1

Rozdział III Protokołu w sprawie przywilejów i immunitetów Wspólnot Europejskich z dnia 8 kwietnia 1965 r., stanowiącego załącznik do Traktatu ustanawiającego Jedną Radę i Jedną Komisję Wspólnot Europejskich (Dz.U. 1967, 152, s. 13) (zwanego dalej „protokołem”) stanowi:

„Rozdział III

Członkowie Parlamentu Europejskiego

Artykuł 8

Swoboda przepływu [przemieszczania się] członków Parlamentu Europejskiego podróżujących do lub z miejsca obrad Parlamentu Europejskiego nie podlega żadnym ograniczeniom administracyjnym lub innym.

[…]

Artykuł 9

Wobec członków Parlamentu Europejskiego nie można prowadzić dochodzenia, postępowania sądowego, ani też ich zatrzymywać z powodu ich opinii lub stanowiska zajętego przez nich w głosowaniu w czasie wykonywania przez nich obowiązków służbowych.

Artykuł 10

Podczas sesji Parlamentu Europejskiego jego członkowie korzystają:

Immunitet chroni także członków podczas ich podróży do i z miejsca, gdzie odbywa się posiedzenie Parlamentu Europejskiego.

Nie można powoływać się na immunitet, w przypadku gdy członek został schwytany na gorącym uczynku i nie może on stanowić przeszkody w wykonywaniu przez Parlament Europejski prawa uchylenia immunitetu w odniesieniu do któregokolwiek ze swoich członków”.

2

Ashley Neil Mote, obywatel Zjednoczonego Królestwa, korzystał w latach 1996–2002 z różnego rodzaju pomocy publicznej. Od listopada 2003 r. toczy się przeciwko niemu postępowanie karne ze względu na to, że pomoc tę otrzymał na podstawie nieprawdziwych oświadczeń. W styczniu 2004 r. został wezwany do stawiennictwa, w dniu 27 kwietnia 2004 r. przedstawiono mu zarzuty, a w dniu 10 czerwca 2004 r. został mu doręczony odpis aktu oskarżenia i streszczenie postawionych mu zarzutów.

3

Po tym, jak został on wybrany do Parlamentu Europejskiego w czerwcu 2004 r., skarżący wniósł o zawieszenie toczącego się postępowania karnego, powołując się na przywileje i immunitety, które mu przysługują jako posłowi europejskiemu. Chichester Crown Court (sąd koronny w Chichester) wydał postanowienie o zawieszeniu postępowania w dniu 25 listopada 2004 r. Sąd ten uznał, że status osoby przebywającej na wolności za kaucją, którym był objęty A.N. Mote, stanowi przeszkodę w swobodzie przemieszczania się członków Parlamentu i narusza w związku z tym art. 8 protokołu.

4

Wnioskiem z dnia 3 lutego 2005 r. Attorney General (prokurator generalny Anglii i Walii) zwrócił się do Parlamentu o:

5

Wniosek ten został przekazany komisji prawa Parlamentu (zwanej dalej „komisją prawa”) i był przedmiotem debaty komisji w dniach 21 kwietnia, 24 maja i 20 czerwca 2005 r. Podczas przesłuchania zorganizowanego przez komisję prawa w dniu 24 maja 2005 r. A.N. Mote’a reprezentował inny poseł. W piśmie przedłożonym komisji w tym samym dniu (zwanym dalej „pismem”) wniósł on o oddalenie wniosku o uchylenie immunitetu.

6

W dniu 20 czerwca 2005 r. komisja prawa jednogłośnie przyjęła sprawozdanie zawierające zalecenie dla Parlamentu uchylenia immunitetu A.N. Mote’a (zwane dalej „sprawozdaniem”). Sprawozdanie to zawiera uzasadnienie oraz projekt decyzji Parlamentu Europejskiego.

7

Decyzją z dnia 5 lipca 2005 r. na posiedzeniu plenarnym Parlament zdecydował o uchyleniu immunitetu i zarządził przekazanie decyzji i sprawozdania odpowiednim organom w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (zwaną dalej „zaskarżoną decyzją”).

8

Działając na podstawie uchylenia przez Parlament immunitetu A.N. Mote’a organ odpowiedzialny za prowadzenie postępowania w Zjednoczonym Królestwie wystąpił do High Court of Justice (England & Wales) [wysokiego trybunału (Anglia i Walia)] o podjęcie zawieszonego postępowania karnego. Decyzją z dnia 17 października 2006 r. sąd ten postanowił podjąć postępowanie przeciwko skarżącemu.

9

Dnia 4 maja 2007 r. skarżący złożył wniosek o ochronę swojego immunitetu i swoich przywilejów, który został oddalony przez Parlament decyzją z dnia 10 lipca 2007 r.

10

W dniu 17 sierpnia 2007 r. Portsmouth Crown Court (sąd koronny w Portsmouth) orzekł winę A.N. Mote’a, a następnie, wyrokiem z dnia 4 września 2007 r., skazał go na karę dziewięciu miesięcy pozbawienia wolności. Wyrokiem z dnia 21 grudnia 2007 r. Court of Appeal (England & Wales) [sąd apelacyjny (Anglia i Walia)] oddalił wszystkie, z wyjątkiem jednego, zarzuty podniesione przeciwko wyrokowi z dnia 17 sierpnia. Skarżący wystąpił z wnioskiem o dopuszczenie do złożenia apelacji w dniu 18 stycznia 2008 r.

11

Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 5 września 2005 r. skarżący wniósł skargę w niniejszej sprawie.

12

W dniu 3 listopada 2005 r. skarżący wniósł o ochronę anonimowości w postępowaniu głównym, której udzielono mu w dniu 14 listopada 2005 r. Po zebraniu uwag stron na posiedzeniu w dniu 21 lutego 2008 r. prezes siódmej izby uchylił anonimowy status skarżącego.

