zawarte w skardze wniesionej w sprawie T‑60/06 RENV II, i co za tym idzie, stanowią nowe zarzuty szczegółowe.

    48

    Ponadto te nowe zarzuty szczegółowe nie zostały oparte na żadnej okoliczności faktycznej czy też prawnej, która zostałaby już podniesiona w toku postępowania przed Sądem.

    49

    Wreszcie, te nowe zarzuty szczegółowe nie stanowią rozszerzenia tego czy innego z zarzutów zawartych w skardze wniesionej w sprawie T‑60/06 RENV II, które dotyczą zupełnie innych kwestii prawnych. W szczególności nie wykazują one silnego związku z zarzutem pierwszym, opartym na naruszeniu ustanowionego w art. 87 ust. 1 WE warunku selektywności, czy też z zarzutem szóstym, opartym na argumentacji prawnej, zgodnie z którą zasady poszanowania uzasadnionych oczekiwań, pewności prawa i domniemania zgodności z prawem sprzeciwiają się odzyskaniu pomocy państwa w sytuacji, gdy Rada zezwoliła na nią wcześniej, opierając się na przepisach o harmonizacji prawa podatkowego.

    50

    W świetle rozważań przedstawionych w pkt 45–49 należy uwzględnić zarzuty niedopuszczalności podniesione przez Komisję w sprawie T‑60/06 RENV II i, co za tym idzie, odrzucić jako niedopuszczalne zarzuty szczegółowe oparte z jednej strony na naruszeniu określonych w art. 87 ust. 1 WE warunków kwalifikacji środków jako pomocy państwa związanych, po pierwsze, z korzyścią przyznaną jej beneficjentowi i, po drugie, z zakłóceniem konkurencji i wpływem na wymianę handlową między państwami członkowskimi, oraz z drugiej strony na naruszeniu zasady pewności prawa, jakiego miała się dopuścić w zaskarżonej decyzji Komisja, nie biorąc pod uwagę przewlekłości formalnego postępowania wyjaśniającego.

    Co do istoty

    51

    Republika Włoska podnosi na poparcie skargi wniesionej w sprawie T‑60/06 RENV II sześć zarzutów. Pierwszy z nich został oparty na naruszeniu art. 87 ust. 1 WE oraz na wewnętrznej sprzeczności uzasadnienia. Zarzut drugi dotyczy naruszenia art. 1 lit. b) ppkt (ii) oraz art. 4 rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 z dnia 22 marca 1999 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. [88 WE] (Dz.U. L 83, s. 1) oraz decyzji 93/697, 96/273, 97/425, 1999/255, 1999/880 i 2001/224 (zwanych dalej „decyzjami zezwalającymi Rady”). Zarzut trzeci dotyczy naruszenia zasad udzielania pomocy na cele związane z ochroną środowiska i w szczególności pkt 82 akapit drugi lit. a) wspólnotowych wytycznych dotyczących pomocy państwa na rzecz ochrony środowiska naturalnego (Dz.U. 2001, C 37, s. 3, zwanych dalej „wytycznymi wspólnotowymi”). Zarzut czwarty odnosi się do naruszenia art. 87 ust. 3 WE oraz wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej (Dz.U. 1998, C 74, s. 9, zwanych dalej „wytycznymi”). Zarzut piąty został oparty na naruszeniu art. 18 dyrektywy 2003/96 w związku z jej załącznikiem II, a także – naruszeniu decyzji 2001/224. Zarzut szósty dotyczy naruszenia zasad poszanowania uzasadnionych oczekiwań, pewności prawa i domniemania zgodności z prawem.

    52

    Eurallumina podnosi na poparcie skargi wniesionej w sprawie T‑62/06 RENV II cztery zarzuty. Pierwszy z nich opiera się na naruszeniu zasady poszanowania uzasadnionych oczekiwań. Drugi dotyczy naruszenia zasad pewności prawa, domniemania ważności i skuteczności aktów instytucji oraz zasady lex specialis derogat legi generali. Zarzut trzeci dotyczy naruszenia zasady dobrej administracji. Zarzut czwarty odnosi się w istocie do naruszenia ustanowionego w art. 253 WE obowiązku uzasadnienia oraz zasady poszanowania uzasadnionych oczekiwań.

    53

    Przede wszystkim należy przeanalizować zarzut, w którym Eurallumina w istocie kwestionuje możliwość zastosowania w odniesieniu do spornego zwolnienia reguł rządzących pomocą państwa, czyli drugi z zarzutów podniesionych na poparcie skargi T‑62/06 RENV II, oparty na naruszeniu zasad pewności prawa, domniemania ważności i skuteczności aktów instytucji oraz zasady lex specialis derogat legi generali.

    54

    Następnie należy przeanalizować zarzut, w którym Republika Włoska w istocie przeciwstawia się zakwalifikowaniu spornego zwolnienia jako pomocy państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 WE w odniesieniu do okresu kończącego się z dniem 31 grudnia 2003 r., czyli pierwszy z zarzutów podniesionych na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II, oparty na naruszeniu art. 87 ust. 1 WE oraz wewnętrznej sprzeczności uzasadnienia.

    55

    W dalszej kolejności należy przeanalizować zarzuty, w których Republika Włoska w istocie kwestionuje zakwalifikowanie spornego zwolnienia jako nowej pomocy, a nie – pomocy istniejącej w rozumieniu art. 88 WE, czyli zarzut drugi, oparty na naruszeniu art. 1 lit. b) ppkt (ii) oraz art. 4 rozporządzenia nr 659/1999, a także decyzji zezwalających Rady, oraz zarzut piąty, oparty na naruszeniu art. 18 dyrektywy 2003/96 w związku z jej załącznikiem II, a także decyzji 2001/224; zarzuty te zostały podniesione na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II.

    56

    Następnie należy jeszcze przeanalizować zarzuty, w których Republika Włoska w istocie zarzuca Komisji, że ta uznała za niezgodną ze wspólnym rynkiem w rozumieniu art. 87 ust. 3 WE pomoc państwa przyznaną na podstawie spornego zwolnienia aż do dnia 31 grudnia 2003 r., czyli zarzut trzeci, oparty na naruszeniu zasad udzielania pomocy na cele związane z ochroną środowiska i w szczególności pkt 82 akapit drugi lit. a) wytycznych wspólnotowych, oraz zarzut czwarty, oparty na naruszeniu art. 87 ust. 3 WE oraz wytycznych; zarzuty te zostały podniesione na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II.

    57

    Analizę tę należy wreszcie zakończyć zbadaniem zarzutów, w których skarżące w istocie kwestionują odzyskanie spornej pomocy, czyli z jednej strony podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II zarzutu szóstego, opartego na naruszeniu zasad poszanowania uzasadnionych oczekiwań, pewności prawa i domniemania zgodności z prawem, a z drugiej strony zarzutu pierwszego, opartego na naruszeniu zasady ochrony uzasadnionych oczekiwań, zarzutu trzeciego, opartego na naruszeniu zasady dobrej administracji, oraz zarzutu czwartego, opartego na naruszeniu ustanowionego w art. 253 WE obowiązku uzasadnienia, a także zasady poszanowania uzasadnionych oczekiwań; te trzy ostatnie zarzuty zostały podniesione na poparcie skargi w sprawie T‑62/06 RENV II.

    W przedmiocie podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑62/06 RENV II zarzutu drugiego, opartego na naruszeniu zasad pewności prawa, domniemania ważności i skuteczności aktów instytucji oraz zasady lex specialis derogat legi generali

    58

    Eurallumina twierdzi, że Komisja naruszyła w zaskarżonej decyzji zasady pewności prawa, lex specialis derogat legi generali oraz domniemania ważności i skuteczności aktów instytucji, uznając w niej, że sporne zwolnienie stanowi bezprawnie przyznaną w okresie od 3 lutego 2002 r. do 31 grudnia 2003 r. i podlegającą odzyskaniu pomoc państwa. Podnosi ona w istocie, że ww. zasady stoją na przeszkodzie zastosowaniu w odniesieniu do spornego zwolnienia reguł rządzących pomocą państwa.

    – W przedmiocie naruszenia zasad pewności prawa, domniemania zgodności z prawem i skuteczności aktów wydawanych przez instytucje

    59

    Eurallumina twierdzi, że Komisja w zaskarżonej decyzji naruszyła zasady pewności prawa, domniemania zgodności z prawem i skuteczności aktów wydawanych przez instytucje w przyjętej w orzecznictwie wykładni ze względu na to, iż zakwalifikowała ona sporne zwolnienie jako bezprawnie przyznaną pomoc państwa, której odzyskanie mogła nakazać w odniesieniu do okresu od 3 lutego 2002 r. do 31 grudnia 2003 r. W tym względzie, po pierwsze, Eurallumina opiera się na pośrednim podważeniu, w drodze zaskarżonej decyzji, zgodności z prawem art. 18 dyrektywy 2003/96, która zastąpiła i uchyliła dyrektywy 92/81 i 92/82, oraz decyzji 2001/224, niemniej jednak uznanych za zgodne z prawem, a także przyjętych przez Republikę Włoską środków wykonawczych do tych aktów. Po drugie, powołuje się ona na niekorzystny wpływ, jaki zaskarżona decyzja miała wywrzeć na skuteczność (effet utile) art. 18 dyrektywy 2003/96 i decyzji 2001/224 ze względu na to, że stanęła ona na przeszkodzie wywarciu przez te akty do dnia 31 grudnia 2006 r. wszystkich zamierzonych przez ich autorów skutków. Po trzecie, powołuje się ona na brak złożenia przez Komisję na podstawie art. 8 ust. 5 dyrektywy 92/81 czy też art. 18 dyrektywy 2003/96 właściwych wniosków, w oparciu o które Rada może przeprowadzić wcześniejszą ocenę zezwolenia na stosowanie spornego zwolnienia do dnia 31 grudnia 2006 r. Po czwarte, wskazuje ona na to, że Komisja nie wniosła na podstawie art. 230 WE skargi o stwierdzenie nieważności decyzji zezwalających Rady. Po piąte, Eurallumina opiera się na służących za podstawę decyzji zezwalających Rady wnioskach, w których Komisja zawsze proponowała Radzie zezwolenie Republice Włoskiej na stosowanie czy też dalsze stosowanie spornego zwolnienia; ostatni wniosek dotyczył okresu kończącego się z dniem 31 grudnia 2002 r. Po szóste, powołuje się ona na niemożność przewidzenia przez siebie zmiany, jaka zaszła w podejściu Komisji do kwestii zgodności z prawem decyzji zezwalających Rady oraz zgodności spornego zwolnienia z zasadami rządzącymi pomocą państwa. Po siódme, wskazuje ona na sprzeczności w zachowaniu Komisji, która wszczynając w dniu 30 października 2001 r. formalne postępowanie wyjaśniające i nakazując odzyskanie spornej pomocy, zachowała się w sposób sprzeczny z brzmieniem i duchem swego własnego wniosku dotyczącego decyzji zezwalającej Rady z dnia 15 listopada 2000 r., zgodnie z którym należy zezwolić Republice Włoskiej na dalsze stosowanie spornego zwolnienia do dnia 31 grudnia 2002 r. Po ósme, powołuje się ona na treść wniosków dotyczących decyzji zezwalających Rady, stanowiącą podstawę uzasadnionych oczekiwań, jakie Eurallumina żywiła co do prawidłowości spornego zwolnienia aż do dnia 31 grudnia 2006 r.

    60

    Komisja wnosi o oddalenie niniejszego zarzutu szczegółowego jako bezzasadnego.

    61

    Zarzut ten dotyczy w istocie kwestii tego, czy zaskarżona decyzja wywiera skutki prawne, które byłyby sprzeczne z tymi wywoływanymi przez decyzję 2001/224 i art. 18 dyrektywy 2003/96, w których to aktach udzielono Republice Włoskiej wyraźnego zezwolenia na stosowanie spornego zwolnienia aż do dnia 31 grudnia 2006 r.

    62

    W tym względzie należy przypomnieć, że akty instytucji korzystają z domniemania zgodności z prawem i wywołują skutki prawne do czasu ich uchylenia, stwierdzenia ich nieważności w wyniku skargi o stwierdzenie nieważności lub zapytania prejudycjalnego, lub zarzutu niezgodności z prawem (zob. wyroki: z dnia 15 czerwca 1994 r., Komisja/BASF i in., C‑137/92 P, Rec, EU:C:1994:247, pkt 48; z dnia 8 lipca 1999 r., Chemie Linz/Komisja, C‑245/92 P, Rec, EU:C:1999:363, pkt 93; z dnia 5 października 2004 r., Komisja/Grecja, C‑475/01, Zb.Orz., EU:C:2004:585, pkt 18).

    63

    Z utrwalonego orzecznictwa wynika ponadto, że zasada pewności prawa ma na celu zagwarantowanie przewidywalności sytuacji i stosunków prawnych podlegających prawu Unii Europejskiej (wyroki: z dnia 10 kwietnia 2003 r., Schulin, C‑305/00, Rec, EU:C:2003:218, pkt 58; z dnia 15 września 2005 r., Irlandia/Komisja, C‑199/03, Zb.Orz., EU:C:2005:548, pkt 69). Dlatego istotne jest, by instytucje szanowały nienaruszalność aktów, które wydały i które wpływają na sytuację prawną i materialną podmiotów prawa, efektem czego owe instytucje mogą zmieniać te akty jedynie z poszanowaniem norm kompetencyjnych i proceduralnych (zob. wyrok z dnia 21 października 1997 r., Deutsche Bahn/Komisja, T‑229/94, Rec, EU:T:1997:155, pkt 113 i przytoczone tam orzecznictwo). Poszanowanie zasady pewności prawa wymaga również, by instytucje unikały co do zasady niespójności, jakie mogą się pojawiać przy stosowaniu różnych przepisów prawa Unii, co dotyczy w szczególności sytuacji, w której przepisy te mają ten sam cel, na przykład niezakłóconą konkurencję na wspólnym rynku (zob. podobnie i analogicznie wyroki: z dnia 15 czerwca 1993 r., Matra/Komisja, C‑225/91, Rec, EU:C:1993:239, pkt 41, 42; z dnia 31 stycznia 2001 r., RJB Mining/Komisja, T‑156/98, Rec, EU:T:2001:29, pkt 112 i przytoczone tam orzecznictwo).

    64

    W niniejszym przypadku, jak słusznie podnosi Komisja, argumentacja, na której został oparty niniejszy zarzut szczegółowy, została bezpośrednio odrzucona w ww. w pkt 25 wyroku Komisja/Irlandia i in. (EU:C:2013:812).

    65

    W pkt 45–48 tego wyroku Trybunał wprowadził bowiem wyraźne rozróżnienie pomiędzy odpowiednimi kompetencjami przysługującymi Radzie i Komisji w dziedzinie, po pierwsze, harmonizacji przepisów dotyczących podatku akcyzowego i, po drugie, pomocy państwa. Ponadto rozstrzygnął on, że procedura ustanowiona w art. 8 ust. 4 dyrektywy 92/81 różni się celem i zakresem zastosowania od reżimu ustanowionego w art. 88 WE.

    66

    W pkt 49 tego samego wyroku Trybunał wyciągnął zatem na tej podstawie wniosek, że decyzja Rady upoważniająca państwo członkowskie, zgodnie z art. 8 ust. 4 dyrektywy 92/81, do wprowadzenia zwolnienia z podatku akcyzowego nie może skutkować utrudnieniem Komisji wykonywania kompetencji przyznanych jej przez traktat WE, a w konsekwencji – stosowania procedury przewidzianej w art. 88 WE do celów zbadania, czy zwolnienie to stanowiło pomoc państwa, i ewentualnie wydania po przeprowadzeniu tej procedury decyzji takiej jak zaskarżona decyzja.

    67

    W pkt 50 ww. w pkt 25 wyroku Komisja/Irlandia i in. (EU:C:2013:812) Trybunał wyjaśnił również, iż okoliczność, że wydając decyzje zezwalające, Rada przyznaje całkowite zwolnienia z podatku akcyzowego poprzez ustalenie konkretnych warunków o charakterze geograficznym i czasowym, oraz że te ostatnie były ściśle przestrzegane przez państwa członkowskie, nie miała wpływu na rozdział kompetencji między Radą a Komisją, a zatem nie mogła pozbawić Komisji możliwości wykonywania przez nią jej kompetencji.

    68

    W pkt 51 tego samego wyroku Trybunał zauważył, że ponadto w poszanowaniu tego rozdziału kompetencji, zgodnie z motywem 5 decyzji 2001/224, który obowiązywał w okresie, w odniesieniu do którego Komisja nakazała w zaskarżonej decyzji odzyskanie spornej pomocy, decyzja pozostaje bez uszczerbku dla wyniku jakichkolwiek procedur, które mogą zostać wszczęte na mocy art. 87 WE i 88 WE, oraz nie uchyla „obowiązku państw członkowskich powiadomienia Komisji […] o przypadkach potencjalnej pomocy państwa”.

    69

    Wreszcie, w pkt 52 i 53 ww. w pkt 25 wyroku Komisja/Irlandia i in. (EU:C:2013:812) Trybunał ponownie wskazał, że okoliczność polegająca na tym, iż decyzje zezwalające zostały wydane na wniosek Komisji, a ta nigdy nie wykorzystała uprawnień przysługujących jej na podstawie art. 8 ust. 5 dyrektywy 92/81 lub art. 230 WE i 241 WE, aby uzyskać zawieszenie lub zmianę tych decyzji zezwalających, nie może stać na przeszkodzie temu, aby te zwolnienia z podatku akcyzowego zostały zakwalifikowane jako pomoc państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 WE, jeżeli zostały spełnione przesłanki istnienia pomocy państwa.

    70

    Zgodnie z art. 61 akapit drugi statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w przypadku gdy sprawa zostanie skierowana do ponownego rozpoznania przez Sąd, jest on związany orzeczeniem Trybunału co do kwestii prawnych. W kontekście pkt 54 uzasadnienia ww. w pkt 25 wyroku Komisja/Irlandia i in. (EU:C:2013:812) należy stwierdzić, iż uzasadnienie przedstawione w pkt 65–69 powyżej stanowi konieczny element uzasadnienia sentencji tego samego wyroku, w którym Trybunał uchylił ww. w pkt 23 wyrok Irlandia/Komisja (EU:T:2012:134) i skierował pierwsze sprawy dotyczące tlenku glinu do ponownego rozpoznania przez Sąd.

    71

    Z uzasadnienia tego wynika zaś, że uruchamiając ustanowioną w art. 88 WE procedurę celem przeanalizowania tego, czy sporne zwolnienie stanowi pomoc państwa, i wydając po przeprowadzeniu tego postępowania zaskarżoną decyzję, Komisja jedynie wykonała uprawnienia przyznane jej w dziedzinie pomocy państwa w traktacie WE i efektem tego nie mogła dopuścić się naruszenia uprawnień przyznanych Radzie przez ten traktat w dziedzinie harmonizacji przepisów dotyczących podatku akcyzowego, jak również – naruszenia aktów wydanych przez tę instytucję w ramach wykonywania tych uprawnień.

    72

    Wynika stąd, że uruchamiając ustanowioną w art. 88 WE procedurę celem przeanalizowania tego, czy sporne zwolnienie stanowi pomoc państwa, i wydając po przeprowadzeniu tego postępowania zaskarżoną decyzję, Komisja nie mogła dopuścić się naruszenia aktów wydanych przez Radę, które, tak jak art. 18 dyrektywy 2003/96 w związku z przepisami zawartymi w jej załączniku II czy też art. 1 ust. 2 decyzji 2001/224, wyraźnie zawierały udzielone Republice Włoskiej zezwolenie na dalsze stosowanie spornego zwolnienia aż do dnia 31 grudnia 2006 r. Zezwolenia te mogły bowiem wywierać skutki jedynie w dziedzinie uregulowanej normami o harmonizacji przepisów dotyczących podatku akcyzowego i nie mogły przesądzać o skutkach ewentualnej decyzji, takiej jak zaskarżona decyzja, którą Komisja mogła wydać, wykonując uprawnienia przysługujące jej w dziedzinie pomocy państwa.

    73

    Ponadto z pkt 52 i 53 ww. w pkt 25 wyroku Komisja/Irlandia i in. (EU:C:2013:812), w których Trybunał przypomina, że pojęcie pomocy państwa odpowiada obiektywnej sytuacji i nie powinno zależeć od zachowania lub oświadczeń instytucji, wynika, że okoliczność, iż Komisja w zakresie dotyczącym wydawania przez Radę decyzji zezwalających uznała, że zwolnienia z podatku akcyzowego nie powodują zakłócenia konkurencji i nie stanowią przeszkody dla prawidłowego funkcjonowania wspólnego rynku, nie może stać na przeszkodzie zakwalifikowaniu tych zwolnień jako pomocy państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 WE, jeżeli zostały spełnione przesłanki istnienia tej pomocy.

    74

    A fortiori, z rozwiązania przyjętego przez Trybunał wynika, że przy kwalifikowaniu zwolnień z podatku akcyzowego jako pomocy państwa Komisja nie była związana ocenami przyjętymi przez Radę w jej decyzjach w przedmiocie harmonizacji przepisów dotyczących podatku akcyzowego, zgodnie z którymi zwolnienia te nie powodują zakłócenia konkurencji i nie stanowią przeszkody dla prawidłowego funkcjonowania wspólnego rynku.

    75

    Nie jest zatem zasadne podnoszone przez Euralluminę w niniejszym przypadku twierdzenie, zgodnie z którym zaskarżona decyzja wywołuje skutki prawne, które byłyby sprzeczne ze skutkami prawnymi wywołanymi przez decyzję 2001/224 oraz art. 18 dyrektywy 2003/96.

    76

    Jeśli chodzi o podniesioną na poparcie tego zarzutu szczegółowego argumentację prawną, opartą na uzasadnionych oczekiwaniach, jakie Eurallumina mogła żywić co do prawidłowości spornego zwolnienia, to w rzeczywistości jest ona związana z pierwszym i czwartym z zarzutów podniesionych na poparcie skargi w sprawie T‑62/06 RENV II ze względu na to, iż zostały one oparte na naruszeniu zasady poszanowania uzasadnionych oczekiwań, i należy ją zatem przeanalizować w ramach tych właśnie zarzutów.

    77

    Tak więc, z zastrzeżeniem rezultatów, do jakich doprowadzi analiza tej argumentacji, należy oddalić jako bezzasadny zarzut szczegółowy, który został oparty na naruszeniu zasad pewności prawa oraz domniemania zgodności z prawem i skuteczności aktów wydawanych przez instytucje.

    – W przedmiocie naruszenia zasady lex specialis derogat legi generali

    78

    W tym zarzucie szczegółowym Eurallumina twierdzi, że Komisja dopuściła się w zaskarżonej decyzji naruszenia zasady lex specialis derogat legi generali ze względu na to, iż nie uznała ona, że art. 93 WE i środki wykonawcze doń, takie jak art. 8 ust. 4 i 5 dyrektywy 92/81 oraz art. 18 ust. 1 dyrektywy 2003/96, mają pierwszeństwo przed art. 87 WE i 88 WE. W tym względzie, po pierwsze, Eurallumina opiera się na brzmieniu art. 87 WE, zgodnie z którym ma on zastosowanie „[z] zastrzeżeniem innych postanowień przewidzianych w [traktacie WE]”, efektem czego nie należy go stosować w przypadku, gdy na podstawie art. 93 WE przyjęte zostały szczególne środki służące osiągnięciu harmonizacji przepisów podatkowych. Po drugie, powołuje się ona na oparte na tym samym art. 93 WE dyrektywy 92/81 i 2003/96, które stwarzają szczególne ramy prawne, w obrębie których Rada i Komisja wspólnie udzielają zezwoleń na stosowanie odstępstw od zamierzonej harmonizacji struktury podatków akcyzowych od olejów mineralnych oraz kontrolują to stosowanie. Po trzecie, powołuje się ona na skierowany przez Komisję do Rady w przedmiocie przedłużenia obowiązywania spornego zwolnienia wniosek opierający się na ocenie, zgodnie z którą zwolnienie to jest zgodne z traktatem WE, a w szczególności z tymi jego przepisami, które zapewniają lojalną konkurencję oraz zapobiegają powstawaniu zakłóceń w funkcjonowaniu wspólnego rynku. Po czwarte, opiera się ona na motywie 5 decyzji 2001/224, który nie zezwalał Komisji na pozbawienie tej decyzji jej skutków i który nie może przeważyć nad postanowieniami traktatu WE czy też dyrektywy 92/81.

    79

    Komisja wnosi o oddalenie niniejszego zarzutu szczegółowego jako bezzasadnego.

    80

    Niniejszy zarzut szczegółowy dotyczy zatem kwestii tego, czy jak twierdzi Eurallumina, art. 93 WE i środki wykonawcze doń, takie jak art. 8 ust. 4 i 5 dyrektywy 92/81 oraz art. 18 ust. 1 dyrektywy 2003/96, mogą zostać uznane za lex specialis w stosunku do art. 87 WE i 88 WE i, co za tym idzie, za mające pierwszeństwo w stosunku do tych postanowień traktatowych.

    81

    W tym względzie należy przypomnieć, że zgodnie z zasadą lex specialis derogat legi generali przepisy szczególne mają pierwszeństwo przed przepisami ogólnymi w sytuacjach, które są przez nie regulowane w sposób szczegółowy (zob. podobnie wyroki: z dnia 30 kwietnia 2014 r., Barclays Bank, C‑280/13, Zb.Orz., EU:C:2014:279, pkt 44; z dnia 5 listopada 2014 r., Mayaleh/Rada, T‑307/12 i T‑408/13, Zb.Orz., EU:T:2014:926, pkt 198 i przytoczone tam orzecznictwo).

    82

    W niniejszym przypadku, jak słusznie podnosi Komisja, argumentacja, na której został oparty niniejszy zarzut szczegółowy, została bezpośrednio odrzucona w ww. w pkt 25 wyroku Komisja/Irlandia i in. (EU:C:2013:812).

    83

    Jak zostało bowiem przypomniane w pkt 65 powyżej, Trybunał w pkt 45–48 ww. w pkt 25 wyroku Komisja/Irlandia i in. (EU:C:2013:812) wprowadził wyraźne rozróżnienie pomiędzy odpowiednimi kompetencjami przysługującymi Radzie i Komisji w dziedzinie, po pierwsze, harmonizacji przepisów dotyczących podatku akcyzowego i, po drugie, pomocy państwa. Rozstrzygnął on ponadto, że procedura ustanowiona w art. 8 ust. 4 dyrektywy 92/81 różni się celem i zakresem zastosowania od reżimu ustanowionego w art. 88 WE.

    84

    Wynika z tego, że przepisy o harmonizacji prawa podatkowego, a w szczególności art. 93 WE i środki wykonawcze doń, i reguły rządzące pomocą państwa, do których należą art. 87 WE i 88 WE, stanowią dwa autonomiczne zbiory norm, a pierwszy z nich nie może zostać uznany za zawierający lex specialis w stosunku do norm zawartych w tym drugim zbiorze.

    85

    Niniejszy zarzut szczegółowy, oparty na naruszeniu zasady lex specialis derogat legi generali, należy zatem odrzucić jako bezzasadny.

    86

    Z zastrzeżeniem pkt 76 i 77 powyżej, drugi z zarzutów podniesionych na poparcie skargi w sprawie T‑62/06 RENV II zostaje oddalony w całości.

    W przedmiocie podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II zarzutu pierwszego, opartego na naruszeniu art. 87 ust. 1 WE oraz wewnętrznej sprzeczności uzasadnienia

    87

    Republika Włoska podnosi, że Komisja dopuściła się w zaskarżonej decyzji naruszenia określonych w art. 87 ust. 1 WE warunków kwalifikacji środków jako pomocy państwa ze względu na to, iż uznała ona błędnie sporne zwolnienie za mające selektywny charakter. W tym względzie, po pierwsze, powołuje się ona na pkt 14 załączonej do dekretu ustawodawczego z 1995 r. tabeli A, z którego to punktu wynika, że ze spornego zwolnienia korzystały, ogólnie rzecz biorąc, wszystkie podmioty gospodarcze wykorzystujące oleje mineralne jako paliwo przy produkcji tlenku glinu, niezależnie od tego, w jakim miejscu dochodziło do ich zużycia. Po drugie, owo państwo członkowskie twierdzi, że choć w przypadku Włoch ze spornego zwolnienia korzystał jedynie zakład Euralluminy znajdujący się na Sardynii, to okoliczność ta ma wyłącznie faktyczny charakter i jest związana ze specyfiką wytwarzania tlenku glinu. Republika Włoska twierdzi ponadto, że Komisja w zaskarżonej decyzji uzasadniła selektywność spornego zwolnienia w sprzeczny wewnętrznie sposób.

    88

    Komisja wnosi o oddalenie zarzutu pierwszego jako bezzasadnego.

    89

    Odnośnie do zarzutu szczegółowego opartego na wewnętrznej sprzeczności uzasadnienia zaskarżonej decyzji w zakresie dotyczącym ustanowionego w art. 87 ust. 1 WE warunku selektywności należy przypomnieć, że zgodnie z art. 44 § 1 regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r. skarga inicjująca postępowanie powinna zawierać zwięzłe przedstawienie powołanych zarzutów. Przedstawienie to winno być wystarczająco zrozumiałe i dokładne, aby umożliwić stronie pozwanej przygotowanie jej obrony, a Sądowi – wydanie rozstrzygnięcia w przedmiocie skargi, w odpowiednim przypadku bez opierania się na dodatkowych informacjach. Skarga powinna była więc wyjaśniać, na czym polega zarzut, na którym się ona opiera, wobec czego samo abstrakcyjne przywołanie zarzutu nie spełniało wymogów określonych w regulaminie postępowania z dnia 2 maja 1991 r. (zob. podobnie wyrok z dnia 27 września 2012 r., Nynäs Petroleum i Nynas Belgium/Komisja, T‑347/06, Zb.Orz., EU:T:2012:480, pkt 107). Analogiczne rozwiązanie należało zastosować w odniesieniu do zarzutu szczegółowego podniesionego na poparcie danego zarzutu.

    90

    W niniejszym przypadku, jak słusznie twierdzi Komisja, oparty na wewnętrznej sprzeczności uzasadnienia zarzut szczegółowy dotyczący ustanowionego w art. 87 ust. 1 WE warunku selektywności jest całkowicie bezpodstawny. Zawarta w skardze w sprawie T‑60/06 RENV II argumentacja, przedstawiona przez Republikę Włoską na poparcie zarzutu pierwszego, dotyczy bowiem jedynie kwestii tego, czy w zaskarżonej decyzji Komisja dopuściła się naruszenia ustanowionego w art. 87 ust. 1 WE warunku selektywności. Nie zawiera ona natomiast bynajmniej wyjaśnienia powodów, dla których uzasadnienie zaskarżonej decyzji w zakresie dotyczącym tego warunku miałoby być wewnętrznie sprzeczne.

    91

    Jeśli chodzi zatem o ten zarzut szczegółowy, oparty na wewnętrznie sprzecznym uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, skarga w sprawie T‑60/06 RENV II nie spełnia dotyczących precyzji wymogów określonych w art. 44 § 1 lit. c) regulaminu postępowania z dnia 2 maja 1991 r. Ten zarzut szczegółowy winien zatem zostać odrzucony jako niedopuszczalny.

    92

    Jeśli chodzi o zarzut szczegółowy oparty na naruszeniu przez Komisję w zaskarżonej decyzji ustanowionego w art. 87 ust. 1 WE warunku selektywności, w pierwszej kolejności należy przeanalizować podniesiony przez Republikę Włoską argument, zgodnie z którym z pkt 14 załączonej do dekretu ustawodawczego z 1995 r. tabeli A wynika, że ze spornego zwolnienia korzystały, ogólnie rzecz biorąc, wszystkie podmioty gospodarcze wykorzystujące oleje mineralne jako paliwo przy produkcji tlenku glinu, niezależnie od tego, w jakim miejscu dochodziło do ich zużycia. Nasuwa się tutaj w istocie kwestia tego, czy Komisja dopuściła się błędu, oceniając w zaskarżonej decyzji warunek selektywności w odniesieniu do zwolnienia z podatku akcyzowego, które zostało dozwolone przez Radę na podstawie art. 8 ust. 4 dyrektywy 92/81, a nie w odniesieniu do zwolnienia z podatku akcyzowego, które zostało przewidziane w pkt 14 załączonej do dekretu ustawodawczego z 1995 r. tabeli A.

    93

    Selektywny pod względem regionalnym charakter spornego zwolnienia wynika z tego, że znajduje ono zastosowanie jedynie w odniesieniu do Sardynii. Jak zaś słusznie zauważa Republika Włoska oraz jak przyznają Komisja (w motywach 17 i 63 zaskarżonej decyzji) i Trybunał [w pkt 50 ww. w pkt 25 wyroku Komisja/Irlandia i in. (EU:C:2013:812)], to w wydanych na podstawie art. 8 ust. 4 dyrektywy 92/81 decyzjach zezwalających Rady ustalone zostały konkretne warunki o charakterze geograficznym, a sporne zwolnienie uzyskało selektywny pod względem regionalnym charakter ze względu na to, iż Republika Włoska uzyskała w nich zezwolenie na stosowanie czy też dalsze stosowanie tego zwolnienia jedynie w odniesieniu do Sardynii.

    94

    Niemniej jednak środkiem, który należy przeanalizować pod kątem zgodności z regułami rządzącymi pomocą państwa, jest w niniejszym przypadku sporne zwolnienie, które zostało dozwolone przez Radę na podstawie art. 8 ust. 4 dyrektywy 92/81, skoro Republika Włoska zastosowała zwolnienie przewidziane w pkt 14 załączonej do dekretu ustawodawczego z 1995 r. tabeli A, przestrzegając konkretnych warunków o charakterze geograficznym i czasowym, od spełnienia których Rada uzależniła ważność swego zezwolenia.

    95

    Komisja w zaskarżonej decyzji słusznie zatem dokonała oceny warunku selektywności w odniesieniu do spornego zwolnienia w postaci takiej, w jakiej zostało ona rzeczywiście zastosowane przez Republikę Włoską. W konsekwencji należy oddalić jako bezzasadny podniesiony przez to państwo członkowskie niniejszy argument oparty na błędnej ocenie warunku selektywności w odniesieniu do zwolnienia z podatku akcyzowego w postaci przewidzianej w pkt 14 załączonej do dekretu ustawodawczego z 1995 r. tabeli A.

    96

    W drugiej kolejności należy przeanalizować podniesiony przez Republikę Włoską argument oparty w istocie na błędzie, jakiego miała się dopuścić Komisja w motywie 63 zaskarżonej decyzji, stwierdzając, że zwolnienia z podatku akcyzowego były selektywne ze względu na to, iż „stos[owały] się […] wyłącznie do [niektórych] przedsiębiorstw produkujących tlenek glinu”, a „w rzeczywistości w każdym z państw członkowskich, o których mowa, [było] tylko jedno przedsiębiorstwo korzystające ze zwolnień”, zaś w przypadku Włoch było to przedsiębiorstwo „Eurallumina na Sardynii”, podczas gdy okoliczność, iż jedynie ta spółka korzystała ze spornego zwolnienia, ma wyłącznie faktyczny charakter i jest związana ze specyfiką wytwarzania tlenku glinu w tym kraju.

    97

    W tym względzie należy przypomnieć, że art. 87 ust. 1 WE zakazuje pomocy, która „sprzyja […] niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów”, to znaczy pomocy selektywnej (zob. wyrok z dnia 15 grudnia 2005 r., Włochy/Komisja, C‑66/02, Zb.Orz., EU:C:2005:768, pkt 94).

    98

    Jeśli chodzi o ocenę warunku selektywności, z utrwalonego orzecznictwa wynika, że art. 87 ust. 1 WE wymaga ustalenia, czy w ramach danego systemu prawnego przepis krajowy może sprzyjać „niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów” w porównaniu z innymi, które w świetle celu tego systemu znajdują się w porównywalnej sytuacji faktycznej i prawnej (zob. wyrok z dnia 15 listopada 2011 r., Komisja i Hiszpania/Government of Gibraltar i Zjednoczone Królestwo, C‑106/09 P i C‑107/09 P, Zb.Orz., EU:C:2011:732, pkt 75 i przytoczone tam orzecznictwo).

    99

    Określenie punktu odniesienia nabiera większej wagi w przypadku środków o charakterze podatkowym, ponieważ samo istnienie korzyści może być stwierdzone tylko w porównaniu z tak zwanym opodatkowaniem „normalnym”. Stawka normalnego opodatkowania to stawka obowiązująca na obszarze geograficznym stanowiącym punkt odniesienia (wyrok z dnia 6 września 2006 r., Portugalia/Komisja, C‑88/03, Zb.Orz., EU:C:2006:511, pkt 56).

    100

    W niniejszym przypadku motywy 63 i 64 zaskarżonej decyzji zostały zredagowane następująco:

    „(63)

    […] W omawianej sprawie zwolnienia w praktyce stosują się jednak wyłącznie do [niektórych] przedsiębiorstw produkujących tlenek glinu, a w rzeczywistości w każdym z państw członkowskich, o których mowa, jest tylko jedno przedsiębiorstwo korzystające ze zwolnień: […] Eurallumina na Sardynii […]. Tak długo jak decyzje Rady były wiążące, zwolnienia miały selektywny pod względem regionalnym charakter, ponieważ te decyzje zezwalały na ich stosowanie jedynie w niektórych regionach, a potencjalni inwestorzy zainteresowani inwestowaniem w produkcję tlenku glinu w innych regionach nie mogli być pewni, czy zostaną potraktowani w podobny sposób. Wybór regionów nie ma żadnego związku z wewnętrzną logiką krajowych systemów podatkowych tych państw.

    (64)

    Zanim dyrektywa 2003/96[…] zaczęła obowiązywać, prawo wspólnotowe wymagało od państw członkowskich, w szczególności, nałożenia podatku akcyzowego na oleje mineralne tak, by specjalnych zwolnień ograniczonych do określonej produkcji i regionów, nie można było traktować jako wynikających z natury i ogólnego charakteru systemu. Argumenty, które […] Włochy wysuwają w obronie zwolnień obowiązujących wyłącznie w odniesieniu do produkcji tlenku glinu, wywodzą się z okoliczności zaistniałych na rynkach i sytuacji w produkcji tlenku glinu istniejącej w poszczególnych zainteresowanych regionach. Te argumenty nie wynikają z natury i logiki odpowiednich krajowych systemów podatkowych, jeśli przyjąć, że te ostatnie spełniają wymogi prawa wspólnotowego. Wobec tego środków przyznanych w czasie, zanim zaczęła obowiązywać dyrektywa 2003/96[…], nie można uznać za uzasadnione naturą i ogólnym charakterem systemu i stanowią one pomoc państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1”.

    101

    Wbrew temu, co twierdzi Republika Włoska, z motywów 63 i 64 zaskarżonej decyzji wynika, że Komisja, analizując selektywny charakter spornego zwolnienia, oparła się w niej nie na okoliczności polegającej na tym, iż ze zwolnienia tego korzystał w praktyce tylko jeden prowadzący działalność na Sardynii producent, czyli Eurallumina, lecz na dwojakiej natury okoliczności polegającej na tym, że w ramach ram odniesienia, które stanowi włoski reżim podatkowy, należało uznać sporne zwolnienie za środek selektywny pod względem regionalnym ze względu na to, iż przysparzało ono korzyści wszystkim producentom tlenku glinu na Sardynii w stosunku do potencjalnych inwestorów zainteresowanych zainwestowaniem w produkcję tlenku glinu w innych regionach Włoch, a także – selektywny pod względem przedmiotowym ze względu na to, że przysparzał on korzyści wytwórcom tlenku glinu, a także produkcji tej substancji w stosunku do przedsiębiorstw dostarczających innych towarów i usług czy też innego rodzaju produkcji.

    102

    Wynika z tego, że podniesiony przez Republikę Włoską niniejszy argument, który oparty został na błędnym zrozumieniu zaskarżonej decyzji, nie znajduje oparcia w okolicznościach faktycznych i musi zatem zostać oddalony.

    103

    Należy zatem oddalić pierwszy z zarzutów podniesionych na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II.

    W przedmiocie podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II zarzutu drugiego, opartego na naruszeniu art. 1 lit. b) ppkt (ii) i art. 4 rozporządzenia nr 659/1999 oraz decyzji zezwalających Rady

    104

    Republika Włoska podnosi w istocie, że Komisja dopuściła się naruszenia art. 1 lit. b) ppkt (ii) i art. 4 rozporządzenia nr 659/1999 oraz decyzji zezwalających Rady ze względu na to, iż w motywie 67 zaskarżonej decyzji stwierdziła, że sporna pomoc jest nową pomocą, która stała się bezprawna w rozumieniu art. 1 lit. f) rozporządzenia nr 659/1999 ze względu na to, iż została udzielona bez uprzedniego zgłoszenia. Jej zdaniem należało zakwalifikować sporną pomoc jako istniejącą w rozumieniu art. 1 lit. b) ppkt (ii) rozporządzenia nr 659/1999. Republika Włoska, po pierwsze, opiera się w tym względzie na decyzji 2001/224 i wcześniejszych decyzjach Rady zezwalających na stosowanie lub dalsze stosowanie spornego zwolnienia. Po drugie, powołuje się ona na to, że art. 93 WE, przyznający Radzie uprawnienia w dziedzinie harmonizacji podatkowej i stanowiący podstawę prawną przyjęcia dyrektywy 92/81 i wydawanych przez tę instytucję decyzji zezwalających, stanowi lex specialis w stosunku do lex generali, jakim są art. 87 WE i 88 WE, przyznające Komisji uprawnienia w dziedzinie pomocy państwa. Po trzecie, powołuje się ona na nałożony na Radę w art. 8 ust. 4 dyrektywy 92/81 obowiązek sprawdzenia, czy sporne zwolnienie jest uzasadnione w świetle poszczególnych rodzajów polityk i nie powoduje zakłócenia konkurencji ani też nie ma wpływu na funkcjonowanie rynku wewnętrznego.

    105

    Komisja wnosi o oddalenie zarzutu drugiego jako bezzasadnego.