13

Wnioskiem o zastosowanie środka tymczasowego złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 28 grudnia 2006 r. skarżący zwrócił się o zawieszenie wykonania zaskarżonej decyzji, na podstawie art. 225 ust. 1 WE, art. 242 WE i 243 WE. Postanowieniem z dnia 16 marca 2007 r. prezes Sądu oddalił ten wniosek.

14

Wnioskiem o zastosowanie środka tymczasowego złożonym w dniu 8 maja 2007 r. skarżący ponownie zwrócił się o zawieszenie wykonania zaskarżonej decyzji. Wniosek ten został oddalony postanowieniem prezesa Sądu z dnia 27 czerwca 2007 r.

15

W dniu 29 sierpnia 2007 r. skarżący złożył po raz trzeci wniosek o zastosowanie środków tymczasowych, podając to samo uzasadnienie, który to wniosek został oddalony postanowieniem prezesa Sądu z dnia 22 listopada 2007 r.

16

Skarżący wnosi do Sądu o:

17

Parlament Europejski wnosi do Sądu o:

18

Parlament podnosi, że skargę należy uznać za niedopuszczalną ze względu na to, że decyzja o uchyleniu immunitetu nie dotyczy skarżącego bezpośrednio w rozumieniu art. 230 akapit czwarty WE, w szczególności ponieważ tego typu decyzja pozostawia adresatowi zakres swobodnego uznania.

19

Na poparcie dopuszczalności swojej skargi A.N. Mote twierdzi, że chociaż przywileje i immunitety przynależą do Wspólnot, posłom przysługują one zgodnie z art. 5 regulaminu Parlamentu (Dz.U. 2005, L 44, s. 1) i że w związku z tym jakakolwiek decyzja odnosząca się do tych przywilejów i immunitetów dotyczy bezpośrednio danego posła.

20

Na wstępie należy zbadać, czy decyzja o uchyleniu immunitetu parlamentarnego z dnia 5 lipca 2005 r. stanowi decyzję zaskarżalną.

21

Z utrwalonego orzecznictwa wynika, że Wspólnota Europejska jest wspólnotą prawa w tym znaczeniu, że akty wydawane przez państwa członkowskie i instytucje podlegają kontroli zgodności z aktem zasadniczym, jakim jest traktat, oraz że traktat wprowadził całościowy system środków prawnych i procedur w celu powierzenia Trybunałowi kontroli zgodności z prawem aktów wydawanych przez instytucje (wyroki: Trybunału z dnia 23 kwietnia 1986 r. w sprawie 294/83 Les Verts przeciwko Parlamentowi, Rec. s. 1339, pkt 23, z dnia 23 marca 1993 r. w sprawie C-314/91 Weber przeciwko Parlamentowi, Rec. s. I-1093, pkt 8; Sądu z dnia 2 października 2001 r. w sprawach połączonych T-222/99, T-327/99 i T-329/99 Martinez i in. przeciwko Parlamentowi, Rec. s. II-2823, pkt 48). Trybunał orzekł również, że akty Parlamentu co do zasady nie są wyłączone z zakresu skarg o stwierdzenie nieważności (ww. wyrok w sprawie Les Verts przeciwko Parlamentowi, pkt 24).

22

Zgodnie z art. 230 akapit pierwszy WE sąd wspólnotowy kontroluje legalność aktów Parlamentu Europejskiego, których celem jest wywołanie skutków prawnych wobec osób trzecich i w tym celu dokonuje się rozróżnienia na dwie kategorie aktów.

23

Przedmiotem skargi o stwierdzenie nieważności nie mogą być akty Parlamentu dotyczące jedynie wewnętrznej organizacji jego prac (postanowienia Trybunału: z dnia 4 czerwca 1986 r. w sprawie 78/85 Groupe des droites européennes przeciwko Parlamentowi, Rec. s. 1753, pkt 11, z dnia 22 maja 1990 r. w sprawie C-68/90 Blot i Front national przeciwko Parlamentowi, Rec. s. I-2101, pkt 11; ww. wyrok w sprawie Weber przeciwko Parlamentowi, pkt 9).

24

Do tej kategorii należą akty Parlamentu, które albo nie wywołują skutków prawnych, albo wywołują skutki prawne jedynie wewnątrz Parlamentu w zakresie organizacji jego pracy i podlegają procedurom kontrolnym ustalonym w jego regulaminie (ww. wyrok w sprawie Weber przeciwko Parlamentowi, pkt 10; ww. wyrok w sprawie Martinez i in. przeciwko Parlamentowi, pkt 52).

25

Natomiast są zaskarżalne przed sądem wspólnotowym akty Parlamentu, które wywołują bądź mają wywoływać skutki prawne wobec osób trzecich czy też, innymi słowy, akty, których skutki prawne wykraczają poza ramy wewnętrznej organizacji pracy tej instytucji (ww. wyrok w sprawie Weber przeciwko Parlamentowi, pkt 11, ww. wyrok w sprawie Martinez i in. przeciwko Parlamentowi, pkt 53).

26

Sąd przypomniał, że posłowie sprawujący mandat przedstawicielski narodów wchodzących w skład Wspólnoty, w odniesieniu do aktu Parlamentu, wywierającego skutki prawne w zakresie warunków sprawowania tego mandatu, powinni być uznani za osoby trzecie w rozumieniu art. 230 akapit pierwszy WE (ww. wyrok w sprawie Martinez i in. przeciwko Parlamentowi, pkt 61).

27

W szczególności w odniesieniu do protokołu przywileje i immunitety przyznane w tym dokumencie Wspólnotom Europejskim mają jedynie charakter funkcjonalny, gdyż stawiają sobie za cel uniknięcie przeszkody na drodze działania i niezależności Wspólnot (postanowienia Trybunału: z dnia 11 kwietnia 1989 r. w sprawie 1/88 SA Générale de Banque przeciwko Komisji, Rec. s. 857, pkt 9, z dnia 13 lipca 1990 r. w sprawie C-2/88 IMM Zwartveld i in., Rec. s. I-3365, pkt 19).