    106

    Niniejszy zarzut dotyczy w istocie tego, czy Komisja dopuściła się błędu, dokonując w zaskarżonej decyzji oceny prawidłowości spornego zwolnienia na podstawie zasad mających zastosowanie do nowej pomocy, podczas gdy miałoby tu chodzić o pomoc istniejącą w rozumieniu art. 1 lit. b) ppkt (ii) rozporządzenia nr 659/1999, gdyż została ona dozwolona na mocy decyzji zezwalających Rady, ostatnio na mocy decyzji 2001/224.

    107

    W tym względzie należy przypomnieć, że zgodnie z brzmieniem art. 1 lit. b) ppkt (ii) rozporządzenia nr 659/1999 przez „pomoc istniejącą” należy rozumieć każdą „pomoc dozwoloną, czyli takie programy pomocowe i pomoc indywidualną, które zostały dozwolone przez Komisję lub przez Radę”.

    108

    Traktat WE przewiduje odrębne tryby postępowania w zależności od tego, czy dana pomoc została zakwalifikowana jako istniejąca, czy jako nowa. Podczas gdy nowa pomoc powinna zgodnie z art. 88 ust. 3 WE być uprzednio zgłoszona Komisji i nie może zostać wprowadzona w życie, dopóki procedura ta nie doprowadzi do wydania decyzji końcowej, pomoc istniejąca może zgodnie z art. 88 ust. 1 WE być regularnie wykonywana, o ile Komisja nie stwierdziła jej niezgodności (wyrok z dnia 24 marca 2011 r., Freistaat Sachsen i Land Sachsen‑Anhalt/Komisja, T‑443/08 i T‑455/08, Zb.Orz., EU:T:2011:117, pkt 187 i przytoczone tam orzecznictwo). Pomoc istniejąca może w związku z tym być jedynie przedmiotem wywołującej skutki na przyszłość decyzji stwierdzającej jej niezgodność ze wspólnym rynkiem (zob. ww. wyrok Freistaat Sachsen i Land Sachsen‑Anhalt/Komisja, EU:T:2011:117, pkt 187 i przytoczone tam orzecznictwo).

    109

    W niniejszym przypadku, jak słusznie podnosi Komisja, podniesiona na poparcie niniejszego zarzutu argumentacja została bezpośrednio odrzucona w ww. w pkt 25 wyroku Komisja/Irlandia i in. (EU:C:2013:812).

    110

    W pkt 49 tego wyroku Trybunał rozstrzygnął, że decyzja Rady upoważniająca państwo członkowskie, zgodnie z art. 8 ust. 4 dyrektywy 92/81, do wprowadzenia zwolnienia z podatku akcyzowego nie może skutkować utrudnieniem Komisji wykonywania kompetencji przyznanych jej przez traktat, a w konsekwencji – stosowania procedury przewidzianej w art. 88 WE do celów zbadania, czy zwolnienie to stanowiło pomoc państwa, i ewentualnie wydania w wyniku tej procedury decyzji takiej jak zaskarżona decyzja. Wcześniej, w pkt 47 tego samego wyroku, Trybunał stwierdził, że procedura ustanowiona w art. 8 ust. 4 dyrektywy 92/81 różni się celem i zakresem zastosowania od ustanowionego w art. 88 WE reżimu mającego zastosowanie do nowej i istniejącej pomocy państwa. Z uzasadnienia tego wynika, że nie można rozpatrywać przyjętych na podstawie art. 8 ust. 4 dyrektywy 92/81 decyzji zezwalających Rady jako decyzji upoważniających do wprowadzenia systemu pomocy czy też pomocy indywidualnej w rozumieniu art. lit. b) ppkt (ii) rozporządzenia nr 659/1999.

    111

    Wynika stąd, że przyjęte na podstawie art. 8 ust. 4 dyrektywy 92/81 decyzje zezwalające Rady nie pozwalają na zakwalifikowanie spornego zwolnienia jako „pomocy istniejącej” w rozumieniu art. 1 lit. b) ppkt (ii) rozporządzenia nr 659/1999.

    112

    Drugi z podniesionych na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II zarzutów należy zatem odrzucić jako bezzasadny.

    W przedmiocie podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II zarzutu piątego, opartego na naruszeniu art. 18 dyrektywy 2003/96 w związku z jej załącznikiem II, a także decyzji 2001/224

    113

    Republika Włoska twierdzi w istocie, że Komisja w zaskarżonej decyzji naruszyła art. 18 dyrektywy 2003/96 w związku z jej załącznikiem II, a także art. 1 ust. 2 decyzji 2001/224, zawierające wyraźne zezwolenie jej na dalsze stosowanie spornego zwolnienia aż do dnia 31 grudnia 2006 r. Republika Włoska stoi na stanowisku, że od momentu wejścia w życie dyrektywy 2003/96 w dniu 1 stycznia 2004 r. nie ma ona już obowiązku zgłaszania Komisji spornej pomocy, a instytucja ta nie była już w żaden sposób uprawniona do wydania zaskarżonej decyzji.

    114

    Komisja wnosi o oddalenie zarzutu piątego jako bezzasadnego.

    115

    W niniejszym przypadku, jak słusznie podnosi Komisja, podniesiona na poparcie niniejszego zarzutu argumentacja została bezpośrednio odrzucona w ww. w pkt 25 wyroku Komisja/Irlandia i in. (EU:C:2013:812).

    116

    Z przytoczonego w pkt 65–69 powyżej uzasadnienia ww. w pkt 25 wyroku Komisja/Irlandia i in. (EU:C:2013:812) wynika bowiem, że uruchamiając ustanowioną w art. 88 WE procedurę celem przeanalizowania, czy sporne zwolnienie stanowi pomoc państwa, i wydając po przeprowadzeniu tego postępowania zaskarżoną decyzję, Komisja jedynie wykonała uprawnienia przyznane jej w dziedzinie pomocy państwa w traktacie WE i efektem tego nie mogła dopuścić się naruszenia uprawnień przyznanych Radzie przez ten traktat w dziedzinie harmonizacji przepisów dotyczących podatku akcyzowego, jak również naruszenia aktów wydanych przez Radę w ramach wykonywania tych uprawnień.

    117

    Wynika stąd, że uruchamiając ustanowioną w art. 88 WE procedurę celem przeanalizowania tego, czy sporne zwolnienie stanowi pomoc państwa, i wydając po przeprowadzeniu tego postępowania zaskarżoną decyzję, Komisja nie mogła dopuścić się naruszenia aktów wydanych przez Radę, które, tak jak art. 18 dyrektywy 2003/96 w związku z przepisami zawartymi w jej załączniku II czy też art. 1 ust. 2 decyzji 2001/224, wyraźnie zawierały udzielone Republice Włoskiej zezwolenie na dalsze stosowanie spornego zwolnienia aż do dnia 31 grudnia 2006 r. Zezwolenia te mogły bowiem wywierać skutki jedynie w dziedzinie uregulowanej normami o harmonizacji przepisów dotyczących podatku akcyzowego i nie mogły przesądzać o skutkach ewentualnej decyzji, takiej jak zaskarżona decyzja, którą Komisja mogła wydać, wykonując uprawnienia przysługujące jej w dziedzinie pomocy państwa.

    118

    Bezzasadne jest zatem twierdzenie przez Republikę Włoską, że zaskarżona decyzja narusza art. 18 dyrektywy 2003/96 w związku z przepisami zawartymi w jej załączniku II czy też art. 1 ust. 2 decyzji 2001/224.

    119

    Piąty z zarzutów podniesionych na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II należy zatem oddalić jako bezzasadny.

    W przedmiocie podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II zarzutu trzeciego, opartego na naruszeniu zasad udzielania pomocy na cele związane z ochroną środowiska i w szczególności pkt 82 akapit drugi lit. a) wytycznych wspólnotowych

    120

    Republika Włoska twierdzi w istocie, że w zaskarżonej decyzji Komisja naruszyła zasady udzielania pomocy na cele związane z ochroną środowiska i w szczególności pkt 82 akapit drugi lit. a) wytycznych wspólnotowych ze względu na to, iż odmówiła stwierdzenia, że sporna pomoc jest ściśle związana z realizowanymi przez Euralluminę celami związanymi z ochroną środowiska. W tym względzie Republika Włoska, po pierwsze, powołuje się na wywierany przez prowadzoną w zakresie wytwarzania tlenku glinu działalność znaczny wpływ na środowisko, związany z koniecznością bezpiecznego pozbywania się odpadów wytwarzanych w procesie technologicznym, co tłumaczy fakt, że obszar, na którym Eurallumina prowadzi swój zakład, został w dniu 30 listopada 1990 r. uznany przez włoską radę ministrów za region zagrożony wysokim ryzykiem wystąpienia kryzysu ekologicznego. Po drugie, powołuje się ona na realizowane przez Euralluminę na jej własny koszt zobowiązania zaciągnięte przez nią w ramach wprowadzania w życie planu rekultywacji i przywracania pierwotnego stanu środowiska naturalnego, który został zatwierdzony dekretem włoskiej rady ministrów z dnia 23 kwietnia 1993 r., a w szczególności w ramach przewidzianego przez włoskie ministerstwo ochrony środowiska programu rekultywacji z dnia 15 czerwca 1995 r. oraz zawartej z władzami włoskimi w dniu 12 kwietnia 1999 r. umowy programowej. Po trzecie, wskazuje ona na obowiązek obniżenia pułapów emisji tlenku siarki i pyłów nałożony na Euralluminę przez włoskie ministerstwo ochrony środowiska dekretem z 1998 r. Po czwarte, Republika Włoska powołuje się na przyjęte przez Euralluminę w ramach umowy zawartej w dniu 27 kwietnia 1999 r. z regionem Sardynia zobowiązanie do instalacji urządzeń służących do odsiarczania dymu pochodzącego z pieców do kalcynacji i kotłów oraz powołuje się w tym kontekście na dokonane przez Euralluminę znaczne inwestycje w jej położony na Sardynii zakład, które zakończono dopiero w 2005 r. i dzięki którym Eurallumina uzyskała certyfikat ISO 14001. Po piąte, powołuje się ona na swe skierowane do Komisji w trakcie formalnego postępowania wyjaśniającego pismo z dnia z 6 lutego 2002 r., w którym przedstawiła ona najistotniejsze koszty, jakie Eurallumina musiała ponieść z tytułu zobowiązań podatkowych i środowiskowych, zarówno tych ustawowych, jak i tych zaciągniętych przez nią na innych podstawach.

    121

    Komisja wnosi o odrzucenie zarzutu trzeciego jako częściowo niedopuszczalnego, a częściowo – oddalenie go jako bezzasadnego lub, w każdym razie, oddalenie go w całości jako bezzasadnego.

    122

    Niniejszy zarzut dotyczy w istocie tego, czy Komisja w motywie 75 zaskarżonej decyzji dopuściła się błędu, odmawiając stwierdzenia, że sporna pomoc została przyznana w zamian za realizację przez Euralluminę celów związanych z ochroną środowiska i że dlatego była ona zgodna ze wspólnym rynkiem ze względu na treść pkt 47–52 wytycznych wspólnotowych.

    123

    W tym względzie należy przypomnieć, że pkt 82 tych opublikowanych w Dzienniku Urzędowym w dniu 3 lutego 2001 r. wytycznych wspólnotowych stanowi w szczególności, co następuje:

    „[…]

    W odniesieniu do pomocy, która nie jest zgłaszana, Komisja będzie stosowała:

    a)

    niniejsze wytyczne, jeżeli pomoc została przyznana po ich opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich;

    […]”.

    124

    Punkty 47–51 tych wytycznych wspólnotowych mają następujące brzmienie:

    „47.

    Przyjmując podatki, które mają być pobierane od niektórych rodzajów działalności ze względu na ochronę środowiska naturalnego, państwa członkowskie mogą uznać za konieczne ustanowienie przepisu dotyczącego tymczasowego zwolnienia niektórych przedsiębiorstw, przede wszystkim z uwagi na brak harmonizacji na poziomie europejskim lub ryzyko okresowej utraty konkurencyjności na poziomie międzynarodowym. Ogólnie rzecz biorąc, takie zwolnienia stanowią pomoc operacyjną objętą art. 87 traktatu WE. Analizując te środki, należy między innymi sprawdzić, czy podatek ma być pobierany w wyniku decyzji Wspólnoty, czy niezależnej decyzji podjętej przez państwo członkowskie.

    […]

    49.

    Jeżeli podatek ma być pobierany na podstawie dyrektyw Wspólnoty, istnieją dwa możliwe scenariusze:

    […]

    b)

    państwo członkowskie stosuje podatek w odniesieniu do niektórych produktów według minimalnej stawki ustanowionej w dyrektywach Wspólnoty i przyznaje zwolnienie niektórym przedsiębiorstwom, które w ten sposób podlegają opodatkowaniu według stawki niższej od minimalnej. Jeżeli takie zwolnienie nie jest dopuszczone w dyrektywach, o których mowa, będzie stanowiło pomoc niezgodną z art. 87 [WE]. Jeżeli jest ono dopuszczone w tych dyrektywach, Komisja może uznać, że jest ono zgodne z art. 87 [WE], jeżeli jest niezbędne i nie jest nieproporcjonalne w świetle realizowanych celów Wspólnoty. Komisj[i] będzie w szczególności zależało, by zapewnić, że każde takie zwolnienie jest ściśle ograniczone w czasie.

    50.

    Ogólnie rzecz biorąc, środki podatkowe, o których mowa, powinny w istotny sposób przyczyniać się do ochrony środowiska naturalnego. Należy dołożyć starań, by zapewnić, że zwolnienia, ze względu na swój charakter, nie będą miały niekorzystnego wpływu na realizację ogólnych celów.

    51.

    Te zwolnienia mogą stanowić pomoc operacyjną, która może być zatwierdzona na następujących warunkach:

    1)

    Gdy ze względu na cele związane z środowiskiem naturalnym państwo członkowskie wprowadza nowy podatek w sektorze działalności lub od produktów, w odniesieniu do którego nie dokonano harmonizacji lub gdy podatek przewidziany przez państwo członkowskie przekracza przewidziany w prawodawstwie wspólnotowym, Komisja stoi na stanowisku, że decyzja o zwolnieniu na okres 10 lat bez stopniowego zmniejszania się tej formy pomocy może być uzasadniona w dwóch przypadkach:

    a)

    te zwolnienia są uzależnione od zawarcia porozumień między zainteresowanym państwem członkowskim a przedsiębiorstwami uzyskującymi pomoc, zgodnie z którymi przedsiębiorstwa lub stowarzyszenia przedsiębiorstw zobowiązują się do osiągnięcia celów ochrony środowiska naturalnego w okresie obowiązywania zwolnienia, lub gdy przedsiębiorstwa zawierają dobrowolne porozumienia mające taki sam skutek. Takie porozumienia lub zobowiązania mogą odnosić się między innymi do zmniejszenia zużycia energii, redukcji emisji lub każdego innego środka odnoszącego się do środowiska naturalnego. Przedmiot porozumień musi być wynegocjowany przez każde państwo członkowskie i będzie poddany ocenie Komisji, gdy projekty pomocy są jej zgłaszane. Państwa członkowskie muszą zapewnić ścisłą kontrolę wypełniania zobowiązań zaciągniętych przez przedsiębiorstwa lub stowarzyszenia przedsiębiorstw. Porozumienia zawarte między państwem członkowskim a zainteresowanym przedsiębiorstwem muszą zawierać uzgodnienia dotyczące kar mających zastosowanie w przypadku gdy zobowiązania nie są wypełniane.

    Te przepisy stosują się również wówczas, gdy państwo członkowskie uzależnia obniżenie podatku od spełnienia warunków mających taki sam skutek jak porozumienia lub zobowiązania, o których mowa powyżej;

    b)

    te zwolnienia nie muszą być uzależnione od zawarcia porozumień między zainteresowanym państwem członkowskim a przedsiębiorstwami otrzymującymi pomoc, jeżeli są spełnione następujące alternatywne warunki:

    w przypadku gdy obniżenie dotyczy podatku wspólnotowego, kwota efektywnie zapłacona przez przedsiębiorstwa po uzyskaniu obniżenia musi być wyższa od minimum wspólnotowego i na takim poziomie, który stanowi dla przedsiębiorstw środek zachęcający do poprawy ochrony środowiska naturalnego,

    […]

    2)

    Przepisy [pkt] 51 [ppkt] 1 mogą się stosować do podatków istniejących, jeżeli równocześnie są spełnione dwa następujące warunki:

    a)

    podatek, o którym mowa musi mieć zauważalny pozytywny wpływ w dziedzinie ochrony środowiska naturalnego;

    b)

    decyzje w sprawie zastosowania odstępstw w stosunku do zainteresowanych przedsiębiorstw muszą być podjęte w chwili przyjęcia podatku […]”.

    125

    W motywach 71 i 73 zaskarżonej decyzji Komisja wskazała, że „[p]omoc przyznana po 3 lutego 2001 r. musi zostać poddana ocenie na podstawie »Wspólnotowych wytycznych […]« z 2001 r., zgodnie z pkt 82 [akapit drugi lit.] a) tych wytycznych”, oraz, bardziej dokładnie rzecz ujmując, na podstawie pkt 47–52 tych wytycznych, w których ustanowiono zasady mające zastosowanie do pomocy operacyjnej w formie ulg lub zwolnień podatkowych.

    126

    W motywach 73–76 tej samej decyzji Komisja wskazała ponadto, co następuje:

    „(73)

    […] Początkowo podatek akcyzowy na oleje mineralne nie służył jako instrument polityki w zakresie ochrony środowiska naturalnego. Jednakże jedną z prawdopodobnych cech opłaty, która może być rozpatrywana jako mająca związek z środowiskiem jest taka, że jej podstawa, podlegająca opodatkowaniu, ma wyraźnie niekorzystny wpływ na środowisko […]. Ponieważ używanie olejów mineralnych ma wyraźnie niekorzystny wpływ na środowisko, podatek akcyzowy na oleje mineralne może być uznany za podatek na rzecz środowiska naturalnego.

    (74)

    We wszystkich trzech państwach członkowskich, do których jest skierowana decyzja, podatek akcyzowy na oleje mineralne obowiązywał przed wprowadzeniem zwolnień, o których mowa, i dlatego musi on być traktowany jako podatek istniejący w rozumieniu [pkt] 51 [ppkt] 2 »[…] wytycznych [wspólnotowych]«. Niemniej jednak podatek akcyzowy ma zauważalny pozytywny wpływ w dziedzinie ochrony środowiska naturalnego w rozumieniu [pkt] 51 [ppkt] 2 [lit.] a), ponieważ stanowi on dla producentów ważny środek zachęcający do obniżania zużycia olejów mineralnych. Przedmiotowy podatek akcyzowy mógł na początku nie mieć wyraźnie określonego celu środowiskowego, a decyzje o wprowadzeniu zwolnień podjęto wiele lat temu, w szczególności w wypadku Irlandii i Włoch, w każdym razie, we wszystkich trzech państwach członkowskich znacznie przed wprowadzeniem w życie »[…] wytycznych [wspólnotowych]«. Dlatego ich sytuacja może być rozpatrywana w taki sposób, jak gdyby podjęły decyzję o wprowadzeniu zwolnienia w czasie, gdy został przyjęty podatek akcyzowy. Wobec tego zgodnie z [pkt] 51 [ppkt] 2 wytycznych, przepisy określone w [ich pkt] 51 [ppkt] 1 mogą się stosować do zwolnień, które mają być poddane ocenie w niniejszej decyzji.

    (75)

    Beneficjenci pomocy w swoich uwagach stwierdzili, że dokonali znacznych inwestycji na rzecz środowiska naturalnego w zamian za zwolnienia. Niemniej jednak nie ma żadnych dowodów na to, że zawarli oni jakiekolwiek porozumienia z zainteresowanymi państwami członkowskimi, w których zobowiązali się do osiągnięcia celów ochrony środowiska naturalnego w okresie obowiązywania zwolnienia. Zwolnienia podatkowe nie podlegały żadnym warunkom, które zapewniłyby taki sam skutek jak porozumienia i zobowiązania. Ponadto okazuje się, że inwestycje na rzecz środowiska naturalnego nie wykraczały poza zakres niezbędny, by spełnić wymogi określone w odpowiednich przepisach prawodawstwa, lub poza zakres wykonalny i ekonomicznie uzasadniony z komercyjnego punktu widzenia. W związku z tym warunki zastosowania [pkt] 51 [ppkt 1 lit. a)] »[…] wytycznych [wspólnotowych]« nie zostały spełnione i wobec tego, w tym wypadku stosują się wyłącznie przepisy [pkt] 51 [ppkt 1 lit. b)].

    (76)

    W odniesieniu do okresu sprzed 31 grudnia 2003 r. zwolnienia dotyczyły podatku wspólnotowego, a mianowicie podatku, który został zharmonizowany na podstawie dyrektywy 92/82[…]. Dlatego stosuje się w odniesieniu do nich [pkt] 51 [ppkt 1 lit. b) tiret pierwsze] […] wytycznych [wspólnotowych]. Zgodnie z tymi przepisami, obniżenie może być zatwierdzone, jeżeli kwota efektywnie zapłacona przez beneficjenta pomocy po uzyskaniu obniżenia jest wyższa od wspólnotowego minimum. Jednakże wszystkie trzy zwolnienia były zwolnieniami pełnymi. Biorąc pod uwagę korzystny wpływ na środowisko naturalne podatku, o którym mowa w motywie 73 niniejszej decyzji, rozpatrywany środek można uznać za zgodny ze wspólnym rynkiem w zakresie, w jakim jego beneficjenci są zobowiązani zapłacić wyższą stawkę podatku od minimalnej stawki wspólnotowej, określonej w dyrektywie 92/82[…], która dla tego okresu wynosiła 13 EUR za 1000 kg. Dlatego też wyłącznie zwolnienia z podatku ponad jego stawkę wynoszącą 13,01 EUR mogą być uznane za zgodne, natomiast zwolnienia do poziomu 13,01 EUR stanowią pomoc niezgodną ze wspólnym rynkiem”.

    127

    Na wstępie należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem w szczególnej dziedzinie pomocy państwa Komisja jest związana wytycznymi, które wydaje, o ile nie są one rozbieżne z postanowieniami traktatu WE (zob. wyrok z dnia 2 grudnia 2010 r., Holland Malt/Komisja, C‑464/09 P, Zb.Orz., EU:C:2010:733, pkt 47 i przytoczone tam orzecznictwo).

    128

    W niniejszym przypadku Republika Włoska nie kwestionuje motywu 67 zaskarżonej decyzji, z którego wynika, że sporna pomoc nigdy nie została zgłoszona Komisji. Ze względu na to jednak, że została ona przyznana już po dniu 3 lutego 2001 r., mają do niej zastosowanie wytyczne wspólnotowe, zgodnie z ich pkt 82 (zob. pkt 123 powyżej).

    129

    Celem wykazania, że sporna pomoc jest zgodna ze wspólnym rynkiem z punktu widzenia tych wytycznych wspólnotowych, Republika Włoska przedstawiła w załączniku do skargi szereg aktów i umów, z których ma wynikać, iż Eurallumina miała obowiązek osiągnąć szereg celów w dziedzinie ochrony środowiska naturalnego czy też dobrowolnie sama zobowiązała się do ich realizacji w okresie, w którym przyznano jej sporną pomoc.

    130

    Komisja stoi jednak na stanowisku, że argumentację tę należy odrzucić jako niedopuszczalną ze względu na to, iż Republika Włoska nie przedstawiła tych aktów i umów w trakcie formalnego postępowania wyjaśniającego.

    131

    W tym względzie należy zauważyć, że ze względu na to, iż Republika Włoska oparła swą skargę w sprawie T‑60/06 RENV II na informacjach, które nie były dostępne w momencie wydawania zaskarżonej decyzji czy też nie zostały podane do wiadomości Komisji w trakcie formalnego postępowania wyjaśniającego, Sąd nie może uwzględnić tych informacji przy ocenie zgodności tej decyzji z prawem.

    132

    W ramach rozpatrywania skargi o stwierdzenie nieważności zgodność aktu z prawem musi być oceniana w świetle okoliczności faktycznych i prawnych istniejących w dniu, w którym akt ten został wydany (wyrok z dnia 14 stycznia 2004 r., Fleuren Compost/Komisja, T‑109/01, Rec, EU:T:2004:4, pkt 50). W myśl zaś orzecznictwa zgodność z prawem decyzji w sprawie pomocy państwa należy oceniać w oparciu o informacje, którymi Komisja dysponowała w momencie jej wydania (zob. ww. wyrok Fleuren Compost/Komisja, EU:T:2004:4, pkt 51, i przytoczone tam orzecznictwo). Państwo członkowskie nie może zatem powoływać się przed sądem Unii na okoliczności faktyczne, które nie zostały przedstawione w trakcie przewidzianego w art. 88 WE postępowania poprzedzającego wniesienie skargi (zob. ww. wyrok Fleuren Compost/Komisja, EU:T:2004:4, pkt 51 i przytoczone tam orzecznictwo).

    133

    W niniejszym przypadku z akt sprawy wynika, że w uwagach zawartych w piśmie przedstawionym w dniu 6 lutego 2002 r. w trakcie formalnego postępowania wyjaśniającego Republika Włoska podniosła w ogólny sposób, iż sporna pomoc częściowo rekompensuje koszty operacyjne, jakie musi ponieść Eurallumina na mocy włoskich przepisów z zakresu ochrony środowiska i podatkowych. Bardziej konkretnie rzecz ujmując, wskazała ona, że część spornej pomocy była przeznaczona na rekompensatę dodatkowych kosztów związanych z ochroną środowiska naturalnego i, co za tym idzie, była objęta zakresem stosowania wytycznych wspólnotowych. W tym względzie Republika Włoska wyjaśnia, że począwszy od 1974 r. władze regionalne wprowadziły zakaz usuwania pozostałości poprodukcyjnych do Morza Śródziemnego, która to praktyka w dalszym ciągu dozwolona była we Francji i w Grecji. W związku z tym zakazem Eurallumina musiała ponieść wysokie koszty, wynoszące 6 mld ITL (3 mln EUR). Z uwagi na rygorystyczne ograniczenia dopuszczalnych emisji [25% poniżej krajowego limitu dla tlenków siarki (SOx)] spółka była zmuszona zainwestować w nową technologię odsiarczania, której koszty wyniosły 44000 mln ITL (22 mln EUR), co się wiąże z dodatkowymi kosztami operacyjnymi w wysokości 6000 mln ITL rocznie (3 mln EUR), łącznie z amortyzacją. Poza kosztami tych inwestycji spółka musiała płacić 1100 mln ITL (0,55 mln EUR) rocznie z tytułu podatków od emisji.

    134

    W motywie 56 zaskarżonej decyzji Komisja przyjęła do wiadomości te podane przez Republikę Włoską informację, lecz w motywie 75 tej samej decyzji stwierdziła, że nie pozwalają one uznać, iż w okresie, którego dotyczyła zaskarżona decyzja, sporne zwolnienie zostało ustanowione w zamian za zawarcie przez Euralluminę umów z władzami włoskimi, w których spółka ta zobowiązała się do osiągnięcia celów związanych z ochroną środowiska naturalnego czy też realizacji odpowiadających im zobowiązań wynikających w przypadku Euralluminy z przepisów prawa włoskiego. Ponadto Komisja podnosi, że nie przedstawiono jej żadnego dowodu na to, iż te dokonane przez Euralluminę inwestycje na rzecz środowiska naturalnego wykraczały poza zakres niezbędny do tego, by spełnić wymogi określone w odpowiednich przepisach prawodawstwa, lub poza zakres wykonalny i ekonomicznie uzasadniony z komercyjnego punktu widzenia. W związku z tym Komisja doszła do wniosku, że warunki zastosowania pkt 51 ppkt 1 lit. a) wytycznych wspólnotowych nie zostały w niniejszym przypadku spełnione.

    135

    Jeśli chodzi o dokumenty przedstawione przez Republikę Włoską w załączniku do skargi, z akt sprawy nie wynika, by zostały one podane do wiadomości Komisji w trakcie formalnego postępowania wyjaśniającego. Ponadto Republika Włoska w swych pismach procesowych, ustosunkowując się do argumentacji Komisji, nie twierdzi bynajmniej, iż podała te dokumenty do wiadomości tej instytucji. Wreszcie, na rozprawie, w odpowiedzi na ustne pytanie Sądu Komisja potwierdziła, że sporne dokumenty nie zostały przedstawione w trakcie formalnego postępowania wyjaśniającego. W tych okolicznościach należy uznać, że dokumenty załączone do skargi nie były przedstawiane wcześniej. Z ww. w pkt 132 orzecznictwa wynika zatem, że zawarte w tych dokumentach informacje nie mogą zostać uwzględnione przy ocenie zgodności z prawem zaskarżonej decyzji, chyba że zawierają one informacje, które zostały już podane do wiadomości Komisji w ramach formalnego postępowania wyjaśniającego, w szczególności we wspomnianym piśmie z dnia 6 lutego 2002 r.

    136

    W odniesieniu do tych tylko informacji, które zostały podane do wiadomości Komisji pismem z dnia 6 lutego 2002 r., Komisja w zaskarżonej decyzji słusznie uznała, że na ich podstawie nie można wyciągnąć wniosku, iż skorzystanie ze spornego zwolnienia było uzależnione od wywiązania się przez Euralluminę ze zobowiązania do osiągnięcia celów związanych z ochroną środowiska naturalnego. Ponadto na podstawie tych informacji Komisja nie mogła uznać, że sporne zwolnienie zostało ustanowione w zamian za zobowiązanie się przez tę spółkę do osiągnięcia celów związanych z ochroną środowiska naturalnego wykraczających poza zobowiązania wynikające już z włoskich przepisów z zakresu ochrony środowiska i podatkowych, w szczególności – krajowych przepisów przewidujących ograniczenie emisji celem spełnienia norm dotyczących jakości powietrza bądź uiszczanie podatków od tych emisji czy też dobrowolne zawarcie umów o tym samym skutku w rozumieniu pkt 51 ppkt 1 lit. a) wytycznych wspólnotowych. W piśmie z dnia 6 lutego 2002 r. Republika Włoska przyznała ponadto, że „[p]rzyznana Euralluminie pomoc, określona przez Komisję jako operacyjna […] częściowo rekompensuje koszty operacyjne, jakie musi ponieść Eurallumina na mocy włoskich przepisów z zakresu ochrony środowiska i podatkowych”. Ponadto z motywu 45 zaskarżonej decyzji wynika, że podczas formalnego postępowania wyjaśniającego sama Eurallumina wskazała, iż zrealizowane w jej znajdującym się na Sardynii zakładzie „ważne inwestycje” miały na celu „zapewnieni[e] zgodności z najbardziej rygorystycznymi normami i regionalnymi standardami środowiskowymi”. W każdym razie na podstawie samych tylko informacji podanych do wiadomości Komisji w piśmie z dnia 6 lutego 2002 r. instytucja ta nie była w stanie sprawdzić, czy, jak twierdzi w ramach niniejszej skargi Republika Włoska, sporne zwolnienie rzeczywiście zostało ustanowione, w zawartych z władzami włoskimi umowach i porozumieniach, w zamian za dokonane przez tę spółkę inwestycje mające na celu wywiązanie się ze zobowiązania do osiągnięcia celów związanych z ochroną środowiska naturalnego wykraczających poza te wynikające już z mających do niej zastosowanie przepisów włoskiego prawa.

    137

    Nawet jeśli należałoby uwzględnić akty i umowy przedstawione przez Republikę Włoską w załączniku do skargi, to nie można na ich podstawie dojść w niniejszym przypadku do wniosku, że Eurallumina w zamian za skorzystanie ze spornego zwolnienia zobowiązała się do osiągnięcia celów związanych z ochroną środowiska naturalnego wykraczających poza zobowiązania wynikające już z włoskich przepisów czy też dobrowolnego zawarcia umów o tym samym skutku. W szczególności z pkt 3 zawartej przez Euralluminę z władzami włoskimi w dniu 12 kwietnia 1999 r. umowy programowej oraz z art. 2–4 zawartej przez tę spółkę w dniu 27 kwietnia 1999 r. umowy z regionem Sardynia niewątpliwie wynika, że spółka ta zobowiązała się do dokonania pewnych inwestycji służących realizacji celów związanych z ochroną środowiska w ramach planu rekultywacji terenów jej zakładu w Portoscuso (Sardynia). Niemniej jednak, wbrew temu, co twierdzi Republika Włoska, te służące realizacji celów związanych z ochroną środowiska inwestycje nie miały być dokonywane jedynie na koszt Euralluminy, gdyż w art. 4 ww. umowy programowej z dnia 12 kwietnia 1999 r. oraz w art. 4–6 ww. umowy z regionem Sardynia z dnia 27 kwietnia 1999 r. wyraźnie przewidziano, że mając na celu wywiązanie się przez Euralluminę z przyjętych przez nią zobowiązań, region ten zobowiązuje się do wkładu finansowego w realizację planu rekultywacji terenów zakładu tej spółki w Portoscuso aż do kwoty wynoszącej 30% wydatków uznanych za kwalifikowalne, a w każdym razie na kwotę wynoszącą maksymalnie 17,5 mld ITL. Z umów tych nie wynika natomiast, że sporne zwolnienie zostało ustanowione jako wkład finansowy w dokonywane przez Euralluminę inwestycje środowiskowe. W pozostałym zakresie dokumenty przedstawione przez Republikę Włoską w załączniku do skargi świadczą o kosztach operacyjnych ponoszonych przez Euralluminę na mocy włoskich przepisów z zakresu ochrony środowiska i podatkowych, takich jak te przewidujące ograniczanie emisji celem spełnienia norm dotyczących jakości powietrza bądź uiszczanie podatków od tych emisji.

    138

    W związku z tym Komisja w motywie 75 zaskarżonej decyzji słusznie doszła do wniosku, że warunki zastosowania pkt 51 ppkt 1 lit. a) wytycznych wspólnotowych nie zostały w niniejszym przypadku spełnione.

    139

    Trzeci z zarzutów podniesionych na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II należy więc oddalić jako bezzasadny.

    W przedmiocie podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II zarzutu czwartego, opartego na naruszeniu art. 87 ust. 3 WE oraz wytycznych wspólnotowych

    140

    Zdaniem Republiki Włoskiej Komisja w motywach 78–80 zaskarżonej decyzji dopuściła się naruszenia art. 87 ust. 3 WE oraz wytycznych wspólnotowych ze względu na to, że uznała, iż sporna pomoc nie może zostać uznana za zgodną ze wspólnym rynkiem w rozumieniu tych przepisów ze względu na to, że miała ona ułatwiać rozwój gospodarczy Sardynii. W tym względzie Republika Włoska powołuje się, po pierwsze, na opóźnienie gospodarcze tej wyspy, która jest jednym z regionów o niekorzystnych warunkach objętych w ramach funduszy strukturalnych celem nr 1 i należy do najuboższych włoskich regionów, również pod względem dochodów indywidualnych, a określona w procentach liczba osób zatrudnionych i przedsiębiorstw przemysłowych w stosunku do liczby mieszkańców znajduje się poniżej włoskiej średniej krajowej. Po drugie, powołuje się ona na opóźnienie gospodarcze obszaru Sulcis‑Iglesiente, na którym znajduje się sardyński zakład Euralluminy i na którym stopa bezrobocia wynosi około 21% populacji czynnej zawodowo i około 50% wśród młodzieży. Po trzecie, powołuje się ona na udzieloną przez Euralluminę gwarancję stworzenia około 1800 płatnych miejsc pracy, czy to bezpośrednio w jej położonym na Sardynii zakładzie, czy to pośrednio w sardyńskich zakładach należących do spółki Alcoa Italia SpA, do których Eurallumina dostarczała na zasadzie wyłączności tlenek glinu. Po czwarte, opiera się ona na dostarczonej przez Komisję dokumentacji dotyczącej panujących na Sardynii niekorzystnych warunków życia pod względem zarówno gęstości zaludnienia, jak i poziomu życia oraz znacznej stopy bezrobocia. Po piąte, powołuje się ona na motyw 79 zaskarżonej decyzji, w której Komisja przyznaje, że Sardynia może skorzystać z odstępstwa przewidzianego w art. 87 ust. 3 lit. a) WE. Po szóste, wskazuje ona na możliwość zastosowania w niniejszym przypadku pkt 4.15 wytycznych, zgodnie z którym regionalna pomoc operacyjna może zostać przyznana tym regionom, które są objęte odstępstwem na mocy art. 87 ust. 3 lit. a) WE. Po siódme, powołuje się ona na brak możliwości zastosowania w niniejszym przypadku pkt 4.17 wytycznych, zgodnie z którym pomoc operacyjna musi być ograniczona czasowo i stopniowo redukowana, ponieważ Sardynia jest rzadko zaludnionym regionem objętym odstępstwem na mocy art. 87 ust. 3 lit. a) WE.

    141

    Komisja wnosi o oddalenie zarzutu czwartego jako bezzasadnego.

    142

    Niniejszy zarzut dotyczy w istocie tego, czy w Komisja w motywie 80 zaskarżonej decyzji dopuściła się błędu ze względu na to, że uznała, iż nie można uznać spornej pomocy za zgodną ze wspólnym rynkiem w rozumieniu art. 87 ust. 3 WE oraz pkt 4.11–4.17 wytycznych wspólnotowych ze względu na to, że miała ona ułatwiać rozwój gospodarczy Sardynii.

    143

    W tym względzie należy przypomnieć, że zgodnie z art. 87 ust. 3 lit a) WE pomoc przeznaczona na sprzyjanie rozwojowi gospodarczemu regionów, w których poziom życia jest nienormalnie niski, lub regionów, w których istnieje poważny stan niedostatecznego zatrudnienia, może zostać uznana za zgodną ze wspólnym rynkiem. Zgodnie z orzecznictwem użycie w art. 87 ust. 3 lit. a) WE sformułowań „nienormalnie” czy też „poważny” świadczy o tym, że postanowienie to dotyczy jedynie regionów znajdujących się w sytuacji ekonomicznej, która jest szczególnie niekorzystna w porównaniu ze Wspólnotą jako całością (wyrok z dnia 14 października 1987 r., Niemcy/Komisja, 248/84, Rec, EU:C:1987:437, pkt 19).

    144

    W wytycznych Komisja wyraźnie przedstawiła kryteria stosowane przez siebie przy przeprowadzaniu, w szczególności na podstawie art. 87 ust. 3 lit. a) WE, analizy zgodności pomocy na cele regionalne ze wspólnym rynkiem.

    145

    Te jednostki redakcyjne wytycznych, które dotyczą wszystkich rodzajów pomocy regionalnej stanowiącej „pomoc operacyjną”, mają następujące brzmienie:

    „4.15.

    Pomoc regionalna przeznaczona na zmniejszenie kosztów bieżących przedsiębiorstw (pomoc operacyjna) jest z zasady zakazana. Jednakże w wyjątkowych okolicznościach taka pomoc może być przyznana w regionach uprawnionych na mocy odstępstwa przewidzianego w art. 87 ust. 3 lit. a) [WE], pod warunkiem że jest ona uzasadniona pod względem przyczyniania się do rozwoju regionalnego i swego charakteru oraz jeżeli jej poziom jest proporcjonalny do niedogodności, które ma niwelować […]. Do państwa członkowskiego należy wykazanie istnienia niedogodności oraz ustalenie skali ich znaczenia.

    4.16.

    W regionach peryferyjnych, kwalifikujących się do skorzystania z wyłączenia na mocy art. 87 ust. 3 lit. a) i c) [WE], oraz w regionach o niskiej gęstości zaludnienia, kwalifikujących się albo do skorzystania z wyłączenia na mocy art. 87 ust. 3 lit. a) albo na mocy art. 87 ust. 3 lit. c) [WE] na podstawie kryterium gęstości zaludnienia określonego w ppkt 3.10.4, pomoc, która […] jest przeznaczona na wyrównanie części dodatkowych kosztów transportu może być zatwierdzona na specjalnych warunkach. Zadaniem państwa członkowskiego jest udowodnienie, że takie dodatkowe koszty istnieją i ustalenie ich wielkości.

    4.17.

    [Z] wyjątkiem przypadków określonych w pkt 4.16, pomoc operacyjna musi być ograniczona w czasie i stopniowo zmniejszana […]”.

    146

    W motywach 78–81 zaskarżonej decyzji Komisja zbadała zgodność nowej pomocy ze wspólnym rynkiem na podstawie art. 87 ust. 3 lit. a) WE oraz wytycznych. Motywy 78–80 tej decyzji są zredagowane następująco:

    „(78)

    W odniesieniu do wyjątku ustanowionego w art. 87 ust. 3 lit. a) [WE], odnoszącego się do wspierania rozwoju gospodarczego regionów, w których poziom życia jest nienormalnie niski lub w których występuje niedostateczne zatrudnienie, Komisja stwierdza, że w ostatniej części okresu, na który zostały przyznane zwolnienia, mają zastosowanie »Wytyczne w sprawie krajowej pomocy regionalnej« z 1998 r. W pkt 4.15 tych wytycznych stwierdza się, że pomoc operacyjna w wyjątkowych wypadkach może zostać przyznana w regionach kwalifikujących się do otrzymania pomocy na podstawie odstępstwa określonego w art. 87 ust. 3 lit. a) [WE], pod warunkiem że jest ona uzasadniona z punktu widzenia jej wkładu w rozwój regionalny i jej charakteru oraz że jej poziom jest proporcjonalny do niedostatków, które powinna zniwelować. Do państwa członkowskiego należy wykazanie istnienia wszelkich niedostatków i ocena ich rozmiaru. Zgodnie z pkt 4.17 tych wytycznych pomoc operacyjna musi być ograniczona czasowo i stopniowo redukowana. Te warunki w tym wypadku nie zostały spełnione.

    (79)

    […] Sardynia jest regionem kwalifikującym się do otrzymania pomocy na podstawie odstępstwa określonego w art. 87 ust. 3 lit. a) […].