28

Jednakże nawet jeżeli przywileje i immunitety zostały przyznane wyłącznie w interesie Wspólnoty, nie zmienia to faktu, że przyznano je w sposób wyraźny urzędnikom i innym pracownikom instytucji Wspólnoty, a także posłom do Parlamentu Europejskiego. Fakt, iż przywileje i immunitety obowiązują we wspólnotowym interesie publicznym uzasadnia przyznaną instytucjom kompetencję do uchylenia w razie potrzeby immunitetu, lecz nie oznacza, że te przywileje i immunitety zostały przyznane Wspólnocie, a nie bezpośrednio jej urzędnikom, innym pracownikom i posłom. Protokół rodzi więc w odniesieniu do tych osób podmiotowe prawo, którego poszanowanie jest zagwarantowane za pomocą prawa do wniesienia skargi, ustanowionego w art. 230 WE (zob. analogicznie wyrok Trybunału z dnia 16 grudnia 1960 r. w sprawie 6/60 Humblet przeciwko État belge, Rec. s. 1125).

29

Należy stwierdzić, że decyzja, poprzez którą Parlament uchylił immunitet jednego ze swoich posłów rodzi skutki prawne wykraczające poza jego wewnętrzne ramy organizacyjne, ponieważ umożliwia ona ściganie posła, którego te okoliczności faktyczne dotyczą.

30

Taka decyzja ma wpływ na warunki sprawowania mandatu przez tego posła, gdyż umożliwia ona wszczęcie lub dalsze prowadzenie przeciwko temu posłowi postępowania karnego, któremu w razie potrzeby mogą towarzyszyć środki ograniczenia wolności, mogące stanowić przeszkodę w sprawowaniu mandatu posła. W niniejszym przypadku zaskarżona decyzja umożliwiła organowi odpowiedzialnemu za prowadzenie postępowania w Zjednoczonym Królestwie wystąpienie z wnioskiem o podjęcie zawieszonego postępowania karnego wszczętego przeciwko A.N. Mote’owi i jego uwzględnienie postanowieniem High Court of Justice (England & Wales) z dnia 17 października 2006 r.

31

Zaskarżona decyzja powinna być zatem uważana za akt, który wywiera lub ma wywierać skutki prawne wobec osób trzecich. Z tego wynika, że zgodnie z kryteriami określonymi przez Trybunał w ww. wyroku w sprawie Weber przeciwko Parlamentowi musi istnieć możliwość poddania tego aktu kontroli legalności przez sąd wspólnotowy zgodnie z art. 230 akapit pierwszy WE.

32

Jeśli chodzi o zarzut niedopuszczalności skargi, podniesiony przez Parlament na podstawie przepisów art. 230 akapit czwarty WE, należy stwierdzić, że Parlament przyznaje, iż decyzja dotyczy skarżącego indywidualnie, lecz kwestionuje, by dotyczyła go bezpośrednio.

33

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem warunek, iż decyzja musi dotyczyć bezpośrednio jednostki, wymaga, by zaskarżony akt wspólnotowy wywoływał bezpośredni skutek na sytuację prawną tej jednostki i nie pozostawiał jakiegokolwiek zakresu swobodnego uznania po stronie adresatów, których obowiązkiem jest go wykonać, co ma mieć charakter automatyczny i wynikać z samej regulacji wspólnotowej, bez potrzeby stosowania przepisów pośrednich (zob. wyroki Trybunału: z dnia 5 maja 1998 r. w sprawie C-404/96 P Glencore Grain przeciwko Komisji, Rec. s. I-2435, pkt 41 i przytoczone tam orzecznictwo, z dnia 29 czerwca 2004 r. w sprawie C-486/01 P Front national przeciwko Parlamentowi, Zb.Orz. s. I-6289, pkt 34, z dnia 2 maja 2006 r. w sprawie C-417/04 P Regione Siciliana przeciwko Komisji, Zb.Orz. s. I-3881, pkt 28).

34

W niniejszym przypadku immunitet, o którym mowa w art. 9 i 10 protokołu, chroni posłów przed niektórymi działaniami mogącymi stanowić przeszkodę w sprawowaniu ich funkcji, tak że decyzja o uchyleniu immunitetu zmienia sytuację prawną posła przez sam fakt uchylenia tej ochrony i przywrócenia mu statusu osoby podlegającej powszechnie obowiązującemu prawu państw członkowskich, co sprawia, że podlega on, bez konieczności zastosowania żadnych pośrednich przepisów, środkom, w szczególności zaś zatrzymaniu i pociągnięciu do odpowiedzialności przed sądem, ustanowionym w tym powszechnie obowiązującym prawie. Wynika z tego, że zaskarżona decyzja dotyczy skarżącego bezpośrednio.

35

Swobodne uznanie przysługujące krajowym organom po uchyleniu immunitetu w kwestii podjęcia lub umorzenia postępowania wszczętego przeciwko posłowi pozostaje bez wpływu na fakt, że decyzja o uchyleniu immunitetu dotyczy bezpośrednio jego sytuacji prawnej, ponieważ skutki związane z tą decyzją ograniczają się do uchylenia ochrony, z której korzystał on jako poseł i nie wynika z niej konieczność jakiegokolwiek dodatkowego środka służącego jej wdrożeniu.

36

Z powyższego wynika, że skargę o stwierdzenie nieważności należy uznać za dopuszczalną.

37

Na poparcie skargi o stwierdzenie nieważności A.N. Mote podnosi cztery zarzuty. W pierwszym zarzucie, naruszenia prawa, skarżący utrzymuje, że Parlament powinien był stwierdzić naruszenie przywileju przyznanego przez art. 8 protokołu. Drugi zarzut składa się z dwóch części. U podstaw pierwszej leży naruszenie regulaminu Parlamentu ze względu na to, że Parlament wyraził opinię na temat zasadności podjęcia wobec A.N. Mote’a postępowania karnego. W drugiej części skarżący utrzymuje, że Parlament nie uwzględnił w sposób sprawiedliwy i całościowy okoliczności faktycznych i argumentów, które skarżący przedstawił przed komisją prawa. Trzeci zarzut spoczywa na braku pełnego i odpowiedniego uzasadnienia zaskarżonej decyzji. Ostatni zarzut wynika z nierozsądnego i nieproporcjonalnego charakteru decyzji. Zdaniem skarżącego argumenty, które podniósł, powinny były spowodować odmowę uchylenia mu immunitetu.

38

Skarżący utrzymuje, że zaskarżona decyzja została podjęta z naruszeniem prawa, ponieważ Parlament powinien był stwierdzić naruszenie przywileju, którym był on objęty na podstawie art. 8 protokołu. Należało bowiem odróżnić przywilej nadany w art. 8, dotyczący swobody przemieszczania się posłów, od immunitetu ustanowionego w art. 10, dotyczącego nienaruszalności posłów w razie wszczęcia przeciwko nim postępowania sądowego. W niniejszym przypadku charakter instytucji przebywania na wolności za kaucją w prawie karnym Zjednoczonego Królestwa narusza przywilej z art. 8, ponieważ oskarżony musi pozostawać do dyspozycji sądu krajowego. Udział w sesjach Parlamentu, a także w pracach komisji uzależniony jest zatem od swobodnego uznania sądu, co stanowi ograniczenie swobody przemieszczania się posłów i zamach na niezależność Parlamentu, bez względu na deklaracje organów wymiaru sprawiedliwości Zjednoczonego Królestwa co do ich woli współpracy. Taka wykładnia art. 8 skłoniła Chichester Crown Court do zawieszenia postępowania karnego w oczekiwaniu na odpowiedź Parlamentu na wniosek o uchylenie immunitetu. Przyjmując inną wykładnię art. 8 w uzasadnieniu do sprawozdania i nie wypowiadając się w kwestii uchylenia tego przywileju, Parlament naruszył prawo.

39

Parlament uważa, że zarzut ten jest bezzasadny. Wyjaśnia on, że ograniczył się jedynie do udzielenia odpowiedzi na wniosek o uchylenie immunitetu. Wyjaśnia, że uzasadnienie niekoniecznie odzwierciedla jego stanowisko jako instytucji i zwraca uwagę na daną przez siebie wykładnię art. 8 i 10 protokołu, podkreślając funkcjonalny charakter tych przepisów.

40

Zdaniem Parlamentu art. 8 protokołu, dostosowany do okoliczności w czasach, gdy przemieszczanie się na terytorium Wspólnot nie było równie łatwe jak dziś, ma zasadniczo na celu zakazanie wszelkich przeszkód o charakterze administracyjnym, policyjnym lub celnym w przemieszczaniu się posła. Jako taki nie przyznaje on immunitetu jurysdykcyjnego. Z kolei art. 10 protokołu ustanawia nienaruszalność posłów w przypadku czynów popełnionych na terytorium krajowym ich państwa członkowskiego lub jakiegokolwiek innego państwa członkowskiego, z wyjątkiem opinii lub stanowiska zajętego przez nich w głosowaniu w czasie wykonywania przez nich obowiązków służbowych, które objęte są zakresem art. 9. Co więcej, art. 10 nadaje posłom immunitet podczas ich podróży do i z miejsca, gdzie odbywa się posiedzenie Parlamentu Europejskiego. Przepisy te byłyby pozbawione sensu, gdyby przywilej nadany w art. 8 mógł stanowić przeszkodę we wszczęciu postępowania sądowego. Parlament dodaje, że żaden przywilej nadany na mocy art. 8 nie mógłby zostać uchylony na podstawie art. 10.

41

Jeśli chodzi o pozostawioną sądowi krajowemu możliwość zakłócenia działalności Parlamentu Europejskiego, gdyby sąd ten mógł kontrolować przemieszczanie się skarżącego, Parlament przypomina, że w stosunkach między państwami członkowskimi a instytucjami wspólnotowymi obowiązuje zasada lojalnej współpracy na mocy art. 10 WE. Krajowe organy wymiaru sprawiedliwości mają obowiązek przyczyniania się, na ile to możliwe, do właściwego funkcjonowania instytucji wspólnotowych i przestrzegania ich prerogatyw, co też uczyniło Zjednoczone Królestwo, a gdyby tego nie uczyniło, mogłoby za to odpowiedzieć przez sądami wspólnotowymi.

42

Skarżący przyznaje, że przywileje i immunitety Wspólnot mają przede wszystkim charakter funkcjonalny, i zaprzecza, by kiedykolwiek traktował przepisy art. 8 równoznacznie z bezwzględnym immunitetem jurysdykcyjnym. Jednakże podtrzymuje on, że interpretacja przywileju nadanego przez art. 8, której należy udzielać, jest bardzo ogólna i że w szczególnych okolicznościach może on stanowić przeszkodę w ściganiu, w którego naturze leżą środki ograniczenia wolności. Przywilej ten pozwala uniknąć zakłócania działalności posła w sposób zgoła odmienny niż przepisy art. 10.

43

Parlament uważa, że należy odrzucić wykładnię art. 8 udzielaną przez A.N. Mote’a, gdyż zakaz ograniczeń w przemieszczaniu się posła nie może zapewnić ochrony przewyższającej ochronę wynikającą z immunitetu nadanego przez art. 10. W tym przypadku immunitet nadany posłowi jest bezwzględny, jako że przywileju nie można uchylić, w odróżnieniu od immunitetu.

44

Skarżący zarzuca Parlamentowi, iż nie stwierdził, że skarżący chroniony jest przywilejem ustanowionym w art. 8 protokołu i że ten przywilej został naruszony poprzez wszczęcie przeciwko niemu postępowania, podczas gdy to Parlament, a nie sąd krajowy powinien wypowiedzieć się w tej kwestii, podejmując decyzję w przedmiocie niesionego przez postępowanie sądowe ryzyka zaistnienia przeszkód w sprawowaniu przez posła jego funkcji jako parlamentarzysty.