    (80)

    W decyzjach, na mocy których Komisja rozpoczęła procedurę przewidzianą w art. 88 ust. 2 [WE], Komisja wyraziła wątpliwości, czy ta pomoc może być uznana za zgodną ze wspólnym rynkiem na podstawie art. 87 ust. 3 lit. a) [WE]. Władze […] włoskie nie przedstawiły żadnych informacji tytułem wyjaśnienia tych wątpliwości. Nie wykazały one istnienia szczególnych niedostatków ani nie dokonały oceny ich rozmiaru w celu uzasadnienia przyznania pomocy operacyjnej. Wysokie ceny energii i konkurencja ze strony przywozu z państw trzecich, w szczególności, nie mają charakteru regionalnego. Nawet gdyby brak dostępu do gazu ziemnego był szczególnym niedostatkiem charakterystycznym dla regionów, o których mowa, co nie zostało udowodnione, […] Włochy nie oceniły rozmiaru żadnego z tych niedostatków w celu uzasadnienia poziomu pomocy. Włoskie ustawodawstwo, które jak twierdzi Eurallumina przyczynia się do dodatkowych kosztów, może częściowo mieć charakter regionalny, ponieważ Sardynię uznano za region zagrożony wysokim ryzykiem kryzysu środowiska naturalnego, jednakże ogólnie rzecz biorąc, nie może ono być traktowane jako szczególny niedostatek w regionie. W każdym razie, okazuje się, że zwolnienia, o których mowa w tym wypadku, nie są ograniczone czasowo ani stopniowo redukowane, jak wymagają tego wytyczne. Dlatego też pomoc nie może zostać uznana za zgodną ze wspólnym rynkiem na tej podstawie, że przyczynia się do ułatwienia rozwoju niektórych regionów”.

    147

    Na wstępie należy przypomnieć, że choć wytyczne, jako przyjęty przez administrację środek wewnętrzny, nie mogą zostać uznane za normę prawną, to jednak ustanawiają pewną normę postępowania będącą wskazówką dla praktyki administracyjnej, od której administracja nie może odstąpić w konkretnym przypadku bez podania powodów, które byłyby zgodne z zasadą równego traktowania (wyrok z dnia 9 czerwca 2011 r., Diputación Foral de Vizcaya i in./Komisja, od C‑465/09 P do C‑470/09 P, EU:C:2011:372, pkt 120). Takie normy mogą jednak wywierać, pod pewnymi warunkami i w zależności od ich treści, skutki prawne (ww. wyrok Diputación Foral de Vizcaya i in./Komisja, EU:C:2011:372, pkt 120).

    148

    Jeśli chodzi o zastosowanie przez Komisję w motywie 80 zaskarżonej decyzji punktu 4.15 wytycznych, należy przypomnieć, że z brzmienia tego przepisu wynika, iż regionalna pomoc operacyjna jest z zasady zakazana i może w wyjątkowych okolicznościach zostać przyznana w regionach objętych odstępstwem przewidzianym w art. 87 ust. 3 lit. a) WE tylko pod warunkiem, że jest ona uzasadniona pod względem przyczyniania się do rozwoju regionalnego i charakteru regionów, oraz jeżeli jej poziom jest proporcjonalny do niedogodności, które pomoc ta ma niwelować; do państwa członkowskiego należy wykazanie istnienia tych niedogodności.

    149

    Przepis ten w szczególności nakłada na państwo członkowskie obowiązek wykazania, że celem pomocy jest zniwelowanie szczególnych charakterystycznych dla danego regionu niedogodności, którym musi stawić czoła beneficjent pomocy, a jej poziom jest proporcjonalny do tego, co jest konieczne do zniwelowania tej niedogodności.

    150

    Informacje podane przez Republikę Włoską w trakcie formalnego postępowania wyjaśniającego nie wystarczają zaś do tego, aby na ich podstawie ustalić, że sporna pomoc miała za cel zniwelowanie charakterystycznych dla regionu Sardynia niedogodności, którym musiała stawiać czoła Eurallumina, a jej poziom był proporcjonalny do skali tej niedogodności.

    151

    W opublikowanej w Dzienniku Urzędowym w dniu 2 lutego 2002 r. decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego Komisja stwierdziła, że władze włoskie w szczególności „podkreśliły, iż Sardynia jest jednym z regionów o niekorzystnych warunkach, który nie ma dostępu do gazu ziemnego, a ewentualna rezygnacja z wytwarzania tlenku glinu miałaby bardzo poważne konsekwencje dla tego regionu”.

    152

    W tym względzie należy przypomnieć, że jak wynika to z orzecznictwa, okoliczność polegająca na tym, iż panująca w danym regionie sytuacja gospodarcza jest niekorzystna w stopniu wystarczającym do tego, by region ten kwalifikował się do objęcia pomocą w rozumieniu art. 87 ust. 3 lit. a) WE, nie oznacza, że każdy projekt pomocy, który może zostać zrealizowany w tym regionie, winien z urzędu zostać uznany za konieczny dla rozwoju tego regionu (zob. podobnie wyrok z dnia 13 czerwca 2013 r., HGA i in./Komisja, od C‑630/11 P do C‑633/11 P, Zb.Orz., EU:C:2013:387, pkt 112). Tak więc samo powołanie się na panującą na Sardynii niekorzystną sytuację gospodarczą, w szczególności w kategoriach bezrobocia, nie jest w niniejszym przypadku wystarczające.

    153

    W tym kontekście jedynym elementem, który może rzeczywiście stanowić szczególną charakterystyczną dla Sardynii niedogodność, jest powoływany przez Republikę Włoską brak dostępu do gazu ziemnego. Jak zaś słusznie podnosi Komisja w motywie 80 zaskarżonej decyzji, Republika Włoska nawet nie próbowała ocenić w kategoriach liczbowych rozmiaru tej niedogodności, której musiała stawić czoła Eurallumina w swym położonym na Sardynii zakładzie. Ponadto w tym samym motywie instytucja ta słusznie podnosi, że Republika Włoska w każdym razie nawet nie próbowała ocenić w kategoriach liczbowych rozmiaru tej niedogodności celem wykazania, iż sporna pomoc była do owej niedogodności proporcjonalna.

    154

    Ponadto z pisma z dnia 6 lutego 2002 r. wynika, że w trakcie formalnego postępowania wyjaśniającego Republika Włoska ponownie podniosła, co następuje:

    „Nie można zapominać, że przedsiębiorstwo, któremu udzielono zwolnienia, znajduje się w jednym z regionów, które mogą zostać objęte przewidzianym w art. 87 ust. 3 [WE] odstępstwem ze względu na to, iż charakteryzuje się on wysoką stopą bezrobocia. Republika Włoska postanowiła w pewnym momencie wesprzeć powstanie tego przedsiębiorstwa i jego rozwój właśnie po to, aby wesprzeć możliwości stworzenia miejsc pracy alternatywnych do tych, które już nie są oferowane w sektorze wydobywczym. W tym kontekście Eurallumina stanowi istotny i trudny do zastąpienia zasób. Przedsiębiorstwo to zatrudnia obecnie 760 pracowników, z których 350 stanowi bardzo wyspecjalizowaną siłę roboczą. Zaprzestanie produkcji tlenku glinu bardzo poważnie utrudniłoby, a wręcz uniemożliwiło ich ponowne wejście na rynek pracy”.

    155

    Podnosząc powyższe, Republika Włoska nie wskazała żadnej charakterystycznej dla regionu Sardynia niedogodności, której musiała stawiać czoła Eurallumina i którą sporna pomoc miała zniwelować, zgodnie z wymogiem ustanowionym w pkt 4.15 wytycznych. Jak zostało już wskazane w pkt 152 powyżej, samo powołanie się na panującą na Sardynii w kategoriach bezrobocia niekorzystną sytuację gospodarczą nie jest w niniejszym przypadku wystarczające.

    156

    Wreszcie, w załączniku do skargi Republika Włoska przedstawiła mające świadczyć o panujących na Sardynii niekorzystnych warunkach życia dokumenty, bazujące na porównawczych danych dotyczących poziomu dochodów i stopy bezrobocia. Komisja nie stwierdziła, że argumenty oparte na tych dokumentach są niedopuszczalne ze względu na to, iż nie zostały one podane do wiadomości w trakcie formalnego postępowania wyjaśniającego.

    157

    Nawet jeśli uznano by, że dokumenty te mogłyby zostać uwzględnione w niniejszym przypadku celem dokonania oceny zgodności zaskarżonej decyzji z prawem, to świadczą one jedynie o panującej na Sardynii – w kategoriach poziomu dochodów i bezrobocia – niekorzystnej sytuacji gospodarczej, której istnienie zostało już zresztą przyznane w motywach 23 i 79 zaskarżonej decyzji; Komisja zgodziła się w nich ze stwierdzeniem, że Sardynia jest regionem, który może zostać objęty odstępstwem przewidzianym w art. 87 ust. 3 lit. a) WE. Niemniej jednak, jak wskazano w pkt 152 i 155 powyżej, samo powołanie się na panującą na Sardynii niekorzystną sytuację gospodarczą nie jest w niniejszym przypadku wystarczające. Natomiast rozpatrywane dokumenty nie świadczą, jak wymaga tego pkt 4.15 wytycznych, o istnieniu charakterystycznej dla regionu Sardynia niedogodności, której musiała stawiać czoła Eurallumina i którą sporna pomoc miała za cel zniwelować.

    158

    Komisja w motywie 80 zaskarżonej decyzji słusznie zatem uznała, że władze włoskie nie przedstawiły dowodów pozwalających na uznanie, iż sporna pomoc spełnia warunki ustanowione w pkt 4.15 wytycznych.

    159

    Biorąc pod uwagę kumulatywny charakter warunków ustanowionych w pkt 4.15 i 4.17 wytycznych, niespełnienie już tylko niektórych z nich wystarcza do tego, by stwierdzić, że Komisja w zaskarżonej decyzji zasadnie uznała, iż nie można zezwolić na sporną pomoc na podstawie art. 87 ust. 3 lit. a) WE w wykładni przyjętej w wytycznych.

    160

    Czwarty z zarzutów podniesionych na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 należy zatem oddalić jako bezzasadny.

    W przedmiocie podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II zarzutu szóstego, opartego na naruszeniu zasad poszanowania uzasadnionych oczekiwań, pewności prawa i domniemania zgodności z prawem, oraz podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑62/06 RENV II zarzutu pierwszego, opartego na naruszeniu zasady poszanowania uzasadnionych oczekiwań

    161

    W ramach podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II zarzutu szóstego Republika Włoska twierdzi, że Komisja, nakazując w art. 5 zaskarżonej decyzji odzyskanie spornej pomocy, dopuściła się naruszenia zasad poszanowania uzasadnionych oczekiwań, pewności prawa i domniemania zgodności z prawem. Podnosi ona, że biorąc pod uwagę wydane przez Radę decyzje zezwalające, zarówno Eurallumina, jak i ona sama miały uzasadnione oczekiwania co do prawidłowości spornego zwolnienia, również z punktu widzenia reguł rządzących pomocą państwa, i mogły one również zakładać, że te decyzje zezwalające są zgodne z prawem. W tym względzie, po pierwsze, Republika Włoska podnosi, że na mocy decyzji zezwalających Rady mogła ona, począwszy od 1993 r., stosować – czy też dalej stosować – sporne zwolnienie. Po drugie, powołuje się ona na motywy decyzji 93/697, 96/273 i 97/425, w których jest mowa o tym, że sporne zwolnienie nie pociąga za sobą zakłóceń konkurencji ani też nie ma wpływu na funkcjonowanie rynku wewnętrznego. Po trzecie, powołuje się ona na decyzje 1999/255 i 1999/880, zawierające odwołanie do dokonywanej przez Komisję okresowo kontroli mającej na celu zagwarantowanie zgodności spornego zwolnienia z funkcjonowaniem wspólnego rynku oraz z innymi celami traktatu WE. Po czwarte, podnosi ona brak zawarcia we wcześniejszych niż decyzja 2001/224 decyzjach zezwalających Rady jakiegokolwiek odesłania do ewentualnych postępowań w przedmiocie zakłóceń funkcjonowania jednolitego rynku, które mogą w szczególności zostać wszczęte na mocy art. 87 WE i 88 WE. Po piąte, opiera się ona na art. 1 ust. 2 decyzji 2001/224 oraz na art. 18 dyrektywy 2003/96 w związku z przepisami zawartymi w jej załączniku II, które to przepisy spowodowały powstanie po stronie Euralluminy uzasadnionych oczekiwań co do prawidłowości spornego zwolnienia, wskutek czego spółka ta dokonała w okresie pomiędzy dniem 2 lutego 2002 r. i końcem 2005 r. inwestycji, które powinny się zamortyzować do dnia 31 grudnia 2006 r. Po szóste, powołuje się ona na jednoznaczność obowiązujących przepisów, na podstawie których ona sama i spółka Eurallumina mogły oprzeć swe zaufanie co do prawidłowości spornego zwolnienia aż do dnia 31 grudnia 2006 r.

    162

    W ramach pierwszego z zarzutów podniesionych na poparcie skargi w sprawie T‑62/06 RENV II Eurallumina podnosi również, że Komisja w zaskarżonej decyzji naruszyła zasadę poszanowania uzasadnionych oczekiwań ze względu na to, iż nakazała odzyskanie spornej pomocy pomimo uzasadnionych oczekiwań, jakie spółka ta miała co do prawidłowości spornego zwolnienia aż do dnia 31 grudnia 2006 r. czy też co najmniej co do braku przewidzianej prawem możliwości odzyskania pomocy przyznanej na podstawie tego zwolnienia aż do tej daty.

    163

    W tym względzie w pierwszej kolejności Eurallumina powołuje się z jednej strony na domniemanie zgodności z prawem wiążące się z decyzją 2001/224, zezwalającą Republice Włoskiej na stosowanie spornego zwolnienia aż do dnia 31 lipca 2006 r., a z drugiej strony na przekazane przez Komisję wnioski dotyczące decyzji zezwalających Rady, w których to wnioskach mowa była jedynie o uchyleniu czy też stopniowym znoszeniu spornego zwolnienia w przyszłości.

    164

    W drugiej kolejności powołuje się ona na treść decyzji zezwalających Rady oraz wnioski i zachowanie Komisji, z których nigdy wyraźnie nie wynikało, że sporna pomoc może stanowić niezgodną ze wspólnym rynkiem pomoc państwa w rozumieniu art. 87 ust. 3 WE. W tym względzie, po pierwsze, Eurallumina opiera się na braku precyzji motywu 5 decyzji 2001/224, w której Rada ograniczyła się do wskazania, że niektóre z szeregu dozwolonych w tej decyzji zwolnień mogą być niezgodne ze wspólnym rynkiem w rozumieniu art. 87 ust. 3 WE. Po drugie, powołuje się ona na wniosek dotyczący decyzji Rady z dnia 15 listopada 2000 r., zezwalający Republice Włoskiej na dalsze stosowanie spornego zwolnienia do dnia 31 grudnia 2002 r., który to wniosek zniósł skutki wniosku Komisji o zgłoszenie z dnia 17 lipca 2000 r. Po trzecie, wskazuje ona na brak przeprowadzenia jakichkolwiek dyskusji w przedmiocie dotyczących pomocy państwa problemów podniesionych przez Komisję między innymi w jej złożonym w dniu 29 listopada 1999 r. wniosku dotyczącym decyzji zezwalających Rady oraz na brak zawarcia wzmianki o tych problemach w wydanych przez tę instytucję decyzjach zezwalających. Po czwarte, opiera się ona na treści decyzji zezwalających Rady, z których wynika, że instytucja ta nigdy nie przyznała, iż pomoc przyznana na podstawie spornego zwolnienia stanowi bezprawną pomoc państwa, i to mimo że zgodnie z dyrektywą 92/81, która realizowała te same cele co reguły rządzące pomocą państwa, Rada miała obowiązek sprawdzenia, czy przepisy proponowane przez Komisję na mocy art. 8 ust. 4 tej dyrektywy nie pociągały za sobą zakłócenia konkurencji. Po piąte, Eurallumina opiera się na decyzji 2001/224, w której Rada zezwoliła Republice Włoskiej na dalsze stosowanie spornego zwolnienia aż do dnia 31 grudnia 2006 r., zaś treść tej decyzji została potwierdzona w art. 18 ust. 1 dyrektywy 2003/96. Po szóste, powołuje się ona na komunikat prasowy Komisji (IP/03/1456) z dnia 27 października 2003 r., w którym instytucja ta przychylnie przyjęła wydanie dyrektywy 2003/96, wskazując, że dzięki temu ilość zakłóceń konkurencji, do których dochodzi między państwami członkowskimi, zmniejszy się. Po siódme, wskazuje ona na opóźnienie, z jakim Komisja wydała zaskarżoną decyzję; decyzja ta została wydana dopiero w dniu 7 grudnia 2005 r., podczas gdy decyzja o wszczęciu formalnego postępowania została opublikowana w lutym 2002 r., i wtedy też strony tego postępowania przedstawiły swe uwagi, co utwierdziło ich uzasadnione oczekiwania co do prawidłowości spornego zwolnienia.

    165

    W trzeciej kolejności Eurallumina twierdzi, że należy uwzględnić skutki wywierane przez decyzję 2001/224, potwierdzoną przez art. 18 ust. 1 dyrektywy 2003/96 w związku z przepisami zawartymi w załączniku II do niej, które to przepisy wyraźnie zezwalają Republice Włoskiej na dalsze stosowanie spornego zwolnienia aż do dnia 31 grudnia 2006 r. Stoi ona na stanowisku, że pomimo iż zgodność z prawem czy też okres obowiązywania zezwolenia mogły zostać zakwestionowane przez Komisję w ramach postępowania przewidzianego w art. 8 ust. 5 dyrektywy 92/81 czy też poprzez złożenie skargi na podstawie art. 230 WE, instytucja ta nie mogła zakwestionować ich pośrednio w ramach postępowania prowadzonego na podstawie art. 87 WE i 88 WE. Eurallumina powołuje się ponadto na motyw 32 dyrektywy 2003/96, w którym jest mowa jedynie o „procedurach […], które mogą zostać podjęte” na podstawie art. 87 WE i 88 WE, z czego można wyciągnąć wniosek, że postępowania w przedmiocie pomocy państwa wszczęte przed wydaniem tej dyrektywy pozostawały bez wpływu na zwolnienia dozwolone na jej podstawie.

    166

    W czwartej kolejności Eurallumina podnosi, że art. 18 dyrektywy 2003/96 świadczy o tym, iż w momencie gdy zawnioskowano o jej wydanie, a następnie wydano ją, Komisja i Rada nie uważały spornego zwolnienia za częściowo niezgodne ze wspólnym rynkiem w rozumieniu art. 87 ust. 3 WE. Jej zdaniem potwierdzają to zarówno komunikat prasowy Komisji, zgodnie z którym wydanie tej dyrektywy umożliwia poprawę funkcjonowania wspólnego rynku, jak i decyzja 2001/224 i inne wcześniejsze decyzje zezwalające Rady, zgodnie z którymi sporne zwolnienie było wyraźnie zgodne z zasadami lojalnej konkurencji i pozostawało bez wpływu na funkcjonowanie wspólnego rynku.

    167

    W piątej kolejności Eurallumina twierdzi, że opublikowanie decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego nie mogło naruszyć żywionych przez nią uzasadnionych oczekiwań co do prawidłowości spornego zwolnienia. W tym względzie, po pierwsze, wskazuje ona na cel, w jakim opublikowano tę decyzję o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego, a który polegał jedynie na wezwaniu zainteresowanych osób trzecich do przedstawienia ich komentarzy, co w żaden sposób nie przesądzało o treści przyszłej decyzji. Po drugie, powołuje się ona na uzasadnione oczekiwanie żywione przez nią co do tego, że ww. formalne postępowanie wyjaśniające miało czysto prospektywny charakter, to znaczy odnosiło się jedynie do pomocy przyznanej do wygaśnięciu zezwolenia, czyli po dniu 31 grudnia 2006 r. Po trzecie, wskazuje ona na zawarte, już po opublikowaniu decyzji o wszczęciu formalnego postępowania, w art. 18 dyrektywy 2003/96 w związku z przepisami zawartymi w załączniku II do niej potwierdzenie udzielonego Republice Włoskiej zezwolenia na dalsze stosowanie spornego zwolnienia aż do dnia 31 grudnia 2006 r. Po czwarte, opiera się ona na twierdzeniach Komisji, zgodnie z którymi, w przypadku gdyby sporne zwolnienie powodowało zakłócenia konkurencji, należałoby je uchylać stopniowo, bez konieczności odzyskiwania pomocy przyznanej na podstawie tej decyzji.

    168

    W szóstej kolejności Eurallumina stoi na stanowisku, że należy uwzględnić długoterminowe inwestycje na kwotę około 81 mln EUR, dokonane przez nią w dobrej wierze w jej położonym na Sardynii zakładzie ze względu na żywione uzasadnione oczekiwania co do prawidłowości spornego zwolnienia aż do dnia 31 grudnia 2006 r. czy też co najmniej co do braku przewidzianej prawem możliwości odzyskania pomocy przyznanej na podstawie tego zwolnienia aż do tej daty. Na wypadek gdyby Sąd uznał, że te uzasadnione oczekiwania straciły swój charakter z dniem 2 lutego 2002 r., Eurallumina twierdzi, iż w okresie od 12 marca 2001 r. do 2 lutego 2002 r. miała ona zezwolenie na dokonanie wydatków kapitałowych na kwotę około 11,6 mln EUR.