45

Z art. 10 akapit ostatni protokołu, zgodnie z którym immunitet nie może stanowić przeszkody w wykonywaniu przez Parlament Europejski prawa uchylenia immunitetu w odniesieniu do któregokolwiek ze swoich członków, wynika, że Parlament jest właściwy, by podjąć decyzję w przedmiocie wniosku o uchylenie immunitetu posła europejskiego. Artykuły 6 i 7 regulaminu Parlamentu uzupełniają ten przepis, szczegółowo określając zasady obowiązujące w zakresie procedury uchylenia immunitetu.

46

Nie istnieje natomiast ani w protokole, ani w regulaminie Parlamentu przepis stanowiący, że Parlament jest organem właściwym do stwierdzenia istnienia przywileju określonego w art. 8 protokołu.

47

Należy ponadto wyjaśnić, że art. 8 i 10 protokołu nie mają tego samego zakresu przedmiotowego.

48

Trybunał orzekł, że art. 8 akapit pierwszy protokołu skutkuje dla państw członkowskich zakazem wprowadzania, w szczególności przy pomocy praktyk w zakresie opodatkowania, ograniczeń administracyjnych w swobodzie przemieszczania się posłów (wyrok Trybunału z dnia 15 września 1981 r. w sprawie 208/80 Bruce of Donington, Rec. s. 2205, pkt 14). Zgodnie z tym przepisem przywilej ma na celu zagwarantowanie posłom do Parlamentu Europejskiego swobody podróżowania do lub z miejsca obrad Parlamentu.

49

Należy jednak zwrócić uwagę, że choć art. 8 akapit pierwszy protokołu, mówiący o ograniczeniach administracyjnych lub „innych”, nie zawiera wyczerpującego wyliczenia tych ograniczeń, nie zaliczają się do nich ograniczenia wynikające z postępowania sądowego, gdyż należą one do zakresu przedmiotowego art. 10, który określa system prawny immunitetów, z wyjątkiem szczególnego zakresu dotyczącego głosowania i wyrażania opinii przez posłów w ramach sprawowania przez nich mandatu, który jest objęty art. 9. O pociągnięciu do odpowiedzialności przed sądem jest bowiem wyraźnie mowa w art. 10 akapit pierwszy lit. b) protokołu, który mówi, że poseł mu nie podlega, na terytorium jakiegokolwiek innego państwa członkowskiego niż jego własne, podczas sesji Parlamentu. Podobnie zgodnie z art. 10 akapit pierwszy lit. a) protokołu, poseł korzysta w tym czasie na terytorium swojego państwa z immunitetów przyznawanych członkom parlamentu swojego państwa, a niektóre z tych immunitetów chronią krajowych parlamentarzystów przed postępowaniem sądowym, które mogłoby być przeciwko nim wszczęte. Wreszcie art. 10 akapit drugi stanowi, że immunitetem posłowie objęci są również podczas podróży do i z miejsca, gdzie odbywa się posiedzenie Parlamentu. Fakt istnienia tego przepisu, który, podobnie jak art. 8 akapit pierwszy protokołu, chroni posłów przed naruszeniem ich swobody przemieszczania się, potwierdza, że ograniczenia, o których mowa w tym przepisie, nie obejmują wszelkich możliwych naruszeń swobody przemieszczania się posłów i że, jak wskazują na to analizowane wyżej przepisy art. 10, należy uznać, że postępowanie sądowe objęte jest zakresem prawnego rozwiązania ustanowionego w tym ostatnim artykule.

50

Artykuł 10 protokołu ma więc na celu zapewnienie niezależności posłów do Parlamentu, poprzez zapobieżenie temu, by w trakcie trwania sesji Parlamentu wywierano na nich naciski w postaci gróźb aresztowania lub wszczęcia postępowania karnego (postanowienie prezesa Sądu z dnia 2 maja 2000 r. w sprawie T-17/00 R Rothley i in. przeciwko Parlamentowi, Rec. s. II-2085, pkt 90).

51

Artykuł 8 protokołu ma za zadanie ochronę posłów do Parlamentu przed ograniczeniami ich swobody przemieszczania się innego rodzaju niż ograniczenia sądowe.

52

Ponieważ nie jest możliwy do utrzymania pogląd, iż czynnikami powodującymi ryzyko przeszkodzenia A.N. Mote’owi w sprawowaniu jego mandatu poselskiego były przeszkody o innym charakterze niż przeszkody wynikające z postępowania wszczętego przez organy wymiaru sprawiedliwości jego państwa pochodzenia, należy stwierdzić, że Parlament nie naruszył prawa w związku z podjęciem decyzji o uchyleniu immunitetu A.N. Mote’a, nie wypowiadając się przy tym w przedmiocie przywileju przysługującego mu jako posłowi do Parlamentu ani nie stwierdzając, że art. 8 został w niniejszym przypadku naruszony.

53

Z powyższego wynika, że zarzut ten należy odrzucić.

54

Podniesiony przez skarżącego zarzut składa się z dwóch części.

55

Skarżący podnosi, że zgodnie z art. 7 ust. 7 regulaminu Parlamentu komisja prawa nie miała prawa wypowiedzieć się w swoim sprawozdaniu na temat zasadności toczącego się przeciwko niemu postępowania karnego. Naruszenie tego przepisu sprawiło, że zaskarżona decyzja jest obarczona błędem. Dodaje on, że wyrażona przez Parlament w tym samym sprawozdaniu opinia pozbawiona jest odniesienia do uwag przedstawionych przez niego w tym przedmiocie.

56

Parlament odpiera, że zarzut ten jest oczywiście bezzasadny. Zwraca uwagę, że za treść uzasadnienia zawartą w sprawozdaniu odpowiedzialny był wyłącznie sprawozdawca i że na wyrażoną przez niego opinię nie można powoływać się w celu zakwestionowania rezolucji przyjętej przez Parlament. W każdym razie określenia użyte przez sprawozdawcę nie odnosiły się do zasadności postępowania, lecz do tego, że było ono poparte uzasadnieniem.