    169

    Komisja wnosi o częściowe oddalenie szóstego z zarzutów podniesionych na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II jako bezzasadnego i o częściowe odrzucenie go jako niedopuszczalnego. Wnosi ona również o oddalenie jako bezzasadnego pierwszego z zarzutów podniesionych na poparcie skargi w sprawie T‑62/06 RENV II.

    170

    Niniejsze zarzuty i zarzuty szczegółowe dotyczą tego, czy wymagając w zaskarżonej decyzji odzyskania spornej pomocy, Komisja nie uchybiła pewnym podstawowym zasadom prawa Unii, takim jak zasada poszanowania uzasadnionych oczekiwań, zasada pewności prawa i zasada domniemania zgodności z prawem.

    171

    W tym względzie należy przypomnieć, że zgodnie z art. 14 ust. 1 rozporządzenia nr 659/1999 Komisja nie może domagać się odzyskania pomocy państwa, jeśli byłoby to sprzeczne z ogólną zasadą prawa Unii.

    172

    W pierwszej kolejności podniesiony w ramach zarzutu szóstego na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II zarzut szczegółowy oparty na naruszeniu zasady domniemania zgodności z prawem opiera się w istocie na okoliczności polegającej na tym, że zaskarżona decyzja wywiera skutki prawne sprzeczne z tymi wywieranymi przez wydane przez Radę decyzje zezwalające, w których to aktach instytucja ta udzieliła Republice Włoskiej wyraźnego zezwolenia na stosowanie spornego zwolnienia aż do dnia 31 grudnia 2006 r.

    173

    Zgodnie z przytoczonym już w pkt 62 powyżej orzecznictwem akty instytucji wspólnotowych korzystają co do zasady z domniemania zgodności z prawem i wywołują skutki prawne do czasu ich uchylenia, stwierdzenia ich nieważności w wyniku skargi o stwierdzenie nieważności, pytania prejudycjalnego lub zarzutu niezgodności z prawem.

    174

    W niniejszym przypadku, ze względów przedstawionych w pkt 71–75 powyżej, które same z kolei opierają się na przytoczonym w pkt 65–69 uzasadnieniu ww. w pkt 25 wyroku Komisja/Irlandia i in. (EU:C:2013:812), należy jednak stwierdzić, że Komisja, wydając zaskarżoną decyzję, nie mogła naruszyć wydanych przez Radę aktów, w których instytucja ta udzieliła Republice Włoskiej wyraźnego zezwolenia na stosowanie spornego zwolnienia aż do dnia 31 grudnia 2006 r., a to z tego względu, że zezwolenia te nie mogły wywierać skutków poza obszarem uregulowanym normami o harmonizacji przepisów dotyczących podatku akcyzowego i nie mogły przesądzać o skutkach ewentualnej decyzji, takiej jak zaskarżona decyzja, którą Komisja mogła wydać, wykonując uprawnienia przysługujące jej w dziedzinie pomocy państwa.

    175

    Ponadto, jak już wskazano w pkt 73 i 74 powyżej, z pkt 52 i 53 ww. w pkt 25 wyroku Komisja/Irlandia i in. (EU:C:2013:812) wynika, że w dziedzinie pomocy państwa Komisja zawsze może – z zastrzeżeniem wyciągnięcia z tego wszystkich konsekwencji dotyczących odzyskania niezgodnej ze wspólnym rynkiem pomocy – zmienić swą ocenę kwestii tego, czy warunki zaistnienia pomocy zostały spełnione, z poszanowaniem zasad ochrony uzasadnionych oczekiwań i pewności prawa, efektem czego w zaskarżonej decyzji instytucja ta nie była związana ocenami przyjętymi przez Radę w jej decyzjach w przedmiocie harmonizacji przepisów dotyczących podatku akcyzowego, zgodnie z którymi zwolnienia te nie powodują zakłócenia konkurencji i nie stanowią przeszkody dla prawidłowego funkcjonowania wspólnego rynku.

    176

    Tak więc podniesiony w ramach szóstego zarzutu na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II zarzut szczegółowy oparty na naruszeniu zasady domniemania zgodności z prawem RENV II należy oddalić jako bezzasadny.

    177

    W drugiej kolejności podniesione w ramach zarzutu szóstego na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II zarzuty szczegółowe oparte na naruszeniu zasad poszanowania uzasadnionych oczekiwań i pewności prawa oraz podniesiony na poparcie skargi w sprawie T‑62/06 RENV II zarzut pierwszy opierają się w istocie na okoliczności polegającej na tym, że decyzje zezwalające Rady oraz art. 18 dyrektywy 2003/96 w związku z przepisami zawartymi w jej załączniku II spowodowały powstanie po stronie Euralluminy uzasadnionych oczekiwań co do prawidłowości spornego zwolnienia czy też w każdym razie doprowadziły do powstania niejednoznacznej sytuacji, którą Komisja powinna była wyjaśnić jeszcze przed wydaniem zaskarżonej decyzji.

    178

    W tym względzie należy w pierwszej kolejności przypomnieć, że zasada ochrony uzasadnionych oczekiwań, będąca jedną z podstawowych zasad prawa Unii (wyrok z dnia 14 października 1999 r., Atlanta/Wspólnota Europejska, C‑104/97 P, Rec, EU:C:1999:498, pkt 52), daje wszystkim podmiotom gospodarczym, u których dana instytucja wzbudziła uzasadnione nadzieje, możliwość powoływania się na nie [wyroki: z dnia 11 marca 1987 r., Van den Bergh en Jurgens i Van Dijk Food Products (Lopik)/EWG, 265/85, Rec, EU:C:1987:121, pkt 44; z dnia 24 marca 2011 r., ISD Polska i in./Komisja, C‑369/09 P, Zb.Orz., EU:C:2011:175, pkt 123; z dnia 27 września 2012 r., Producteurs de légumes de France/Komisja, T‑328/09, EU:T:2012:498, pkt 18]. Jeżeli jednak rozważny i przezorny przedsiębiorca jest w stanie przewidzieć przyjęcie przez instytucje aktu mogącego wpłynąć na jego interesy, w razie wydania takiego przepisu nie może on powoływać się na tę zasadę (zob. wyroki: z dnia 1 lutego 1978 r., Lührs, 78/77, Rec, EU:C:1978:20, pkt 6; z dnia 25 marca 2009 r., Alcoa Trasformazioni/Komisja, EU:T:2009:79, pkt 102). Prawo do powoływania się na zasadę ochrony uzasadnionych oczekiwań uzależnione jest od łącznego spełnienia trzech przesłanek. Po pierwsze, organ administracji musi udzielić zainteresowanemu dokładnych, bezwarunkowych i zgodnych zapewnień, pochodzących z uprawnionych i wiarygodnych źródeł. Po drugie, zapewnienia te muszą być takiego rodzaju, by wzbudzały w podmiocie, do którego są skierowane, uzasadnione oczekiwanie. Po trzecie, udzielone zapewnienia muszą być zgodne z mającymi zastosowanie przepisami (zob. ww. wyrok Producteurs de légumes de France/Komisja, EU:T:2012:498, pkt 19 i przytoczone tam orzecznictwo).

    179

    Następnie, w odniesieniu w szczególności do możliwości zastosowania zasady ochrony uzasadnionych oczekiwań w dziedzinie pomocy państwa, należy przypomnieć, że państwo członkowskie, którego władze przyznały pomoc z naruszeniem przewidzianych w art. 88 WE norm proceduralnych, może powoływać się przed sądem Unii na uzasadnione oczekiwania przedsiębiorstwa będącego beneficjentem pomocy po to, aby podważyć ważność decyzji Komisji nakazującej mu odzyskanie pomocy, lecz nie może się ono na nie powoływać celem uchylenia się od obowiązku podjęcia działań niezbędnych do wykonania tej decyzji (zob. wyrok z dnia 14 stycznia 1997 r., Hiszpania/Komisja, C‑169/95, Rec, EU:C:1997:10, pkt 48, 49 i przytoczone tam orzecznictwo). Z orzecznictwa wynika ponadto, że biorąc pod uwagę podstawowe znaczenie, jakie ma obowiązek zgłoszenia pomocy dla efektywności mającej obowiązkowy charakter kontroli pomocy państwa sprawowanej przez Komisję, beneficjenci pomocy mogą co do zasady powoływać się na uzasadnione oczekiwania co do prawidłowości tej pomocy tylko wówczas, gdy taka pomoc została przyznana zgodnie z procedurą przewidzianą w art. 88 WE, a staranny podmiot gospodarczy powinien zwykle być w stanie upewnić się, że dopełniono wymogów tej procedury. W szczególności, gdy pomoc została udzielona bez uprzedniego zgłoszenia Komisji, efektem czego jest ona bezprawna w świetle art. 88 ust. 3 WE, beneficjent tej pomocy nie może mieć w tym momencie uzasadnionych oczekiwań co do prawidłowości przyznania tej pomocy (zob. podobnie ww. w pkt 178 wyrok Producteurs de légumes de France/Komisja, EU:T:2012:498, pkt 20, 21 i przytoczone tam orzecznictwo), chyba że zaistnieją wyjątkowe okoliczności (wyrok z dnia 20 września 1990 r., Komisja/Niemcy, C‑5/89, Rec, EU:C:1990:320, pkt 16; zob. także wyrok z dnia 29 kwietnia 2004 r., Włochy/Komisja, C‑298/00 P, Rec, EU:C:2004:240, pkt 86 i przytoczone tam orzecznictwo; wyrok z dnia 30 listopada 2009 r., Francja/Komisja, T‑427/04 i T‑17/05, Zb.Orz., EU:T:2009:474, pkt 263 i przytoczone tam orzecznictwo).

    180

    Należy przypomnieć również, że zachowanie rozsądnego terminu podczas prowadzenia postępowania administracyjnego stanowi podstawową zasadę prawa Unii (wyrok Sądu z dnia 27 listopada 2003 r., Regione Siciliana/Komisja, T‑190/00, Rec, EU:T:2003:316, pkt 136). Ponadto podstawowy wymóg pewności prawa, stojący na przeszkodzie temu, aby Komisja mogła bez ograniczeń zwlekać z wykonaniem swoich uprawnień, nakłada na sędziego obowiązek zbadania, czy w toku postępowania administracyjnego nie miało miejsca zdecydowanie opóźnione działanie po stronie tej instytucji (wyrok z dnia 24 września 2002 r., Falck i Acciaierie di Bolzano/Komisja, C‑74/00 P i C‑75/00 P, Rec, EU:C:2002:524, pkt 140, 141; ww. w pkt 132 wyrok Fleuren Compost/Komisja, EU:T:2004:4, pkt 145147).

    181

    Opóźnianie przez Komisję wydania decyzji o bezprawności pomocy, obowiązku jej zniesienia i odzyskania przez państwo członkowskie może w pewnych okolicznościach być podstawą powstania po stronie beneficjentów tej pomocy uzasadnionych oczekiwań, które mogą uniemożliwić Komisji nakazanie państwu członkowskiemu przeprowadzenia zwrotu tej pomocy (wyrok z dnia 24 listopada 1987 r., RSV/Komisja, 223/85, Rec, EU:C:1987:502, pkt 17). Jednak w przypadku pomocy państwa, która nie została zgłoszona, Komisja ponosi odpowiedzialność za takie opóźnienie dopiero począwszy od chwili, kiedy powzięła informację o istnieniu pomocy niezgodnej ze wspólnym rynkiem (ww. w pkt 179 wyrok Włochy/Komisja, EU:C:2004:240, pkt 91).

    182

    Fakt, że w rozporządzeniu nr 659/1999, oprócz dziesięcioletniego terminu przedawnienia (liczonego począwszy od momentu przyznania pomocy), po upływie którego Komisja nie może już nakazać odzyskania bezprawnie przyznanej pomocy, nie przewidziano żadnego innego terminu, choćby nawet instrukcyjnego, na przeprowadzenie przez tę instytucję badania tej pomocy, zgodnie z art. 13 ust. 2 tego rozporządzenia, stanowiącym, że Komisja nie jest związana terminem określonym w art. 7 ust. 6 tego rozporządzenia, nie stoi sam w sobie na przeszkodzie temu, aby sąd Unii zbadał, czy instytucja ta nie zachowała rozsądnego terminu lub działała w sposób przewlekły (zob. podobnie i analogicznie, w odniesieniu do terminu instrukcyjnego, wyroki: z dnia 15 czerwca 2005 r., Regione autonoma della Sardegna/Komisja, T‑171/02, Zb.Orz., EU:T:2005:219, pkt 57; z dnia 9 września 2009 r., Diputación Foral de Álava i in., od T‑230/01 do T‑232/01 i od T‑267/01 do T‑269/01, EU:T:2009:316, pkt 338, 339; Diputación Foral de Álava i in./Komisja, od T‑30/01 do T‑32/01 i od T‑86/02 do T‑88/02, Zb.Orz., EU:T:2009:314, pkt 259, 260).

    183

    Należy wreszcie przypomnieć, że zgodnie z orzecznictwem, w myśl zasady pewności prawa, w sytuacji gdy Komisja, uchybiając ciążącemu na niej obowiązkowi staranności, doprowadziła do powstania niejednoznacznej sytuacji ze względu na wprowadzenie dwuznacznych elementów oraz brak jasności mających zastosowanie uregulowań, która to sytuacja ostatecznie przybrała postać przedłużającego się, pomimo posiadanej wiedzy o danej pomocy, braku reakcji ze strony tej instytucji, przed podjęciem jakichkolwiek działań mających na celu nakazanie odzyskania pomocy ma ona obowiązek wyjaśnienia tej sytuacji (zob. podobnie wyrok z dnia 9 lipca 1970 r., Komisja/Francja, 26/69, Rec, EU:C:1970:67, pkt 2832).

    184

    Ocenę podniesionych przez skarżące argumentów dotyczących w istocie zachodzenia wyjątkowych okoliczności, na których Eurallumina oparła w uzasadniony prawnie sposób swe oczekiwania co do prawidłowości spornego zwolnienia i, co za tym idzie, spornej pomocy, należy zatem przeprowadzić w kontekście wymienionych w pkt 178–183 powyżej zasad.

    185

    W niniejszym przypadku należy przede wszystkim przypomnieć, że ani Republika Włoska (zob. pkt 128 powyżej), ani Eurallumina nie kwestionują motywu 67 zaskarżonej decyzji, z którego wynika, że sporna pomoc nigdy nie została zgłoszona Komisji. Należy zatem uznać, że pomoc ta została zatem przyznana bez uprzedniego zgłoszenia tej instytucji z naruszeniem art. 88 ust. 3 WE.

    186

    Następnie, wbrew temu, co twierdzą skarżące, opublikowanie w Dzienniku Urzędowym decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego mogło położyć kres istniejącym po stronie Euralluminy uzasadnionym oczekiwaniom co do prawidłowości spornego zwolnienia, a to ze względu na niejednoznaczność sytuacji powstałej wcześniej dzięki brzmieniu wydanych na wniosek Komisji decyzji zezwalających Rady, do których należy również decyzja 2001/224, obowiązująca w okresie, którego dotyczy zaskarżona decyzja.

    187

    W pkt 52 i 53 ww. w pkt 25 wyroku Komisja/Irlandia i in. (EU:C:2013:812), wiążącego Sąd zgodnie z art. 61 akapit 2 statutu Trybunału, Trybunał rozstrzygnął, że okoliczność polegającą na tym, iż decyzje zezwalające zostały wydane na wniosek Komisji, a ta nigdy nie wykorzystała uprawnień przysługujących jej na podstawie art. 8 ust. 5 dyrektywy 92/81 lub art. 230 WE i 241 WE, aby uzyskać zawieszenie lub zmianę tych decyzji zezwalających, należało wziąć pod uwagę, jeśli chodzi o obowiązek zwrotu pomocy niezgodnej ze wspólnym rynkiem, w świetle zasad ochrony uzasadnionych oczekiwań i pewności prawa, jak to uczyniła Komisja w zaskarżonej decyzji, rezygnując z nakazania odzyskania pomocy przyznanej przed dniem 2 lutego 2002 r., czyli datą ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym decyzji o wszczęciu postępowania przewidzianego w art. 88 ust. 2 WE. Z tego właśnie względu w pkt 54 ww. w pkt 25 wyroku Komisja/Irlandia i in. (EU:C:2013:812) Trybunał stwierdził, że uzasadnienia przedstawione w pkt 39–44 tego wyroku nie mogą stanowić podstawy prawnej dla wniosku Sądu, zgodnie z którym zaskarżona decyzja podważa ważność decyzji zezwalających Rady i tym samym narusza zasadę pewności prawa i zasadę domniemania zgodności z prawem aktów instytucji; to samo dotyczy opartego na tej samej argumentacji wniosku, zgodnie z którym w sprawie T‑62/06 RENV Komisja naruszyła zasadę dobrej administracji.

    188

    W świetle wymogów wynikających z zasad ochrony uzasadnionych oczekiwań i pewności prawa niejednoznaczność sytuacji powstałej dzięki brzmieniu wydanych na wniosek Komisji decyzji zezwalających Rady stoi na przeszkodzie jedynie odzyskaniu pomocy przyznanej na podstawie spornego zwolnienia do dnia publikacji w Dzienniku Urzędowym decyzji o wszczęciu postępowania przewidzianego w art. 88 ust. 2 WE. Natomiast począwszy od dnia tej publikacji Eurallumina powinna była wiedzieć, że skoro sporne zwolnienie stanowi pomoc państwa, to Komisja, w myśl art. 88 WE, musi na nią zezwolić.

    189

    Wynika z tego, że to właśnie opublikowanie decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego położyło kres uzasadnionym oczekiwaniom, jakie Eurallumina mogła wcześniej żywić co do zgodności z prawem spornego zwolnienia ze względu na wydane wcześniej przez Radę na wniosek Komisji decyzje zezwalające.

    190

    Tak więc Komisja w motywie 98 zaskarżonej decyzji słusznie uwzględniła wyjątkowość okoliczności niniejszego przypadku, gdyż przedstawiając wnioski Radzie, doprowadziła ona do powstania i utrzymania stanu pewnej niejednoznaczności; uwzględniła ona też, że – ze względu na to, iż nie mogła ustalić, czy, i jeśli tak, to w którym momencie, poszczególni beneficjenci rzeczywiście zostali poinformowani przez państwa członkowskie o wydaniu decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego – nie można wykluczyć, iż beneficjenci ci mogli powoływać się na zasadę ochrony uzasadnionych oczekiwań aż do dnia 2 lutego 2002 r., kiedy to decyzje o wszczęciu przewidzianego w art. 88 ust. 2 WE postępowania w przedmiocie zwolnień z podatku akcyzowego zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym; należy przy tym zauważyć, że w każdym razie publikacja ta wyeliminowała wszelkie związane z brzmieniem decyzji zezwalających Rady wątpliwości co do tego, że rozpatrywane środki, jeżeli stanowiły pomoc państwa, musiały zostać zatwierdzone przez Komisję zgodnie z art. 88 WE.

    191

    Żaden z podniesionych przez skarżące argumentów nie może podważyć zasadności takiego rozwiązania.

    192

    Jeśli chodzi o argumenty oparte przez skarżące na dyrektywie 2003/96, należy stwierdzić, że okoliczność polegająca na tym, iż na podstawie art. 18 ust. 1 tej dyrektywy w związku z jej art. 28 ust. 2 Republika Włoska mogła dalej stosować sporne zwolnienie począwszy od dnia 1 stycznia 2003 r., nie ma żadnego wpływu na ewentualne uzasadnione oczekiwania, jakie Eurallumina mogła żywić co do zgodności spornego zwolnienia z regułami rządzącymi pomocą państwa. Począwszy bowiem od dnia, w którym ten art. 18 ust. 1 dyrektywy 2003/96 wszedł w życie, czyli od dnia 1 stycznia 2003 r., Eurallumina powinna była wiedzieć o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego dotyczącego spornego zwolnienia, a także o tym, że skoro zwolnienie to stanowi pomoc państwa, to Komisja, w myśl art. 88 WE, musi udzielić na nie zezwolenia. Sytuacja ta nie uległa zmianie wraz z wydaniem dyrektywy 2003/96 w dniu 27 października 2003 r. i jej wejściem w życie 31 dnia tego samego miesiąca; w motywie 32 tej dyrektywy wyraźnie jest mowa o tym, że pozostaje ona „bez uszczerbku dla wyniku jakichkolwiek procedur dotyczących zakłóceń funkcjonowania jednolitego rynku, które mogą zostać podjęte, w szczególności na mocy art. 87 [WE] i 88 [WE]” (zob. podobnie i analogicznie ww. w pkt 25 wyrok Komisja/Irlandia i in., EU:C:2013:812, pkt 51). Po opublikowaniu decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego Eurallumina nie mogła już żywić w oparciu art. 18 ust. 1 dyrektywy 2003/96 uzasadnionych oczekiwań co do prawidłowości spornego zwolnienia z regułami rządzącymi pomocą państwa.

    193

    Jeśli chodzi o podniesiony przez Euralluminę argument dotyczący opóźnienia, z jakim Komisja wydała zaskarżoną decyzję, należy zauważyć, że owo opóźnienie nie stanowi, ze względu na całokształt przedstawionych dalej w pkt 194–217 powodów, wyjątkowej okoliczności mogącej spowodować powstanie po stronie tej spółki uzasadnionego oczekiwania co do prawidłowości spornego zwolnienia.

    194

    W pierwszej kolejności należy przeanalizować, czy termin na przeprowadzenie tego formalnego postępowania wyjaśniającego przekroczył w niniejszym przypadku granice rozsądku.

    195

    W tym względzie należy podnieść, że w ww. w pkt 181 i powołanym przez Euralluminę wyroku RSV/Komisja (EU:C:1987:502) Trybunał uznał, że 26 miesięcy, których potrzebowała Komisja, aby wydać swą decyzję, przekracza granice rozsądku.

    196

    Ponadto należy przypomnieć, że w myśl art. 7 ust. 6 rozporządzenia nr 659/1999 termin stanowiący punkt odniesienia dla przeprowadzenia formalnego postępowania wyjaśniającego w przypadku zgłoszonej pomocy państwa wynosi 18 miesięcy. Termin ten, choć nie ma zastosowania w przypadku bezprawnie przyznanej pomocy, stanowi zgodnie z art. 13 ust. 2 rozporządzenia nr 659/1999 (zob. pkt 182 powyżej) punkt odniesienia przydatny do tego, aby móc ocenić rozsądny charakter okresu trwania formalnego postępowania wyjaśniającego dotyczącego, tak jak w niniejszym przypadku, środka, który nie był przedmiotem zgłoszenia.

    197

    W niniejszym przypadku należy stwierdzić, że w dniu 17 lipca 2000 r. Komisja zwróciła się do Republiki Francuskiej, Irlandii i Republiki Włoskiej o zgłoszenie jej, na podstawie przepisów regulujących pomoc państwa, zwolnień z podatku akcyzowego. Niemające charakteru zgłoszenia odpowiedzi nadeszły we wrześniu, w październiku i grudniu 2000 r. Komisja wszczęła formalne postępowanie wyjaśniające w drodze decyzji z dnia 30 października 2001 r., podanej do wiadomości zainteresowanych państw członkowskich w dniu 5 listopada 2001 r. i opublikowanej w Dzienniku Urzędowym w dniu 2 lutego 2002 r. Następnie otrzymała ona komentarze ze strony spółek Aughinish Alumina (pismami z dnia 26 lutego i 1 marca 2002 r.), Eurallumina (pismem z dnia 28 lutego 2002 r.), Alcan (pismem z dnia 1 marca 2002 r.) oraz Europejskiego Stowarzyszenia Wytwórców Aluminium (pismem z dnia 26 lutego 2002 r.). Uwagi te zostały przekazane Irlandii, Republice Włoskiej oraz Republice Francuskiej w dniu 26 marca 2002 r. Irlandia przedstawiła swe komentarze odnoszące się do decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego w dniu 8 stycznia 2002 r. W dniu 18 lutego 2002 r. Komisja zwróciła się do Irlandii o informacje dodatkowe, których ta udzieliła w dniu 26 kwietnia 2002 r., po uprzednim zwróceniu się o przedłużenie wyznaczonego jej terminu na odpowiedź. Również po zwróceniu się w dniu 21 listopada 2001 r. o przedłużenie wyznaczonego jej terminu na odpowiedź Republika Francuska ustosunkowała się do decyzji o wszczęciu postępowania wyjaśniającego w dniu 12 lutego 2002 r. Republika Włoska przedstawiła swoje uwagi w dniu 6 lutego 2002 r.

    198

    Zaskarżona decyzja została wydana w dniu 7 grudnia 2005 r.

    199

    Pomiędzy wydaniem decyzji o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego a wydaniem zaskarżonej decyzji upłynęło więc nieco ponad 49 miesięcy.

    200

    Takiego terminu, który stanowi niemal dwukrotność terminu uwzględnionego w ww. w pkt 181 wyroku RSV/Komisja (EU:C:1987:502) i nieco więcej niż dwukrotność terminu przewidzianego w art. 7 ust. 6 rozporządzenia nr 659/1999 na zakończenie formalnego postępowania wyjaśniającego w przypadku zgłoszonej pomocy państwa, nie można a priori uznać za rozsądny. Zgodnie z orzecznictwem należy niemniej jednak zbadać, czy termin taki nie może być uzasadniony okolicznościami danego przypadku.

    201

    W niniejszym przypadku przywołane przez Komisję okoliczności nie mogą jednak uzasadnić tego, że postępowanie wyjaśniające trwało 49 miesięcy.

    202

    Niewątpliwie termin ten, po pierwsze, obejmuje wyznaczony państwom członkowskim i beneficjentom termin na przedstawienie ich uwag oraz, po drugie, uwzględnia okoliczność, że rządy francuski, irlandzki i włoski zwróciły się do Komisji o przedłużenie terminów wyznaczonych na przedstawienie ich uwag oraz odpowiedzi udzielonych w ramach formalnego postępowania wyjaśniającego. Uwzględniając ścisłe związki istniejące w niniejszym przypadku pomiędzy zwolnieniami z podatku akcyzowego i podobnymi środkami dozwolonymi, po zakończeniu prowadzonych równocześnie postępowań, tą samą decyzją Rady, należy wziąć pod uwagę całokształt czynności proceduralnych dokonanych w rozpatrywanych postępowaniach i w szczególności to, że Irlandia ustosunkowała się do ostatniego skierowanego przez Komisję żądania udzielenia dodatkowych informacji w dniu 26 kwietnia 2002 r.

    203

    Niemniej jednak Komisja potrzebowała jeszcze, licząc od tej daty, ponad 43 miesięcy, aby przyjąć zaskarżoną decyzję. Okoliczności niniejszego przypadku nie mogą zaś uzasadnić, w świetle całokształtu uwag przedstawionych przez zainteresowane strony i państwa członkowskie, takiego terminu na przeprowadzenie analizy rozpatrywanych spraw.

    204

    Po pierwsze, Komisja nie zdołała wykazać, że sprawy te są tak trudne, jak twierdzi, i nawet jeśli zdołałaby to wykazać, ten stopień trudności nie może uzasadnić terminu rozpatrywania sprawy tak długiego jak ten, który upłynął w niniejszym przypadku. W aktach sprawy brak jest bowiem jakichkolwiek dokumentów, na których można by było oprzeć wniosek, że Komisja musiała stawić czoła problemom prawnym o szczególnym ciężarze gatunkowym, skoro zaskarżona decyzja była rozsądnej długości (112 motywów), a w zawartym w niej rozumowaniu nie ma niczego, co by świadczyło o napotkaniu przez Komisję na jakąkolwiek oczywistą trudność. Następnie, Komisja wiedziała o zwolnieniach z podatku akcyzowego jeszcze przed wszczęciem formalnego postępowania wyjaśniającego, ponieważ pierwsze wnioski w ich przedmiocie zostały złożone w 1992 r. w przypadku Irlandii, w 1993 r. w przypadku Republiki Włoskiej i w 1997 r. w przypadku Republiki Francuskiej. Sama Komisja zresztą przekazała Radzie kolejne wnioski w przedmiocie decyzji zezwalających na zwolnienia z podatku akcyzowego po zażądaniu tego przez te trzy państwa członkowskie. Wreszcie, w swych sprawozdaniach dotyczących pomocy państwa Komisja poinformowała Światową Organizację Handlu (WTO) o zwolnieniu stosowanym przez Irlandię.

    205

    Ponadto sama Komisja wskazała, że począwszy od 1999 r. stała ona na stanowisku, iż zwolnienia z podatku akcyzowego są sprzeczne z regułami rządzącymi pomocą państwa. Począwszy od tej daty była ona zatem w stanie przemyśleć dogłębnie kwestię zgodności tych zwolnień z tymi regułami.

    206

    Ponadto fakt, że Komisja nie zwróciła się w ciągu 43 miesięcy poprzedzających wydanie zaskarżonej decyzji do Republiki Francuskiej, Irlandii czy Republiki Włoskiej o żadne dodatkowe informacje, świadczy o tym, iż w tym momencie posiadała ona już wszystkie elementy niezbędne do wydania decyzji w przedmiocie zwolnień z podatku akcyzowego.

    207

    Wreszcie, jeśli chodzi o podnoszoną trudność wynikającą ze zmiany wspólnotowego reżimu opodatkowania olejów mineralnych, a w szczególności – wydania dyrektywy 2003/96, powoływanie się na nią przez Komisję jest bezzasadne. Zaskarżona decyzja odnosi się bowiem do sytuacji, która nie była uregulowana w ramach nowego reżimu opodatkowania olejów mineralnych opartego na dyrektywie 2003/96, który wszedł w życie dopiero począwszy od dnia 1 stycznia 2004 r., lecz stosował się do niej reżim mający zastosowanie wcześniej. Powoływana przez Komisję zmiana normatywy wspólnotowej jest zatem bez znaczenia dla niniejszego przypadku. Znajduje to potwierdzenie w fakcie, że w zaskarżonej decyzji Komisja wszczęła formalne postępowanie wyjaśniające dotyczące zwolnień z podatku akcyzowego od olejów mineralnych wykorzystywanych jako paliwo przy produkcji tlenku glinu w regionach Gardanne, Shannon i na Sardynii w okresie, który rozpoczął się w dniu 1 stycznia 2004 r., kiedy to zaczęto stosować nowy reżim opodatkowania olejów mineralnych oparty na dyrektywie 2003/96. W każdym razie należy podkreślić, że zaskarżona decyzja została wydana mniej więcej dwa lata po wydaniu dyrektywy 2003/96. Podnoszona zaś przez Komisję konieczność uwzględnienia w zaskarżonej decyzji nowego reżimu opodatkowania olejów mineralnych opartego na dyrektywie 2003/96 nie wystarcza sama w sobie do uzasadnienia terminu rozpatrywania sprawy tak długiego jak ten, który upłynął w niniejszym przypadku.

    208

    W tych okolicznościach Komisja dobrze znała prawny i faktyczny kontekst przyznania zwolnień z podatku akcyzowego i przy badaniu ich zgodności z regułami rządzącymi pomocą państwa nie musiała stawiać czoła żadnej oczywistej trudności.

    209

    Po drugie, podnoszone przez Komisję trudności natury praktycznej i językowej, nawet jeśli ich występowanie zostałoby wykazane, nie mogą posłużyć do uzasadnienia terminu rozpatrywania sprawy tak długiego jak ten, który upłynął w niniejszym przypadku. W każdym razie Komisja dysponowała służbami umożliwiającymi jej stawienie czoła podnoszonym przez nią trudnościom natury językowej oraz prowadzonej jednocześnie analizie zwolnień z podatku akcyzowego w terminach znacznie krótszych niż te, które upłynęły w niniejszym przypadku, w szczególności poprzez koordynację pracy tych służb.

    210

    Terminu taki jak ten, w którym przeprowadzono analizę spornej pomocy, nie można więc uznać w niniejszym przypadku za rozsądny.

    211

    W drugiej kolejności należy jeszcze sprawdzić, czy to przekroczenie przez Komisję w trakcie formalnego postępowania wyjaśniającego rozsądnego terminu mogło, racjonalnie rzecz biorąc, skłonić Euralluminę do uwierzenia, iż instytucja ta nie ma już żadnych wątpliwości i zastrzeżeń co do spornej pomocy; należy również sprawdzić, czy to opóźnienie mogło stanąć na przeszkodzie zażądaniu przez Komisję odzyskania pomocy, która została przyznana na podstawie spornego zwolnienia w okresie pomiędzy 3 lutego 2002 r. a 31 grudnia 2003 r., jak rozstrzygnął Trybunał w ww. w pkt 181 wyroku RSV/Komisja (EU:C:1987:502, pkt 16).

    212

    W tym właśnie wyroku Trybunał niewątpliwie uznał, że okres 26 miesięcy, jaki upłynął, zanim Komisja wydała decyzję, mógł wzbudzić u skarżącej będącej beneficjentem pomocy uzasadnione oczekiwania stojące na przeszkodzie zobowiązaniu przez tę instytucję właściwych władz krajowych do nakazania zwrotu kwestionowanej pomocy.

    213

    Niemniej jednak, choć należy czuwać nad przestrzeganiem istotnych wymogów pewności prawa chroniących interesy prywatne, to istotne jest także zrównoważenie ich z istotnymi wymogami chroniącymi interesy publiczne, do których w dziedzinie pomocy państwa należy wymóg unikania sytuacji, w której funkcjonowanie rynku zostałoby zakłócone przez szkodliwą dla konkurencji pomoc państwa, co zgodnie z utrwalonym orzecznictwem wiąże się z tym, że bezprawnie przyznana pomoc winna zostać zwrócona celem przywrócenia sytuacji sprzed jej udzielenia [zob. wyrok z dnia 5 sierpnia 2003 r., P & O European Ferries (Vizcaya) i Diputación Foral de Vizcaya/Komisja, T‑116/01 i T‑118/01, Rec, EU:T:2003:217, pkt 207, 208 i przytoczone tam orzecznictwo].

    214

    W orzecznictwie tym Sąd przyjął taką wykładnię ww. w pkt 181 wyroku RSV/Komisja (EU:C:1987:502), zgodnie z którą to konkretne okoliczności sprawy, w której wydano ten wyrok, odegrały decydującą rolę w przyjętej przez Trybunał linii orzeczniczej (zob. podobnie ww. w pkt 179 wyrok Włochy/Komisja, EU:C:2004:240, pkt 90; wyrok z dnia 29 kwietnia 2004 r., Włochy/Komisja, C‑372/97, Rec, EU:C:2004:234, pkt 119; ww. w pkt 182 wyroki: Diputación Foral de Álava i in./Komisja, EU:T:2009:314, pkt 286; Diputación Foral de Álava i in., EU:T:2009:316, pkt 344). W szczególności należało uwzględnić to, że pomoc rozpatrywana w ww. w pkt 181 wyroku RSV/Komisja (EU:C:1987:502) została przyznana jeszcze przed wszczęciem przez Komisję formalnego postępowania wyjaśniającego w jej sprawie. Ponadto została ona formalnie zgłoszona Komisji – aczkolwiek już po tym, jak została wypłacona beneficjentowi. Wiązała się ona również z kosztami dodatkowymi ponoszonymi w związku z pomocą dozwoloną przez Komisję i dotyczyła sektora, który po 1977 r. korzystał z dozwolonej przez tę instytucję pomocy. Wreszcie, analiza zgodności tej pomocy ze wspólnym rynkiem nie wymagała przeprowadzania pogłębionych badań.

    215

    W niniejszej sprawie zaś nie mamy do czynienia z całokształtem wyjątkowych okoliczności, jakie zachodziły w sprawie, w której wydano ww. w pkt 181 wyrok RSV/Komisja (EU:C:1987:502). Niewątpliwie, podobnie jak w sprawie, w której wydano ww. w pkt 181 wyrok RSV/Komisja (EU:C:1987:502), Komisja, w momencie gdy pozostawała ewidentnie bezczynna, dobrze znała już kontekst przyznania spornego zwolnienia i, co za tym idzie, była w stanie wyrobić sobie pogląd na temat jego zgodności z regułami rządzącymi pomocą państwa, efektem czego nie musiała już przeprowadzać pogłębionej analizy w tym zakresie. Niemniej jednak w niniejszej sprawie nie zachodzą inne istotne okoliczności podobne tym, które zostały przyjęte w ww. w pkt 181 wyroku RSV/Komisja (EU:C:1987:502). W szczególności sporna w niniejszej sprawie pomoc została przyznana już po wszczęciu przez Komisję postępowania wyjaśniającego w sprawie spornego zwolnienia.

    216

    Odróżnia to zasadniczo istotne okoliczności, jakie zachodziły w sprawie, w której wydano ww. w pkt 181 wyrok RSV/Komisja (EU:C:1987:502), od okoliczności niniejszej sprawy. Eurallumina nie może zatem skutecznie powoływać się w niniejszym przypadku na ww. w pkt 181 wyrok RSV/Komisja (EU:C:1987:502).

    217

    Należy następnie uwzględnić to, że w pkt 52 wyroku z dnia 11 listopada 2004 r., Demesa i Territorio Histórico de Álava/Komisja (C‑183/02 P i C‑187/02 P, Zb.Orz., EU:C:2004:701), Trybunał rozstrzygnął, iż jeśli chodzi o wyjątkowe okoliczności, na których beneficjenci bezprawnej pomocy mogą w uzasadniony sposób oprzeć swoje oczekiwania odnośnie do jej prawidłowości, ta oczywista bezczynność po stronie Komisji nie ma żadnego znaczenia, w sytuacji gdy system pomocy nie został jej zgłoszony. W niniejszym przypadku zaś oczywista bezczynność Komisji, trwająca 43 miesiące od otrzymania odpowiedzi udzielonej przez Irlandię na pierwsze skierowane przez Komisję żądanie udzielenia dodatkowych informacji (zob. pkt 203 powyżej), niezależnie od tego, czy jest ona zgodna z zasadą dochowania rozsądnego terminu, nie ma jednak szczególnego znaczenia z punktu widzenia zastosowania, odnośnie do spornej i niezgłoszonej Komisji pomocy, reguł rządzących pomocą państwa. Nie wystarczy zatem stwierdzenie zachodzenia wyjątkowych okoliczności mogących spowodować powstanie po stronie Euralluminy uzasadnionego oczekiwania co do zgodności spornej pomocy z regułami rządzącymi pomocą państwa. Wynika z tego, że naruszenie zasady dochowania rozsądnego terminu, jakiego dopuściła się w niniejszym przypadku Komisja przy przyjmowaniu zaskarżonej decyzji, nie stoi na przeszkodzie temu, aby nakazała ona w tej decyzji odzyskanie spornej pomocy.

    218

    Podniesiony przez Euralluminę argument oparty na niedochowaniu rozsądnego terminu należy więc oddalić.

    219

    Argumenty skarżących dotyczące inwestycji dokonanych przez Euralluminę w jej położonym na Sardynii zakładzie w okresie, w którym korzystała ona ze spornej pomocy, są bez wpływu na ocenę tego, czy Eurallumina mogła mieć uzasadnione oczekiwania co do zgodności tej pomocy z regułami rządzącymi pomocą państwa, skoro, jak wynika z pkt 136 i 137 powyżej, nie zostało wykazane, iż Eurallumina powinna była dokonać takich inwestycji w ramach wywiązywania się ze zobowiązań zaciągniętych przez nią wobec władz włoskich dobrowolnie czy też ustanowionych przez te władze w zamian za osiągnięte dzięki spornej pomocy korzyści.

    220

    W świetle całokształtu powyższych rozważań należy stwierdzić, że skarżące nie wykazały w niniejszym przypadku zachodzenia wyjątkowych okoliczności mogących, racjonalnie rzecz biorąc, skłonić Euralluminę do uwierzenia, iż instytucja ta nie ma już żadnych wątpliwości i zastrzeżeń co do spornego zwolnienia, a które to okoliczności mogłyby stać na przeszkodzie nakazaniu przez Komisję w zaskarżonej decyzji odzyskania spornej pomocy.

    221

    Tak więc podniesione w ramach zarzutu szóstego na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 zarzuty szczegółowe oparte na naruszeniu zasad poszanowania uzasadnionych oczekiwań i pewności prawa RENV II oraz pierwszy zarzut podniesiony na poparcie skargi w sprawie T‑62/06 RENV II należy w całości oddalić jako bezzasadne.

    222

    Wynika stąd, że podniesiony na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II zarzut szósty oraz podniesiony na poparcie skargi w sprawie T‑62/06 RENV II zarzut pierwszy należy w całości oddalić jako bezzasadne.

    W przedmiocie podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑62/06 RENV II zarzutu trzeciego, opartego na naruszeniu zasady dobrej administracji

    223

    Eurallumina twierdzi, że Komisja dopuściła się w zaskarżonej decyzji naruszenia zasady dobrej administracji, nakładając na Republikę Włoską obowiązek odzyskania spornej pomocy. W tym względzie, po pierwsze, powołuje się ona na zasadę dobrej administracji, zgodnie z którą miała ona prawo oczekiwać od Komisji, że ta nie skieruje do Rady wniosku o wydanie decyzji pozwalających na przyznanie bezprawnej pomocy, zaś Rada nie wyda takich decyzji. Po drugie, powołuje się ona na treść decyzji 2001/224, którą, przy założeniu, że sporne zwolnienie zostanie zakwalifikowane jako pomoc państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 WE, należy uznać za wyraźne zezwolenie na przyznanie tej pomocy, czy też co najmniej za przeszkodę w odzyskaniu tej pomocy aż do dnia 31 grudnia 2006 r. Po trzecie, podnosi ona, że Komisja nie zakwestionowała bezpośrednio zgodności z prawem decyzji zezwalających Rady, rezygnując w ten sposób z wykonania uprawnień przysługujących jej na mocy art. 8 ust. 5 dyrektywy 92/81 czy też wniesienia skargi o stwierdzenie nieważności na mocy art. 230 WE.

    224

    Komisja wnosi o oddalenie zarzutu trzeciego jako bezzasadnego.