57

Skarżący utrzymuje, że w sprawozdaniu komisji prawa nic nie wskazuje na to, by ona, a tym samym Parlament, zbadali w sposób skuteczny i odpowiedni podniesione przez niego merytoryczne argumenty. Ta luka stoi na przeszkodzie realizacji prawa skarżącego do zapoznania się z wnioskami, do jakich doszła komisja prawa i powoduje, że decyzja jest w związku z tym nieważna.

58

Parlament uważa, że zarzut ten jest bezzasadny. Przypomina, że zgodnie z przepisami art. 7 ust. 3 regulaminu A.N. Mote miał możliwość złożenia wyjaśnień przed komisją prawa poprzez swojego przedstawiciela będącego innym posłem, w dniu 24 maja 2005 r. Podnosi on, że w preambule zaskarżona decyzja odnosi się wyraźnie do tego przesłuchania.

59

Na wstępie należy stwierdzić, że postępując zgodnie z przedłożoną przez komisję prawa propozycją uchylenia immunitetu A.N. Mote’owi i odnosząc się w zaskarżonej decyzji do sprawozdania tej komisji, nie czyniąc żadnych zastrzeżeń co do treści znajdującego się w tym dokumencie uzasadnienia, Parlament przyjął uzasadnienie do sprawozdania jako własny dokument. Wynika z tego, że krytyczne uwagi zawarte w pierwszej części niniejszego zarzutu należy traktować jako skierowane przeciwko uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

60

Artykuł 7 ust. 7 regulaminu Parlamentu stanowi, że komisja prawna „[…] nie może w żadnym przypadku wypowiadać się o winie bądź braku winy posła oraz o zasadności wszczęcia wobec niego postępowania karnego na podstawie zarzutów, które są mu stawiane, nawet wtedy, gdy badanie wniosku pozwala komisji [prawnej] na dokładne zapoznanie się ze szczegółami sprawy”.

61

Należy zbadać, czy komisja prawa zajęła w swoim sprawozdaniu przychylne stanowisko w sprawie wszczętego postępowania i czy wyraziła opinię w przedmiocie winy A.N. Mote’a. W pkt II.2 sprawozdania sprawozdawca stwierdza po pierwsze, że wnioski prokuratury są „poparte uzasadnieniem”. Oceny tej, wyrażającej opinię sprawozdawcy na temat tego, że uzasadnienie postępowania prowadzonego przeciwko A.N. Mote’owi jest wystarczające, nie można utożsamiać z opinią w przedmiocie jego winy lub uzasadnionego charakteru postępowania. To samo dotyczy następnie, w pkt II 3, całkowicie obiektywnego stwierdzenia sprawozdawcy na temat wagi tego naruszenia, w Zjednoczonym Królestwie i w większości państw członkowskich. Wreszcie poprzez stwierdzenie w tym samym punkcie, że „postępowanie wydaje się być dobrze zaawansowane”, sprawozdawca zwrócił po prostu uwagę na to, że postępowanie znajduje się w zaawansowanym stadium i powinno doprowadzić do posiedzenia, nie przesądzając przy tym o wyniku procesu.

62

Z powyższego wynika, że art. 7 regulaminu Parlamentu nie został naruszony, a pierwszą część tego zarzutu należy w związku z tym odrzucić.

63

Argumenty merytoryczne, co do których skarżący utrzymuje, że nie zostały one faktycznie lub w odpowiedni sposób przeanalizowane przez Parlament, są następujące: zbyt późne podjęcie wobec niego postępowania, co skutkowało zakłóceniem prawidłowego funkcjonowania Parlamentu z naruszeniem art. 10 WE; sposób, w który organy Zjednoczonego Królestwa postępowały z wnioskiem o uchylenie mu immunitetu; niejasny charakter wniosku o uchylenie immunitetu w odniesieniu do powagi zarzucanych mu czynów oraz zasadności ścigania; uprawnienie Parlamentu do uchylenia przywileju.

64

Po pierwsze, jeśli chodzi o brak uwzględnienia zarzutu opóźnienia, dotyczącego postępowania prowadzonego przez krajowe organy sprawiedliwości przeciwko A.N. Mote’owi, jego zdaniem to opóźnienie przeszkodziło mu w sprawowaniu mandatu poselskiego, a w związku z tym w funkcjonowaniu Parlamentu, powodując po stronie Zjednoczonego Królestwa naruszenie zasady lojalnej współpracy, o której mowa w art. 10 WE.

65

Należy zauważyć, że poprzez wskazanie, iż nie ma żadnego powodu, by wątpić w deklaracje Attorney general, zgodnie z którymi „opinie lub obowiązki polityczne A.N. Mote’a nie mają żadnego wpływu na postępowanie, a […] śledztwo [zostało] przeprowadzone tak sprawnie, jak to możliwe” i że Chichester Crown Court mógł wystąpić z wnioskiem o uchylenie immunitetu, w przypadku gdyby „miał wątpliwości co do zamiarów prokuratora lub jakichkolwiek innych uczestników (co w sposób oczywisty nie miało miejsca)”, Parlament w sposób dorozumiany, lecz pewny, odrzucił zarzut opóźnienia. Uznał on, że u podstaw postępowania nie leżał jakikolwiek zamiar przeszkodzenia A.N. Mote’owi w sprawowaniu mandatu poselskiego, opierając się przy tym nie tylko na informacjach dostarczonych przez Attorney general, lecz również na analizie Chichester Crown Court.

66

Należy dodać, że z argumentów podnoszonych przez skarżącego przed komisją prawa nie wynika, że czas trwania śledztwa, a tym samym opóźnienie, z jakim stanął on przed sądem karnym, świadczą o chęci zaszkodzenia jego działalności posła europejskiego. Uwagi przedstawione przez A.N. Mote’a stanowią bowiem odpowiedź na twierdzenia Attorney general, iż czas trwania śledztwa wynikał z zatajania przez niego informacji, w szczególności na temat konta bankowego na wyspie Man oraz z niewystarczającego stopnia współpracy z jego strony. A.N. Mote podniósł, że zaprzecza, by odmawiał współpracy z organami śledczymi, i że pragnął on zachować milczenie, zgodnie z tym, na co pozwala mu prawo do obrony. Uważał on ponadto, że prowadzący śledztwo dopuścili się nieuzasadnionego opóźnienia w skierowaniu zapytania do banku Barclays na wyspie Man. Żadna z tych okoliczności nie dowodziła jakiegokolwiek zamiaru zaszkodzenia jego działalności poselskiej.

67

Po drugie, jeśli chodzi o stosunek wykazywany przez organy Zjednoczonego Królestwa przy postępowaniu w sprawie wniosku o uchylenie immunitetu, należy zauważyć, że Parlament wskazał, iż nie ulega żadnej wątpliwości, że wniosek został złożony z zachowaniem wymogów formalnych. Czyniąc to, Parlament wziął pod uwagę argumenty skarżącego dotyczące sposobu, w jaki postępowano z wnioskiem o uchylenie immunitetu i doszedł do wniosku, że żaden z nich nie stoi na przeszkodzie rozpatrzeniu tego wniosku.

68

Po trzecie, należy stwierdzić, że Parlament nie zajął stanowiska w przedmiocie argumentów dotyczących braku jasności wniosku o uchylenie immunitetu, w tym w odniesieniu do zasadności postępowania oraz powagi zarzucanych naruszeń. Parlament powstrzymał się więc od wyrażenia jakiejkolwiek oceny w przedmiocie zasadności postępowania, której wymagało badanie tego zarzutu, a czyniąc to, postąpił zgodnie z przepisami art. 7 ust. 7 własnego regulaminu.

69

Wreszcie, jeśli chodzi o zarzut dotyczący uprawnienia Parlamentu do uchylenia przywileju ustanowionego w art. 8 protokołu, Parlament nie naruszył prawa, jak już wskazano powyżej w pkt 44–52, podejmując decyzję w przedmiocie immunitetu A.N. Mote’a, a nie wypowiadając się na temat przywileju, który został mu nadany jako posłowi, ani nie stwierdzając w niniejszym przypadku naruszenia art. 8 protokołu. Z uwagi na brak uprawnienia Parlamentu do uchylenia przywileju określonego w art. 8 nie można zarzucić mu, że nie uwzględnił wysuwanych w tym zakresie argumentów.

70

Z powyższego wynika, że nie zostało wykazane, iż w zaskarżonej decyzji zaniechano uwzględnienia, w sposób faktyczny lub odpowiedni, okoliczności faktycznych i argumentów podnoszonych przez skarżącego.

71

Wynika z tego, że drugą część zarzutu należy odrzucić.

72

Skarżący utrzymuje, że Parlament ma obowiązek uzasadnić decyzję o uchylenie immunitetu. Brak uzasadnienia narusza demokratyczne wymogi, którym Parlament Europejski podlega na mocy art. 6 UE, lecz również na mocy zasady przejrzystości działań, która zapisana jest w regulaminie.

73

W niniejszym przypadku skarżący uważa, że sprawozdanie komisji prawa dostarcza uzasadnienia zaskarżonej decyzji, lecz kwestionuje jego pełny i odpowiedni charakter ze względu na to, że nie została zbadana całość argumentów przedłożonych na poparcie utrzymania jego immunitetu w mocy. Jego zdaniem wcześniejsze orzecznictwo Parlamentu w dziedzinie immunitetu powinno było doprowadzić do odpowiedniego uzasadnienia, a tymczasem udzielone uzasadnienie nie umożliwia ani zapoznającym się z nim osobom zrozumienia powodów, dla których decyzja została wydana, ani stronom — dokonania oceny jej ważności i ewentualnego jej podważenia.

74

Parlament wnosi o odrzucenie tego zarzutu.

75

Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 21 statutu Trybunału Sprawiedliwości i art. 44 § 1 lit. c) regulaminu Sądu skarga powinna zawierać przedmiot sporu oraz zwięzłe przedstawienie powołanych zarzutów. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, aby skarga była dopuszczalna, konieczne jest, by istotne okoliczności faktyczne i prawne, na których została oparta, wynikały, choćby w sposób zwięzły, lecz spójny i zrozumiały, z samej treści skargi. Choć sama treść skargi może zostać wsparta lub uzupełniona, w przypadku kwestii szczególnych, odesłaniami do poszczególnych fragmentów dokumentów do niej załączonych, ogólne odesłanie do innych dokumentów, nawet załączonych do skargi, nie może zastąpić braku istotnych elementów argumentacji prawnej, które zgodnie ze wspomnianymi powyżej przepisami muszą być zawarte w samej skardze (wyrok Trybunału z dnia 31 marca 1992 r. w sprawie C-52/90 Komisja przeciwko Danii, Rec. s. I-2187, pkt 17; postanowienia Sądu: z dnia 29 listopada 1993 r. w sprawie T-56/92 Koelman przeciwko Komisji, Rec. s. II-1267, pkt 21, z dnia 21 maja 1999 r. w sprawie T-154/98 Asia Motor France i in. przeciwko Komisji, Rec. s. II-1703, pkt 49; wyrok Sądu z dnia 17 września 2007 r. w sprawie T-201/04 Microsoft przeciwko Komisji, Zb.Orz. s. II-3601, pkt 94). Zatem do Sądu nie należy poszukiwanie i odnajdywanie w załącznikach zarzutów i argumentów, które mogłyby być podstawą skargi, albowiem załączniki spełniają funkcję wyłącznie dowodową i dokumentacyjną (wyrok Sądu z dnia 7 listopada 1997 r. w sprawie T-84/96 Cipeke przeciwko Komisji, Rec. s. II-2081, pkt 34 i ww. wyrok w sprawie Microsoft przeciwko Komisji, pkt 94).