    225

    Zarzut ten dotyczy w istocie kwestii tego, czy Komisja w zaskarżonej decyzji przeanalizowała w staranny i bezstronny sposób wszystkie istotne okoliczności danego przypadku, a w szczególności czy uwzględniła wykluczające się wzajemnie skutki prawne zaskarżonej decyzji i wydanych na wniosek Komisji decyzji zezwalających Rady, których Komisja nigdy nie zakwestionowała w wykonaniu uprawnień przysługujących jej na podstawie art. 8 ust. 5 dyrektywy 92/81 czy też art. 230 WE i 241 WE.

    226

    W tym względzie należy przypomnieć, że w przypadku gdy instytucjom przysługują pewne uprawnienia dyskrecjonalne, poszanowanie przewidzianych w porządku prawnym Unii gwarancji procesowych nabiera tym bardziej fundamentalnego znaczenia (wyrok z dnia 21 listopada 1991 r., Technische Universität München, C‑269/90, Rec, EU:C:1991:438, pkt 14). Do gwarancji tych należy w szczególności zasada dobrej administracji, z którą związany jest obowiązek zbadania przez właściwą instytucję, przy zachowaniu staranności i bezstronności, wszystkich istotnych kwestii rozpatrywanego przypadku (zob. wyroki: z dnia 29 marca 2012 r., Komisja/Estonia, C‑505/09 P, Zb.Orz., EU:C:2012:179, pkt 95 i przytoczone tam orzecznictwo; z dnia 23 września 2009 r., Estonia/Komisja, T‑263/07, Zb.Orz., EU:T:2009:351, pkt 99 i przytoczone tam orzecznictwo).

    227

    W niniejszym przypadku należy stwierdzić, że na poparcie niniejszego zarzutu Eurallumina podnosi w istocie argumenty podobne do tych, które powołała już w ramach zarzutu drugiego. Zaś ze względów przedstawionych w pkt 65–75 powyżej, które same z kolei opierają się na pkt 45–48 ww. w pkt 25 wyroku Komisja/Irlandia i in. (EU:C:2013:812), Eurallumina nie może zasadnie twierdzić, że zaskarżona decyzja wywiera skutki prawne, które są sprzeczne z tymi wywoływanymi przez decyzję 2001/224 i art. 18 dyrektywy 2003/96.

    228

    Niewątpliwie, jak wynika z pkt 53 ww. w pkt 25 wyroku Komisja/Irlandia i in. (EU:C:2013:812), w zakresie dotyczącym obowiązku odzyskania niezgodnej ze wspólnym rynkiem pomocy należało uwzględnić okoliczność polegającą na tym, że decyzje zezwalające Rady zostały wydane na wniosek Komisji, biorąc przy tym pod uwagę zasady poszanowania uzasadnionych oczekiwań i pewności prawa. Niemniej jednak, jak wskazał Trybunał w tym samym punkcie tego wyroku, wymóg ów został spełniony, gdyż Komisja w zaskarżonej decyzji zrezygnowała z nakazania odzyskania pomocy przyznanej przed datą ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym decyzji o wszczęciu postępowania przewidzianego w art. 88 ust. 2 WE.

    229

    Nie udało się więc ustalić, że Komisja w zaskarżonej decyzji uchybiła obowiązkowi starannego i bezstronnego przeanalizowania wszystkich istotnych okoliczności rozpatrywanego przypadku.

    230

    Uwzględniając całokształt powyższych względów, podniesiony w ramach sprawy T‑62/06 RENV II zarzut trzeci należy oddalić jako bezzasadny.

    W przedmiocie podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑62/06 RENV II zarzutu czwartego, opartego na naruszeniu ustanowionego w art. 253 WE obowiązku uzasadnienia oraz zasady poszanowania uzasadnionych oczekiwań

    231

    Zdaniem Euralluminy Komisja dopuściła się w zaskarżonej decyzji naruszenia ustanowionego w art. 253 WE obowiązku uzasadnienia oraz zasady poszanowania uzasadnionych oczekiwań ze względu na to, że wbrew wymogom wynikającym z orzecznictwa nie wzięła ona pod uwagę poziomu, kalendarza i okresu amortyzacji inwestycji dokonanych w jej położonym na Sardynii zakładzie, uwzględniając przy tym uzasadnione oczekiwania żywione przez nią w przedmiocie prawidłowości spornego zwolnienia aż do dnia 31 grudnia 2006 r. Oprócz argumentów przedstawionych już na poparcie zarzutu pierwszego, opartego na naruszeniu zasady poszanowania uzasadnionych oczekiwań (zob. pkt 162–168 powyżej), po pierwsze, Eurallumina opiera się na braku znaczenia dla sprawy okoliczności polegającej na tym, że począwszy od 1995 r. Komisja usiłowała ograniczyć poziom spornego zwolnienia do tej części podatku akcyzowego, która przekraczała ustaloną w dyrektywie 92/82 stawkę minimalną, wskazując przy tym na kwestię tego, czy instytucja ta była wówczas zaniepokojona bezprawnym przyznaniem pomocy państwa na podstawie tego zwolnienia. Po drugie, podnosi ona, że sama Komisja przyznała, iż była zaniepokojona problemami związanymi z pomocą państwa począwszy od 1999 r., a nie od 1995 r. Po trzecie, powołuje się ona w pierwszej kolejności na wniosek o zgłoszenie spornego zwolnienia z lipca 2000 r., w drugiej kolejności na wniosek dotyczący decyzji Rady z listopada 2000 r., a w trzeciej kolejności na motyw 5 decyzji z dnia 2001/224, które nie pozwalały na automatyczne wyciągnięcie wniosku, że Komisja zamierza wszcząć w przedmiocie spornego zwolnienia formalne postępowanie wyjaśniające, czy też że zwolnienie to stanowi bezprawną pomoc, którą można odzyskać; w tym względzie należy w szczególności wziąć pod uwagę treść decyzji 2001/224, która została następnie potwierdzona w art. 18 ust. 1 dyrektywy 2003/96.

    232

    Komisja wnosi o oddalenie niniejszego zarzutu jako bezzasadnego.

    233

    Zarzut ten dotyczy w istocie kwestii tego, czy Komisja w zaskarżonej decyzji, po pierwsze, naruszyła nałożony na nią w art. 253 WE obowiązek uzasadnienia i, po drugie, naruszyła zasadę poszanowania uzasadnionych oczekiwań, nakazując odzyskanie spornej pomocy bez wzięcia pod uwagę okresu, którego Eurallumina potrzebowała, aby doczekać się rentowności inwestycji dokonanych w jej położonym na Sardynii zakładzie, oraz uzasadnionych oczekiwań żywionych przez nią co do prawidłowości spornego zwolnienia aż do dnia 31 grudnia 2006 r.

    234

    Naruszenia podnoszone przez Euralluminę w ramach niniejszego zarzutu dotyczą dwóch zarzutów szczegółowych, które mogą zostać podniesione w ramach skargi wniesionej na podstawie art. 230 WE (wyrok z dnia 2 kwietnia 1998 r., Komisja/Sytraval i Brink’s France, C‑367/95 P, Rec, EU:C:1998:154, pkt 67). Pierwszy z nich, dotyczący braku uzasadnienia bądź niedostatecznego uzasadnienia, odnosi się do naruszenia istotnych wymogów proceduralnych w rozumieniu tego postanowienia traktatowego, zaś drugi z nich, dotyczący materialnej zgodności z prawem zaskarżonej decyzji, odnosi się do naruszenia normy prawnej dotyczącej stosowania traktatu w rozumieniu tego samego art. 230 WE (ww. wyrok Komisja/Sytraval i Brink’s France, EU:C:1998:154, pkt 67).

    235

    W odniesieniu do, w pierwszej kolejności, zarzutu szczegółowego dotyczącego naruszenia obowiązku uzasadnienia należy przypomnieć, że zgodnie z brzmieniem art. 253 WE wydawane przez Komisję decyzje są uzasadniane. Ponadto zgodnie z utrwalonym orzecznictwem uzasadnienie, jakiego wymaga art. 253 WE, powinno być dostosowane do charakteru aktu i powinno przedstawiać w sposób jasny i jednoznaczny rozumowanie instytucji, która wydała akt, pozwalając zainteresowanym poznać podstawy podjętej decyzji, a sądowi Unii dokonać jej kontroli. Nie jest wymagane, by uzasadnienie podawało w sposób szczegółowy wszystkie istotne okoliczności prawne i faktyczne, jako że kwestia, czy uzasadnienie danego aktu spełnia wymagania art. 253 WE, musi być oceniania nie tylko z uwzględnieniem jego brzmienia, lecz również jego kontekstu oraz całości zasad prawnych dotyczących danej dziedziny (ww. w pkt 234 wyrok Komisja/Sytraval i Brink’s France, EU:C:1998:154, pkt 63; wyroki: z dnia 12 grudnia 2002 r., Belgia/Komisja, C‑5/01, Rec, EU:C:2002:754, pkt 68; z dnia 11 września 2003 r.Belgia/Komisja, C‑197/99 P, Rec, EU:C:2003:444, pkt 72).

    236

    W motywie 75 zaskarżonej decyzji Komisja w szczególności odmówiła uwzględnienia przypomnianych w motywach 37 i 45 tej samej decyzji uwag Euralluminy, zgodnie z którymi spółka ta dokonała, w zamian za sporne zwolnienie, znacznych inwestycji ekologicznych w jej położony na Sardynii zakład, a to z tego względu, że brak jest dowodu zawarcia przez tę spółkę z władzami włoskimi porozumień w przedmiocie zobowiązania się do osiągnięcia w okresie stosowania spornego zwolnienia celów związanych z ochroną środowiska naturalnego, zaś skorzystanie z tego zwolnienia nie było uzależnione od spełniania warunków zapewniających osiągnięcie takich samych skutków jak takie porozumienia czy zobowiązania. Motyw ten pozwala zrozumieć, że powodem niewzięcia przez Komisję pod uwagę z zaskarżonej decyzji okresu amortyzacji inwestycji dokonanych przez Euralluminę w jej położonym na Sardynii zakładzie było w szczególności to, iż instytucja ta uznała, że nie zostało wykazane, iż spółka ta została objęta spornym zwolnieniem w zamian za dokonanie tych inwestycji. Wyjaśnia to powody, dla których Komisja w motywie 98 zaskarżonej decyzji nie wzięła pod uwagę uzasadnionych zdaniem Euralluminy oczekiwań co do tego, że inwestycje w jej położony na Sardynii zakład mogą zostać zamortyzowane dzięki między innymi korzyściom odniesionym przez tę spółkę ze spornego zwolnienia aż do dnia 31 grudnia 2006 r.

    237

    Pomimo że to uzasadnienie zaskarżonej decyzji jest bardzo zwięzłe, w niniejszym przypadku jest ono wystarczające, aby zrozumieć przeprowadzone przez Komisję w tym względzie rozumowanie i umożliwić zainteresowanym poznanie podstawy podjętej decyzji, a sądowi Unii – dokonanie jej kontroli.

    238

    Wobec tego uzasadnienie zaskarżonej decyzji nie narusza ustanowionego w art. 253 WE obowiązku uzasadnienia w wykładni przyjętej w ww. w pkt 235 orzecznictwie. W konsekwencji zarzut szczegółowy oparty na naruszeniu obowiązku uzasadnienia należy oddalić jako bezzasadny.

    239

    W odniesieniu do, w drugiej kolejności, zarzutu szczegółowego opartego na naruszeniu zasady poszanowania uzasadnionych oczekiwań należy zauważyć, że Eurallumina zarzuca w nim Komisji w istocie nieuwzględnienie w zaskarżonej decyzji uzasadnionych oczekiwań co do tego, że inwestycje w jej położony na Sardynii zakład mogą zostać zamortyzowane dzięki między innymi korzyściom odniesionym przez tę spółkę ze spornego zwolnienia aż do dnia 31 grudnia 2006 r.

    240

    Jak zauważono w pkt 136, 137 i 219 powyżej, na podstawie zawartych w aktach sprawy dokumentów nie można w niniejszym przypadku wyciągnąć wniosku, że korzyść osiągnięta przez Euralluminę ze spornego zwolnienia stanowi świadczenie wzajemne za inwestycje dokonane przez tę spółkę w jej położonym na Sardynii zakładzie. Nie zostało zatem ustalone, że dokonując tych inwestycji, Eurallumina mogła żywić uzasadnione oczekiwania co do tego, iż owe inwestycje mogłyby zostać zamortyzowane dzięki między innymi korzyściom odniesionym przez tę spółkę ze spornego zwolnienia aż do dnia 31 grudnia 2006 r.

    241

    Zasadne było zatem nieuwzględnienie przez Komisję w zaskarżonej decyzji uzasadnionych zdaniem Euralluminy oczekiwań co do tego, że inwestycje w położony na Sardynii zakład tej spółki mogą zostać zamortyzowane dzięki między innymi korzyściom odniesionym przez nią ze spornego zwolnienia aż do dnia 31 grudnia 2006 r. W związku z tym zarzut szczegółowy oparty na naruszeniu zasady poszanowania uzasadnionych oczekiwań należy również oddalić jako bezzasadny.

    242

    Wynika stąd, że podniesiony na poparcie skargi w sprawie T‑62/06 RENV II zarzut czwarty należy w całości oddalić.

    243

    Ze względu na to, że wszystkie podniesione na poparcie niniejszych skarg zarzuty szczegółowe zostały albo odrzucone jako niedopuszczalne, albo oddalone jako niedopuszczalne, skargi te należy również oddalić.

    W przedmiocie kosztów

    244

    Zgodnie z art. 219 regulaminu postępowania przed Sądem, w orzeczeniach wydanych po uchyleniu jego orzeczenia i w przypadku spraw przekazanych do ponownego rozpoznania Sąd orzeka o kosztach postępowania przed nim oraz o kosztach postępowania odwoławczego przed Trybunałem. Ze względu na to, że w ww. w pkt 19 wyroku Komisja/Irlandia i in. (EU:C:2009:742) oraz w ww. w pkt 25 wyrokuKomisja/Irlandia i in. (EU:C:2013:812) Trybunał zastrzegł rozstrzygnięcie o kosztach do orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie, do Sądu należy również rozstrzygnięcie w niniejszym wyroku o kosztach związanych z tymi postępowaniami odwoławczymi.

    245

    Zgodnie z art. 134 § 1 regulaminu postępowania kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Niemniej jednak zgodnie z art. 135 § 1 tego regulaminu w wyjątkowych przypadkach, jeżeli wymagają tego względy słuszności, Sąd może zdecydować, że strona przegrywająca sprawę pokrywa własne koszty i zostaje obciążona tylko częścią kosztów poniesionych przez stronę przeciwną. Ponadto zgodnie z art. 135 § 2 tego samego regulaminu Sąd może obciążyć stronę, nawet jeśli ta wygrała sprawę, częścią lub całością kosztów postępowania, jeżeli jest to uzasadnione jej postępowaniem, również przed wniesieniem skargi. Sąd może w szczególności obciążyć kosztami związanymi z postępowaniem instytucję będącą autorem decyzji, której nieważność nie została stwierdzona, a to ze względu na niewystarczający charakter tej decyzji, który mógł skłonić skarżącego do wniesienia skargi (zob. analogicznie wyrok z dnia 9 września 2010 r., Evropaïki Dynamiki/Komisja, T‑387/08, EU:T:2010:377, pkt 177 i przytoczone tam orzecznictwo).

    246

    Żądania podniesione przez Republikę Włoską w sprawie T‑60/06 RENV II nie zostały uwzględnione. Republikę Włoską należy zatem obciążyć kosztami poniesionymi w związku z postępowaniami w sprawach T‑60/06, T‑60/06 RENV I i T‑60/06 RENV II oraz nakazać pokrycie jej własnych kosztów, a także, zgodnie z żądaniem Komisji, jednej piątej kosztów poniesionych przez tę instytucję w sprawach C‑89/08 P i C‑272/12 P.

    247

    Żądania podniesione przez Euralluminę w sprawie T‑62/06 RENV II nie zostały uwzględnione. Niemniej jednak w ramach przeprowadzonej w ramach rozpatrywania tej skargi analizy w pkt 210 powyżej stwierdzono, że Komisja naruszyła przy wydawaniu zaskarżonej decyzji zasadę dochowania rozsądnego terminu, co mogło skłonić Euralluminę do wniesienia niniejszej skargi mającej na celu stwierdzenie tego naruszenia. W tych okolicznościach Sąd stoi na stanowisku, że w odniesieniu do spraw T‑62/06, T‑62/06 RENV I i T‑62/06 RENV II uczciwe i sprawiedliwe jest obciążenie Euralluminy jej własnymi kosztami oraz trzema czwartymi kosztów poniesionych przez Komisję, a także – nakazanie tej instytucji pokrycia jednej czwartej poniesionych przez nią kosztów. Jeśli chodzi o sprawy C‑89/08 P i C‑272/12 P, ze względu na to, że w każdej z nich występowało przeciwko Komisji pięć stron, w zastosowaniu klucza podziału przyjętego w sprawach T‑62/06, T‑62/06 RENV I i T‑62/06 RENV II należy obciążyć Euralluminę jej własnymi kosztami oraz trzema dwudziestymi, czyli jedną piątą z trzech czwartych kosztów poniesionych przez Komisję, a także – nakazać tej instytucji pokrycie jednej piątej poniesionych przez nią kosztów.

     

    Z powyższych względów

    SĄD (pierwsza izba w składzie powiększonym)

    orzeka, co następuje:

     

    1)

    Skargi zostają oddalone.

     

    2)

    Republika Włoska pokrywa koszty poniesione w sprawach T‑60/06, T‑60/06 RENV I i T‑60/06 RENV II oraz pokrywa własne koszty i jedną piątą kosztów poniesionych przez Komisję Europejską w sprawach C‑89/08 P i C‑272/12 P.

     

    3)

    Eurallumina SpA pokrywa własne koszty oraz trzy czwarte kosztów poniesionych przez Komisję w sprawach T‑62/06, T‑62/06 RENV I i T‑62/06 RENV II, a także trzy dwudzieste kosztów poniesionych przez Komisję w sprawach C‑89/08 P i C‑272/12 P.

     

    4)

    Komisja pokrywa jedną czwartą kosztów poniesionych przez siebie w sprawach T‑62/06, T‑62/06 RENV I i T‑62/06 RENV II oraz jedną piątą kosztów poniesionych przez siebie w sprawach C‑89/08 P i C‑272/12 P.

     

    Kanninen

    Pelikánová

    Buttigieg

    Gervasoni

    Madise

    Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 22 kwietnia 2016 r.

    Podpisy

    Spis treści

     

    Okoliczności powstania sporu

     

    Sporne zwolnienie

     

    Postępowanie administracyjne

     

    Pierwsza decyzja dotycząca tlenku glinu

     

    Postępowanie i żądania stron

     

    Co do prawa

     

    W przedmiocie dopuszczalności

     

    Co do istoty

     

    W przedmiocie podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑62/06 RENV II zarzutu drugiego, opartego na naruszeniu zasad pewności prawa, domniemania ważności i skuteczności aktów instytucji oraz zasady lex specialis derogat legi generali

     

    – W przedmiocie naruszenia zasad pewności prawa, domniemania zgodności z prawem i skuteczności aktów wydawanych przez instytucje

     

    – W przedmiocie naruszenia zasady lex specialis derogat legi generali

     

    W przedmiocie podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II zarzutu pierwszego, opartego na naruszeniu art. 87 ust. 1 WE oraz wewnętrznej sprzeczności uzasadnienia

     

    W przedmiocie podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II zarzutu drugiego, opartego na naruszeniu art. 1 lit. b) ppkt (ii) i art. 4 rozporządzenia nr 659/1999 oraz decyzji zezwalających Rady

     

    W przedmiocie podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II zarzutu piątego, opartego na naruszeniu art. 18 dyrektywy 2003/96 w związku z jej załącznikiem II, a także decyzji 2001/224

     

    W przedmiocie podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II zarzutu trzeciego, opartego na naruszeniu zasad udzielania pomocy na cele związane z ochroną środowiska i w szczególności pkt 82 akapit drugi lit. a) wytycznych wspólnotowych

     

    W przedmiocie podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II zarzutu czwartego, opartego na naruszeniu art. 87 ust. 3 WE oraz wytycznych wspólnotowych

     

    W przedmiocie podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑60/06 RENV II zarzutu szóstego, opartego na naruszeniu zasad poszanowania uzasadnionych oczekiwań, pewności prawa i domniemania zgodności z prawem, oraz podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑62/06 RENV II zarzutu pierwszego, opartego na naruszeniu zasady poszanowania uzasadnionych oczekiwań

     

    W przedmiocie podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑62/06 RENV II zarzutu trzeciego, opartego na naruszeniu zasady dobrej administracji

     

    W przedmiocie podniesionego na poparcie skargi w sprawie T‑62/06 RENV II zarzutu czwartego, opartego na naruszeniu ustanowionego w art. 253 WE obowiązku uzasadnienia oraz zasady poszanowania uzasadnionych oczekiwań

     

    W przedmiocie kosztów


    ( *1 ) Języki postępowania: włoski i angielski.

    Góra