76

W niniejszym przypadku skarżący podnosi brak pełnego i odpowiedniego uzasadnienia zaskarżonej decyzji, nie wskazując, w którym miejscu jego zdaniem brak jest tego uzasadnienia. W skardze ogranicza się do przypomnienia konieczności, by nowoczesny demokratyczny organ uzasadniał swoje decyzje w sposób pełny i odpowiedni oraz badał wszystkie podniesione kwestie, a także do przypomnienia wagi takiego uzasadnienia. A.N. Mote nie wyszczególnia kwestii prawnych i okoliczności faktycznych, które jego zdaniem wymagałyby dodatkowego zabrania głosu przez Parlament. Jedyny dokładny zarzut dotyczy wyrażania opinii z naruszeniem art. 7 ust. 7 regulaminu Parlamentu. Był on przedmiotem pierwszej części drugiego zarzutu, odrzuconego w niniejszym wyroku.

77

Z powyższego wynika, że ten zarzut należy uznać za niedopuszczalny.

78

Skarżący utrzymuje, że argumenty, które podniósł, przeciwko uchyleniu mu immunitetu powinny były skłonić Parlament do podjęcia rozsądnej i proporcjonalnej decyzji, a więc do odmowy uchylenia immunitetu. Odwołuje się do argumentów znajdujących się w piśmie załączonym do skargi, wskazując, że nie przytoczy ich in extenso.

79

Skarżący podnosi, że wobec braku powodu uzasadniającego odrzucenie argumentu dotyczącego opóźnienia żaden organ decyzyjny nie mógł w rozsądny sposób zdecydować o uchyleniu immunitetu i że Parlament powinien był odmówić uchylenia przywileju lub immunitetu.

80

Podnosi on raczej kwestię uprawnienia Parlamentu do uchylenia przywileju, a nie immunitetu, w obliczu milczenia regulaminu Parlamentu na temat uchylania przywileju.

81

Skarżący podkreśla, że pełna i właściwa analiza jego argumentów nie doprowadziłaby Parlamentu do uchylenia mu immunitetu, i odwołuje się do sprawozdania komisji prawa w sprawie Sichrowsky na poparcie twierdzenia, że Parlament stosuje domniemanie zmierzające do nieuchylania immunitetu w przypadku fumus persecutionis.

82

Skarżący kładzie nacisk na spóźniony charakter wszczętego przeciwko niemu postępowania, co doprowadziło do zakłócenia działalności Parlamentu i naruszenia zasady lojalnej współpracy między instytucjami wspólnotowymi i państwami członkowskimi. Wyjaśnia, że chciałby zapoznać się z analizą Parlamentu w tej kwestii.

83

Wreszcie w replice skarżący podnosi, że komisja prawa nie rozpatrzyła wniosków o dodatkowe informacje, które przedstawił on w swoim piśmie.

84

Parlament uważa, że zarzut ten jest bezzasadny.

85

Jeśli chodzi o zarzut braku rozpatrzenia wniosków o dodatkowe informacje przedstawionych w piśmie, podniesiony na etapie repliki, należy przypomnieć, że z przepisów art. 44 §1 lit. c) w związku z art. 48 § 2 regulaminu wynika, że skarga wszczynająca postępowanie w sprawie powinna wskazywać przedmiot sporu oraz zawierać zwięzłe przedstawienie powołanych zarzutów oraz że nie można podnosić nowych zarzutów w toku postępowania, chyba że ich podstawą są okoliczności prawne i faktyczne ujawnione dopiero w toku postępowania. Jednak zarzut, który stanowi rozwinięcie zarzutu podniesionego wcześniej bezpośrednio lub pośrednio w skardze i który ma z nim ścisły związek, należy uznać za dopuszczalny (wyrok Sądu z dnia 20 września 1990 r. w sprawie T-37/89 Hanning przeciwko Parlamentowi, Rec. s. II-463, pkt 38). Argument podniesiony na poparcie zarzutu należy traktować odpowiednio (wyrok Sądu z dnia 21 marca 2002 r. w sprawie T-231/99 Joynson przeciwko Komisji, Rec. s. II-2085, pkt 156).

86

W niniejszym przypadku w swojej replice skarżący podnosi po raz pierwszy zarzut braku rozpatrzenia przez komisję prawa jego wniosków lub pytań mających na celu uzyskanie szerszych informacji. Nie można uznać, że ten zarzut, dotyczący konkretnie rozpatrywania wniosku o uchylenie immunitetu przez komisję prawa, a nie analizy informacji, które powinny zostać uwzględnione przez Parlament przy podejmowaniu zaskarżonej decyzji, stanowi rozwinięcie zarzutów podniesionych w skardze.

87

Należy zatem uznać ten zarzut za niedopuszczalny.

88

Jeśli chodzi o zarzut, iż argumenty podniesione w piśmie powinny były skłonić Parlament do podjęcia rozsądnej i proporcjonalnej decyzji zawierającej odmowę uchylenia immunitetu, należy stwierdzić, że argumenty te nie zostały przedstawione w skardze i że skarżący odsyła do tego pisma, znajdującego się w załączniku. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem przytoczonym powyżej w pkt 75 do Sądu nie należy poszukiwanie i odnajdywanie w załącznikach zarzutów i argumentów, które mogłyby być podstawą skargi.

89

Zarzut ten należy więc uznać za niedopuszczalny z wyjątkiem fragmentu, gdzie mowa jest o opóźnieniu, którego dopuściły się krajowe organy wymiaru sprawiedliwości. Jednakże, ponieważ w pkt 64–66 powyżej Sąd dokonał już rozstrzygnięcia w przedmiocie tego argumentu, należy odrzucić go jako bezzasadny.

90

Z całości powyższych rozważań wynika, że zarzut ten należy uznać w części za niedopuszczalny, a w części za bezzasadny i że skargę należy oddalić.

91

Zgodnie z art. 87 § 2 regulaminu Sądu kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ skarżący przegrał sprawę, należy zgodnie z żądaniem Parlamentu obciążyć go kosztami postępowania.

Z powyższych względów

SĄD (siódma izba)

orzeka, co następuje: